Przykład 1
Pan Jan planuje wyjazd samochodem do miejscowości oddalonej o km.
Przewiduje, że może jechać z prędkością średnią . O której godzinie pan Jan musi wyjechać z domu, aby być na miejscu o godzinie . ?
Czas trwania podróży oznaczmy literą .
150 50
kmh
12 30
t
https://app.wsipnet.pl/podreczniki/strona/156243 2/12
Podróż samochodem powinna trwać godziny.
. .
Odpowiedź. Pan Jan musi wyjechać z domu najpóźniej o godzinie . .
12 30 – 3 = 9 30 3
9 30
Przykład 2
Maratończyk biegnie z prędkością około . Ile kilometrów mógłby przebiec w czasie godziny, gdyby biegł cały czas z taką prędkością? Podaj tę prędkość w
.
Jeżeli maratończyk w czasie sekundy przebiega m, to w czasie godziny przebiegnie razy więcej, bo h min s.
[m]
Jeżeli maratończyk w czasie godziny przebiega m, to w kilometrach przebiegnie:
m km, więc:
.
6
m1
skm h
1 6 1
3600 1 = 60 = 3600
6 ⋅ 3600 = 21 600
1 21 600
21 600 = 21,600 6
m= 21,6
s
km h
Działania na ułamkach zwykłych i dziesiętnych Droga, prędkość i czas
Samolot odrzutowy może rozwinąć prędkość około .
Ile metrów może średnio przelecieć ten samolot w czasie minuty, a ile w czasie sekundy?
W czasie h samolot przelatuje km.
km m, więc km m
h min, więc w czasie min samolot przeleci razy mniej niż w czasie h.
min s, więc w czasie s samolot przeleci razy mniej niż w czasie min.
Odpowiedź. Samolot odrzutowy może przelecieć m w czasie minuty, a m w czasie sekundy.
3906
km1
h1
1 3906
1 = 1000 3906 = 3 906 000 3906
km= 3 906 000
h
m h
1 = 60 1 60 1
3 906 000 : 60 = 65 100 3 906 000
m= 65 100
h
m min
1 = 60 1 60 1
65 10 0 : 6 0 = 1085
3906
km= 65 100 = 1085
h
m min
m s
65 100 1
1085 1
Przykład 4
Samochód wyjechał z Krakowa do Gdańska i jechał z prędkością średnią . W tym samym czasie inny samochód wyjechał z Gdańska do Krakowa i jechał tą samą drogą o długości km z prędkością średnią . Po jakim czasie i w jakiej odległości od miejsca wyjazdu samochody się minęły?
Wykonajmy rysunek pomocniczy.
50
kmh
572 60
kmh
https://app.wsipnet.pl/podreczniki/strona/156243 4/12
W czasie każdej godziny jazdy samochodów odległość między nimi zmniejszała się o km km km.
Samochody spotkały się po [h], czyli po h min.
Do miejsca spotkania samochody jechały h.
Samochód jadący z Krakowa przejechał: [km].
Samochód jadący z Gdańska przejechał: [km].
Odpowiedź. Samochody spotkały się po h jazdy w odległości km od Krakowa i km od Gdańska.
50 + 60 = 110
572 : 110 = 5,2 5 12 50 ⋅ 5,2 5,2 = 260
60 ⋅ 5,2 = 312
5,2 260
312
Przykład 5
Rodzice Roberta zaplanowali wycieczkę do odległego o km Sandomierza. Ich samochód zużywa l paliwa na km. Jeden litr paliwa kosztuje zł. Ile zapłacą za paliwo na przejazd w obie strony?
Do Sandomierza i z powrotem jest: [km].
Sposób I
Obliczmy, ile paliwa potrzeba na przejechanie km.
7 100 60 5,30
Sandomierz
Nahlik/Shutterstock.com
2 ⋅ 60 = 120
1
Działania na ułamkach zwykłych i dziesiętnych Droga, prędkość i czas
km to razy mniej niż km, paliwa też potrzeba razy mniej.
Obliczmy koszt paliwa.
[zł]
Odpowiedź. Za paliwo na przejazd w obie strony trzeba zapłacić zł.
20 5 100 5
8,4 ⋅ 5,30 = 44,52
44,52
1. Oblicz w pamięci:
a) jaką drogę przejedzie samochód w czasie h, jeśli będzie jechał z prędkością ,
1 2
80
kmh
b) jaką drogę przebędzie chodziarz w czasie kwadransa, jeśli będzie szedł z prędkością
8
km.h
2. Pociąg jechał z prędkością średnią
60
km. Ile kilometrów przejechał w czasie godzin?h
4
264 4
8 100
4. Pan Alek jechał z Wałbrzycha do Poznania. Trasę długości km przejechał w czasie h samochodem, który spala l benzyny na km.
3. W czasie godzin pan Mateusz przejechał samochodem 162 km. Z jaką prędkościąśrednią jechał samochód?