W
rzody żołądka stada podstawowego, podob- nie jak u pozostałych grup produkcyjnych trzo- dy chlewnej, w zdecydowanej większości dotyczą części przełykowej narządu (pars oesophagea). Scho- rzenie ma wieloczynnikową etiologię. Skrwawie- nie do przewodu pokarmowego przy ostrym owrzo- dzeniu jest jedną z istotnych przyczyn upadków loch (1, 2, 3). Należy jednak mieć na uwadze, że mimo licznych publikacji omawiany problem zdrowotny może być niewłaściwie oszacowany w skali globalnej.Uwzględniając specyfikę produkcji prosiąt, śmiertel- ność loch jest niełatwym obszarem do prowadzenia analiz.
Spośród dostępnych metod oceny stopnia uszko- dzenia ścian żołądka jedynie diagnostyka poubojo- wa daje możliwość szybkiego i skrupulatnego wglądu w sytuację danej fermy. Gastroskopia, ze względu na konieczność znieczulenia zwierzęcia oraz posiadania specjalistycznego sprzętu, pozostaje jedynie w obsza- rze projektów naukowych (4, 5).
Celem prezentowanego badania było określenie częstotliwości występowania zmian patologicznych żołądków loch przy zastosowaniu dochodzenia po- ubojowego.
Materiały i metody
Z pięciu wysokoprodukcyjnych stad podstawowych zostało wybrakowanych 95 loch – z powodu wieku, osiągania niskich parametrów w rozrodzie lub innych przyczyn. Fermy, z których pochodziły świnie prze- znaczone do badań, były zarządzane zgodnie z duń- skimi standardami produkcyjnymi. W żywieniu zwie- rząt na każdym etapie życia stosowano wyłącznie paszę granulowaną.
Po uboju żołądki zostały przecięte wzdłuż krzy- wizny większej. Wnętrze narządu oglądano po usunięciu treści i opłukaniu bieżącą wodą. Ba- danie poubojowe zostało przeprowadzone w cią- gu jednego dnia przez niezależnego lekarza we- terynarii, specjalistę chorób trzody chlewnej. Do klasyfikacji morfologicznej zmian przyjęto czte- rostopniową skalę według Kopinskiego i McKenzie (6; tab. 1).
Wyniki i omówienie
Obecność zmian patologicznych odnotowano łącznie u 70,5% loch. Najbardziej zaawansowane uszkodze- nia, tj. wrzody, zaobserwowano w 51,6% żołądków.
Łagodniejsze zmiany w postaci hiperkeratozy i nad- żerek były obecne odpowiednio w 6,3% i 12,6% na- rządów (ryc. 1).
W literaturze nie istnieje wiele danych na temat częstości występowania zmian patologicznych żo- łądka u loch. Zebranie reprezentatywnej ilości tych zwierząt z ferm o podobnym statusie zdrowotnym i produkcyjnym jest kosztochłonne ze względu na ko- nieczność utrzymywania w stadzie nieproduktyw- nych zwierząt. Wcześniejsze badania donoszą o po- wszechnym występowaniu problemu. Wskazuje się nawet na 98% zwierząt objętych chorobą w różnym stadium rozwoju (7).
Dodatkowym utrudnieniem podczas porównywania uzyskanych wyników z wcześniejszymi doniesienia- mi może być stosowanie zróżnicowanych metod opisu zmian, w tym nawet skali 13‑punktowej (8).
Zmiany poubojowe w żołądkach loch
Piotr Cybulski
1, Tomasz Charęza
1, Joachim Urban
2z Gabinetu Weterynaryjnego Goodvalley w Przechlewie
1oraz Prywatnej Praktyki Weterynaryjnej w Lipce
2Gastric lesions in slaughtered sows
Cybulski P.1, Charęza T.1, Urban J.2, Veterinary Surgery Goodvalley in Przechlewo1, Private Veterinary Practice in Lipka2
This article aims at the presentation of lesions found in stomach of slaughtered sows. Gastric lesions in swine primarily occur in pars oesophagea, non-glandular region of the stomach. Mucosal lesions may lead to development of a syndrome that has an economic impact because of higher mortality rate. Etiology is multifactorial. In the present study the prevalence of gastric lesions in 95 sows was investigated during abattoir survey. Pathological lesions, ranged from hyperkeratosis to ulceration, were found in 70.5% of the sows. These lesions may reflect the animal welfare in the intensive pig industry. Risk factors specific for gastric ulceration in sows should be further investigated.
Keywords: stomach, mucosal lesions, sows.
Ryc. 1.
Częstość występowania zmian patologicznych żołądka u loch
Tabela 1. Klasyfikacja zmian patologicznych żołądka u świń wg Kopinskiego i McKenzie (6)
Stopień Zmiany patologiczne
0 Brak
1 Hiperkeratoza
2 Nadżerka
3 Wrzód 0% brak zmian hiperkeratoza nadżerka wrzód
10%
20%
30%
40%
50%
60%
Prace kliniczne i kazuistyczne
795 Życie Weterynaryjne • 2018 • 93(11)
Mając na uwadze relatywnie małą liczbę zwierząt w badanej grupie oraz różne przyczyny ich wyłącze- nia z produkcji, autorzy nie podjęli się próby określe- nia czynników ryzyka wrzodów żołądka u loch. Wy- daje się jednak, że są one specyficzne dla wszystkich świń. Ponadto należy tu uwzględnić sposób żywienia w sektorach porodowych oraz stres związany z poro- dem i laktacją.
Piśmiennictwo
1. Vestergaard K., Baekbo P., Svensmark B.: Sow mortality and cau- ses of culling of sows in Danish pig herds. Proc. IPVS. 2006, 1, 255.
2. Palomo A., Garcia J.M., Gomez R.: Analysis of sow mortality among breeding sows in Spanish pig herds. Proc. IPVS. 2014, 1, 444.
3. Irwin C.K., Geiger J.O., Pretzer S., Henry S.: Identifying causes of sow mortality. Proc. IPVS. 2000, 1, 290.
4. Silveira R.L., Cruz A.C.M., Degani V.A.N., Camara Filho J.A., Weber F.A.G.C., Carvalho E.C.Q.: Helicobacter infection in piglets: Immu- nohistochemical analysis in mucosal samples collected using ga- stroscopy. Proc. IPVS. 2014, 1, 64.
5. Bermudez V., Morales A., Moreno J., Kwiecien E., Lameda J., Moleiro O., Rondon E., Escalante L., Lista D., Solorzano M., Tonelli A., LaTouche O., Valverde V.: Porcine gastro‑duodenal ulcer syndro- me (PGDUS): epidemiology and gross exam versus videoendosco- py. Proc. IPVS. 2012, 1, 1086.
6. Kopinski J.S., McKenzie R.A.: Oesophagogastric ulceration in pigs:
a visual morphological scoring guide. Aust. Vet. J. 2007, 9, 356–361.
7. Carstensen L., Banga Mboko H., Madsen M.T., Ersbøll A.K., Nielsen J.P.: Diagnostic findings in sows with gastric lesions. Proc. IPVS.
2006, 2, 492.
8. Carstensen L., Madsen M.T., Ersbøll A.K., Nielsen J.P.: Relations be- tween sow gastric lesions and diet. Proc. IPVS. 2006, 1, 123.
Piotr Cybulski, e-mail: piotr.cybulski.DVM@gmail.com
O
dkrycie antybiotyków w pierwszej połowie XX wie- ku i wprowadzenie ich do terapii chorób zakaźnych człowieka było jednym z największych historycznych osiągnięć medycyny, które legło u podstaw opracowania sposobów ratowania życia i ochrony zdrowia milionów ludzi na całym świecie. Jednak dość szybko zaczął na- rastać problem oporności bakterii na antybiotyki wrazz coraz większą, a następnie masową produkcją oraz powszechnym ich stosowaniem w medycynie oraz ce- lach niemedycznych, np. w hodowli zwierząt. Zjawi- sko lekooporności odkryte w połowie lat 40. ubieg łego wieku dla penicyliny i streptomycyny stało się glo- balnym problemem i zagrożeniem (1). Alarmujące do- niesienia na temat szerzącej się lekooporności wśród patogenów bakteryjnych sprawiają, że obecnie apliko- wanie antybiotyków przez klinicystów coraz częściej ma charakter terapii celowanej, stosowanej po ziden- tyfikowaniu czynnika etiologicznego danej jednostki chorobowej. Niestety brak takiego postępowania ob- serwuje się w zastosowaniach innych niż medyczne, tj.
w rolnictwie, hodowli zwierząt i zwierząt akwakultu- ry (1, 2, 3). Obecnie szacuje się, że zużycie antybioty- ków w celach niemedycznych dwukrotnie przewyższa ich wykorzystanie w lecznictwie ludzi (1).
Antybiotyki stosowane w rolnictwie od lat 50. ubieg‑
łego wieku miały za zadanie przede wszystkim profi- laktykę i poprawę wykorzystania składników pokarmo- wych paszy oraz obniżenie kosztów jej zużycia, dzięki czemu zyskały one nazwę antybiotykowych stymula- torów wzrostu (4, 5, 6). Opisana stymulacja spowo- dowana jest przez zwalczanie jelitowych patogenów zwierząt – w tym enterokoków – wywołujących prze- wlekły nieżyt jelit zwierząt hodowlanych. W krótkim czasie stało się nagminne przepisywanie antybioty- ków przez lekarzy weterynarii tylko w tym celu – bez wskazań leczenia chorób bakteryjnych (1).
Od momentu wprowadzenia zakazu stosowania an- tybiotykowych stymulatorów wzrostu (ASW) u zwie- rząt gospodarskich w 2006 r. w krajach członkowskich
Substancje przeciwbakteryjne w nawozach organicznych – potencjalny problem skażenia środowiska
Ewelina Patyra, Krzysztof Kwiatek
z Zakładu Higieny Pasz Państwowego Instytutu Weterynaryjnego – Państwowego Instytutu Badawczego w Puławach
Antimicrobial substances in organic fertilizers – the potential problem of environmental contamination
Patyra E., Kwiatek K., Department of Hygiene of Animal Feedingstuffs, National Veterinary Research Institute in Pulawy
Nowadays antibiotics are broadly used not only for treating bacterial infections but also in nonmedical applications. For many years they have been used for farm animals as growth promoters. Agriculture and especially industrial animal breeding is among the main sources of environmental pollution with antimicrobials. The intensive breeding of farm animals is excessively loading the environment with excrements. The use of antibacterial substances on a large scale, excretion of unchanged forms of antibiotics with feces and urine, fertilizing of arable land with manure are causes of the environment pollution.
The presence of antimicrobial substances in soil and water leads to their absorption by cultivated plants. The consumption of such plants by humans and animals leads in turn to antimicrobials spread and is one of major causes of antimicrobials resistance development. The purpose of this study is to present potential risks of organic fertilizers use in agriculture.
Keywords: antimicrobials, agriculture, liquid manure, soil, plants, bacterial resistance.
Higiena żywności i Pasz
796 Życie Weterynaryjne • 2018 • 93(11)
