ZARZĄDZANIE PRZEDSIĘBIORSTWEMTEORIA I PRAKTYKA

(1)

XX MIĘDZYNARODOWA KONFERENCJA NAUKOWA

ZARZĄDZANIE PRZEDSIĘBIORSTWEM TEORIA I PRAKTYKA

ABSTRAKTY

17–19 grudnia 2020 r.

Wydawnictwo IGSMiE PAN Kraków 2020

(2)

REDAKTOR NAUKOWY dr hab. inż. Grzegorz Ginda, prof. aGH

aGH akademia Górniczo-Hutnicza, Wydział Zarządzania, Kraków

RecenZenT

dr hab. inż. natalia iWasZcZuK, prof. aGH

aGH akademia Górniczo-Hutnicza, Wydział Zarządzania, Kraków

adRes RedaKcji ul. j. Wybickiego 7a, 31-261 Kraków

tel. 12 632-33-00

Redaktor Wydawnictwa: mgr Magdalena Pawłowicz Redaktor techniczny: Beata stankiewicz, Barbara sudoł

Projekt okładki: dr aleksander iwaszczuk

© Copyright by IGSMiE PAN – Wydawnictwo

© Copyright by Autorzy

Kraków 2020 Printed in Poland

isBn 978-83-959215-3-7 isBn 978-83-959215-4-4 (wersja online)

(3)

KOMiTeT nauKOWY

dr hab. inż. Piotr Łebkowski, prof. aGH, aGH w Krakowie – przewodniczący dr hab. inż. natalia iwaszczuk, prof. aGH, aGH w Krakowie – wiceprzewodnicząca

dr hab. inż. Wioletta Bajdur, prof. Pcz, Politechnika częstochowska dr. hab. inż. ewa Beck-Krala, prof. aGH w Krakowie Prof. Liana czernobay, narodowy uniwersytet Politechnika Lwowska

dr hab. diana dryglas, prof. aGH, aGH w Krakowie dr hab. inż. joanna duda, prof. aGH, aGH w Krakowie

dr hab. inż. jerzy duda, prof. aGH, aGH w Krakowie dr hab. inż. Marek dudek, prof. aGH, aGH w Krakowie

dr hab. inż. jerzy Feliks, prof. aGH, aGH w Krakowie dr hab. inż. Krzysztof Gaska, prof. PŚ, Politechnika Śląska

dr hab. inż. Grzegorz Ginda, prof. aGH, aGH w Krakowie Prof. dr hab. Henryk Gurgul, aGH w Krakowie

dr hab. inż. Waldemar Kaczmarczyk, prof. aGH, aGH w Krakowie dr hab. inż. Marek Karkula, prof. aGH, aGH w Krakowie dr hab. anna Korombel, prof. Pcz, Politechnika częstochowska

dr hab. Małgorzata Koszewska, prof. PŁ, Politechnika Łódzka dr hab. joanna Kulczycka, prof. aGH, aGH w Krakowie dr hab. Wiesława Kuźniar, prof. uR, uniwersytet Rzeszowski

dr hab. inż. anna Michna, prof. PŚl, Politechnika Śląska dr hab. inż. andrzej Paliński, prof. aGH, aGH w Krakowie

Prof. dr hab. inż. Oleksandr Petrov, aGH w Krakowie Prof. dr hab. inż. Lubomyr Petryshyn, aGH w Krakowie Prof. Zhanna Poplavska, narodowy uniwersytet Politechnika Lwowska

Prof. dr hab. inż. Maria Richert, aGH w Krakowie

Prof. sergii sharyn, Przykarpacki narodowy uniwersytet im. W. stefanyka Prof. Viktor shevchuk, Lwowski Handlowo-ekonomiczny uniwersytet

dr hab. Beata Tarczydło, prof. aGH, aGH w Krakowie dr hab. inż. andrzej Wojciechowski, prof. aGH, aGH w Krakowie Prof. Valentina Yakubiv, Przykarpacki narodowy uniwersytet im. W. stefanyka

Prof. anatoliy Zahorodniy, narodowy uniwersytet Politechnika Lwowska

(4)

(5)

Spis treści

Wprowadzenie ... 9 EnErgEtyka i środowiSko

natalia iwaSZCZUk, Jarosław Baran

Popyt na surowce a rozwój energetyki odnawialnej ... 11 andrzej JaMrÓZ, Mikołaj wiktor

Źródła napędu stosowane w motoryzacji i ich wpływ na zanieczyszczenie środowiska naturalnego ... 12 Łukasz LaCH

Tracing subsets of inverse-important coefficients in generalized IO models: Towards environmental policy

recommendations for Poland ... 13 Marek MiCHaLSki

Strategie rozwoju energetyki jądrowej w Polsce ... 13 dariusz SaLa, Bogusław BiEda

Zarządzanie produkcją paliwa alternatywnego RDF na przykładzie Zakładu Gospodarki Komunalnej w Gorlicach ... 14 Bartosz SoLiŃSki

Badanie efektywności energetycznej modułu fotowoltaicznego w warunkach rzeczywistych i symulowanych ... 15 Marta SZyBa

Zarządzanie przestrzenią a stan i perspektywy rozwoju OZE w Polsce ... 16 Beata tarCZydŁo, Jerzy kLiMCZak

Zrównoważone zarządzanie projektem linii produktów Eco i jego znaczenie w gospodarowaniu energią. Studium przypadku 17 Mariusz trELa

Analiza zmian warunków uczestnictwa w aukcji energii w Polsce w okresie 2016–2020 na przykładzie farmy fotowoltaicznej 18 agnieszka ZiELiŃSka

Aspekty środowiskowe realizacji inwestycji – nowość techniczna w konfrontacji z prawem ... 18 goSpodarka o oBiEgU ZaMkniętyM

wioletta M. BaJdUr, Jarosław JaSiŃSki, anna HEnCLik

Znaczenie ekologicznej oceny cyklu życia (LCA) produktów żywicy fenolowoformaldehydowej ... 19 natalia gEnErowiCZ, Joanna kULCZyCka

Polityka proekologiczna katalizatorem badań w zakresie odzysku surowców z katalizatorów ... 20 Marta kUtyna-BakaLarSka, Joanna kULCZyCka, Ewa dZioBEk, Łukasz wakSMUndZki

Kompleksowy system zbiórki i recyklingu jako propozycja efektywnego systemu zarządzania odpadami opakowaniowymi, zgodnego z modelem gospodarki o obiegu zamkniętym ... 21 kamil kwiECiEŃ, Bartosz wawrowSki

Propozycja zrównoważonej wartości w mediach społecznościowych na przykładzie modelu biznesu opartego na upcyklingu 22 Magdalena MUradin

Industrial symbiosis with the examples of biogas plants – case study ... 23 agnieszka nowaCZEk

Wskaźniki gospodarki o obiegu zamkniętym w przemyśle chemicznym ... 24 krzysztof poSŁUSZny

Modele biznesowe gospodarki obiegu zamkniętego w obszarze tworzyw sztucznych ... 25 dariusz SaLa, Bogusław BiEda

Stochastyczna analiza LCI w zarządzaniu odpadami komunalnymi na przykładzie Zakładu Gospodarki Komunalnej

w Gorlicach ... 26 andrzej woJCiECHowSki, natalia iwaSZCZUk

Analiza zapotrzebowania na paliwa pozyskiwane z odpadów w świetle kierunków rozwoju systemu energetycznego

w Polsce ... 27 innowaCJE i innowaCyJność w goSpodarCE

Marek droŻdŻ

Ocena stanu i perspektyw rozwoju wynalazczości w Polsce ... 29

(6)

XX Międzynarodowa Konferencja Naukowa

— 6 —

Mateusz Codogni

Koncepcja umysłu rozszerzonego i jej implementacja w start-upach ... 30 dominik kowaL

Rola akademickich ekosystemów innowacji w rozwoju spółek spin-off na polskich uczelniach ... 31 Justyna MUwEiS

stan wdrażania ekoinnowacji w przedsiębiorstwach działających w różnych branżach w Polsce ... 32 Maciej SaBaL

Perspektywy wsparcia start-upów w latach 2021–2027 ... 33 Michał SękowSki

Technologie wprowadzające rozwiązania o charakterze innowacyjnym, jako determinanty pozyskania kapitału zewnętrznego 34 Łukasz waCŁawik

Wpływ globalizacji na zarządzanie strategiczne informacjami w przedsiębiorstwach francuskich ... 35 Jakub gÓrowSki

Znaczenie user experience w tworzeniu rozwiązań informatycznych ... 36 rynEk i ZarZądZaniE MarkEtingowE

agnieszka CZapLiCka-kotaS

Konsument w gospodarce o obiegu zamkniętym – przemysł opakowań z tworzyw sztucznych ... 37 natalia iwaSZCZUk, aleksander iwaSZCZUk, Jacek woLak

Turkmenistan na globalnym rynku gazu: pozycja i strategie rozwoju ... 38 Małgorzata koSZEwSka

Otwartość polskich konsumentów na cyrkularne modele biznesowe w przemyśle odzieżowym ... 39 Joanna MiŁoŃ

Wydarzenia szkolne jako narzędzie zarządzania marketingowego szkołą ... 40 anita proSZowSka

selected aspects of modern B2B marketing communication ... 41 natalia iwaSZCZUk, Jarosław Baran

Pozacenowe determinanty kształtujące popyt na globalnym rynku srebra ... 42 kornelia prZEdworSka

Zarządzanie marketingowo-logistyczne w firmach pośredniczących w handlu węglem kamiennym w świetle badań własnych 43 Beata tarCZydŁo

Personalizacja i kastomizacja produktu w generowaniu wartości rynkowej marki. Wyniki badań ... 44 Jacek woLak

charakterystyka popytu na napoje słodzone w Polsce ... 45 Michał BroŻyna

Fundacja rodzinna – nowy model sukcesji przedsiębiorstw w Polsce ... 46 MEtody i narZędZia podEJMowania dECyZJi

Judyta CiEMCioCH, Mikołaj grotowSki

Zastosowanie metod Mcda w rozwiazywaniu zagadnień bezpieczeństwa ... 47 Jerzy dUda, robert gonCErZ, daniel kUBEk, Vitalii naUMoV,

radosław pUka, katarzyna ryBiCka, iwona SkaLna, paweł więCEk

Modeling decision problems in a cyber-physical logistics platform ... 48 grzegorz ginda

Procedura wieloetapowego wspomagania procesu wyboru ... 49 paweł JaStrZęBSki

analiza wariantów projektowanego fragmentu sieci ciepłowniczej z wykorzystaniem narzędzia symulacyjnego ... 49 Barbara irena JaŁMUŻna

czynniki wdrażania zielonego zarządzania w przedsiębiorstwach regionu łódzkiego ... 50 Janusz opiŁa

Wizualna analiza dyspersji danych wielowymiarowych ... 51 Lubomyr pEtrySHyn, Mykhailo pEtrySHyn

Przetwarzanie informacji za pomocą metody Monte carlo w systemach energetyki ... 52 grzegorz ginda

użyteczność porządkowej – nierozmytej oceny w analizie decyzji ... 53

(7)

Zarządzanie Przedsiębiorstwem. Teoria i praktyka

ModELowaniE proCESÓw i pLanowaniE w prZEdSięBiorStwiE grzegorz aUgUStyn

Ocena wskaźnikowa efektywności informacyjnej w zarządzaniu informacją multimedialną ... 55 wojciech BLECHarCZyk

idea smart city w inteligentnym zarządzaniu przedsiębiorstwem MPec sa innowacje ... 56 paweł ZaJąC

Model powstawania i likwidacji przedsiębiorstw w Polsce ... 56 gracjan CHroBak

Planowanie przychodów ze sprzedaży w ramach analizy regresji wielorakiej na przykładzie GK PKP cargo sa ... 57 Bartłomiej gawEŁ, andrzej paLiŃSki

Prognozowanie zużycia gazu z wykorzystaniem liczb rozmytych ... 58 waldemar kaCZMarCZyk

Modele operacyjnego planowania produkcji w przemyśle spożywczym ... 58 roger kSiąŻEk, katarzyna gdowSka, antoni korCyL

algorytm heurystyczny do wyznaczania tras selektywnego odbioru odpadów segregowanych przez flotę pojazdów

spalinowych i elektrycznych ... 59 Marek MagiEra

Hierarchiczna metoda reharmonogramowania montażu w liniach montażowych bez buforów ... 60 wpŁyw rynkÓw i inStrUMEntÓw finanSowyCH na goSpodarkę

krzysztof Brania, Henryk gUrgUL

efekt zarażania na przykładzie indeksów akcji i kursów walutowych ... 61 anna CZapkiEwiCZ

Wpływ czynników makroekonomicznych na powiązanie GPW z wybranymi giełdami papierów wartościowych ... 62 radosław pUka, Bartosz ŁaMaSZ

Wielowymiarowa analiza sztucznych sieci neuronowych wykorzystywanych do generowania sygnałów zakupu

europejskich opcji wystawianych na ropę WTi ... 63 Milena SULiga

Wpływ wygasania indeksowych i akcyjnych kontraktów futures na kształtowanie się cen akcji na GPW w Warszawie ... 64 tomasz wÓJtowiCZ

determinanty oddziaływania publikacji danych makroekonomicznych na ceny akcji ... 65 Janusz MoLiS

Ryzyko systemowe w działalności instytucji finansowych – aspekty prawne ... 65 Małgorzata BiaŁaS

Wpływ skutków wyceny składników aktywów na wyniki finansowe banków ... 66 ZarZądZaniE prodUkCJą

piotr ŁEBkowSki

elastyczne systemy wytwórcze w dobie Przemysłu 4.0 ... 67 Marek dUdEk

Organisation of the holonic manufacturing structure ... 68 piotr ŁEBkowSki

elastyczność produkcji a inteligencja produkcyjna ... 68 Mikołaj grotowSki, Jerzy MikULik

analiza problematyki programowania zadań w zakładzie galwanizacyjnym ... 69 radosław kapŁan

Ocena efektywności ekonomicznej produkcji metanolu ze zgazowania węgla brunatnego ... 70 Magdalena MUrdZEk, Maria riCHErt, rafał HUBiCki

Wskaźnik Oee efektywności produkcji w gospodarce rynkowej ... 71 SyStEMy tranSportowE i ZarZądZaniE LogiStyCZnE

katarzyna gdowSka, olena StryHUniVSka, rafał rUMin

Zmiana paradygmatu mobilności pasażerskiej w kontekście rozwoju kolei niskociśnieniowej ... 73 natalia iwaSZCZUk, Bartosz ŁaMaSZ, aleksander iwaSZCZUk

(8)

— 8 —

Antoni KORCYL, Katarzyna GDOWSKA, Roger KSIĄŻEK

Optymalizacja tras selektywnego odbioru odpadów segregowanych z pojemników typu „dzwon” ... 75 Rafał RUMIN

Przegląd rezultatów projektu dotyczącego studium wdrożenia Hyperloop w Polsce ... 76 Olena STRYHUNIVSKA

Przegląd rozwiązań infrastrukturalnych koncepcji dworca podziemnego dla kolei niskociśnieniowej ... 77 Katarzyna GDOWSKA, Antoni KORCYL, Roger KSIĄŻEK

Optymalizacja systemu selektywnego odbioru odpadów segregowanych przez flotę pojazdów spalinowych i elektrycznych .. 78 ZARZĄDZANIE pRZEDSIębIORSTWEM W WARUNKACH RYZYKA

Natalia HUbICKA, Maria RICHERT

Ryzyka prowadzenia projektów w działalności gospodarczej ... 79 Andrzej pALIŃSKI

Zarządzanie ryzykiem kredytowym z wykorzystaniem uczenia maszynowego ... 80 Michał bROŻYNA

Odpowiedzialność przedsiębiorcy w związku z wadliwym wykonaniem obowiązków doradztwa kredytowego

względem konsumenta ... 80 Michał bROŻYNA

Ryzyko przedsiębiorcy związane z wykonaniem konsumenckiego prawa do odwołania umowy ... 81 Hanna SOROKA-pOTRZEbNA

Zarządzanie ryzykiem w projektach realizowanych przez MŚP ... 82 WSpółpRACA pRZEDSIębIORSTW Z OTOCZENIEM

Marta KOłODZIEJ-HAJDO

Partnerstwo publiczno-prywatne w Polsce – analiza poziomu zaangażowania przedsiębiorstw ... 83 piotr GóRSKI

Społeczne aspekty industrializacji w badaniach prowadzonych w kręgu Kazimierza Dobrowolskiego ... 84 Grzegorz GINDA, paweł JASTRZębSKI, Dominika DAWIEC

Analiza systemu ciepłowniczego MPEC SA w Krakowie pod kątem wyboru właściwych rozwiązań inwestycyjnych ... 84 Karolina NOWAK

Analiza struktury usług dla biznesu świadczonych w centrach BPO/SSC w Polsce ... 85 bartosz RYMKIEWICZ

Rachunek kosztów i korzyści działań społecznie odpowiedzialnych ... 86 Grzegorz GINDA

Z kim warto podjąć współpracę? Zastosowanie analizy skupień ... 87 WYZWANIA W DObIE KRYZYSU

bartosz bOĆKO

Przyczynek do badania koncepcji ochrony pozycji konkurencyjnej partnerów aliansu innowacyjnego w czasie kryzysu ... 89 Diana DRYGLAS

Polskie przedsiębiorstwa uzdrowiskowe w obliczu wyzwań XXI wieku ... 90 Dawid GIEMZA

Zróżnicowanie rynku pracy młodzieży w województwach Polski ... 91 Ewa KUbIŃSKA-JAbCOŃ, Agata KUTYbA, Mariusz NIEKURZAK, Rafał RUMIN

Przegląd możliwości wykorzystania oprogramowania symulacyjnego do optymalizacji procesów w służbie zdrowia

w czasie pandemii COVID-19 ... 92 Małgorzata MATERNOWSKA

Zmiany w łańcuchach dostaw wywołane pandemią COVID-19 ... 93 Gracjana NOGA

Wpływ kryzysu wywołanego COVID-19 na strukturę modeli biznesu małych przedsiębiorstw ... 94 Aneta pIECHACZEK

Turystyka w Polsce w obliczu pandemii SARS-CoV-2 ... 95 Ewa pRYMON-RYŚ, Agnieszka GALAROWICZ

Zachowania zakupowe Polaków podczas pandemii – wyniki badań ... 96 Jerzy WĄCHOL

Przedsiębiorstwo w gospodarce globalnej, a kryzys gospodarczy i pandemia ... 97

(9)

wprowadzenie

Korzenie obecnej, jubileuszowej – dwudziestej, edycji Międzynarodowej Konferencji Naukowej Zarządzanie Przedsiębiorstwem. Teoria i Praktyka KZP 2020 sięgają końca ubie- głego wieku. Podstawowym celem jej organizacji było od początku wszechstronne wspoma- ganie rozwoju współpracy między środowiskiem naukowo-badawczym a przedsiębiorstwa- mi. Realizacji takiego celu, a zarazem rozwojowi Konferencji, sprzyjały znaczące zmiany, do jakich dochodziło w politycznych, gospodarczych, społecznych i środowiskowych uwa- runkowaniach działalności przedsiębiorstw. W przezwyciężaniu negatywnych skutków takich zmian i pełnym wykorzystywaniu pojawiających się przy tym szans pomaga bowiem właśnie skuteczna współpraca przedsiębiorstw z instytucjami naukowymi i badawczymi.

Pomimo licznych trudności w organizacji kolejnych edycji Konferencji, skutecznie uda- wało się realizować jej podstawowy cel. O skali jej powodzenia świadczy jej wieloletnia historia, stanowiąca skutek jej trwałej obecności w świadomości środowisk naukowo-ba- dawczych i przedsiębiorstw. Pandemia Covid-19 także nie zdołała przeszkodzić w ostatecz- nej organizacji bieżącej edycji Konferencji. Wymogi sanitarno-epidemiologiczne wymusiły jednak inną – zdalną formę organizacji jej przebiegu, która została ostatecznie zaakceptowa- na przez liczne grono uczestników. Zgłosili oni bowiem ponad dziewięćdziesiąt referatów.

Zróżnicowana tematyka zgłoszonych referatów obejmuje zarządzanie w przedsiębiorstwie rozpatrywane także w specyficznych kontekstach: energii i środowiska, gospodarki o obiegu zamkniętym, innowacji, marketingu, modelowania procesów i planowania, modelowania i analizy decyzji, systemów wytwórczych i transportowych, prawnych oraz rynku finan- sowego. Z uwagi na pandemię nie mogło także zabraknąć referatów odwołujących się do tematyki wyzwań, przed jakimi stają przedsiębiorstwa w dobie kryzysu. Tematyczne zróż- nicowanie zgłoszonych referatów wpisuje się w kompleksowy charakter teorii i praktyki zarządzania przedsiębiorstwem. Dlatego jestem przekonany, że materiał zaprezentowany w referatach znacząco pomoże w usprawnianiu i wspomaganiu szeroko pojmowanego procesu zarządzania w przedsiębiorstwach.

Na zakończenie, w imieniu komitetu organizacyjnego XX Międzynarodowej Konferencji Zarządzanie przedsiębiorstwem. Teoria i Praktyka KZP 2020, chciałbym wyrazić wdzięcz- ność autorom za zgłoszenie referatów, gdyż to właśnie oni zasadniczo przyczyniają się w ten sposób do stałego rozwoju i powodzenia Konferencji. Natomiast wszystkim uczestnikom Konferencji życzę owocnych obrad. Do zobaczenia podczas Konferencji!

dr hab. inż. Grzegorz Ginda, prof. AGH

(10)

(11)

Energetyka i środowisko

Natalia IWASZCZUK, Jarosław BARAN Wydział Zarządzania aGH w Krakowie

popyt na surowce a rozwój energetyki odnawialnej

Streszczenie

Celem artykułu jest prognozowanie zapotrzebowania na surowce, wykorzystywane do wytwarzania instalacji związanych z wytwarzaniem energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych. W tym celu najpierw przeanalizowano dane dotychczasowego zużycia energii i zbadano dokumenty dotyczące prognoz tegoż zużycia. Następnie poddano analizie obecne i przyszłościowe technologie, związane z wytwarzaniem wspomnianych wyżej instalacji.

Na końcu podjęto próbę tworzenia prognoz, z uwzględnieniem różnych scenariuszy rozwoju rynku energii elektrycznej, w tym związanych z wytwarzaniem tzw. zielonej energii.

Słowa kluczowe

surowce, energia elektryczna, odnawialne źródła energii, technologie, popyt, zielona energia

(12)

— 12 — Andrzej JAMRÓZ¹, Mikołaj WIKTOR

1 Wydział Zarządzania AGH w Krakowie

Źródła napędu stosowane w motoryzacji i ich wpływ na zanieczyszczenie środowiska naturalnego

Streszczenie

Rynek motoryzacyjny jest jedną z gałęzi przemysłu, która w dużym stopniu przyczynia się do emisji zanieczyszczeń, które trafiają do naszego otoczenia. W artykule przeprowadzono analizę ilości zanieczyszczeń, jakie powstają w trakcie produkcji oraz eksploatacji samochodów spalinowych, hybrydowych i elektrycznych. Podjęto też próbę rozstrzygnięcia, który typ napędu jest najbardziej ekologiczny oraz w jakim kierunku powinien iść rozwój branży motoryzacyjnej.

W badaniu skupiono się głównie na emisji CO₂, ponieważ jest to gaz cieplarniany, który nie powoduje bezpośredniego zagrożenia dla środowiska i zdrowia organizmów żywych, ale jego nadmiar w atmosferze stanowi poważne zagrożenie dla równowagi ekosystemów na całym świecie. Otrzymane w wyniku analizy rezultaty potwierdzają tezę, że samochody elektryczne są mniej szkodliwe dla środowiska, niż pojazdy napędzane silnikami spalino- wymi. Jednak mimo to, nie można nazwać pojazdów zasilanych prądem ekologicznymi.

Problem wciąż tkwi w procesach wytwarzania energii elektrycznej, co można zauważyć na przykładzie Chin, gdzie nadal w największym stopniu wykorzystuje się w tym celu spalanie węgla, generujące ogromne ilości zanieczyszczeń. Kolejnym problemem są same akumu- latory montowane w elektrykach. Proces ich produkcji jest nadal bardzo energochłonny, a skomplikowana budowa utrudnia ich utylizację.

Słowa kluczowe

napęd, silnik spalinowy, hybryda, hybryda plug in, mikrohybryda

(13)

Łukasz LACH

Wydział Zarządzania aGH w Krakowie

tracing subsets of inverse-important coefficients in generalized io models:

towards environmental policy recommendations for poland

Abstract

The goal of the paper is to develop a new methodology of tracing subsets of inverse-important coefficients in generalized IO models. The method combines the application of the algebraic results of Henderson and Searle [Henderson, H.V., Searle, S.R. (1981) On deriving the inverse of a sum of matrices. SIAM Review 23, 53–60] with formulation of specific nonlinear optimization problems formulated for generalized Leontief IO model constructed for Poland. In the empirical part of the paper the new methodology is applied to formulate some preliminary recommendations for environmental policy for Poland.

Keywords

eco-efficiency, input-output model, Poland

Marek MICHALSKI

Strategie rozwoju energetyki jądrowej w polsce

Streszczenie

Zalecane przez prawodawstwo Unii Europejskiej ograniczanie emisji dwutlenku węgla (CO₂) może być osiągnięte przede wszystkim poprzez zmniejszenie zużycia węgla kamien- nego i brunatnego, gdyż te surowce energetyczne cechuje stosunkowo najwyższy poziom emisji CO₂. Biorąc pod uwagę ograniczenia i uwarunkowania wytwarzania energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii (OZE) oraz stosunkowo wysoki koszt paliwa w elektrow- niach gazowych, jedną z głównych opcji dla krajowej energetyki, opartej w większości na spalaniu węgla, jest budowa elektrowni jądrowych.

W artykule przedstawione zostaną strategie rozwoju energetyki jądrowej w Polsce i wykorzystanie metod wielokryterialnego wspomagania decyzji (WWD) w wyborze optymalnej strategii.

Słowa kluczowe

UE, emisja dwutlenku węgla (CO₂), energetyka, elektroenergetyka, energia jądrowa,

(14)

— 14 — Dariusz SALA, Bogusław BIEDA

Zarządzanie produkcją paliwa alternatywnego rdf na przykładzie Zakładu gospodarki komunalnej w gorlicach

Streszczenie

Zarządzanie odpadami stanowi coraz bardziej ważny element w życiu każdego społe- czeństwa. Proces ten polega na pozyskaniu odpadów, ich segregacji, neutralizacji, walory- zacji energetycznej i materiałowej oraz, w efekcie końcowym, eliminacji. W ciągu ostatnich kilkunastu lat gospodarka odpadami ewoluowała od prostego transportu odpadów komunalnych z gospodarstw domowych na składowisko do rozwiniętego systemu technologii, często innowacyjnych, w wyniku zastosowania których dochodzi do recyklingu, przetwarzania lub energetycznego zagospodarowania odpadów.

Celem artykułu jest przedstawienie koncepcji energetycznego wykorzystania odpadów komunalnych w prototypowej instalacji do podsuszania paliwa alternatywnego RDF (ang.

Refuse Derived Fuel) w Zakładzie Gospodarki Komunalnej w Gorlicach. Jest to suszarnia suwakowa o wydajności około 4 do 5 m³/h dostosowanej do wilgotności materiału wsa- dowego wynoszącej 35% przy założonej temperaturze suszenia wynoszącej około 80°C.

Składowanie odpadów, zgodnie z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2006/12/WE z dnia 5 kwietnia 2006 r. o odpadach, jak również prawodawstwem polskim nie jest najbardziej pożądaną formą zarządzania nimi. Ponadto w Polsce obowiązuje zakaz składowania od- padów o wartości opałowej przekraczającej 6 MJ/kg, a jedną z proponowanych możliwości wykorzystywania odpadów na cele energetyczne jest produkcja paliwa alternatywnego RDF, o dużej wartości opałowej, zwykle około 18 MJ/kg masy, którego spalanie wykorzystuje się np. w cementowniach. Przedstawiony przez autorów przykład zarządzania gospodarką odpadami komunalnymi w Gorlicach nie stanowi jednej, uniwersalnej metody gospodarki odpadami, ale pokazuje, że można zaplanować i zrealizować koncepcję, która zmniejsza ilość gromadzonych odpadów i jednoczenie generuje przychody z wykorzystania paliwa alternatywnego RDF.

Słowa kluczowe

paliwo alternatywne RDF, suszarnia suwakowa, wartość opałowa, recykling, zagospodarowanie odpadów komunalnych

(15)

Bartosz SOLIŃSKI

Badanie efektywności energetycznej modułu fotowoltaicznego w warunkach rzeczywistych i symulowanych

Streszczenie

Wielkość energii elektrycznej produkowana na drodze konwersji fotowoltaicznej w mo- dułach fotowoltaicznych zależna jest w znacznym stopniu od warunków pogodowych panu- jących w miejscu instalacji modułów. Instalacja modułów fotowoltaicznych często jest po- przedzana i uwarunkowana wykonaniem analiz prognozujących ilość wytworzonej energii, a więc analizą efektywności energetycznej.

W artykule przedstawiono analizę porównawczą wielkości wytwarzanej energii w warunkach rzeczywistych oraz symulowanych. Analiz dokonano na podstawie badań przeprowadzonych w Laboratorium Monitoringu Energii Wiatrowej i Słonecznej AGH, danych z baz nasłonecznienia oraz oprogramowania komputerowego do szacowania zasobów energetycznych.

Słowa kluczowe

moduł fotowoltaiczny, odnawialne źródła energii, efektywność energetyczna

(16)

— 16 — Marta SZYBA

Zarządzanie przestrzenią a stan i perspektywy rozwoju oZE w polsce

Streszczenie

Wykorzystanie takich odnawialnych źródeł energii (OZE) jak energia wiatru, wody i bio- gazu rolniczego, wymaga dużych przestrzeni nie zajętych pod zabudowę mieszkalną. Prze- strzenią taką są użytki rolne. W wyniku realizowanych inwestycji infrastrukturalnych (dróg i autostrad, lotnisk, linii kolejowych i energetycznych) oraz budownictwa mieszkaniowego i związaną z nim infrastrukturą komunalną (oczyszczalnie ścieków, składowiska odpadów, bazy transportowe itd.), w latach w 1995–2017 powierzchnia użytków rolnych zmniejszyła się o ponad 21%. Szczególnie dużym ograniczeniem dla wykorzystywania uprzednio wy- mienionych OZE jest budownictwo mieszkaniowe. Pogodzenie potrzeb związanych z dzia- łalnością społeczeństwa na różnych poziomach integracji na obszarze kraju wymaga odpo- wiedniego planowania przestrzennego.

Na podstawie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym z 27 marca 2003 roku i późniejszych zmian [DzU 2003. 80.717] planowanie przestrzenne należy do kompe- tencji gminy i obejmuje: studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego (SUiKZP) i miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego (MPZP), który stanowi dokument wiążący wydziały budownictwa starostw, będące organami wydającymi pozwolenia na budowę. Na obszarach nie objętych takimi planami pozwolenia na budowę wydawane są w oparciu o decyzje o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu (WZiZT), które nie zawsze respektują zapisy SUiKZP. W oparciu o takie decyzje realizowana jest duża część inwestycji mieszkaniowych, co uniemożliwia potem realizację inwestycji związanych z OZE z powodu sprzeciwu mieszkańców.

Przykładem negatywnego wpływu rozproszonego budownictwa mieszkaniowego na rozwój OZE jest efekt rządowego dokumentu „Kierunki rozwoju biogazowi rolniczych w Polsce w latach 2010–2020”. Miał on doprowadzić do powstania około 2000 biogazowni rolniczych, jednak do połowy 2020 roku powstało ich tylko 105. Jeśli mają być zrealizowane plany wykorzystania OZE, musi być nałożony ustawowy obowiązek pokrycia MPZP całych obszarów gmin i przeznaczenia w nich terenów na inwestycje związane z OZE.

Słowa kluczowe

planowanie przestrzenne, odnawialne źródła energii, ochrona środowiska

(17)

Beata TARCZYDŁO¹, Jerzy KLIMCZAK²

1 Wydział Zarządzania aGH w Krakowie 2 siTPcHem, Warszawa

Zrównoważone zarządzanie projektem linii produktów Eco i jego znaczenie w gospodarowaniu energią.

Studium przypadku

Streszczenie

Celem głównym artykułu jest przybliżenie metodyki zrównoważonego zarządzania projektami jako narzędzia zarządczego współczesnego marketera. Na potrzeby jego realizacji zaprezentowany zostanie przykład wdrożenia linii produktów chemii gospodarczej Eco.

Wychodząc od omówienia wyników zrealizowanych badań bibliograficznych w rozważa- nej problematyce, zaprezentowane zostały – metoda i rezultaty przeprowadzonego studium przypadku z branży chemii gospodarczej, ich analiza, wnioski i konkluzje końcowe. Autorzy sformułowali rekomendacje dla zainteresowanych wykorzystaniem metodyki zrównoważo- nego zarządzania projektami w innych obszarach zarządzania. Szczególną uwagę zwrócono na wychwycenie zależności pomiędzy zrównoważonym zarządzaniem projektami chemii gospodarczej a gospodarowaniem energią w warunkach rynku polskiego. Przeprowadzone badania literaturowe i empiryczne przyczyniają się do poszerzania wiedzy i umiejętności praktycznych w zakresie sustainability. Zrównoważone zarządzanie projektami przynosi wieloaspektowe korzyści dla przedsiębiorcy i interesariuszy wdrażanego przedsięwzięcia oraz ukierunkowane jest na efekty społeczne, środowiskowe i ekonomiczne. Potrzeba jego wykorzystania zdeterminowana jest obecnymi uwarunkowaniami rynkowymi i nowymi pa- radygmatami zarządzania. Omówione zagadnienia i przykłady mogą stanowić swoisty wzo- rzec do wykorzystania przez innych marketerów.

Słowa kluczowe

projekt, zrównoważone zarządzanie, zarządzanie projektami, gospodarowanie energią

(18)

— 18 — Mariusz TRELA

analiza zmian warunków uczestnictwa w aukcji energii w polsce w okresie 2016–2020

na przykładzie farmy fotowoltaicznej

Streszczenie

W artykule przedstawione zostały teoretyczne i praktyczne aspekty uczestnictwa w aukcji energii w przypadku chęci sprzedaży energii elektrycznej pochodzącej z farmy fotowoltaicznej o mocy 0,99 MWp oraz 1,99 MWp. Porównano warunki uczestnictwa od początku organizowania takich aukcji w Polsce, czyli od 2016 roku, uwzględniając cenę aukcyjną oraz cenę energii na rynku wolnokonkurencyjnym. Porównawczo przedstawiono także możliwą do uzyskania cenę za 1 MWh energii elektrycznej w przypadku korzystania przez producenta z systemu zielonych certyfikatów. Na podstawie przeprowadzonych analiz wyciągnięto wnioski wskazujące, jak zmiana okresu, w którym rozpoczęto wprowadzanie energii na rynek, wpływa na cenę jednostki energii, w różnych systemach sprzedaży i dla różnych wielkości instalacji fotowoltaicznych.

Słowa kluczowe

aukcje energii, fotowoltaika, zielone certyfikaty, cena energii na rynku wolnokonkurencyjnym

Agnieszka ZIELIŃSKA

aspekty środowiskowe realizacji inwestycji – nowość techniczna w konfrontacji z prawem

Streszczenie

Rozwój techniczny i postępująca automatyzacja procesów są współcześnie elementem rzeczywistości, który z jednej stron budzi entuzjazm, a z drugiej jest źródłem wielu kontro- wersji. Jednym z obszarów, w których dochodzi do konfrontacji naturalnego rozwoju nauki, myśli technicznej i szeroko pojmowanej własności intelektualnej z innymi wartościami jest środowisko naturalne. Referat poświęcono przybliżeniu tej problematyki.

Słowa kluczowe

własność intelektualna, inwestycje, ochrona środowiska

(19)

gospodarka o obiegu zamkniętym

Wioletta M. BAJDUR¹, Jarosław JASIŃSKI¹, Anna HENCLIK²

1 Politechnika częstochowska

2 instytut Gospodarki surowcami Mineralnymi i energią Pan w Krakowie

Znaczenie ekologicznej oceny cyklu życia (LCa) produktów żywicy fenolowoformaldehydowej

Streszczenie

Elementy ekonomiczne, polityczne i ochrona środowiska naturalnego powinny stanowić jeden spójny, sprawnie działający system, aby efektywnie respektować zasady zrównoważo- nego rozwoju. Zgodności wymogów jakości środowiska i zrównoważonego rozwoju można osiągnąć utrzymując na maksymalnym poziomie jakość środowiska, minimalizując zarazem stopień wykorzystania zasobów naturalnych i zagrożeń środowiskowych poprzez ekopro- jektowanie innowacyjnych rozwiązań technologicznych. Jeden z poglądów związany jest z sofistycznymi teoriami naukowymi i próbuje pokazać konsekwencje naszej współczesnej aktywności przemysłowej. Drugi pogląd odwołuje się do wartości moralnych, takich jak odpowiedzialność za ziemię, przyszłe generacje, czy naturę. Szczególne znaczenie w kształ- towaniu polityki ekologicznej ma LCA (Ekologiczna Ocena Cyklu Życia) wykorzystywana w ocenie innowacyjnych rozwiązań technologicznych, jak na przykład ponowne wykorzystanie odpadów polimerowych do produkcji superplastyfikatorów.

W artykule przedstawiono ocenę technologii produkcji nowej generacji polimerów. Za- stosowanie techniki LCA do ekologicznej oceny produktów pozwala na wybór odpowied- niego rozwiązania, które mogłoby zredukować negatywny wpływ na środowisko nowych produktów pozyskiwanych z odpadów polimerowych.

Słowa kluczowe

zrównoważony rozwój, innowacje technologiczne, LCA, odpady polimerowe, by-produkty, zmniejszenie zagrożeń środowiska

(20)

— 20 — Natalia GENEROWICZ¹, Joanna KULCZYCKA²

1 instytut Gospodarki surowcami Mineralnymi i energią Pan w Krakowie 2 Wydział Zarządzania aGH w Krakowie

polityka proekologiczna katalizatorem badań w zakresie odzysku surowców z katalizatorów

Streszczenie

Zwiększanie się świadomości społecznej w zakresie niskich emisji oraz bardziej rygo- rystycznych norm ma znaczący wpływ na przemysł. Zastosowanie katalizatorów stanowi jedno z rozwiązań problemu zmniejszenia ilości spalin. Ze względu na zawarte w nich metale szlachetne, głównie platynę i pallad, będące metalami krytycznymi dla UE, powinny być one przedmiotem intensywnego recyklingu lub substytucji. Jednak recykling wymaga nie tylko właściwych technologii, ale i rozwiązań organizacyjnych skierowanych do całego łańcucha dostaw. Głównymi czynnikami wspierającymi rozwój sieci recyklingu są regulacje prawne oraz uwarunkowania ekonomiczne.

W UE wspólne zasady postępowania z odpadami pochodzącymi z samochodów wycofanych z eksploatacji, w tym rozszerzona odpowiedzialność producenta (EPR), zostały wprowadzone dyrektywą 2000/53/WE w sprawie samochodów wycofanych z eksploatacji.

Spowodowały one nie tylko wzrost produkcji technologii odzysku PGM (Platinum Group Metals) z katalizatorów, ale także stworzyły dla niej rynek zbytu. Obecnie sektor motoryza- cyjny jest największym konsumentem tych metali. W Polsce system recyklingu katalizatorów jest nadal w fazie rozwoju, ale istnieje tendencja wzrostowa w związku z wprowadzaniem modelu gospodarki o obiegu zamkniętym. Dotychczasowym ograniczeniem rozwoju rynku były częste zmiany prawne, brak transparentności w obrocie katalizatorami, zróżnicowane typy i rodzaje katalizatorów, a w związku z tym zróżnicowane ceny zużytych katalizatorów (od kilku do kilkudziesięciu tysięcy złotych) oraz brak systemu zbiórki. Dlatego też, oprócz samej technologii recyklingu, ważne jest, aby przedsiębiorstwo posiadało przejrzystą metodę wyceny katalizatorów.

W artykule zdefiniowano kluczowe możliwości i wyzwania, takie jak konieczność inwe- stowania w innowacyjne laboratoria i oprogramowanie do oceny składu chemicznego i war- tości ekonomicznej odpadów. W przeprowadzonym badaniu na przykładzie spółki Unimetal pokazano dobrą praktykę w tym zakresie.

Słowa kluczowe

katalizatory, recykling, PGM, surowce krytyczne, gospodarka o obiegu zamkniętym

(21)

Marta KUTYNA-BAKALARSKA¹, Joanna KULCZYCKA¹, Ewa DZIOBEK², Łukasz WAKSMUNDZKI³

1 Wydział Zarządzania aGH w Krakowie

2 instytut Gospodarki surowcami Mineralnymi i energią Pan w Krakowie 3 ecoTech system sp. z o.o. w Krakowie

kompleksowy system zbiórki i recyklingu jako propozycja efektywnego systemu zarządzania odpadami opakowaniowymi,

zgodnego z modelem gospodarki o obiegu zamkniętym

Streszczenie

Kompleksowy system zbiórki i recyklingu odpadów powinien być rozwiązaniem pro- mującym segregację odpadów opakowaniowych (np. plastikowych butelek PET) poprzez zastosowanie zachęt dla uczestników tego procesu. Model biznesowy oparty na pozytyw- nej motywacji powinien angażować wszystkich kluczowych uczestników, tj. mieszkańców, samorządy, przemysł recyklingowy, podmioty wprowadzające opakowania oraz partnerów biznesowych. Taki system oparty na wprowadzeniu na rynek recyklomatów, monitorujący oraz rozliczający cały proces przepływu informacji i surowców wtórnych w czasie rzeczy- wistym, opracowany i rozwijany jest przez producenta spożywczego Grupę Maspex oraz start-up – firmę EcoTech System. Wszyscy uczestnicy systemu osiągać będą korzyści, na których im zależy, odrębne dla każdego typu uczestnika, a więc niekonkurencyjne wewnętrz- nie i jednocześnie motywujące do rozwoju systemu.

W referacie dokonano przeglądu zmian prawnych i technologicznych na rynku odpadów opakowaniowych z plastiku i ich wpływu na możliwość i ograniczenia związane z wdro- żeniem kompleksowego systemu zbiórki i recyklingu z wykorzystaniem recyklomatów.

Przedstawiono korzyści środowiskowe i zgodność systemu z modelem gospodarki o obiegu zamkniętym oraz dokonano analizy korzyści ekonomicznych i nieekonomicznych dla poszczególnych uczestników rynku. Przeprowadzona analiza wykazała, że model zrówno- ważonego zarządzania opakowaniami, z wykorzystaniem kompleksowego systemu zbiórki i recyklingu o charakterze motywacyjnym, jest uzasadniony nie tylko ze względu na jego charakter środowiskowy, ale również aspekty biznesowe.

Słowa kluczowe

odpady opakowaniowe, motywacyjny system zbiórki i recyklingu, recyklomat, model biznesowy, surowce wtórne

(22)

— 22 — Kamil KWIECIEŃ¹, Bartosz WAWROWSKI²

1 uniwersytet ekonomiczny w Katowicach 2 Politechnika częstochowska

propozycja zrównoważonej wartości w mediach społecznościowych na przykładzie

modelu biznesu opartego na upcyklingu

Streszczenie

Celem artykułu jest wskazanie roli i znaczenia mediów społecznościowych w promo- waniu przez przedsiębiorstwa zrównoważonej propozycji wartości. Obecnie prawie każdy podmiot gospodarczy ma jedno lub więcej kont w mediach społecznościowych. Media spo- łecznościowe umożliwiają realizację szeroko rozumianych przedsięwzięć marketingowych.

Pozwalają na bezpłatne przedstawienie konkretnej firmy, jej historii, produktów, osiągnięć, a także zachęcenie potencjalnych klientów do odwiedzenia jej stron internetowych. Marke- ting w mediach społecznościowych odgrywa ważną rolę w skutecznej reklamie kreatywnych marek, przedsiębiorstw i produktów. Innym ważnym trendem jest dążenie przedsiębiorstw do prowadzenia działalności zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju. Proponowana klientom wartość coraz częściej integruje trzy wymiary: ekonomiczny, społeczny i środowi- skowy. Przykładem przedsiębiorstw oferujących zrównoważoną wartość są te, które opierają swoją działalność na upcyklingu, czyli twórczej formie wtórnego przetwarzania odpadów.

Upcykling zaliczany jest do kluczowych praktyk sprzyjających transformacji w kierunku gospodarki o obiegu zamkniętym. Wykorzystane metody badawcze obejmują studia literaturowe oraz studium przypadku.

Słowa kluczowe

gospodarka obiegu zamkniętego, media społecznościowe, model biznesu, propozycja wartości

(23)

Magdalena MURADIN

instytut Gospodarki surowcami Mineralnymi i energią Pan w Krakowie

industrial symbiosis with the examples of biogas plants – case study

Abstract

The concept of a Circular Economy (CE) combines sustainable economic development with environmental protection and rational resource management. It should therefore be considered mainly from an economic, and not only from an environmental point of view.

Industrial symbiosis (IG) is the cooperation network of different organizations in order to exchange resources. Such activities strengthen the competitiveness of companies playing an important role in sustainable development. The implementation of IG contributes to the reduction of primary resources consumption, more efficient waste management and reduction of emissions released to the environment. The promotion of IG initiatives supports the effec- tive implementation of CE. In agricultural biogas plants, the Industrial Symbiosis is based on raw materials management, electricity and heat tread and the management of digestate. The research was conducted based on two case studies of agricultural biogas plants located in Poland, with a capacity of 0.5 and 1 MW. Levelized Cost of Energy (LCOE) was applied for economic analysis while the environmental analysis was conducted using the LCA technique.

The results of the sensitivity analysis for both cases indicate that the industrial symbiosis in terms of raw material supply, energy consumption and digestate management increases the competitiveness, reduces the environmental impact and contributes to the development of Circular Economy.

Keywords

Industrial Symbiosis, biogas plant, Life Cycle Assessment, Levelized Cost of Energy, Circular Economy

(24)

— 24 — Agnieszka NOWACZEK

wskaźniki gospodarki o obiegu zamkniętym w przemyśle chemicznym

Streszczenie

Przemysł chemiczny jest jedną z kluczowych gałęzi przemysłu zarówno na poziomie krajowym, europejskim, jak i międzynarodowym. Wdrożenie nowoczesnych rozwiązań, innowacji oraz rozwój technologii wpływają na realizację działań z zakresu gospodarki o obiegu zamkniętym (GOZ) w aspekcie społecznym, ekonomicznym oraz środowiskowym. Takie podejście pozwoli zbudować lepszą, zrównoważoną przyszłość dla świata i społeczeństwa.

Celem pracy jest identyfikacja i propozycja wskaźników monitorowania GOZ w sektorze chemicznym w Polsce. W oparciu o raporty, strategie rozwoju firm oraz wyniki przeprowadzonego badania utworzono listę wskaźników monitorowania GOZ zawierającą mierniki dotyczące zużycia materiałów, energii, substancji niebezpiecznych, surowców kluczowych, a także gospodarowania odpadami, wydatków B+R, patentów, wspólnych przedsięwzięć (symbioza gospodarcza) oraz nowych modeli biznesowych (wirtualizacja, usługi). Zapre- zentowane wskaźniki mogą zostać zakwalifikowane jako potencjalne wskaźniki dla GOZ w branży chemicznej.

Słowa kluczowe

gospodarka o obiegu zamkniętym, wskaźniki, przemysł chemiczny

(25)

Krzysztof POSŁUSZNY

Modele biznesowe gospodarki obiegu zamkniętego w obszarze tworzyw sztucznych

Streszczenie

Idea gospodarki obiegu zamkniętego jest powszechnie akceptowana jako pożądany kie- runek zmian w zarządzaniu strumieniami materiałów i energii. Jej wdrożenie w praktyce wymaga jednak zaprojektowania trwałego modelu biznesowego, generującego satysfakcjo- nujące dla inwestorów strumienie pieniężne i stopy zwrotu. W oparciu o systematyczny prze- gląd literatury w artykule przedstawiono podstawowe modele biznesowerealizujące zasady GOZ i jednocześnie dające szanse trwałego utrzymania się na rynku. Dokonano również próby ich klasyfikacji w oparciu o kryteria ekonomiczne i technologiczne oraz przedstawiono przykłady firm realizujących wybrane modele biznesowe. Mimo popularności idei GOZ, wdrożonych w europejskim przemyśle modeli biznesowych, w obszarze tworzyw sztucznych jest stosunkowo niewiele.

Słowa kluczowe

modele biznesowe, gospodarka obiegu zamkniętego, zrównoważony rozwój

(26)

— 26 — Dariusz SALA, Bogusław BIEDA

Stochastyczna analiza LCi w zarządzaniu odpadami komunalnymi na przykładzie Zakładu gospodarki komunalnej

w gorlicach

Streszczenie

Celem artykułu jest przeprowadzenie analizy stochastycznej wykorzystującej symulację Monte Carlo danych inwentarzowych (ang. Life Cycle Inventory, LCI) procesów podsu- szania paliwa alternatywnego RDF (ang. Refuse Derived Fuel), potrzebnych do przepro- wadzenia pełnej analizy ekologicznego cyklu życia (ang. Life Cycle Assessment, LCA) na przykładzie Zakładu Komunalnego w Gorlicach. Do analizy zostały wykorzystane dane aktualne, oparte na Raporcie o Oddziaływaniu Przedsięwzięcia na Środowisko, wykonanym w 2020 roku, dotyczącym uruchomienia instalacji do podsuszania paliwa alternatywnego RDF zlokalizowanego w Gorlicach (np. emisje do atmosfery, media użyte do procesu suszenia, itp.).

W celu przeprowadzenia analizy niepewności został wykorzystany program CrystalBall®

firmy Oracle stowarzyszony z arkuszem kalkulacyjnym Excel. Wyniki symulacji opartej na 10 000 krokach przedstawiono w postaci histogramów oraz danych statystycznych.

Uzyskane wyniki mogą być pomocne dla menedżerów zarządzających gospodarką odpadami komunalnymi.

Słowa kluczowe

Life Cycle Assessment (LCA), Life Cycle Inventory (LCI), analiza stochastyczna, symulacja Monte Carlo, Crystal Ball®, paliwo alternatywne RDF

(27)

Andrzej WOJCIECHOWSKI, Natalia IWASZCZUK Wydział Zarządzania aGH w Krakowie

analiza zapotrzebowania na paliwa pozyskiwane z odpadów w świetle kierunków rozwoju systemu energetycznego

w polsce

Streszczenie

Odpady to obecnie jeden z największych społeczno-gospodarczych problemów świata, który musimy wspólnie rozwiązać. Główną ideą recyklingu jest stworzenie takich mecha- nizmów i rozwiązań technicznych oraz nowych technologii, aby efektywność zapobiegania degradacji środowiska była możliwie największa. W procesach recyklingu i odzysku należy dążyć do zastosowania proekologicznych i ekonomicznie uzasadnionych technologii od- zyskiwania materiałów w szczególności paliw alternatywnych do ponownego skutecznego wykorzystania energetycznego.

Obecnie najczęściej stosowanymi metodami przetwarzania i pozbywania się wspomnia- nego wyżej problemu w Polsce jest spalanie wysokoenergetycznych odpadów (o kalorycz- ności powyżej 20 MJ/kg, niekiedy od 16 MJ/kg) oraz składowanie na wysypiskach pozosta- łych. Tak dzieje się m.in. z odpadami sanitarnymi, takimi jak np. jednorazowe pieluch tzw.

„pampersy” (zużywane przez małe dzieci i osoby chore), wkładki higieniczne, podpaski, tampony, maseczki ochronne, rękawice ochronne, chusteczki higieniczne, zanieczyszczone olejami i smarami opakowania z tworzyw sztucznych, czyściwo, niedopałki papierosowe z filtrami z tworzyw sztucznych tzw. „pety”, jak również zużyta w torebkach herbata oraz kawa w kapsułkach itp.

W związku z nikłym zainteresowaniem prywatnej inicjatywy, władz samorządowych i rządowych, jak również niedostatecznym wdrożeniem stosownych metod recyklingu od- padów tzw. „trudnych” lub niebezpiecznych z zastosowaniem głównie metody rozkładu termicznego, są one kierowane na wysypiska. Z wielu dotychczas składowanych na wysypiskach odpadów komunalnych, dla przykładu omówiono w artykule uciążliwe do zagospodarowania odpady wielomateriałowe w postaci pieluch jednorazowych.

Słowa kluczowe

odpady uciążliwe i niebezpieczne, zagospodarowanie odpadów, recykling, paliwa, dywersyfikacja źródeł energii

(28)

(29)

innowacje i innowacyjność w gospodarce

Marek DROŻDŻ

ocena stanu i perspektyw rozwoju wynalazczości w polsce

Streszczenie

Publikacja przedstawia aktualny stan i perspektywy rozwoju innowacyjności i wyna- lazczości technicznej w Polsce. W artykule przedstawiono stan wynalazczości w kraju w trzech okresach: – przed II wojną światową, – okresu PRL-u, a także aktualne dotych- czasowe doświadczenia w zakresie wynalazczości po roku 1990. Autor podał ocenie do- tychczasowe dokonania wybranych polskich wynalazców oraz postrzeganych przez nich perspektyw swego profesjonalnego rozwoju. W tym celu przeprowadzono szereg wywiadów z wynalazcami, w szczególności zrzeszonymi w Klubie Wynalazców w Krakowie.

Dla potrzeb prowadzonych badań autor publikacji opracował własną koncepcję badań ankietowych oceniających aktualny stan wynalazczości w kraju oraz perspektywy z punktu widzenia wynalazcy. W ramach badań przeprowadzono kilkadziesiąt wywiadów ze specja- listami z różnych dziedzin techniki, które bieżąco zajmują się wynalazczością, w szczegól- ności wykorzystując kontakty, seminaria i doświadczenia Klubu Wynalazców w Krakowie.

Przeprowadzone analizy, oceny i prognozy wsparto opracowanymi na potrzeby publikacji badaniami ankietowymi przeprowadzonymi wśród grupy profesjonalistów, którzy aktualnie zajmują się działalnością wynalazczą i innowacyjną. Wyniki ankiet i wywiadów stały się podstawą ocen i prognoz niniejszego opracowania, a otrzymane wnioski z badań dały pod- stawę do sformułowania generalnych wniosków zawartych w podsumowaniu publikacji.

Dodatkowo opracowano i przeprowadzono społeczne badania ankietowe, mające na celu ocenę poziomu wiedzy młodzieży uniwersyteckiej o stanie wynalazczości i innowacyjności w kraju, w szczególności, jak jest postrzegana postać wynalazcy w społeczeństwie polskim.

Jednym z elementów podsumowania z przeprowadzonych badań wśród grupy wynalazców jest typowa postać wynalazcy, której charakterystyka przedstawia cechy osobowe wynalazcy polskiego w roku 2020.

Słowa kluczowe

wynalazczość, innowacyjność, badania, ocena, perspektywy

(30)

— 30 — Dariusz CICHOŃ

innovative activity in touristic on the real estate market

Abstract

The objective of the paper is to analyse the statistical data concerning the innovation of companies in Poland, their innovative activity. The types of innovations and activity of entre- preneurs were characterised depending on the type of innovation introduced or implemented.

The article also attempts to describe innovations on the real estate market and characterizes programs supporting pro-ecological activities in building engineering.

Keywords

building engineering, real estate market, pro-ecological activities

Mateusz CODOGNI

koncepcja umysłu rozszerzonego i jej implementacja w start-upach

Streszczenie

Według koncepcji umysłu rozszerzonego Clarka i Chalmersa granice umysłu sięgają zdecydowanie poza granice mózgu czy ciała. Wiąże się to z faktem, że wiele funkcji umysło- wych, jak przechowywanie i obróbka informacji, ludzie przekazują do systemów zewnętrz- nych – od bardzo prostych (jak notes) do skomplikowanych (jak komputerowe systemy eksperckie). W przedsiębiorstwach wiedza indywidualna jest eksternalizowana i utrwalana w formie baz danych i procedur. Jednak specyfika startupów polega na tym, że ich rozwój opiera się nie na powtarzalności, a na adaptacji i innowacji, zatem przedwczesna formalizacja i utrwalenie sposobów działania mogą być niezwykle szkodliwe.

Niniejszy artykuł analizuje możliwość używania w startupach rozwiązań do zarządzania procesami pracy opartych na technologii low-code/no-code, oferujących połączenie możli- wości formalizacji procesów z łatwością, szybkością i niskim kosztem wprowadzania zmian w procedurach.

Słowa kluczowe

struktury organizacyjne, formalizacja, zarządzanie wiedzą, umysł rozszerzony

(31)

Dominik KOWAL

rola akademickich ekosystemów innowacji w rozwoju spółek spin-off na polskich uczelniach

Streszczenie

W ostatnich latach jeszcze wyraźniej widać otwartość uczelni wyższych na innowacje, przedsiębiorczość i współpracę z podmiotami sektora gospodarczego. Działania na rzecz innowacji na stałe wpisały się w misję nowoczesnego, idącego z duchem czasu uniwersytetu tzw. uniwersytetu III generacji. Ponad to przynoszą one realne korzyści wszystkim podmiotom zaangażowanym w te procesy, a przede wszystkim otoczeniu społeczno-gospo- darczemu. W strukturach uczelni na stałe zagościły instytucje otoczenia biznesu, takie jak centra transferu technologii i spółki celowe. Stają się one jednym z kluczowych elementów uczelnianych ekosystemów innowacji. Te pierwsze, zgodnie z obowiązującymi przepisa- mi, zajmują się przede wszystkim ochroną wyników działalności naukowej lub know-how związanego z tymi wynikami oraz ich promocją, a następie sprzedażą i licencjonowaniem do otoczenia gospodarczego. Spółki celowe natomiast, czyli jednoosobowe spółki kapita- łowe w swoim zakresie działania w głównej mierze wspierają proces kreacji akademickich start-upów, spółek spin-off.

W artykule autor analizuje role i znaczenia uczelnianego ekosystemu innowacji w proce- sie inicjowania, kreowania i rozwoju akademickich spółek bazujących na wiedzy, zaawan- sowanych technologiach i wynalazkach. Dyskusja tych zagadnień jest szczególnie ważna w momencie, w którym spółki spin-off stają się coraz powszechniejszym modelem komer- cjalizacji, a tym samym wprowadzania na rynek innowacyjnych wyników badań, projektów naukowych polskich uczelni.

Słowa kluczowe

innowacje, przedsiębiorczość akademicka, komercjalizacja wyników badań, spin-off, start-up, ekosystem innowacji

(32)

— 32 — Justyna MUWEIS

Stan wdrażania ekoinnowacji w przedsiębiorstwach działających w różnych branżach w polsce

Streszczenie

Ekoinnowacje mają kluczowe znaczenie w realizacji celów gospodarki o obiegu za- mkniętym (GOZ), są przykładem rozwiązań na rzecz zrównoważonego rozwoju. Poprzez wdrażanie ekoinnowacji możliwe jest korzystanie z przyjaznych dla środowiska rozwiązań technologicznych, tworzenie nowych produktów i usług oraz zmian we wzorcach produkcji i konsumpcji.

Celem pracy było zbadanie obecnego stanu wdrożonych ekoinnowacji oraz zidentyfiko- wanie problemów związanych z ich wprowadzaniem w polskich przedsiębiorstwach dzia- łających w różnych branżach. W podjętej analizie wzięto pod uwagę 104 przedsiębiorstwa, które zgodziły się na udział w badaniu ankietowym. Wyniki badań mogą być pomocne w poszukiwaniu optymalnych rozwiązań proekologicznych dla przedsiębiorstw funkcjonu- jących w obecnym modelu gospodarki cyrkulacyjnej.

Słowa kluczowe

ekoinnowacje, gospodarka cyrkulacyjna, zrównoważony rozwój, gospodarka o obiegu zamkniętym

(33)

Maciej SABAL

Wydział Metali nieżelaznych aGH w Krakowie

perspektywy wsparcia start-upów w latach 2021–2027

Streszczenie

Wsparcie dla przedsiębiorstw w perspektywie finansowej 2014–2020 opiera się w więk- szym stopniu na finansowaniu doradztwa, szkoleń czy mentoringu, aniżeli na bezpośred- nich transferach w formie dotacji. Te ostatnie były powszechne we wcześniejszym okresie programowania, tj. w latach 2007–2013. W obecnej, zbliżającej się do końca perspektywie finansowej, znaczna pula środków została przeznaczona na wsparcie star-tupów, szczególnie ze środków Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój, ale także Regionalnych Progra- mów Operacyjnych. W myśl opisanej tendencji, wsparcie to polega na finansowaniu fundu- szy Venture Capital (VC), które wspierają wybrane start-upy oraz programy akceleracyjne.

Wsparcie bezpośrednie, poza nielicznymi wyjątkami, jest praktycznie niedostępne.

Celem artykułu jest przeanalizowanie perspektyw wspierania start-upów w nowej perspektywie 2021–2027 w Polsce, na tle obecnie obowiązujących rozwiązań oraz modyfikacji sposobu dystrybuowania środków wspólnotowych. Ten ostatni czynnik wydaje się sprzyjać finansowaniu przedsięwzięć innowacyjnych. W kontekście toczących się prac na Umową Partnerstwa Polski z Unią Europejską, a także planów utworzenia nowej formy prawnej przedsiębiorstwa – Prostej Spółki Akcyjnej – można zaobserwować trwałą tendencję trakto- wania star-tupów jako istotnego źródła innowacji.

Słowa kluczowe

start-up, projekty, Unia Europejska, POWER, dofinansowanie, innowacje

(34)

— 34 — Michał SĘKOWSKI

uniwersytet ekonomiczny w Poznaniu

technologie wprowadzające rozwiązania o charakterze innowacyjnym,

jako determinanty pozyskania kapitału zewnętrznego

Streszczenie

Spośród czynników warunkujących rozwój przedsiębiorstw, jednym z podstawowych jest wzrost ich konkurencyjności osiągany poprzez wprowadzanie innowacji i efektywne wykorzystanie zasobów. Konkurencja i globalizacja rynku wymusiły uwzględnienie innowacji jako głównej siły kreatywnej, wpisanej na trwałe w sposób zarządzania przedsiębiorstwem.

Według klasycznego ujęcia za J.A. Schumpeterem, innowacje to nowe kombinacje zacho- dzące w przypadkach: wytworzenia nowego produktu lub wprowadzenia na rynek towarów o nowych właściwościach, wprowadzenia nowej metody produkcji, otwarcia nowego rynku zbytu, zdobycia nowych źródeł surowców, przeprowadzenia nowej organizacji procesów gospodarczych.

Założenia te są punktem wyjścia do rozważań o znaczeniu kapitału zewnętrznego we wdrażaniu do produkcji nowego albo znacznie udoskonalonego produktu, usługi lub procesu produkcyjnego. Każde przedsiębiorstwo, niezależnie od wielkości, potrzebuje źródeł finansowania. Zależnie od potrzeb oraz przyjętej strategii finansowania, przedsiębiorstwo wybiera jego formy i rozmiary. Postawiono hipotezę, iż technologie wprowadzające rozwią- zania o charakterze innowacyjnym są wystarczającym warunkiem do pozyskania kapitału zewnętrznego. Tezę przyjęto za formalnym kryterium oceny projektów unijnych, omówiono złożoność samego procesu oceny. Artykuł ma charakter koncepcyjny ze wskazaniem rozwią- zań praktycznych. Zastosowano metody opisowe i dane statystyczne.

Słowa kluczowe

innowacja, przedsiębiorstwo, proces, kapitał zewnętrzny, konkurencyjność, dotacja

(35)

Łukasz WACŁAWIK

wpływ globalizacji na zarządzanie strategiczne informacjami w przedsiębiorstwach francuskich

Streszczenie

Przedsiębiorstwa francuskie należą do firm, które aktywnie uczestniczą w wymianie gospodarczej. Działania te silnie wspiera państwo. Celem referatu jest przybliżenie zmian, zachodzących w przedsiębiorstwach francuskich pod wpływem globalizacji w zakresie pozyskiwania i ochrony informacji o znaczeniu strategicznym. Na początku wieku firmy francuskie prowadziły czynnie działania wywiadowcze w celu pozyskiwania informacji stra- tegicznych. Obecnie skupiają się one w coraz większym stopniu na bezpieczeństwie informacji. nie bez znaczenia jest tu polityka państwa francuskiego, które w zakresie zarządzania informacjami wydaje rekomendacje w postaci raportów czy norm. Ta specyfika i synergia na linii państwo–firma jest ciągle unikatowym rozwiązaniem.

Słowa kluczowe

przedsiębiorstwo, globalizacja, wywiad gospodarczy, kontrwywiad gospodarczy, zarządzanie strategiczne informacjami