Małgorzata Kowalik
"Religijno-moralny wymiar rozwoju i
wychowania", red. Alina Rynio [et
al.], Lublin 2012 : [recenzja]
Religious and Sacred Poetry : An International Quarterly of Religion, Culture
and Education 1/3, 135-140
Religious and Sacred Poetry: A n International Quarterly of Religion, Culture and Education No. 3 (3) July - August - Septem ber 2013 pages 135 - 140 M A Ł G O R Z A T A K O W A L I K ( L u b l i n , P o l a n d )
e-mail: kowalik06[at]o2.pl
[R ev.:] R e lig ijn o -m o r a ln y w y m ia r r o zw o ju i w y c h o w a n ia ,
A lin a R y n io e t al. (e d .), W y d a w n ic tw o K U L , L u b lin 2 0 1 2 ,
44 8 s.
P u b l i k a c j a p t .
Religijno-moralny wymiar rozwoju i wychowania
p o d r e d a k c j ą A l i n y R y n i o , K a t a r z y n y B r a u n , A n n y L e n d z i o n i D a n u t y O p o z d y , z o s t a ł a z a a d r e s o w a n a d o w s z y s t k i c h z a t r o s k a n y c h o r e l i g i j n o - m o r a l n e w y c h o w a n i e s p o ł e c z n o ś c i . K s i ą ż k ę p o d z i e l o n o n a n a s t ę p u j ą c e k r ę g i t e m a t y c z n e ( r o z d z i a ł y ) : 1 ) w y c h o w a n i e r e l i g i j n o - m o r a l n e w n a u c e i m y ś l i K o ś c i o ł a , 2 ) o b s z a r y r o z w o j u r e l i g i j n o - m o r a l n e g o i u r z e c z y w i s t n i a n i a s i ę o s o b y o r a z 3 ) ś r o d o w i s k o w y k o n t e k s t w y c h o w a n i a r e l i g i j n o - m o r a l n e g o . D w u d z i e s t u s z e ś c i u a u t o r ó w z r ó ż n y c h o ś r o d k ó w n a u k o w y c h p o l s k i c h i z a g r a n i c z n y c h p o d j ę ł o s i ę o p r a c o w a n i a p o s z c z e g ó l n y c h z a g a d n i e ń . T o m o t w i e r a w p r o w a d z e n i e A l i n y R y n i o n a t e m a t z n a c z e n i a p o j ę c i a ‘ w y c h o w a n i e r e l i g i j n o - m o r a l n e ’ . T e k s t j e j a u t o r s t w a u k a z a ł f u n k c j ę ś r o d o w i s k w y c h o w a w c z y c h w p r o c e s i e f o r m a c j i m o r a l n o - r e l i g i j n e j , p r z e d s t a w i ł d o k u m e n t y K o ś c i o ł a o d n o s z ą c e s i ę d o t e g o z a g a d n i e n i a , z a w i e r a j ą c o g ó l n ą p r e z e n t a c j ę k w e s t i i t e g o t y p u w y c h o w a n i a , a k c e n t u j ą c p r a w o j e g o o b e c n o ś c i w ż y c i u p u b l i c z n y m i p o s t u l a t r e a l n e g o o k r e ś l e n i a w y c h o w a n i a r e l i g i j n o - m o r a l n e g o j a k o z a d a n i a p r i o r y t e t o w e g o . A u t o r k a p r z y p o m n i a ł a p o w s z e c h n e p o w o ł a n i e d o ś w i ę t o ś c i o r a z k w e s t i ę u d z i a ł u d z i e c i w p r a k t y k a c h r e l i g i j n y c h . K s . Z b i g n i e w M a r e k o m ó w i łWychowanie religijno-moralne,
w s k a z u j ą c n a s t ę p u j ą c e a s p e k t y t e j p r o b l e m a t y k i : r e l i g i ę w ż y c i u c z ł o w i e k a , p e d a g o g i k ę r e l i g i j n ą ( p e d a g o g i k ę r e l i g i i ) , w y c h o w a n i e r e l i g i j n e , w y c h o w a n i e m o r a l n e . W y m i e n i a j ą c p u n k t y w s p ó l n e ‘ w y c h o w a n i a ’ i ‘w y c h o w a n i a r e l i g i j n e g o ’ , z a a k c e n t o w a ł k w e s t i ę p o s z e r z e n i a z a k r e s u s a m o p o s t r z e g a n i a c z ł o w i e k a i ś w i a t a j a k o j e d e n z r e z u l t a t a t ó w p r o c e s u w y c h o w a n i a c h r z e ś c i j a ń s k i e g o .S t a n i s ł a w K o ś ć w r o z w a ż a n i a c h
Idea rozwoju całego człowieka -
wkład nauki społecznej Kościoła w integralną wizję wychowania,
o m ó w i ł s t o s o w n e d o k u m e n t y i o k r e ś l i ł o k o l i c z n o ś c i s ł u ż ą c e r o z w o j o w i c z ł o w i e k a w p o w o ł a n i u c h r z e ś c i j a ń s k i m o r a z p o s t u l a t u w z g l ę d n i a n i a w y m i a r u t r a n s c e n d e n t a l n e g o w w y c h o w a n i u .
A l i n a R y n i o w a r t y k u l e p t .
Pedagogiczne przesłanie błogosławio
nego Jana Pawła II gwarantem tożsamości pedagogiki chrześcijańskiej,
w y j a ś n i ł a z n a c z e n i e t e r m i n u ‘w y c h o w a n i e ’ , u k a z u j ą c z a r ó w n o „ p a p i e s k i p a r a d y g m a t p o j m o w a n i a i n t e g r a l n o ś c i , r o z w o j u i w y c h o w a n i a ” ( s . 6 2 ) , j a k i „ t e o l o g i c z n o - a n t r o p o l o g i c z n ą p o d s t a w ę p a p i e s k i e g o p r z e s ł a n i a p e d a g o g i c z n e g o ” ( s . 7 0 ) , k o n s t a t u j ą c , ż e t o n a u c z a n i e j e s t ź r ó d ł e m n a d z i e i , p r z e t r w a n i a c y w i l i z a c y j n e g o z a m ę t u o r a z b u d z i z u ś p i e n i a m o r a l n e g o . T o o p r a c o w a n i e n a b r a ł o z n a m i o n o s o b i s t e g o ś w i a d e c t w a , b o o b o k p i ę c i u r a c j o n a l n i e u a r g u m e n t o w a n y c h t e z , a u t o r k a o d w o ł a ł a s i ę s i ę t a k ż e d o s w o i c h o s o b i s t y c h s p o t k a ń z O j c e m Ś w i ę t y m J a n e m P a w l e m I I .
J a r o s ł a w H o r o w s k i w t e k ś c i e p t .
Inicjacyjny charakter wychowania
- próba rekonstrukcji idei w odwołaniu do myśli Karola Wojtyły
z a n a l i z o w a ł p o j ę c i e ‘ i n i c j a c j i ’ o r a z i n i c j a c y j n y c h a r a k t e r w y c h o w a n i a n a p r z y k ł a d z i e t e o r i i w y c h o w a n i a o d w o ł u j ą c e j s i ę d o m y ś l i K a r o l a W o j t y ł y o r a z p r a k t y k i n i c j a l n y c h w w y c h o w a n i u .R o m a n J u s i a k w a r t y k u l e p t .
Papieża Jana Pawła II wychowanie
społeczne
o m ó w i ł k w e s t i ę w y c h o w a n i a s p o ł e c z n e g o u J a n a P a w ł a I I . T e k s t k o n c e n t r u j e s i ę n a p o d s t a w a c h r e a l i z o w a n e j p r z e z p a p i e ż a k o n c e p c j i w y c h o w a n i a . S k u p i ł s i ę n a p o d s t a w i e a n t r o p o l o g i c z n e j ( f i l o z o f i c z n e j ) , t e o l o g i c z n e j ( t e o l o g i i k a t o l i c k i e j ) , o s o b o w y m a u t o r y t e c i e J a n a P a w ł a I I , o g ó l n e j c h a r a k t e r y s t y c e p a p i e s k i e j p e d a g o g i i i J e g o z a s ł u g a c h , e l e m e n t a c h s p o ł e c z n y c h w w y c h o w a n i u o r a z r e g u ł a c h j e g o u r z e c z y w i s t n i e n i a , z z a a k c e n t o w a n i e m f a k t u , ż e J a n P a w e ł I I w y k r e o w a ł s w e g o r o d z a j u w ł a s n ą , o s o b i s t ą , j ę z y k o w ą e k s p r e s j ę , g e s t y , z n a k i , s y m b o l e , w y k o r z y s t y w a ł ś p i e w , o s o b o w y k o n t a k t z l u d ź m i , a w c e n t r u m p r o c e s u s a m o w y c h o w a n i a u m i e ś c i ł B o g a .M a ł g o r z a t a T o m c z y k w t e k ś c i e p t .
Integralna pedagogika katolicka
w ujęciu o. Jacka Woronieckiego
z a p r e z e n t o w a ł a n o w a t o r s k i e p o j ę c i e p e d a g o g i k i t e g o ż d o m i n i k a n i n a w k o n t e k ś c i e u j ę ć n o w o ż y t n y c h i w s p ó ł c z e s n y c h , s y n t e t y c z n y i c h r z e ś c i j a ń s k i e m o d e l k s z t a ł c e n i a i w y c h o w a n i a , a t a k ż e f o r m a c j ę s p r a w n o ś c i c n ó t , e k s p o n u j ą c z a s a d n i c z e i d e e o c h a r a k t e r z e p o s t u l a t y w n y m i k o n s t a t u j ą c , ż e „ ( . . . ) s z c z y t e m d o s k o n a ł o ś c i j e s t z a c h o w a ć u m i a r w e w s z y s t k i m , c o s i ę r o b i ” ( s . 1 2 1 ) .R y s z a r d P o l a k w a r t y k u l e p t .
Wychowanie religijne człowieka w
ujęciu ks. Józefa Winkowskiego
p r z e d s t a w i ł p o s t a ć z a k o p i a ń s k i e g o k a t e c h e t y , k a p ł a n a , k t ó r y p o ś w i ę c i ł s i ę w y c h o w a n i u m ł o d z i e ż y s z k o l n e j . A u t o r p r z y b l i ż y ł j e g o d z i e ł a i t e o r i ę w y c h o w a n i a , p r z e s t r z e g a j ą c p r z e d n a t u r a l i s t y c z n ą k o n c e p c j ą p e d a g o g i c z n ą j a k o j e d n y m z n a j w a ż n i e j s z y c h z a g r o ż e ń . Z w r ó c i ł s i ę d o p e d a g o g ó w c h r z e ś c i j a ń s k i c h o r a z f i l o z o f ó w ,p s y c h o l o g ó w , s o c j o l o g ó w i h i s t o r y k ó w o w i ę k s z e z a a n g a ż o w a n i e w w y c h o w a n i e r e l i g i j n e c z ł o w i e k a , k t ó r e m a n a c e l u d o p r o w a d z e n i e n i e t y l k o c h r z e ś c i j a n d o C h r y s t u s a .
M a r i a O p i e l a w r o z w a ż a n i a c h p t .
Koncepcja pedagogiczna bł. Ed
munda Bojanowskiego
s c h a r a k t e r y z o w a ł a ź r ó d ł a i n s p i r a c j i d l a r o z w o j u j e g o m y ś l i p e d a g o g i c z n e j , j e j s p o ł e c z n o - k u l t u r o w y k o n t e k s t r o z w o j u . P r z e d s t a w i ł a t a k ż e k w e s t i ę i n t e g r a l n e g o r o z w o j u d z i e c k a i w a ż n o ś c i w c z e s n e g o w y c h o w a n i a . S k o n c e n t r o w a ł a s i ę n a z a g a d n i e n i u o s o b y i w a r t o ś c i w k o n t e k ś c i e d y n a m i k i p r z e d s t a w i o n e j k o n c e p c j i p e d a g o g i c z n e j , k o n s t a t u j ą c , p o p i e r w s z e , ż e B o j a n o w s k i w s k a z a ł n a C h r y s t u s a j a k o c e n t r u m h i s t o r i i o r a z ż y w i o ł ó w w y c h o w a w c z y c h , p o w t ó r e , ż e „ z e s w o j ą w i z j ą w y c h o w a n i a i n o w a t o r s k i m i r o z w i ą z a n i a m i o r g a n i z a t o r s k i m i w p i s a ł s i ę w n u r t r o d z ą c e j s i ę w X I X w i e k u p e d a g o g i k i w i e k u p r z e d s z k o l n e g o ” ( s . 1 5 8 ) .D r u g a c z ę ś ć o m a w i a n e j k s i ą ż k i n o s i t y t u ł
Obszary rozwoju religij
no-moralnego i urzeczywistniania się osoby
i z a w i e r a o s i e m a r t y k u ł ó w . L u c y n a D z i a c z k o w s k a w t e k ś c i e p t .Religijno-moralny wymiar
rozwoju i wychowania człowieka. Potrzeby i zagrożenia
s k u p i ł a s i ę n a s w o i s t e j p o c h w a l e w y c h o w a n i a c z ł o w i e k a o r a z p r z e d s t a w i ł a s p e c y f i k ę w y c h o w a n i a m o r a l n e g o . A u t o r k a o p i s a ł a w y c h o w a n i e r e l i g i j n e i m o r a l n e j a k o s z c z e g ó l n ą s z a n s ę d l a b u d o w a n i a t o ż s a m o ś c i c z ł o w i e k a w k o n t e k ś c i e z a g r o ż e ń w y n i k a j ą c y c h z p s e u d o w y c h o w a n i a m o r a l n e g o i r e l i g i j n e g o , p o s t r z e g a j ą c , ż e t r w a ł o ś ć c z y g ł ę b i a w i a r y z a l e ż y p r z e d e w s z y s t k i m o d ś w i a d e c t w a ż y c i a n a j b l i ż s z y c h . R e l i g i a j e s t s i ł ą ż y c i o d a j n ą i p r z y n o s i w i e l e k o r z y ś c i , p r z e d e w s z y s t k i m p o z w a l a u c h r o n i ć d o r a s t a j ą c e p o k o l e n i e p r z e d n i h i l i z m e m , b a r b a r z y ń s t w e m , p o c z u c i e m b r a k u s e n s u ż y c i a , p s y c h i c z n y m i f i z y c z n y m s a m o z n i s z c z e n i e m . W i t o l d S t a r n a w s k i w a r t y k u l e p t .Unikalność - je j konsekwencje
dla poznania i rozwoju osoby
d o t k n ą ł p r o b l e m u z n a c z e n i a p o j ę c i a ‘ i n d y w i d u a l n o ś c i ’ o r a z a n a l i z o w a ł j e w k o n t e k ś c i e k s z t a ł t u p o z n a n i a o r a z d z i a ł a n i a w r o z w o j u c z ł o w i e k a . A u t o r p o d k r e ś l i ł p r a k t y c z n y c h a r a k t e r p e d a g o g i k i , t a k ż e n e g a t y w n e p r z e j a w y i n d y w i d u a l i z m u .I w o n a J a z u k i e w i c z p o d d a ł a a n a l i z i e n a n o w o k w e s t i ę g r e c k i e j
arete
w t e k ś c i e p t .Cnota jako kategoria urzeczywistniania się osób w wycho
waniu,
a k c e n t u j ą c i s t o t ę c n o t y , w ł a ś c i w o ś c i w s z y s t k i c h c n ó t , s p e c y f i k ę p r a c y w y c h o w a w c z e j o r a z c n o t ę w y c h o w a n i u .G r z e g o r z G r z y b e k w a r t y k u l e p t .
Wychowanie jako rozwój osobo
wości etycznej w czynie
u k a z a ł z a g a d n i e n i e ‘ s a m o s t a n o w i e n i a ’ j a k o w a r u n e k s a m o w y c h o w a n i a o r a z c z y n j a k o w a r u n e k r o z w o j u o s o b o w o ś c i e t y c z n e j , w s k a z u j ą c p r z y t y m n a e l e m e n t y s k ł a d o w e c z y n u s a m o w y c h o w a n i a w l u d z k i e j s t r u k t u r z e d ą ż e n i a d o c e l u .S t a n i s ł a w C z e s ł a w M i c h a ł o w s k i w t e k ś c i e p t .
Na spotkanie czło
wieka. Edukacja integralna w aksjomacie personologicznym
s k u p i ł s i ę n a k w e s t i i w i z j i p e d a g o g i i o s o b y j a k o n a d z i e i w s p ó ł c z e s n o ś c i , n a d t o w s k a z a ł m o ż l i w o ś c i i n t e r p r e t a c j i o s o b y c z ł o w i e k a o r a z r e l a c j i l u d z k i c h w ś w i e t l e e k o f i l o z o f i i ż y c i a . P r z e d s t a w i ł e d u k a c j ę i n t e g r a l n ą j a k o u c z e n i e s i ę c a ł o ś c i o w e g o r o z u m i e n i a r z e c z y w i s t o ś c i w k o n t e k ś c i e p r a w ż y c i o w y c h o r a z c z y n n i k ó w w y c h o w a n i a .S t a n i s ł a w a K o n e f a ł w a r t y k u l e p t .
Miejsce i rola przyjaźni w wy
chowaniu chrześcijańskim
z a p r e z e n t o w a ł a p r z y j a ź ń j a k o w a r t o ś ć . N a w i ą z u j ą c d o h i s t o r i i w i e l k i c h , d u c h o w y c h p r z y j a ź n i , u z n a ł a , ż e p o d s t a w ą a u t e n t y c z n e j p r z y j a ź n i j e s t i n t e g r a l n y o b r a z o s o b y l u d z k i e j , a p r z y j a ź ń t o n i e z b y w a l n y e l e m e n t w y c h o w a n i a c h r z e ś c i j a ń s k i e g o , d o k t ó r e g o w y z w a n i e m j e s t s y t u a c j a e g z y s t e n c j a l n a c z ł o w i e k a X X I w .E w a P a n e c k a w t e k ś c i e p t .
Zachowania altruistyczne młodzieży
drogą do prawdziwego człowieczeństwa
p r z e d s t a w i ł a z a g a d n i e n i e p o s t a w m ł o d y c h l u d z i w o b e c n o w e j r z e c z y w i s t o ś c i , u k a z a ł a o b r a z w s p ó ł c z e s n e j m ł o d z i e ż y , p o t r z e b ę n o w e j f o r m a c j i . P o d k r e ś l i ł a k w e s t i e r o z u m i e n i a z a c h o w a ń a l t r u i s t y c z n y c h , s ł u ż b y w r o d z i n i e j a k o d r o g i d o p r a w d z i w e g o c z ł o w i e c z e ń s t w a . Z a p r e z e n t o w a ł a s t a n o w i s k o K o ś c i o ł a w o b e c z a c h o w a n i a a l t r u i s t y c z n e g o m ł o d y c h l u d z i . O k r e ś l i ł a s z k o ł ę j a k o m i e j s c e u r z e c z y w i s t n i a n i a z a c h o w a ń a l t r u i s t y c z n y c h , k o n s t a t u j ą c p r z y t y m , ż e „ W y c h o w a n i e d o m i ł o ś c i b r a t e r s k i e j j e s t d z i s i a j n i e o d z o w n y m w a r u n k i e m ł a d u s p o ł e c z n e g o ” ( s . 2 7 1 ) .Z b i g n i e w R u d n i c k i t e k ś c i e p t .
Wychowawcze aspekty refleksji o
umieraniu i śmierci
z a n a l i z o w a ł z a g a d n i e n i e t a j e m n i c y ś m i e r c i . A u t o r p r z e d s t a w i ł ś m i e r ć j a k o s y t u a c j ę g r a n i c z n ą w p e r s p e k t y w i e r e f l e k s j i p e d a g o g i c z n e j .W t r z e c i m r o z d z i a l e p t .
Środowiskowy kontekst wychowania reli
gijno-moralnego
z a m i e s z c z o n o d z i e w i ę ć a r t y k u ł ó w .J e r z y K o ł a c z k o w s k i w a r t y k u l e p t .
Zasady wychowania dziecka w
rodzinie w świetle „Listu do Efezjan (Ef. 6,4) ”
w s k a z a ł n a r o d z i n ę j a k o n a j w a ż n i e j s z e ś r o d o w i s k o w y c h o w a w c z e , n a o j c a j a k o w y c h o w a w c ę , z a n a l i z o w a ł m e t o d y w y c h o w y w a n i a d z i e c k a w r o d z i n i e , w t y m z w r ó c i ł u w a g ę n a k a r c e n i e o r a z „ n a p o m i n a n i e P a ń s k i e ” , p r z y j e d n o c z e s n y m u n i k a n i u p o b u d z a n i a d z i e c k a d o g n i e w u .M i e c z y s ł a w R u s i e c k i w t e k ś c i e p t .
Wychowanie religijne w rodzi
nie
p o d j ą ł p r o b l e m a t y k ę w y c h o w a n i a r e l i g i j n e g o , k w e s t i ę p r a w a r o d z i c ó w d o n i e g o , p r o b l e m u w a r u n k o w a ń p o t r z e b n y c h d o z a c h o d z e n i a p r a w i d ł o w y c h o d d z i a ł y w a ń w y c h o w a w c z y c h z e s t r o n y r o d z i c ó w n a d z i e c k o . A u t o r o m ó w i ł z a g a d n i e n i e e t a p ó w r e l i g i j n o ś c i w d z i e c i ń s t w i e i o k r e s i e d o r a s t a n i a . P o r u s z y ł p r o b l e m a t y k ę r e l i g i j n o ś c i w ż y c i u d o r o s ł e g oc z ł o w i e k a , u k a z u j ą c j e j f e n o m e n , u m o ż l i w i a j ą c y w y t r w a n i e „ w d o b r y m d o k o ń c a i d o j ś c i a d o d o s k o n a ł o ś c i ” ( s . 3 3 4 ) .
C z e s ł a w G a l e k w a r t y k u l e p t .
Wychowanie religijne młodzieży
szkolnej w II połowie X IX wieku w świetle polskiej literatury pamiętni
karskiej i beletrystycznej
u k a z a ł ś r o d k i i m e t o d y w y c h o w a n i a r e l i g i j n e g o m ł o d z i e ż y g i m n a z j a l n e j n a z i e m i a c h p o l s k i c h n a t e r e n i e t r z e c h z a b o r ó w ( r o s y j s k i e g o , a u s t r i a c k i e g o i p r u s k i e g o ) . U w z g l ę d n i ł p r z y t y m k w e s t i ę o b o w i ą z k o w y c h p r a k t y k r e l i g i j n y c h , f u n k c j ę k a t e c h e z y w f o r m a c j i r e l i g i j n e j d z i e c i i m ł o d z i e ż y s z k o l n e j o r a z r e z u l t a t y w y c h o w a n i a r e l i g i j n e g o . A u t o r p o k a z a ł , ż e „ D l a w i e l u u c z n i ó w o k r e s g i m n a z j u m b y ł c z a s e m p o g ł ę b i e n i a w i a r y w y n i e s i o n e j z r o d z i n n y c h d o m ó w ” ( s . 3 5 1 ) .M a ł g o r z a t a K o w a l i k w t e k ś c i e p t .
Nauczyciel polonista jako wy
chowawca wspierający rodzinę w wychowaniu religijnym dzieci
u k a z a ł a z a ł o ż e n i e , ż e p o l o n i s t a w i n i e n b y ć w y c h o w a w c ą w s p i e r a j ą c y m , k t ó r y m u s i u z u p e ł n i a ć p r a c ę r o d z i c ó w p o p r z e z d ą ż e n i e d o w z o r u o s o b o w e g o p r z e z s i e b i e o b r a n e g o , n a d t o p o p r z e z p r z e m y ś l a n ą w s p ó ł p r a c ę z r o d z i c a m i , p o m o c ś w i a d c z o n ą w r o z w o j u w i a r y o r a z z a b i e g i d y d a k t y c z n e i o k r e ś l o n e m e t o d y p r a c y , a b y u k s z t a ł t o w a ć p e ł n ą d o j r z a ł o ś ć c h r z e ś c i j a ń s k ą i z a g w a r a n t o w a ć r o z w ó j o s o b o w o ś c i u c z n i ó w .L i d i a D a k o w i c z w a r t y k u l e p t .
Wartości religijne w przekazie na
uczycieli wybranych szkół w Białymstoku
o m ó w i ł a o d n o ś n ą k w e s t i ę w p r o c e s i e r o z w o j u c z ł o w i e k a . Z a p r e z e n t o w a ł a p r z y t y m w j e d e n a s t u t a b e l a c h d a n e s t a t y s t y c z n e m a j ą c e p o t w i e r d z i ć j e j t e z y . W p o d s u m o w a n i u w y n i k ó w s w o i c h b a d a ń s t w i e r d z i ł a p r z e s z k o d y w u r z e c z y w i s t n i a n i u w a r t o ś c i r e l i g i j n y c h .D o r o t a F r ą k w t e k ś c i e p t .
Rola środowisk wychowujących na przy
kładzie instytucji wychowawczych prowadzonych przez Zgromadzenie
Sług Jezusa,
z a j ę ł a s i ę k w e s t i ą o d d z i a ł y w a n i a ś r o d o w i s k a w y c h o w a w c z e g o n a o s o b ę , p o k a z u j ą c p r z y t y m w y p r a c o w a n y w z o r z e c w y c h o w a n i a „ n a f u n d a m e n c i e w a r t o ś c i c h r z e ś c i j a ń s k i c h ” ( s . 3 9 1 ) .D a r i u s z W i d e l a k w a r t y k u l e p t .
Resocjalizacja i ekumeniczny wy
miar opieki duszpasterskiej w zakładach karnych,
z a j ą ł s i ę z a g a d n i e n i e m w y c h o w a w c z e j f u n k c j i k a p e l a n a w i ę z i e n n e g o , k o n s t a t u j ą c m . i n . , ż e „ c z ł o w i e k z a w s z e m a o t w a r t ą d r o g ę p o w r o t u d o s p o ł e c z e ń s t w a ” ( s . 4 1 5 ) .P i o t r Z a ń k o w o p r a c o w a n i u p t .
Obrazoburstwo czy pedagogika. Re
ligia w wytworach wizualnych polskich prowokatorów kultury
p o d j ą ł a n a l i z ę w y b r a n y c h a s p e k t ó w z j a w i s k a p r o w o k a c j i k u l t u r o w e j w P o l s c e , w s k a z u j ą c n a u k r y t e i z a s k a k u j ą c e ( w o d r ó ż n i e n i u o d p r o w o k a t o r ó w k u l t u r y z a c h o d n i e j ) p y t a n i a n a w i ą z u j ą c e d o r e l i g i i i d u c h o w o ś c i w e w s p ó ł c z e s n y m ś w i e c i e o r a z k o n s t a t u j ą c m . i n . , ż e „ Z a n a l i z o w a n y c hw y t w o r ó w w i z u a l n y c h p r o w o k a t o r ó w k u l t u r y w y ł a n i a s i ę o b r a z r e l i g i i z d e s a k r a l i z o w a n e j , b ę d ą c e j n a r z ę d z i e m p r z e m o c y ” ( s . 4 3 2 ) .
E l ż b i e t a K o p a c z w a r t y k u l e p t .
