Dariusz Milewski
Sprawozdanie z X Konferencji Sekcji
Archiwów Szkół Wyższych i
Instytucji Naukowych SAP w
Poznaniu, 24-25 czerwca 2004 r.
Saeculum Christianum : pismo historyczno-społeczne 11/2, 299-304
11 (2 0 0 4 ) n r 2
D A R IU S Z M IL E W S K I
SPR A W O Z D A N IE Z X K O N FE R E N C JI SE K C JI AR C H IW Ó W S Z K Ó Ł W YŻSZYCH I IN ST Y T U C JI N AUK O W YCH SAP W PO Z N A N IU , 24-25 CZERW CA 2004 R.
G o s p o d a rz e m X K o n fe re n c ji S ekcji A rch iw ó w S zk ó ł W yższych i In sty tu cji N a u k o w ych S to w a rz y sz e n ia A rc h iw istó w P o lsk ich było A rc h iw u m U n iw e rsy te tu A d a m a M ic kiew icza w P o z n a n iu . O b ra d y k o n fe re n c ji toczyły się w d n ia c h 24-25 czerw ca 2004 r. w re p re z e n ta c y jn e j S ali L u b ra ń s k ie g o , z n a jd u ją c e j się w C o lle g iu m M in u s U A M w P o z n a n iu . B ra ło w n ich u d z ia ł p o n a d p ię ć d z ie s ię c io ro p rz e d sta w ic ie li a rch iw ó w sz k ó ł w yż szych o ra z in sty tu c ji n au k o w y c h i k u ltu ra ln y c h z całej P olski, z a ró w n o zrz e sz o n y c h w SAP, ja k i p o z o sta ją c y c h p o z a nim . T e m a te m te g o ro c z n e j k o n fe re n c ji było A rch iw u m
ja k o w izytów ka m acierzystej instytucji.
O b ra d y k o n fe re n c ji o tw o rz y ł o godz. 10.30 w c z w a rte k 24 czerw ca d y re k to r A rc h i w u m U A M , d r h a b . G rz e g o rz Ł u k o m sk i, k tó ry p rz e w o d n ic z y ł p o r a n n e j sesji k o n f e re n cji. N a s tę p n ie g ło s z a b ra ł p r o r e k to r ds. stu d ió w d o k to ra n c k ic h i p ro m o c ji U A M , p ro f. d r h a b . B o g d a n W alczak. P o d k re ślił o n ro lę A rc h iw u m w str u k tu r z e U A M i życzył z e b ra n y m o w o cn y ch o b ra d . P o n im g ło s z a b ra ła d r H a n n a K ra je w sk a z A rc h iw u m PA N w W arszaw ie, p rz e w o d n ic z ą c a S ekcji A rch iw ó w S zk ó ł W yższych i In sty tu cji N a u k o w y ch SAP. Z p ierw szy m r e fe ra te m m ery to ry c z n y m w y stą p ił m g r D a riu s z K w iatkow ski z A r ch iw u m PA N w W arsz aw ie. T e m a te m je g o w y stą p ie n ia b yło M iejsce A rch iw u m P A N
w stru ktuize Polskiej A k a d e m ii N au k.A u to r p rz e d sta w ił k sz ta łto w a n ie się z a s o b u a rc h i w a ln e g o (o d 12 m b a k t u p ro g u d z ia ła ln o śc i d o 2 tys. m b o b e c n ie ) o ra z w k ład A rc h iw u m PA N w tw o rz e n ie p o lsk ie j m e to d y k i a rc h iw a ln e j - m .in . s fo rm u ło w a n ie ju ż w 1959 r. w y tycznych d o o p ra c o w a n ia sp u ścizn n au k o w y ch - i b a d a n ia n a d d z ie ja m i n a u k i p o lsk iej w X IX i X X w. W yniki p r a c b ad aw c zy ch są p u b lik o w a n e w Biuletynie N a u k o w ym A rc h i
w um P A N , u k a z u ją c y m się o d 1959 r.
Z k o le jn y m r e f e r a te m w y stą p iły m g r A n n a K rz e m iń sk a i m g r A n n a B ie n ie k z A rc h i w u m U n iw e rs y te tu Ś lą sk ie g o w K ato w icac h . T e m a t ich w y stą p ie n ia b rzm iał: A rch iw u m
U niwersytetu Śląskiego
-
organizacja, d zia ła ln o ść i m iejsce w strukturach Uczelni. N a j p ie rw p rz e d s ta w io n o h is to rię A rc h iw u m U Ś . P o u tw o rz e n iu w 1968 r. U n iw e rsy te tu Ś lą sk ie g o z W yższej S zk o ły P e d a g o g ic z n e j w K a to w ic a c h i F ilii U J w K ato w icac h , istn ie ją c e o d 1962 r. A rc h iw u m k a to w ic k ie j W S P k o n ty n u o w a ło sw oją d z ia ła ln o ść w r a m a c h U Ś . Z a b e z p ie c z y ło o n o d o k u m e n ta c ję u czeln i, k tó re stw orzyły U Ś. O b e c n ie , ja k o sa m o d z ie ln a j e d n o s tk a o rg a n iz a c y jn a , p o d le g ła p ro re k to ro w i ds. p ro m o c ji u n iw e rsy te tu , p r o w ad zi d z ia ła ln o ś ć a rc h iw a ln ą , in fo rm a c y jn ą i u słu g o w ą . Z a k re s z b io ru to g łó w n ie a k ta3 0 0 S P R A W O Z D A N I A [2 ]
S e n a tu , p rz e w o d ó w d o k to rs k ic h i h a b ilitacy jn y ch , n a d a w a n ia ty tu łu p ro fe s o ra , a k ta s tu d e n c k ie i p ra c e d y p lo m o w e . Ł ą c z n ie je s t to 1,8 tys. m b ak t. O d 1999 r. trw a k o m p u te ry za c ja A rc h iw u m , zaś o d 2000 r. u d o s tę p n ia n ie p ra c d y p lo m o w y ch o d b y w a się w czytelni o g ó ln e j B ib lio tek i U Ś. O d 1981 r. A rc h iw u m p ro w a d z i p ra k ty k i d la stu d e n tó w o sp e c ja l ności a rc h iw a ln e j.
N a s tę p n y r e fe ra t w ygłosiła m g r E w a M icz z A rc h iw u m P o lite c h n ik i W ro cław sk iej. N o sił o n ty tu ł: A rch iw u m Politechniki W rocławskiej ja k o p rzyk ła d archiw um uczelni tech
nicznej.A u to rk a zau w a ży ła, że a rc h iw u m g ro m a d z i a k ta h isto ry c z n e , z k tó ry ch k o rz y sta ją p rz e d e w szystkim p rz e d sta w ic ie le n a u k h u m a n isty c z n y c h . P rz e d sta w ia ją c d zieje p o w o ła n e g o d o życia w 1952 r. A rc h iw u m P W r o ra z je g o z a só b , o b e jm u ją c y o p ró c z a k t s tu d e n c k ic h i p ra co w n iczy ch ta k ż e fo to g ra fie , film y, m e d a le , o d z n a c z e n ia , i w ydaw nictw a ju b ile u sz o w e , p re le g e n tk a z a k o ń c z y ła k o n k lu z ją , iż n a b a z ie m a te ria łó w , z g ro m a d z o nych w A rc h iw u m PW r, p o w s ta ło w iele h a s e ł e n c y k lo p e d y c z n y c h i b io g raficzn y c h . D o ty czy to ta k ż e p ra c m a g iste rsk ic h . Z d ję c ia i d y p lo m y z A rc h iw u m p o k a z y w a n e są n a licz nych w y sta w ach . P o zw ala to stw ie rd z ić , iż A rc h iw u m P W r je s t w izy tó w k ą sw ojej uczeln i. Po r e fe ra c ie m g r Ew y M icz n a s tą p iła p ó łg o d z in n a p rz e rw a w o b r a d a c h , p o czym ja k o p ierw szy w ygłosił swój r e fe ra t m g r P io tr W o jciech o w sk i z A rc h iw u m m ia sta sto łe c z n e g o W arszaw y. T ytuł w y stą p ie n ia b rz m ia ł: A rch iw u m m iasta stołeczn ego Warszawy.P re le g e n t p rz e d sta w ił o rg a n iz a c ję z a rz ą d z a n ia a rc h iw a lia m i stolicy, k tó r a u le g ła z m ia n ie p o z m ia n ie usta w y w arsza w sk iej i c e n tra liz a c ji w ła d z m ia sta w 2002 r. N a k re ślił k ło p o ty , zw ią z a n e z z a rz ą d z a n ie m z n a c z n ą liczb ą a rch iw ó w dzieln ico w y ch , m a ją c y c h a k ta r o z p ro s z o n e p o m a g a z y n a c h w całej W arszaw ie. P re le g e n t p o d k re ślił je d n a k ż e ró w n ie ż po zy ty w n e z jaw isk a o sta tn ic h lat, ja k im i są m .in. s p ra w n e w d ro ż e n ie b e z d z ie n n ik o w e g o sy stem u k a n c e la ry jn e g o , d o w a rto śc io w a n ie a rc h iw u m w o czac h in n y ch p ra c o w n ik ó w z a rz ą d u sto licy o ra z p o w s trz y m a n ie w y sy łan ia o ry g in a łó w a k t do są d ó w , k tó r e p ro w a d z iło d o u tra ty p rz e z w ła d z e m ia sta ty ch że ak t.
K o le jn y re fe ra t, z a ty tu ło w a n y M iejsce A rch iw u m w stm k tu ize Uniwersytetu K ardynała
Stefana W yszyńskiego w W arszawiew ygłosił m g r D a riu sz M ilew sk i z A rc h iw u m U K SW . P rz e d sta w ił o n d z ie je p o w s ta n ia A rc h iw u m , u tw o rz o n e g o w 2000 r. w s k u te k z a le c e ń p o k o n tro ln y c h A rc h iw u m P a ń stw o w e g o m . st. W arszaw y z w rz e śn ia 1999 r. A ż d o te g o c z a su A k a d e m ia T eo lo g ii K a to lic k ie j, p o p rz e d n ic z k a U K S W (1 9 5 4 -1 9 9 9 ), n ie p o sia d a ła w o g ó le a rc h iw u m i g ro m a d z iła a k ta w re g is tra tu ra c h . R o z ro s t A T K w la ta c h 90. z m u sił j e d n a k w ła d z e u c z e ln i d o u tw o rz e n ia A rc h iw u m . P re le g e n t o m ó w ił za sa d y p ra w n e i p ra k ty k ę d z ia ła n ia A rc h iw u m , p o d k re ś la ją c je g o w k ła d w e w d ro ż e n ie b e z d z ie n n ik o w e go sy ste m u k a n c e la ry jn e g o w U K SW .
O s ta tn i r e f e r a t p rz e d p rz e rw ą o b ia d o w ą w ygłosił m g r A d a m C ie ś la k z A rc h iw u m U n iw e rs y te tu J a g ie llo ń s k ie g o w K ra k o w ie . T ytuł w y stą p ie n ia b rz m ia ł: A rch iw u m w izy
tó w k ą U czelni? Z do św ia d cze ń A rch iw u m UJ.A u to r sk u p ił się n a p r o b le m ie n ie d o c e n ia n ia p ra c y i sp e cy fik i a rc h iw u m szk o ły w yższej, cz e g o w y ra z e m je s t łą c z e n ie g o - czasam i ta k ż e o rg a n iz a c y jn e - z b ib lio te k ą szkoły. T y m c zasem a rc h iw u m n ie tylko g ro m a d z i i e w id e n c jo n u je a k ta , a le je s t ta k ż e p la c ó w k ą n a u k o w o -b a d a w c z ą , d z ia ła ją c ą w o p a rc iu o z g ro m a d z o n y p rz e z sie b ie z a só b o ra z in sty tu c ją w iary p u b lic z n e j, w y d a ją c ą p e te n to m
u w ie rz y te ln io n e za św ia d c z e n ia i odpisy. I n a w e t ta k z n a n e a rch iw u m ja k A rch iw u m U J, m o g ą c e się poszczycić a k ta m i o k ilk u se tle tn ie j m e try c e , z a tru d n ia p ra c o w n ik ó w na e t a ta c h b ib lio te k a rz y . S y tu acja ta u tru d n ia z a te m w zn acz n y m sto p n iu m ożliw ość m ó w ie n ia 0 A rc h iw u m U J ja k o o w izytów ce u czeln i.
R e fe ra t m gr. A d a m a C ie śla k a z a k o ń cz y ł p ie rw sz ą część o b ra d . Po k ró tk ie j dyskusji 1 p rz e rw ie o b ia d o w e j p rz e w o d n ic tw o k o n fe re n c ji o b ję ła d r H a n n a K rajew sk a z A rc h i w um PA N w W arszaw ie. J a k o pierw szy w y stą p ił d r h ab . G rz e g o rz Ł u k o m sk i z A rc h i w um U A M w P o z n a n iu , p rz e d sta w ia ją c r e fe ra t p t. Początki Uniwersytetu P oznańskiego
w świetle m a teria łó w A U A M . N a w ią z u ją c d o z d o b ią c e j sa lę o b ra d kopii o b ra z u J a n a M a
tejk i, p rz e d sta w ia ją c e j n a d a n ie a k tu fu n d a c y jn e g o A k a d e m ii w P o z n a n iu p rz e z b isk u p a J a n a L u b ra ń s k ie g o w 1519 r., p re le g e n t p rz e d sta w ił d zieje sz k o ln ic tw a w yższego w P o z n a n iu , s ię g a ją c e ro k u 1519. Były to czasy św ie tn o ści i u p a d k u A k a d e m ii L u b ra ń s k ie g o o ra z d z ia ła ją c e g o o d 1573 r. k o le g iu m je z u ic k ie g o , p re te n d u ją c e g o w la ta c h 1611-1613 d o ra n g i u n iw e rsy te tu . D o p ie ro je d n a k z a ło ż e n ie w 1919 r. U n iw e rsy te tu A d a m a M ic kiew icza p rz y n io sło oży w ien ie życia u n iw e rsy te c k ie g o w P o z n a n iu .
K o lejn y r e f e r a t w ygłosił m g r A n d rz e j S z c z e p a n ia k z M u z e u m N a ro d o w e g o w W ar szaw ie, p o d ty tu łe m M ateńaly źró d ło w e d o d zie jó w M uzeum N arodow ego w Warszawie
i jeg o zb io ró w zgro m a d zo n e we własnym archiw um
-
w ia d o m o ści wstępne.P rz e d sta w ił o n n a jp ie rw zary s h isto rii M N , począw szy o d u tw o rz e n ia M u z e u m S ztu k P ięk n y ch w W ar szaw ie w o k re s ie z a b o ró w . N a s tę p n ie w sp o só b szczegółow y a u to r o m ó w ił z a só b a rc h i w u m M N w k o n te k ś c ie je g o p rz y d a tn o śc i d o b a d a ń n a d d ziejam i sztuki o ra z życia i d z ia łaln o śc i n a u k o w c ó w , p ra c u ją c y c h w M N (a rc h iw u m M N g ro m a d z i sp u ścizn y n a u k o w e p o p ra c o w n ik a c h ).T e m a t m u z e a ln y k o n ty n u o w a ł m g r T a d e u sz G ra b s k i z M u z e u m N a ro d o w e g o w P o zn a n iu . T e m a te m w y stą p ie n ia było M iejsce i rola za so b u archiwalnego w d ziałaln ości M u
ze u m N aro d o w eg o w P oznaniu. A u to r p rz e d sta w ił s tu le tn ią h isto rię M u z e u m , u tw o rz o n e g o p rz e z N ie m c ó w ja k o o śr o d e k k rz e w ie n ia ich k u ltu ry n a z ie m ia c h p o lsk ich . Po 1918 r. n a s tą p iła p o lo n iz a c ja z b io ró w m u z e u m . O b e c n ie z a ró w n o je g o d aw n y c h a r a k te r , j a k i z m ia n y o k re su m ię d z y w o je n n e g o p rz e śle d z ić m o ż n a d zięk i m a te ria ło m ik o n o g ra ficznym , fo to g ra fic z n y m i ak to w y m , z e b ra n y m w a rc h iw u m M u z e u m . R e fe ra to w i to w a rzyszył p o k a z sla jd ó w , p rz e d sta w ia ją c y c h w y b ra n e p rz y k ła d y z m a te ria łó w arc h iw a ln y c h M u z e u m .
P o o sta tn ie j w p ierw szy m d n iu o b ra d p rz e rw ie z pierw szy m re fe ra te m w y stą p iła m g r M iro sła w a S z ta rk z A rc h iw u m U n iw e rsy te tu W ro cław sk ie g o . Z a ję ła się o n a now ym i a k tu a ln y m p ro b le m e m , ja k i p o ja w ił się p rz e d w szystkim i a rch iw am i w Polsce w o k re sie p rz e jśc ia o d sy ste m u k o m u n isty c z n e g o d o c z ło n k o stw a w U n ii E u ro p e js k ie j, s f o rm u ło w an y m w te m a c ie w y stą p ie n ia : W ykorzystanie za so b u A rch iw u m Uniwersytetu W rocław
skiego w d o b ie transform acji w św ietle kw eren d ba d a czy p olskich i zagranicznych.Po tym re fe ra c ie g ło s z a b ra ł m g r M ic h a ł B o k sa z A rc h iw u m P o lsk iej A k a d e m ii N a u k w P o z n a n iu. T e m a te m je g o w y stą p ie n ia był W kład p rofesorów Jana Leśnego i W incentego S w o b o
dy, p ra c o w n ik ó w PAN, d o rozw oju slaw istyki p o zn a ń sk iej.D yskusja, ja k a n a s tą p iła p o tym w y stą p ie n iu , z a m k n ę ła o k o ło g o d zin y 18. p ierw szy d z ie ń o b ra d k o n fe re n c ji.
3 0 2 S P R A W O Z D A N I A [4]
N a s tę p n e g o d n ia , 25 czerw ca 2004 r., w z n o w io n o o b ra d y o g o d z in ie 9.30. P rz e w o d n ictw o sesji p o ra n n e j o b ję ta d r W a n d a M ró z z A rc h iw u m S G H w W arszaw ie. Ja k o p ie rw sz a w ygłosiła swój r e fe ra t m g r B o ż e n a K w iatk o w sk a z A rc h iw u m U n iw e rsy te tu M ik o ła ja K o p e rn ik a w T o ru n iu . T e m a t w y stą p ie n ia b rzm iał: A rch iw u m Uniwersytetu M i
koła ja K opernika w izytów ką sw o jej U czelni. P re le g e n tk a p rz e d s ta w iła h isto rię i d z ia ła l n o ść A rc h iw u m U M K po cząw szy o d je g o p o w sta n ia w 1948 r. O b e c n ie p ro w a d z i o n o p ra k ty k i d la stu d e n tó w i d b a o u trw a le n ie w ażnych w y d a rz e ń z życia u c z e ln i, g ro m a d z ą c w ycinki p ra so w e , d o ty c z ą c e U M K , g łó w n ie z p ra sy re g io n a ln e j o ra z fo to g ra fie . G r o m a d z o n e są w yw iady i w s p o m n ie n ia o U M K o ra z d o k u m e n ta c ja d źw ięk o w a o d 1971 r. N a k o n ie c p re le g e n tk a o p isa ła s tr o n ę in te rn e to w ą A rc h iw u m U M K o ra z k o m p u te ro w ą b a zę d an y ch .
K o lejn y r e fe ra t, z a ty tu ło w a n y R ola A rch iw u m w Jubileuszu 100-lecia U czeln i, w y g ło si ła m g r D o r o ta K o z ie lsk a z A rc h iw u m A k a d e m ii S z tu k P ię k n y c h w W arsz aw ie. P rz e c h o w u je o n o in fo rm a c je o a rty sta c h p o lsk ic h , spuścizny, d o k u m e n ta c ję fo to g ra fic z n ą i fo n o g ra fic z n ą o ra z film y. P re le g e n tk a sz e ro k o o m ó w iła w ystaw y, o rg a n iz o w a n e m .in. w o p a rc iu o m a te ria ły a rc h iw a ln e z o k azji 100-lecia ASP. Są to w p rz e w a ż a ją c e j części w ystaw y m a la rsk ie a b s o lw e n tó w i p ro fe s o ró w ASP, o rg a n iz o w a n e p rz e z w ydziały u czeln i w o p a rc iu o d o k u m e n ta c ję z A rc h iw u m ASP.
J a k o n a s tę p n y z a b ra ł g ło s m g r J ó z e f M a lin o w sk i z A rc h iw u m PA N w P o z n a n iu . S c h a ra k te ry z o w a ł o n z b ió r A rc h iw u m , o d n o sz ą c y się d o d ziejó w n a u k i X IX i X X w. w P o z n a n iu . P ra c o w n ic y A rc h iw u m o d p o c z ą tk u p o d e jm o w a li d z ia ła ln o ś ć n a u k o w ą , g łó w n ie z z a k re s u b io g ra fisty k i. A rc h iw u m PA N w P o z n a n iu u cz e stn ic z y w p ra c a c h n a d w y k a z e m u czo n y ch p o lsk ic h o d X V I d o p ołow y X X w. O d z ia ł p o z n a ń s k i PA N sp o r z ą d ził m .in . k a r to te k i c z ło n k ó w P o z n a ń s k ie g o T ow arzystw a P rz y jació ł N a u k . O d 1994 r. A rc h iw u m p ro w a d z i te ż p ra k ty k i stu d e n c k ie d la słu c h aczy U A M .
O s ta tn i r e f e r a t w sesji p o r a n n e j w ygłosiła m g r Iz a b e la K w ia tk o w sk a z A rc h iw u m PA N w W arszaw ie. Je g o te m a te m b y ła D zia ła ln o ść A rch iw u m Polskiej A k a d e m ii N a u k na
niw ie p o p u la iy za to rsk ie j. P re le g e n tk a z a c z ę ła o d p o d k re ś le n ia ro li arc h iw a lió w ja k o b azy
źró d ło w e j. S tą d p o tr z e b a p o p u la ry z a c ji z a s o b u , k tó r a je s t re a liz o w a n a w A rc h iw u m PA N w W arsz aw ie. P ierw szy p o k a z d o k u m e n tó w o d b y ł się w io sn ą 1959 r., z o k a z ji p ię cio le c ia p ra c y A rc h iw u m . O b e c n ie co ro k u A rc h iw u m PA N o rg a n iz u je o k o ło trz e c h e k s p ozycji, p o m im o b r a k u w łasn ej sali w ystaw ow ej. A rc h iw u m PA N w s p ó łp ra c u je w d z ie d z in ie w y sta w ien n iczej m .in . z A rc h iw u m G łó w n y m A k t D a w n y c h w W arsz aw ie o ra z M u z e u m H isto ry c z n y m m . st. W arszaw y. O rg a n iz o w a n e są cykle lekcji m u z e a ln y c h d la m ło d z ie ż y , zw ią z a n e z p o k a z y w a n y m i a rc h iw a lia m i. A rc h iw u m d ąży d o u trw a le n ia im p r e z i w ystaw , p u b lik u ją c m a te ria ły p o k o n fe re n c y jn e czy alb u m y .
P o w y stą p ie n iu m gr. Iz a b e li K w iatk o w sk iej z a rz ą d z o n o p rz e rw ę , p o czym w z n o w io n o se sję p o d p rz e w o d n ic tw e m m g r. A d a m a C ie śla k a z A rc h iw u m U J w K ra k o w ie . Ja k o p ie rw sz a z a b ra ła g ło s m g r B a rb a r a L u d w ic z a k z A rc h iw u m A k a d e m ii R o ln ic z e j im . A u g u s ta C ie sz k o w sk ie g o w P o z n a n iu . P rz e d sta w iła o n a k ró tk i zary s d z ie jó w A k a d e m ii i jej A rc h iw u m . D z ia ła o n o o d 1956 r. w W yższej S zk o le R o ln icze j w P o z n a n iu , p rz e k s z ta łc o n ej w 1972 r. w A k a d e m ię R o ln ic z ą . J a k o je d n o s tk a w y d zielo n a, A rc h iw u m o d 1982 r.
p o d p o rz ą d k o w a n e je s t za stę p c y d y re k to ra ds. ad m in istra c y jn y c h . P re le g e n tk a p r z e d s ta w iła d o b re w a ru n k i lo k alo w e A rch iw u m , k tó re od lu te g o 2003 r. m a n o w ą sie d z ib ę o p o w ie rz c h n i 270 m 2, w tym 183 m 2 m ag azy n ó w i 32 m 2 p o k o jó w b iurow ych.
Z k o lei g ło s z a b ra ła m g r A n n a D o m a la n u s z A rch iw u m U A M , w ygłaszając r e fe ra t na te m a t A rch iw u m Uniwersytetu im. A. M ickiewicza i jego działaln ość w o d b io ize ze w n ętn -
nym .A rc h iw u m U A M d ziała 47 lat. P o czątk o w o n e g o w a n o se n s je g o istn ie n ia , n ie m ając z ro z u m ie n ia d la „stary ch p a p ie ró w ” . O b e c n ie A rch iw u m je s t d o c e n ia n e ja k o ź ró d ło in fo rm acji o d z ie ja c h U A M , ale je g o p o trz e b y m a te ria ln e są lek cew a żo n e. P re le g e n tk a z a uw ażyła, iż w ielk o ść i ra n g a z a so b u k sz ta łtu ją w iz e ru n e k A rch iw u m i p o strz e g a n ie pracy arch iw istó w . A rchiw iści nio są p o m o c czy teln ik o m w w yszukiw aniu m a te ria łó w , su g e ru ją k ie ru n k i p o sz u k iw ań . R e a liz u ją z a sa d ę „A rch iw u m przy jazn e d la u ż y tk o w n ik a ” , re d u k u ją c d o m in im u m p rz e p isy p ra w n e , o g ra n ic z a ją c e d o stę p d o d o k u m e n tó w .
N a s tę p n y r e fe ra t w ygłosiła d r W an d a M ró z z A rc h iw u m S zkoły G łó w n e j H a n d lo w e j w W arszaw ie. J e g o te m a te m było A rch iw u m ja k o instytucja kultury h isto tyczn ej. P o n ie w aż istn ie n ie a rch iw ó w zależy o d o to c z e n ia , trz e b a zw alczać n eg aty w n y w iz e ru n e k , w j a k im są p o s trz e g a n e arc h iw a z a k ła d o w e , np. u c z e ln ia n e . W ażna je s t ro la a rch iw ó w ja k o m iejsc p a m ię c i. W P o lsce arc h iw a m a ją d łu g ą tra d y c ję , się g a ją c ą R z e c z y p o sp o lite j sz la ch e c k ie j. W o k re sie z a b o ró w arc h iw a w k ra ju p o s trz e g a n e były ja k o in sty tu c je zab o rcy , za to e m ig ra c y jn e a rc h iw a ro d o w e cieszyły się d u ż ą esty m ą . P o 1918 r. stw o rz o n o sieć arch iw ó w p ań stw o w y ch . N a u c z e ln ia c h p ro m o w a n ie i p o p u la ry z a c ja arch iw alió w o d b y w a się z o k a z ji ju b ile u sz y , p ra c b io g raficzn y c h itp. A rc h iw a w s p ó łp ra c u ją z m u z e a m i, o r g a n iz u ją sy m p o z ja , b ę d ą c e o k a z ją d o z a p o z n a n ia się z ró żn y m i ty p am i ak t. O d arch iw ó w o c z e k u je się d o s ta rc z e n ia szybkiej in fo rm a c ji, a o n e sa m e sta ją się in sty tu c ja m i z a u fa n ia p u b lic z n e g o . P re le g e n tk a p o d su m o w a ła w y stą p ie n ie stw ie rd z e n ie m , że arch iw iści d b a ją 0 z a c h o w a n ie św ia d o m o śc i h isto ry czn ej n a ro d u .
Z o s ta tn im r e fe ra te m w y stą p iła d r H a n n a K ra je w sk a z A rc h iw u m PA N w W arszaw ie. T e m a te m jej w y s tą p ie n ia były E uropejskie Stowarzyszenia A rchiw alne.P re le g e n tk a o m ó w iła o rg a n iz a c ję i d z ia ła ln o ś ć sto w a rzy szeń arc h iw a ln y c h w U n ii E u ro p e js k ie j, g d zie - o p ró c z L itw y - w k ażd y m k ra ju d z ia ła ją sto w a rz y sz e n ia arch iw istó w . O p isa ła ich stro n y in te r n e to w e i o m ó w iła lic z e b n o ść p o sz c z e g ó ln y c h sto w a rzy szeń . W ięk szo ść sto w a rz y sz eń je s t p o d z ie lo n a n a se k c je - w ynika to ze stru k tu ry M ię d z y n a ro d o w e j R a d y A rc h i w a ln e j, k tó r a m a 9 sekcji i 17 k o m ite tó w o ra z 11 filii (re g io n ó w ). P o d z ia ł n a se k c je u w a ru n k o w a n y je s t z a s o b a m i a rch iw aln y m i (se k c ja a rch iw ó w m iejsk ich , u n iw e rsy te c k ic h itd .), a lb o z a d a n ia m i (se k c ja e d u k a c ji, k o n se rw a c ji itp .). P o d ziały te zw ykle m ie sz a ją się 1 w je d n y m sto w a rz y sz e n iu byw ają o b a typy sekcji. Tylko w P olsce S A P m a p o d z ia ł n a o d d z ia ły , k tó r e p o w ie la ją s tr u k tu r ę arch iw ó w p a ń stw o w y ch . P re le g e n tk a o m ó w iła n a k o n ie c p o r ta le in te rn e to w e , p o św ię c o n e sto w a rz y sz e n io m arch iw istó w . W U E są dw a ta k ie p o rta le : U N E S C O i E A N ( E u r o p e a n A rc h iv a l N e tw o rk ). N a stro n ie in te rn e to w e j u m ie sz c z a się zw ykle w ykaz cz ło n k ó w sto w a rz y sz e n ia , je g o s ta tu t o ra z n o w o ści i k ro n ik ę d z ia ła ln o śc i.
Po w y stą p ie n iu d r H . K ra jew sk ie j n a s tą p iła dysk u sja, p o d su m o w u ją c a o b ra d y k o n fe ren cji. P o ru s z o n o w niej m .in. p ro b le m y d o c e n ie n ia a rch iw istó w p rz e z ich p rz e ło ż o n y c h
3 0 4 S P R A W O Z D A N I A [6 ]
o ra z ludzi ze śro d o w isk a ich z a k ła d ó w pracy, a ta k ż e m e to d ę o b ra d k o n fe re n c ji ( o d rz u co n o p ro p o z y c ję o b ra d w se k c ja c h i zw oływ ania o g ó ln y ch z e b ra ń tylko n a p o c z ą tk u i na k o ń c u k o n fe re n c ji). P o jaw iła się te ż kw estia isto ty d z ia ła ln o śc i S A P - czy sta je się o n zw iązk iem zaw o d o w y m , czy te ż m o że d o p u sz c z a ć d o sw ego g ro n a o so b y sy m p a ty z u ją ce i z a in te re s o w a n e p r o b le m a ty k ą a rc h iw a ln ą , ja k s tu d e n c i. S p ro w o k o w a ła o n a dysk u sje n a d p ro p o n o w a n y m p rz e z Z a rz ą d S A P p ro je k te m R e g u la m in u Sekcji A rch iw istó w In sty tu cji N au k o w y ch i K u ltu ra ln y c h S A P i - co za tym id zie - k sz ta łte m Sekcji.
N a tym d y sk u sja d o b ie g ła k o ń c a . G o s p o d a rz k o n fe re n c ji, d r h a b . G rz e g o rz Ł u k o m - ski o g ło sił z a m k n ię c ie o b ra d . K ońcow ym a k c e n te m te g o ro c z n e j k o n fe re n c ji było zw ie d z a n ie A rc h iw u m A k a d e m ii R o ln icze j im. A u g u sta C ie sz k o w sk ie g o w P o z n a n iu , n a k tó r e u d a ła się w ięk szo ść u c z e stn ik ó w zjazd u .
