Bezpłatny dodatek do „Drwęcy*4.
Rok U l. Nowemiasto, doia 7. marca 1929. Nr. 7.
Kobieta w rodzinie.
Za czasów pogańskich ludzie czcili ogień, jako dobroczynne bóstwo, dające błogosławione dary:
— Światło i ciepło.
Poświęcano mu piękne dziewice, których zadaniem było podtrzymywanie stale płonącego ognia na ołtarzu w świątyniach. Do tych dalekich zatem wspomnień odnosi się nazwa s K*płanki domowego ogniska*, określająca stanowisko kobiety, jako tej, która skupia przy ognisku domowem rodzinę.
— Te dwa niezbędne dla życia czynniki, światło i ciepło — są w jej rękach potężnym środkiem zdo- bycia i zapewnienia wpływu na swych najbliższych.
Tak w prostem znaczeniu określają zaspokojenie naj
ważniejszych potrzeb ciała, jak w przenośni oznaczają roznm i serce.
Od kobiety wychowawczyni, żywicielki i opiekunki zdrowia zależy siła moralna i fizyczna rodziny, a z nią narodo.
Z rodzin bowiem jak z ogniw składa się olbrzymi tańcach naród.
Od mocy i wartości tych pojedyńczych spojeń zależy trwałość i moc łańcucha.
Polki od wieków chlubnie spełniały swoje po
słannictwo.
O tem, ,ż e kobieta trzy węgły domu trzyma, wiedziano na wielkich dworach, w skromnych zaścian
kach i chatach wiejskich.
Pięknie zapisało się w historji wiele kobiet wszy
stkich stanów. Mamy: królowę Jadwigę, poświęca
jącą osobiste szczęście~dla dobra narodu, otaczając miłością i opieką biednych i uciśnionych, oddającą swe klejnoty na pierwsze wyższe uczelnie w kraju i te ciche, nieznane z nazwiska matki wiejskie z Wielko
polski, Śląska i Podlasia, narażające życie, mienie i wolność w obronie dusz swych dzieci.
Dzięki tym cnotom, matka i żona w rodzinie polskie} otoczona była czcią i szacunkiem męża i dzie
ci, bez jej wiedzy i woli nie załatwiono żadnej sprawy.
Ona zastępowała męża, a nieraz decydowała w gospo
darstwie i zarządzie majątkiem.
Dziwnem się wydaje wobec tego, że ostatnie lata, lata szczęśliwie odzyskanej niepodległości, która przy
niosła kobiecie równouprawnienie polityczne, tego zna
czenia nie utrwaliły, przeciwnie zmniejszyły niewątpli
wi* do smutnych objawów rozbicia życia rodzimego, które dziś w Polsce widzimy. — Mnożą się rozwody, opuszczone przez rodziców dzieci, przechodzenie na obce wyznanie dla ułatwienia sobie życia. Bunt dzieci względem rodziców, rosnące icb wymagania poparte lekceważeniem i zapomnienie w chorobie i starości.
Kobieta nie zdaje sobie sprawy, że w dużej mie
rze sama wyrzekła się dawnego, odnosząc się biernie i nieufnie do wszelkich zmian i nowości, jakie naród przeżywa. Skłania ją do tego wrodzona natura kobie
cej zachowawczości, która była najcenniejszą bronią w czasie niewoli, gdy chodziło o obronę wiary św.
i mowy polskiej, — dzisiaj często jest szkodliwą — bo odsuwa ją od tego, co życie niesie, co stę zowie postępem, koniecznym dla Polski, która musi jak naj
spieszniej dorównać innym krajom kulturą i zamoż
nością.
W ciągu tych dziesięciu lat niepodległości, doko
nała się w kraju olbrzymia praca. Naród odbudowuje
| państwo zniszczone, długoletnią niewolą i wojną, wła- snemi siłami, bez dawnych zasobów skarbowych. W tej odbudowie bierze udział i ponosi za nią odpowie
dzialność każdy obywatel przez: 1. pracę przy własnym warsztacie każdego zawodu, czyniąc go doskonalszym, 2. przez pracę w samorządzie, lub wybór do niego odpowiednio uzdolnionych i uczciwych ludzi, 3. przez pracę, lub wybór do sejmu i senatu ludzi, od których zależy uchwalanie praw, któremi się państwo rządzi i wybór rządu, który niem kieruje.
Skarb, wojsko, szkolnictwo, budowa kolei, dróg portu morskiego, fabryk, rozwój żywotny organizacy
| rolniczych, spółdzielni i t. p. zajmuje myśl ludzi i roz<
? szerzą jej widnokręgi,
Poitęp w każdej dziedzinie życia, a w tym biegu wyrywają się naturalnie ci co najżywsi, najzapalniejsi najodważniejsi, młodzież.
Młodzież garnąca się do nauki, pragnąca w jednej etawili dokonać zmian, na które lata składały się w in
nych krajach. Z tego wielkiego rozpędu młodzieży do budowania nowego życia, korzystają niestety często ci, którzy nie budowę, a rozbicie mają na celu.
Wobec tych objawów, które objęły wieś może najbardziej żywiołowo, kobieta wiejska, z małemi wy
jątkami, stoi dotąd obojętna i niechętna. Zapracowa
na od świtu do nocy jak dawniej, — przy dzieciach, w polu, w podwórzu, przy kuchni, balji, warsztacie, wrzecionie, darciu pierza, przy ciemnej kopcącej lampce,
— zatopiona w troskach dnia codziennego, nie widzi zmian dokonanych — jest jej źle, narzeka i łzy gorz
kie wylewa na złe czasy, - niewdzięczne dzieci, nie- wyrozumiałego męża.
Nowych praw, jakie jej przysługują nie zna i po
znać się nie stara. Boć się dowie od mężczyzn, któ
rzy uważają, że kobiecie jeno dom i garnki przystoją.
Odsunięta od udziału w życiu szerszem, coraz mniej rozumie męża i dzieci, przynoszących ze szkół, wojska, stowarzyszeń i zjazdów nowe poglądy i wy
magania kultury, których brak w domu staje się im coraz nieznośniejszy.
Z lekceważeniem odnoszą się dzieci do matki, na
zywając ją .zacofaną“, szukają rady i kierunku u ob
cych, a traci go ta, której wielkie skarby serca kobie
cego. przezornego i kojącego, pełnego najofiarniejszego uczucia, jakiem jest miłość macierzyńska, — powinny być dla nich siłą całego życia.
Dla dobra rodziny, narodu i swego musi kobieta wiejska zdobyć wiadomości potrzebne do wychowania dzieci, opieki, zdrowia, poprawy gospodarstwa, kultu
ralnych urządzeń domu, kulturalnego współżycia ro
dziny, tak, żeby ten dom stał się najmilszą, zawsze radośnie witaną przystanią dla męża, wracającego od pracy gospodarczej lub publicznej, — dla dzieci, wra
cających ze szkół niższych czy wyższych.
Musi szerzej spojrzeć poza dom i gospodarstwo własne, aby wyzyskać znaczenie różnych praw jakie posiada, dla wniesienia do życia publicznego, równie cennych jak dla rodziny, wartości właściwych naturze kobiecej przez 1. pogłębienie życia religijnego, 2
.
wzięcie czynnego udziału w opiekach szkolnych, 3
.
w samorządzie gminnym i powiatowym, 4. zapoznanie się
* pracą kobiet w sejmie i senacie, 5. ze stów. mło
dzieży itp. Szkołą do zdobywania tych wiadomości winny być Koła Gosp. Wiejskich.
W powiecie lubawskim dotąd zorganizowało się dopiero jedno Koło Gospodyń w Tuszewie. Widać z tego, że tam najpierw kobieta zrozumiała, że dal sza dotychczasowa bierność, to cofanie się wstecz. Nie wystarczy już dzisiaj gospodarzyć po staremu, bo wymagania nasze i naszych dzieci ogro
mnie się powiększyły. Gdy dawniej wiejskie dziewczę nie znało jedwabnych pończoch, modnych kapeluszy i tym podobnych rzeczy, to dzisiaj bez nich prawie że obejść się nie może. Wydatki rosną z dnia na dzień, a gospodarstwo kobiece nie przynosi większych dochodów n'ź dawniej. Nasi mężowie zrozumieli już dawno, że bez oświaty żyć nie można, na dowód czego licznie organizują się w Kółkach Rolniczych.
1 my kobiety zauważyć możemy, choć coprawda niejedna dotąd w rezultaty dobre tych Stowarzyszeń nie wierzyła, że dzięki niektórym ulepszeniom w g o spodarstwie rolnem dochodowość tychże znacznie się wzmogła. Dlaczego to my kobiety wiejskie mamy być zepchnięte do roli kopciuszków ? Czyż my nie ma
rny przyczynić się do odbudowy tak srogo wojnami
zrujnowanego państwa naszego ? Nie, da te pozwolić żadną miarą nie możemy. Zorganizujemy się za przy
kładem Tuszewa w koła Gospodyń Wiejskich i w ską
pionej gromadzie, świadomej swoich celów i zadań, musi
my odrobić to. co dotychczas z powoda naszej bierności strsdlitfmy. Nie, nietylko odrobić to musimy, lecz w pracy tej musimy prześcignąć naszych mężów w myśl hasła .Idą czasy,* których znamieniem będzie wyścig
pracy". Polka z lubawskiego.
Z zebrań Kolek Rolniczych.
Lubawa. Dnia 6 . 1. rb. odbyło ale walne zebraaia Kółka Roln„ które zagaił prezes p. Tufodzieeki, przy udziale 28 członków. Protokoły z poprzednich zebrań odczytano i zostały przyjęte. N* stąpiły sprawozdani«
roczne pp. Prezesa, Skarbaika i Bibliotekarza. Na mar
szałka walnego zebrania wybrano p. Zielińskiego. Teras przystąpiono do wyboru nowego zarządu, który został wybrany przez aklamację. Na prezesa wybrano p. Tu- łodzieckiego, wiceprezesa p. Gołębiewskiego, jako sekre
tarza p. Boi, Zawadzkiego, zastępcę p. Jana Zawadzkie«
go, jako skarbnika p. Zothlmskiego, zastępcę p. Leśniew
skiego, jako bibliotekarza p. Jaroszewskiego i jako re
wizorów pp. Czajkowskiego, - Dmowskiego i Sergota.
Rewizje stanu kasy przeprowadziła specjalna komisja, która stwierdziła zgodność kasy. Rewizja bibljoteki wy
kazała 5 książek pomiędzy członkami. Kóiko uchwaliło kopić szafę do książek bibliotecznych i zapisał „Kło
sy“ i „Gazetę Gospodarczą" dla Kółka. Po omówie
niu spraw bieżących sehranie zamknięto. Sekr.
Tylice. Dnia 9. 1. rb. odbyło się zebranie tut. Kółka Roi., na które przybyli p. Serożyński z Lekart i sekr.
pow. p. Kołodziejski. Pb przeczytaniu protokołu z osta
tniego zebrania udzielił p. Prezes głosu p. Serożyńkiemu.
który, iycząć dosiego roku, przedstawił obecnym otrzy
manie zarodowego stadnika, i aattępnie wygłosił referat pt. przeszłość i przyszłość, eo obecnych bardzo zaintereso
wało. Po wyezerpnjąoej dyskusji solowa! p. Prezes ze
branie. Sekr.
Dnia 20. 1
.
rb. odbyło się walne zebranie Kółko Rolo.na które przybył p. Lambert z Jakóbkowa i wygłosił referat o znaczeniu Kółka i zachęcał d j kopienia radia.
Teraz przystąpiono do wyboru nowego zarządn. W y
brani zostali przez aklamację wszyaoy dotychczasowi członkowie. W dalszym ciąga zdał p. Prezes sprawozda
nie z działalności Kółka za r. 1928:
Zebrań plenarnych odbyło się 11 i 3 nadzwyczajne. Prze
ciętna liczba człon, uczęszczający eh na zebrania 30. Kółko liczy człon. 43. Pozatniejscowych referentów było 4, tj.
2 razy lustrator p. Serożyński, 1 raz dyr. szkoły roi.
z Byszwałda i 1 raz inż. Izby Roi. z Torunia p. Skrzy«
pek. Kółko zakopywało wspólnie sztuczne nawozy i wę
giel. Wybrano delegację ze sztandarem na walne ze
branie P. T. R. do Torunia, na pow. zjazd do Nowego- miasta, na poświęcenie sztandaru w Mrocznie, na po*
świecenie sztandaru w Kurzętniku, i na dożynki do p.
Prezydenta Rz. Pols. w Spcle. Urządzono 1 zabawę letnią Wspólne obchody urządziło Kółko z okazji przy
jęcia X. Biskupa oraz z okazji 10-leoia niepodległości
naszej Ojczyzny. Sekr.
Czerlin. Walne Zebranie Kółka Boln. w Czerlinis odbyło się dnia 20. 1 rb. przy udziale 21 członków.
Zebranie zagaił prezes p. Wyżlic, porzem wygłosił sekretarz, p. Biskupski referat na tem at; kolka moczowa a koni, czem Szsn. referent słuchaczy bardzo zaintere
sował, czego dowodem była ożywiona dyskusja. W wolny eh wnioskach postanowiono postarać się o korzy
stną, oferte na drzewo bndnloowe, a następnie ubolewano, że nie można otrzymać prolongaeji pożyczki oaadniezej.
Postanowiono wyałaó wniosek do PTR. w tej sprawie.
Nastąpił wybór zarządu, który jednogłośnie ponownie został wybrany.
Grabowo. Miesieezne zebranie Kółka Roln. odbyło się 20. I. rb. przy udziale 31 członków i 2 giśoi. Po za
gajeniu zebrania przez p. Prezesa i omówieniu spraw lokalnych, uchwalono zapisać wagon ospy i wagon węgla.
Na tem zebranie zakończono, Sakr
Nowewiasto. Walne zebrani« Kółka Koln. odbyło ale 18. I. rb, przy udziale 31 członków, które zagaił wicepre
zes p. A. Kitowski z Pacółtowa. Na marszałka zebrania wybrano p. Bartczaka z Nawry. Po sprawozdania se
kretarza i skarbnika przystąpiono do wy boro nowego za*
rządu. Prezesem został jednogłośnie wybrany o, J. Ja;
bobowski z Pacółtowa, wiceprezesem p. A. Kitowski z Pacółtowa, sekretarzem p. Teodor Kegel z Kurzętni
ka, skarbnikiem p. Nebring z Nowf gomiasta, biblio
tekarzem p. Gorzkiewicz z Nowegonsiasta. Członkowie tyczyli nowemu zarządowi pomyślnej i owocnej pracy, zaco p. Prezes serdecznie podziękował.
Pozatem przemawiał p. Reszka z Łipówca, który po
lecił kółku zamówić sztncine nawozy w la
ty m, ponieważ później ceny zwyżkują. P. Prezes przy
rzekł się postarać o korzystne oferty na ospę i sztuczne nawozy. Następnie omówiono sprawę kursu trzody chlewnej, pot-zem zamknięto zebranie. Nowych członków zapisało się dwuch. Sekr.
Kożental. Zebranie Kółka Koln. odbyło się 6
.
I. rb.przy ndziale 46 członków. Po zagajenia zebrania na
stąpił odczyt p. Kasprzyckiego II. o hodowli krów i ży
wienia paszą treściwą w zimie, ezem słuchaczy bardzo zaciekawił. Teraz przystąpiono do wyboru zarządu,
który pozostał bez zmiany. Sekr.
Złotowo. Dnia 20. I. rb. odbyło się walne zebranie tot. Kółka Koln. które zagaił prezes p. Wiśnieki, Członk ów obecnych było 32. Po sprawozdania sekretarza za rok 1928, stwierdzono, że członków na r. bieś.
jest razem 30. Następnie wybrano zarząd, w skład którego weszli następujący pp.: Wiśnieki Bern. Tl prezes. Jackiewicz M. skarbnik, M am cie w ski Wł, sekretarz i Pilarski Józef bibliotekarz.
Kółko tut., dzięki staraniom p. Prezesa, rozwija się pomyślnie. Tjlko kilku gospodarzy obojętnie patrzy aa wszelkie organizacje i korzyści wynikających z nich nie widza, ¡narząd tnt. Kółka starać się będzie, by i dzieci kółkowiczów miały swoją organizację.
Po nkoóezenin zebrania przy miłej pogadance oma
wiano różne sprawy, poczem kółkowicze zadowoleni ndali
się do domów, Sekretarz.
Kazanice. Dnia 30 stocznia rb. odbyło się zebranie Kółka Koln. przy udziale 25 członków i 3 gośei. Zebra
nie zagaił prezes p. Karczewski. Referat wygłosił p.
Balicki na temst: „Hodowla trzody chlewnej”, Na tem zakończono zebranie. Sekr.
Jamielnik. Dnia 28. I. 1929 r. odbyło aię walne ze
branie Kółka Koln. Jamielnik w obecności 12 człon
ków i goś-ia, dyr. szkoły roi. w Byszwałdzie p. inż. Pif n- ezoeba. Po odczytaniu pratokoln z ostatniego zebrania p. orez^s zdał sprawozdanie z działalności Kółka za rok 1Q28. Kółko liczy obecnie 17 członków. Zebrań odbyło 10. Urządzono I zabawy. Sprowadzono 4 wagony węgla, 1 wagon wapna i 3 wagony innych nawozów sztucznych.
Dzięki staraniom Zarządu i łaskawemu poparcia p. Sta
rosty wioska uzysk* czytelnię oraz red jo. Również za inicjatywą Kółka Koln. wszczęto akcję budowy kaplicy w Jamielniko. Kółko posiada bibliotekę rolniczą, skła
dającą aię z około 40 tomów.
Następnie zdał sprawozdanie kasowe p. Skarbnik.
Saldo kasowe wynos] 30 zł. Następnie przystąpiono do wyboru nowego Zarządu na rok 1929 Wybrano jedno
głośnie p Tomorowicza ze Study jako prezesa, p. Żurbow»
skiegez Jsmielnlka jako wiceprezesa, p. Tomaszewskie
go z Jr mielnika jako sekretarza i bibliotekarza, p. Go- ździekiego z J-mielnika jako skarbnika. Następnie p.
Dyrektor szkoły Rolniczej wygłosił odczyt o potrzebie oświaty rolniczej. Na tem zebranie zakończono.
Radymno. Walne Zebranie Kółka Roln. w Ra- domnie odbyło sic dnia 20. I. rb. w szkole powszechnej, przy ud z’ale 18 członków i 3 gośei.
P. prezes zdał sprawozdanie z działalności Kółka za rok 192®. Liczy ono 45 członków. Posiada bibljoteke, składająca sie z 60 tonów. Dwa ra*y wizytował członek Gł. Z*»ządu PTR. p. Serożyński. Urządzono dwie zaba
wy. Kółko sprowadziło dwa wagony węgla, 1 wagon to- masyny, 1 wagon kainitu i 1 wagon azotniaku. Stan kasy wynosi 48,35 zł.
Następnie p. Tomorowicz podziękował zarządowi za współpracę i zdał prezesurę, tłumacząc się brakiem cza
su. W skutek tego przystąpiono do .wyboru nowego za
rząda, Jako prezes został w y h r a a y p ., WierąbJeki. wtos- prezes p. Szymański, sekretarz Kłodziński, skarbnik p. Bojarski, bibliotekarz p. Hozeab-rg.
Następnie p. Dyrektor Szkoły Rola. i Byszwalda wygłosił bardzo ponezająoy referat o stosowania sztuez- nych nawozów i o ich działania, oraz zaehęeał członków do zakładania poletek doświadczalnych. Dalej poruszył p. Dyrektor kwestję drenowania pól, poezem wywią
zała się ogólna dyskusja. Na koniec p. Prezes podzię
kował p Dyrektorowi oras wszystkim obesnym za odział.
Na tem zebranie zamknięto. Sekr.
Wawro wice. Walne zebranie Kółka Roln, odbyło aię dnia 17. I. rb. przy udziale 28 człon, oraz prezesa po w. p.
Serożyński»go z Łeksrt. Zebranie zagaił prezes p. Sta- nowioki. Komisja rewizyjna, w skład której weszli pp.:
Szydłowski, Reszka i Stsndsra, stwierdziła zgodność stann kasy i udzieliła skarbnikowi pokwitowania. Na
stępnie zdał Sekretarz sprawozdanie. W eiągn roku od- byłe sie 10 zebrań, na których wygłoszono 4 referaty.
Kółko 5 razy lustrowano. Zamówiono wspólni« 1100 ctr.
węgla, 900 etr. tomasówki i 208 etr. otrąb. Na koni««
sw?go sprawozdania zwrócił się do zebranych, by w przy
szłości z większym zapałem poświęcali aię praey w organizacji. Nsstepnle złożył zarząd swe urzędowani«.
Marszałkiem, cflem przeprowadzenia nowego wyboru, wybrano p. Leśniaka. W skład nowego zarządu weszli pp.: Leśniak Jan jako prezes, Różycki Jan jako w-prezes ponownie, Standara Konrad jako sekretarz ponownie, Łukaszewski Antoni jako skarbnik ponowni«. Różycki Jan jako bibliotekarz pon., Kamieński Fr. 1 Reszka An
toni ławnikami.
Nowoobrsny zarząd przyjął powierzone im dzięknjąo członkom za zaofanie. P Serożyński _ życzenia w imienin władz organizacji, nawołując do pracy w Kółku, oraz wskazał na zadanie tegoż I drogi, któremi do eeln dojść można. Swem przemówieniem podniósł na dachu zebrsnyob, którzy wyrazili cłuó po
stępowania wedle jego wskazówek. Następnie postano
wiono zamówić 308 ctr. węgla. Nakoniee podziękowaw
szy p. Seroży ńskiemn za przybycia i udzielenie rad, p. Leśniak solwował zebranie. Sekr.
Ostaszewo. Walne zebranie Kółka Roln. odbyło sią dnia 27 I. rb. w obecności 21 członków. Zebranie sagai!
prezes p. Obarek pochwaleniem Pana Boga. Po odczy
tania porządku dziennego przystąpiono do wybora pre
zydium walnego zebrania, w skład którego weszli pp.:
Zskrzewcki jako przewodniczący, Faliński jako sekre
tarz. Sprawozdanie kasowe w imienia nieobecnego skarbnika zdał prezes p. Obarek. Poczem zabrał głos sekr. p. Szczygłowsk i, który przedstawił krótko dzia
łalność Kółka. Następnie przystąpiono do wyboru no
wego zaTządn. Przewodu, p. Zakrzewski zaproponował, aby stary zarząd nadal pozostał, na co się jednogłośnie zgodzono. Sprawę zamówienia nawozów sztucznych od
łożono do następnego zebrania. Odśpiewaniem 1 zwrotki
„Kto się w opiekę” zakończono zebranie. Sekr.
Szwarcenowo. Z powoda przeszkód walno zebranie, pierwotnie wyznaczone na 20. I. rb., odbyło się dopiero 27 stycznia. Obecnych na żebranin było 20 członków i 3 gości. Głównym punktom obrad było sprawozdanie starego zarządu i wybór nowego. Żebranin przewodni
czył najstarszy wiekiem p. Myaza Karol. Jak ze spra- wr zdania wynika, działalność Kółka była dość ożywiona.
1. Snrowadzono nawozów, pasz. węgla itp. ogółem 6080 centnarów. 2. Stan kasy w dnia waln. zebrania wynosił 44.49 *ł.
W skład zarządu weszli z ub. roku op. Majewski Jan, prez.; Rob*czewsVi Alojzy, skarbu; Ułanowaki Jó
zef, aekretarz; Kreft Wł.. zast, s«kr. W miejsce byłego wiceprezesa wybrano p. Kikuta Leona. W wolnych ffło- s*cb p Mrsza wskazał, żo Kółko w rokn nb. ani razu nie korzystało z wykładów ze strony prelegentów Pom.
Tow. Roln. Sekr.
Szwarcenowo. 1. Zebrań Kółka było 11. Ilość prze
ciętna obecnych na zebraniu wynosiła 24 członków. Kół
ko liczyło na początku roku 59 członków. W maju jednak, po utworzeniu nowego Kółka w Wonnie, liezba członków spadla do 28.
2. Delegaoje Kółka brały udział w uroczystości po
święcenia sztandarów. Również wysłano delegatów na dożynki do Spały. Zebrania — poza mtłeuii wyjątkami
— odbywały się w niedziele po 15. każdego miesiąca Zainteresowanie sprawami Kółka jest wśród ezłonkóit urzędy,
złożył
brak i ogonków, nie uozęsaczajacycH
kilka fazy na zebrania. Sekr.
Wonna. Mfesieezne i walne zebranie Kółka Koln.
•«było sie#27. I. rb, w obeenrśoi 33 członków. P. Prezes sagan posiedzenie pochwaleniem Pana Boga. Po odczy
taniu protokołu z ostatniego zebrania« nastąpiło sprawo*
»danie z roku 1928. Perzem nastąpił wybór zarządu na rok 3929. który pozostał ten sam. wybrano jeszcze za
stępców podchorążych i to: pp. Hejke Jana I Malinow- akiego. Następnie p. Prezes odczytał komunikaty i okól- mki w sprawie W ystawy Krajowej w Poznaniu i knrsów praktycznych dla młodzieży rolniczej. W wolnych gło- ssrh wspomniał p. Reich o 8 proc. zwrocie z Pum To w.
« bezpieezeó od ognia dl# członków Kółka. Następnie zamówiono 200 etr. saletry norwedzkiej. Zapisało sie 3 nowych członków. O godz. 18,15 solwowaf p. Prezes
zebranie. Sekretarz.
Kiełpiny. Dnia 2 lotego rb. odbyło sic zebranie na
szego Kółka Roln, w obecności 21 członków i 8 gości.
Po zagajeniu zebrania przez ka, Prezes», nattąpił od
czyt o nawożeniu azotniakiem owsa, który zebranych niezmiernie zaciekawił.
Po omówieniu jeszcze innych spraw zebrani» zam- f
kmeto. Sekr.
Drugie zebranie odbyło aie w dnia 24 lutego rb. Re f ferst: „Jakie ma bT<§ gospodarstwo mleczne” wygłosił * p. Konczncbidza. Na przyazłe zebranie zaproszono pre
legenta. S*l?r.
Sprawozdanie z^ rokn ubiegłego wykazało, że Kółko tutejsze źvja i zroże coś zdziałać przy ogólnem zrozn- , mfenin. B ył to pierws7v rok praóy od czatn założenia Kółka. tj. od 1920 r. Kółko liczy 53 członków. Zebrań było 12, przy przeciętnym udziale członków około 50#
członków. P©zamiejscowvch mówców przybyłe dwneh.
i to 2 razy p. lustrator SerożyńskI i prezes powiatowy p. Ossowski z Mcntowa dwa razy. Trzy referaty. b»r- i dzo na csasle, miał p. Konczncbidza % Wsgiół, który \ bierze bardzo żywy udział w życiu Kółka i dzidki swemu ] wykształceniu i praktycznemu doświadczeniu daje nam piękne wskazówki i rady w naszem żyein gospodarczem.
Zona jego zaś wyhaftowała i up»>kgzyła n»sz sztandar bezpłatnie, za co z tego miejaca Kółko składa jei gorące podziękowanie, oprócz tego były odczyty z .,Kłosów“ itd, Delegacja Kółka brał«« udział w dorocznem ^slnem ze
braniu w Nowemmieśeie i na dożynkach w Snale Po świecenie sztandaru odbyło sie w dniu 30 września 1928 i r. i pcmimo niepogody zjawiło sie bardzo dożo gości, \
delegacje Kółek Roln. oraz innebw towarzystw.
Towarzystwo zakupiło wspólnie przeszło 100 etr. \
*aletrv rhil., 3PQ etr. wapń« nawoź., 300 etr, węgla, 300 wytłoków itd., posiada biblioteczkę ro ln , a w bież. rokn I zamierza kółko »prawić sobie jes^ ze, o ile stoapnki po- { zwoła, mała apteczko roiniezą. W uznaniu za rzetelną | dotychczasową prace, wybrano stary zarząd na nowo. f Sekretarz, f Rumian. Walne zebranie Kółka Roln. odbyło slą dnia 27. I. rb. przy licznym udziale członków i gości.
Zebrsnie zagsił prezes C. Rnoióski, podając porządek obrad. Po krótkiej pogadance wybrano nowy zsrzad, w skład którego weszli pp.: jako prezes Otrowski Prano., sekretarz Jan R nem ski skarbnik O. Znżyński, jako chorążowie: Rykaczewski, Cerwkownik i S*bmit
Z* sprawozdania rocznego wyaika, że Kółko liczyło w 1928 r. 60 członków, zebrań zwyczajnych odbyło ale 12, 4 nadzwyczajne. Na zebraniach uczestniczyło przecięt
nie 45 członków, odczytów odbyło sie 36, sztucznych nawozów sprowadzono za 20100 zł. Kolko posiada sztan
dar, bibljoteke i Kasę Stefczyka.
Sekretarz.
Małe Bałówfel. Zebranie tot. Kółka Roln. odbiło sie 3 lutego rb. przy udziale 22 członków I 4 gości. Po za
gajeniu zebrania, wygłosił p. Prezes referat o paszy treściwej. Nastąpiła pogadanka. Po zapisaniu lnów ego członka, zebranie zamknięte. Sekretarz.
Rolniku, jeżeli pragnie«* postępu wsi polskiej, wstąp do Kolka Rolni
czego I uczęszczał na zebrania!
k o m u n i k a t y .
Cł» wywozowe aa trzodą chlewną i mięso wieprzowe.
Z dai.tn l . f o marca rb. w e n ta w tycie rot po- n t d i c o i i M !n'«tr6w: Stirbn, Prtnmyałii H radia orai Rolnictwa, s dnia l-g o lntego 1929 r. Ne mocy tego rozporządzenia, cło wywozowe od trzód? chlewnej.
*?wej i bitej — »obierane b id zie w w yeekefci zł 30-łu od całej aztnki. zal od połowy — *ł 15 ate.
O l mięsa wieprzowej* Iw ie ttfo , sofcnego i mro- to n o fo w ałsnie aizprzerobioaym, z wyjątkiem od
dzielnych głów oraz oddzielnych wnętrzności — cła wywozowe pobierane będzie w wysokości zł 50-dn od 100 klg.
W ylej wymienione tower? mogę być wywożone bez cła za zaświadczeniem Mini «tent wa Przemy tła i Handle — trzoda chlewna zarodowa wywolona przez hodowców oraz organizacje hodowlane — za zaświad
czeniem Miniateratwa Rolnictwa. W ylej wymieniane towary przewożone w małym rnebu granicznym, w myśl obowiązujących narów, również nie podlegają opłacie celaej.
Trudności w wywozie bekonów.
Z powodg zamarzrięcia portów w Gdafiikn i Gdwni oraz morza Bałtyckiego, wywóz bekonów do A*elji tą drogą został na pewien czaa uniemożliwiony. Nie
które przed «iębiontwa polikie, pragnąc m!mo tej nie
przewidzianej tn d a o ic i utrzymać ciągłość wywozn bekonów do Anglji, w ydały tranaoorty tego artykule dr-gą okrężną przez Czechy, Aeatrję, Szwajcarję i Francję, mimo, t e koazty przewóz« zwiększyły się przez to niepomiernie.
Środek przeciwko marznięciu ziemniaków w piwnicach.
Jako pew ey sposób zapobiegania marznięcia ziemniaków w piwnicach zaleca j ik ii doświadczony gospodarz —- zawieszanie w odnośnych ubikacjach zapalonych lamp m ft»wych. Wydają one tele ciepła, te ziemniaki, marchew oraz inne płody rclne aie aą
■•rażone na smsrznic^ie.
Sekretariat P. T. R. w Nowemmleścle w piątek, dnia 8 bm. nie będzie czynny.
Zarząd Pow. PTR.
Zebrania Kolek Rolniczych
odbędą sie dnia 10 maren 1921 r.
Gryźliny o godz. 1 fi-tej.
Lipinki po nabożeńatwle.
Nowydwór o gedz. 17-tej.
Prątnica „ 12 i pól.
Bumian „ 16
Tuszewo 15
Marzence. Zebranie Eótka Rolniczego odbędzie aie w sobotę dnia 9 bm. o godz. 3 ciej po południu.
Na zebranie przybędzie lustrator Rólek Rolniczych p. Serożyński. Prosimy o przybycie wszystkich człon
ków i gości. Zarząd.
Byszwald. Zebranie organizacyjne miejscowych gospodyń celem założenia Koła Gospodyń odbędzie się w niedziele, dnia 10 marca rb. o godz. 2-giej po południu.
Ną zebranie przybędzie kierowniczka Wjdziałn Gosp.
przy PTR. z Torunia. Prcaimy przeto o przybycie wszystkich goipodyń.
Tuszewo. Zebranie Koła Gospodyń odbędzie sie dn.
10 bm. o godz. 5 tej po południu. Na takowe przybędą»
kier. Koła Gcsp, Wiejskich z Torunia.
