Farmakologia i ordynowanie produktów leczniczych

(1)

1. M

ETRYCZKA

Rok akademicki 2021/2022

Wydział Wydział Nauk o Zdrowiu

Kierunek studiów Położnictwo

Dyscyplina wiodąca

(zgodnie z załącznikiem do Rozporządzenia Ministra NiSW z 26 lipca 2019)

Nauki o zdrowiu

Profil studiów

(ogólnoakademicki/praktyczny) praktyczny

Poziom kształcenia (I stopnia/II stopnia/

jednolite magisterskie)

II stopnia

Forma studiów

(stacjonarne/niestacjonarne) stacjonarne

Typ modułu/przedmiotu

(obowiązkowy/fakultatywny) obowiązkowy

Forma weryfikacji efektów

uczenia się (egzamin/zaliczenie) egzamin

Jednostka/jednostki prowadząca/e (oraz adres/y jednostki/jednostek)

Klinika Położnictwa, Perinatologii i Ginekologii Warszawski Uniwersytet Medyczny

Warszawa, ul. Żwirki i Wigury 63a

Farmakologia i ordynowanie produktów

leczniczych

(2)

Kierownik jednostki/kierownicy jednostek

Prof. dr hab. Piotr Węgrzyn

Koordynator przedmiotu (tytuł, imię, nazwisko, kontakt)

dr n. med. Katarzyna Smoter

katarzyna.smoter@wum.edu.pl

Osoba odpowiedzialna za sylabus (imię, nazwisko oraz kontakt do osoby, której należy zgłaszać uwagi dotyczące sylabusa)

dr n. med. Katarzyna Smoter

katarzyna.smoter@wum.edu.pl

Prowadzący zajęcia

dr n. med. Katarzyna Smoter, dr n. med. Katarzyna Luterek, lek. Adam Paplicki, dr.n.med.

Michał Chojnacki

2. I

NFORMACJE PODSTAWOWE

Rok i semestr studiów

2 rok studiów, semestr 2

Liczba punktów

ECTS

5

F

ORMA PROWADZENIA ZAJĘĆ

Liczba godzin Kalkulacja punktów ECTS Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim

wykład (W) 20 0,8

Seminarium (S) 20 0,8

Ćwiczenia (C) 10 0,4

e-learning (e-L) Wykłady (20 h)

Zajęcia Praktyczne (ZP)

Praktyka zawodowa (PZ)

Samodzielna praca studenta

Przygotowanie do zajęć i zaliczeń 75 3

3. C

ELE KSZTAŁCENIA

C1 Poznanie zasad farmakoterapii u ciężarnej, rodzącej i karmiącej pacjentki oraz pacjentki leczonej z powodu schorzeń ginekologicznych.

C2 Poznanie rekomendacji i algorytmów postępowania leczniczego w ciąży powikłanej chorobami położniczymi i

(3)

niepołożniczymi oraz postępowania terapeutycznego w połogu w przypadku chorób indukowanych ciążą, chorób niepołożniczych, zaburzeń emocjonalnych i psychicznych.

C3 Zdobycie szczegółowej wiedzy na temat farmakologicznych metod regulacji urodzeń, leczenia zaburzeń hormonalnych oraz schorzeń okresu okołomenopauzalnego.

C4 Zdobycie wiedzy na temat podstaw prawnych i szczegółowych zasad ordynowania produktów leczniczych przez położne.

Umiejętność samodzielnego ordynowania wybrane produkty lecznicze, środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego i wyroby medyczne, w tym wystawiać na nie recepty albo zlecenia. Zdobędzie wiedzę na temat ordynowania leków recepturowych

C5 Zdobycie wiedzy potrzebnej do samodzielnego opracowania i wdrażania programów edukacji zdrowotnej w zakresie antykoncepcji hormonalnej.

4. S TANDARD KSZTAŁCENIA – S ZCZEGÓŁOWE EFEKTY UCZENIA SIĘ

(dotyczy kierunków regulowanych ujętych w Rozporządzeniu Ministra NiSW z 26 lipca 2019; pozostałych kierunków nie dotyczy)

Symbol

i numer efektu uczenia się zgodnie ze standardami

uczenia się (zgodnie z załącznikiem do Rozporządzenia

Ministra NiSW z 26 lipca 2019)

Efekty w zakresie

Wiedzy – Absolwent* zna i rozumie:

B.W1

Mechanizmy działania leków i ich przemiany w ustroju zależne od wielu i problemów zdrowotnych

B.W2

Regulacje prawne związane z odpłatnością na leki oraz refundacją środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego i wyrobów medycznych

B.W3

Zasady ordynowania leków zawierających określone substancje czynne, z wyłączeniem leków zawierających substancje bardzo silnie działające, środki odurzające i substancje psychotropowe.

B.W4

Zasady ordynowania określonych wyrobów medycznych, w tym wystawiania na nie recepty albo zleceń;

B. W5

Skutki i objawy uboczne działania leków zawierających określone substancje czynne Umiejętności – Absolwent* potrafi:

B.U1

dobierać i przygotowywać zapisy form recepturowych leków zawierających określone substancje czynne, na podstawie ukierunkowanej oceny stanu pacjenta

B. U2

Interpretować charakterystyki farmaceutyczne produktów leczniczych

B.U3

Ordynować leki, środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego i wyroby medyczne oraz wystawiać na nie recepty i zlecenia

B.U4

Prowadzić edukację pacjenta w zakresie stosowanej farmakoterapii

*W załącznikach do Rozporządzenia Ministra NiSW z 26 lipca 2019 wspomina się o „absolwencie”, a nie studencie

5. P

OZOSTAŁE EFEKTY UCZENIA SIĘ(nieobowiązkowe)

(4)

Numer efektu

uczenia się Efekty w zakresie

Wiedzy – Absolwent zna i rozumie:

W1

Umiejętności – Absolwent potrafi:

U1

U2

Kompetencji społecznych – Absolwent jest gotów do:

K4

okazywania troski o bezpieczeństwo własne, otoczenia i współpracowników;

K 5 rozwiązywania złożonych problemów etycznych związanych z wykonywaniem zawodu położnej i wskazywania priorytetów w realizacji czynności zawodowych;

K 6 ponoszenia odpowiedzialności za realizowanie świadczeń zdrowotnych;.

K7 wykazywania profesjonalnego podejścia do strategii marketingowych przemysłu farmaceutycznego i reklamy jego produktów.

6. Z

AJĘCIA

Forma zajęć Treści programowe Efekty uczenia

się Wykład 1

1h

Steroidoterapia prenatalna. Omówienie historii wprowadzenia do lecznictwa, roli w perinatologii, efektów klinicznych, schematów podawania, obserwowanych krótkoterminowych efektów ubocznych u matki i płodu.

B.W1, BW5 B.U4

Wykład 2

1 h Zastosowanie progesteronu w położnictwie – omówienie rekomendacji PTGiN. B.W1, B.W3, BW5 B.U4

Wykład 3 2 h

Profilaktyka i leczenie porodu przedwczesnego. Zastosowanie progesteronu i tokolityków. Zasady prenatalnej steroidoterapii. Farmakologiczna neuroprotekcja. Steroidoterapia prenatalna.

Omówienie historii wprowadzenia do lecznictwa, roli w perinatologii, efektów klinicznych, schematów podawania, obserwowanych krótkoterminowych efektów ubocznych u matki i płodu

B.W1, B.W3, BW5 B.U4

Wykład 4 2 h

Estrogeny – estrogeny naturalne i syntetyczne, rola biologiczna, sposoby wykorzystania w lecznictwie. Fitoestrogeny. SERM.

B.W1, B.W3, BW5 B.U4

Wykład 5 2 h

Hormonalna terapia zastępcza okresu menopauzy – wskazania i przeciwwskazania do leczenia, typy HTZ, drogi podania, efekty kliniczne.

Wykład 6 2h

Antykoncepcja hormonalna. Typy, schematy stosowania, skuteczność, wskazania i przeciwwskazania.

(5)

Wykład 7 2h

Progesteron w ginekologii. Inne leki hormonalne: analogi GnRH, Danazol, Clostylbegyt. Leki stosowane w hiperprolaktynemii

B.W1, B.W3, BW5 B.U2, B.U3, B.U4, B.U5

Wykład 8 2h

Farmakoterapia nadciśnienia w ciąży. Grupy leków i wykorzystywanych w farmakoterapii nadciśnienia w ciąży. Leczenie stanów nagłych związanych z nadciśnieniem u ciężarnej.

B.W1, B.W3, BW5 B.U2, B.U3, B.U4

Wykład 9 2h

Szczepienia w ciąży. Omówienie rodzajów szczepionek, szczepienia rekomendowane, zalecane i przeciwwskazane w ciąży.

B.W1, BW5 B.U4

Wykład 10 2h

Podstawy chemioterapii w ginekologii onkologicznej. Typy chemioterapii, rodzaje leków, mechanizmy działania leków, działania niepożądane.

B.W1, B.W3, BW5 B.U4,

Wykład 11 2h

Leczenie przeciwzakrzepowe w położnictwie i ginekologii. Typy leków, wskazania do profilaktyki przeciwzakrzepowej w położnictwie i ginekologii. Leczenie czynnej zakrzepicy.

Seminarium 1.

2h

Suplementacja witamin i mikroelementów w ciąży. Rola kwasu foliowego i folianów, jodu, witaminy D3, żelaza i kwasów tłuszczowych omega-3 (DHA ) dla prawidłowego rozwoju ciąży. Leczenie niedokrwistości w ciąży.

B.W1, B.W3, B.W5 B.U4

Seminarium 2 2 h

Zasady farmakoterapii w ciąży. Teratogenność leków. Klasyfikacja FDA. Główne grupy leków teratogennych. Zasady rejestracji leków w Polsce. Charakterystyka produktu leczniczego.

B.W1, BW5 B.U4

Seminarium 3 2 h

Niepowściągliwe wymioty ciężarnych – grupy leków, zasady i schematy leczenia. Wskazania do hospitalizacji i leczenie w warunkach szpitalnych.

Leki stosowane w położnictwie poza wskazaniami rejestracyjnymi – podstawy prawne, przykłady.

B.W1, B.W2, B.W3, BW5

B.U3, B.U4

Seminarium 4 1 h

Podstawy farmakoterapii chorób tarczycy. Stosowane leki, wskazania do zastosowania, leczenie niedoczynności i nadczynności tarczycy, przełom tarczycowy.

B.W1, B.W3, BW5 B.U2, B.U3, B.U4

Seminarium 5 2 h

Antybiotyki i chemioterapeutyki w położnictwie. Omówienie grup leków, przykładów zastosowania i bezpieczeństwa w położnictwie. Leki do ordynacji w ramach pielęgniarskich recept ordynujących.

B.W1, B.W3, BW5 B.U1, B.U2, B.U3, B.U4

Seminarium 6 1 h

Leki stosowane w zaburzeniach tolerancji węglowodanów w ciąży. Leczenie cukrzycy ciężarnych i cukrzycy przedciążowej.

B.W1, B.W3, BW5 B.U2, B.U3, B.U4

Seminarium 7 2 h

Leki uterotoniczne – typy, mechanizmy działania, wskazania do zastosowania w położnictwie i ginekologii. Leczenie krwotoku położniczego – grupy leków, algorytm postępowania.

B.W1, B.W3, BW5 B.U2, B.U4

Seminarium 8 2 h

Leki działające na OUN – przeciwpadaczkowe, przeciwdepresyjne, neuroleptyki - charakterystyka grup leków, bezpieczeństwo i zasady stosowania w ciąży.

Seminarium 9 2 h

Zasady leczenia zapaleń dróg moczowych w ginekologii i w położnictwie. Grupy leków, wskazania do zastosowania, schematy leczenia.

Leki stosowane w chorobach przewodu pokarmowego w ciąży. Leki stosowane w cholestazie wewnątrzwątrobowej ciężarnych.

B.W1, B.W3, BW5 B.U2, B.U3, B.U4

Seminarium 10 2 h

Środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego, wyroby medyczne – omówienie produktów dostępnych na rynku, przykłady ich ordynacji.

B.W2, BW4 B.U3

Ćwiczenia 1 2h

Podstawy prawne recept pielęgniarskich. Wykaz środków dopuszczonych do ordynowania w ramach recept ordynujących. Zasady wystawiania recept ordynujących i kontynuacyjnych.

Korzystanie z indeksów lekowych. Zasady refundacji leków. Przykłady recept.

B.W2, B.W3, BW4 B.U1, B.U3

(6)

Ćwiczenia 2 2h

Wystawianie recept ordynujących i kontynuacyjnych. Korzystanie z indeksów lekowych. Zasady refundacji leków. Przykłady recept.

B.W2, B.W3 B.U2, B.U3

Ćwiczenia 3 2h

Leczenie stanów zapalnych pochwy i sromu – leki stosowane w podstawowych typach stanów zapalnych, dostępne na rynku preparaty, rola antyseptyków i probiotyków. Przykłady recept pielęgniarskich.

B.W1, B.W3, BW5 B.U1, B.U2, B.U3, B.U4

Ćwiczenia 4 2 h

Leki recepturowe. Skróty łacińskie stosowane podczas pisania recept. Recepty pielęgniarskie – ćwiczenia na przykładach.

B.W3, BW5 B.U1, B.U2

Ćwiczenia 5 2 h

Antykoncepcja hormonalna, terapia hormonalna okresu menopauzy, leki gestagenne – przykłady ordynacji leków, analiza przypadków klinicznych, pisanie recept.

B.W1, B.W2, B.W3, BW5

B.U2, B.U3, B.U4

7. L

ITERATURA Obowiązkowa

1. G.H. Bręborowicz, Dworacka M: Farmakoterapia w położnictwie. PZWL Warszawa 2019 2. G. Rajtar-Cynke. Farmakologia. PZWL 2016

Uzupełniająca

1. Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników. www.ptgin.pl/rekomendacje

2. M. Dłużniewski, I. Grzywanowska-Łaniewska, M. Wielgoś: Ciąża. Problemy internisty i kardiologa Czelej 2012 3. M. Wielgoś: Diagnostyka prenatalna z elementami perinatologii. Via Medica 2009

4. B. Męczekalski: Endokrynologia ciąży. Wydawnictwo Lekarskie PZWL 2012

8. S POSOBY WERYFIKACJI EFEKTÓW UCZENIA SIĘ

Symbol przedmiotowego efektu uczenia się

Sposoby weryfikacji efektu uczenia się Kryterium zaliczenia

B.W1, B.W2, B,W3, B.W4, B.W5 B. U1. B. U4

Zaliczenie aktywności na platformie e-learningowej (zadania na zaliczenie, testy sprawdzające)

W każdym z testów minimum 70% prawidłowych odpowiedzi, zaliczenie zadań przez prowadzącego

B. U1, B. U2, B. U3 Przykłady recept i zleceń do wykonania w trakcie ćwiczeń

Zaliczenie przez prowadzącego

B.W1, B.W2, B,W3, B.W4, B.W5

Egzamin testowy Uzyskanie minimum 60% prawidłowych odpowiedzi

9. I

NFORMACJE DODATKOWE

Egzamin testowy w formie elektronicznej na platformie e-learningowej , pisany na uczelni, test jednokrotnego wyboru 60 pytań.