Andrzej Wiśniewski
"Ogólne postępowanie
administracyjne. Zarys systemu", W.
Dawidowicz, Warszawa 1962 :
[recenzja]
Palestra 7/2(62), 71-72
№ 2 (62) P rzegląd w y d a w n ictw praw n iczych 71
3) w yliczenie okoliczności w yłączających społeczne niebezpieczeństw o (karalność) czynu,
4) w prow adzenie — zam iast dotychczasow ych kar aresztu i w ięzienia — jednoli tej kary pozbawienia w olności, która m oże być orzeczona w w ym iarze od 1 m iesiąca do 15 lat oraz zniesienie kary dożyw otniego w ięzienia i w prow a dzenie zam iast niej — przy najcięższych przestępstw ach zagrożonych karą śm ierci — alternatyw nie kary 25 lat pozbawienia w olności,
5 ) przykładow e w yliczen ie okoliczności łagodzących lub obciążających,
€) w prow adzenie — obok nadzwyczajnego złagodzenia kary — także jej nadzw y czajnego obostrzenia, zwłaszcza w stosunku do recydyw istów ,
"7) m ożliw ość odstąpienia od w ym ierzenia przewidzianej w u staw ie kary i w y m ierzenia zam iast niej kary n agany w razie bardzo nikłego niebezpieczeń stw a czynu,
8) rozszerzenie zakresu zobowiązań, jakie w zw iązku z zaw ieszeniem w ykonania kary można w łożyć na skazanego,
fi) w prowadzenie pojęcia m łodocianego spraw cy przestępstwa w w ieku od 17 d o 21 lat.
Projekt, który został ogłoszony w raz ze zw ięzłym w stęp em K om isji K odyfika cy jn ej, poddany jest publicznej dyskusji, podobnie jak to było z projektam i ko d ek sów : cyw ilnego, rodzinnego i opiekuńczego oraz postępow ania cywilnego.
W . D a w i d o w i e z: Ogólne p o stępow an ie a dm in istracyjn e. Z arys system u . PW N. W arszaw a 1962 r., s. 316.
K odeks postępow ania adm inistracyjnego w szed ł już w życie i obecnie „dociera” s i ę w praktyce. W zw iązku z jego stosow aniem pow stają liczne w ątp liw ości in terpretacyjne, których szybkiego rozstrzygnięcia domagają się przede w szystk im praktycy.
Proces rozstrzygania w ątpliw ości oraz w prowadzania jednolitych zasad stoso w ania kodeksu będzie przebiegał w działalności adm inistracyjnej n iew ątpliw ie przez czas dłuższy. Tym cenniejsze w ięc są w trudnych początkach stosow ania kodeksu opracowania dające rozstrzygnięcia w ielu w ątp liw ych k w estii i w ydoby w ające zagadnienia dyskusyjne, jakie kryją się w tekście kodeksu. Opracowaniem takim jest n iew ątpliw ie om awiany podręcznik. Autor daje w nim pierw szy sy ste m atyczny w ykład przepisów kodeksu postępow ania adm inistracyjnego.
W praw ie adm inistracyjnym , podobnie jak w innych gałęziach prawa, rozróż niam y przepisy ustrojow e, które określają strukturę organów «adm inistracji pań stw ow ej i zakres ich działania, przepisy m aterialne, które normują treść działa nia adm inistracji, oraz przepisy proceduralne (formalne), które określają tryb,
*w jakim organy adm inistracji państw owej realizują przepisy prawa m aterialnego.
C ałokształt przepisów proceduralnych prawa adm inistracyjnego, stosow nie do k tó rych działają organy adm inistracji państw ow ej, można określić jako postępow a nie adm inistracyjne w szerokim tego słow a znaczeniu. Takie pojęcie postępow a nia adm inistracyjnego jest zbyt szerokie, by mogło stanow ić jako całość — przed m iot badań. Jednakże w problem atyce szeroko pojętego postępow ania adm inistra cyjnego w ysuw ają się na czoło zagadnienia proceduralne zw iązane z działalnością ■organów adm inistracji państw ow ej w form ie decyzji adm inistracyjnej. Ten w ła ś
72 A n d r z e j W ł i n ł e t o t k ł Nr 2 (62)
nie kom pleks przepisów określa się jako postępow anie adm inistracyjne w ściślej szym znaczeniu. Termin „postępowanie adm inistracyjne” stał się w ięc terminem technicznym , odnoszącym się w yłącznie do procedury zw iązanej z zagadnieniem decyzji adm inistracyjnej, norm ującej prawa i obowiązki indyw idualne określonych podm iotów. Podręcznik D aw idow icza zajmuje się postępow aniem adm inistracyj nym w tym w łaśn ie znaczeniu.
Autor, po przedstaw ieniu zagadnień w stępnych, om awia w sw ej pracy zakres postępowania adm inistracyjnego, podm ioty tego postępowania, ogólne zasady postę powania, postępow anie poprzedzające w ydanie decyzji, decyzje i postanow ienia, skargi i w nioski oraz zagadnienie opłat i k osztów postępowania.
W. K u f e l : P odstaw y odw ołan ia arbitrażow ego. PW N , W arszaw a 1962 r., s. 184. P aństw ow y arbitraż gospodarczy jest instytucją nową, której konieczność u tw o rzenia p ow stała w raz z przebudową system u społeczno-gospodarczego. O dpowied nio do zadań państw ow ych kom isji arbitrażowych w yposażano je w szerokie kom petencje. Rozpoznają one spory o praw a m ajątkow e pom iędzy jednostkam i go spodarki uspołecznionej oraz orzekają w sprawach dotyczących ustalenia treści um ów zaw ieranych w w ykonaniu planów gospodarczych (tzw. spory przedum ow - ne) oraz w sprawach o u stalen ie stosunku prawnego lu b prawa.
Ważna i skom plikow ana problem atyka postępow ania arbitrażowego nieczęsto jest om awiana w naszej literaturze praw niczej, a obszerniejsze opracowania z te go zakresu należą do rzadkości. Om awiana praca jest w ła ściw ie pierw szą mono grafią dotyczącą zagadnienia postępow ania arbitrażowego.
Nauka procesu cyw ilnego, analizując pojęcie środka odwoławczego, rozróżnia jego szersze i w ęższe znaczenia. Środek odw oław czy w znaczeniu szerszym obej m uje w szelkie sposoby, jakie z m ocy przepisów ustaw y przysługują zainteresow a nym w celu uzyskania zm iany albo uchylenia zapadłego orzeczenia lub zarzą dzenia. Środek odw oław czy w znaczeniu w ęższym zmierza do zm iany albo u ch yle nia zaskarżonego orzeczenia lub zarządzenia przez w yw ołan ie orzeczenia w yższej instancji.
Do środków odwoław czych w w ęższym znaczeniu należy odwołanie w trybie art. 27 dekretu o państw ow ym arbitrażu gospodarczym i § 67—72 rozporządzeni» Rady M inistrów w spraw ie organizacji państw ow ych kom isji arbitrażowych i trybu postępowania arbitrażowego. W łaśnie podstaw y tego odw ołania są przedm iotem rozważań autora. ,
W zasadniczym (III) rozdziale pracy autor om awia, zgodnie z system atyką prze pisów , podstaw y odwołania w sprawach, w których w artość przedm iotu zaskar żenia n ie przekracza 10 000 zł, oraz w innych sprawach.
W sprawach, w których w artość przedm iotu zaskarżenia n ie przekracza 10 000 zł, podstawą odwołania arbitrażow ego może być tylko zarzut istotnego naruszenia praw a. Autor analizuje szczegółowo zagadnienie istotnego naruszenia prawa m a terialnego. N aruszenie bowiem tego prawa jest najczęściej spotykaną w prak tyce podstaw ą odwołania. W dalszych w ywodach autor om awia istotne naru szen ie prawa procesow ego oraz nowe fakty i dowody. K ońcowe partie rozdziału III pośw ięcone są om ówieniu podstaw odwołania w innych sprawach.