Wynagrodzenia członków zarządów i rad nadzorczych w 2019 roku
Kraków, 25.11.2020
Iwona Wabik-Szuba, Kazimierz Sedlak
Agenda spotkania
Ile zarabiają menedżerowie i członkowie rad nadzorczych spółek giełdowych?
Jak ustalić wysokość wynagrodzenia?
Jak funkcjonują polityki wynagrodzeń w spółkach
giełdowych?
Ile według Państwa powinno wynosić
wynagrodzenie członków rad nadzorczych
w stosunku do wynagrodzeń członków zarządów?
Raport Rady Nadzorcze w Polsce
„Według badanych (…) wynagrodzenie członka rady nadzorczej powinno stanowić od 1/7 do 1/4 wynagrodzenia członka zarządu,
natomiast przewodniczącego rady nadzorczej od 1/7 do 1/4 wynagrodzenia zasadniczego prezesa spółki”.
(Deloitte,2019)
Ile zarabiają członkowie zarządu
i rad nadzorczych spółek giełdowych?
Wynagrodzenia członków zarządów i rad nadzorczych
zarząd rada nadzorcza
liczba osób uwzględnionych w badaniu 1 357 2 470
liczba osób, która przepracowała
cały 2019 rok 902 1 554
liczba osób, która nie pobierała wynagrodzenia lub BD
(wyłączona z obliczeń)
54 387
średnia liczba osób
zasiadających w Z/RN 3 6
udział kobiet w badanej próbie 13% 16%
Wynagrodzenia członków zarządów i rad nadzorczych w latach 2011 - 2019
2%
o tyle wzrosło wynagrodzenie członków RN w 2019 roku
12%
o tyle wzrosło wynagrodzenie menedżerów w 2019 roku
42 000 42 000 42 100 42 000 45 000 42 000 40 000 47 000 48 000 518 000 518 900 518 300
587 800 582 500 595 805 602 646 622 916
697 571
8% 8% 8% 7% 8%
7% 7% 8% 7%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
0 100 000 200 000 300 000 400 000 500 000 600 000 700 000 800 000
2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019
Mediana wynagrodzeń członków zarządu i rad nadzorczych w latach 2011-2019
rada nadzorcza zarząd
Wynagrodzenia osób pełniących różne funkcje w radach nadzorczych w 2018 i 2019
55 000
40 500
52 845
43 000 60 000
42 000
67 000
44 000
9% 4%
27%
2%
0%
1000000%
2000000%
3000000%
4000000%
5000000%
6000000%
7000000%
8000000%
przewodniczący RN wiceprzewodniczący RN sekretarz RN członek RN
2018 2019
2,2 mln PLN
tyle otrzymał najlepiej wynagradzany
przewodniczący RN – Jacek Papaj z Comp
2,1 mln PLN
tyle otrzymał najlepiej wynagradzany członek RN – John Power z Santandera
1,1 mln PLN
tyle otrzymał najlepiej wynagradzany wice- przewodniczący RN –
Tomasz Jurczyk z Mangata
Wynagrodzenia członków rad nadzorczy pełniących
dodatkowe funkcje w komitetach audytu i wynagrodzeń
48 000
108 800
43 000
102 000
komitet audytu komitet wynagrodzeń
członek komitetu
przewodniczący komitetu
75
w tylu spółkach funkcjonuje komitet ds. wynagrodzeń
935 tys. PLN
tyle zarobił najlepiej wynagradzany członek RN i komitetu wynagrodzeń - Anna Koczur-Purgał (ERG SA)
1,1 mln PLN
tyle zarobił najlepiej wynagradzany członek RN i komitetu audytu – Michał Zawisza (Mangata Holding SA)
Wynagrodzenia a niezależność członka rady nadzorczej
48 000 48 000
63 855
95 047
0 10 000 20 000 30 000 40 000 50 000 60 000 70 000 80 000 90 000 100 000
niezależny zależny
Wynagrodzenia zależnych i niezależnych członków rad nadzorczych
mediana średnia
46%
tyle członków rad nadzorczych spełnia kryteria niezależności
W obliczeniach uwzględniono osoby, które przepracowały cały rok.
Wynagrodzenia członków zarządów i rad nadzorczych w spółkach z różnych branżach
branża
mediana wynagrodzeń członków rad
nadzorczych
branża mediana wynagrodzeń członków zarządu banki
komercyjne 182 500 telekomunikacja 1 824 000
telekomunikacja 180 000 banki komercyjne 1 822 500
chemia 87 200 energetyka 1 124 549
… … … …
reklama i media 17 863 odzież i obuwie 392 500
recykling 17 000 gry 245 010
działalność
inwestycyjna 6 600 działalność
inwestycyjna 197 675
Udział wynagrodzeń członków RN w stosunku
do wynagrodzeń członków zarządów w różnych branżach
poniżej 5%
• działalność inwestycyjna
• reklama i media
• recykling
• finanse pozostałe
• urządzenia mechaniczne
• handel
• usługi dla przedsiębiorstw
• odzież i obuwie
• sprzęt elektryczny i elektroniczny
6-7%
• rekreacja i wypoczynek
• drewno i papier
• motoryzacja
• sprzedaż i wynajem nieruchomości
• transport i logistyka
• energetyka
• paliwa i gaz
• systemy informatyczne i oprogramowanie
8-9%
• hutnictwo i wyroby metalowe
• górnictwo
• żywność i napoje
• tworzywa sztuczne
• materiały budowlane
• budownictwo
10% i więcej
• telekomunikacja
• banki komercyjne
• leki i biotechnologia
• chemia
• gry
Wynagrodzenia członków zarządów i rad nadzorczych w spółkach o różnej wielkości przychodów
985 tys. PLN
tyle średnio zrobili
menedżerowie PKN Orlen SA
124,4 tys. PLN
tyle średnio zrobili członkowie rady
nadzorczej PKN Orlen SA
ponad 111 mld PLN
tyle wyniosła najwyższa wartość przychodów wśród spółek – PKN Orlen SA
20 478 25 000 43 000 62 530 122 000 302 030
450 000
609 000
874 000
1 356 500
7% 6%
7% 7%
9%
0%
1%
2%
3%
4%
5%
6%
7%
8%
9%
10%
0 200 000 400 000 600 000 800 000 1 000 000 1 200 000 1 400 000 1 600 000
poniżej 50 mln PLN
50-199,9 mln PLN
200-499,9 mln PLN
500-1999,9 mln PLN
2 mld PLN i więcej
rada nadzorcza zarząd
Wynagrodzenia członków zarządów i rad nadzorczych w spółkach z różnych indeksów
122 000 102 000 64 000 29 000
1 519 800
1 267 000
794 000
444 000
8% 8%
8%
7%
0%
1%
2%
3%
4%
5%
6%
7%
8%
9%
0 200 000 400 000 600 000 800 000 1 000 000 1 200 000 1 400 000 1 600 000
WIG 20 mWIG 40 sWIG 80 pozostałe spółki
rada nadzorcza zarząd
Fundusze wynagrodzeń członków zarządów i rad nadzorczych
indeks zarząd rada nadzorcza
WIG 20 6 9
mWIG 40 5 7
sWIG 80 3 6
pozostałe
spółki 3 5
Średnia liczba osób pełniących funkcje w zarządzie lub radzie nadzorczej
180 000970 246 381 296 596 000 970 000 2 756 500
6 899 000
9 527 000
19%
14%
9%
10%
0%
2%
4%
6%
8%
10%
12%
14%
16%
18%
20%
0 2 000 000 4 000 000 6 000 000 8 000 000 10 000 000 12 000 000
pozostałe spółki sWIG 80 mWIG 40 WIG 20
Mediana wysokości funduszy wynagrodzeń zarządów i rad nadzorczych
rada nadzorcza zarząd
Wynagrodzenia w spółkach Skarbu Państwa
90 000
1 128 275
0 200 000 400 000 600 000 800 000 1 000 000 1 200 000
rada nadzorcza zarząd
Mediana wynagrodzeń w spółkach Skarbu Państwa
8%
tyle wynosi procentowy udział wynagrodzeń
członków rady nadzorczej w stosunku do
wynagrodzeń członków zarządu
Średnie wynagrodzenia w spółkach Skarbu Państwa
61 747 83 833 67 425 124 400 87 549 188 667
84 286 82 402
238 186
91 714 81 032 132 333 83 250 174 000
465 391 574 200 601 667
984 667 991 944 1 087 400 1 115 500 1 129 395 1 165 433 1 190 333
1 431 110
1 652 444
1 819 200
2 128 500
13% 15% 11% 13%
9%
17% 8% 7% 20% 8%
6%
8%
5%
8%
0%
5%
10%
15%
20%
25%
0 500 000 1 000 000 1 500 000 2 000 000 2 500 000
rada nadzorcza zarząd
Jak ustalić wysokość wynagrodzenia ?
Benchmark rynkowy
Tak jak monitorujemy ceny i produkty konkurencji, tak samo powinniśmy monitorować rynkowe stawki wynagrodzeń. Raporty płacowe to najprostszy i najszybszy sposób zbierania wiarygodnych danych o płacach. Jest to również najlepsze źródło danych do planowania budżetów płac oraz oceny relacji pomiędzy stawkami na poszczególnych stanowiskach.
Porównania powinny obejmować nie tylko stawki płac, ale także praktyki płacowe. Porównanie praktyk pozwala na sprawdzenie, w jakim stopniu nasza strategia wynagradzania porównywalna jest z rozwiązaniami stosowanymi przez inne firmy.
„benchmarking” jest tworzeniem lepszych rozwiązań, bazując na wiedzy o najlepszych rozwiązaniach. Nie jest kopiowaniem najlepszych” (B. Ziębicki)
Zasady doboru grupy porównawczej
Dobór spółek o porównywalnej wielkości i złożoności. Należy zadbać o spójność grupy porównawczej, tak aby firmy je tworzące były jak najbardziej zbliżone do siebie. Należy unikać firm, w których
występują wyjątkowe sytuacje.
Jeżeli firma konkuruje o utalentowanych menedżerów z firmami spoza swojej branży, powinna do swojej grupy porównawczej włączyć lub rozważyć ich włączenie.
Grupy porównawcze powinny być starannie dobierane, aby uniknąć „cherry picking” czyli wyboru samych wisienek (spółek, w których wynagrodzenia kadry zarządzającej są najwyższe).
Dobór firm prowadzących przejrzystą politykę informacyjną i przestrzegających kodeksów dobrych praktyk zwiększy wiarygodność danych.
Benchmarking wynagrodzeń - przykład
firma przychody (w PLN) średnie wynagrodzenie
A 650 000 000 500 000
B 750 000 000 700 000
C 820 000 000 450 000
D 900 000 000 800 000
E 980 000 000 320 000
porównywane przedsiębiorstwo 1 000 000 000 ?
F 1 050 000 000 620 000
G 1 080 000 000 700 000
H 1 100 000 000 850 000
I 1 150 000 000 600 000
J 1 200 000 000 1 000 000
Firma z branży spożywczej o przychodach około 1 mld PLN
Docelowy poziom wynagrodzeń
lider płacowy – górny kwartyl
solidny środek – mediana rynkowa płacowy minimalista – dolny kwartyl
Wskaźnik pozycji na rynku wynagrodzeń
comparatio = wynagrodzenia w firmie mediana miara rynkowa
< 90% - poniżej rynku
90 - 110% - zgodnie z rynkiem
> 110 % - powyżej rynku
Jak funkcjonują polityki wynagrodzeń
w spółkach giełdowych?
Jak robiono do tej pory?
➢ zazwyczaj informacja jedynie odnośnie wynagrodzenia całkowitego,
➢ porównanie rok do roku,
➢ brak informacji o strukturze wynagrodzeń,
➢ brak informacji o wynikach,
➢ brak informacji o kryteriach przyznania wynagrodzenia zmiennego,
➢ brak informacji o średnim wynagrodzeniu w spółce.
Co powinno zawierać sprawozdanie o wynagrodzeniach?
✓ wysokość wynagrodzenia w rozbiciu na:
• składniki stałe,
• zmienne (premie i inne świadczenia pieniężne),
• świadczenia niepieniężne (domyślnie chodzi o ich wartość).
✓ wzajemne proporcje pomiędzy składnikami,
✓ wysokość wynagrodzenia od podmiotów należących do spółek z grupy kapitałowej,
✓ liczbę przyznanych lub zaoferowanych instrumentów finansowych oraz ich cenę,
✓ wartość świadczeń pieniężnych i niepieniężnych na rzecz osób najbliższych,
✓ informacje o zmianie wynagrodzenia, wyników spółki oraz średniego wynagrodzenia pracowników w ciągu ostatnich pięciu lat.
Jak wg ustawy może wyglądać sprawozdanie o wynagrodzeniach?
wynagrodzenie całkowite
składniki
stałe % składniki
zmienne % pozostałe
świadczenia % przychody EBITDA zysk netto
średnie wynagrodzenie
prezes zarządu
2020 1 000 000 600 000 60% 350 000 35% 50 000 5% 1 mld 80 mln 40 mln 7 000
2019 650 000 600 000 92% 0 0% 50 000 8% 1 mld 80 mln 40 mln 6 800
2018 800 000 500 000 63% 250 000 31% 50 000 6% 800 mln 40 mln 10 mln 6 500 2017 800 000 500 000 63% 250 000 31% 50 000 6% 900 mln 60 mln 20 mln 6 300 2016 700 000 500 000 71% 150 000 21% 50 000 8% 800 mln 50 mln 10 mln 6 000
wiceprezes zarządu
2020 …
Menedżerowie nie otrzymywali wynagrodzeń ze spółek zależnych.
Ważne wybrane zapisy ustawy
Art. 90e. 1. Spółka wypłaca wynagrodzenie członkom
zarządu i rady nadzorczej wyłącznie zgodnie z polityką
wynagrodzeń.
Ważne wybrane zapisy ustawy – mechanizm podwójnej odpowiedzialności
Art. 90d. 1. Za informacje zawarte w polityce wynagrodzeń odpowiadają członkowie zarządu spółki.
13 (8+5) szczegółowych punktów co powinno być zawarte w opisie polityki wynagrodzeń.
Art. 90g. 1. Za informacje zawarte w sprawozdaniu o wynagrodzeniach odpowiadają członkowie rady nadzorczej spółki.
8 szczegółowych punktów co powinno być zawarte w sprawozdaniu o wynagrodzeniach.
Wybrane zapisy ustawy – obowiązki zarządu
Art. 90d. 3. 6) opis procesu decyzyjnego przeprowadzonego w celu ustanowienia, wdrożenia oraz przeglądu polityki wynagrodzeń;
Art. 90d. 3. 8) wskazanie, w jaki sposób polityka wynagrodzeń przyczynia się do realizacji strategii biznesowej, długoterminowych interesów oraz stabilności spółki;
Art. 90d. 4. 1) jasne, kompleksowe i zróżnicowane kryteria w zakresie wyników finansowych i niefinansowych, dotyczące przyznawaniazmiennych składników wynagrodzenia….;
Formalne skutki zapisów ustawy
Zrealizowanie w/w obowiązków zarządu wymaga specjalistycznej wiedzy w zakresie zarządzania wynagrodzeniami, szczególnie w zakresie opracowania kryteriów oceny wyników i tworzenia mechanizmów wiążących wyniki z wysokością wynagrodzenia.
Podobnie jest ze zmierzeniem tego, jak polityka wynagrodzeń przyczynia się do realizacji strategii biznesowej i długoterminowych interesów spółki.
Naszym zdaniem, zrealizowanie tych obowiązków, zgodnie z rozwiązaniami
przyjętymi na świecie, wymaga wsparcia niezależnych doradców ds. wynagradzania.
Warto również zaznaczyć, że zgodnie z zasadami dobrych praktyk osoby
zainteresowane nie powinny tworzyć systemów nagradzania dla samych siebie, bo mogą być posądzone o stronniczość.
Jak spółki wdrożyły polityki wynagrodzeń dla członków rad nadzorczych
liczba zbadanych spółek 70
➢ wynagrodzenia uzależnione od liczby posiedzeń 8 (1-5 tys. PLN)
➢ wysokość wynagrodzenia ustalona jako krotność przeciętnego wynagrodzenia 23
➢ żadna spółka nie przyznaje wynagrodzenia zmiennego członkom RN
➢ PPK 20
➢ opieka medyczna 5
➢ karta multisport 2
➢ samochód służbowy 5
➢ zwrot kosztów związanych z pełnieniem funkcji w RN 32
Dziękujemy za uwagę
Kazimierz Sedlak
kazimierz@sedlak.pl 12 625 59 29
601 487 353
Iwona Wabik-Szuba
wabik@sedlak.pl 12 625 59 17 797 990 795
