RECENZJE I POLEMIKI

RECENZJE I POLEMIKI

P. Schi0eler

"A1cohol-related problems for prim ary health care workers" - Deve- lopment of national training seminar. WHO Euro, Kopenhaga, 1991

I rec. Ignacy Wald I

Cel europejskiej strategii "Zdrowie dla wszystkich" głosi, że w 1990 roku polityka narodowa we wszystkich krajach członkowskich

powinna doprowadzić do tego, by mechanizmy prawne, administ- racyjne i ekonomiczne dostarczyły szerokiego międzyresortowego

poparcia oraz bogatych zasobów promocji zdrowych stylów życia

i zapewnić efektywny udział społeczeństwa na wszystkich poziomach realizacji tej polityki.

Broszura wydana przez Biuro Europejskie Światowej Organizacji Zdrowia opracowana została przez znanego badacza zagadnienia, Petera Schioelera. Przez wiele łat był on w duńskim Ministerstwie

Oświaty starszym doradcą do spraw alkoholu i narkomanii, a także

jednym z dyrektorów Międzynarodowej Rady do Spraw Alkoholiz- mu i Uzależnień. Schioeler przez kilka lat prowadził badania duńskie

nad reakcją społeczności na problemy alkoholowe. Idea książki polegała na przygotowaniu międzynarodowych (regionalnych), a także narodowych i miejscowych seminariów służących szkoleniu pracowników podstawowej opieki zdrowotnej w zakresie zdrowych stylów życia, w szczególności w zakresie problemów alkoholowych.

We wstępie autor zwraca uwagę na to, że w ostatnim okresie wciąż rosną problemy związane z alkoholem oraz że w spo)eczności

ł27

międzynarodowej

narasta

potrzeby szerszego

rozwoju

prewencyjnych oraz promocji zdrowych stylów

życia.

Jednym z najistotniejszych mechanizmów

tego typu

jest podstawowa opieka zdrowotna, a

jej profesjonalni i nieprofesjonalni partnerzy.

W dalszym

autor przedstawia

obszerne dane

alkoholu w krajach europejskich w latach 1980-1987. Dane te

na

usystematyzowane

regionów.

to zatem kraje skandynawskie, kraje Wspólnoty Europejskiej, kraje Europy

kowej i Wschodniej oraz Austria i Szwajcaria.

W

rozdziale autor omawia programy

Or- ganizacji Zdrowia

ze

"Zdrowie dla wszystkich", a szczególnie programy

zapobiegania. W rozdziale tym omawia

zagadnienie

epidemiologicznych, przedstawiono

różnorodne

typy problemów alkoholowych, zaburzenia zdrowia, wypadki, koszta problemów alkoholowych,

innymi omawia

się doświadczenie międzynarodowego

studium

reakcji

społeczności

na problemy alkoholowe.

Rozdział następny poświęcony

jest omówieniu mechanizmów zapobiegania problemom alkoholowym w poszczególnych krajach i w skali

Omawia

zatem zagadnienia w tej dziedzinie

we Wspólnocie Europejskiej, zagadnienie podatków i

a

handlu

reklamy napojów alkoholowych itd.

Rozdział następny

dotyczy

Autor, co typowe dla

duńskich działaczy

w tym zakresie, bez wielkiej sympatii omawia

działania dotyczące

ograniczenia

napojów alkoholowych,

główny

nacisk

na

popytu. Omawia

programy

dotyczące

zarówno

do prewencji, jak i

sektorów

w zapobieganiu

zdrowia, policja, pracownicy

Oddzielnie omawia

skutki profilak- tyczne

leczniczych, a

alkoholowego w zapobieganiu problemom alkoholowym.

Rozdziały następne dotyczą już sformułowania zadań

na przy-

szłość

oraz omówienia wielo- i

seminariów szkoleniowych.

krajów europejskich

zmniejszenia

alkoholu o 25 % do roku 2000. Niezwykle

ważną rolę

w realizacji tego zadania

powinna podstawowa

128

opieka zdrowotna. Przygotowame tych

w znacznym stopniu od odpowiedniego szkolenia, zarówno przeddyplomowego, jak i szkolenia w czasie pracy. W kilku rozdzialach autor

przedstawia zasady organizacyjne i proponowane programy takich

działań

szkoleniowych. Seminarium

dla nauczycie- li obliczone jest na 5 dni i zawiera w swoim programie zarówno omówienie

problemów alkoholowych, jak i dróg zapobiegania. Wiele miejsca

autor szkoleniu

typów pracowników: lekarzy psychologów,

pracow- ników socjalnych, nauczycieli, pracowników

masowego przekazu, pracowników administracji.

Książka

zawiera bogaty zestaw

i

jako cenny

pomocniczy do organizowania tego typu

A

lektura pracy pozostawia uczucie pewnego niedosytu.

Autor nie dostarcza bowiem dostatecznie

materia-

łów,

które

na

problemów alkoholowych.

Najistotniejszy chyba bowiem prze10m we

spojrzeniu na

konsekwencji w

alkoholu polega na tym,

dawniej

widziano

w

od alkoholu.

wiemy,

te

znacznie szersze. Chodzi tutaj o

typu problemy alkoholowe.

Koncepcja alkoholizmu

na leczenie specjalistyczne.

Uświadomienie

sobie roli alkoholu w

typu problemach zdrowotnych, np.

pospolitych zaburzeniach przewodu pokarmowego czy

oddechowego wskazuje na to,

zapobieganie tym problemom i

ich, to sprawa nie tylko specjalistów, ale

pracowników podstawowej opieki zdrowotnej. Niestety, ten typ informacji jest

przed- stawiony w opracowaniu.

szerzej

to uczynio- no w opracowaniu,

dawniej

krótkiej i prostej interwencji

dla zapobiegania wtórnego u nadmiernie

pijących, choć

jeszcze nie

konsumentów.

czenie wielu

szczególnie program Malmo, badania edyn- burskie i

na znaczenie tego typu

Dlatego

argumentacji

Schioelera jest

Tak

pierwsze seminarium z typów proponowanych przez dra Schioelera jest planowane na listopad 1991

M

praktyki tego typu seminariów

do

129

wzbogacenia opracowania. Mimo tych braków jednak broszura jest cennym

informacji

zapobiegania problemom alkoholowym.

130