Pierwsza pomoc Pozycja zastana Pozycję tą stosujemy w przypadkach podejrzenia urazów kręgosłupa: polega ona na zabezpieczeniu poszkodowanego bez porus

(1)

Pierwsza pomoc Pierwsza pomoc

Pozycja zastana Pozycja zastana

Pozycję tą stosujemy w przypadkach podejrzenia urazów kręgosłupa: polega Pozycję tą stosujemy w przypadkach podejrzenia urazów kręgosłupa: polega ona na zabezpieczeniu poszkodowanego bez poruszania go, pamiętając o ona na zabezpieczeniu poszkodowanego bez poruszania go, pamiętając o udroŜnieniu dróg oddechowych.

udroŜnieniu dróg oddechowych.

Pozycja autoprzetoczeniowa Pozycja autoprzetoczeniowa

Unosimy obie nogi leŜącego poszkodowanego, np. za nogawki spodni;

uniesione nogi opieramy na krześle, stole lub własnej zgiętej w kolanie nodze;

pozycja ta ma na celu poprawę krąŜenia mózgowego poprzez właściwy pozycja ta ma na celu poprawę krąŜenia mózgowego poprzez właściwy odpływ krwi z kończyn dolnych.

odpływ krwi z kończyn dolnych.

Pozycja półsiedząca Pozycja półsiedząca

Poszkodowanego sadzamy opartego plecami o coś stabilnego, przy niektórych Poszkodowanego sadzamy opartego plecami o coś stabilnego, przy niektórych urazach z lekko ugiętymi nogami w kolanach (odciąŜa to mięśnie jamy

urazach z lekko ugiętymi nogami w kolanach (odciąŜa to mięśnie jamy brzusznej).

brzusznej).

(2)

(3)

Pierwsza pomoc Pierwsza pomoc

Pozycja leŜąca z ugiętymi nogami w kolanach Pozycja leŜąca z ugiętymi nogami w kolanach

Stosujemy przy urazach jamy brzusznej i miednicy.Stosujemy przy urazach jamy brzusznej i miednicy.

Pozycja boczna ustalona Pozycja boczna ustalona

Stosujemy ją dla zabezpieczenia poszkodowanego nieprzytomnego, z Stosujemy ją dla zabezpieczenia poszkodowanego nieprzytomnego, z

zachowanymi czynnościami Ŝyciowymi. np. podczas oczekiwania na przybycie zachowanymi czynnościami Ŝyciowymi. np. podczas oczekiwania na przybycie lekarza; ułatwia oddychanie, krąŜenie, zapewnia droŜność dróg oddechowych.

lekarza; ułatwia oddychanie, krąŜenie, zapewnia droŜność dróg oddechowych.

Wszystkie czynności wykonujemy bez przechodzenia na drugą stronę Wszystkie czynności wykonujemy bez przechodzenia na drugą stronę poszkodowanego:

poszkodowanego:

Pozycja przeciwwstrząsowa Pozycja przeciwwstrząsowa

Polega na ułoŜeniu poszkodowanego na wznak i uniesieniu nóg nad poziom Polega na ułoŜeniu poszkodowanego na wznak i uniesieniu nóg nad poziom głowy, na wysokość około 30

głowy, na wysokość około 30--40 cm.40 cm.

KaŜda pozycja wiąŜe się z zapewnieniem poszkodowanemu KaŜda pozycja wiąŜe się z zapewnieniem poszkodowanemu komfortu komfortu termicznego

termicznego (czyli dokładnego okrycia kocem lub folią termiczną) oraz (czyli dokładnego okrycia kocem lub folią termiczną) oraz psychicznego

psychicznego (rozmawiamy z poszkodowanym nawet jeśli jest (rozmawiamy z poszkodowanym nawet jeśli jest

nieprzytomny, odwracamy jego uwagę, uspokajamy go, zapewniamy ciągły nieprzytomny, odwracamy jego uwagę, uspokajamy go, zapewniamy ciągły kontakt wzrokowy i dotykowy); informujemy o wykonywanych czynnościach kontakt wzrokowy i dotykowy); informujemy o wykonywanych czynnościach oraz o tym w jaki sposób moŜe on sam nam pomóc

oraz o tym w jaki sposób moŜe on sam nam pomóc

(4)

(5)

(6)

(7)

(8)

Pierwsza pomoc Pierwsza pomoc

Oparzenia Oparzenia

Oparzenie jest to uszkodzenie skóry oraz tkanek pod nią leŜących na skutek Oparzenie jest to uszkodzenie skóry oraz tkanek pod nią leŜących na skutek działania wysokiej temperatury, substancji chemicznych, promieniowania działania wysokiej temperatury, substancji chemicznych, promieniowania jonizującego lub prądu elektrycznego.

jonizującego lub prądu elektrycznego.

Podział oparzeń Podział oparzeń

W zaleŜności od czynnika uszkadzającego oparzenia dzieli się na:

W zaleŜności od czynnika uszkadzającego oparzenia dzieli się na: W zaleŜności od czynnika uszkadzającego oparzenia dzieli się na:

termiczne, termiczne,

chemiczne, chemiczne,

popromienne, popromienne,

elektryczne. elektryczne.

O tym, jak cięŜkie jest poparzenie i jaki ma ono wpływ na organizm O tym, jak cięŜkie jest poparzenie i jaki ma ono wpływ na organizm poszkodowanego decyduje

poszkodowanego decyduje stopieństopień i i powierzchniapowierzchnia oparzenia.oparzenia.

(9)

Pierwsza pomoc Pierwsza pomoc

Stopnie oparzeń Stopnie oparzeń

W zaleŜności od głębokości oparzenia wyróŜniamy trzy stopnie:W zaleŜności od głębokości oparzenia wyróŜniamy trzy stopnie:

stopień Istopień I -- objawem jest zaczerwienienie skóry (rumień), obrzęk i uczucie objawem jest zaczerwienienie skóry (rumień), obrzęk i uczucie pieczenia,

pieczenia,

stopień IIstopień II -- na zaczerwienionej i obrzękniętej skórze pojawiają się pęcherze na zaczerwienionej i obrzękniętej skórze pojawiają się pęcherze z Ŝółtawym płynem surowiczym, towarzyszy temu ostry ból.

z Ŝółtawym płynem surowiczym, towarzyszy temu ostry ból.

stopień IIIstopień III -- niebolesny, cechuje się martwicą całej grubości skóry, a takŜe niebolesny, cechuje się martwicą całej grubości skóry, a takŜe uszkodzeniem tkanek połoŜonych głębiej (mięśnie, ścięgna). skrajną postacią uszkodzeniem tkanek połoŜonych głębiej (mięśnie, ścięgna). skrajną postacią oparzenia jest zwęglenie tkanek.

oparzenia jest zwęglenie tkanek.

(10)

(11)

(12)

(13)

Pierwsza pomoc Pierwsza pomoc

Pierwsza pomocPierwsza pomoc

przy kaŜdym oparzeniu naleŜy przyjąć zasadę, Ŝe jest ono cięŜsze niŜ wydaje przy kaŜdym oparzeniu naleŜy przyjąć zasadę, Ŝe jest ono cięŜsze niŜ wydaje się na pierwszy rzut oka

się na pierwszy rzut oka

oparzone miejsce schładzamy zimną wodą, kierując strumień powyŜej rany, oparzone miejsce schładzamy zimną wodą, kierując strumień powyŜej rany, przez około 15

przez około 15--20 minut (w przypadku oparzeń oka okres schładzania jest 20 minut (w przypadku oparzeń oka okres schładzania jest dłuŜszy),

dłuŜszy), dłuŜszy), dłuŜszy),

ranę osłaniamy jałowym opatrunkiem (nie moŜe on wywierać Ŝadnego ranę osłaniamy jałowym opatrunkiem (nie moŜe on wywierać Ŝadnego nacisku na miejsce oparzenia),

nacisku na miejsce oparzenia),

w przypadku oparzeń oka opatrunek wykonujemy na obie gałki oczne, w przypadku oparzeń oka opatrunek wykonujemy na obie gałki oczne,

przytomnego poszkodowanego z rozległymi .poparzeniami naleŜy ułoŜyć w przytomnego poszkodowanego z rozległymi .poparzeniami naleŜy ułoŜyć w pozycji

pozycji bezpiecznej. (działanie przeciwwstrząsowe), bezpiecznej. (działanie przeciwwstrząsowe),

poszkodowanemu naleŜy podawać do picia letnie napoje, w celi uzupełnienia poszkodowanemu naleŜy podawać do picia letnie napoje, w celi uzupełnienia ubytków płynów w organizmie,

ubytków płynów w organizmie,

poszkodowanemu zapewniamy komfort termiczny i wsparcie psychiczne, w poszkodowanemu zapewniamy komfort termiczny i wsparcie psychiczne, w razie potrzeby

razie potrzeby wzywamy lekarzawzywamy lekarza, ,

pęcherzy z płynem surowiczym nie przekłuwamy. pęcherzy z płynem surowiczym nie przekłuwamy.

(14)

Pierwsza pomoc Pierwsza pomoc

Oparzenia chemiczne Oparzenia chemiczne

Są one następstwem działania na skórę stęŜonych kwasów, zasad (ługów) Są one następstwem działania na skórę stęŜonych kwasów, zasad (ługów) oraz soli i innych substancji chemicznych. Głębokość i wielkość uszkodzeń oraz soli i innych substancji chemicznych. Głębokość i wielkość uszkodzeń zaleŜy od rodzaju substancji, jej stęŜenia i czasu działania. Dodatkowo zaleŜy od rodzaju substancji, jej stęŜenia i czasu działania. Dodatkowo

niektóre substancje chemiczne jak: fenol, sole rtęci, mogą wchłaniać się do niektóre substancje chemiczne jak: fenol, sole rtęci, mogą wchłaniać się do organizmu, powodując ogólne zatrucie. Oparzenia kwasami (spowodowane organizmu, powodując ogólne zatrucie. Oparzenia kwasami (spowodowane organizmu, powodując ogólne zatrucie. Oparzenia kwasami (spowodowane organizmu, powodując ogólne zatrucie. Oparzenia kwasami (spowodowane najczęściej kwasem siarkowym lub solnym) wywołują na skórze suche strupy najczęściej kwasem siarkowym lub solnym) wywołują na skórze suche strupy o róŜnym zabarwieniu, które powstają jako wynik koagulacji białka. Oparzenia o róŜnym zabarwieniu, które powstają jako wynik koagulacji białka. Oparzenia ługami są najczęściej skutkiem działania na tkankę zasady sodowej,

ługami są najczęściej skutkiem działania na tkankę zasady sodowej,

potasowej lub wapna niegaszonego. Na skórze pojawia się miękki, wilgotny potasowej lub wapna niegaszonego. Na skórze pojawia się miękki, wilgotny strup o białawym zabarwieniu, jako wynik rozpuszczenia białek i głębokiego strup o białawym zabarwieniu, jako wynik rozpuszczenia białek i głębokiego uszkodzenia tkanek.

uszkodzenia tkanek.

(15)

(16)

(17)

Pierwsza pomoc Pierwsza pomoc

Pierwsza pomocPierwsza pomoc

oddzielić poszkodowanego od substancji Ŝrącej (zdjąć przesiąkniętą nią oddzielić poszkodowanego od substancji Ŝrącej (zdjąć przesiąkniętą nią odzieŜ, o ile nie jest przyklejona do skóry),

odzieŜ, o ile nie jest przyklejona do skóry),

pamiętajmy o swoim bezpieczeństwie, pamiętajmy o swoim bezpieczeństwie,

nie zobojętniać substancji powodującej oparzenie, nie zobojętniać substancji powodującej oparzenie,

jak najszybciej zmyć szkodliwą substancję duŜą ilością chłodnej wody (z jak najszybciej zmyć szkodliwą substancję duŜą ilością chłodnej wody (z wyjątkiem oparzeń wapnem niegaszonym, gdzie najpierw mechanicznie wyjątkiem oparzeń wapnem niegaszonym, gdzie najpierw mechanicznie usuwamy wapno, a następnie spłukujemy pod mocnym strumieniem wody) usuwamy wapno, a następnie spłukujemy pod mocnym strumieniem wody) tak aby spływała po ciele jak najkrótszą drogą.

tak aby spływała po ciele jak najkrótszą drogą.

na oparzone miejsce nałoŜyć jałowy opatrunek osłaniający, na oparzone miejsce nałoŜyć jałowy opatrunek osłaniający,

wezwać pomocwezwać pomoc lekarską i pozostać z poszkodowanym, zapewniając mu lekarską i pozostać z poszkodowanym, zapewniając mu wsparcie psychiczne i komfort termiczny.

wsparcie psychiczne i komfort termiczny.

zabezpieczyć opakowanie i resztki substancji Ŝrącej (jeŜeli jest to moŜliwezabezpieczyć opakowanie i resztki substancji Ŝrącej (jeŜeli jest to moŜliwe

. .

(18)

(19)

(20)

Pierwsza pomoc Pierwsza pomoc

OdmroŜenia OdmroŜenia

Są to uszkodzenia skóry i tkanek pod nią leŜących, wywołane działaniem Są to uszkodzenia skóry i tkanek pod nią leŜących, wywołane działaniem niskiej temperatury. OdmroŜeniu ulegają okolice tkanek o zwolnionym i niskiej temperatury. OdmroŜeniu ulegają okolice tkanek o zwolnionym i utrudnionym krąŜeniu: palce nóg, rąk, nos, policzki, małŜowiny uszne.

utrudnionym krąŜeniu: palce nóg, rąk, nos, policzki, małŜowiny uszne.

stopnie odmroŜeń stopnie odmroŜeń

RozróŜniamy trzy stopnie odmroŜeń:

RozróŜniamy trzy stopnie odmroŜeń:RozróŜniamy trzy stopnie odmroŜeń:

stopień I stopień I -- charakteryzuje się zaczerwienieniem, obrzękiem oraz uczuciem charakteryzuje się zaczerwienieniem, obrzękiem oraz uczuciem pieczenia i drętwienia,

pieczenia i drętwienia,

stopień II stopień II -- cechuje go znacznie większe zasinienie i obrzęk, dodatkowo cechuje go znacznie większe zasinienie i obrzęk, dodatkowo pojawiają się pęcherze wypełnione płynem surowiczym lub surowiczo pojawiają się pęcherze wypełnione płynem surowiczym lub surowiczo-- krwistym,

krwistym, stopień III

stopień III -- charakteryzuje się martwicą skóry, która przyjmuje sinawocharakteryzuje się martwicą skóry, która przyjmuje sinawo-- purpurowe zabarwienie.

purpurowe zabarwienie.

(21)

(22)

(23)

Pierwsza pomoc Pierwsza pomoc

Pierwsza pomoc: Pierwsza pomoc:

poszkodowanego przenieść do ciepłego pomieszczenia, poszkodowanego przenieść do ciepłego pomieszczenia,

rozluźnić ubranie uciskające obrzęknięte miejsca, ściągnąć rozluźnić ubranie uciskające obrzęknięte miejsca, ściągnąć przemoczoną i zmroŜoną odzieŜ,

przemoczoną i zmroŜoną odzieŜ,

nie wolno nacierać odmroŜonych miejsc śniegiem ani alkoholem, nie wolno nacierać odmroŜonych miejsc śniegiem ani alkoholem,

moŜna poszkodowanemu podać do picia mocno osłodzone, gorące moŜna poszkodowanemu podać do picia mocno osłodzone, gorące napoje,

napoje,

nie naleŜy podawać poszkodowanemu alkoholu ani pozwolić palić, nie naleŜy podawać poszkodowanemu alkoholu ani pozwolić palić,

jeŜeli na skórze występują pęcherze czy groŜące martwicą sine jeŜeli na skórze występują pęcherze czy groŜące martwicą sine przebarwienia zakładamy na nie jałowy opatrunek i niezwłocznie przebarwienia zakładamy na nie jałowy opatrunek i niezwłocznie kontaktujemy się z lekarzem,

kontaktujemy się z lekarzem,

odmroŜoną część ciała wkładamy do zimnej wody a następnie powoli odmroŜoną część ciała wkładamy do zimnej wody a następnie powoli i stopniowo podwyŜszamy temperaturę wody, do temperatury

i stopniowo podwyŜszamy temperaturę wody, do temperatury pokojowej (cały proces powinien trwać 20

pokojowej (cały proces powinien trwać 20--30 minut). 30 minut).

(24)

Pierwsza pomoc Pierwsza pomoc

Zatrucia Zatrucia

Zatruciem nazywamy wniknięcie do organizmu substancji w szkodliwej dla Zatruciem nazywamy wniknięcie do organizmu substancji w szkodliwej dla niego dawce.

niego dawce.

Przyczyny zatruć:

zamachy samobójcze, zamachy samobójcze,

zabójstwa, zabójstwa,

naduŜycia (leki, alkohol, narkotyki), naduŜycia (leki, alkohol, narkotyki),

nieświadomość (dzieci pijące kolorowe detergenty), nieświadomość (dzieci pijące kolorowe detergenty),

lekkomyślność (kierowca uruchamiający silnik w zamkniętym garaŜu), lekkomyślność (kierowca uruchamiający silnik w zamkniętym garaŜu),

pomyłka (przechowywanie substancji toksycznych w nie oznakowanych lub pomyłka (przechowywanie substancji toksycznych w nie oznakowanych lub źle oznakowanych pojemnikach).

źle oznakowanych pojemnikach).

(25)

Pierwsza pomoc Pierwsza pomoc

Drogi wnikania trucizn do organizmu: Drogi wnikania trucizn do organizmu:

układ pokarmowy (leki, alkohol, trujące rośliny i grzyby), układ pokarmowy (leki, alkohol, trujące rośliny i grzyby),

układ oddechowy (gazy draŜniące, tlenek i dwutlenek węgla), układ oddechowy (gazy draŜniące, tlenek i dwutlenek węgla),

skóra i błony śluzowe (trucizny kontaktowe, środki Ŝrące, pestycydy), skóra i błony śluzowe (trucizny kontaktowe, środki Ŝrące, pestycydy),

bezpośrednio do krwioobiegu (narkotyki).bezpośrednio do krwioobiegu (narkotyki).

(26)

Pierwsza pomoc Pierwsza pomoc

Ogólne zasady postępowania: Ogólne zasady postępowania:

Zabezpieczyć miejsce zdarzenia. Zabezpieczyć miejsce zdarzenia.

Odizolować poszkodowanego od trucizny (pamiętajmy o swoim Odizolować poszkodowanego od trucizny (pamiętajmy o swoim bezpieczeństwie).

bezpieczeństwie).

SprawdzićSprawdzić czynności Ŝyciowe. czynności Ŝyciowe.

Zebrać niezbędne informacje: co? ile? kiedy? Zebrać niezbędne informacje: co? ile? kiedy?

Wezwać pogotowieWezwać pogotowie; w ; w meldunkumeldunku powinny znaleźć się następujące informacje: powinny znaleźć się następujące informacje:

–

– ilość zatrutych, ilość zatrutych, –

– przybliŜony wiek poszkodowanych, rodzaj i stęŜenie trucizny, przybliŜony wiek poszkodowanych, rodzaj i stęŜenie trucizny, –

– czas jaki upłynął od chwili wniknięcia substancji szkodliwej, czas jaki upłynął od chwili wniknięcia substancji szkodliwej, –

– objawy zatrucia i stan poszkodowanego. objawy zatrucia i stan poszkodowanego.

WdroŜyć postępowanie przeciwwstrząsowe (podanie odtrutek, ew. WdroŜyć postępowanie przeciwwstrząsowe (podanie odtrutek, ew.

spowodowanie wymiotów, odpowiednie

spowodowanie wymiotów, odpowiednie ułoŜenieułoŜenie, okrycie, wsparcie , okrycie, wsparcie psychiczne).

psychiczne).

Zabezpieczenie resztek pokarmu, opakowań po tekach, wymiocin. Zabezpieczenie resztek pokarmu, opakowań po tekach, wymiocin.

(27)

Pierwsza pomoc Pierwsza pomoc

Odtrutki:

Ogólne: powietrze, woda, zawiesina węgla aktywowanego (2 tabletki na Ogólne: powietrze, woda, zawiesina węgla aktywowanego (2 tabletki na szklankę wody).

szklankę wody).

Osłaniające:Osłaniające:

–

– odtłuszczone mleko odtłuszczone mleko -- w przypadku zatrucia kwasami, zasadami oraz w przypadku zatrucia kwasami, zasadami oraz szczawianami,

szczawianami, szczawianami, szczawianami, –

– białko jaja kurzego (4 białka na 2 szklanki wody) w przypadku zatrucia białko jaja kurzego (4 białka na 2 szklanki wody) w przypadku zatrucia metalami cięŜkimi, fenolem oraz substancjami Ŝrącymi,

metalami cięŜkimi, fenolem oraz substancjami Ŝrącymi, –

– zawiesina mąki zawiesina mąki -- w przypadku zatrucia jodem (podajemy zawiesinę i w przypadku zatrucia jodem (podajemy zawiesinę i wywołujemy wymioty dopóki będą miały niebieskawe zabarwienie), wywołujemy wymioty dopóki będą miały niebieskawe zabarwienie), dodatkowo skrobia chroni błonę śluzową Ŝołądka przed Ŝrącym dodatkowo skrobia chroni błonę śluzową Ŝołądka przed Ŝrącym działaniem kwasów,

działaniem kwasów, –

– mocna herbata mocna herbata -- w w -- przypadku zatrucia alkaloidami (np. wilcza jagoda). przypadku zatrucia alkaloidami (np. wilcza jagoda).

Specyficzne:Specyficzne:

mogą być stosowane tylko przez lekarza.

(28)

Pierwsza pomoc Pierwsza pomoc

Usuwanie trucizn:

Trucizny kontaktoweTrucizny kontaktowe spłukać z ciała, jeŜeli trucizna nie powoduje oparzeń spłukać z ciała, jeŜeli trucizna nie powoduje oparzeń zdjąć przesiąkniętą nią odzieŜ (patrz oparzenia chemiczne);

zdjąć przesiąkniętą nią odzieŜ (patrz oparzenia chemiczne);

W przypadku W przypadku zatrucia gazamizatrucia gazami naleŜy przytomnego poszkodowanego naleŜy przytomnego poszkodowanego wyprowadzić na świeŜe powietrze, rozluźnić odzieŜ, zastosować pozycję wyprowadzić na świeŜe powietrze, rozluźnić odzieŜ, zastosować pozycję półsiedzącą lub przeciwwstrząsową (w zaleŜności od stanu);

półsiedzącą lub przeciwwstrząsową (w zaleŜności od stanu);

W przypadku W przypadku zatrucia drogą pokarmowązatrucia drogą pokarmową -- spowodować wymioty przez spowodować wymioty przez podanie lekko osolonej wody ( 1

podanie lekko osolonej wody ( 1--2 łyŜeczki soli na szklankę) lub podraŜniając 2 łyŜeczki soli na szklankę) lub podraŜniając palcem podniebienie miękkie poszkodowanego;

palcem podniebienie miękkie poszkodowanego;

Uwaga: Wymiotów nie wywołujemy:Uwaga: Wymiotów nie wywołujemy:

u osób nieprzytomnych, u osób nieprzytomnych,

przy zatruciach substancjami Ŝrącymi, przy zatruciach detergentami (w przy zatruciach substancjami Ŝrącymi, przy zatruciach detergentami (w przypadku ich połknięcia).

przypadku ich połknięcia).

(29)

Pierwsza pomoc Pierwsza pomoc

Zatrucia doustne Zatrucia doustne

Kwasami i zasadami:Kwasami i zasadami:

Pierwsza pomoc:Pierwsza pomoc:

-- nie zobojętniać, nie zobojętniać, -- nie zobojętniać, nie zobojętniać,

-- nie powodować wymiotów ze względu na moŜliwość powtórnego nie powodować wymiotów ze względu na moŜliwość powtórnego uszkodzenia ścian przełyku,

uszkodzenia ścian przełyku,

-- podać odtrutki osłaniające: mleko odtłuszczone, białko jaja kurzego, podać odtrutki osłaniające: mleko odtłuszczone, białko jaja kurzego, zawiesinę węgla aktywowanego,

zawiesinę węgla aktywowanego,

wezwać pogotowie.wezwać pogotowie.

(30)

Pierwsza pomoc Pierwsza pomoc

Alkoholem etylowym: (Alkoholem etylowym: (StęŜenie 0,004 % etanolu we krwi powoduje StęŜenie 0,004 % etanolu we krwi powoduje śmierć).

śmierć).

Objawy:Objawy:

obniŜenie wraŜliwości na ból i zimno, obniŜenie wraŜliwości na ból i zimno,

zaburzenia w odbiorze wraŜeń zmysłowych, zaburzenia w odbiorze wraŜeń zmysłowych,

utrudniona artykulacja, niezborność ruchów, utrudniona artykulacja, niezborność ruchów,

zaburzenia w oddychaniu, zaburzenia w oddychaniu,

śpiączka. śpiączka.

Pierwsza pomoc:

u poszkodowanego przytomnego wywołać wymioty, podać zawiesinę węgla, u poszkodowanego przytomnego wywołać wymioty, podać zawiesinę węgla,

poszkodowanego nieprzytomnego ułoŜyć w poszkodowanego nieprzytomnego ułoŜyć w pozycji bocznej ustalonejpozycji bocznej ustalonej. .

(31)

Pierwsza pomoc Pierwsza pomoc

Alkoholem metylowym: (Alkoholem metylowym: (StęŜenie 0,0002 % metanolu we krwi powoduje StęŜenie 0,0002 % metanolu we krwi powoduje śmierć.)

śmierć.)

Objawy:Objawy:

–

– sina i zimna skóra, sina i zimna skóra, –

– suchy kaszel, suchy kaszel, –

– drgawki, drgawki, –

– zaburzenia widzenia, zaburzenia widzenia, –

– duszność, duszność, –

– utrata przytomności. utrata przytomności.

Pierwsza pomoc:

–

– u przytomnego wywołać wymioty, podać zawiesinę węgla u przytomnego wywołać wymioty, podać zawiesinę węgla aktywowanego,

aktywowanego, –

– u nieprzytomnego ułoŜyć w pozycji bezpiecznej, u nieprzytomnego ułoŜyć w pozycji bezpiecznej, –

– załoŜyć opatrunek osłaniający na oczy, załoŜyć opatrunek osłaniający na oczy,

wezwać lekarzawezwać lekarza

(32)

Pierwsza pomoc Pierwsza pomoc

Zatrucie Detergentami: Zatrucie Detergentami:

Objawy:

–

– nudności, nudności, –

– ból brzucha, ból brzucha, –

– podraŜnienie i zaczerwienienie błon śluzowych. podraŜnienie i zaczerwienienie błon śluzowych.

Pierwsza pomoc:

–

– nie powodować wymiotów, nie powodować wymiotów, –

– nie podawać nic do picia.nie podawać nic do picia.

wezwać pogotowiewezwać pogotowie. .

(33)

Pierwsza pomoc Pierwsza pomoc

Zatrucie lekami nasennymi:

Objawy:

senność, senność,

zaburzenia świadomości (odurzenie, utrata przytomności), zaburzenia świadomości (odurzenie, utrata przytomności),

obniŜenie temperatury ciała, obniŜenie temperatury ciała,

zaburzenia oddechu i krąŜenia. zaburzenia oddechu i krąŜenia.

Pierwsza pomoc:

wywołać wymioty, wywołać wymioty,

podać zawiesinę węgla aktywowanego, podać zawiesinę węgla aktywowanego,

okresowo kontrolować czynności Ŝyciowe, okresowo kontrolować czynności Ŝyciowe,

wezwać pogotowiewezwać pogotowie. .

(34)

Pierwsza pomoc Pierwsza pomoc

Zatrucie grzybami:

W zaleŜności od gatunku i ilości spoŜytych grzybów objawy mogą występować W zaleŜności od gatunku i ilości spoŜytych grzybów objawy mogą występować w róŜnym czasie (od godziny do kilkudziesięciu godzin).

w róŜnym czasie (od godziny do kilkudziesięciu godzin).

Objawy:Objawy:

–

– ból brzucha, ból brzucha, –

– nudności, wymioty, biegunka, nudności, wymioty, biegunka, –

– ślinotok, ślinotok, –

– zaczerwienienie twarzy, zaczerwienienie twarzy, –

– znaczne podniecenie, zamroczenie i odurzenie.znaczne podniecenie, zamroczenie i odurzenie.

Pierwsza pomoc:

–

– wywołać wymioty, wywołać wymioty, –

– podać zawiesinę węgla aktywowanego, podać zawiesinę węgla aktywowanego, –

– wezwać pogotowie. wezwać pogotowie.

(35)

(36)

Pierwsza pomoc Pierwsza pomoc

Jadem kiełbasianym: (

Jadem kiełbasianym: (0,01 mg powoduje śmierć. Objawy pojawiają się 0,01 mg powoduje śmierć. Objawy pojawiają się dopiero po 1 dniu)

dopiero po 1 dniu)

Objawy:Objawy:

zawroty głowy, zawroty głowy,

zaburzenia wzroku (podwójne widzenie), zaburzenia wzroku (podwójne widzenie),

trudności w przełykaniu, trudności w przełykaniu,

na przemian ślinotok i suchość w ustach, na przemian ślinotok i suchość w ustach,

bezgłos, bezgłos,

zaburzenia w oddychaniu prowadzące do bezdechu. zaburzenia w oddychaniu prowadzące do bezdechu.

Pierwsza pomoc Pierwsza pomoc

jak najszybciej jak najszybciej wezwać pogotowiewezwać pogotowie. .

(37)

(38)

Pierwsza pomoc Pierwsza pomoc

Wilczą jagodą: ( Wilczą jagodą: (Dawka śmiertelna: 7 owoców dla dziecka, 20 dla Dawka śmiertelna: 7 owoców dla dziecka, 20 dla dorosłego)

dorosłego)

Objawy: Objawy:

–

– zaczerwienienie twarzy, zaczerwienienie twarzy, –

– rozszerzenie źrenic, światłowstręt, rozszerzenie źrenic, światłowstręt, –

– suchość w ustach, suchość w ustach, –

– przyspieszone tętno, przyspieszone tętno, –

– podwyŜszenie temperatury ciała (do 40 podwyŜszenie temperatury ciała (do 40°° C), C), –

– złudzenia wzrokowo złudzenia wzrokowo -- słuchowe, słuchowe, –

– niepokój. niepokój.

Pierwsza pomoc:

–

– wywołać wymioty, wywołać wymioty,

podać mocną herbatę i zawiesinę węgla aktywowanego podać mocną herbatę i zawiesinę węgla aktywowanego

jak najszybciej jak najszybciej wezwać pogotowie wezwać pogotowie. .

(39)

Pierwsza pomoc Pierwsza pomoc

Zatrucia przez drogi oddechowe: Zatrucia przez drogi oddechowe: Tlenkiem węgla: Tlenkiem węgla:

Objawy: Objawy:

ból i zawroty głowy, ból i zawroty głowy,

zaburzenia widzenia, zaburzenia widzenia,

szum w uszach, szum w uszach,

utrata przytomności, utrata przytomności,

duszność, bezdech. duszność, bezdech.

Pierwsza pomoc:

pamiętać o własnym bezpieczeństwie, pamiętać o własnym bezpieczeństwie,

wynieść poszkodowanego na świeŜe powietrze, wynieść poszkodowanego na świeŜe powietrze,

sprawdzić sprawdzić czynności Ŝyciowe, czynności Ŝyciowe,

ułatwić oddychanie (rozcięcie koszuli, paska, pozycja półsiedząca), ułatwić oddychanie (rozcięcie koszuli, paska, pozycja półsiedząca),

wezwać pogotowie. wezwać pogotowie.

(40)

(41)

Pierwsza pomoc Pierwsza pomoc

Zatrucie gazami draŜniącymi:Zatrucie gazami draŜniącymi:

Najczęściej spotykanymi zatruciami są zatrucia: chlorem, oparami lakierów, Najczęściej spotykanymi zatruciami są zatrucia: chlorem, oparami lakierów, gazami nitrozowymi.

gazami nitrozowymi.

Objawy : Objawy :

duszność, kaszel, duszność, kaszel,

ból oczu, łzawienie, ból oczu, łzawienie,

ból głowy. ból głowy.

Pierwsza pomoc:

wyniesienie poszkodowanego na świeŜe powietrze, wyniesienie poszkodowanego na świeŜe powietrze,

zdjąć ubranie, spłukać skórę, przemyć oczy (w przypadku kontaktu), zdjąć ubranie, spłukać skórę, przemyć oczy (w przypadku kontaktu),

zapewnić spokój, zapewnić spokój,

wezwać pogotowie.wezwać pogotowie.

(42)

Pierwsza pomoc Pierwsza pomoc

Zwichnięcie Zwichnięcie

przemieszczenie się jednej powierzchni stawowej w stosunku do drugiej. przemieszczenie się jednej powierzchni stawowej w stosunku do drugiej.

Zwichnięty staw ulew zniekształceniu, pojawia się silny ból, obrzęk, zasinienie Zwichnięty staw ulew zniekształceniu, pojawia się silny ból, obrzęk, zasinienie oraz niemoŜność wykonywania ruchów w danym stawie. Postępowanie w oraz niemoŜność wykonywania ruchów w danym stawie. Postępowanie w przypadku podejrzenia zwichnięcia jest takie samo jak przy załamaniach.

przypadku podejrzenia zwichnięcia jest takie samo jak przy załamaniach.

Skręcenie Skręcenie

Jest to naciągnięcie lub naderwanie aparatu wiązadłowo Jest to naciągnięcie lub naderwanie aparatu wiązadłowo -- torebkowego torebkowego stawu. Skręcenie jest mniej groźną formą niŜ zwichnięcie poniewaŜ nie stawu. Skręcenie jest mniej groźną formą niŜ zwichnięcie poniewaŜ nie zostaje rozerwana torebka stawowa i dzięki elastyczności wiązadeł zostają zostaje rozerwana torebka stawowa i dzięki elastyczności wiązadeł zostają przywrócone normalne stosunki anatomiczne stawu.

przywrócone normalne stosunki anatomiczne stawu.

(43)

(44)

Pierwsza pomoc Pierwsza pomoc

Złamanie Złamanie

Jest to przerwanie ciągłości tkanki kostnej. Jest to przerwanie ciągłości tkanki kostnej.

Złamania dzielimy na:

zamknięte zamknięte -- tj. gdy skóra dookoła złamanej kości jest nienaruszona, tj. gdy skóra dookoła złamanej kości jest nienaruszona,

otwarteotwarte -- tj. gdy jest przerwana ciągłość skóry a kość moŜe być naraŜona na tj. gdy jest przerwana ciągłość skóry a kość moŜe być naraŜona na zanieczyszczenia pochodzące z powierzchni skóry i powietrza.

zanieczyszczenia pochodzące z powierzchni skóry i powietrza.

(45)

(46)

(47)

(48)

(49)

Pierwsza pomoc Pierwsza pomoc

Złamanie naleŜy podejrzewać, jeŜeli po urazie:Złamanie naleŜy podejrzewać, jeŜeli po urazie:

wystąpi obrzęk i ból, nasilający się przy uciśnięciu lub próbie poruszenia wystąpi obrzęk i ból, nasilający się przy uciśnięciu lub próbie poruszenia kończyną,

kończyną,

poszkodowany nie moŜe w pełni lub częściowo wykonywać ruchów poszkodowany nie moŜe w pełni lub częściowo wykonywać ruchów uszkodzoną kończyną,

uszkodzoną kończyną,

wystąpi nieprawidłowa ruchomość w miejscu, w którym normalnie kończyna wystąpi nieprawidłowa ruchomość w miejscu, w którym normalnie kończyna

wystąpi nieprawidłowa ruchomość w miejscu, w którym normalnie kończyna wystąpi nieprawidłowa ruchomość w miejscu, w którym normalnie kończyna jest nieruchoma,

jest nieruchoma,

uszkodzona kończyna wyraźnie straci swój prawidłowy kształt, uszkodzona kończyna wyraźnie straci swój prawidłowy kształt,

w razie gdy widoczne są odłamy kostne (w przypadku złamań otwartych). w razie gdy widoczne są odłamy kostne (w przypadku złamań otwartych).

w przypadku stwierdzenia lub podejrzenia złamania:w przypadku stwierdzenia lub podejrzenia złamania:

(50)

Pierwsza pomoc Pierwsza pomoc

Złamania

Złamania -- Pierwsza pomoc Pierwsza pomoc

uszkodzone miejsce odsłaniamy tylko w przypadku podejrzenia istnienia rany uszkodzone miejsce odsłaniamy tylko w przypadku podejrzenia istnienia rany poprzez rozcięcie lub rozprucie części ubrania,

poprzez rozcięcie lub rozprucie części ubrania,

jeśli jest to złamanie otwarte tamujemy ewentualny krwotok i zakładamy na jeśli jest to złamanie otwarte tamujemy ewentualny krwotok i zakładamy na ranę jałowy opatrunek (bezpośrednio na ranę kładziemy ostroŜnie jałowy ranę jałowy opatrunek (bezpośrednio na ranę kładziemy ostroŜnie jałowy gazik, tak aby nie wcisnąć złamanej kości ani jej odłamków).

gazik, tak aby nie wcisnąć złamanej kości ani jej odłamków).

unieruchamiamy przynajmniej dwa sąsiednie stawy tzn. leŜący powyŜej i unieruchamiamy przynajmniej dwa sąsiednie stawy tzn. leŜący powyŜej i

unieruchamiamy przynajmniej dwa sąsiednie stawy tzn. leŜący powyŜej i unieruchamiamy przynajmniej dwa sąsiednie stawy tzn. leŜący powyŜej i poniŜej złamania,

poniŜej złamania,

nie nastawiamy i nie poruszamy uszkodzoną kończyną (konieczne czynności nie nastawiamy i nie poruszamy uszkodzoną kończyną (konieczne czynności wykonujemy z naciągiem),

wykonujemy z naciągiem),

poszkodowanemu zapewnić komfort termiczny i psychiczny, poszkodowanemu zapewnić komfort termiczny i psychiczny,

kontrolujemy tętno i wygląd palców na uszkodzonej kończynie oraz czynności kontrolujemy tętno i wygląd palców na uszkodzonej kończynie oraz czynności Ŝyciowe poszkodowanego,

Ŝyciowe poszkodowanego,

wzywamy pogotowie, wzywamy pogotowie,

przy wykonywaniu unieruchomienia kończyn dolnych zawsze pamiętamy o przy wykonywaniu unieruchomienia kończyn dolnych zawsze pamiętamy o wypełnieniu przestrzeni między nimi.

wypełnieniu przestrzeni między nimi.

(51)

Pierwsza pomoc Pierwsza pomoc

Uraz kręgosłupa Uraz kręgosłupa

Podejrzewamy go zawsze w wypadkach samochodowych przy upadku z duŜej Podejrzewamy go zawsze w wypadkach samochodowych przy upadku z duŜej wysokości oraz skoku do wody. Przemieszczenie odłamków kostnych moŜe wysokości oraz skoku do wody. Przemieszczenie odłamków kostnych moŜe doprowadzić do uszkodzenia rdzenia kręgowego i spowodować powaŜne doprowadzić do uszkodzenia rdzenia kręgowego i spowodować powaŜne następstwa w postaci poraŜenia kończyn. a nawet śmierci.

następstwa w postaci poraŜenia kończyn. a nawet śmierci.

Objawy:

brak lub osłabienie czucia dotyku, brak lub osłabienie czucia dotyku,

poraŜenie lub niedowład kończyn, poraŜenie lub niedowład kończyn,

promieniujący od kręgosłupa ból. promieniujący od kręgosłupa ból.

poszkodowanego pozostawiamy w pozycji zastanej, poszkodowanego pozostawiamy w pozycji zastanej,

udraŜniamyudraŜniamy drogi oddechowe drogi oddechowe

zapewniamy właściwy komfort psychiczny i termicznyzapewniamy właściwy komfort psychiczny i termiczny

(52)

(53)

(54)

Pierwsza pomoc Pierwsza pomoc

Podczas wypadku, jeŜeli nie

Podczas wypadku, jeŜeli nie g grozi rozi niebezpieczeństwo wybuchu.

niebezpieczeństwo wybuchu.

poszkodowanych

poszkodowanych nie wyciągamy nie wyciągamy z z poszkodowanych

poszkodowanych nie wyciągamy nie wyciągamy z z samochodu.

samochodu.

(55)

Pierwsza pomoc Pierwsza pomoc

Złamanie kości miednicy Złamanie kości miednicy Objawy

Objawy

bóle w jej obrębie oraz przy ruchach kończyn, bóle w jej obrębie oraz przy ruchach kończyn,

często wiąŜe się ono z uszkodzeniem narządów wewnątrz często wiąŜe się ono z uszkodzeniem narządów wewnątrz jamy brzusznej i miednicy

jamy brzusznej i miednicy -- występuje niekiedy wypłynięcie występuje niekiedy wypłynięcie

często wiąŜe się ono z uszkodzeniem narządów wewnątrz często wiąŜe się ono z uszkodzeniem narządów wewnątrz jamy brzusznej i miednicy

jamy brzusznej i miednicy -- występuje niekiedy wypłynięcie występuje niekiedy wypłynięcie niewielkiej ilości moczu z krwią.

niewielkiej ilości moczu z krwią.

Pierwsza pomoc:

kończyny i miednicę poszkodowanego unieruchamiamy i kończyny i miednicę poszkodowanego unieruchamiamy i zapewniamy mu komfort termiczny i psychiczny.

zapewniamy mu komfort termiczny i psychiczny.

lekkie zgięcie nóg w kolanach zmniejsza bolesność pod kolana lekkie zgięcie nóg w kolanach zmniejsza bolesność pod kolana moŜna podłoŜyć, np. koc.

moŜna podłoŜyć, np. koc.

(56)

Pierwsza pomoc Pierwsza pomoc

Złamanie Ŝeber Złamanie Ŝeber

ObjawyObjawy

silny ból, powodujący utrudnienie oddychania oraz znaczne ograniczenie silny ból, powodujący utrudnienie oddychania oraz znaczne ograniczenie ruchów oddechowych po uszkodzonej stronie.

ruchów oddechowych po uszkodzonej stronie.

Uraz ten moŜe spowodować Uraz ten moŜe spowodować krwotok z tętnicy międzyŜebrowejkrwotok z tętnicy międzyŜebrowej, uszkodzenie , uszkodzenie płuca,

płuca, odmęodmę. Przy wykonywaniu. Przy wykonywaniu badania kompleksowegobadania kompleksowego wyczuwamy wyczuwamy płuca,

płuca, odmęodmę. Przy wykonywaniu. Przy wykonywaniu badania kompleksowegobadania kompleksowego wyczuwamy wyczuwamy wyraźne trzeszczenie.

wyraźne trzeszczenie.

Pierwsza pomoc Pierwsza pomoc

poszkodowanego układamy w pozycji poszkodowanego układamy w pozycji półsiedzącejpółsiedzącej lub lub leŜącej (bezpiecznej)leŜącej (bezpiecznej) na chorym boku.

na chorym boku.

(57)

(58)

Pierwsza pomoc Pierwsza pomoc

Krwotok w obrębie płuc Krwotok w obrębie płuc

Objawy: Objawy:

ból, ból,

kaszel z odpluwaniem krwi i śluzu, kaszel z odpluwaniem krwi i śluzu,

kłopoty z oddychaniem, kłopoty z oddychaniem,

szybki i spłycony oddech. szybki i spłycony oddech.

Pierwsza pomoc:

poszkodowanego układamy w poszkodowanego układamy w pozycji półsiedzącej pozycji półsiedzącej. .

kontrolujemy kontrolujemy zmiany w stanie poszkodowanego zmiany w stanie poszkodowanego

(59)

Pierwsza pomoc Pierwsza pomoc

Odma opłucna Odma opłucna

Jest to obecność powietrza w jamie opłucnej. MoŜe powstać w następstwie Jest to obecność powietrza w jamie opłucnej. MoŜe powstać w następstwie drąŜących ran klatki piersiowej, złamania Ŝeber a takŜe jako powikłanie drąŜących ran klatki piersiowej, złamania Ŝeber a takŜe jako powikłanie chorób płuc i jamy opłucnej.

chorób płuc i jamy opłucnej.

Objawy Objawy Objawy Objawy

ból w klatce piersiowej, ból w klatce piersiowej,

oddech spłycony, oddech spłycony,

powaŜne problemy z oddychaniem, powaŜne problemy z oddychaniem,

przyspieszenie oddechu i tętna, przyspieszenie oddechu i tętna,

bladość powłok, bladość powłok,

pogłębiające się ogólne osłabienie. pogłębiające się ogólne osłabienie.

(60)

Pierwsza pomoc

(61)

Pierwsza pomoc Pierwsza pomoc

Odma opłucnowa

Odma opłucnowa --pierwsza pomoc: pierwsza pomoc:

jeŜeli jest następstwem zranienia, na ranę zakładamy opatrunek jeŜeli jest następstwem zranienia, na ranę zakładamy opatrunek szczelny,

szczelny,

poszkodowanego układamy w pozycji ułatwiającej oddychanie poszkodowanego układamy w pozycji ułatwiającej oddychanie (najlepiej półsiedzącej ),

(najlepiej półsiedzącej ), (najlepiej półsiedzącej ), (najlepiej półsiedzącej ),

zapewniamy komfort termiczny i psychiczny, zapewniamy komfort termiczny i psychiczny,

szybko wzywamy pogotowie, szybko wzywamy pogotowie,

w razie odmy wielootworowej oddech wspomagany. w razie odmy wielootworowej oddech wspomagany.

w odmie pręŜnej w odmie pręŜnej --drenaŜ drenaŜ

(62)

Pierwsza pomoc Pierwsza pomoc

Pogryzienie przez zwierzę Pogryzienie przez zwierzę

Pogryzienia są niebezpieczne ze względu na ogromne ryzyko zakaŜenia Pogryzienia są niebezpieczne ze względu na ogromne ryzyko zakaŜenia

znajdującymi się w paszczy zwierzęcia licznymi bakteriami, które w momencie znajdującymi się w paszczy zwierzęcia licznymi bakteriami, które w momencie ukąszenia przenikają do rany. Szczególnie groźne jest zakaŜenie wścieklizną.

ukąszenia przenikają do rany. Szczególnie groźne jest zakaŜenie wścieklizną.

Wygląd rany kąsanej zaleŜy od gatunku zwierzęcia, które pogryzło. KaŜdej Wygląd rany kąsanej zaleŜy od gatunku zwierzęcia, które pogryzło. KaŜdej ranie towarzyszy ból oraz mniej lub bardziej intensywne krwawienie.

ranie towarzyszy ból oraz mniej lub bardziej intensywne krwawienie.

ranę przemyć wodą z mydłem przez 10ranę przemyć wodą z mydłem przez 10--15 minut, wirus wścieklizny ginie w 15 minut, wirus wścieklizny ginie w styczności z mydłem (ranę moŜna przemyć wodą utlenioną ),

styczności z mydłem (ranę moŜna przemyć wodą utlenioną ),

pozwolić aby krew swobodnie wypływała przez 5pozwolić aby krew swobodnie wypływała przez 5--10 minut, 10 minut,

załoŜyć na ranę jałowy opatrunek, załoŜyć na ranę jałowy opatrunek,

zapewnić komfort termiczny i wsparciezapewnić komfort termiczny i wsparcie psychiczne,psychiczne,

(63)

(64)

(65)

(66)

Pierwsza pomoc Pierwsza pomoc

UŜądlenia przez owady UŜądlenia przez owady

Pojedyncze uŜądlenia owadów nie są niebezpieczne. Trzeba pamiętać o tym, Pojedyncze uŜądlenia owadów nie są niebezpieczne. Trzeba pamiętać o tym, Ŝe wraŜliwość poszczególnych osób na jad owadów jest zróŜnicowana.

Ŝe wraŜliwość poszczególnych osób na jad owadów jest zróŜnicowana.

Niebezpieczne są uŜądlenia w okolicy szyi, języka, wewnętrznej części Niebezpieczne są uŜądlenia w okolicy szyi, języka, wewnętrznej części

podniebienia oraz policzków. Mogą one powodować obrzęk błony śluzowej, podniebienia oraz policzków. Mogą one powodować obrzęk błony śluzowej, krtani i zatkanie dróg oddechowych.

krtani i zatkanie dróg oddechowych.

Objawy: Objawy:

zaczerwienienie i obrzęk miejsca uŜądlenia, bolesność, zaczerwienienie i obrzęk miejsca uŜądlenia, bolesność,

u osób uczulonych mogą wystąpić objawy ogólne jak: u osób uczulonych mogą wystąpić objawy ogólne jak:

dreszcze, podwyŜszona temperatura ciała, bóle i zwroty głowy, dreszcze, podwyŜszona temperatura ciała, bóle i zwroty głowy, przyspieszenie tętna, duszność i zaburzenia oddechu.

przyspieszenie tętna, duszność i zaburzenia oddechu.

usunąć Ŝądło w taki sposób, aby nie uszkodzić pęcherzyka z płynem usunąć Ŝądło w taki sposób, aby nie uszkodzić pęcherzyka z płynem surowiczym,

surowiczym,

stosować zimne okłady, stosować zimne okłady,

w przypadku ukąszenia w obrębie jamy ustnej i szyi podać kostkę lodu do w przypadku ukąszenia w obrębie jamy ustnej i szyi podać kostkę lodu do ssania (lód zmniejsza obrzęk) i

ssania (lód zmniejsza obrzęk) i

(67)

(68)

(69)

(70)

Pierwsza pomoc Pierwsza pomoc

Ukąszenie przez Ŝmiję Ukąszenie przez Ŝmiję

Jedynym Ŝyjącym w Polsce na wolności jadowitym węŜem jest Ŝmija Jedynym Ŝyjącym w Polsce na wolności jadowitym węŜem jest Ŝmija zygzakowata, najczęstszym miejscem ukąszenia jest stopa lub łydka.

zygzakowata, najczęstszym miejscem ukąszenia jest stopa lub łydka.

Objawy:

obrzęk, bolesność, pocenie się, uczucie zimna i lęku, obrzęk, bolesność, pocenie się, uczucie zimna i lęku,

osłabienie, drgawki, przyspieszenie tętna i oddechu, bredzenie, osłabienie, drgawki, przyspieszenie tętna i oddechu, bredzenie, Pierwsza pomoc:

Pierwsza pomoc:

załoŜyć opaskę uciskową powyŜej miejsca ukąszenia ( do ok 30 min po załoŜyć opaskę uciskową powyŜej miejsca ukąszenia ( do ok 30 min po ugryzieniu )

ugryzieniu )

wycisnąć ranę wycisnąć ranę

unieruchomić kończynę poniŜej poziomu serca, unieruchomić kończynę poniŜej poziomu serca,

zapewnić komfort termiczny i wsparcie psychiczne, zapewnić komfort termiczny i wsparcie psychiczne,

kontrolowaćkontrolować okresowo czynności Ŝyciowe, okresowo czynności Ŝyciowe,

poszkodowany nie powinien wykonywać zbędnych ruchów, poszkodowany nie powinien wykonywać zbędnych ruchów,

wezwać pogotowiewezwać pogotowie ( surowica )( surowica )

(71)

(72)

Pierwsza pomoc Pierwsza pomoc

Padaczka (epilepsja) Padaczka (epilepsja)

Padaczka jest to przewlekłe zaburzenie pracy mózgu o róŜnych przyczynach, Padaczka jest to przewlekłe zaburzenie pracy mózgu o róŜnych przyczynach, przebiegające w postaci nawracających napadów drgawkowych. Napady przebiegające w postaci nawracających napadów drgawkowych. Napady występują samoistnie, ale mogą je wyzwolić: alkohol, niektóre leki, stany występują samoistnie, ale mogą je wyzwolić: alkohol, niektóre leki, stany gorączkowe.

gorączkowe.

Objawy

Objawy charakteryzujące napad padaczki: charakteryzujące napad padaczki:

Objawy

Objawy charakteryzujące napad padaczki: charakteryzujące napad padaczki:

utratą przytomności, padający poszkodowany często doznaje urazu głowy. utratą przytomności, padający poszkodowany często doznaje urazu głowy.

występuje chwilowy bezdech, sinica, źrenice rozszerzają się, ręce są zgięte a występuje chwilowy bezdech, sinica, źrenice rozszerzają się, ręce są zgięte a nogi sztywnieją.

nogi sztywnieją.

po kilkunastu sekundach oddech wraca i następują drgawki całego ciała. po kilkunastu sekundach oddech wraca i następują drgawki całego ciała.

moŜe nastąpić przygryzienie języka, warg, moŜe nastąpić przygryzienie języka, warg,

pojawia się piana w ustach. pojawia się piana w ustach.

często zdarza się bezwiedne oddanie moczu. często zdarza się bezwiedne oddanie moczu.

Stan ten moŜe trwać do kilku minut.Stan ten moŜe trwać do kilku minut.

(73)

(74)

(75)

Pierwsza pomoc Pierwsza pomoc

Padaczki c.d.

Pierwsza pomoc: Pierwsza pomoc: w czasie ataku:w czasie ataku:

zabezpieczyć głowę poszkodowanego, zabezpieczyć głowę poszkodowanego,

jeŜeli szczęki nie są zaciśnięte, wsunąć pomiędzy nie rolkę bandaŜa, portfel, jeŜeli szczęki nie są zaciśnięte, wsunąć pomiędzy nie rolkę bandaŜa, portfel, itp., w taki sposób, aby nie utrudniać wypływu śliny.

itp., w taki sposób, aby nie utrudniać wypływu śliny.

po ataku: usunąć ślinę i wymiociny z jamy ustnej, rozluźnić ciasne części po ataku: usunąć ślinę i wymiociny z jamy ustnej, rozluźnić ciasne części ubrania, budzić poszkodowanego,

ubrania, budzić poszkodowanego,

ułoŜyć go w ułoŜyć go w pozycji bezpiecznejpozycji bezpiecznej. .

kontrolowaćkontrolować czynności Ŝyciowe, czynności Ŝyciowe,

zapewnić komfort termiczny i bezwzględny spokój. zapewnić komfort termiczny i bezwzględny spokój.

(76)

Pierwsza pomoc Pierwsza pomoc

Cukrzyca Cukrzyca

Cukrzyca jest to choroba, w której organizm nie kontroluje stęŜenia cukru we Cukrzyca jest to choroba, w której organizm nie kontroluje stęŜenia cukru we krwi. Osoby chore na cukrzycę powinny mieć na łańcuszku, bransoletce lub w krwi. Osoby chore na cukrzycę powinny mieć na łańcuszku, bransoletce lub w portfelu informację o tym, Ŝe chorują oraz informacje o rodzaju i dawce

portfelu informację o tym, Ŝe chorują oraz informacje o rodzaju i dawce pobieranej insuliny.

pobieranej insuliny.

Hiperglikemia Hiperglikemia Hiperglikemia Hiperglikemia

Charakteryzuje się zwiększonym stęŜeniem glukozy we krwi (przecukrzenie Charakteryzuje się zwiększonym stęŜeniem glukozy we krwi (przecukrzenie krwi). Niedobór insuliny prowadzi w skrajnych przypadkach do śpiączki krwi). Niedobór insuliny prowadzi w skrajnych przypadkach do śpiączki cukrzycowej. Stan utraty przytomności zwykle poprzedza:

cukrzycowej. Stan utraty przytomności zwykle poprzedza:

–

– znaczne nasilenie pragnienia, znaczne oddawanie moczu, nudność i znaczne nasilenie pragnienia, znaczne oddawanie moczu, nudność i wymioty, niekiedy bóle brzucha,

wymioty, niekiedy bóle brzucha, –

– sucha skóra, szybkie tętno, głęboki, cięŜki oddech, sucha skóra, szybkie tętno, głęboki, cięŜki oddech, –

– wyczuwalny zapach acetonu w oddechu poszkodowanego. wyczuwalny zapach acetonu w oddechu poszkodowanego.

Chorzy z reguły wiedzą, Ŝe są cukrzykami i posiadają przy sobie odpowiednie Chorzy z reguły wiedzą, Ŝe są cukrzykami i posiadają przy sobie odpowiednie dawki insuliny.

dawki insuliny.

(77)

Pierwsza pomoc Pierwsza pomoc

Cukrzyca

Cukrzyca -- Hipoglikemia Hipoglikemia

Stan niedocukrzenia, czyli znacznego zmniejszenia ilości glukozy we krwi, Stan niedocukrzenia, czyli znacznego zmniejszenia ilości glukozy we krwi, który najczęściej jest spowodowany pobraniem zbyt duŜej dawki insuliny lub który najczęściej jest spowodowany pobraniem zbyt duŜej dawki insuliny lub opuszczeniem jednego lub więcej posiłków oraz duŜym wysiłkiem fizycznym.

opuszczeniem jednego lub więcej posiłków oraz duŜym wysiłkiem fizycznym.

Objawy: Objawy:

–

– wystąpienie u poszkodowanego stanu ,,głodu węglowodanowego, wystąpienie u poszkodowanego stanu ,,głodu węglowodanowego, –

– wystąpienie u poszkodowanego stanu ,,głodu węglowodanowego, wystąpienie u poszkodowanego stanu ,,głodu węglowodanowego, osłabienie, omdlenie lub uczucie głodu,

osłabienie, omdlenie lub uczucie głodu, –

– drŜenie mięśni, dowody między rzeczami poszkodowanego wskazujące, drŜenie mięśni, dowody między rzeczami poszkodowanego wskazujące, Ŝe poszkodowany jest cukrzykiem (karta ostrzegawcza, bransoletka, Ŝe poszkodowany jest cukrzykiem (karta ostrzegawcza, bransoletka, kostki cukru, tabletki, strzykawka do insuliny),

kostki cukru, tabletki, strzykawka do insuliny), –

– dziwne zachowanie poszkodowanego (moŜe być zdezorientowany, dziwne zachowanie poszkodowanego (moŜe być zdezorientowany, walczący lub nawet gwałtowny),

walczący lub nawet gwałtowny), –

– pocenie się, blada i zimna, lepka skóra, mocne, napięte tętno, zakłócona pocenie się, blada i zimna, lepka skóra, mocne, napięte tętno, zakłócona reakcja na bodźce.

reakcja na bodźce. płytki oddechpłytki oddech

(78)

Pierwsza pomoc Pierwsza pomoc

Cukrzyca Cukrzyca – – hipokglikemia hipokglikemia Pierwsza pomoc:

Pierwsza pomoc:

–

– przytomnemu poszkodowanemu podać cukier (mocno przytomnemu poszkodowanemu podać cukier (mocno osłodzoną herbatę, cukierki),

osłodzoną herbatę, cukierki), –

– nieprzytomnego ułoŜyć w nieprzytomnego ułoŜyć w pozycji bocznej ustalonej pozycji bocznej ustalonej, , –

– szybko szybko wezwać pogotowie wezwać pogotowie. .

(79)

Pierwsza pomoc Pierwsza pomoc

Omdlenie Omdlenie

Omdlenie jest to nagła, krótkotrwała utrata przytomności, wywołana Omdlenie jest to nagła, krótkotrwała utrata przytomności, wywołana niedotlenieniem mózgu. Przyczyną omdlenia moŜe być: spadek ciśnienia niedotlenieniem mózgu. Przyczyną omdlenia moŜe być: spadek ciśnienia

tętniczego krwi, nadmierne odchudzanie, silny ból, zdenerwowanie, głód, silne tętniczego krwi, nadmierne odchudzanie, silny ból, zdenerwowanie, głód, silne emocje, widok krwi, itp.

emocje, widok krwi, itp.

Objawy

Objawy poprzedzające omdleniepoprzedzające omdlenie Objawy

Objawy poprzedzające omdleniepoprzedzające omdlenie

zawroty głowy, zawroty głowy, bladość twarzy, bladość twarzy,

mroczki przed oczami, mroczki przed oczami,

mogą wystąpić zimne poty na czole i skroniach. mogą wystąpić zimne poty na czole i skroniach.

rozluźnić uciskające części odzieŜy (krawat, kołnierzyk), rozluźnić uciskające części odzieŜy (krawat, kołnierzyk),

udroŜnićudroŜnić górne drogi oddechowe i górne drogi oddechowe i skontrolować czynności Ŝycioweskontrolować czynności Ŝyciowe, ,

ułoŜyć poszkodowanego w pozycji ułoŜyć poszkodowanego w pozycji autoprzetoczeniowejautoprzetoczeniowej, ,

jeŜeli po 2 minutach nie powróci przytomność, poszkodowanego naleŜy ułoŜyć jeŜeli po 2 minutach nie powróci przytomność, poszkodowanego naleŜy ułoŜyć w

w pozycji bocznej ustalonejpozycji bocznej ustalonej i i wezwać pomocwezwać pomoc lekarską, lekarską,

sprawdzićsprawdzić czynności Ŝyciowe, zapewnić komfort psychiczny i termiczny. czynności Ŝyciowe, zapewnić komfort psychiczny i termiczny.

(80)

(81)

(82)

(83)

Pierwsza pomoc Pierwsza pomoc

Udar słoneczny Udar słoneczny

Udar słoneczny jest skutkiem przegrzania organizmu w wyniku nadmiernego Udar słoneczny jest skutkiem przegrzania organizmu w wyniku nadmiernego nasłonecznienia.

nasłonecznienia.

Objawy:

zaczerwieniona, gorąca i sucha skóra, nudności i wymioty, zaczerwieniona, gorąca i sucha skóra, nudności i wymioty,

wysoka gorączka i dreszcze, tętno zwolnione, wysoka gorączka i dreszcze, tętno zwolnione,

uczucie niepokoju, osłabienie. uczucie niepokoju, osłabienie.

Pierwsza pomoc:

ułoŜyć poszkodowanego w pozycji ułoŜyć poszkodowanego w pozycji półsiedzącejpółsiedzącej, ,

dalej postępujemy jak w przypadku dalej postępujemy jak w przypadku udaru cieplnegoudaru cieplnego