322
k ie g o o ż y c iu zakonnym w obecnym c z a s i e , z za sa d a m i, z a c z e r p n ięty m i z pism ś w .B a z y le g o , w sk azu ją na n ie g a s n ą c ą a k t u a l n o ść oraz wpływ je g o g e n iu s z u w p r z e c ią g u d łu g ic h s t u l e c i , a nawet t y s i ą c l e c i na ż y c ie zakonne w K o ś c ie le Chrystusowym .
0 . Borys Jan B ałyk OSBM
ENCYKLIKI I LISTY
PAPIESKIE 0 OJCACH KOŚCIOŁA I ICH NAUCE
Wydawcy d z i e ł Ojców K o ś c io ła z p o p rzed n ich wieków /X V I-X V III w . / m i e l i dobry zw yczaj p o p r z e d z a n ia te k stó w św iadectw am i różn ych a u to r y te tó w , p rzed e w sz y stk im p a t r y s ty c z n y c h , o io h ż y c iu i n a u c e . W z n a c z n ie s k r o m n ie js z e j m ie r z e lub w c a le te g o n ie c z y n ią wydawcy d z i s i e j s i . A sz k o d a , bo j e s t r z e c z ą n ie z m ie r n ie i n t e r e s u j ą c ą p o z n a n ie t e g o , co o O jcach m y ś l e l i lu d z ie im w s p ó łc z e ś n i i u c z e n i n a stę p n y c h w ieków . M ignę, wydawca monum entalnej s e r i i P a t r o lo g ia G rae- ca i P a t r o lo g ia L a tin a , przedrukow ał t e dawne o p i n i e , z w ła s z c z a przy O jcach opracowanych p r z e z n ie d o ś c ig n io n y c h Maury- nów.
Na p r z e s t r z e n i o s t a t n i c h m niej w ię c e j s t u l a t u t a r ł s i ę inny p o ż y te c z n y z w y c z a j, a m ia n o w ic ie , z a b ie r a n ia g ło s u p r z e z p a p ie ż y w fo r m ie e n c y k lik , l i s t ó w a lb o przem ówień z o k a z j i r o c z n ic Ojców K o ś c io ła lub j a k ie g o ś w ię k s z e j w agi w y d a rzen ia z h i s t o r i i K o ś c io ła s t a r o ż y t n e g o , np. so b o r u . Dokumenty t e n ie s ą ty lk o o k o lic z n o śc io w y m hołdem d la w ie lk ic h p o s t a c i m in ion ych wieków, le c z m iarod ajn ą wskazówką, ja k d z i ś pa t r z ą na Ojców n ajw yższe c z y n n ik i k o ś c i e l n e , ja k o c o n ia j ą ic h
p ism a , co o d c z y tu ją z dawnych w ydarzeń. R easum ując, s t a r a j ą s i ę s p o j r z e ć na w c zesn e c h r z e ś c ij a ń s t w o z p ersp ek tyw y w ie ków i d o s t r z e c w n ic h m y ś li b yn ajm n iej n ie p r z e b r z m ia łe , l e c z żywe i a k tu a ln e o r a z u k azać i s t o t ę ic h a k t u a l n o ś c i , a ta k ż e w a r to ś ć d l a d z i s i e j s z e g o c z y t e l n i k a . P a p ie s k ie o r ę d z i a id ą po l i n i i d z i s i e j s z y c h a p e l i & powrót do ź r ó d e ł . Na w o łu ją z a W incentym z Lerynu do le k t u r y Ojców, " k tórzy - k a ż dy w swoim c z a s i e i m ie j s c u - p r z e z w ytrw an ie w j e d n o ś c i ob cow an ia i w ia r y s t a l i s i ę m iarodajnym i n a u c z y c ie la m i. Za praw dziw ą i k a t o l i c k ą naukę t r z e b a uznać b ez żadnych w ąt p l i w o ś c i t o , c z e g o s i ę c i O jcow ie je d n o z n a c z n ie i je d n o m y ś ln ie t r z y m a l i " \ - Te id e e t e o l o g a z V w. o d b iły s i ę dono śnym echem na S ob orze W atykańskim 1 1 . W ypowiedzi o O jcach K o ś c io ła n i e s ą t y lk o okazyjnym wykładem akadem ickim , l e c z p rób ą p r z y b l i ż e n i a nam Ojców i u k a z a n ia ic h n i e ja k o szacow nych mumii dawnych c z a só w , a le ja k o "Ojców żywych" - a p o - s łu g u j ą o s i ę ty tu łe m u r o c z y c h i i n t e l i g e n t n y c h tomików t r o s k l i w i e w y p ie s z c z o n y c h p r z e z ks.M arka S ta r o w ie y s k ie g o - Ojców m ówiących do n as w XX w ie k u .
I w r e s z c ie o r ę d z ia p a p ie s k ie k o r z y s t a j ą c z r o c z n i c Oj ców p o r u s z a j ą c z ę s t o n a j b a r d z ie j p a lą c e z a g a d n ie n ia c h w ili i problem y o b e o n ie dyskutow ane w K o ś c ie le i w tym ś w i e t l e u k a z u ją n ie p r z e m ij a j ą c ą a k tu a ln o ś ć g ło só w doch od zących do nas znad k o le b k i c h r z e ś c ij a ń s t w a . N ie je d e n ra z wydobywają z p ism Ojców t a k i e i d e e , j a k ic h tru d n o by sz u k a ć
w
akadem ic k ic h p o d r ę c z n ik a c h ozy nawet w m o n o g r a fia c h . S tw ie r d z a ją tym samym, ż e w pism aoh Ojców tk w ią w i e l k i e b ogactw a, c z ę s t o p r z e z nas n i e u św ia d a m ia n e . Warto w ię c z a p o zn a ć s i ę z dokumentami324
S t o l i c y Ś w i ę t e j , k t ó r e pomogą nam w nowym ś w i e t l e o d c z y ty wać n ie ś m ie r t e ln e pom niki c h r z e ś c i j a ń s k i e j s t a r o ż y t n o ś c i .
Na k o n ie c je d n a uwaga. Do niedaw na i s t n i a ł u s ta lo n y i mocno z a k o r z e n io n y zw yczaj k o ś c i e l n y obchodu p a m ię c i Ś w ię ty c h t y lk o w d n iu ic h ś m i e r c i , n ig d y w d n iu u r o d z in . D ie s n a t a l i s , a lb o n a t a l e , t o u rod zin y d l a n ie b a , c z y l i ś m ie r ć . Od t e j z a sady l i t u r g i a zn a t y lk o t r z y w y j ą t k i: N a r o d z e n ie J e z u s a /2 5 I I I / , N arod zen ie NMP / 8 I X / i N a r o d z e n ie św .J a n a C h r z c i c i e l a /2 4 V I /. N ie k to in n y , t y lk o św .A u gu styn p o d k r e ś la ł z n a c isk ie m : " N a ta lis d i e s c a r n is n u l l i prophetarum , n u l l i p a tr ia r o h a r u m , n em in i a p o sto lo r u m c e l e b r a v i t e c o l e s i a , s o l o s duos n a t a l e s c e l e b r a t , h u iu s e t C h r is t i" /D n ia u r o d z in w c i e l e żadnego p r o r o k a , żadnego p a t r ia r c h y , ^ d n e g o a p b s t o ła Koś c i ó ł n ie o b c h o d z ił, o b ch o d z i u r o d z in y t y l k o ty c h dwóch, t e go /= św .J a n C h r z c i c i e l a / i C h r y s tu s a " /^ . T rzeb a t u w t r ą c ić m arginesow o uw agę, że z a czasów św .A u gu styn a K o ś c ió ł a f r y k a ń sk i n i e o b c h o d z ił żadnego ś w ię t a m aryjn ego. U r o c z y s to ś ć N a ro d zen ia NMP p o ja w ia s i ę na Z a ch o d zie d o p ie r o w V I I w. i p r z y s z ło tam z B izan cju m . Po tym n a w ia s ie wracam do w ątku. Otóż r o c z n ic a św .A u gu styn a, orędow nika i s t r ó ż a t r a d y c j i , s t a ł a s i ę o k a z ją by p rzełam ać wiekowe t r a d y c j e . P a p ie ż P iu s X II na p ro śb ę zakonu a u g u stia n ó w o g ł o s i ł l i s t o k o lic z n o ś c io w y w 1954 r . na 1 6 0 0 - l e c i e u r o d z in św .A u gu styn a r o z p o c z y n a ją c go słow am i: "A czkolw iek n ie ma w K o ś c ie le zw yczaju - na co zwró c i ł uwagę ju ż św .A u gu styn - aby o b c h o d z ić d o c z e sn e u rod zin y Ś w ię ty c h n i e b i e s k i c h / z w y ją tk iem Ś w ię t e j M a tk i, J e z u s a Chrys t u s a i św .J a n a C h r z c i c i e l a , je g o p o p r z e d n ik a /, t o jed n a k w y b it n a ś w ię t o ś ć b isk u p a Hippony ora z b la s k j e g o lu d z k ie j i bos
k le j m ądrości j e s t tak d a le k o s ię ż n y , i ż 1 6 0 0 -se tn a r o c z n ic a
3
je g o u ro d zin n ie może być p o m in ięta zupełnym m ilczeniem " .
A w ięo a l e a i a c t a e s t ł T o też gdy o s t a t n io /1 9 8 0 / p rzyp ad ła
r o c z n ic a u r o d z in św .B enedykta, problem s i ę ju ż n ie p o ja w ił
i z rąk Jana Pawła I I otrzym aliśm y k i l k a dokumentów z n ią
zw iązanych / n i ż e j nr i 8 - 2 2 / .
Podają n iż e j w m iarę p ełn y - ąuantum humana f r a g i l i t a s
fa c e r e s i n i t - wykaz rocznicow ych dokumentów p a p ie s k ic h , zw ią
zanych z roczn icam i Ojców, soborów i innych wydarzeń z c h r z e ś
c ij a ń s k ie j s t a r o ż y t n o ś c i . P o d z ie liłe m go na dwie c z ę ś c i :
p ierw szą tr a k tu ją c ą o Ojcach K o ś c io ła , drugą z a ś o ic h nau
ce oraz o innych r o c z n ic a c h .
Wykaz p ie r w sz e j c z ę ś c i ułożony j e s t a lf a b e t y c z n ie wed-*
łu g im ion Ojców, d r u g ie j n atom iast według h a s e ł rzeczow ych.
I
OJCOWIE KOŚCIOŁA
1 .
gw.ANTONI PUSTELNIK / + 3 5 6 /. 1 6 0 0 - le c ie ś m ie r c i. L is t
P iu sa XII do gen erałów wschodnich g a ł ę z i zakonu św .A ntoniego
z d n ia 31 V 1956, AAS 4 8 /1 9 5 6 /5 6 7 -5 6 9 . T reść: Antoni jak o
tw órca erem ityzm u, w spom ożyciel ów.Atanazego w waloe z a r i a -
nizmem. Decydujący wpływ ż y o io r y su św .A ntoniego P u s te ln ik a
a u to rstw a św .A tanazego na naw rócenie św .A ugustyna. P rzekład
p o ls k i A.Bobera w r ę k o p is ie .
2 .
Św.AMBKOŻY / + 3 9 7 /. L is t Pawła VI do kard.' Colombo
3 L is t A p o s to ls k i na 1 6 0 0 - le c ie u rod zin św .Augustyna. AAS
4 6 /1 9 5 4 / 513.
326
w 1 6 0 0 - l e c i e sak ry b is k u p ie j św.Ambrożego z d n ia 3 X II i9 7 3 , AAS 6 5 /1 9 7 3 / 6 4 7 -6 4 9 . O k o lic z n o śc io w ą przemowę p a p ie ż a na z a k o ń c z e n ie obchodzonego j u b i l e u s z u w d n iu 8 X II 1974 z a m ie s z c z a OsRom 1 1 4 / i 9 7 4 / nr 2 8 3 , 1 - 2 . T r e ś ć : Św.Ambroży m istrzem ż y c ia c h r z e ś c i j a ń s k i e g o .
3 . Św.ATANAZY / + 3 7 3 / . P rzem ów ien ie Pawła VI w b a z y l i c e w a ty k a ń sk ie j p o d c z a s u r o c z y s t o ś c i ju b ile u s z o w y c h w 1 6 0 0 - le c i e j e g o ś m ie r c i w d n iu 6 V 19 7 3 , AAS 6 5 / 1 9 7 3 / 3 1 6 -3 1 9 ; OsRom 1 1 3 /1 9 7 3 / nr 1 0 4 ,1 - 2 . T r e ść : Bóstwo C h r y stu sa c e n tr a ln y m mo tywem c a łe g o n a u c z a n ia św .A ta n a z e g o . P r z e k ła d p o l s k i S .L o n - g o a z a w r ę k o p i s i e .
4 . Św.AUGUSTYN / + 4 3 0 / . 1 5 0 0 - l e c i o ś m i e r c i . E n c y k lik a P iu s a XI "Ad sa lu tem " z d n ia 20 IV 1 9 3 0 , AAS 2 2 / 1 9 3 0 / 2 0 1 -2 3 4 . T r e ś ć : A ugustyn mężem opatrzn ościow ym d l a K o ś c io ła i j e g o pochw ała w w yp ow ied ziach p a p ie ż y . W yższość a u t o r y t e t u K oś c i o ł a nad a u to r y te te m A u gu styn a. W ybrane, a k tu a ln e a sp e k ty j e g o n a u k i: c e l o s t a t e c z n y , Bóg w T r ó jc y j e d y n y , Państw o Bo ż e , ła s k a Boża i w o ln o ś ć w o l i , w y tr w a n ie , m a łż e ń stw o . P r z e k ła d p o l s k i anonimowy: E n c y k lik a J e g o Ś w ią t o b liw o ś c i P lu s a XI do B r a c i, P a tr ia r c h ó w , Prymasów, A rcyb isk u p ów , B iskupów , Or d y n a r iu s z y , ż y ją c y o h w z g o d z ie i j e d n o ś c i z e S t o l i c ą A p o s t o l sk ą b św iętym A u g u sty n ie b is k u p ie hlp p on eń sk im i D ok torze K o ś c io ła na 1 5 0 0 - l e t n l ą r o c z n ic ę j e g o ś m i e r c i , Warszawa 19 3 0 ,
6 3 .
5 . Św.AUGUSTYN / + 4 3 0 / . 1 6 0 0 - l e c i e u r o d z in . L i s t P lu s a XII do g en e r a łó w zakonów a u g u s t ia ń s k ic h z d n ia 25 V II 1 9 5 4 . AAS 4 6 /1 9 5 4 / 5 1 3 -5 1 7 . T r e ś ć : W ie lk o ść św .A u g u sty n a . A ugustyn wzorem dla d z i s i e j s z e g o c z ło w ie k a , z w ła s z c z a n ie w ie r z ą c e g o i s z u k a
-j ą c e g o praw dy. P r z e k ła d p o l s k i A .B ob era w r ę k o p i s i e .
6.i ŚW.AUGUSTYN / + 4 3 0 / . P rzem ów ien ie Pawła VI na o tw a r c i e I n s t y t u t u P a tr y s ty c z n e g o "Augustynianum" w Rzymie z d n ia 4 V 1 9 7 0 . AAS 6 2 / 1 9 7 0 / 4 2 3 -4 2 7 , OsRom 9 0 / 1 9 7 0 / nr 1 0 3 ,1 - 2 . T r e ś ć ; O joowłe K o ś c io ła św iadkam i w ia r y ; Studium Ojców K oś c i o ł a pomocą d l a p osob orow ej odnowy t e o l o g i c z n e j . Z n aczen ie św .A u g u sty n a d l a t e o l o g i i . P r z e k ła d p o l s k i S .L o n g o sz a w r ę k o p i s i e ^
7 . Św.AUGUSTYN / + 4 3 0 / . P rzem ów ien ie Paw ła VI do k a p it u ły g e n e r a ln e j zakonu a u g u stia n ó w z d n ia 20 IX 1 9 7 1 . AAS 6 3 / 1 9 7 1 / 7 5 1 -7 5 4 F T r e ś ć : Z a s łu g i zakonu na p o lu wydawnictw 1 tłu m a c z e ń d z i e ł św .A u g u sty n a .' Z a c h ę ta do w c i e l a n i a w ż y c ie zakonne za sa d św .A u g u sty n a , m .in . m od litw y p r y w a tn e j; G r a tu la c je d la I n s t y t u t u P a tr y s ty c z n e g o "A ugustlnianum " i ż y c z e n ia j e g o p om yśln e g o r o z w o ju .
8 . Św.BAZYLI WIELKI / + 3 7 9 / . L i s t A p o s t o ls k i P a p ie ż a J a na Paw ła I I " P a tr e s E c c le s ia e " na 1 6 0 0 - l e c i e ś m ie r c i ś w i ę t e go B a z y le g o z d n ia 2 I 1 9 8 0 . AAS 7 2 / 1 9 8 0 / 5 - 2 3 / . T r e ś ć : Oj co w ie budow niczym i K o ś o io ła . Ż y c ie i p o s łu g iw a n ie ś w .B a z y le go o r a z j e g o nauka i z a s ł u g i ; ' P r z e k ła d p o l s k i anonimowy: OsRom / w y d . p o l . / 1 9 8 0 , nr 3 ,1 4 - 1 6 . Omówienie dokumentu: k s .M .S t a r o w ie y s k i, P a tr e s E c c l e s i a e , T P 3 4 /1 9 8 0 / nr 1 2 ,3 . 9 . św.BEDA WIELEBNY / + 7 3 5 / . D ek ret Leona X III n a d a ją cy B e d z ie t y t u ł D ok tora K o ś c io ła z d n ia 13 XI 1 8 9 9 . A cta L e o n is X I I I , v o l . XIX, Romae 19 0 0 , 2 4 2 -2 4 4 . T r e ś ć : O g ło s z e n i e Bedy Doktorem K o ś c io ła na p r o śb ę bpów, z w ła s z c z a a n g i e l s k i c h z przypom nieniem słó w św ;B o b e r ta B e lla r m in a SJ: "Jak Jan z Damaszku Wschód, ta k Beda Zachód sw o ją m ą d r o śc ią o ś w i e c i ł " .
328
10. ' Św.BEDA WIELEBNY / + 7 3 5 / . 1 2 0 0 - l e c i e ś m ie r c i. L is t P iu sa XI do E p isk o p a tu A n g lii i do o p a ta prymasa zakonu Be nedyktynów z d n ia 27 V 1 9 3 5 . AAS 2 7 / 1 9 3 5 / 4 0 7 -1 0 8 . T r e ś ć : Beda ja k o n a j w y b it n ie j s z y c z ło w ie k sw oich c z a só w . Wezwanie do j e d n o ś c i . - P r z e k ła d p o l s k i : A .B o b er, S tu d ia i t e k s t y pa t r y s t y c z n e , Kraków 19 6 6 , 1 1 3 - l i 5 .
1 1 . Św.BENEDYKT Z NUHSJI / + 5 4 7 / . 1 4 0 0 - l e c i e ś m i e r c i . E n c y k lik a P iu s a X II " F ulgens r a d ia tu r " z d n i a 21 I I I 1 9 4 7 . AAS 3 9 /1 9 4 7 / 1 3 7 -1 5 5 . T r e ś ć : Z a s łu g i św .B en ed y k ta ja k o z a k o -
nodawcy 1 z n a c z e n ie j e g o R eguły w p r z e s z ł o ś c i i o b e c n ie . - P r z e k ła d p o l s k i OO.Benedyktynów z Tyóca w: A .B o b e r , ja k wy ż e j , 1 5 0 -1 6 0 .
1 2 . Św.BENEDYKT Z NUHSJI / + 5 4 7 / . H o m ilia P iu s a X II w ba z y l i c e p a t r ia r e h a ln e j św .P aw ła za murami w 1 4 0 0 - l e c i e j e g o ś m ie r c i z d n ia 18 IX 19 4 7 . AAS 3 9 / 1 9 4 7 / 4 5 2 -4 5 6 . T r e ś ć : Za s ł u g i św .B en ed y k ta d la Europy. 0 0 . B en ed yk tyn i j e g o spadko b ie r c a m i.
1 3 . - Św.BENEDYKT Z NURSJI / + 5 4 7 / . Pismo P iu s a X II o g ła s z a j ą c e go patronem s p e le o lo g ó w /g r o t o ł a z ó w / z d n ia 20 VII 1 9 5 6 . AAS 4 2 /1 9 5 7 / 4 0 1 -4 0 2 . P r z e s ła n k a h is t o r y c z n a : "Mąż z a ś B oży, sk o ro p r z y b y ł j u ż do wybranego m ie j s c a / S u b i a c o / , z n a l a z ł tam s o b ie bardzo o ia s n ą p i e c z a r ę , g d z ie m ie s z k a ł p r z e z tr z y la t a " /G r z e g o r z W ie lk i, D ia lo g i 1 1 , 1 / .
1 4 . Św.BENEDYKT Z NUHSJI / + 5 4 7 / . Pismo Pawła VI o g ł a s z a j ą c e go patronem reform y r o ln e j we W łoszech z d n ia 12 VII 19 6 1 . AAS 5 4 /1 9 6 2 / 1 5 1 -1 5 3 . T r e ś ć : D ew iza "ora e t la b o r a " św .B en ed y k ta s t r e s z c z e n ie m n a jw a ż n ie js z y c h obowiązków c z ł o w ie k a , t j . p o b o ż n o śo i i p r a c y , je g o ogromne z n a c z e n ie h i s
-t o r y c z n e , z w ła s z c z a w e p o c e po wędrówkach ludów w k r z e w ie n iu c h r z e ś c i j a ń s k i e j k u lt u r y . A pel o p a tr o n a t św .B en ed yk ta w pod j ę t e j we W łoszech r e fo r m ie r o l n e j .
1 5 . Św.BENEDYKT Z NUHSJI / + 5 4 7 / . L i s t A p o s t o ls k i Paw ł a VI " P a c is n u n tiu s" o g ła s z a j ą c y go patronem c a ł e j Europy z d n ia 24 X 1 9 6 4 . AAS 5 6 /1 9 6 4 / 9 6 5 -9 6 7 . T r e ś ć ! Św .Benedykt i b e n e d y k ty n i k r z e w ic ie la m i k u ltu r y w E uropie przy pomocy k r z y ż a , k s i ę g i i p łu g a . P r z e k ła d p o l s k i 0 0 .Benedyktynów z Tyńca w: A .B o b e r , S tu d ia i t e k s t y p a t r y s t y c z n e , Kraków 19 6 6 , 1 6 0 -1 6 1 .
1 6 . Sw.BENEDYKT Z NUHSJI / + 5 4 7 / . Przemowa Pawła VI z o k a z j i p o ś w ię c e n ia odbudowanej b a z y l i k i na Monte C a ssin o i o g ł o s z e n i e go Patronem Europy z d n ia 24 X 19 6 4 . AAS 56 / 1 9 6 4 / 9 8 3 -9 8 9 . T r e ś ć : K la s z t o r Monte C a ssin o symbolem po k o j u . I d e a ły u r z e c z y w is t n ia n e w ż y c iu monastycznym p o t r z e bą ś w ia ta w s p ó łc z e s n e g o . O d n a le z ie n ie c z ło w ie c z e ń s tw a w c i sz y k l a s z t o r u b e n e d y k ty ń s k ie g o . W iara i je d n o ś ć Europy id e a łem św .B e n e d y k ta . P r z e k ła d p o l s k i 0 0 . Benedyktynów z Tyńca, ja k w y ż e j, 1 6 2 -1 6 6 .
1 7 . Św.BENEDYKT Z NUHSJI / + 5 4 7 / . H o m ilia Jana Pawła I I 4
w y g ło sz o n a na Monte C a ssin o z d n ia 18 V 19 7 9 . OsRom 119 / 1 9 7 9 / nr 1 1 5 , 1 - 2 . T r e ść : Z a ch ęta do w słu c h iw a n ia s i ę w g ł o s św .B e n e d y k ta . P r z e k ła d p o l s k i A .G r y c z y ń s k ie j, "W drodze" 8 7 1 9 8 1 / nr l , i 0 - 1 4 .
4 W yliczamy tu dokumenty p o św ię c o n e w c a ł o ś c i św .B e n e d y k to w i. In n e fr a g m e n ta r y c zn e w ypow iedzi z o b . k s .S t a n is ła w L ongozz, Ś w ię ty B eneuykt w w yp ow ied ziach Ojca Ś w ię te g o Jana Paw ła I I ,
330
-1 8 . Sw.BENEDYKT Z NURSJI / + 5 4 7 / . O ręd zie O jca Ś w ię te g o Jana Pawła I I z o k a z j i 1 5 0 0 - l e c l a u r o d z in św .B en ed yk ta z d n ia 10 I I I 1 0 8 0 . AAS 7 2 / 1 9 8 0 / 3 1 8 -3 2 0 o r a z OsRom 1 2 0 /1 9 8 0 / nr 6 8 , 1 - 2 . T r e ś ć : U c z e n i e , by p o s t a ć św .B e n e d y k ta , p od ob n ie ja k d aw n iej ta k i d z i ś , j e d n o c z y ła o a łą E uropę. P r z e k ła d p o ls k i anonimowy: OsRom / w y d . p o l . / 1 9 8 0 , nr 3 , 1 ; p rzed ru k : WNZP t . 1 3 /M o d litw a 1 p r a c a /, 19 8 1 , 1 3 -1 5 ; "Zorza" 2 4 / 1 9 8 0 / nr 1 4 ,2 ; "K ierunki" 2 6 /1 9 8 0 / nr 1 3 ,2 .
1 9 . Św.BENEDYKT Z NUHSJI / + 5 4 7 / . H o m ilia Jana Paw ła I I w y g ło sz o n a w N u r s ji z d n ia 23 I I I 1 9 8 0 . AAS 7 2 / 1 9 8 0 / 2 6 9 -2 7 4 ora z OsHom 1 2 0 /1 9 8 0 / nr 7 0 , 1 - 2 . T r e ś ć : Sw .B enedykt ojcem i opiekunem k u ltu r y z a c h o d n ie j . P r z e k ła d p o l s k i : OsRom /w yd . p o i . / 19 8 0 , nr 4 ,1 7 - 1 8 ; p rzed ru k : "Znak" nr 3 1 8 , 3 2 /1 9 8 0 / 1 5 3 1 -1 5 3 7 ; "K ierunki" 2 6 /1 9 8 0 / nr 1 3 ,2 /f r a g m e n t y /.
2 0 . Św.BENEDYKT Z NURSJI / + 5 4 7 / . P rzem ów ien ie Jana
Pawła I I na A n io ł P ań sk i na P la cu św .B en ed yk ta w N u r s ji 23 I I I 19 8 0 . OsRom 1 2 0 /1 9 8 0 / nr 7 0 , 3 . T r e ś ć : Z a ch ęta do m odlitw y o p o k ó j, w o ln o ść i s p r a w ie d liw o ś ć d l a Europy z a p ośred n ictw em św .B e n e d y k ta . P r z e k ła d p o l s k i : A n io ł P ań sk i z papieżem Janem Pawłem I I , Rzym 19 8 2 , 2 1 2 -2 1 5 ; "K ierunki" 2 6 / 1 9 8 0 / nr 1 3 ,2 ; SP 3 4 / 1 9 8 0 / nr 6 8 ,2 /f r a g m e n t y /.
2 1 . Sw.BENEDYKT Z NURSJI / + 5 4 7 / . L i s t A p o s t o ls k i "Sano- torum A lt r ix " O jca Ś w ię te g o Jana Pawła I I z o k a z j i 1500 r o c z - n io z y u r o d z in św .B en ed y k ta z d n ia 11 VII 1 9 8 0 . AAS 7 2 /1 9 8 0 / 7 7 7 -7 9 1 oraz OsRom 1 2 0 /1 9 8 0 / nr 1 8 6 ,1 - 2 . T r e ś ć : M od litw a, p r a c a 1 o jc o w s k ie spraw ow anie w ładzy trzem a fa k to r a m i R eguły św .B e n e d y k ta . P r z e k ła d p o l s k i k s .M .S ta r o w ie y s k ie g o : OsRom / w y d . p o l . / 1 9 8 0 , nr 1 2 ,1 1 - 1 3 ; p rzed ru k : WNZP t . 1 3 M o d lit w a
i praca/, 1981, 16-29; "Vox Patrum" 2/1982/ 7-29; ŻM 30/1980/
nr 11,139-140 /omówienia/.
22.
św.BENEDYKT Z NURSJI /+547/. Przemówienie Ojca Świę
tego Jana Pawła I I do 0 0 .Benedyktynów na Monte Cassino 20 IX
1980. AAS 72/1980/ 1002-1007. Treść: K lasztory benedyktyńskie
wspólnotami m iło śo i. Przekład polski ks.M .Starow ieyskiego:
OsRom /w yd.pol./ 1980, nr 12,17; przedruk: WNZP t.1 3 /Modli
twa i praca/, 1981, 30-34.
23.
Św.CYRYL ALEKSANDRYJSKI /+444/. Encyklika Piusa XI
"Lux v e r lt a t is " w 1500-lecie Soboru Efeskiego z dnia 25 X II
1931. AAS 23/1931/ 493-517. Treść: Św.Cyryl wybitny teolog
i obrońca Bożego macierzyństwa NMP, zjednoczenia osobowego
dwu natur w Chrystusie oraz prymaln papieskiego. Przekład p o l
ski anonimowy, "Currenda" 82/1932/ 15-31; tłum, bp S.Okoniewski,
"Wiadomości A rchidiecezjaln e Warszawskie*22/1932/ z . 1,1-20.
24^
Św.CYRYL ALEKSANDRYJSKI /+444/. Encyklika Piusa X II
"O rle n ta lis E ccle sia e deous" na 1500-lecie śmierci Cyryla Alek
sandryjskiego z dnia 23 IV 1944. AAS 36/1944/ 129-144. Treść:
Zagadnienie jedności K ościoła i zasługi Cyryla na tym polu.
25.
Św.EFREM /+373/. Encyklika Benedykta XV "Principia
Apostolorum" ogłaszająca go Doktorem Kościoła powszechnego
z dnia 5 X 1920. AAS 12/1920/ 457-471. Treść: Św.Efrem, chlu
bą K ościoła sy ry jsk ie g o , największym poetą syryjskim , wybitnym
teologiem i ascetą ogłoszony Doktorem K ościoła.
26.
Św.EUZEBIUSZ Z WERCELLI /+371/. 1600-lecie śm ierci.
L is t Pawła VI do Albina Mensy, bpa W ercelli z dnia 30 VI 1971.
AAS 63/1971/ 776-779. Treść: Euzebiusz wypróbowanym obrońcą
332
b óstw a C h r y stu sa ; S y tu a c ja K o ś c io ła na Z ach od zie w IV w ie k u . U r o c z y s t o ś c i ju b ile u s z o w e w W o r c e lli. Ż y cie i d z i a ł a l n o ś ć E u z e b iu sz a , j e g o d z i e ł a t e o l o g i c z n e . P ie r w sz y na Zachodzie o r g a n iz a t o r ż y o ia w sp ó ln e g o k ap łan ów . P a p ie s k ie w sk a z a n ia na obecne c z a s y . P r z e k ła d p o l s k i i op racow an ie A .Boberp w r ę k o p i s i e ;
2 7 . Św.GRZEGORZ WIELKI / + 6 0 ł / . E n c y k lik a P iu s a X "Iucunda san e" w i3 0 0 r o c z n ic ę ś m ie r c i z d n ia 12 I I I 1 9 0 4 . AAS 3 6 /1 9 0 4 / 5 1 3 -5 2 9 . T r e ś ć : W ie lk o ść G rzegorza zarówno ja k o z w ie r z c h n ik a K o ś c io ła w c z a sa c h n a ja zd u Longobardów na I t a l i ę , ja k 1 p i s a r z a ora z o r g a n iz a t o r a 1 wychowawcy k l e r u . P r z e s t r o g a p rzed ź r ó d ła m i błędów m odernizm u. P r z e k ła d p o l s k i i o r y g in a ł: „ N o - t if i c a t i o n e s " / K r a k ó w / , 19 0 4 , 6 1 -8 4 ora z " P rzegląd K a t o lic k i" 4 2 /1 9 0 4 / 4 0 1 -4 0 3 , 4 1 7 -4 1 9 , 4 3 3 -4 3 5 , 4 4 9 -4 5 1 , 4 6 5 -4 6 7 , 4 8 1 -4 8 3 , 4 9 7 -4 9 9 , 5 1 3 -5 1 4 , 5 3 0 -5 3 1 .
2 8 . Sw.HIERONIM / + 4 2 9 / . E n c y k lik a B en ed yk ta XV " S p ir i t u s P a r a c lit u s " w 1600 r o c z n ic ę ś m ie r c i z d n ia 15 IX 1 9 2 0 . AAS 1 2 /1 9 2 0 / 3 8 5 -4 2 2 . T r e ś ć : Ż y cie św^Hieronima i j e g o z a s ł u g i na p o lu b i b l i s t y k i . J ego nauka o P iśm ie św . W y ja śn ie n ie a k tu a ln y c h problemów b i b l i j n y c h w ś w i e t l e nauki H ieronim a / n a t c h n i e n i e , b e z b łę d n o ś ć , prawda Pism a ś w . / . P r z e k ła d p o l s k i anonimowy: " M ie się c z n ik P a s t e r s k i P ło c k i" 1 5 /1 9 2 0 / nr 1 1 / 1 2 , 1 4 5 -1 4 7 , 1 5 7 -1 5 9 ; 1 6 /1 9 2 1 / nr 1 , 1 - 3 ; nr 2 / 3 , 1 3 -1 9 ; nr 4 , 3 1 - 4 0 .
2 9 . Św.HILARY Z POITIERS / + 3 6 7 / . B reve P iu s a IX z d n ia 13 V 1851 n a d a ją ce mu t y t u ł D ok tóra K o ś o lo ła . T e k st ł a o i ń s k i i p r z e k ła d p o l s k i : PHM 1 1 /1 8 5 1 / t . 2 1 ,2 1 6 - 2 2 2 . T r e ś ć : H ila r y mężem op atrzn ościow ym d l a Zachodu, p od ob n ie ja k A tanazy d h
W schodu, w d o b ie n a jw ię k sz e g o n a t ę ż e n ia a ria n iz m u z e w z g lę d u na sw ą naukę i w ie d z ę p o św ia d czo n ą p r z e z H ieron im a, A ugustyna i S ob ór C h alced oń sk i.^
3 0 . Sw.HILARY Z POITIERS / + 3 6 7 / . L i s t Pawła VI na i6 0 0 r o c z n ic ę ś m ie r c i z d n ia 25 X II 1 9 6 7 . AAS 6 0 /1 9 6 8 / 7 2 - 7 6 . T r e ś ć : H ila r y głównym sz e r m ie rz e m o r t o d o k s j i p r z e c iw arianom na Z a ch o d z ie i autorem d z i e ł a "De T r i n i t a t c " , pierw szym ł a c iń sk im autorem hymnów, p rekursorem ekumenizmu. J ego z a s łu g i na p o lu ł a c i n y t e o l o g i c z n e j . ' P r z e k ła d p o l s k i A .B obera w r ę k o p i s i e .
3 1 . Św.JUSTYN m ęczen n ik / * o k .1 6 5 / . D ek ret P iu s a IX z d n ia 11 VII 1874 z e z w a la ją c y biskupom na j e g o ś w ię t o . AAS 8 / 1 8 7 4 / 6 4 . T r e ś ć : R ozczarow an ie s i ę f i l o z o f i ą pogańską i z w r ó c e n ie s i ę ku c h r z e ś c ij a ń s t w u . P is a r s k a p o lem ik a z poga nami; Żydami i h e r e ty k a m i z wykazywaniem kłam stw a i o s z c z e r s tw p r z e o iw k o c h r z e ś c ija n o m . P r z y p ie c z ę to w a n ie w iary m ęczeństw on. R o z c ią g n ię c ie je g o ś w ię t a Brevem z d n ia 28 VII 1882 na c a ły K o ś c ió ł p r z e z pap.-Leona X I I I . AAS 1 5 / -1882/ 2 7 8 -2 8 0 .
3 2 . Sw.KASJAN m ęczennik /+ o k .3 0 4 / . L is t P iu s a X II o g ła s z a j ą c y go patronem w ło s k ic h ste n o g r a fó w z d n ia 23 XII 1952. AAS 4 5 / 1 9 5 3 / 3 9 0 -3 9 1 . T r e ś ć : K asjan ja k o n a u c z y c ie l s t e n o g r a f i i ; "um iał b i e g l e ujmować s ło w a w k r ó t k ie z n a k i i b ły s k a w ic z n ie p o d ą ża ć z a mową p rzy pomocy skrótów " /P r u d e n c ju s z , B e r i s - tep h a n o n 9 , 2 3 - 2 4 / . O k o lic z n o ś c i j e g o m ę c z e ń sk ie j ś m ie r o i. P r z e k ła d p o l s k i A .B ob era w r ę k o p i s i e .
3 3 . św.LEON WIELKI / + 4 6 1 / . E n c y k lik a p a p .P iu s a X II "Sem- p it e r n u s Rex C h r is tu s " z d n ia 8 IX 1951 om awiająca j e g o chry-* s t o l o g i ę w n a w ią z a n iu do Soboru C h a lc e d o ń sk ie g o . AAS 4 3 / 1 9 5 1 /
- 334
6 2 5 -6 4 4 .
3 4 . Św.LEON WIELKI / + 4 6 1 / . E n c y k lik a Jana XXIII " A e te r - na Dei s a p ie n t ia " na 1500 r o c z n ic e ś m ie r o l z d n ia i i XI 1964 . AAS 5 3 /1 9 6 1 / 7 8 6 -8 0 3 . T r e ś ć : J e g o w ie lk o ś ć ja k o s t r ó ż a pań stw a i lu m in a rza w ie d z y . Nauka Leona o j e d n o ś c i K o ś c io ła . Biskup rzym ski ośrod k iem widomej j e d n o ś c i . P rerogatyw y urzędu nau c z y c i e l s k i e g o . Ż y c z e n ia pow rotu o d d z ie lo n y c h B r a c i . P r z e k ła dy e n c y k l i k i : anonimowy - "Currenda" 1 1 2 /1 9 6 2 / 2 0 0 -2 1 3 oraz k s .A .M a r c o la , "Wiadomości urzędowe K u r ii B is k u p ie j Ś lą s k a
O p o lsk ieg o " 1 7 /1 9 6 2 / 9 7 - l i l .
3 5 . Sw.MARCIN I PAPIEŻ / + 6 5 5 / . L i s t P iu s a X II w 1300 r o c z n ic ę ś m ie r c i z d n ia 20 X 1 9 5 5 . AAS 4 7 /1 9 5 5 / 8 1 4 -8 1 6 . T r e ść : M arcin n ie u str a sz o n y m ob roń cą k a t o l i c k i e j nauki o dwu w olach i dwu d z ia ła n ia c h w C h r y s tu s ie p r z e c iw m o n o teleto m . P r z e k ła d p o l s k i A .B ob era w r ę k o p i s i e .
3 6 . gw.NICETAS Z REMESJANY /+ po 4 1 4 / . L i s t P iu sa XII do e p is k o p a tu i ludu Rumunii z d n ia 27 I I I 1 9 5 2 . AAS 4 4 /1 9 5 2 / 2 4 9 -2 5 3 . T r e ś ć : N ic e t a s / N i k i t a / głównym a p o sto łe m obszarów d z i s i e j s z e j Rumunii i autorem w y b itn y ch d z i e ł wysokó c e n i o nych p r z e z G en n ad iu sza. P ie ś ń 17 P a u lin a z N o li ku b z c i N ic e - t a s a /PL 6 1 ,4 8 8 - 4 8 9 / .
3 7 . Sw.PACHOMIUSZ / + 3 4 8 / . L i s t P iu s a XII w 1600 r o c z n i c ę ś m ie r c i z d n ia 25 I I I 19 4 8 . AAS 4 O /i9 4 8 / 2 4 1 -2 4 3 . T r e ść : Pachom iusz tw ó rcą c e n o b ity z m u , t j . w sp óln ego ż y o ia zakonnego /w o d r ó ż n ie n iu od e r e m ity z m u /. K la s z to r y p ach o m ia ń sk ie wzorem s p r ę ż y s t e j o r g a n i z a o j i , m od litw y i p r a c y , oazami p ra w o w ier- n o ś c i i sz k o ła m i m is jo n a r z y . P rzok ład p o ls k i A .B ob er, S t a r o ż y tn e r e g u ły zak on n e, PSP 2 6 , Warszawa 1980, 6 8 - 7 1 . N ota:
Tom za w iera rów nież "Reguły św.Paohomiusza" / 3 8 - 5 3 / oraz
"Dodatek" z wyborem dokumentów d oty czą cy ch d z i e ł a Pachomiu-
s z a / 6 2 - 6 8 / w p r z e k ła d z ie A .Bobera.
3 8 .
Św.PATRYK / + 4 6 1 / . L i s t Jana XXIII do kard . D 'A tto -
na, arcybpa w Armagh, na i5 0 0 r o c z n ic ę śm ie r c i z d n ia i8 I I
1961. AAS 5 3 /1 9 6 1 /-2 1 7 -2 2 0 . T reśó: gw .Patryk "prawdziwym a -
p o sto łem I r la n d ii" ?
W m ie sią o p ó ź n ie j , w samą u r o c z y s to ś ć św .P atryka
/ l 7 I I I / w y g ło s ił Jan XXIII o k o lic z n o śc io w e k a za n ie ku c z c i
św .P atryk a do pielgrzym ów ir la n d z k ic h zebranych w b a z y lic e
ś w .P io tr a . AAS 5 3 /1 9 6 1 / 2 2 1 -2 2 5 .
3 9 .
gw.PAULIN Z NOLI / 3 5 3 - 4 3 1 / . L is t P iu sa XII w 1600
ro o z n io ę u ro d zin z d n ia 5 XI 1953. AAS 4 5 /1 9 5 3 / 7 8 4 -7 8 7 .
T reśó: Zarys ż y c ia i d z i a ł a l n o ś o l . P a u lin wzorem b iskupa ka
t o l i o k i e g o ży ją o eg o w skrajnym u b ó stw ie . Jego l i s t y pomni
kiem c h r z e ś c ij a ń s k ie j p r z y j a ź n i. P rzekład p o ls k i A.Bobera
w r ę k o p i s i e .
40?
gw.WITALIAN /p a p . 6 5 7 -6 7 2 /. L is t Pawła VI do A lo j
zego Car l i , bpa Segni w 1 3 0 0 -le c io śm ie r c i z d n ia 10 VIII
1972. AAS 6 4 /1 9 7 2 / 5 9 3 -5 9 4 . T r e śó :g w .W ita lia n rozjem cą m ię
dzy S t o l i o ą A p o sto lsk ą a cesarzem oraz p a tr ia r c h ą Konstanty
n o p o la , a ta k ż e organ izatorem K o ś c io ła w A n g lii przy pomocy
Teodora. P rzek ład p o ls k i A.Bobera w r ę k o p is ie .
4 1 .
gw.ZENON Z WERONY / + 3 7 2 /. L is t Pawła VI do bpa We
rony J ó z e fa Carraro na 1 6 0 0 - le c ie ś m ie r c i z d n ia 12 IV 1972
AAS 6 4 /1 9 7 2 / 339-340* T reśó : gw.Zenon bpem Werony, g o rliw y
m isjon arz wśród pogan sw o jej d i e c e z j i , p rop agator k u ltu I i
-336
t u r g ic z n e g o w t r a k t a t a c h /m ow y/ o r a z p ie w c a a u te n ty c z n e j mi ł o ś c i .
I I NAUKA OJCÓW
-WIELCY PATROLOGOWIH - WYDARZENIA KOŚCIELNE
1 . BIERZMOWANIE. Paweł VI: K o n s ty tu c ja A p o s to ls k a " D iv i- nae c o n so r tiu m n atu ra e" z d n ia i 5 V III 1 9 7 1 . AAS 6 3 / 1 9 7 1 / 6 5 7 - 664 - K o n s ty tu c ja z a w ie r a sp o ro c y ta tó w Ojców, m .in . O rygene- s a , C y ry la J e r o z o lim s k ie g o , T e r t u lia n a , H i p p o l i t a , Ambrożegp i w i e l u s ta r o ż y tn y c h k s ią g l i t u r g i c z n y o h .
2 . CHALCEDON /S o b ó r C h a lc e d o n s k i/. E n c y k lik a P iu s a XII "Se m p itern u s Kex C h r is tu s " z d n ia 8 IX 1951 o powszechnym Sobo r z e C h alced oń sk im , z o k a z j i je g o 1 5 0 0 - l e c i a / 4 5 1 - 1 9 5 1 / . AAS 4 3 / i 9 5 1 / 6 2 5 -6 4 4 . T r e śó : E u ty ch es i je g o b łą d . P r z e b ie g Sobo ru i d e f i n i c j a . C h r y s t o lo g ia o h a lo e d o ń sk a i d z i s i e j s z o b łę d y /d o k tr y n a k e n o t y c z n a i b łą d p s y c h o lo g ic z n y /. U z a sa d n ie n ie dog matu c h a lc e d o ń s k ie g o . P r z e k ła d p o l s k i : " M ie się c z n ik D i e o e z j a l - ny Gdański" 4 / 1 9 6 0 / 2 3 4 -2 5 1 .
3 . ' CHRZEST. Jan Paweł I I , I n s t r u k c j a o o h r z ó ie d z i e c i z d n ia 20 X 1 9 8 0 . AAS 7 2 / 1 9 8 0 / 1 1 3 7 -1 1 4 5 . T r e śó : C z ę ść I "T radycyjna d o k tr y n a o c h r z c ie d z i e c i " / n r 4 - 1 5 / p r z y n o s i bo g a ty z e sta w odnośników i c y ta tó w p a tr y s ty c z n y c h o o h r z c le d z i e c i , o b s z e r n ie j s z y n i ż w ak ad em ick ioh p o d r ę c z n ik a c h dog m atyki /n p . G r a n a ta /. P r z e k ła d p o l s k i : OsRom / w y d . p o l . / 1980, nr 1 1 ,1 9 - 2 1 .
4 . DZIEWICTWO. E n c y k lik a P iu s a XII "Sacra V ir g in it a s " z d n ia 25 I I I 1 9 5 4 . AAS 4 6 /1 9 5 4 / 1 6 1 -1 9 1 , W t e k ś c i e sp o ro c y ta tó w z Ojców K o ś c io ła , w p r z y p is a c h z a ś w i e l e o d n ie s ie ń do ic h d z i e ł o d z ie w ic t w ie /C y p r ia n , Metody z Olimpu, A tana z y , Ambroży, H ie r o n im , A u g u sty n , Jan Chryzostom i i n n i / . Prze k ła d p o l s k i k s .W .P ie tk u n , 'W iadom ości K o ś c ie ln e " / B i a ł y s t o k / 2 / 1 9 5 8 / 1 7 - 3 8 .
5 . EFEZ /S o b ó r E f e s k i w 4 3 1 / . L i s t Ojca Ś w ię te g o Jana Pawła I I do e p is k o p a tu K o ś c io ła K a t o lic k ie g o na 1600 r o c z n i c ę I Soboru K o n s ta n ty n o p o ls k le g o i na 1550 r o c z n ic ę Soboru B f e s k ie g o z d n ia 25 I I I 1 9 8 1 . AAS 7 3 /1 9 8 1 / 5 1 3 -5 2 7 . T r e ść : U s ta n o w ie n ie k a t o l i c k i e j nauki o Duchu Świętym na so b o r z e w K o n sta n ty n o p o lu , z d e f in io w a n ie prawdy o i s t n i e n i u dwóch na t u r w J e z u s i e C h r y s t u s ie , b o s k ie j i l u d z k i e j , w je d n e j o s o b ie S łow a o r a z nau k i o Maryi B og u ro d zicy na Soborze w E f e z i e . P r z e k ła d p o l s k i : OsRom / w y d . p o l . / 19 8 1 , nr 3 , 1 2 -1 3 . Przedruk "Vox Patrum ", 1 / 1 9 8 1 / 5 - 2 0 .
6 . EFEZ /S o b ó r E f e s k i w 4 3 1 / . Jan P a w e łll, Przemowa do k le r u i lu d u w b a z y l i c e ś w .P io t r a ora z MB W ięk szej w 1500 r o c z n ic ę Soboru E f e s k ie g o z d n ia 7 VI 19 8 1 . AAS 7 3 /1 9 8 1 / 4 9 2 - 4 9 7 . T r e ś ć : S t w ie r d z e n ie c h r y s t o lo g ic z n e g o i m a r io lo g ic z n e g o c h a r a k te r u so b o r u / T h e o t o k o s /. Akt z a w ie r z e n ia Matoe B o ż e j.' P r z e k ła d : OsRom / w y d . p o l . / 19 8 1 , nr 6 , 4 - 7 .
7 . KONSTANTYNOPOL /S o b ó r K o n B ta n ty n o p o lsk i I w 381 r . / ; Zob. w yżej pod "EFEZ".
8 . KRZYŻ / z n a l e z i e n i e K rzyża ś w . / ; L i s t P iu s a XI do kard W ilh elm a van Rossum o j u b i l e u s z u z n a l e z i e n i a K rzyża św.
- 338
/ z W ie lk ie g o P ią tk u i9 2 6 r . / . AAS 1 8 /1 9 2 6 / 1 8 2 -1 8 5 . T r e ść : Św iadectw a h is t o r y c z n e /Am broży, C yryl J e r o z o lim s k i, L ib e r P o n t i f i o a l i s , T e o d o r e t z C y r u /, d z i e j e r e l i k w i i , t e o l o g i a 1 chw ała K rzyża ś w ., hymn św .E frem a o k r z y ż u , k r z y ż znakiem e w a n g e l i z a c j i . P r z e k ła d p o l s k i anonimowy: "Wiadomości K ato l i c k i e " 3 / 1 9 2 6 / 1 9 7 -2 0 1 .
9 . MAI ANGELUS /+ 1 8 8 4 /. L i s t P lu sa X II do bpa J ó z e f a P i a z z i , o r d y n a r iu sz a Bergamo, w s e t n ą r o c z n ic ę zgonu z d n ia 3 . I V .1954 . AAS 4 6 / 1 9 5 4 / 2 0 5 -2 0 6 . T r e ś ć : Zaprawiony do badań naukowych w B i b l i o t e c e A m b rozjań sk iej /M e d io la n / r o z w in ą ł s z e roką d z i a ł a l n o ś ć wydaw niczą klasyk ów s ta r o ż y tn y c h i Ojców Koś c i o ł a s t o j ą c na c z e l e B i b l i o t e k i W a ty k a ń sk ie j. Z a s ły n ą ł ja k o odkrywca p a llm p s e s tó w . Odkrył na p a lim p s e s ta c h zn aczn e c z ę ś o i d z i e ł a C ycerona "De r e p u b lic e " . Ojców wydawał w s e r i i "Nova Patrum B i b lio t h e c a " . P r z e k ła d p o l s k i A .B obera w r ę k o p i s i e .
1 0 . MARIOLOGIA. E n c y k lik a P iu s a XII "Ad o a e l i Reginam" o k r ó le w s k ie j g o d n o ś c i NMP z d n ia 11 X i9 6 4 . AAS 4 6 / 1 9 8 4 / 6 2 5 -6 4 0 . T r e ść : R o z d z ia ł I - c y t a t y Ojców o k r ó le w s k ie j g o d - n o ś o i Maryi /E fr e m , G rzegorz z N a z ja n z p , P i o t r C h r y z o lo g , A ndrzej z K r e ty , I l d e f o n s z T o le d o i i n n i / . P r z e k ła d p o ls k i anonimowy: E n c y k lik a "Ad c o e l i Reginam" o k r ó le w s k ie j god n o ś c i NMP, Londyn 1955; "Currenda" 1 0 7 /1 9 5 7 / 6 5 7 -6 6 1 / f r a g m e n ty /.
1 1 . MIGNĘ JAKUB, PAWEŁ, K S./+ 1 8 7 5 /. L i s t Paw ła VI do k a r d .M ic h a ła PeK egrino na s e t n ą r o o z n lc ę ś m le r o i J .P .M ig n e 'a z d n ia 10 V 19 7 5 . AAS 6 7 / 1 9 7 5 / 4 6 9 -4 7 3 . T r e ść : Z a s łu g i M ig n ę 'a , z w ła s z c z a ja k o p r e k u r so r a w w ydaniu d z i e ł Ojców K o ś c io ła , u ł a tw ia ją cy m naukowe stu d iu m i ś m ia łe in ic j a t y w y p ó ź n ie j s z y c h
