odsłon stron internetowych BP w Zamościu oraz filii pobrań zestawień bibliograficznych opracowanych przez pracowników

BipeTeka

Rok 2020, Numer 1 (7)

Biblioteka Pedagogiczna w Za- moś ciu wraz z filiami w Biłgora- ju, Hrubieśzowie i Tomaśzowie Lub. zapraśza do udziału w pierwśzej edycji konkurśu

„Czytelnik Roku”. Biblioteka na- grodzi zwycięzco w w trzech ka- tegoriach: nauczyciele, śtudenci i inni czytelnicy. Na laureato w czekają atrakcyjne nagrody. Wy- śtarczy pośiadac aktywne konto i wypoz yczac jak najwięcej kśią- z ek w okreśie od 1 marca do 30 liśtopada 2020 r. Zachę- camy do udziału!

468 711 odsłon stron internetowych BP w Zamościu oraz filii

13 838 pobrań zestawień bibliograficznych opracowanych przez pra- cowników Biblioteki

3268 czytelników skorzystało z e-czasopism udostępnionych na stro- nie Biblioteki

381 zakupionych nowości książkowych

374 czytelników skorzystało z funkcji Ibuk Libra

Spełniamy Twoje oczekiwania! Zapraszamy na: www.bipe.pl

Od 24 śtycznia do 7 lutego 2020 r., zgodnie z § 12 uśt. 4 Rozporządzenia Miniśtra Edu- kacji Narodowej z dnia 25 śierpnia 2017 r. w śprawie nadzoru pedagogicznego (Dz.

U. z 2017 r. poz.1658), Kurato- rium Oś wiaty w Lublinie Dele- gatura w Zamoś ciu przepro- wadziło ewaluację problemo- wą w Bibliotece Pedagogicznej w Zamoś ciu w zakreśie naśtę- pujących wymagan :

1. Placo wka zaśpokaja potrzeby ośo b, inśtytucji i organizacji korzyśtających z oferty placo wki;

2. Placo wka wśpo łpracuje ze ś rodowiśkiem lokalnym na rzecz wzajemnego roz- woju;

3. Zarządzanie placo wką śłuz y jej rozwojowi.

W raporcie po przeprowadzonej ewaluacji zawarto naśtępujące wniośki:

1. Biblioteka Pedagogiczna w Zamoś ciu wraz z filiami w Biłgoraju, Hrubieśzowie i Tomaśzowie Lubelśkim zapewnia śwoim klientom wyśoką jakoś c ś wiadczo- nych uśług, co zachęca ich do aktywnoś ci i właśnego rozwoju, a takz e wpływa na promocję i upowśzechnienie czytelnictwa.

2. Pracownicy Biblioteki pozyśkują opinie na temat śwojej pracy, analizują je i wprowadzają modyfikacje śłuz ące rozwojowi placo wki, oczekiwaniom i po- wśzechnemu zadowoleniu badanych uz ytkowniko w.

3. Syśtemowa i celowa wśpo łpraca Biblioteki z wieloma inśtytucjami i organiza- cjami działającymi w ś rodowiśku lokalnym śprzyja odnośzeniu wymiernych korzyś ci zaro wno przez placo wkę, jak i przez jej uz ytkowniko w oraz wpływa na ich wzajemny rozwo j w obśzarach propagowania czytelnictwa, rozwijania uzdolnien dzieci i młodziez y oraz podnośzenia kompetencji zawodowych ośo b dorośłych.

4. Działania zarządcze dyrektora śą adekwatne do potrzeb kliento w i ś rodowi- śka, w kto rym funkcjonuje, śkierowane na wśzechśtronny rozwo j placo wki oraz ośo b korzyśtających z jej oferty i pozośtających we wśpo łpracy z Biblioteką Pe- dagogiczną w Zamoś ciu.

Kon ku rsy

Biblioteka Pedagogiczna w Zamościu zaprasza do udziału w konkursie

„Czytelnik Roku”. Laureatami zostaną osoby, które w bieżącym roku, wy- pożyczą najwięcej książek. Poniżej regulamin konkursu.

REGULAMIN KONKURSU „CZYTELNIK ROKU 2020”

§ 1. Postanowienia ogólne

1. Organizatorem Konkurśu jeśt Biblioteka Pedagogiczna w Zamoś ciu, ul. Sien- kiewicza 5, 22-400 Zamoś c .

2. Celem Konkurśu jeśt:

 promocja czytelnictwa w ś rodowiśku lokalnym,

 zachęcanie do korzyśtania z uśług biblioteki,

 kśztałtowanie nawyku regularnego czytania.

3. Czaś trwania Konkurśu: 01.03.2020 – 30.11.2020 r.

4. Ocenie konkurśowej podlegają:

 aktywnoś c czytelnicza ucześtniko w Konkurśu – liczba wypoz yczonych zbio- ro w (1 wolumin – 1 punkt);

 terminowoś c zwrotu zbioro w przez czytelnika;

 trośka o wypoz yczone egzemplarze.

§ 2. Zasady uczestnictwa w konkursie

1. Konkurś śkierowany jeśt do czytelniko w Biblioteki Pedagogicznej w Zamoś ciu i Filii w Biłgoraju, Hrubieśzowie i Tomaśzowie Lubelśkim.

2. Warunkiem ucześtnictwa w Konkurśie jeśt pośiadanie aktualnej karty biblio- tecznej, wypełnienie i podpiśanie Karty Zgłośzenia oraz wyraz enia zgody na przetwarzanie danych ośobowych i wykorzyśtanie wizerunku (zał. nr 1).

3. Do udziału w Konkurśie moz na przyśtąpic w dowolnym dniu jego trwania, a więc w terminie 01.03.2020 r. – 30.11.2020 r.

4. Pracownicy Biblioteki oraz członkowie rodzin nie mogą brac udziału w Kon- kurśie.

§ 3. Zasady przyznawania nagród

1. Komiśja Konkurśowa powołana przez Organizatora wyłoni laureato w Kon- kurśu w trzech kategoriach:

 nauczyciele;

 śtudenci;

 inni czytelnicy.

2. Czytelnikiem Roku zośtanie ośoba, kto ra w czaśie trwania Konkurśu zgroma- dzi najwiękśzą iloś c punkto w.

3. Na podśtawie uśtalonych w § 3 pkt. 1 kryterio w, zośtanie przyznana nagroda gło wna w kaz dej kategorii.

3. Ogłośzenie wyniko w Konkurśu i wręczenie nagro d naśtąpi 15 grudnia 2020 roku.

4. Od decyzji Komiśji Konkurśowej nie przyśługuje odwołanie.

§ 4. Ochrona danych osobowych

Zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejśkiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. informujemy, z e:

1. Adminiśtratorem danych ośobowych ucześtniko w Konkurśu „Czytelnik Roku 2020” jeśt Biblioteka Pedagogiczna w Zamoś ciu, ul. Sienkiewicza 5, 22-400 Za- moś c .

2. Kontakt do Inśpektora Danych Ośobowych – Juśtyna Wiś niewśka-Duda:

iodo@bipe.pl, tel. 84 638 49 39 w. 23.

3. Zebrane dane ośobowe przetwarzane będą w celu:

 moz liwoś ci wzięcia udziału w Konkurśie;

 odebrania nagrody;

 udośtępnienia informacji o zwycięzcach.

4. Podanie danych jeśt dobrowolne, lecz niezbędne do udziału w Konkurśie.

5. Ucześtnikom przyśługuje prawo dośtępu do treś ci danych ośobowych oraz ich śprośtowania, uśunięcia lub ograniczenia przetwarzania, a takz e prawo wnieśienia śprzeciwu, zaz ądania zaprześtania przetwarzania i przenośzenia danych, jak ro wniez prawo cofnięcia zgody w dowolnym momencie oraz prawo do wnieśienia śkargi do organu nadzorczego tj. Preześa Urzędu Ochrony Da- nych Ośobowych.

6. Organizator będzie zbierał od ucześtniko w Konkurśu naśtępujące dane:

 imię i nazwiśko;

 kategorię ucześtnika;

 numer telefonu;

 adreś e-mail.

7. Imię, nazwiśko oraz wizerunek ucześtniko w Konkurśu będą podlegały udo- śtępnieniu poprzez upowśzechnianie na śtronie internetowej i Facebooku Bi- blioteki Pedagogicznej w Zamoś ciu bądz w inny śpośo b w celach prezentacji i realizacji Konkurśu.

8. Dane ośobowe będą przetwarzane przez okreś niezbędny dla zrealizowania Konkurśu. W przypadku obowiązko w prawnych Adminiśtratora, dane ośobowe będą przetwarzane przez okreś trwania tych obowiązko w.

9. Odbiorcą danych ośobowych jeśt Wydział Udośtępniania Zbioro w – Wypoz y- czalnia Biblioteki Pedagogicznej w Zamoś ciu, Wypoz yczalnia BP w Zamoś ciu Filia w Biłgoraju, Wypoz yczalnia BP w Zamoś ciu Filia w Hrubieśzowie, Wypo-

Sieci współp racy i samo kształcen ia

z yczalnia BP w Zamoś ciu Filia w Tomaśzowie Lubelśkim.

§ 5. Postanowienia końcowe

1. Regulamin Konkurśu dośtępny jeśt na śtronie internetowej Biblioteki www.bipe.pl w zakładce Konkurśy.

2. Ucześtnictwo w Konkurśie jeśt jednoznaczne z pełną akceptacją niniejśzego Regulaminu.

3. Dodatkowych informacji na temat Konkurśu udzielają pracownicy:

 Wydziału Udośtępniania Zbioro w – Wypoz yczalnia Biblioteki Pedagogicznej w Zamoś ciu – tel. 84 638 49 39 w. 26, e-mail: wuz.zamośc@bipe.pl,

 Wypoz yczalnia BP w Zamoś ciu Filia w Biłgoraju – tel. 084 686 42 55, e-mail:

bpbilgoraj@bipe.pl,

 Wypoz yczalnia BP w Zamoś ciu Filia w Hrubieśzowie – tel. 84 696 26 39, e-mail: bphrubieśzow@bipe.pl,

 Wypoz yczalnia BP w Zamoś ciu Filia w Tomaśzowie Lubelśkim – tel. 84 664 38 38, e-mail: bptomaśzow@bipe.pl

„Gry planśzowe w bi- bliotece. Jak zacząc ? Co kupic ? Gdzie śzukac informacji?” – to temat śpotkania metodyczne- go, kto re odbyło śię 6 lutego 2020 r. w Bi- bliotece Pedagogicznej w Zamoś ciu. W śpotka- niu zorganizowanym w ramach śieci wśpo ł- pracy i śamokśztałcenia wzięli udział nauczycie- le bibliotekarze z po- wiatu zamojśkiego.

W trakcie śpotkania dr Dorota Mach – dyrektor Biblioteki Pedagogicznej w Zamoś ciu i doradca metodyczny LSCDN, mo wiła, od czego zacząc śwoją przy- godę z grami planśzowymi w bibliotece śzkolonej, jakie kategorie gier iśtnieją na rynku wydawniczym, gdzie je moz na kupic i co warto miec w bibliotece, aby przyciągnąc do niej czytelnika.

Gry pla nszowe

Escape room (pol. dośł. pokój ucieczki, także jako pokój zagadek) to for- ma rozrywki umyśłowej, w kto rej grupa ośo b w ograniczonym czaśie rozwiązu- je ro z ne zagadki, z eby znalez c klucz do wyjś cia. Taką definicję eścape roomu znajdziemy w Wikipedii.

Hiśtoria gier typu eścape room, począt- kowo wyłącznie wir- tualnych, śięga 1988 roku. Wtedy powśta- ła pierwśza tego ty- pu gra, w kto rej na ekranie monitora pojawiał śię tekśt opiśujący jakąś przy- godę / miśję, a zada- nie graczy polegało na rozwiązaniu

wśzyśtkich zagadek i wydośtaniu śię z wirtualnego pomieśzczenia. W Polśce pierwśze pokoje zagadek zaczęły działac w 2014 roku. Ich przydatnoś c eduka- cyjna śzybko zośtała zauwaz ona przez inśtytucje takie jak muzea czy urzędy miaśt, np. Chorzowśki Urząd Miaśta przygotował Nocne Zwiedzanie Urzędu w formie 3 pokoi zagadek. W Tarnowśkich Go rach w ten nietypowy śpośo b mo- z emy poznac hiśtorię buntu go rniko w z Tarnowśkich Go r, a zabrzan śka zabyt- kowa kopalnia Guido w takiej formie oferuje zwiedzanie śwoich podziemi¹. Obecnie w Polśce znajduje śię ponad 1000 pokojo w zagadek², niekto re z nich ulokowane zośtały w muzeach lub teatrach³.

Dlaczego warto włączyc taką formę pracy do propagowania kśiąz ki i czytel- nictwa? Nie od dziś wiadomo, z e połączenie zabawy z nauką ś wietnie angaz uje dzieci w zdobywanie nowych umiejętnoś ci, informacji i nieznanych fakto w. Za- bawa jeśt dośkonałym śpośobem na uatrakcyjnienie zajęc .

Biblioteka to idealne miejśce do zorganizowania nauki w formie pokoju zaga- dek. Nauczyciele w Bibliotece Pedagogicznej w Zamoś ciu organizując czaś wol- ny dzieciom podczaś ferii zimowych, obok takich aktywnoś ci jak: kamiśhibai, gry planśzowe, kśiąz ka kreatywna czy zabawy na tablicy interaktywnej, włączy- li eścape room. Zagadki, kto re mieli rozwiązac uczniowie, wymagały od nich wśpo łdziałania, logicznego myś lenia i kojarzenia fakto w. Prawidłowe rozwiąza- nie pośzczego lnych zadan umoz liwiało zdobycie kolejnych cyfr śzyfru do kło dki.

Kło dka broniła dośtępu do kuferka, kto rego zawartoś c była nagrodą.

Planując zagadki do eścape roomu pamiętajmy o dośtośowaniu trudnoś ci zadan do wieku i moz liwoś ci ucześtniko w. Zbyt trudne zagadki mogą zniechęcic dzieci do pracy. Jez eli mamy zamiar wykorzyśtac kody QR lub śiec internet mu- śimy zapewnic dzieciom dośtęp do tableto w i śieci WiFi. Wcześ niej tez zainśta- lujmy oprogramowanie i aplikacje potrzebne podczaś zabawy.

Aplikacje wykorzyśtane w pokoju zagadek:

 kody QR, w kto rych moz emy ukryc zadania, linki do śtron www, wśkazo wki lub haśła⁴

 generator kodo w, w kto rym moz na ukryc liczbę, znak, śymbol, literę⁵

 aplikację śnoteś, w kto rej moz na ukryc wyrazy, śłowa. Ich odczytanie wymaga nieśzablonowego podejś cia do śpośobu czytania⁶

Inne aplikacje ułatwiające przygotowanie zagadek do eścape roomu:

 tekśt w odbiciu luśtrzanym, odczytanie wiadomoś ci będzie wymagało uz ycia luśterka⁷

 labirynt z ukrytym pytaniem⁸

 zadanie w pośtaci rebuśu⁹

 zaśzyfrowane wiadomoś ci¹⁰

 ukryte piśmo¹¹.

W śieci jeśt bardzo duz o gotowych ścenariuśzy edukacyjnych eścape roo- mo w. Przygotowując właśny poko j zagadek inśpiracje moz na czerpac z goto- wych, dośtępnych w śieci materiało w. Przed zabawą z uczniami eścape room nalez y przeteśtowac , czy wśzyśtko w nim działa jak nalez y.

Anna Kita, Joanna Magdziak Z ro dła:

1 httpś://globalna.ceo.org.pl/pokoj-zagadek-eścape-room

2 httpś://lockme.pl/pl/polśka/ranking-eścape-room

3 httpś://www.national-geographic.pl/traveler/7-najbardziej-niezwyklych-eścape- roomow-w-polśce

4 httpś://www.qrcode-monkey.com/#url

5 http://nowocześnenauczanie.edu.pl/generator.html

6 httpś://śnoteś.com/

7 httpś://www.topśter.pl/tekśt/umdrehen.html

8 httpś://www.feśtiśite.com/text-layout/maze

9 httpś://www.rebuśy.edu.pl/

10 httpś://calcoolator.pl/tlumacz_tranślator_koder_alfabetu_morśea.html, httpś://tikowybelfer.blogśpot.com/2018/03/maśzyna-śzyfrujaca.html, httpś://calcoolator.pl/śzyfr-cezara.html

11 httpś://www.wikihow.com/Make-an-Inviśible-Ink-Meśśage,

httpś://www.śpyśhop.pl/ześtaw-piśak-ultrafioletowy-z-lampka-uv-466.html

Scena ri usz zajęć edukacyjnyc h

TEMAT: Z przyjaciółmi idziemy przez świat Cele:

 przybliz enie hiśto- rii kamiśhibai jako

„papierowego tea- tru”,

 popularyzacja for- my opowiadania do duz ych iluśtracji,

 rozwijanie zainte- reśowan czytelni- czych,

 uwraz liwienie wi- dzo w na problem, z e przez ś wiat idziemy nie śami, lecz z kimś , to naśza po- dro z (byc moz e bar-

dziej mozolna) jeśt przyjemniejśza, gdyz uczymy śię wśpo łpracy, empatii, altrui- zmu.

Uczestnicy: dzieci przedśzkolne w wieku 5–6 lat.

Czas trwania zajęć: 45 min.

Metody:

 pokaz iluśtracji i opowiadanie według tekśtu zamieśzczonego na odwrocie iluśtracji,

 rozmowa kierowana.

Formy pracy: indywidualna i grupowa.

Środki dydaktyczne:

 Magiczny teatrzyk kamiśhibai – opowiadanie bajki „Rower Walentynki" Chri- śtiana Ferrari.

 Duz y karton, śylwetki zwierzątek, klej, kredki.

PRZEBIEG ZAJĘĆ:

1. Przygotowanie teatrzyku.

2. Nawiązanie kontraktu:

 śłuchamy prowadzącej,

 jeśteś my grzeczni, nie prześzkadzamy,

 ucześtniczymy w zabawie,

 wykonujemy polecenia.

3. Powitanie i zaproszenie dzieci do magicznego teatrzyku. Uczestnicy otwierają „papierowy teatrzyk” za pomocą zaklęcia.

4. Prezentacja opowiadania i rozmowa na temat przeczytanego tekstu (pytania pomocnicze):

 Kto ma ś liczny rower? Walentynka

 Kogo pierwśzego Walentynka zabrała na rower? Kota

 Kogo drugiego zabrała Walentynka? Kaczkę

 Trzecim paśaz erem na rowerze Walentynki był... Pies

 Jako czwarty na rower wśiadł... Kro lik

 Piąta była... Wrona

 Szo śtą paśaz erką była... Ryba

 Sio dma wśiadła... Mucha, Pszczoła

 O śmym paśaz erem zośtał... Niedz wiedz

 Co śtało śię, kiedy na rowerze było dziewięcioro? Pogiął się i rozsypał po ka- wałku

 Co zrobiła Walentynka? Kupiła samocho d 5. Zabawa „Podróż z Walentynką”.

Dzieci kolorują bohatero w z opowiadania. Ucześtnicy otrzymują duz y plakat z ryśunkiem roweru. Kaz de dziecko nakleja na duz ym arkuśzu śylwetkę zwie- rzątek, kto re Walentynka zabrała na rower.

6. Podsumowanie zajęć.

Rozmowa z dziec mi: gdy przez ś wiat idziemy nie śami, lecz z kimś , to naśza po- dro z (byc moz e bardziej mozolna) jeśt przyjemniejśza, gdyz uczymy śię wśpo ł- pracy.

7. Zakończenie spotkania.

Scenariuśz opracowały:

Monika Bździuch, Joanna Magdziak

Biłgoraj

W grudniu 2019 roku miało miejśce wydarzenie jubileu- śzowe z okazji wydania pierw- śzego numeru czaśopiśma

„Tanew”. Z okazji jubileuśzu Biblioteka Pedagogiczna w Zamoś ciu Filia w Biłgoraju, Muzeum Ziemi Biłgorajśkiej oraz Biłgorajśka Gazeta Samo- rządowa „Tanew” zorganizo- wali konferencję naukową pt.

30 lat Biłgoraja na okładkach

„Tanwi”. Wydarzeniu towarzy- śzył werniśaz prezentujący

260 śpoś ro d 300 dotychczaś wydanych numero w czaśopiśma „Tanew”.

„Tanew” jeśt Biłgorajśką Gazetą Samorządową wydawaną nieprzerwanie od 30 lat w kto rej publikowane śą waz ne tematy dziedzictwa kulturowe- go. Pierwśzy numer ukazał śię 15 liśtopada 1989 roku jako biuletyn Zarządu Oddziału NSZZ „Solidarnoś c ”, a Roman Sokal był pierwśzym redaktorem naczel- nym.

Przybyli na konferencję goś cie zaprezentowali w śwoich wyśtąpieniach zmiany, kto rym gazeta ulegała na prześtrzeni 30 lat – ro z nych redaktoro w, po- ruśzane tematy oraz formę graficzną.

Spotkanie otworzyła dr Dorota Mach, dyrektor Biblioteki Pedagogicznej w Zamoś ciu, referatem pt. Prowincjonalna, lokalna czy powiatowa?, w kto rym śięgnęła do początko w praśy na ziemi biłgorajśkiej, tj. roku 1919, by pokazac , iz „Tanew” jeśt czaśopiśmem, kto re moz e pośzczycic śię najdłuz śzą hiśtorią.

Naśtępnie głoś zabrał Roman Sokal, kto ry opowiedział o z ro dłach gazety z perśpektywy pierwśzego jej redaktora.

Gabriela Figura, obecna redaktor naczelna „Tanwi”, przedśtawiła „dzien dzi- śiejśzy” gazety oraz opowiedziała o planach na przyśzłoś c .

Konferencję zamknęła dyśkuśja oraz śmakowanie jubileuśzowego tortu.

W śpotkaniu ucześtniczyli m.in. dr Dorota Skakuj, Tomaśz Brytan, Piotr Flor, Piotr Kupczak, Andrzej Czacharowśki, Staniśław Schodzin śki, Grzegorz Faryna, Jerzy Blicharz oraz 13. Druz yna Starśzocharcerśka „Pochodnia”.

Małgorzata Tyburska

Hrubieszów

Przez pierwśze 2 tygodnie lutego 2020 r.

w Bibliotece Pedagogicznej w Zamoś ciu Filia w Hrubieśzowie ekśponowane były prace lubelśkiej plaśtyczki, iluśtratorki i animatorki Izabeli „Madeja” Czop. Izabela

„Madeja” Czop jeśt pracownikiem Miejśkiej Biblioteki Publicznej im. H. Łopacin śkiego w Lublinie. Prowadzi autorśkie warśztaty plaśtyczne. Ryśunki iluśtratorki zdobią kśiąz ki, między innymi autorśtwa Ewy Nowak i Barbary Ciwoniuk. Prace ekśpo-

nowane na wyśtawie przedśtawiają najbardziej znane baś nie oraz polśkie le- gendy znajdujące śię w publikacjach Zielona Sowa i Dygreśje.

To maszów Lub.

3 lutego 2020 r. uczniowie kla- śy IV Szkoły Podśtawowej nr 2 w Tomaśzowie Lubelśkim ucześt- niczyli w kolejnych zajęciach or- ganizowanych w Bibliotece Peda- gogicznej w Zamoś ciu Filii w To- maśzowie Lubelśkim pt.

„Wśpo łpraca śię opłaca”. Celem zajęc było bliz śze poznanie śiebie nawzajem, budowanie poczucia

przynalez noś ci do grupy oraz więkśza integracja klaśy.

Podczaś zajęc uczniowie wykonywali zadania, kto re śprzyjały integrowaniu klaśy i budowaniu dobrej atmośfery. Przywitali śię zabawą „Jeśtem Ja, jeśteś TY...”, w ześpołach odgadywali ukryte elementy, wśpo lnie tworzyli śpecjalny ryśunek do opowiadania „Była piękna pogoda” oraz ucześtniczyli w zabawie

„Wycieczka do ZOO”.

Klaśa to grupa ośo b, w kto rej kaz dy uczen jeśt inny. Dzięki zajęciom integra- cyjnym moz liwe jeśt zaro wno lepśze poznanie, jak i rozwijanie umiejętnoś ci z zakreśu komunikacji czy rozwiązywania konflikto w. Integracja śprzyja ro w- niez budowaniu pozytywnej atmośfery ześpołu klaśowego.

Zest awienie bi bliog raficz ne

Wydawnictwa ciągłe dostępne w Bibliotece Pedagogicznej w Zamościu (wybór):

1. Adaptacja : co przez ywa małe dziecko? / Monika Wyśtępśka. W: Wychowanie w Przedśzkolu. 2016, nr 6, ś. 54-56

2. Agreśja, kto rej śię uczę / Kamila Olga Stępien -Rejśzel. W: Wychowanie w Przedśzkolu. 2019, nr 1, ś. 17-20

3. Aktywny obśerwator - moje drugie ja / Paulina Suberlak. W: Wychowanie w Przedśzkolu. 2015, nr 10, ś. 56-57

4. Aniołek w przedśzkolu, diabełek w domu / Dorota Pietrzyk. W: Wychowanie w Przedśzkolu. 2016, nr 1, ś. 48-51

5. Cała prawda o ADHD / Karolina Olekśa. W: Z ycie Szkoły. 2017, nr 1, ś. 20-25 6. Co gdzie lez y? / Elz bieta Korczewśka, Joanna Kozubek. W: Wychowanie w Przedśzkolu. 2016, nr 2, ś. 42-47

7. Coraz lepiej ryśuję, wycinam... kreś lę po ś ladzie. Elz bieta Korczewśka, Joanna Kozubek. W: Wychowanie w Przedśzkolu. 2016, nr 4, ś. 8-13

8. Chcę! Mogę! Potrafię! - śamodzielnoś c przedśzkolaka / Kamila Olga Stępien - Rejśzel. W: Wychowanie w Przedśzkolu. 2018, nr 9, ś. 22-25

9. Czaś cięz kiej pro by, czyli adaptacja dziecka / Agnieśzka Pilichowśka. W: Bliz ej Przedśzkola. 2017, nr 6, ś. 16-19

10. Dlaczego on jeśt taki niedojrzały?, czyli o emocjonalnoś ci przedśzkolako w w praktyce / Anna Kałuba-Korczak. W: Wychowanie w Przedśzkolu. 2017, nr 3, ś. 4-8

11. Dziecko odwaz ne czy ośtroz ne? / Agnieśzka Wentrych. W: Bliz ej Przedśzko- la. 2019, nr 2, ś. 16-18

12. Dziecko wyśoko wraz liwe w przedśzkolu / Kamila Olga Stępien -Rejśzel.

W: Wychowanie w Przedśzkolu. 2019, nr 1, ś. 62-64

13. Hiperlekśja, czyli zakło cenia w obśzarze zdolnoś ci niewerbalnego uczenia śię / Alekśandra Kubala-Kulpin śka. W: Z ycie Szkoły. 2015, nr 8, ś. 18-21

14. Inne to nie gorśze, bo innoś c to coś wyjątkowego / Ewa Zielin śka. W: Bliz ej Przedśzkola. 2018, nr 11, ś. 21

15. Jak Gabryśia polubiła przedśzkolną zjez dz alnię : opowiadanie pomocne w trakcie adaptacji przedśzkolnej / Agnieśzka Pilichowśka. W: Bliz ej Przedśzko- la. 2017, nr 6, ś. 17

16. Jak komunikacja przez zawśtydzanie wpływa na rozwo j dziecka / Anna Jan- kowśka. W: Bliz ej Przedśzkola. 2019, nr 2, ś. 8-11

17. Jak moz emy pomo c dziecku nieś miałemu / Lidia Kołodziejśka. W: Wycho- wanie w Przedśzkolu. 2017, nr 10, ś. 15-19

Oprac. Barbara Kądziołka

Są takie dzieła, które nosimy w sobie przez całe życie. W rubryce

„Mój kanon” poznamy ulubione książki, filmy i muzykę pracowników Biblioteki Pedagogicznej w Zamościu oraz różnych miłośników kultury Justyna Duda

Inspektor Ochrony Danych Osobowych w BP w Zamościu

Książki:

1. George Orwell, Rok 1984 2. Stephen King, Wielki marsz 3. Dennis Lehane, Wyspa tajemnic 4. Tom Rob Smith, System

5. Harlan Coben, Jedyna szansa 6. Kirstin Hannah, Słowik

7. Margaret Atwood, Opowieść podręcznej 8. Henryk Sienkiewicz, Potop

Filmy:

1. Szósty zmysł (1999), reż. M. Night Shyamalan 2. Amadeusz (1984), reż. Milos Forman

3. Pulp Fiction (1994), reż. Quentin Tarantino 4. Infiltracja (2006), reż. Martin Scorsese

5. Ojciec chrzestny (1972), reż. Francis F. Coppola 6. Dzień świra (2002), reż. Marek Koterski 7. Pianista (2002), reż. Roman Polański

8. Wyjście awaryjne (1982), reż. Roman Załuski

Muzyka:

1. Queen wszystko

2. Robbie Williams, Swing both ways (płyta)

3. Metallica, Nothing Else Matters 4. Scorpions, Wind of Change 5. Dire Straits, Money for Nothing 6. Wolfgang A. Mozart, Requiem 7. Bartosz Chajdecki – ścieżka dźwię- kowa do serialu Czas honoru 8. Dżem, Modlitwa III – Pozwól mi

Haley Joel Osment i Bruce Willis w niezapo- mnianym filmie Szósty zmysł

Ksi ążki

„Jez eli maśz śenśowną, nieśtreśującą pracę od o śmej do śześnaśtej, pozośtajeśz w monogamicznym związku partnerśkim, powśtrzymujeśz śię od palenia, nar- kotyko w i alkoholu, a twoje z ycie całkowicie cię zadowala – ta kśiąz ka nie jeśt dla ciebie.

Jeś li jednak, pomimo zalecen wśzyśtkich poradniko w dotyczących zdrowego śtylu z ycia, nie chceśz zaprześtac picia, palenia, zaz ywania narkotyko w lub an- gaz owania śię w przygodne związki śekśualne, ale martwiśz śię o śwoje zdro- wie – śięgnij po ten poradnik”.

[Z okładki.]

Poradnik Wydawnictwa Bellona „Jak zachowac zdrowie z yjąc niezdrowo” au- torśtwa Davida J. Claytona i Laury Van- derkam poś ro d miliono w innych tego typu publikacji to pozycja wyjątkowa.

Zaintrygowany tytułem oraz opiniami w Internecie śięgnąłem po niego i nie z a- łuję – fantaśtyczna lektura! Napiśany przez nowojorśkich lekarzy z wieloletnią praktyką interniśtyczną odpowiedział mi na śzereg pytan , jakie mnie od lat nurto- wały, a kto rych wśtydziłem śię zadac śwojemu lekarzowi rodzinnemu, chociaz i tak pod tym względem nie ma on ze mną lekko ;)

Kto z z naś nie lubi śię zabawic ? Niemal kaz dy, kogo znam, ale rachunek, jaki cza-

śem przychodzi nam za to zapłacic , bywa wyśoki. I z myś lą o tym, jak zminima- lizowac śtraty, powśtała ta kśiąz ka. Autorzy nie moralizują, ale śtarają śię przedśtawiac fakty i obiektywne dane. Jez eli prowadziśz niezdrowy śtyl z ycia, to twoja śprawa, twoje prawo i twoje z ycie. Na kartach poradnika znajdzieśz mno śtwo poz ytecznych informacji, jak zmniejśzyc bądz wyeliminowac śkutki.

Autorzy obalają takz e wiele mito w dotyczących niezdrowego śtylu z ycia, albo inaczej – po prośtu z ycia! Tu ciekawośtka: w poradniku moz na przeczytac m.in.

z e w młodoś ci moz na w miarę bezpiecznie rozkośzowac śię dymkiem papiero- śowym, ale waz ne jeśt, z eby je rzucic najlepiej przed trzydzieśtką, wo wczaś śzanśe na zachorowanie na raka płuc z powodu palenia śą bliśkie zeru. A czy wiecie, z e uprawiając śekś z nośicielem wiruśa HIV mamy śzanśę 1:400 (!),

z e śię zakazimy? Trzeba miec wyjątkowego pecha.

Kśiąz ka śkłada śię z śiedmiu rozdziało w: praca ponad śiły; codzienne śłabośt- ki: tyton i alkohol (ten wartoś ciowy rozdział śzczego lnie polecam!); odz ywianie:

jak zachowac bezpieczen śtwo podczaś odchudzania; jak poprawic śprawnoś c w ło z ku: porady dla Pan i Pano w; ciąz a: jak zmniejśzyc ryzyko; choroby przeno- śzone drogą płciową: czym moz na śię zarazic i jak tego uniknąc ; narkotyki i śpo- śoby ich wykrywania.

Poradnik przeznaczony jeśt raczej dla ośo b pełnoletnich, napiśany w śpośo b przyśtępny, dowcipny, autorzy podają mno śtwo śtatyśtyk dotyczących ryzyka i kłopoto w związanych z naśzymi zachowaniami, moz liwoś ci powikłan , odmito- logizowują wiele wierzen i guśeł, śłowem: hulaj duśza, piekła nie ma! Ja po jego przeczytaniu ś pię śpokojniej. Polecam wśzyśtkim, kto rzy nie śtronią od uciech ś wiata docześnego.

Krzysztof Czyż Osca ry

Na ten dzien cały filmowy ś wiat oczekiwał z niecierpliwo- ś cią. 9 lutego w Loś Angeleś odbyła śię 92. gala wręczenia Oścaro w. Niekweśtionowanym zwycięzcą okazał śię korean śki film „Paraśite”, kto ry zdobył az 4 śtatuetki. To dramat podśzy- ty zarazem zabawnymi śytua- cjami, jak i chwilami napięcia rodem z najlepśzych thrille-

ro w, opowiadający o kontraśtach śpołecznych, przenikaniu śię dwo ch zupełnie innych ś wiato w, wchodzeniu w buty kogoś innego, dąz eniu do lepśzego z ycia.

Ten uniwerśalny temat zośtał podany w znakomitej formie, kto ra zdobyła śerca krytyko w i widzo w na całym ś wiecie.

Tegoroczne rozdanie przejdzie do hiśtorii przynajmniej z jednego powodu…

Oto z wśpomniany „Paraśite” wygrał zaro wno jako najlepśzy film międzynaro- dowy, jak i w gło wnej kategorii jako najlepśzy film w ogo le, pokonując amery- kan śkie produkcje. Taka śytuacja zdarzyła śię po raz pierwśzy w hiśtorii. Cho- ciaz w mojej ocenie mogła i powinna śię zdarzyc juz ponad 20 lat wcześ niej, w 1999 roku, kiedy olś niewający włośki obraz „Z ycie jeśt piękne” wygrał jedy- nie jako najlepśzy film nieanglojęzyczny, a w gło wnej kategorii przegrał z „Zakochanym Szekśpirem”, co jeśt zreśztą jedną z najbardziej niezrozumiałych

decyzji Amerykan śkiej Akademii Sztuki i Wiedzy Filmowej.

„Paraśite” jeśt wyjątkowy ro wniez z innego powodu. Jeśt to drugi w hiśtorii film, kto ry jednocześ nie zdobył Złotą Palmę w Canneś, a takz e Oścara w gło wnej kategorii. Pierwśzym takim filmem był „Marty” az z 1955 roku. Warto na margi- neśie zauwaz yc , z e francuśki feśtiwal juz drugi rok z rzędu nagradza kino azja- tyckie – w 2018 zwycięz yły japon śkie „Złodziejaśzki”.

Gala Oścaro w była śzczego lna takz e ze względu na nagrodzonych aktoro w.

Swojego pierwśzego Oścara zdobył (nareśzcie!) Joaquin Phoenix. Ten niezwykle uzdolniony aktor urodzony w Portoryko dał poznac śwo j talent juz wiele lat temu, przede wśzyśtkim jako Kommoduś w „Gladiatorze” (w tym roku mija 20 lat od premiery tamtego oścarowego filmu). Tegoroczny Oścar dla Phoenixa za brawurową rolę w filmie „Joker” był w pełni zaśłuz ony i inne rozśtrzygnięcie byłoby duz ą nieśpodzianką. Tym śamym Phoenix jeśt drugim aktorem, kto remu rola Jokera przyniośła Oścara. Pierwśzym był Heath Leadger nagrodzony po- ś miertnie za kreację w „Mrocznym Rycerzu”. Warto zwro cic uwagę, z e kino ma- jące rodowo d komikśowy coraz częś ciej jeśt nagradzane na ś wiecie, przykładem jeśt właś nie „Joker”, kto ry wygrał artyśtyczny Międzynarodowy Feśtiwal Filmo- wy w Wenecji.

Drugim aktorem, kto ry doczekał śię śwojej pierwśzej śtatuetki, jeśt Brad Pitt.

Co prawda otrzymał juz kiedyś Oścara, ale jako producent filmu „Zniewolony”, teraz zaś jako aktor drugoplanowy za rolę w filmie „Pewnego razu… w Hollywo- od”. Dzięki Quentinowi Tarantino, rez yśerowi tego filmu, po raz pierwśzy mogli- ś my zobaczyc na ekranie duet Brad Pitt – Leonardo DiCaprio.

Jeś li śzukac nieśpodzianek, zaśkoczen , to z pewnoś cią zwraca uwagę fakt, z e

„Irlandczyk” Martina Scorśeśe nie zdobył ani jednej śtatuetki, pomimo az 10 nominacji. Dla niekto rych rozczarowaniem moz e byc tez brak Oścara dla macedon śkiej „Krainy miodu”, kto ra rywalizowała w dwo ch kategoriach – o ile w kategorii najlepśzy film międzynarodowy pewniakiem był „Paraśite”, o tyle wś ro d najlepśzych dokumento w film Tamary Kotevśkiej wydawał śię byc jed- nym z faworyto w. Na koniec warto jeśzcze zwro cic uwagę, z e śeria „Toy Story”

po raz kolejny zdobywa Oścara dla najlepśzego filmu animowanego. Dla przypo- mnienia juz trzecia częś c przygo d o zabawkach zdobyła śtatuetkę w 2010 roku, a nawet była wo wczaś nominowana w gło wnej kategorii jako najlepśzy film w ogo le, co w przypadku animacji zdarza śię niezwykle rzadko. W tym roku

„Toy Story 4” pokonało faworyzowanego „Klauśa”.

Oczywiś cie nie moz na pominąc faktu, z e po raz kolejny mieliś my polśki ak- cent na oścarowej gali. O śtatuetkę dla najlepśzego filmu międzynarodowego walczyło „Boz e Ciało” w rez yśerii Jana Komaśy. Mimo z e trzeba było uznac wyz - śzoś c „Paraśite”, to niezmiernie cieśzy fakt, z e polśkie kino jeśt zauwaz ane na ś wiecie. Oby tak dalej!

Mateusz Sawczuk

Fil m

Recenzja filmu „Ikar. Legenda Mietka Kosza”, który niebawem będzie można obejrzeć w Bibliotece Pedagogicznej w Zamościu i jej filiach

Niewątpliwie jednym z naj- więkśzych wygranych ośtatniego Feśtiwalu Filmo w Fabularnych w Gdyni był film „Ikar. Legenda Mietka Kośza”, kto ry zdobył az śiedem Złotych Lwo w. Film przybliz a śylwetkę jednego z najlepiej zapowiadających śię pianiśto w jazzowych, kto ry śwo- imi nieprzeciętnymi umiejętno- ś ciami i brawurowymi improwi- zacjami zachwycał publicznoś c

nie tylko w Polśce, ale i za granicą na przełomie lat 60. i 70. XX wieku. To reflek- śyjna, nerwowa, śkomponowana niczym improwizacja jazzowa opowieś c o niewidomym, zapomnianym dziś muzyku, kto ry zginął tragicznie 47 lat temu.

Rez yśer filmu Maciej Pieprzyca prowadzi fabułę dygreśyjnie, wielotorowo, wra- cając i rozwijając gło wny wątek: paśji do muzyki zamykającej bohaterowi do- śtęp do bliśkoś ci z ludz mi.

Film nie jeśt typową biografią kręconą w hołdzie wielkiemu artyś cie. Two rca filmu deklarował: „Nie był pomnikiem, tylko normalnym facetem ze śwoimi licznymi zaletami i wadami. Muzycy go podziwiali, ale śię go bali”. I dokładnie w ten śpośo b, wraz ze śwoją śamotnoś cią, nałogami oraz brakiem miłoś ci, jawi śię w jego filmie genialny pianiśta Mieczyśław Kośz. Buntownik urodzony w Antonio wce k. Krynic, do kto rego w dziecin śtwie pomocną dłon wyciągnął probośzcz z Tarnawatki kś. Tadeuśz Boguta, podąz ający za śwoimi marzeniami, kto ry chciał grac jazz, z yc po śwojemu – mimo choroby i nieopuśzczającego go pecha. Na ekranie pojawiła śię filmowa biografia pozśzywana z fragmento w opowieś ci dawnych kompano w Kośza (czaśami śię wykluczających), zaśłyśza- nych anegdot, ledwie kilku archiwalnych nagran i z jeśzcze śkromniejśzej liczby wywiado w z udziałem niewidomego pianiśty. A nie było to łatwe, bo nawet okolicznoś ci ś mierci pianiśty do tej pory owiane śą tajemnicą. Szkoda, z e rez y- śer, kto rego dorobek obejmuje ro wniez obśzar kina dokumentalnego nie zdecy- dował śię na umieśzczenie w filmie śekwencji z pogrzebu artyśty w Tarnawatce

i opinii rodziny na temat jego ś mierci.

Mimo wśzyśtko film opowiada faścynującą hiśtorię, kto ra abśorbuje uwagę od pierwśzego do ośtatniego kadru. Od przełomowego wyśtępu na Jazz Jambo- ree, przez podbo j paryśkich klubo w, po etap bezśkutecznej walki z alkoholowym nałogiem. Rez yśer Maciej Pieprzyca ś wietnie potrafi utrzymac dynamiczne i zro z nicowane tempo opowieś ci. Nakręcone z rozmachem i operatorśką energią śekwencje muzyczne pozośtaną w głowach widzo w naj- dłuz ej. Koncertowe popiśy ekranowego Mietka Kośza wbijają w fotel, a ręce mimowolnie śkładają śię do oklaśko w. Ro z norodne kąty ujęc i ich mnogoś c w połączeniu z śubtelnym ruchem kamery śprawiają, z e moz emy z kaz dej moz - liwej perśpektywy podziwiac pochłoniętego w artyśtycznej ekśtazie jazzmana.

Dodatkowego klimatu dośtarcza znakomita ścenografia, dzięki kto rej moz emy w pełni chłonąc klimat zadymionych jazzowych knajpek, peerelowśkich baro w i zatęchłych kawalerek. Szkoda tylko, z e zabrakło ujęc z rodzinnych śtron arty- śty, a Roztocze nadaje śię ku temu jak mało, kto re miejśce.

W „Ikarze” fenomenalny popiś aktorśkich umiejętnoś ci prezentuje Dawid Ogrodnik, ale ś wietnie z jego pośtacią komponują śię ro wniez drugoplanowi bohaterowie. Rewelacyjna jeśt Juśtyna Waśilewśka, znakomicie wypada Piotr Adamczyk, jeden z inicjatoro w nakręcenia filmowej biografii Kośza, klaśą śamą w śobie pozośtaje Jowita Budnik czy nawet epizodycznie grający Jacek Koman.

Odkryciem moz na ś miało okreś lic Cypriana Grabowśkiego (młody Mietek Kośz), kto ry wykazał śię nieśamowitą wraz liwoś cią i śkupieniem. A było to nie- zbędne, by w pełni śprawny chłopiec mo gł wcielic śię w rolę tracącego wzrok ro wieś nika (Mietek Kośz prześtał widziec w wieku 12 lat)... Właś ciwie kaz da pośtac pomaga odśłaniac kolejny śkrawek śkomplikowanej ośobowoś ci Kośza.

Film pokazał śłodko-gorzką, intymną panoramę zmarnowanych talento w peerelowśkiego śkanśenu. W „Ikarze” jeśteś my ś wiadkami narodzin legendy, o kto rej iśtnieniu prawdopodobnie nie mieliś my nawet pojęcia. I nie jeśteś my w tej niewiedzy ośamotnieni, bo nawet two rcy filmu otwarcie przyznawali, z e z Mieczyśławem Kośzem i jego nieśzablonową muzyką nie mieli wcześ niej śtycznoś ci. Poza Leśzkiem Moz dz erem, kto ry kompozycje kolegi po fachu przea- ranz ował na potrzeby filmu z niebywałą śtarannoś cią i wirtuozerią. Niewidome- go geniuśza fortepianu kojarzyli więc gło wnie najbardziej wytrawni znawcy polśkiego jazzu, choc i oni muśieli śię mocno nagimnaśtykowac , by odś wiez yc w pamięci śylwetkę urodzonego w podtomaśzowśkiej wśi artyśty. Błyśkawicz- ny i tragiczny zarazem finał jego kariery nie pozwolił Kośzowi na to, by wzbic śię jeśzcze wyz ej i pozośtac dłuz ej na nieośiągalnym dla wielu pułapie. Stąd tez ulotna o nim pamięc teraz znowu oz yła. Moz e więc nadśzedł czaś odnowic chy- lący śię ku ruinie nagrobek Mieczyśława Kośza na cmentarzu w Tarnawatce?

Robert Czyż doradca metodyczny z hiśtorii i WOS w LSCDN o. Zamoś c

Fil mote ka Bibl iote ki Pedagogicz nej

Kolejny dokument to biografia Franciśz- ka Jerzego Jaśkulśkie- go pś. „Zagończyk”¹ (1913-1947). Przed wojną Franciśzek Jaśkulśki był harcmi- śtrzem. W czaśie woj- ny jako ochotnik brał udział w obronie Warśzawy, organizo- wał grupę konśpira- cyjną i wydawał pi- śmo „Zagon czyk”, był

komendantem podobwodu w obwodzie Krotośzyn Związku Walki Zbrojnej.

Działał tez na Lubelśzczyz nie. Od wrześ nia 1943 r. był dowo dcą Oddziału Dyś- pozycyjnego AK w Obwodzie Garwolin, naśtępnie zośtał dowo dcą oddziału lot- nego w Inśpektoracie Rejonowym Puławy. W lutym 1944 r. objął dowo dztwo nad oddziałem partyzanckim działającym pod kryptonimem „Pilot”, kto ry wśzedł w śkład 15. Pułku Piechoty AK. Zośtał awanśowany do śtopnia poruczni- ka. Brał udział w akcji „Burza”. Areśztowany w Lublinie w grudniu 1944 r. przez UB, śkazany za przynalez noś c do AK na karę ś mierci, kto rą zamieniono na dzie- śięc lat więzienia. Ośadzony najpierw na Zamku Lubelśkim, potem we Wron- kach, śkąd uciekł we wrześ niu 1945 r. Powro cił na teren Puław, gdzie podjął pracę konśpiracyjną. Był m.in. śzefem referatu bezpieczen śtwa Zrześzenia WiN w Obwodach Kozienice i Puławy, komendantem Inśpektoratu WiN Kozienice, organizatorem i dowo dcą „Związku Zbrojnej Konśpiracji”. 26 lipca 1946 r. zośtał areśztowany przez UB (wydany przez członka śwojego oddziału). 17 śtycznia 1947 r. śkazany na karę ś mierci, kto rą wykonano na trzy dni przed wejś ciem w z ycie uśtawy amneśtyjnej z 22 lutego 1947 r. W filmie wykorzyśtano relację Stefana Jaśkulśkiego o „Zagon czyku” oraz materiał archiwalny z wypowiedzią Jerzego Slaśkiego, partyzanta 15. PP AK.

Marcin Czubara Fot. ipn.gov.pl/zag

1 Realizacja: Adam Sikorski; scenariusz: Tadeusz Doroszuk, Adam Sikorski; narrator: dr Sławomir Poleszak, dr Rafał Wnuk, dr Ryszard Śmietanka-Kruszelnicki; rok produkcji: 2007; czas: 24,49 min.

Filia w Biłgoraju ul. Żołnierzy Wojska

Polskiego 4 23-400 Biłgoraj tel. 84 686 42 55

bilgoraj.bipe.pl

Filia w Hrubieszowie ul. Ciesielczuka 1 22-500 Hrubieszów tel. 84 696 26 39 hrubieszow.bipe.pl

Filia w Tomaszowie Lub.

ul. Zamojska 2 22-600 Tomaszów Lub.

tel. 84 664 38 38 tomaszow.bipe.pl Biblioteka Pedagogiczna

w Zamościu ul. Sienkiewicza 5

22-400 Zamość tel. 84-638-49-39

www.bipe.pl

BipeTeka – Biuletyn Biblioteki Pedagogicznej w Zamościu Redaktor naczelny: Mateusz Sawczuk / Korekta: dr Dorota Mach

Adres: ul. Sienkiewicza 5, 22-400 Zamość, www.bipe.pl Kontakt: mateusz.sawczuk@bipe.pl