Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy. Prof. Piotr Banaszyk. Agenda. Diagnoza polskiej gospodarki, Problem granicy wzrostu, Wybrane bariery.

(1)

• 1

• Copywrite – Błażej Goraj 2010 (b@goraj.com)

Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy

• EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY • WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL

Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu 19 listopada 2020 r.

Problemy i wyzwania przed polską gospodarką narodową

Prof. Piotr Banaszyk

2

Agenda

• Diagnoza polskiej gospodarki,

• Problem granicy wzrostu,

• Wybrane bariery.

piotr.banaszyk@ue.poznan.pl

• 1

(2)

3

Fakty

piotr.banaszyk@ue.poznan.pl

Źr.: GUS

Od 1992 r.

stały wzrost łącznie to 309,29%

4

Fakty -cd

Źr.: bankier.pl

• 3

(3)

5

Fakty - cd.

Źr.: GUS

6

Przeciętne wynagrodzenie

• 5

(4)

7

Fakty - cd.

» Stopa bezrobocia:

lata 2003-04: 20,6%

wrz 2020: 6,1% (GUS) i 3,2% (Eurostat)

» Inflacja:

rok 1990: 1395%

paźdz 2020: 3,2%

» Bilans płatniczy:

2009: minus 2,5 mld EUR

sier 2019: plus 4,8 mld PLN (107,1 mln EUR)

8

Źr.: Statisitcstimes.com

• 7

(5)

9

Światowy ranking szczęścia wg ONZ

Źr.: worldhappiness.report/ed/2020

10

• 9

(6)

11

Od PKB do DR

» DR = PKB - A - Te - Td + B DR - dochód rozporządzalny, PKB - produkt krajowy brutto, A - amortyzacja,

Te - podatki pośrednie, Td - podatki bezpośrednie, B - płatności transferowe.

12

Współczynnik Giniego wg World Bank

• PL: 31,7

• D: 31,7

• GB: 33,2

• US: 41,5

• CZ: 25,9

• 11

(7)

13

Od czego zależy wzrost PKB

» PKB = f (A, K, L, R) A - poziom technologii,

K - zaangażowanie kapitału w produkcję, L - nakłady pracy,

R - nakłady zasobów naturalnych.

14

Sytuacja w polskiej gospodarce

wg Komisji Europejskiej

» Poziom technologii, czyli techniczne uzbrojenie pracy (A):

• 13

(8)

15

Sytuacja w polskiej gospodarce

» Nakłady inwestycyjne - zaangażowanie kapitałowe (K):

16

Sytuacja w polskiej gospodarce

wg GUS

» Nakłady pracy (L):

• 15

(9)

17

Prognoza ludności wg GUS

Województwa Voivodships

Wiek

Age 2013 2014 2015 2020 2025 2030 2035 2040 2045 2050

OGÓŁEM TOTAL

OGÓŁEM TOTAL

Ogółem Total

38 496 38 462 38 419 38 138 37 741 37 185 36 477 35 668 34 817 33 951 0-14 5 771 5 751 5 728 5 659 5 227 4 856 4 536 4 302 4 198 4 120 15-64 27 052 26 845 26 620 25 285 24 325 23 683 23 024 21 937 20 418 18 733 65+ 5 673 5 865 6 071 7 194 8 189 8 646 8 917 9 429 10 201 11 097 80+ 1 483 1 522 1 560 1 684 1 680 2 206 2 869 3 373 3 473 3 537

18

Substytucja kapitału i pracy

• 17

(10)

19

Problem nr 1

» Jak przezwyciężyć spadające znaczenie czynnika pracy?

•

^Imigracja,

•

Zwiększenie stopy zatrudnienia,

•

Inwestycje.

20

Imigracja

Cudzoziemcy zatrudnieni w PL

Województwo

lata

2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 Liczba wydanych

zezwoleń na pracę ogółem

36622 40808 39144 39078 43663 65786 127394 235626 328768 444738

Liczba zezwoleń

WgStraży Granicznej w 2018 r. co czwarty cudzoziemiec był zatrudniony nielegalnie.

• 19

(11)

21

Współczynnik aktywności zawodowej w PL

w przedziale 15 do 65 lat wg GUS

IV kw. 2019r:

-

Mężczyźni 62%

-

Kobiety 48%

22

Inwestycje

» Jak zwiększyć stopę inwestycji?

•

Dostęp do finansowania,

•

Bariera popytu,

•

Nadwyżkowe zdolności produkcyjne,

•

Niepewność instytucjonalna.

• 21

(12)

23

płace

» Średnia płaca wg GUS (za wrzesień) 5371,56 PLN brutto (a)

» Płaca minimalna 2600 PLN brutto (b)

» Mediana płac

ok. 2397 PLN brutto (c)

» Mediana płac

ok. 4094 PLN brutto (d)

» Wskaźnik Kaitza b/a: 48,4%

b/c: 44,6%

24

Udział płac w PKB

• Rok 2018: 49% Polska

55,6% Unia Europejska

• Uwaga:

dane mogą być zafałszowane, bo poza statystyką są rolnicy (10%) zatrudnionych

• 23

(13)

25

Bezrobocie

» Wrzesień 2020: 6.1% wg GUS

» Sierpień 2020: 3.2% wg Eurostat 6.2% w UE

» Stopa zatrudnienia 62%

(rolnictwo 11,4% zatrudnionych wobec 5.1%

w UE)

26

Zatrudnienie a COViD

Źr.: Forsal.pl

• 25

(14)

27

Zatrudnienie a COViD

Źr.: Forsal.pl

28

Problem nr 3

» Jaka polityka gospodarcza?

wolny rynek vs.

polityka strukturalna i ingerencje rządu

• 27

(15)

29

Wolny rynek

podstawa teoretyczna

» Konsensus Waszyngtoński:

•

^Dyscyplinafinansów publicznych,

•

Obniżki podatków,

•

Liberalizacjarynków,

•

Liberalizacjamiędzynarodowych stosunków gospodarczych,

•

Prywatyzacja,

•

Gwarancja prawwłasności.

30

Polityka strukturalna i ingerencja rządu Podstawa teoretyczna

» Koncepcja Justina Yifu Lin

•

Wzrost PKB zależy od struktury przemysłowej, którą powinien kształtować rząd,

•

Należy wspierać rozwój technologiczny i kapitałowy gałęzi o najwyższej przewadze komparatywnej, bo to przyspiesza wzrost,

•

Wolny rynek jest niedoskonały, to rząd powinien stymulować zachęty dla tzw. Pierwszych graczy,

•

Nowa teoria monetarna jako stymulator.

• 29

(16)

31 Źr.: G.Jędrzejczak, H.Sterniczuk

32

Problem nr 4 emerytury

» Zastępowalność dla wchodzących na rynek pracy

• Polska - 31.4%

• Dziś:

ok. 50% emerytur w przedziale 1800 - 2200 PLN

• 31

(17)

33

Prognoza ludności wg GUS

Województwa Voivodships

Wiek

Age 2013 2014 2015 2020 2025 2030 2035 2040 2045 2050

OGÓŁEM TOTAL

OGÓŁEM TOTAL

Ogółem Total

38 496 38 462 38 419 38 138 37 741 37 185 36 477 35 668 34 817 33 951 0-14 5 771 5 751 5 728 5 659 5 227 4 856 4 536 4 302 4 198 4 120 15-64 27 052 26 845 26 620 25 285 24 325 23 683 23 024 21 937 20 418 18 733 65+ 5 673 5 865 6 071 7 194 8 189 8 646 8 917 9 429 10 201 11 097 80+ 1 483 1 522 1 560 1 684 1 680 2 206 2 869 3 373 3 473 3 537

• 2020 - niepracujący do pracujących: 57,5%

• 2050 - jw: 100%

34

System emerytalny

» System gwarancji państwowych,

» System repartycyjny (solidarność międzypokoleniowa),

» System kapitałowy

• 33

(18)

35

• Holandia - lider

• Polska - kat: C

• 35