Ilustrowany Kurier Polski, 1948.03.06, R.4, nr 64

Wydanie: B.

Cena egzemplarza zł

Pobierani® wyższej opłaty

ILUSTROWANY

Prenumerata mieś, zł

90

wysyłka pod opaską zł

95

KURIER POLSKI

Rok IV ^Centrala telefoniczna IKP Bydgoszcz 83-41 1 33-43

— Telefon dla rozmów międzymiastowych 36-00 -

Sekretariat redakcji przyjmuje od godz. 10 do 12. Sobota, dnia 6 marca 1948 r. _Konto^KonU _bieżące:^{j PKO ..Zryw} _Bank ^Nr Gospodarstwa^{VI-133, PKO IKP Nr}Spółdzielczego ^VI-M0

Bydgoszcz, konto Nr 8088. Nr 64

Psy spieszą na ratunek na

Czy psy można również zaangażo­

wać do służby w oddziałach spado­

chronowych? Oka­

zuje się, że tak.

Stwierdzono to w Ameryce.

Jeżeli na bezkre­

snych terenach podbiegunowych zabłądzi ekspedy­

cja i nie można do niej w żaden spo­

sób szybko do­

trzeć, amerykańs­

ka służba ratowni­

cza zrzuca po prostu zabłąkanym wędrowcom na spadochronach kilkana­

ście psów, a następnie sanie, żywność, medykamenty itp. Psy po wylądo­

waniu zaprzęga się do sań, na sanie siadają zabłąkani, no i ostateczny ra- 1 J . L. eSUą CZaSU> Wy^esowane psy pociągną sanie do najbliższego osiedla.

Uczenia w skokach spadochronowych psów przedstawia nam właśnie powyższe zdjęcie.

ra-

Znaleziono DOKII^łEINT zapowiadający

WYSADZENIE W POWIETRZE

dworców nowojorskich

NOWY JORK (PAP) W ręce policji nowojorskiej wpadł dokument, zawierający projekt wysadzenia w powietrze kil­

ku dworcow kolejowych w N objektów.

Policja nowojorska uzyska­

ła ten dokument na pół godzi­

ny przed terminem wyznaczo­

nym na eksplozje. Policja przypuszcza, że jest to tylko makabryczny żart, przedsię­

wzięto jeduak wszelkie środki ostrożności. Jak donosi „New York Times**, wybuchem za-

Do czego prowadzi polityka „trzeciej siły 44 ...

Presja gaullisfów na Schumana

Porażka rządu francuskiego w Zgromadzeniu Narodowym

PAPV? (DAD) T7____ i • ~ ~ . 7

groźone były m. in. rzekomo dworzec Pensylwania, wielki dworzec centralny w Nowym Jorku i poczta główna. |

Ulowy prezydent Costa II i ca

LONDYN (PAP) Reuter donosi, żó wczoraj w nocy aresztowany został niedawno wybrany prezydent Costa Rica Otilio Ulate, który kandydował z ramienia partii zjednoczenia naro­

dowego. Jak wiadomo, parlament Co*

sta Rica unieważnił wybór Ulate.

Źródła naftowe

Rzym (PAP) Jeden z dzienników rzymskich donosi w korespondencji t Algeru, źe inżynierowie francuscy od-

| kryli bardzo bogate złoża nafty w

। Libii, na południe od Trypolisu w 0*

I kręgu Fezzan. j

PARYŻ (PAP) Francuskie Zgroma­

dzenie Narodowe odrzuciło 302 glosa­

mi przeciwko 283 popierany przez rząd projekt porządku dziennego o- brad przewodniczących grup parla­

mentarnych. Projekt ten został od­

rzucony wobec nieuwzględnienia w nim zgłoszonych wniosków w sprawie złagodzenia tzw. „planu Mayera", a zwłaszcza przepisów, dotyczących da niny nadzwyczajnej.

Porażka rządu w Zgrom. Nar. może mieć doniosło znaczenie polityczne.

Niektóre dzienniki zadają pytanie, czy premier Schuman, który wypo­

wiada się przeciwko jakiejkolwiek zmianie planu finansowego, nie bę­

dzie zmuszony ponownie postawić kwestii zaufania.

W kołach politycznych zwraca się uwagę, iż przeciwko porządkowi dziennemu glosowali również degau- lliści, którzy poprzednio poparli pro­

jekt ustaw o daninię majątkowej.

Zmiana stanowiska degaullistów ko­

mentowana jest powszechnie, jako chęć wywarcia na premierze presji w kierunku włączenia do rządu ugru­

powań prawicowych. Daje temu nie­

dwuznacznie wyraz czołowy publicy­

sta gaullistowski Devinat na łamach

prawicowej „France Libre". Stwier­

dza on, iż Schuman ma dwie drogi do wyboru, albo rozszerzy skład rzą­

du włączając doń sympatyków de Gaulle'a, albo też ustąpi miejsca in­

nemu człowiekowi, który zdoła tego dokonać, czyJU de Gauile'owi.

OWIEŚĆ

Oto tytuł niezwykle frapującej powieści, której druk

rozpocz- niemy już pojutrze!

we Włoszech

RZYM (PAP) Przewodniczący Ligi Włościańskiej w miasteczku Petrolia Soprano niedaleko Palermo, socjalista Lipuma został zastrzelony z zasadz­

ki 4 strzałami z rewolweru. Dzien­

nik „Avanti * podkreśla, że był to mord polityczny, ponieważ Lipuma był znienawidzony przez miejscowe ziemiaństwo.

już wyczerpana

WASZYNGTON (PAP) Ministerst­

wo skarbu USA stwierdziło, że Wiel­

ka Brytania wyczerpała już całkowi­

cie pożyczkę w wysokości 3750 milio­

nów dolarów, otrzymaną w swoim czasie w Ameryce. Ostatnia rata w wysokości 100 milionów dolarów zo­

stała podjęta w ubiegły poniedziałek.

Fundusze te, które miały wystarczyć Welkiej Brytanii na okres 3—5 lat, wystarczyły zaledwie na 19 miesięcy Przeciętnie biorąc wydawano miesię­

cznie 200 milionów dolarów.

RADIO PRASKIE

o dymisji ambasadora

czechosłowackiego

PRAGA (PAP) Nawiązując do in­

formacji pewnej zagranicznej a- gencji prasowej na temat wynurzeń dr Juraja Slavika, ambasadora cze- chos’owackiego w Waszyngtonie, na temat sytuacji w Czechosłowacji ra­

dio praskie ogłosiło ubiegej nocy oświadczenie, w którym stwierdza:

Czechos owackie min spraw zagr zwraca uwagę na fakt, że zaledwie przed dwoma dniami ambasador Slavik ostrzegł ministe^two, by nie wierzyło przesadnym relacjom a- gencji^zagranicznej. Ponadto amba­

sador złożył w ubiegły wtorek de­

klarację lojalności dla nowego rzą­

du Klementa Gottwalda i dla ludo- wej demokratycznej republiki cze­

chosłowackiej. Jeśli obecnie Slavik oświadcza, że „protestuje* i rezy­

gnuje ze swego stanowiska, to tego rodzaju akt można uważać za ob­

jaw braku charakteru i czyn nie­

godny dyplomaty czechosłowackie­

go i. obywatela Przypuszcza się, że ambasador Slavik postąpił w ten

mu

w Waszyngtonie

sposób w myśl rozkazów danych przez pewne czynniki. Sprawa jest przedmiotem dochodzeń i i... _ chos owacka opinia publiczna zosta­

nie we właściwym czasie poinfor­

mowana o ich wyniku Należy przy­

puszczać, że osobistości, na które powołuje się ambasador, odrzucą ka­

tegorycznie to haniebne oszczerstwo.

Krwawe zaburzenia

na Złotym Wybrzeżu trwają

LONDYN (PAP) W związku z za­

burzeniami na Złotym Wybrzeżu bry­

tyjskiej Afryki Zachodniej, w wyniku których 14 osób zostało zabitych, a 140 rannych, brytyjska admiralicja zakomunikowała, źe 2 brytyjskie o- kręty wojenne zostały skierowane na to wybrzeże. Jak wiadomo, zaburze­

nia wynikły z powodu niezaspokoje-

nia żądań zdemobilizowanych Murzy*

nów w służbie angielskiej, pozosta*

wionych bez żadnego zaopatrzenia*

Agencja Associated Press stwierdza*

że sytuacja jest ciągle poważna. Z miejscowości Kosoridna dzieci i ko­

biety zostały ewakuowane, a oddziały;

policji lotniczej zostały wezwane dla;

opanowania sytuacji.

Konferencja brukselska pod nadzorem USA

„BLOK ZACHODNI**

BRUKSELA (obsł. wk) W Brukseli

rozpoczęły się wczoraj przed pohid- uwagą przebieg konferencji brukseŁ* skiej, interesując się w szczególno*

Bevina Potrwał* propozycji min. ta ma być pierwszym krokiem do ren nie 3 <in 4 a • r? Prawdopodob- alizacji imperialistycznych planów;

±_Ld° 4 dD* Ra<ho6tac1a Lipsk, do wojskowych kó* wLzvnotonn nosząc o rozpoczętej w Brukseli kon­

ferencji w sprawie zawarcia unii za­

chodnio-europejskiej, zauważa, Że w konferencji tej weźmie tóWnież udział przedstawiciel Ameryki jako obser­

wator.

Konferencje przedstawicieli pięciu państw zachodnio - europejskich, któ ra się rozpoczęta wczoraj, zagaił pre­

mier belgijski Spaak. Następnie od­

była się sesja tajna. Obrady prowa­

dzone sę przez ambasadorów panfetw uczestniczących. Po ustaleniu zasad traktatu spotkają się w późniejszym okresie ministrowie spraw zagranicz­

nych państw zainteresowanych celem podpisania traktatu.

Rząd amerykański śledzi z wielką

wojskowych klót- Waszyngtonu.

ATENY (PR) Z terenu walk w pó4*

nocnej Grecji donoszą o nowych suk*

cesach wojsk powstańczych. W Tes*

salii oddziały generała Markosa zaję­

ły miasto Amiros i mniejszą miejsco*

wość Etinopulos. 300 mieszkańców tych miejscowości zgłosiło się dobro*

wolnie do oddziałów powstańczych.

Depesza

komendantów ZHP

przesiedlić Żydów

LONDYN (PAP) Min. Bevin oświad czyi, że Wielka Brytania zamierza przesiedlić do Palestyny, przed osta­

teczną ewakuacją wojsk brytyjskich w sierpniu 1948 r., 30 tys. uchodźców Żydowskich, internowanych obecnie w obozach na Cyprze. Przesiedlanie tych uchodźców nie rozpocznie się je­

dnak do czasu zanim Wielka Bryta­

nia złoży mandat palestyński, co ma nastąpić 15 maja. W praktyce wyko-,

nanie tego projektu, który ma być omówiony między władzami brytyj­

skimi, Agencją Żydowską i komisją palestyńską ONZ będzie bardzo tru­

dne. Przewiduje się, że nawet po wy-

WARSZAWA (PAP) Premier Cy­

rankiewicz otrzymał od zebranych' na ogólnopolskiej odprawie komen­

dantek i komendantów chorągwi Zw.

Harcerstwa Polskiego depeszę na­

stępującej treści:

„Uczestnicy ogólnokrajowej odpra­

wy komendantek i komendantów cho­

rągwi Zw. Harcerstwa Polskiego zgłaszają na ręce Obywatela Premie- U1NZ, uęuzie bardzo tru- ra J --- ‘v',lł*Kz dne. Przewiduje się, że nawet po wv- i It i / got°w°ść do pracy dla Pol- gaśnięciu mandatu władze brytyjskie 1 h !r Lud°wej. Gotowość tę realizować zechcą odroczyć do jak najpóffifi

(TO terminugo terminu sprowadzenie do Palesty­

ny jeszcze 30 tys. imigrantów żydow­

skich.

za nową pod- naszego wychowania pożytecz­

ną, zespołową, świadomie podejmo­

waną pracę naszej młodzieży w od­

budowie i przebudowie społecznej i gospodarczej kraju".

ILUSTROWANY KURIER POLSKI

bardzo młodo 1 ponętniel — ile też liczy sobie lat? Wygląd swój młody zawdzięczam systematycz­

nej pielęgnacji twarzy i rąk ma­

towym kremem i pudrem „Anl- da“, których używam kilkakrot­

nie w ciągu dnia.

Strajki w Wiedniu

WIEDEŃ (obsl. wL). W różnych fabrykach Wiednia wybuchły strajki.

Strajkujący domagają się podwyż­

szenia racji żywnościowych. Mięsa nie otrzymała ludność już od końca stycznia. Robotnicy pewnej fabryki obuwia ogłosili swą solidarność ze strajkującymi.

„ALompamamesh przedw^ borczy

*e ^losjecti

RZYM (PAP) Rząd amerykański porozumieniu z rządem włoskim za­

mierza przed wyborami skoncentro­

wać w portach włoskich znaczne siły morskie, aby zastraszyć wyborców lewicowych.

Dzienniki rzymskie podały, że istot nym celem wizyty lorda Jewitta w stolicy Włoch jest próba przygotowa­

nia w przyśpieszonym trybie układu do sojuszu angielsko-włoskiego.

w

„Pomoc0 dla Triestu

WASZYNGTON (PR) W komisji Spraw zagr. Izby Reprezentantów .wystąpili min. spraw zagr. Marshall l min. wojny Forrestal z wnioskiem o udziełenie Grecji i Turcji dalszej pożyczki w wysokości 275 milionów dolarów. Zdaniem wnioskodawców, udzielenie, tej pożyczki jest rzeczą nieodzowną. Poza tym zażądał min.

Marshall, dodatkowej pożyczki dla Triestu w wysokości 20 milionów do-

Szpiegowska grupa Andersa

na łowio -oskarżonych

Specjalny wysłannik druglógo korpusu ori

WARSZAWA (PAP) Przed wojskowym Sądem Rej w Warszawie roz­

począł się proces członków dzia ającej w kraju szpiegowskiej organiza­

cji Andersa.

Na ławie oskarżonych zasiadają:I nych spotkań Pileckiego i Szelągow- szef wywiadu Andersa na Polskę |

— Witold Pilecki, oraz Maria Sze- lągowska, Tadeusz Płużański, Wi­

told Różycki, Makary Sieradzki, Ry­

szard Jamontt-Krzywicki, Maksy­

milian Kaucki i Jerzy Nowakowski Jak stwierdza akt oskarżenia Pi­

lecki, członek drugiego korpusu An­

dersa otrzymał z drugiego oddziału sztabu korpusu polecenie wyjazdu do Polski, celem zorganizowania w kraju sieci wywiadowczej. Łączność ze sztabem drugiego korpusu An­

dersa grupa szpiegowska utrzymy­

wana przez specjalnych kurierów za­

granicznych oraz oskarżonego Płu- żańskiego. P użański do Polski przy­

wiózł instrukcje szpiegowskie i własnoręcznie podpisane przez An­

dersa penomocnictwo, upoważnia­

jące do konsolidacji i rozbudowy wszystkich sieci szpiegowskich w Polsce, poważne sumy pieniężne w dolarach amerykańskich oraz różne­

go rodzaju fałszywe dokumenty Osk. Pilecki poprzez ks Czakow- skiego utrzymywał kontakt z od- dzia ami leśnymi WiN działającymi w woj biaostockim, przekazując im instrukcje szpiegowskie wywia­

du drugiego korpusu Andersa Kie­

rownictwo wywiadu Andersa na kraj — Pilecki i Szelągowska na­

wiązali ścisły kontakt z działaczem WRN Tadeuszem Szturm de Sztr.e- mem, który był poinformowany o całokształcie prowadzonej roboty szpiegowskiej. Szturm de Sztrem u- stalił z Pileckim metody działalno­

ści WRN W czasie systematycz-

!! ** w NAJBLIŻSZYCH dniach'

! [przybywa do Warszawy grupa litera-

„ ] 'tów i dziennikarzy bułgarskich.

ganizował w Pol.ce .l.f

skiej ze Szturm de Sztremem usta­

lono w szczególności zasady prowa­

dzenia roboty szpiegowskiej w kra­

ju. Szturm de Sztrem dostarczał Pi­

leckiemu materia'y wywiadowcze, instrukcje londyńskiego kierownic­

twa WRN, nielegalne wydawnictwa WRN, zdawał Pileckiemu systema­

tyczne relacje z pracy WRN w PPS oraz dostarczał fałszywych doku­

mentów, sporządzonych przez ko­

mórkę legalizacyjną, WRN.

Odr Pilecki w porozumieniu z< (bycia węgla, wynika, że ostatnio na- cz’onkami sieci wywiadowczej, dzia-] [stąpił w Wielkiej Brytanii spadeK łając w myśl wskazówek Andersa, (wydobycia węgla.

przygotowywał zbrojne zamachy na] [ DQ MADRYTU przybyła de- funkcjonariuszy Min Bezpieczeń-j (|egacja amerykańskich instytucyi stwa Publ. w kraju, zbierając w] [przemySfOwych i handlowych dla roz- tym celu dane personalne i adreso-, 'pf>częcia

we poszczególnych urzędników® .ększe). pożyczki dla Hiszpanii.

MBP. W tym celu gromadzono brońS QEN CLAY oświadczyl na i materiały wybuchowe. konferencji prasowej w Stuttgardzie,

Osk. Pilecki przyznał się do pro-] [że na naradach londyńskich zapad- wadzenia wywiadu na rzecz korpu-] [nie decyzja w sprawie przyłączenia , , , TT'OTionclrioi w MiPTTlCZCCn QO su Andersa, nielegalnego przecho-L

wywania broni oraz do poshigiwa-tg nia się fałszywymi dokumentami g

amerykańskich instytucyi pertraktacyj w sprawie

Berlińskie związki zawodowe

nie wezmą udziału

w konferencji w sprawie planu MarsbaHa|^.^

,111V UWVJ Ł.JM. •• “Z--- -- - - - 'strefy francuskiej w Niemczech do 'Bizonii.

! AGENCJA Tanjug donosi, źei [w ciągu stycznia i lutego br. monar*

•cho-faszyści greccy 57 razy naruszy*

[li w sposób prowokacyjny granicy 'albańską, a mianowicie 37 razy z po [wietrzą i 20 razy z lądu.

! ** Z NICOSIA (Sycylia) donoszą,

Teodor Bobowski

BERLIN (PR) Centralny komitet berlińskich , związków zawodowych odrzucił 43 głosami przeciwko 8 za­

proszenie do wzięcia udziału w kon­

ferencji związków zawodowych

tfra na zwlokę

NOWY JORK (PAP) W ramach' za­

ledwie godzinnego posiedzenia Rady Bezpieczeństwa w sprawie Palestyny, Stany Zjednoczone nie wypowiedzia­

ły się co do propozycji konsultacji wielkiej piątki nie w charakterze ko­

mitetu rady, lecz jako wielkich mo­

carstw. Zarówno ta okoliczność, jak i krótkość posiedzenia wskazuje, że większość rady jak gdyby przyjęła metodę USA gry na zwłokę.

Kryzys żywnościowy w Bizonii

wywołany rozmyślnie

FRANKFURT (PR) Odbył się tu wielki wiec, na którym przemawiał przewodniczący Niemieckiej Partii Komunistycznej Max Reimann. Mów­

ca oświadczył m. in., że władze oku­

pacyjne w Bizonii wywołały rozmy­

ślnie kryzys żywnościowy w Niem­

czech zachodnich, aby umotywować konieczność pomocy amerykańskiej.

Reimann domagał się poza tym ener­

gicznej denazyfikacji w Bizonii.

(2)

>starcia, które wywiązało się w chwi­

li, gdy policja otworzyła ogień w o- państw Marshallowskich, która mu się^,

odbyć w Londynie dnia 9 marca. Ko-]

mitet berliński motywuje swoją od-| (bronie kilkunastu łamistrajków, mowę tym, że konferencja londyńska® ** KIEROWNICTWO _____

nie została zwołana przez Światową< tparty ogłosiło deklarację, w której Federację Związków Zawodowych °-§wyraża swe niezadowolenie z roz- raz że ma odmienne cele niż te, któ-«wojn wydarzeń w Czechosłowacji, re przyświecają berlińskim związkomSpjSma konserwatywne przyjęły to o*

zawodowym. Oświadczenie, z wielkim zadowoleniem, n I f 4T1IBI ® ** WQ INFORMACJI ,JWlada

o. dyrektor tmL

|Fronta", w marcu br. przybędzie do I y I <1 ©Polski delegacja młodych spółdziel*

skazany na / lal

Iców czechosłowackich celem na*

OLSZTYN (ki) Trwająca od kilku] [^"ia kontaktu ze Związkiem Re*

dni rozprawa sądowa przeciwko Ma-f wizyjnym Spółdzielni RP w .Warsza- rianowi Mielczarkowi, b. dyr. OkrS"'^ , _ - . „

Labour

Urzędu Likwidacyjnego w Olsztynie/ ( ** ROBOTNICY wielkich fabryS który w czasie pełnienia obowiąz-j [konserw w Chicago zapowiedzieli ków służbowych dopuścił sie szeregujproklamowanie strajku generate ego, nadużyć na szkodę Skarbu Państwa,[ [jeżeli ich żądanie podwyżki plac nie zakończona zosta’a ogłoszeniem wy-®zostanie uwzględnione. Oświadczyli

—___--____________- 7* [oni, że nie będą rokowali z przemy*

lat więzienia, oraz utratę praw pu-( (slowcatni, lecz przystąpią do strajku, blicznych i obywatelskich praw ho-] [ ** NA MIEJSCE ustępującego do- norowych na okres lat 5. Poza tymi 'tychczasowego ministra handlu we- Sąd zasądził zwrot kosztów poste-] [wnętrznego Lubimowa, prezydium sądowego w wysokości! (Rady Najwyższej ZSRR mianowało , [ tWasila Zaworonkowa, który dotąd który w

roku, skazującego Mielczarka na 7,

powania

10 000 zż. _________________ _

Noi.eży zaznaczyć, że Mielczarek|zaj-mowa} stanowisko pierwszego za*

p 'dnio skazany został przez( |Stępcy ministra handlu ZSRR.

Sąd Wojskowy na 1 rok wiezienia, > ** POSŁOWIE partii socjafl*

z zawieszeniem za nielegalne posia-] [stycznej złożyli na dzisiejszym posie*

danie broni. _ < [dzeniu parlamentu austriackiego pro*

--- (,jekt ustawy o daninie majątkowej.

partii socjafl*

Zaginione miasto

i zamek nad

Adam Naruszewicz, znakomity hi­

storyk. w tomie V „Historii Narodu Polskiego" o wyprawie Krzywouste­

go nza Pomorze pisze krótko: „Roz­

poczęta na wiosnę (1120) wyprawa wzięła naprzód za cel zdobycie Wy­

szogrodu. Ściągały się wojska pol­

skie częścią Wisłą, częfcią rzeką,

<vwą, która przy ujściach swych za­

mek wyszogrodzki oblewa-a. Nie wiem jednak, gdzie był Wyszogród (Wisegrad)".

Wybitny historyk i geograf Joa- i ćhim Lelewel sporządził do swego dzieła pt. „Polska wieków średnich"

krajobraz, na którym znajdujemy Wyszogród tuiż przy ujżciu Brdy do Wisły.

Lelewel w opisie Polski za pano­

wania Bolesława Krzywoustego (1102—1139) powiada: „Nad brzega­

mi Wisły postawili Pomorzanie wa­

rownię i gród — Wyszogród — otu­

lony rzeką do Wisły uchodzącą. W grodzie, który z czasem znikł z po­

wierzchni, były prócz kaszteląńców, tj. stałej załogi, tak’e oppidanie, tj.

obywatele miejscy, mieszczanie . Obszerniejsze relacje o położę- niu Wyszogrodu ogłosił prof. Ja­

kub Caro, syn rabina z Włocławka.

Zwiedził on okote 1862 r. okolicę nad Wisłą od Brdyujścia do Fordonu, poszukując zabytków miasta i zam­

ku Wyszogrodu. Wynik swych obserwacji zamieścił w tomie II nie­

mieckiej edycji dziejów Polski (Roeppel-Caro „Geschichte Polens"

Gotha 1840—1863).

Caro przebiegł tylko powierzchnię

Wisłą.

dla archeologów, zaś dla ków pozostaną hipotezami, nie można ani prostować

napotykanych w dziełach kronika­

rzy, ani stawiać konkretnych wnios­

ków. gdy chodzi o położenie i losy Wyszogrodu. Prof. Caro dowodzi:

„Gród nie znajdował się tam, gdzie dzisiaj widzimy miasto Fordon, ani

history- którymi błęribw,

szczyt wisiał w powietrzu. Mo’na jeszcze dokładnie rozpoznać zarysy położenia całego grodu. Oddzielony był od dalszego terenu kolistym pa­

rowem i wielkim wałem, od którego ku środkowi biegły mniejsze wały.

Liczne, nieregularne kopce pokry­

wają miejsce środkowe, gdzie stal niegdyś gród. Bezustannie od stro­

ny Wisły ze stromej ściany usuwa­

jący się piasek odsłania coraz wię­

cej szczątków koiści ludzkich i po­

łamanej broni wszelkiego rodzaju".

Prof. Caro stanowczo był przeko­

nany, że napotkał szczątki poszuki­

wanego grodu. Jednak hipotezy je­

go nale’y odrzucić, jako niezgodne

ma v ;zy*

SŁOWIAŃSKIE OKOPISKA

między miastem Fordonem a wioską Fordonkiem. W ustach ludu nazywa­

ne okopami szwedzkimi z tej racji, że tutaj król szwedzki Karol Gustaw X w czasie najazdu Szwedów na Polskę w r. 1656 z wojskiem swoim

obozował.

też gdzie dzisiejsza wioska Fordo-, z opisem Anonima Galla,

nek, raczej pomiędzy miastem i wsią. I szego świadka zdobywania grodu.

Fordonem zajmował obszar zwany Gall zaświadcza:

swoim najbliż- okopami szwedzkimi".

Dalej wywodzi Caro: „Rzadko po­

zostało nam tyle zabytków grodu polskiego jak właśnie tego pilnie poszukiwanego. Położenie samo od­

powiadało zupełnie swemu przezna­

czeniu. Wzgk'rze 600 stóp wysokie, tworzy nad brzegiem Wisły urwisko

„Rycerstwo polskie przybyło nad rzekę, która Sączyła się z Wisłą, od­

dzielała ich od grodu położonego na jej drugim brzegu w kącie, utwo­

rzonym przez obie rzeki."

Niekoniecznie napotykane na wzgó- Caro przebiegł tylKO powierau®^ .

< r«rńsał co na niej widział, stąd je- |--- . --- - , . ,

£o spostrzeżecia nie mają wartościtak stromą że aiaje si§ jak gdy y

grodu, jako ośrodka opola, zupy lub] [stfcje osoby, których majątfek prze*

gminy, znajdowało się uroczysko; i^ryższa 10 tysięcy szylingów.

ofiaroicze, kopiszcze sądowe i cmen-j [ ** w MORAWSKIEJ OSTRA*

tarzysko słowiańskie. < [wje policja dokonała aresztowania Wszystkie dotychczas głoszone po-< >35 kupców branży tekstylnej, którzy glądy, domysły i wnioski nie rozwiąr-] [rozsprzedawali na czarnym rynka zały zagadnienia 1 pozostawiły' (olbrzymie ilości materiałów, odpo- otwarte pole badaniom archeologicz-’ jwiadające 2 milionom punktów pr^y*

nym, bowiem jedynie na podstav.de'[^zUlu kartkowego.

wykopalisk bedzie można stwierdzić* [ ** W MIESIĄCU lutym do cze*

rzeczywiste miejsce poteżenia Wy-"choslowackiej partii komunistycznej szogrodu Kujawskiego. [ [przystąpiło 55 tysięcy 874 nowy ch

< (członków, podnosząc stan liczebny HI. EPOKA HISTORYCZNA ] [partii do blisko półtora miliona czlon- WYSZOGRODU KUJAWSKIEGO < ików. Premier Gottwald zapowiedział,

-i 590 - ! Jże partia ta w niedługim czasie osią- Oli t 40 UO r« _ __ * _ < >gme cyfrę _ 2 tthiiotiów* członków.ł , * Wydarzenia, uporządkowane chro-, ( ** pziENNIK ,Rude Pravo" ko- nologicznie czyli metodą roczni-! [munjkuje -e na terenie CzechosJ(>wa.

karską. o - skonfiskowano ostatnio 11 tyrię- Rok 778. Na zamku TOOgrodz-j [cy ha majątków ziemskich,

kun panuje kroi albo wielta ksią^j .j, do wtaścicieli>

pomorski. Jego władzy podlegaj] [praC0wali w czasie wojny z Niemca- liczne plemiona słowiańskie, z kto-. >m. m r ' ' rych każde ma swego księcia lub] (faszysty włoskiego Luigi Dellatore wodza. Książę nad książętami zwo-j >raz dobra Arno]da s^arzenber/a.

łuje do Wyszogrodu wojowników,] [ w 34.LETNI bezrobotny Ludwik tworzy potężną legię, ■wyrusza na jej, [gcbneider, były więzień niemieckich czele do Szczecina celem udzielenia( obozów koncentracyjnych, przeć ął pomocy Słowianom, zagro onym na-®sobje jy[y prze(i budynkiem paria- paścią króla frankonsko-niemieckie-j (tnen(u austriackiego. Wniesiony do go. Słowianie odnoszą wielkie zwy-o?machu parlamentu P1Z

cięstwo. Niemcy, jedni juz .Schneider, zalany krwią, rozpoczęciem boju, ratowali -

OSTRA-

nate.ią- którzy wsp 51- in. skonfiskowano majątek

przez polk;ę,

* krzyczał!

rozpoczęciem boju, ratowali się, [ Qjgj — rząd się musi o tym przz- uciecżka, drudzy pod ciosami bojow-( Wypadek ten wywoła! du e nikbw stewiańskich legli wszyscy nagWrażenie w Wiedniu.

pobojowisku (patrz szczeg.łowy opis(, ** MIN. spraw wewn. zakomuri- w nr 6, 8, 9, 10 „IKP" 1948 pt.: „Sło-t [kowało, że grupa oficerów polk i wianie w zaraniu dziejowym ). ((czechosłowackiej — członków partii

Rok 997. Święty Wojciech, płynąc] 'narodowo-socjalistycznej — na kon- Wisłą ku pogańskim Prusom, w Wy-( .ferencji odbytej w dniu 13 lutego po- szogrodzie dni kilka się zatrzymał,] [wzięła rezolucję sprzeczną z zasadami kościół zamkowy poświęcił, Mszę Św.( (dyscypliny i obowiązkami służby. Na odprawił i mnóstwo ludzi ochrzcił.] [konferencji tej obecni byli również wianie w zaraniu dziejowym").

Fakt zapisany w aktach wizytacyj-, nych biskupa kujawskiego Rozra-'

'ewsklego z lat 1582 —1585, wyda-SKomunikat ministerstwa x...„. nych w tomach zbiorowych Tow.g0fjcerowjei

rzach usypaliska i budowle ziem- Naukowego w Toruniu pt.:

ne są dowodem istnienia niegdyś na (źródła), tym miejscu warowni, ta niedaleko i _

'dwaj posłowie z ramienia partii na- [rodowo-socjalistycznej — Cize i Ho-i.

xa, że -owali za rezo- ,Fantes"§|ucją. staną przed sądem wojennym, 2zaś osoby cywilne odpowiadać będą jCięg dalszy w nast. numerze) 3za podżeganie do. przestępstwa.

Nr 64 ^BHllW... . ILUSTROWANY KURIER P'O'CSKf Str. 3 ^0»

0 £ZfM PISZA:

^I*

ZA GRANICĄ » ATOM ZAWITA

Próby utworzenia bloku zachod­

niego wysunęły się ostatnio, obok zagadnienia Niemiec, na pierwszy plan anglosaskich manewrów poli­

tycznych.

<fo naszych domów...

„będziemy wytwarzać ŻYWNOŚĆ Z POWIETRZA, utrzymywać ciepło w czasie mrozów, będziemy nosić nieplamiące się ubrania, a nawet

Dzienniki francuskie wyrażają przypuszczenie, źe przymierze 5-ciu państw zachodnio-europejskich zo­

stanie podpisane jeszcze przed 15 marca tj. przed rozpoczęciem konfe­

rencji 16-tu państw marshallow- skich.

„Humanite" ocenia zapowiadane przymierze jako „pakt gospodarczo- wojskowy pod kierownictwem ame­

rykańskim z udziałem Niemiec za­

chodnich Innymi słowy — pisze dziennik — konferencja w Brukseli pogrzebie raz na zawsze żądania francuskie w sprawie odszkodowań i bezpieczeństwa kraju W imieniu Stanów Zjedn premier Spaak wrę­

cza Francji rozkaz podpisania się pod wymaganiami Amerykanów, tj popełnienia samobójstwa. Naród nasz konkluduje „Humanite" — nie zatwierdzi tego przymierza".

„Frane Tireur" podkreśla, że by­

łoby szaleństwem ze strony Francji akceptować zobowiązania, wypły­

wające z bloku politycznego i woj­

skowego, zalecanego przez Spaaka Korespondent „Daily Worker"

stwierdza, iż bezpośrednio po konfe­

rencji 16-tu państw marshallowskieh powzięta zostanie próba wciągnię­

cia do bloku zachodniego W-och jeszcze przed wyborami kwietnio­

wymi

wpływać na zmianę pogody ” mówi prof. A. M. Low

W pobliżu małej angielskiej wio­

ski Berkshire, koło Didcot, znajduje się szary zamek, którego wyjątkowo grube mury świadczą o t^n, że jest to jeden z najmocniejszych gmachów w kraju. Przeznaczeniem jego jest chronić, znajdujące się w pobliżu istnienia ludzkie, przed śmiertelnym działaniem radiacji, powstającej przy produkcji energii atomowej. Gmach atomowy, zwany oficjalnie „Gleep"

(Graphite Lowenergy Experimental Pile) zaczął funkcjonować parę mie­

sięcy temu, dzięki 30,000.000 funtów brytyjskiego funduszu dla badań nad jzastosowaniem energii atomowej do jcelów pokojowych, wypełniając pier­

wsze pozycje budżetu.

„Gleep“ — jest to miejsce najsta­

ranniej strzeżone w Anglii w związ­

ku z mającymi nastąpić odkryciami, które staną się podstawą do stwo­

rzenia pierwszych wytwórni atomo­

wych, produkujących energię dla fa­

bryk i domów mieszkalnych.

Pierwszeństwo dano badaniom nad atomem, ponieważ obecnie jest rze­

czą. niemal pewną, źe najdalej za 10 lat opanujemy sekret energii sło­

necznej i będziemy mogli zastoso­

wać ją w fabrykach, oraz do ogrze­

wania i oświetlania w stopniu, uwa­

żanym dotąd za niemożliwy.

Budynki w Berkshire z urządzenia-

na gramy, w przyszłości jednak sta­

ną się tak powszechne, jak dziś me­

dykamenty. Radio-izatopos obroni nas przed chorobami dotąd nieuleczalny, mi, wyjaśni sekret liści przerabiają­

cych wilgoć i powietrze pod wpły­

wem promieni słonecznych w żywą materię.

Przy zastosowaniu sztucznego słoń­

ca atomowego będziemy wytwarzać żywność zupełnie niezależnie od zie­

mi, roślin i zwierząt. Gospodynie przyszłości będą podawały smaczne mięso i jarzyny z powietrza, wody i zwyczajnych minerałów zrobione, w fabrykach uruchomionych atomowym słońcem. Temperatura wyładowania atomu jest wyższą od temperatury powierzchni słońca, niektóre amery­

kańskie eksperymenty obróciły całe kwadraty mil angielskich meksykań­

skiej pustyni w roztopione szk’o. Na­

suwa to przypuszczenie, źe tak pu­

stosząca i niebezpieczna energia ato­

mowa nie będzie nigdy zastosowaną w domach bezpośrednio, a jedynie z dala do nich doprowadzona; produ­

kowaną jednak w dużych atomowych roślinach można będzie przenosić do domów w bezpiecznej formie.

Sto pięćdziesiąt ton Uranium 235, z dodatkiem mniejszej ilości innych ।

materiałów, wystarczy do zaopatrze­

nia w elektryczność całej Anglii, na przeciąg jednego roku. Jeden bo­

wiem funt U 235 jest ekwiwalentem 1,000 ton węgla. Zastosowanie ener­

gii atomowej usunie raz na zawsze czarne chmury dymu z nad uprzemy­

słowionych miast.

Przy peńym rozwoju siły atomo­

wej wystarczy jej na setki nowych i tanich wynalazków jak: aparaty do zamiatania i odkurzania, uruchomia­

ne minimalnym wysiłkiem; piece za­

palające się i gasnącę automatycznie przy których w ciągu 3—4 minut mo­

żna będzie gotować potrawy; inne służyć będą do ogrzewania przestrze­

ni bądź też naszego ciała, niezależ­

nie od otaczającego je powietrza, co umożliwi ludziom siedzenie w poko­

ju przy otwartych oknach nawet w mroźny dzień. Powszednim zjawis­

kiem staną się drzwi frontowe, wy- sy ające do pokoi, czy kuchni obraz osoby przed nimi stojącej.

Oto typowe wynalazki, które za­

oszczędzą praoę ludzką przez pośre- I dnie zastosowanie siły atomowej.

Istnieje prawdopodobieństwo, że siła ta będzie rozprowadzoną do domów, jak dotąd siła elektryczna, lub też za pomocą transmisji induktywnej.

Kable za ożone pod powierzchnią"

dróg będą dostarczać siły transpor­

towi. Wóz będzie zaopatrzony tylko w elektryczny motor. O ile zajdzie w ogóle potrzeba pobierania op’aty, licznik będzie zapisywać ilość zuży­

tej energii z drogi.

Ogromne znaczenie ma portatyw- ność si-y atomowej. Mianowicie: do uzyskania określonej ilości energii musimy przenieść tylko jeden funt paliwa U 235, zamiast 1,000 ton wę­

gla Odleg ość od kopalń węgla i portów, oraz zużycie paliwa w fa­

brykach przestanie wchodzić w ra­

chubę. Skala działania energii ato­

mowej będzie tak wielką, że będzie­

my mogli za jej pośrednictwem wy­

wierać wpływ na zmianę klimatu.

Przesunięcie pasma gór, wykopanie olbrzymich jezior i tym podobne o- peracje obliczone na powiększenie dobrobytu, zdrowotności i szczęścia ludzi, staną się rzeczą powszednią.

Praca w fabrykach i domach stanie się lżejszą i mniej monotonną,

Ale na tym nie koniec. Siła ato­

mowa da je możliwość stwarzania no­

wych form materii. Chemicy praco­

wali dotąd pos ugując się ograniczo­

ną ilością fundamentalnych cegiełek, wiedząc, że ilość kombinacji jest o- graniczoną. Obecnie nauka o atomie powiększa ilość tych możliwości do miliona.

Trudno wyobrazić sobie rezultaty końcowe. Mocna jednak przypusz­

czać, że wynajdziemy materiał moc­

ny jak stal, przezroczysty jak szkło, a tkaninę tak miękką, jak jedwab, nieplamiącą się jak metal i tak tanią jak bawełna. Taniość produkcji przy użyciu siły atomowej sprawi taki przewrót, że to, co jest obecnie luk­

susem, stanie się powszechne i do­

stępne dla szerokich mas. Wpłynie to na rodzaje i kształty domów, me­

bli i ubrań; a- gospodynie miast zmy­

wać naczynia, będą je wyrzucały ze względu na ich taniość i obfitość.

W KRAJU

Problem mieszkaniowy pozostanie na długo jeszcze problemem dnia w stolicy. W tej chwili uwaga warsza­

wiaków Skierowana jest na projekt stworzenia kartoteki centralnej mieszkań. Oto co pisze w tej spra­

wie „Życie Warszawy":

W Warszawie prawobrzeżnej i znajduje się w chwili obecnej 5.380 ' domów z 50.450 mieszkaniami o 92 tys. izb, w lewobrzeżnej — 8.549 domów, z 58.584 mieszkania­

mi, o 117 tys. izb. Mowa tu o do­

mach podlegających dekretowi o pubi. gosp. lokalami.

Sytuacja w Warszawie wobec;

braku kartoteki i koordynacji pra­

cy sześciu sekcji kwaterunkowych przy starostwach jest tego rodza­

ju, że każdy mieszkaniec Warsza­

wy może mieć teoretycznie 6 mieszkań na terenie poszczegól­

nych 6 starostw. Nikt tego nie może sprawdzić, ponieważ nie u- jęto dotychczas centralnie wszyst­

kich mieszkań warszawskich.

Uruchomienie kartoteki central­

nej wykaże, czy tego rodzaju przypuszczenia były fantazją* czy też faktem.

£££J^

W związku z oczekiwanym nasi­

leniem ruchu budowlanego w sto­

licy, pisze „Polska Zbrojna".

Jedną z najistotniejszych w tej chwili trudności jest problem dzi­

kiego budownictwa, czyli tzw.

^partyzantki budowlanej" oraz częste wypadki nieprzestrzegania Przepisów budowlanych przez in- stytucje prowadzące budowy. Ob­

jawy te przybierają ostatnio cha­

rakter nagminny. W ciągu ubie­

głego sezonu budowlanego różnego rodzaju samowola budowlana zo­

stała stwierdzona na terenie War­

szawy w około 1700 wypadkach, a ponieważ niejednokrotnie na jed­

nej budowie stwierdzono po kilka uchybień, więc ogółem do sta­

rostwa wpłynęło ponad 2000 wnios­

ków karnych.

Zjawiskom tym należy wydać nieubłaganą walkę, jeżeli wysiłki nasze nie mają pójść na marne.

mi dla eksperymentów eą rozrzuco­

ne na znacznej przestrzeni; a w nich to uczeni angielscy pracują nad wy­

nalazkami, które by ułatwiły w kra­

ju pracę i sprawiły, aby nie było do­

mów źle ogrzewanych, lub oświetlo­

nych.

Będzie się tam produkować „radio­

izotopy" — te ciekawe elementy, stworzone przez człowieka. Obecnie są one niezwykle cenne i mierzone

Nowy proces

pizeciwko demokratom

Mszpańsldm

BARCELONA (obsl. wl.). Przed1 sądem barcelońskim stanęło 73 człon­

ków sil zbrojnych republiki hiszpań­

skiej, pociągniętych do odpowiedzial­

ności za udział w walkach przeciwko ; reżimowi frankistowskiemu.

Targi Lipskie

LIPSK (PR). Na Targach Lip­

skich, o których otwarciu donosi­

liśmy we wczorajszym n-rze na- | szego pisma, wysuwa się na czoło produkcja znacjonalizowanych przedsiębiorstw ze strefy radziec­

kiej Niemiec. Na Targach repre- 1 'zentowane są też Polska, Czecho- I słowacja, Jugosławia, Bułgaria i i Rumunia.

faola Anglie <9o rządu Ouaiemali

DEMONSTRACJE

przed poselstwem brytyjskim

LONDYN (PAP) Rząd brytyjski wy­

stosował do Gwatemali notę, w której

„mocno i energicznie" zaprotestował przeciwko wydarzeniom w stolicy tej republiki. Nota stwierdza, źe przed poselstwem brytyjskim zebrał rię tłum, urządzając wrogą manifestacji- Wdrapywano się na dach 1 balkony gmachu poselstwa, wywieszano tam obraiźliwe plakaty, zamiast flagi bry­

tyjskiej flagę Gwatemali oraz famą symboliczną, flagę, którą nota okre­

śla jako obraźliwą, rzucano kamie­

nie, wygłaszano gwałtowne przemó-

go Demonstranci oświadczyli, źe Gwatemala będzie bojkotowała im­

port szkockiego whisky. Bevin oznaj­

mił; źle nie będzie zwracał uwagi na tego rodzaju bojkot Dodał on, źe mi­

nisterstwo obrony zawiadomiło go, Źe dysponuje na miejscu wystarczającą

by zapewnić tategrałnońć Hon­

durasu brytyjskiego i poszanowanie interesów brytyjskich w sporze z Gwa tamalą.

Na dalszą metę wpływ obecnych badań będzie kolosalny tak w dzie­

dzinie socjalnej; jak ekonomicznej.

Przypomnijmy sobie, jakie zmiany pociągnął za sobą wynalazek maszy­

ny parowej. Porównajmy wnętrze do­

mu nowoczesnego i domu XVII wie­

ku. Rewolucja, której dokona ener- i gia atomowa, będzie jeszcze więk- I szą, ale musimy na nią zaczekać.

I i Z. A.

IKP

| czyta cała Polska

iagudnienia

wienia antybrytyjskie i rzucano po­

gróżki pod adresem Anglików. Poli­

cja nie interweniowała. Do wydarzeń tych doszło, mimo iż poseł brytyjski Gallienne już 22 lutego domagał się od rządu gwatemalskiego, by zapo­

biegł wrogim manifestacjom. Według oficjalnych doniesień zamieszki trwa­

ły kilka godzin z udziałem 10 tys. łu­

dzi.

Na posiedzeniu Izby Gmin poseł Partii Pracy — Hughes zapytał min.

Bevina czy wie o tym, iiż wysłanie 3 krążowników do Hondurasu brytyj­

skiego doprowadziło do demonstracji na rzecz bojkotu handlu brytyjskie-

Z prasy: rząd włoski zwrócił się do Departamentu Stanu z prośbą o dostarczenie 30 tys. pistole tów na okres wybonótw.

Jak pewne koła wyobrażają sobie przyszłe wybory we Włoszech.

0 właściwe przerostów w

f

yjemy w okresie wzmożo­

nej akcji oszczędnościowej.

I słusznie. W naszych wa­

runkach, kiedy przy ograniczo­

nych możliwościach materiało­

wych i finansowych, postawiliś­

my sobie ambitny cel szybkiej odbudowy kraju, każda złotówka musi być wydawana na cele go­

spodarcze, produkcyjne. Każdy wydatek musi się rentować.

Z akcją oszczędnościową po­

wiązana jest akcja likwidowania przerostów personalnych, zarów­

no w gospodarce państwowej, jak i samorządowej, I znowu słusz­

nie. Nie można pozostawiać na stanowiskach urzędniczych ludzi, którzy obecnie już pracy właści­

wie nie mają, względnie bez któ­

rych można się doskonale obejść.

Jeżeli nie kwestionujemy sa­

mej zasady, że trzeba reduko­

wać, to jednak uważamy za swój obowiązek podnieść, że nie zaw­

sze redukcje przeprowadzane są we właściwy sposób.

Zdarza się, ż<e redukcje obej­

mują pracowników najniżej za­

szeregowanych, natomiast liczba dyrektorów, naczelników i kiero­

wników nie ulega zmniejszeniu.

Czyżby rzeczywiście oni wszyscy byli niezbędni?

Co gorzej, zdarzają się wypad­

ki, że w miejsce zwolnionych tworzy sie nowe stanowiska... kie rownicze. Taka praktyka niweczy oczywiście uzyskane oszczędno­

ści. Zwolnieni zaś czują się wte­

dy wyraźnie pokrzywdzeni.

likwidowanie administracji

Jedno z poważnych pism spo­

łecznych komentując fakt zwol­

nienia kilkudziesięciu pracowni­

ków z warszawskiego Urzędu Miejskiego — stwierdziło, że ilość dyrektorów w Zarządzie Miej­

skim jest stanowczo za duża, 1 że dyrektorzy ci są zupełnie zbęd­

nym ogniwem, przedłużającym tylko tok urzędowania. ,,Rzecz­

pospolita" zaś pisze, omawiając zagadnienie redukcji: „Niestety wiemy, że zwłaszcza na prowin­

cji protekcja i nepotyzm nie zo­

stały jeszcze wytępione i, źe nie każdy w małym środowisku pro­

wincjonalnym ma dość odwagi cywilnej, by stawić jej czoło".

Mybyśmy stwierdzenia „Rzecz­

pospolitej" nie ograniczyli tylko do prowincji, ale wprost przeci­

wnie, rozszerzyli je i na naszą Stolicę.

Wracając jednak de zagadnie­

nia redukcji — jest ona bez wąt­

pienia rzeczą przykrą 1 przyspa­

rza zredukowanym wiele kłopo­

tów i zmartwień. Na szczęście je­

dnak można jeszcze w Polsce znaleźć pracę, wiec sytuacja pra­

cowników zwolnionych nie jest naogół alarmująca.

Chodzi jednak o to, aby nie tylko w stosunku do najniższych w stopniu służbowym pracowni- ków.albo do tych, których natu­

ra nie obdarzyła „szeroką i gło- gębą", aktualne było powie­

dzenie: „Niepotrzebni mogą o- dejść".

Jeden i drugi pan dyrektor i kierownik też jest czasem zupeł­

nie niepotrzebny. Wit.

Str. 4 ILUSTROWANY KURIER POLSKI

Szldelet niedźwiedzia jaskiniowego

z GROTY MAGURY w ^TATRACH

Wspaniały okaz zestawiono w Muzeum Przyrodniczym w Łodzi

Łódź, w lutym. । spotykanych na naszym terenie. ’ z Muzeum Przyrodniczym oraz Łódź jest bogata w muzea. Po Ciekawa jest kolekcja ptaków, ■ Dyrekcja Lasów założyła ostatnio siada muzea historii i sztuki, etno- na ogół nieznanych, noszących

graficzne, prehisto znę i przy- 1 nazwę bojownika-bataliona. Sa- rodnicze, a oprócz tego galerie ' mieć z tego gatunku przybiera w dzieł sztuki. Jednym z najciekaw- i okresie godów najróżnorodniejsze szych muzeów — jest bez wątpię- ubarwienie i. kształty. Na podsta- nia posiadające wiele bezcennych! wie kilkunastu okazów znajdują- eksponatów Muzeum Przyrodni- ! cych się w gablotce, stwierdzić cze, znajdujące się w parku Sień- można, że nie ma dwóch identycz-— — — Ł* 1 _ 1 ł,X I -i .1 1 -1 Z—^{, — t •-» o} CAT kiewicza. Stworzono je w’ celu

zgromadzenia materiału przyrod­

niczego z terenu Łodzi i woje­

wództwa łódzkiego. Niedawno powstały tu jeszcze dwa dodatko­

we działy — geologiczny i ochro­

ny przyrody, które gromadzą eks­

ponaty już z całej Polski.

Budynek Miejskiego Muzeum Przy­

rodniczego w Parku Sienkiewicza w Łodzi

Największą ilość sal zajmuje jednak podstawowy dział zoolo­

giczny, W pięknych gablotkach szklanych możemy oglądać tu prawie wszystkie zwierzęta ssące, występujące na terenie naszego za- od jak je- województwa. Wszystkie — najpospolitszych jak króliki i jące do rzadziej spotykanych borsuki, piżmoszczury, dziki i

»zcze inne.

Bardzo bogaty jest dział pta­

ków, który obejmuje 75% odmian

nie wyglądających samców.

Pomieszczenia przeznaczone na dział ryb, gadów i płazów pełne są akwariów, terrariów i słoików zawierających żywe lub zakonser­

wowane stworzenia, występujące w okręgu łódzkim.

Liczebnie najbogatszy, bo skła­

dający się aż z tysiąca drobnych okazów, jest dział owadów. A więc gablotki pełne pięknych róż­

nobarwnych

trzmieli itp. Pomysłowo urządzo­

ne są także duże gablotki przed­

stawiające w przekroju gniazda os j i trzmieli.

j Specjalne pomieszczenie prze­

znaczono na dział ochrony przy­

rody. Na ścianach wiszą tu mapy ilustrujące rozmieszczenie parków . narodowych, rezerwatów i lasów ' na terenie Polski. Wzorowo wy- j konane spisy pouczają, jakich to I przedstawicieli fauny i flory nale­

ży otaczać specjalną opieką. Kil­

kanaście różnych domków dla ptaków służy przybywającej tu licznie młodzieży szkolnej za mo­

dele, z których można wziąć wzór przy budowaniu podobnych.

Piękną ozdobą tego pomieszcze­

nia jest wspaniały okaz łosia — zwierzęcia które należy już do wymierających okazów i znajduje się pod ochroną. Obok rzeźba żubra i napis, głoszący to samo, co dotyczy łosia. Na ścianie spostrze­

gamy również mapę województwa łódzkiego z uwidocznionymi na niej rezerwatami.

Dyrektor Potęga objaśnia, że Liga Ochrony Przyrody wspólnie

motyli. pszczół,

kilka nowych rezerwatów, W Ło­

dzi na Polesiu Konstantynowskim i Julianowie (rezerwat parkowy) oraz 2 rezerwaty w lasach spal- skich. Także w Jesieni pod Ra­

domskiem istnieje już rezerwat cisowy i ostatnio podobny założo­

no w Lesie Tuszyńskim,

Dział geologii zawiera piękne kolekcje wykopalisk dfyluwial- nych z miasta Łodzi, wydobytych w czasie robót kanalizacyjnych. Po­

dziwiać tu możemy potężne części szkieletu mamuta, koziorożca, ro­

gi łosia i innych dawnych zwie­

rząt. Ciekawy jest przekrój budo­

wy wewnętrznej ziemi z terenu Łodzi na 600 m w głąb, wykonany przy budowie studni artezyjskiej na Chojnach. W tym dziale znaj­

duje się także piękny eksponat —

Szkielet niedźwiedzia jaskiniowego z groty Magury w Tałrach. (rekonstru, owany w Muzeum Przyrodniczym w Łodzi).

szkielet niedźwiedzia jaskiniowe- odbyła się tu trzycyklowa wysta- oo z groty Magury w Tatrach zre- i

konstruowany w tut.

przez dyr. Potęgę,

W Muzeum Przyrodniczym u- * przemysłową oraz kopalnia-

। rządza się corocznie specjalne wy- naszych zachodnich terenów.

! stawy przyrodnicze, W roku 19471 Jeśli zważyć, że Muzeum Przy- wa o ziemiach odzyskanych. Z wy*

muzeum staw tych pozostało szereg ekspo­

natów które umieszczone zostały I osobno, propagując piękno i war-

Polacy zmarli w Luckenwalde

Nazwiska spisane z nagrobków cmentarza

ANALIZA spektralna

w medycynie sądowej

Lecznictwo jak również medycyna kryminalna osięgaję bardzo ładne wy­ niki przez zastosowanie analizy spek­

tralnej. Jedno z towarzystw ubezpie­ czeniowych poleciło przeprowadzić a- nalizę spektralną u robotnika metalow­ ca w 8 miesięcy po jego zgonie, przy czym okazało się, że zmarł on na za­ trucie metalem. Innego spryciarza, któ­

ry dla uzyskania renty inwalidzkiej i nlu ,rcJfc chciał spowodować ranę przez naciera- i za' 'a ''

nie skóry kamieniem piekielnym, rów­ nież wykryła analiza spektralna, znaj- dujqc w ranie milionową część grama srebra jako pochodną tegoż kamienia.

U innego inwalidy wojennego wy­ kryła analiza w kościach czaszki ołów, pochodzący z postrzałowej rany szrap- nelowej, który przeoczono przy lecze­ niu rozcięcia czaszki odłamkiem żela

1 1. Bochotnicki Metody 6.178 6. 4. 12. 13. 2. 40 2. Boczikowski Stanisław 14.977 17. 11. 06. 28. 4. 40 3. Ciosnak Jan 10.796 22. 2. 17. 15. 2. 40 4. Franek Ignacy , 18.589 24. 1. 16. 14. 11. 39 5. Goliszek Antoni 18.636 18. 7. 13. 2. 7. 40 6. Kulisty Władysław 84.884 21. 1. 07. 18. 4. 40 7. Jakubek Józef 11.178 19. 1. 12. 3. 8. 40.

8. Jezierski Józef 16.487 7. 3. 99. 11. 1. 40 9. kpr. Kadler Franciszek 104.922 15. 8. 94. 3. 5. 45 10. kpt. Knebloch Władysław 175.941 24. 6. 93. 12. 5. 45 11. por. Kozdęiba Stefan 170.070 11. 12. 82. 12. 3. 45.

12. por. Krysa Aleksander 175.949 27. 11. 90. 9. 4. 45 13. strz. Kucharski Tadeusz 104.689 21. 10. 25. 5. 4. 45 14. Kuchta Fabian 17.638 15. 2. 99. 18. 4. 40 15. Leder Marcin 17.512 14. 8. 10. 19. 11. 39 16. Margut Franciszek 1.212 13. 11. 09. 15. 3. 40 17. por. Piątkowski Czesław 175.134 16. 7. 97. 1. 2. 45.

18. Poluchowicz Leon 7.638 24. 6. 17. 17. 3. 40.

19. Riszaną Julian 6.537 13. 2. 07. 20. 2. 40.

20. Rogalski Stanisław 10.461 20. 1. 11. 29. 10. 39.

21. Rokita Stanisław 5.909 13. 16. 10. 39.

22. Rostan Jan 2.795 24. 6. 06. 22. 1. 40.

23. por. Sarapata Józef 175.973 17. 3. 86. 11. 2. 45.

24. Siemieniak Józef 5.316 10. 2. 13. 6. 3. 40.

25. Sołtysiak Kazimierz 4.977 6. 1. 07. 13. 12. 39.

26. Sunigocki Józef 4.980 20. 2. 01. 7. 2. 40.

27. Szela Franciszek 19.138 15. 6. 13. 13. 10. 39.

28. Szlachecki Władysław

29. Urzędowski Kazimierz 16.257

7.247 29. 4. 14. 13. 11. 39.

8. 10. 39.

30. Walczak Feliks 230 6. 11. 03. 20. 10. 39.

31. por. Wołoszyński Włodzim. 175.539 5. 11. 83. 29. 4. 45.

32. Zakrzewski Henryk 1.333 19. 1. 10. 9. 3. 40.

33. Zapoć Stanisław 85.705 27. 10. 16. 9. 12. 40.

34. Zrum Jerzy 6.290 8. 2. 10. 10. 3. 40.

(bez nagrobka i napisu) (bez nagrobka i napisu) 35.36.

rodnicze w Łodzi posiada ogółem około 14 tys. ciekawych ekspona­

tów i poprzez corąz to nowe orga­

nizowane wystawy wykazuje wiel­

ką żywotność, to liczba zwiedza­

jących, która w roku 1947 doszła do 30 tysięcy osób nie wydaje się zbyt wielka.

A muzeum to naprawdę warto

zwiedzić. (w).

odwetowa organizacji „Stern”

JEROZOLIMA (obsł. wł.) W porcie Haify nastąpił silny wybuch, którego ofiarą padło 17 Arabów. Poza tym na jednej z ulic portowych wysadzono w powietrze samochód z materiałami wybuchowymi. Do spowodowania tych aktów terrorystycznych przy­

znała się tajna organizacja żydowska

„Stern".

Wszyscy pracownicy

rolni

objęci ubezpieczeniem

WARSZAWA (PAP) Z dniem 1-go marca br. ubezpieczenie chorobowe . objęło wszystkich pracowników rol­

nych. Dotychczasowe ubezpieczenie chorobowe obejmowało' robotników zatrudnionych w gospodarstwach rol- szaiącym 30 ha. Nowe ubezpieczenie obejmuje również, w myśl dekretu,

robotników, zatrudnionych w gospo­

darstwach mniejszych, tj. poniżej 30 ha. Dotyczy to zatrudnionych zarów­

no w rolnictwie, jak i w dziedzinach pokrewnych, jak: leśnictwo, ogrod- nych i leśnych o obszarze przewyż- nictwo itp.

List z Wybrzeża

Jak <o ^dobrze

mieć znajomych w Gdyni

Gdynia, w marcu W Gdyni, w srogim, „lutym" mie­

siącu lutym było ciepło w tym roku jak w raju Jeszcze maluczko, a ka­

lendarzowe przedwiośnie, a nieba­

wem i prawdziwa wiosna Przy- laszczka zawita na błękitne wybrze­

że, a wraz z nią szereg charaktery­

stycznych, typowych i wyłącznych trosk i kopotów wy brze'owych Pierwszym ich zwiastunem jest nie- wiarogodne zwiększenie się docho­

dów Skarbu Państwa z poczty Rok w rok około Wielkiej Nocy mieszkańcy wybrzeża zaczynają o- trzymywać coraz pokaźniejszą ko­

respondencję, której pojemność nie­

pokojąco rozdyma się przez kwie­

cień i maj, aby osiągnąć kulminację w połowie czerwca Różni dalsi i najdalsi znajomi, krewni przyjaciół i przyjaciele krewnych przypomina­

ją sobie o naszym istnieniu i sygna­

lizują swą pamięć w rćlżnych for­

mach listów i kartek: „Przecież my się znamy od niepamiętnych czasów!

Tak bym chcia a pokazać wam mo­

jego Maciusia — A jak się miewa wasza urocza Dziubuchna? Pewnie już bardzo podros a! Ach tak bym Ją chcia’a zobaczyć!"; albo: „Moje

nerwy są kompletnie poszarpane Tak mi potrzeba odpoczynku w błę­

kicie, w błogim szumie naszego u- kochanego Bałtyku" I w ten deseń

W ostatnich tygodniach przed kul­

minacją tenor listów się zmienia, staje się coraz bardziej naglący:

„Przepraszam, że aczkolwiek nie­

znana, pozwalam sobie prosić o tro­

chę informacji, ale moja przyjaciół­

ka, państwa kuzynka, tyle mi opo­

wiadać".. itd „Może by się u pań­

stwa znalazł jakiś tapczanik w prze­

chodnim pokoju na parę tygodni"..

albo: „Proszę wyszukaj nam gdzieś jakiś niedrogi pokoik na lipiec".. al­

bo: „moce gdzieś u was lub waszych znajomych można by ulokować na­

sza Fifusię na jakieś parę tygod­

ni “Jedną Fifusię może by i można by1 o „gdzieś" ostatecznie pomieścić, ale Fifuś jest setki na każdy po­

szczególny (do niemożliwości za­

gęszczony) dom rodzinny, przy czym każda Fifusia i tak ma prawo do

^czasów, wszelkich letnisk, uzdro­

wisk z biletami wolnej jazdy i wszelkimi szykanami Ale ona w aś­

nie chce tu W Sopocie lub gdzieś, jak najbliżej.

Nadchodzi wreszcie kulminacja Czerwiec. Lipiec. Sierpień. Wtedy dzieje się tak: (Podajemy fakty au­

tentyczne) Do cięftko pracującej u- rzęidniczki, mieszkającej służbowo w jednym pokoiku, wtarabania się elegancka dama z walizkami i rzuca się jej na szyję: „Jakże się cieszę!

Wykrzykuje wśród czułości Ach jak to dobrze mieć znajomych w Gdyni!

Przyj echa *am na parę tygodni i na­

turalnie zaraz pomyślałam o Pani Znam to serce, tę staropolską go­

ścinność!"

Co robić? Dama siedzi Puszcza pieniądze (zaoszczędzia przecież na

„pokoju") Urzędniczka skręca się i marnieje ze zmęczenia Nie ona jedna! Czasem i dwie i trzy bezce­

remonialne baby spadną razem na kark i pozwalają się sobą „nacie­

szyć", nie pomyślawszy nad tym, że może 'uboga urzędniczka ma tam gdzieś w zapleczu matkę, ciotkę lub siostrzenice, którą właśnie chciala ugościć Moće przez cały rok zbie­

rała skrzętnie grosz do grosza, ma­

rząc o tym, aby swymi najbliższymi w aśnie móc się „nacieszyć". A „nie wypada" wyprosić!

Inny znów przykład: osoba ciężko pracująca, zmęczona do ostatecz­

nych granic, z upragnieniem czeka na urlop Na kilka dni (dosłownie) przed jej wyjazdem do rodziny, zja­

wiają się rozkoszne, rozchichotane, tryskające zdrowiem panienki, obar­

czone tobołami i wśród uścisków, u- śmieszków i pląsów zwierzają słod­

ką tajemnicę: To moja przyjaciółka

Postanowfymy razem wybrać się nad morze. Pani nas tu gdzieś przy­

garnie, prawda? I znowu „serce" i znowu „staropolskie" I ca y urlop biedna zmęczona pracownica spędza w domu, obskakując nieproszonych gości.

Nie są to bynajmniej fakty odo­

sobnione, lecz przeciwnie zjawisko nagminne i temat wszystkich roz­

mów i nieustannych k opotów na wybrzeżu Trzeba temu jakoś zapo­

biec i teraz właśnie u progu przed­

wiośnia jest czas nad tym pomyśleć W Gdyni nie ma dos ownie gdzie

„zajechać" Zawsze był brak hoteli Z czterech ich, zaledwie jeden (ma­

leńki) może dać przygodne schronie­

nie przyjezdnym. Jest to kropla w morzu Drugi z hoteli jest prawie ca kowicie wypełniony mieszkają­

cymi tu stale cudzoziemcami i „tu­

bylcami" Trzeci objęta Liga Mor­

ska i będzie tam zapewne urządzać świetlice i kursy Mieszka tam rów­

nież stale personel teatru Czwarty wreszcie został przydzielony mary­

narzom na „Dom Marynarza", gdyż obecny, istniejący tu zdawien daw­

na, Dom Marynarza, świetnie zago­

spodarowany i położony tu'ż obok portu, ma być zamieniony na Dom Kultury Piąty przedwojenny hotel spłonął doszczętnie podczas wojny Zniszczony został wówczas także ol­

brzymi hotel turystyczny, znany do­

skonale wszystkim w Polsce, gdzie każdy przyjeżdżający prywatnie lub zespołowo na Wybrzeże, mógł za o- płatą jednej złotówki otrzymać ide­

alnie czysty nocleg w ogromnych, pachnących świeżością salach. Hotel taki ma teraz powstać w Gdyni, za­

pewne jednak będzie stale zajęty przez setki wycieczek, które nie- przen^anym korowodem przepływa­

ją przez Gdynię.

Pozostaje więc nadal otwartym zagadnieniem, gdzie mają zatrzymy­

wać się ci wszyscy ludzie, którzy ch?ą sobie na kilka dni wpaść do Gdyni, a zw aszcza ci tak liczni kupcy, prze- mys owcy i wszyscy mający w wiel­

kim porcie interesy handlowe, wię­

żące zaplecze z sprawami eksploata­

cji bogactw morza? Dokąd kierować te tysiące osób, od których stosy li­

stów otrzymuje każdy mieszkaniec Gdyni?

Cala prasa polska zachęca nie­

ustannie spo eczeństwo, by wyjeż­

dżano nad morze przede wszystkim do odzyskanych prześlicznych kąpie­

lisk 1 portów w cudnej Łebie, Tolk- micku, Darowie czy Ustce, ale prze­

cież nie możemy Gdyni zamknąć na k’ódkę, odciąć od świata, zaszpunto- wać na amen, i kipiący dynamizm jej życia zamrozić gburowatą nie­

gościnnością Chcemy także móc swobodnie ugościć w miarę możli­

wości naszych zagęszczonych do o- statniego metra kwadratowego do­

mów tych naszych przyjaciół i krew­

nych, których sami chcemy zaprosić i wyzwolić się od óbcesowości przy­

musowych gości, którzy by nas mniej napastowali gdyby mieli się gdzie pomieścić To warto rozważyć

Zofia Żelska-MrozowickB.