E. M.
Sprawozdanie z posiedzenia
naukowego z okazji uroczystości św.
Tomasza z Akwinu z dnia 7.III.1967 r.
Studia Philosophiae Christianae 3/2, 364-365
„R uch F ilo z o fic z n y ” r ea lizu je zad an ia, k tóre za p ro jek to w a ł dla niego K a zim ierz T w a rd o w sk i, za ło ży c iel p ism a w 1911 r., jego w y d a w c a i red a k tor do roku 1938. W roku 1938 W y d a w n ictw o zo sta je p r z e ję te p rzez P o l sk ie T o w a rzy stw o F ilo zo ficzn e, a red a g u je k w a rta ln ik dr D. G rom ska i dr I. D ąm b sk a. P o d ru giej w o jn ie św ia to w e j W y d a w n ictw o zo sta je w z n o w io n e w 1948 r. i do c h w ili obecnej re d a g u je je prof. dr T. C zeżow - sk i. P rzerw y sp o w o d o w a n e p ierw szą i drugą w ojn ą św ia to w ą n ie p o w o d u ją jed n a k lu k i w in form acji. Z eszy ty p o w o jen n e podają dane za okresy, w k tó ry ch czasop ism o n ie m ogło się u k azyw ać.
K w a rta ln ik w y ch o d zi w m a ły m n a k ła d zie (500 egz.), e ste ty c z n ie w y g lą d a , cen a tom u w p ren u m era cie roczn ej w y n o si 80 zł. N a leży żałow ać, że dość często u k a zu je się n iereg u la rn ie, ż e w zw ią zk u z ty m za in tereso w a n i ży cie m filo zo ficzn y m otrzy m u ją sp óźn ion e in fo rm a cje — z a w sz e je d n a k cenne, oczek iw a n e, w a żn e i n ieza stą p io n e, bardzo u ła tw ia ją c e pracę n au k ow ą. C iesząc się ty m W y d a w n ictw em n a le ż y za ch ęcać do k orzy sta n ia z tej o g ro m n ie w a rto ścio w ej p om ocy n a u k o w ej, w ła ś c iw ie n iezb ęd n ego n a rzęd zia p racy w w a r sz ta c ie b a d a w czy m filozofa.
M i e c z y s ł a w G ogacz
S p r a w o z d a n i e z p o s i e d z e n ia n a u k o w e g o z o k a z j i u r o c z y s to ś c i ś w . T o m a s z a z A k w i n u z dnia 7. III. 1967 r.
W d n iu 7 m arca 1967 r. z ok azji u ro czy sto ści św . T om asza z A k w in u urządzono n a W yd ziale F ilo zo fii C h rześcijań sk iej A T K ak ad em ię. N a program z ło ży ły się: w y k ła d w y g ło szo n y p rzez doc. dr M. G ogacza pt. „ A k tu a ln e d y sk u sje w o k ó ł to m izm u ”, o d czy ta n ie w y b ra n y ch te k s tó w S u m y T eologiczn ej św . T om asza, p relek cja Jego E k sc e le n c ji K s. Bp. J e rzego M o d zelew sk ieg o .
A k tu a ln e d y sk u sje w o k ó ł tom izm u — zd an iem autora odczytu — m ożna u p orząd k ow ać, w y ró żn ia ją c p rob lem y w stosu n k u do tom izm u zew n ętrzn e, jak sp raw a sto so w a ln o ści tom izm u w filo zo fii, te o lo g ii oraz w e w n ę tr z n e , ja k źródła h isto ry czn e i w ła ś c iw e o d czy ta n ie p o g lą d ó w T o m asza.
S p ra w a sto so w a ln o ści tom izm u w ią ż e się w śro d o w isk a ch lo w a ń sk ich i n ie m ie c k ic h z ten d en cją do u n o w o cześn ien ia tom izm u p rzez w ią za n ie z tom izm em u jęć g łó w n ie e g zy sten cja listy czn y ch . Istn ie je jed n ak duża grupa uczon ych , k tó rzy n ie ty lk o w id zą n a u k o w ą p rzyd atn ość i w artość to m isty czn y ch a n a liz r zeczy w isto ści, lecz ta k że p recy zu ją c teo rię w e w n ętrzn ej stru k tu ry b y tu w id zą w n iej jed yn ą drogę do p ozn an ia is tn ie n ia B o g a jako r a cji u n iesp rzeczn ia ją c ej is tn ie n ie b y tu p rzygod ow ego. (W P o lsc e M. A. K rąp iec, S. S w ie ż a w sk i, S. K a m iń sk i, A. S tęp ień i inni). R olę filo z o fii to m isty czn ej w te o lo g ii dość p esy m isty c z n ie u jm u je R ahner, A n tw e ile r , U rs von B a lth a sa r. W' P o lsc e na d ziesią ty m T ygodniu
F ilo zo ficzn y m K U L u czestn icy d oszli do w n io sk u , ż e ra cjo n a ln y w y k ła d praw d o b ja w io n y ch n ie jest m o żliw y bez języ k a filo z o fii i id ą cy ch z tym ję z y k ie m filo zo ficzn y m teorii. T rzeba ty lk o d op iln ow ać, ab y to b y ł języ k od d a ją cy n a jw ie r n ie j m y śl e w a n g e lii i aby w izja bytu, w p row ad zon a do te o lo g ii b y ła n a jw ie r n ie jsz a rzeczy w isto ści.
F . van S teen b erg h en g ło s i tezę, że T om asz u p ra w ia ł n e o p la to n izu ją cy a ry sto telizm sy n te ty z u ją c u jęcia p la to ń sk ie, a r y sto te le so w sk ie , n e o p la to ń - sk ie i ch rześcija ń sk ie. C. Fabro w id z i w to m izm ie sy n tezę p laton izm u i a ry sto telizm u , w k tórej na te r e n ie za g a d n ien ia p rzy czy n y została p rze k szta łco n a p la to ń sk a teo ria p a rty cy p a cji w teo rię rea ln eg o złożenia bytu z is to ty i istn ien ia . M aritain i G ilson, K rąp iec w y k a zu ją , że to m izm n ie jest sp ójn ą sy n tezą różn ych filo z o fii. J e st filo z o fią i teo lo g ią , zaw iera ro zw ią za n ia n eo p la to ń sk ie i a r y sto te le so w sk ie , le c z n ie na za sa d zie sp ó j nej sy n tezy . R óżni się od in n y ch u jęć e g z y ste n c ja ln ą w iz ją b y tu , p rze k ra cza ją cą d o ty ch cza so w e m eta fizy k i.
M ożem y jed n a k o b serw o w a ć obok eg zy sten cja ln ej ta k że e se n c ja liz u - ją cą te n d en cję w tom izm ie. A k cen tu je się w n iej d o sk o n a ło ścio w e p o jęcie b ytu. T ę te n d e n c ję rep ezen tu ją dziś np. L. de R a ey m a ek er, C. Fabro, D. H. d e P e tte r , J. van B o x ter, J. В . L otz, E. C oreth, S. T rooster i w ie lu innych.
Jego E k scelen cja K s. Bp. J. M o d zele w sk i w p r e le k c ji w y g ło szo n ej do u c z e stn ik ó w a k a d em ii p o d zięk o w a ł n a jp ie r w w im ien iu K sięd za P rym asa za z o rg a n izo w a n ie a k a d em ii ku czci św . T om asza, a n a stę p n ie p rzed sta w iw s z y s y lw e tk ę du ch ow ą św . T om asza za c h ę c ił w sz y stk ic h do r e a liz a c ji w e w ła sn y m ży ciu tego, co u św . T om asza najb ard ziej dało się zau w ażać m ia n o w ic ie św ięto ść i w ied zę.
E. M.
O g ó ln o p o ls k ie K o n f e r e n c j e E t y k ó w
K ated ra e ty k i na W y d zia le F ilo zo ficzn y m U n iw e r sy te tu W a rsza w sk ieg o organ izu je od trzech la t doroczne O g ó ln o p o lsk ie K o n feren cje E ty ków .
I O g ó ln o p o ls k a K o n f e r e n c j a E t y k ó w od b yła się w N ieb o ro w ie
w dn iach 10— 14 m aja 1965 r. P rogram K o n feren cji o b ejm o w a ł zarów no d y sk u sję nad za g a d n ien ia m i p ra k ty czn y m i jak i teo rety czn y m i. P ierw sze p o św ięco n e b y ły sp raw om zw iązan ym z n a u cza n iem e ty k i na w y ższy ch u czeln ia ch p o lsk ich oraz o cen ie ak tu aln ej sy tu a c ji w sta n ie k a d ry n a u k o w ej e ty k ó w p olsk ich . D y sk u sje te o r e ty c z n e m ia ły za p o d sta w ę r e fe r a ty w y g ło sz o n e p odczas K o n feren cji w n a stęp u ją cej k olejn ości:
T. K otarb iń sk i, O is to c ie ocen y etyczn ej;
M. O sso w sk a i I. L a z a r i-P a w ło w sk a (d w u głos), O p ojęciu m oraln ości; J. K eller, N a jn o w sze p rądy i k ieru n k i w e ty c e k a to lic k ie j;