Poradnik Bibliograficzno-Metodyczny : 2003 z.2

Poznań

2-2003

PORADNIK

Bibliograficzno-Metodyczny

Wojewódzka Biblioteka Publiczna

i Centrum Animacji Kultury

Wojewóo/ka Biblioteke Publiczna i Centrum Animacji Kultury Poznaniu PORADNIK BIBLIOGRAFICZNO-METODYCZNY Kwartal Poznań 2003 Rok XXXVI 21141

Przewodniczący Zespołu Redakcyjnego Redaguje zesp6ł: ISSN 0238-9142 Mate,iał sZkoleniowy Iwona Smarsz Urszula Bzdawka Beata Nowak Maria

KALENDARZ RO WYDARZEŃ

Poniższy kalendarz, II kwartał 2003 roku. Szerszy

obchodów i wydarzeń na znajduje się w "Poradni-kach Bibliograficzno-MetorJYI:Lnych" z

Kwiecień

(130) IV 1873 - Ur. Siergiej Rachmaninow, kompozytor i pianista rosyjski (zm. 28 1111943)

(135) IV 1868 - Ur. Edmund Rostand, poeta i dramaturg francuski (zm. 2 XII 1918)

2 IV - Międzynarodowy Dzień Książki dla Dzieci (obcho-dzonyod 1967 roku w rocznicę urodzin Christiana Andersena)

(75) 2 IV 1928 francuski poeta, malarz,

1111991) (30) 4 IV 1973 powieściopisarz i dzien-Wielkopolską (ur. 1211903) (35) 4 IV 1968 przywódca Murzynów równouprawnienie, lau-Nobla (ur. 1511929)

(95) 5 IV 1908 niemiecki dyrygent,

kie-berlińskiej i wiedeń-skiej (zm. 16 Vii 1989)

(475) 6 IV 1528 - Zm. Albrecht Durer, niemiecki malarz i grafik (ur. 21 V 1471)

7 IV - Światowy Dzień Zdrowia

(30) B IV 1973 - Zm. Pablo Picasso. malarz hiszpański, rzeźbiarz i dzialacz społeczny (ur. 25 X 1881)

8 IV

-

Międzynarodowy Dzień Romów, obchodzony od 1971 r. z inicjatywy Światowej Rady Romów (35) 9 IV 1968 - Uchwalanie "Ustawy o bibliotekach" (105) IV 1898 - Zm. Stephan" poeta francuski,

stawiciel (Uf. 18 1111842)

(35) IV - Zm. Zofia SlczJcka-Szatkowska,

(ur. 6 VIII

11 IV

-

Światowy Dzień ChOlych na Chorobę Parkinsona, proklamowany przez królową Elzbietę II w 1997 r. 12 IV - Międzynarodowy Dzień lotnictwa i Kosmonautyki, obchodzony od 1969 roku w rocznicę lotu Jurija Gagarina

(90) - Ur. Aleksander poeta (zm. 2.6

-

Dzień Ludzi ogloszony w

przez Ruch Bezdomności

15 IV - Międzynarodowy Dzień Kombatanta

(160) 15 IV 1643

-

UL Henry James, pisarz amerykański (zm. 28 II 1916)

(175) IV Zm. Francisco Lucientes, hiszpar'rski

larz I grafik 1746)

(65) - Zm. Marcin wielkopolSki

ruchu robotniczego

"4

X 1885)

(45) 17 IV 1958 - Zm. Jakub Wojciechowski, robotnik, pamiętnikarz związany z Wielkopolską (ur. 3 VII 1884) 13 IV Światowy Dzień Ofiar Katynia, obchodzony w

rocznicę opublikowania przez Niemców w 1943 r.

informacji Katyniu masowych

oficerów W P zamordowanych przez NKW D w 1940 r.

-

Mlędzynamdowy Ochrony Zabytkow (15) 18 IV 1988

-

Zm. Józef Łobodowski, poeta, prozaik. tłumacz

(60) 19 IV 1943 gelele warszawskim

(20) 19 IV 19B3 powieściopisarz,

noweli-VIII 1909)

(5) 19 IV 199B poeta, laureat na·

311111914) (235) 20 IV 1768 - Zm. Giovanni Antonio Canal (Canaletto), malarz

włoski, pejzażysta (ur. 18 X 1697)

22 IV - Święto Ziemi

(750) 23 IV 1253 - Lokacja Poznania na prawie magdeburskim 23 IV - Światowy Dzień Książki i Praw Autorskich (pod

patronatem UNESCO)

(90) 23 IV 1913 - Ur. Stanisław Chudoba, prawnik, działacz ruchu robotniczego, związany z Wielkopolską (zm. 6 XII 1943)

24 IV Solidarności Mlodzieży

na wniosek Światowej (65) 25 IV 1938

(100) 26 IV 1903 (zm. 7 III 1969)

(205) 26 IV 1798 mlllarz francuski, przed·

s/luce europejskiej

26 IV - Dni Ulana, obchodzone corocznie w Poznaniu (1 lO) 29 IV 1893 - Zm. Józef Bliziński. dramaturg (ur. 101111827) (120) 30 IV 1883 - Ur. Jaroslav HaSek, pisarz czeski (zm. 3 I 1923) (120) 30 IV 1883 - Zm, Edouard Manel, malarz i grafik francuski

(ur. 23 11832)

29 IV - Międzynarodowy Dzień Tańca (ObChodzony od 1982 r. w rocznicę urodzin Jeana George'a Novar· ra'a, francuskiego tancerza)

v

- MiędzYf18!'odowy

3 V - Międzynarodowy Dzień Wolności Prasy, oglouo-ny w 1991 roku przez UNESCO i Swiatową Fede· rację PEN Clubów

(140) 5 V 1863 - Zm. Francesco Nullo, pulkownik włoski, bojownik o wolność WIoch i Polski (ur. 11 1111826) (20) 6 V 1983 - Zm. Ludwika Woinicka, pisarka. autorka książek

dla dzieci i mlodzieży (ur. 23 XI 1924) (130) 7 V 1873 - Rozpoczęła działalność Akademia Umiejętności

w Krakowie. od 1919 r. Polska Akademia Umie-jętności, obecnie PAN

(170) 7 V 1833 (135) 7 V 1868 8 V - Dzień 8 V - Światowy 8 V - Dzień (100) 8 V 1903 - Zm. Paul 9 V - Dzień EuIOPY, r.

Europy dla upamiętnienia deklaracji 9 Maja (1950 r.). znanej jako Plan Schumana. który dal początek Wsp61nocle Europejskiej

10 V - Dzier\ Środk6w Społecznego Przekazu. obcho-dzony przez Kościół Katolicki

(30) 11 V 1973 - Zm. Bohdan Arcl, prozaik, popularyzator wiedzy lolnlczej (ur. 7 V 1914)

v

25 V - Międzynarodowy Dzień Dzieci Zaginionych (ob-chodzony od 1990 r. )

26

-

Dzień Matk

27 V

-

Dzień Samorządu Terytorialnego. uchwalony przez Sejm RP w 2000 r.

(490) 28 1513 Wydano pierwszą drukowaną książkę duszy" opracowaniu Biernata Lublina, w krakowskiej oficynie Floriana Unglera i Wolfganga Lema (20) 29 V 1983 Zm. Bogdan Rulha. prozaiK poznański (ur 17 VI

1920)

(225) 30 V 1778 - Zm. Voltaire (właść. nazw. Franois Marie Arouet). pisarz i filozof francuski (ur. 21 XI 1694}

(410) 30 1593 Chrislopher Marlowe. dramaturg i

an-gielski (ur. 111564)

(130) 31 V 1873 Ur. TadeLJsz Rittner, dramaturg, pisarz (zm. 19 VI 1921)

31 ,",wiatowy Rozwoju Kultury. obchodzony

z inicjatywy UNESCO

31 V - Światowy Dzień bez Papierosa. obchody na

wnio-sekWHO 1988 roku

Czerwiec

Międzynarodowy Dzień

(20) VI 19B3 - Zm. Anna Seghers (właść. nazw. Netty Radranyi), pisarka niemiecka (ur. 19 XI 1900)

(210) 3 1793 Antoni Malczewski, (zm. 2 V

(40) 3 VI 1963

-

Zm. Nazim Hikmet, poeta turecki (ur. 211902) 5 VI

-

Międzynarodowy Dzień Ochrony Srodowiska

VI

(115) 23 VI 1888 - Ur. Anna Arrlm?,lm",~ 24 VI (165) 24 VI 1838 26 VI (30) 26-29 VI 1973 (25) 27 W5 VIII 1978 27 VI (125) 28 VI 1878 (105) 29 VI 1898 (75) VI 1928 - Światowy - Ur. Jan Malejko.

- Dzień Zapobiegania NarKomani, (ustanowiony przez ONZ w 1988 r.)

- II Kongres Nauki Polskiej

- Lot kosmiczny pierwszego polskiego kosmonauty Miroslawa Hermaszewskiego

- Światowy Dzień Walki

z

Cukrzycą, ogłoszony w 1991

r.

- Ur. Stanisław Brzozowski, pisarz, krytyk, drama-turg, filozof (zm. 30 IV 1911)

- U r. Zenon Kosidowski, pisarz, związany z Pozna-niem (zm.

- Zm. Roald ""'lUnl1«," zdobywca

II. ZESTAWIENI ZNE Tomasz Mizerkiewlcz

KRYTYK OLSCE

1. U progu dziesiątej dekady XX w. środowisko krytycznoliterackie było, uj-mując lZecz w koniecznym uproszczeniu, podzielone na dwa ,obozy". Pierw-szym z nich ,kierowar krakowski krytyk Jan Błoński, pisujący w latach 80. do .. Tygodnika Powszechnego·, związany z opozycją. promujący dziela różnorod­ ne, także bardziej tradycyjne w fonnie. Jako autor znaczącej ksiązki o poezji barokowej Sępa-Szaayńskiego patronował bujnie rozwijającej się poezji meta-fizycznej. Drugie wyraziste .. ugrupowanie· skupione bylo wokół warszawskiego pisma ,Twórczość" i osoby Tadeusza Berezy. Bereza plZed laty udanie wypro-mowat wielu zdolnych pisalZy o chłopskim rodowodzie, a potem, w drugiej po-lawie lat 70., pragnął plZeprowadzlć "rewolucję artystyczną w prozie", niebacznie popierając raczej eksperymentatorów literackich.

Ponie-waż jego pismo nie naraŻOiO i zajmowało się

dyle-matami ściśle wewnątrzlitcracKlmi. bywalo jako wygodny dla

reżimu ,socparnas" (okreśienie

Powyższa dwubiegunowość zniknęła wraz z

PIZe/O-mem w życiu kulturalnym Nowe warunki istnienia

lite-ratury, takie jak zniesienie do dzieł emigracyjnych,

wprowadzanie praw wolnego p!'lyniosły być może plZelomu

w samej literaturze, ale z życie iijerackie.

Stwo-rzyły możliwości dla wypromowania swiata

krytycznoliterackie-go. W życiu literackim Janusza Sławińskiego,

"zanik centrali". Oznaczało to, że nie Istniał już leden krakowsko-warszawski "salon literacki" ferujący nieodwołalne wyroki. Pluralizm, jaki zagości I w pol-skim życiu publicznym od 1989 r., znalazł dobitne odzwierciedlenie w kultu-rze literackiej. Upadło sporo "centralnych" pism (np . ..życie Ulerackie"), a na ich miejsce powstały nowe znaczące czasopisma: w pierwszym rzędzie kra-kowski "brulion", a ponadto poznański ,,Arkusz" i "Czas Kultury", bytomsko· katowicki "FA-art", lubelskie "Kresy", gdański .Tytur, rzeszowska "Fraza", wro-clawska "Dykcja", szczecińskie "Pogranicza" ... Zmieniał się także styl uprawia-nia krytyki. Lata 80. były okresem krytyki moralistycznej, często po prostu Zdeklarowanej politycznie (chodzi szcieg61nie D publikacje w drugim obiegu),

co pociąg alo za sobą częste pomijan ie niach utworów (przykład stanowią prace ku komunizmu upowszechnił się styl

recenzenci woleli spory o wartość chll;ylów amlst\'CZllVch ~'!!rl"CV,n(),,1: rową książek itp.

Okazało się przede wszystkim, że wiających o sprawach literatury, skłonnych

ksztan, biorących udzial w promocji nowych książek I nazwisk. Nowa literatura (A. Stasiuk, O. Tokarczuk, M. Gretkowska, S. Chwin. J. Pilch, P. Huelle, I. Fili-piak itd.) miała szczęście pojawić się wraz z calym pokoleniem świetnie oczy-tanych, przenikliwych, wyjątkowo aktywnych i zaangażowanych w swe zajęcie krytyków.

Z

uwagi na stopniowe wycofywanie się z prac krytycznych wspo-mnianych koryfeuszy polskiej krytyki I~erackiej (w latach 90. Bereza i Błoński przygotowywali głównie wznowienia swych dawnych książek) krystalizowała się nowa konstelacja krytyczna. Spośród wcześniej obecnych nadal ważne miejsce i znaczący głos zachowali dwaj krakowscy krytycy: piszący o prozie Jerzy Ja· rzębski (autor m.in. Apetytu na PlZemianę) oraz znawca współczesnej poezji Marian Stala (wydał m.in. Drugą stronę).

Listę nowych nazwisk otwiera znakomity duet krytyczny

z

Poznania -Przemysław Czapliński i Piotr Śliwiński,

mach "Kuriera Czytelniczego", "Megaronu", podręcznik Literatura po/ska 1976- 1998, książek krytycznych o prozie lat 90.

-chome marginesy, czym zyskał sobie

cy współczesnej polskiej prozy. Śliwiński UI"wu,,"uWdl PIZygody z wolnością, a wraz z Anną

tów Poezja polska po 1968 roku. Zaslugą no;'n~nS;(lrrl dokonań najnowszej literatury w tradYCję dwudzicstowiclcz,ne!lO próba rozpoznania dominujących zjawisk

mogła czytelnikom w zrozumieniu nowych I

Dość niespodziewanie znaczącym ośrodkiem m~śli krytycznoliterackiej okazał się górnośląski .FA-art", Dariusz Nowacki i Krzysztof Uniłowskl konse-kwentnie uprawiali krytykę śmiałą, prowokacyjną, dosadną w ocenach, nieraz stronniczą Ich wystąpienia z reguly mialy za cel rewizję przyjętych opinii, a po-pieranym wzorcem stała się dla nich nowoczesna literatura postmodernis!ycz-na. Propagowali często książki mało znane, eksperymentujące z formami literackimi - trudno się dziwić, że krytycy .FA-artu· zbliżyli się nieco do środo­ wiska "Twórczości" (Uniłowski wydał pracę naukową Polska proza innowacyjna w perspektywie postmodernizmu poświęconą częściowo prozie .bereziaków" z łat 70.). Liczne artykuły Nowackiego wywolywaly glośne protesty (np. kiedy

krytyk zaatakował powieść lub "napadł" na Pra-wiek i Inne czasy O. Tokarczuk) krytyk bacznie obserwują-cy mechanizmy życia literackiego i uWikłania literatury.

Generacji nowych poetów i ,Jlokoleniem bruLionu', to-warzyszyło wielu krytyków, powstania legendy owego

pokotenia. Warszawscy r Jerzy Sosnowski spisali

dzieje owej formacji literackiej

w

ksiązce Chwilowe zawieszenie broni Gorącym zwolennikiem twórczości "brutionowców" był przez długi czas Karol Maliszew-ski. Ten mieszkający w Nowej Rudzie krytyk z oddaniem czytal i recenzował niezliczoną ilość tomików wierszy, wspierał debiutujących, z duzym wyczuciem diagnozował "stan ducha" zbiorowości pisarskiej. Jego zasługą stalo się rozpo-znanie i opisanie dwóch typów poezji młodego pokolenia barbarzyńskiej i kla-sycyzującej.

Pojawiła się także krytyka feministyczna. Jej najciekawsze przedstawiciel-ki to Kinga Dunin i Inga Iwasiów. Wypowiedzi krytyczek nie były po prostu obroną pisarstwa kobiet - nade wszystko stanowiły ambhną próbę odnalezienia tego, co decyduje o "kobiecości" pewnych tekstów literackich. Równie przeko-nujące bywały ich "podejrzliwe" odczytania książek pisanych przez mężczyzn,

ujawnianie stereotypowości i neutralnych scen

książko-wych, zachowań bohaterów, Przekome spojrzenie na

literaturę proponował w swych Dunin-Wąsowicz, redaktor

pi-sma "Lampa i Iskra Boża". subkultur

młodzieżo-wych, książek populamych, do kultury muzycznej

rocka. Za jego sprawą doszło powieści Doroty

Ma-słowskiej Wojna polsko-ruska Wyliczenie powyższych ności, więc by dać wyobrazenie mienić wypada jeszcze

"Twórczości", której "przewodzą" Leszek Bugajski, Ja-nusz Drzewuckl. Chętnie; często komentuje slan pOlskiej prozy redaktor wro-CławskieJ "Odry" Mieczyslaw Orski. Z "Tygodnikiem Powszechnym" związany jest Andrzej Franaszek, autor książki o Herbercie Ciemne źródło. Na łamach "FA-artu" i krakowskiej "Dekady" publikuje swe coraz ważniejsze artykuły o lite-raturze Robert Ostaszewski. Do bardziej liczących się uczestników debat i spo-rów literackich nalezy od lat redaktor "Kresów" Arkadiusz Baglajewski. 2. Po szkicowym omówieniu przemian oraz głównych typów polskiej krytyki literackiej po 1989 r., chciałbym poniŻej przybliżyć sposób, w jaki spełniała ona Swe podstawowe role w kulturze. Zdaniem Janusza Sławińskiego krytyka

lite-racka spełnia cztery podstawowe funkcje postutatywną, metakrytyczną.

Funkcja pierwsza, operacyjna, w dotarciu do publiczności - zachęca rzami, bywa jurorem konkursów literackich, ratura polska znalazła się po 1989 komunikacyjnej, Prawa wolnego rynku

pisarzach, ale także - w równie wielkim stopniu - na krytykach, Goszczą oni coraz częściej w telewizji i radiu, uczą się mówić o literaturze przystępnie, z pa-sją, budząc zaciekawienie, Dobrzy krytycy powinni się dziś sprawdzać "medial-nie". Często wypowiadają się na łamach prasy codziennej (np, w "Gazecie Wyborczej" i "Rzeczpospolitej"), w popularnych tygodnikach (oprócz "Tygodnika Powszechnego" i .Polityki" może to być także magazyn kObiecy np. "Twój Styl"). Ich obecność w podobnych mediach jest wa~na, gdyż pozwala budzić rodzaj "snobizmu" czy mody na czytanie książek literackich. Przekonuje to pu-bliczność, że literatura jest ważnym składnikiem nowoczesnego świata, ma w nim coś ważnego do powiedzenia.

Funkcja poznawczo-oceniająca krytyki literackiej polega w pierwszym rzędzie na opisywaniu i wartościowaniu utworów. Równie istotne jest przy tym inne zadanie krytyki - notowanie zmian

w której ksią1ka dociera do czytelnika.

rynku krytyka w Polsce dostrzegla niebe2:piea,,,isllwa życie literackie. Kinga Dunin w słynnym

w książce Karoca z dym) zauważyła, ~e wielu lokalnych, waznych pism i środowisk żenie dokonały ponownej centralizacji. SQwane przede wszystkim książkami nakladowe pisma nie mają zamiaru w małycin ilościacin i cenione, póki co,

zatem utrudnia rozwój literatury niekomcrcy,ncj,

Wbrew niepokojom Dunin nie było jednak do końca prawdą. by .mocne" media mogły wypromować każdą książkę - kiedy .Gazeta Wyborcza" aglosila powieść Siostra Małgorzaty Saramonowicz wybilnym dziełem i doniosłym wydarzeniem literackim, krytycy zgodnie i zdecydowanie zdeprecjonowali ten utwór, umieścili go wśród dzieł dosy!': sprawnie pisanej literatury popularnej,

Ooslrzezono ponadto wagę zjawiska nazwanego przez Piotra Śliwińskie­ go .detronizacją literatury". Polscy pisarze byli w latach PRL-u ważnymi posta-ciami życia publicznego (Miłosz, Herbert i in,), ich twórczość byla powszechnie czytana, istotna dla odbiorców. Po przelomie roku 1989 roku twórcy z dnia na dzień znaleźli się w zupełnie odmiennej sytuacji kulturalnej - świat zachodni

dawno już nie przywiązywal czy powieści, zamiast

literatury zbiorowe emocje i film. Kultura slowa

zostala tam zastąpiona Czapliński (w książce

Wzniosie tęsknoty) byl jednym że polska literatura c0-raz częściej wyraża UCZUci'0 Nastroje te, można by dopowiedzieć, w pewnym i owej .detronizacji·. Nie

wszyscy jednak ubolewali twierdzii. że czas

normal-ności to właśnie taki okres, w którym literatura jest zjawiskiem .. niszowym" , bu-dzi zainteresowanie wyłącznie w kręgach pasjonatów (porównywał czytelników z hobbystami).

To, co nazwał Sławiński funkcją postulatywną. odnosi się do tych wypo-wiedzi krytyków, w których formułują oni pewne żądania, potrzeby, zadania dla literatury. Nie brak podobnych zachowań krytycznych i wsp6tcześnie. Jednym Z glośniejszych bylo wystąpienie Adama Zagajewskiego z programem .wyso-kiego stylu". Zagajewski zniechęcony był ostentacyjnym banalizmem, niekiedy i celową wulgamosci~ niskością tematów podejmowanych przez dzisiejszych literatów. Pragnąl ośmielić ich do opisywania tego, co wzniosie i nawet pate-tyczne w ich życiu. Postulaty ZagajeWSkiego spotkały się z żywą dyskusją. czę­ stymi polemikami, odpowiedziami (zOb rozmowę redakcyjną na łamach pisma ,,Znak", 2000 nr 4).

Opisana przez Dunlll literackim rOwnież

pro-wokowała do ogłaszania Czapliński przedstawil projekt kultury .ruchomych marginesów" książkę), w której sprawy odepchnięte i poddane spolecznej p.zez literaturę

zrehabilito-wane. literatura byłaby którego nikt nie byłby

wy-kluczony. Robert Ostaszewski zdecydowane ocenianie

i rozliczanie dokonań pisarzy, twierdzii, :ze literaci ucie-kają od spraw ważnych intelektualnie. Proponował, by literatura nawiązała do najbardZiej dokonań wymagającej, awan-gardowej literatury XX wieku. sugerowal. by zmarginalizo-wana literatura dala o sobie znać jako miejsce dotkliwej krytyki życia publicznego w Polsce (w domyśle ~ mediów, politykł itd.), bo tylko w ten spOSÓb mogłaby odzyskać część utraconego autorytetu. Karol Maliszewski wystąp~ z ideą literatury jako "wielkiej rozmowy", uwaźał, że pisarze powinni wszczynać spory o wartości.

Metakrytyczna funkcja krytyki literackiej polega na określaniu przez nią wymagań i ról, jakie stawia sama sobie. Krytycy polscy po roku 1989 często woleli unikać określenia "krytyk" i mawiali, że są kompetentnymi czytelnikami. Niektórzy z nich np. Jaroslaw Klejnocki, przypominali przedwojenny ideał per-sonalizmu. co oznaczało. że poprzez teksty szukali kontaktu z osobowościami

pisarskimi. Ostatnie lata przyniosły odmienne

na nowo przemyśleli swe zadania SO'JleCLI'" Wso()!lIniaIlV literatury i naciski mediów prowokowaly

jalności, wyrównywania szans literatury Niewiadomski przypominał niedawno chowywac się szlachetniej - nie poddawać ulegać korzyściom jednostkowym i w wypowiedzi o literaturze.

3. Słyszeć można częste, głównie dobiegające ze strony pisarzy, narzekania na krytyków, utyskiwania nad upadkiem krytyki, brakiem odpowiedzialnych re-cenzentów. Zapewne jednak zla opinia o krytykach należy do najbardziej za-dawnionych przesądów świata literatury (już starożytność wykpiwała tzw. zoilów). Nie brak przecież dziś całkiem przeciwnych opinii - iż świetnie wy-kształceni krytycy dowartościowują obecnie swymi błyskotliwymi analizami mało interesujące utwory naszych literatów. W gruncie rzeczy najistotniejsze okazuje się to, że "zdetronizowanej" literaturze bynajmniej nie brakuje zaprzy-sięgłych popleczników, którzy obserwują pisarskie dokonania, wypatrują nowo-ści, spierają się o interpretację książek. Mimo że środowisko literackie zostało znacząco zmarginalizowane we wsp61czesnym

niej nie straciło swej żywotności i woli

BIBLIO Pozycje zwarte

1. APETYT na Przemianę: notatki - Kraków: Społeczny Instytut WydawniCZY 2, BEZ namaszczenia : ksi~ki i

blin: Stowarzyszenie Literackie .Kresy", 1995. - 204 s. - (Biblioteka "Kresów")

3. CHWILOWE zawieszenie broni: o twórczości tzw. pokolenia "brulionu" (1986-1996) I Jaroslaw Klejnocki, Jerzy Sosnowski. - Warszawa: Wy-dawnictwo Sic!, 1996. -192 s. - (Stanowiska, Interpretacje)

4. DRUGA strona: notatki o poezji wsp6łczesnej I Marian Stala. - Kraków: Społeczny Instytut Wydawniczy Znak, 1997. -288 s.

-20-21. ZAWÓD - czytelnik: notatki o prozie

Kraków: Spoleczny Instytut Wydawniczy 22. NASI barbarzyńcy, nasi klasycyści:

szewski. - Bydgoszcz: .Świadectwo", 23. ZWIERZĘ na J. : szkice o wierszach I

Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie, Artykuły

1. COŚ się skończyło, nic nie chce się zacząć I Marian Stala /I T

Y

g . p o

w. -

2000, nr 2, s. l, 14

2. DETRONIZACJA literatury: notatki do lematu I Piotr Śliwiński /I K r e s y. -2002, nr2, s.121-126

3. DWIE normalności: o literaturze i życiu literackim lat dziewięćdziesią­ tych / Dariusz Nowacki 1/ F A - a r t . - 2001,

nr

1-2, s. 15-21

4. KRYTYKA, towarzyszka literatury I Michał Głowiński /I Z n ak. - 1998, nr 7, s. 28-38

5. LITERATURA w uścisku mediów: rozmowa redakcyjna z udziałem Przemyslawa Czaplińsklego, Kingi Dunin, Jerzego Jarzębskiego,

Dariu-sza Nowackiego, Piotra Śliwińskiego i II R P

blic a N owa. - 2000, nr 7, s. 6. MARGINESY I centrum: proza polska

ski /I Kresy. - 2001, nr4, s. 132-160 7. O POŻYTKACH płynących z krytycznej

I Andrzej Niewiadomski /I K r e s y 8. PET (pokolenie ery transformacji) Balcerzan /I A rku s z, - 2001, nr 9, POMYSŁ na literaturę - odstąpię! I

2001, nr 1-2, s. 33-41

10. ŚRODKI przeciwbólowe i przeczyszczające Robert Ostaszewski 1/ F A - a r t • 1 ,

11. WOBEC normalności: O prozie lat dziewięćdziesiątych I Przemyslaw Czapliński /I F A - a r t . -2002, nr l, s. 30-45

12 . • WYSTARCZY być": próba rynku I Tomasz Mizerkiewicz /I Ark u s z. -2002, nr 2, s. 1-2

Metodologia badań krytyki

1. DZIEŁO -język -Autorów I Wydawców Funkcje krytyki literackie;

Kraków : Towarzystwo , 1998. - S. 159-183:

2. PRÓBY teoretycznoli!mack1e ! - Kraków:

Towarzy-stwo Autorów I Wyuawc6w "Universi1as", 2000. -S. 137-161. Krytyka literaCKa Jako przedmiot badań hlstorycznolita-rackich

Justyna Stoltmann-Prędka Dział Instrukcyjno-Metodyczny

ŹRÓDŁA INFORMACJI NA TEMAT INTEGRACJI

POLSKI Z UNIĄ EUROPEJSKĄ

Możliwości tworz w b ib II

(T eks! opracowany na

przy Woje1o\Ódzkiej Biblioteco

i europejskiej ch

Inlormacji Europejskiej Kultury w Poznaniu)

Material ma na celu oczeK;l7COIe pOljslaw'Dvlych informacji o publikacjach dotyczących Integracji EuropejskieJ. prowadzenia działal-ności informacyjnej w tej niezbędnego warsz1atu pracy.

Nadano mu charakter WO",lAlon7P·',Io dla osób, które pragną ZdObyć bądż poszerzyc wiadomości o latwo dostępnych źródłach informacji dotyczących funkcjonowania i rozszerzenia Unii Europejskiej.

Jest w nim mowa m.in. o instytucjach i ważnych obszarach zainteresowa-nia Unii EuropeJskiej, wraz ze wskazaniem stron internetowych poszczególnych organizacji oraz miejsc pobrania dokumentów.

Zamieszczone praktyczne informacje odpowiadają aktualnym potrzebom bibliotekarzy zmagających się na co dzień z coraz bardziej wyspecjalizowanymi zapytaniami ze strony uczniów, nauczycieli, urzędników. przedsiębiorców, rol-ników i Innych osób.

-22 Publikacja sklada się z 10 dzialów dzialań Unii Europejskiej. W obrębie dzial6w branych tytulów. Zesławienie sklada się I elektronicznych.

Podane pod niektórymi opisami bltllio;:!fillir'Z/'lyml syłają do tresci konkretnej publikacji lub

Każdy opis bibliograficzny opatrzony jesl

I. Jak Unia Europejska informuje

o

sobie?

Główne zalożenia dzialań informacyjnych UE na świecie, zasady udo· stępnianla tej informacji oraz podział dokumentów prawnych Wspólnot Euro-pejskich zawierają artykuły:

1. POLITYKA informacyjna Unii Europejskiej I Radosław Kasprzyk /I W: Integracja europejska - zagadnienia podstawowe I red. nauk. Moni· ka Słupińska. -Łódż: Instytut Europejski, 2001. -S. 149·174

Wiele potrzebnych informacji można znaleźć na stronie Instytutu

Europej-skiego w Łodzi: www.le.lodz.pl; 2. INFORMACJA Unii Europejskiej

bliotekarsłwo publiczne w krajach rencyjne), Poznań-Sleraków, 2·4

WBPiCAK w Poznaniu, 2002. - S.

Autoł1<a jest pracownikiem Centrum EUI'OD,eisl,iml0

skiego: www.esuw.edu.pl.

3. ŹRÓDŁA informacji Unii Europejsk.ej I publiczne wobec Unii Europejskiej' - Chełmża, 17-19 wrzesnia 2001 2002. - S. 63-73

Adres Polskiego Związku Bibliotek: lltip:/lkosząjjp.bibhQfeka,!prIAt,p!!pzb!

Najnowsze publikacje Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej w War-szawie przygotowane zostały w dużej mierze z myślą o pracy bibliotekarzy publicznych i pracowników informacji. Są to m.in.:

4. VADEMECUM - źródła Informacji o Unii Europejskiej. - Warszawa: UKIE, 2002. - 306 s.

5. PRZEWODNIK po źródłach informacji o dokumentach Unii Europejskiej. Warszawa: UKIE, 2002. 54 s.

-24

Nowa broszura dostępna w Punkcie 1,,,,,m"CV)'ym wiera odpowiedzi na najczęściej zadawane

wstępujących do UE i me tylko. Pytan,a u"'er"n",,",,n

Unia Europejska?", ~Jak działa Unia?",

"Nasze życIe codzienne":

Także w wersji elektronicznej na

htlo:lIwww.europa.de!oo!.ol/inde)(.php?id-broszury&sClI nS8ssJoH:::::395ebO 14q 16ą 55bd79b6ea7545d644cf

11. NOWA idea dla Europy: deklaracja Schumana - 1950-2000 I Pascal Fontaine. - Gliwice Wydaw, "Wokół nas", 2000. - 43 s. - (Dokumenta· cja Europejska)

Omówienie "Planu Schumana", narodzin pierwszaj Wspólnoty, kalendarium konstrukcji europejskiej,

Także w wersji elektronicznej na stronie:

http://www.eurapa delpol.plflndex. php?id=broszurv&samSession=395ebOl4a t6a QSbd79b6ea7545d644cf

12. VADEMECUM Europa od A do Z I Zbigniew Czachór; Friedrich Eber! Stiltung Przedstawiciel siwo w Polsce. - Warszawa: Wydaw.

Perspekty-wy

Press Sp.

z o. o"

2000. - 290 S.

Publikacja wsp6łwydana przez

13. EUROPA od A do Z: podręcznik identeld, Wolfgang Wessels, prze!. Gliwice: Wydaw .• Wokół nas", 2002.

leksykon przeznaczony dla jącej i precyzyjnej informacji na temat europejskiej, znajduje się lu 68 rzetolnych partów, praktyków I badaczy problemalyki euroolll"'.IOI.

Prezentacja sianowiska łudzł Kościoła, zarówno duchownych jak i świeckich. na tematy europejskie, dyskusja na temat korzyści i ujemnych zjawisk związanych z akcesją Polski do UE to dwie poniższe broszury:

14. ROLA Kościoła katolickiego w procesie integracji europejskiej I red, Mi-chał Góra, - Gliwice: Wydaw. "Wokół nas", 2001. - 62 [2] s.

15. MODERNIZACJA i wiara. Rola Koscioła katolickiego w procesie integra-cji europejskiej I red. Michał G6ra. - Gliwice: Wydaw. "Wokół nas·,

16. AGENCJE Unii Europejskiej: - (Biblioteka Europejska;

Próba monog rafi i pejska Agencja Środowiskft

WarS7Plwa: UKIE, 2002, 269 s.

agencji UE, m.in.

Euro-I'oprawy WarunkÓW Zycia i Pracy. Europejski Urząd Be':pie.",:(,,',s·:wa

Także w wersji elokt",ol<lzno,

B-PUB-5BE

http://www1.ukie.oov.pVuk.nsf/

17. SŁOWNIK terminologii Unii Europejskiej: angielsko-polski i polsko-angielski I Iwona Kienzler. - Gdynia: Wyd. IVAX, 2001. - 199 s.

Zawiera: nazwy łnstytucji, organizacji, a także fakty i v.'Ydarzenia z dziejów

Unii i krajów z nią stowarzyszonych. pojęcia dotyczące integracji i procesów de-mokracji w Europie w wersji angielsko-polskiej i poiSka angielskiej. Publikację kończy charakterystyka państw członkowskich Unii, państw stowarzyszonych I kandydujących.

Informacja od wydawcy dostępna na stronie:

www

Intoserv9.oVivax

18. SŁOWNIK instytucji i terminów Unii Europejskiej I Henri Malosse, Pascal Fontaine. - Warszawa: Komitet Integracji Europejskiej. 1997. - 2oos.

Słownik ujmujący skomplikowaną tematykę dotyczącą UE, opracowany przez dwóch francuskich 19. KOMPENDIUM wiedzy Regionalne Cenirum UKIE, 2002. - dysk ne z integracją Polski Europejska?, dlaczego

cja naszego przystąpienia?

"Ul "I,,,}o,,e) (Dokument elekironiczny]! Toruniu. - Warszawa: poS,Z",'UI'ICY':U odpowiedzi na pytania związa­

sfworzona i jak funkcjonuje Unia

c2Ionl,osh," omz jakie będą konsekwen·

Kompendium zawiera dla osób poszukujących

podstawowej wiedzy o dla zainteresowanych

infor-macjami szczegółowyr'- Opracowane przez

Regio-nalne Ctmtrum InformaCji EwoptJjsiUaj w l'oH;nłu, ~maii; centrum@eurooa.torun.~. www.europa.torun.pl.

ZEwsza aktualna wersja •• Kompendium wiedzy o UnII Europejskiej" w we"'ii

on-lina znajduje się w Internecie.

20. UNIA Europejska w pigulce [Dokument elektroniczny] I oprac. Marek Cha/as. - Warszawa: Przedstawicielstwo Komisji Europejskiej w Polsce. 2002. - dysk optyczny (CD-ROM)

Płyta jest nieodpłatnym materiałem szkoleniowym przygolowanym przez Przedstawicielstwo Komisji Europejskiej w Polsce. Prezentacje opracowane

Informacja na F'O~3ce jest dość rozproszona i nie zawsze zaktualizow3n;.J

trzebom w tym zakresie, i udostępnienia poprzez

wydawnictwo książkoIVe danych o ofercie edukacyj-nej szkolnictwa wyższego pOjętej problematyki euro-pejskiej.

40. 10 LEKCJI o Europie I Przedstawicielstwo Komisji Eu-ropejskiej w Polsce. - Gliwice: Wydaw .• Wokół nas', 1998. - 63

s.

Najważniejsze zagadnienia związane z powstaniem, funkcjonowaniem, płaszczyzną gospodarczą, społeczną, relacjami UE - ŚWiat. opraccwal pad ką­ tem młodego czyjelnlka Pascal Fonlaine, profesor Sludiów Politycznych w pary-zu. Publikacja dostępna w Punkcie Infonnacyjnym Unii Europejskiej w Warszawie (PIUE).

Dokument dostępny także na stronie: www.europa.delpol.pl

41. 15 LEKCJI O Europie I Halina Bieda; Katolickie Stowar Lyszenie Wycho-wawców. - Gliwice: Wydaw. ,Wokół nas', 2003. - 63 s.

Edukacja europejska zosiala ujęta w podstawie programowej kształcenia og61nego dla gimnazjów jako międzypl2edmiolowa ścieżka edukacyjna. Poniższa publikaCja jest z zaloie"i" podpowiedzią w pr1epmwadzenlu lekgi w ramach ścieżki międzyprzedm !Oiowej

zdobyć poprzez Wydavilnlc\wo Jest to egzemplarz bezplatny. ,1i"gnA"",n"

42. EDUKACJA europejska żyna Spychała. -Toruń

Zbiór zadań z kacji europejskiej w więoej wiadomości na 43. WOJNA o łody malinowe:

bez granic I Komisja C.UfU!"'l""', - Gliwice: Wydaw. "Wokół nas', 19lJ9.

metodycznym. Można ją InfonnaCji Europejskiej. UKIE.

przekazać uczniom jak naj-zadań_

o pokojowej Europie Infotmacyjny Unii Europejskiej. 29

s.

Komisja Europejska zwraca również uwagę na atrakcyjność fonny edukaCji europejskiej młodych obywateli. Dyrekcja Generalna ds. Jnformacji, komunikacji, kultury. środków audiowizualnych" wydała we wszystkich of,cjalnych językach UE m.in. komiks i bajki.

Komiks dostępny także w wersji elektronicznej: \WIW.eurooa.delpol.pl

44. TOMEK i trzy tajemnice I Przedstawicielstwo KomiSji Europejskiej w Polsce. - Gliwice: Wydaw. "Wokól nas", 2001. -20 s.

68. SPOSOBY wdrażania Globalnym Podejściu 188 s. - (Prawo Unii

69. SYSTEM oceny zgodnośo Warszawa: UKIE, 2001 -dzień; nr 4/2001) 70. ANALIZA skutków

Nowym Podejściu oraz W"rszawa: UKIE, 2001.

-312001)

i docelowy] 1 UKIE. -Europejskiej na co ustawodawstwo do-stosowawcze dla samorządów i województwa / UKIE. -Warszawa: UKIE, 2001. - 35 s. - (Prawo Unii Europejskiej na

co

dzień; nr 5/2001)

71. ŚRODKI ochrony indywidualnej: informacje dla pracodawcy 1 UKIE. -Warszawa: UKIE, 2001. - 30 [1] s. - (Prawo Unii Europejskiej na co dzień; nr 6/2001)

72. SAMORZĄD gospodarczy jako partner firm w akcesji do Unii Europej-skiej 1 UKIE. - Warszawa: UKIE, 2001. - 59 [1]

s. -

(Prawo Unii Euro-peJskiej na co dzień; nr 7/2001)

73. WDR02ENIE ustawy o czasie pracy kierowców 1 UKIE. - Warszawa: UKIE. 2001. - 40 [1] s. - (Prawo Unii Europejskiej na co dzien; nr 8/2001)

74. PRZEWODNIK po Wspólnej Polilyce Rybołówstwa lUKlE. - Warszawa:

UKIE, 2001. - 48 Ewopejskiej na

co

dzień;

nr 9/2001)

Zeszyły dostępne

na na stronie UKIE.

75. EUROPEJSKIE prawo pOdOI~,)we Trybunalu Sprawiedliwośo I

dokumenty

elektronicz-orzecznictwa Europejskiego Marek Kalinowski. Gdańsk: Ośrodek Doradztwa r "",kl.cnlnc!n

211 S.

Sp. z 0.0., 2001.

-Książka jest rezultntem nad tematem slomnuło· wanym w tytule. omawia podatku pośredniego oraz podatku od wartości dodanej - w świelle orzecznictwa Europejskiego Trybu· nału Sprawiedliwości.

76. PORADNIK prawny dla gmin [Dokument elektroniczny] 1 Regionalne Centrum Informacji Europejskiej w Toruniu. - Warszawa: UKIE, 2002.

-dysk optyczny (CD-ROM)

Urząd Komiletu łntegracji Europejskiej wydał kolejną publikację wlomnie plyty CD·ROM. przeznaczoną dla samorządów. Na płycie znajdują się najważ·

-37-IX. Wspólna Polityka Rolna

Seria ABC Unii Europejskiej, dostępna we wspominanym wcześniej Punkcie tnformacyjnym Unii Europejskiej w Warszawie obejmuje 34 opnaco· wania tematyczne (dostępne nieodpłatnie na miejscu lub drogą internetową, http://www.europa.delpol.pl/index.php?id=abc&samSession=ebct4aalI 08cb7432a l af7 c391661240). wśród których ukazały się ostatnio broszury: ,Unia Europejska dla Rolników':

81. ROLNICTWO unijne a rolnictwo Polskie / Przedstawicielstwo Komisji Europejskiej w Polsce. - Warszawa, 2002. - 16 s. - (Unia Europejska dla Rolników)

82. EUROPEJSKIE organizacje rolnicze I Przedstawicielstwo Komisji Euro-pejskiej w Polsce. - Warszawa, 2002. - 4 s. - (Unia Europejska dla Rolników)

83. POLITYKA regionalna UE - szansą rozwoju obszarów wiejskich I Przedstawicielstwo Komisji Europejskiej w Polsce. Warszawa, 2002. -6 s. - (Unia Europejska dla Rotników)

84. WSPÓLNA Polityka Rolna UE I Przedstawicielstwo Komisji Europejskiej w Polsce. - Warszawa, 2002. - 4 s. - (Unia Europejska dla Rołników) 85. WSPÓLNA Polityka Rolna I jej skutki dla Polski po akcesji do Unii

Euro-pejskiej I Joanna Czapla, Waldemar Guba. - Warszawa: Fundacja Pro -gramów Pomocy dla Rolniciwa (FAPA), 2002, - 61 S.

Rolnictwo jest jednym z sektorów najwcześniej poddanYCh integraqi w lonie Unii Europejskiej. Wspólnotowe regulacje dotyczą większości podstawowych ryn-ków rolnych. Około potowy całości acquis communautaires odnosi się do tego obszaru. Powyższe opraoowanie prezentuje mechanizmy WPR (Wspólnej Polity-ki Rolnej) na poszczególnych rynkach rolnych w UE:

86. PODSTAWY prawne tworzenia i działalności grup producentów I

Jaro-sław Ejsmont, Robert Milewski. - Warszawa: Fundacja Wspomagania

Wsi, 2001. - 81 [2] s,

Czym jest grupa producentów, jakie ma umocowania prawne? .. Te infor-macje oraz podstawowe pojęcia na temat spółek, stowarzyszeń i spółdzielni plus Krajowy Rejestr Sądowy producentów rolnych w załączniku - to zawartość publi-kacJi.

87. WSPÓLNA polityka rołna Unii Europejskiej a polskie rolnictwo: rozwa-żania o korzyściach i kosztach I Fundacja na Rzecz Rozwoju Polskiego Rolnictwa. - Warszawa: UKIE, 2002. - 103 s. - (Biblioteka Europejska;

- 38 Publikacja stanowi materiały przez Fundację na Rzecz Rozwoju szczegółowe informacje z dziedziny

w obszarze rolnictwa, Wspólna Polityka w polskim sektorze rolnym.

88. CHŁOP, rolnik, larmer?: przystąpleme dzieje i obawy polskiej wsi I Instylut ISP, 2000. - 240 [4]

s.

Zagadnienie restrukturyzacji w polskim rolnictwie, w ramach przygotowania naszego kraju do członkostwa w UE, spowoduje zmiany w sferze ekonomicznej

jak i społecznej. Wyniki badania w z.akresie postrzegania procesu integracji przez

ludność wiejską, przyszłoścI polskiej wsi i rolnictwa w strukturach Unii EuropeJ-SkieJ.

Fundacja Programów Pomocy dla Rolnictwa (FAPA) w ramach progra-mu Phare wydała cykl broszur tworzących różne serie wydawnicze.' W Punk-cie Informacji Europejskiej dostępne są m.in.:

89. SERIA: Polskie rolnictwo a standardy UE, Warszawa, 2000. W jej obrębie znajdują się m.in. takie inlonmatory iak:

- Polski sektor rolno-żywnościowy: niecznych dostosowań. - 32

s

Analiza skutków Agendy 2000 Integracja

z

Unią Europejską: na skutki w polskim rolnictwie, -Podatki w Unii Europejskiej i w

Polityka rolna i strukUnalna UE: lflCIM1lIon'3

nalne: rozwiązania dla Polski,

-90. SERIA: Prawo żywnościowe Unii LUI·op,als,ac/. \A""",,,,,,~ - Prawo żywnościowe Unii EuropejskIej I

i Mieczysława Obledzlńskiego, - 258 [1] s.

Wymagania jakościowe dotyczące dżemów. marmolad i Innych przetworów owocowych żelowanych. - 33 [3] s.

Wymagania jakościowe dotyczące wyrobów kakaowych I czekola-dowych. - 31 s.

Wymagama jakościowe dotyczące cukru. - 76 s,

Wymagania jakościowe dotyczące żywności mrożonej - kontrola I samokontrola. - 28 s.

- Wymagania jakoi;ciowe wolejach roślinnych. - Wymagania jakosclcw,"

korii. -44 s. 91. SERIA: Prawo rolne

2000:

Seria składa się z 20 tylurów.

kwasu erukowego spożywczych. -21 [3] s. eK"trolkk,1h kawy i ekstraktów

cy-sektor rolny, Warszawa

- Fundusze strukturalne w Unii Europejskiej I Maria Ciepielewska. -57

[3J

s.

Wspólna Polityka Rolna Unii Europejskiej I Janusz Rowiński. - 61 [3] s. Ochrona środowiska w rolnictwie I Anna Liro. - 59 [1 J s. Fundusze przedakcesyjne. SAPARD I Henryk Skórnlcki. - 43 [1

J

s. Organizacja rynku mleka I produktów mleczarskich w UE / Ewa Do-mańska. - 36 [4] s.

Polityka regionalna Unii Europejskiej I Jacek Szlachta. - 47 [l] s. Podstawowe akty prawne Unii Europejskiej dotyczące WPR: • cz 1, Fundusze pomocowe: system obliczania nadwyżki

bezpo-średniej (FADN): rynek mięsa. - 76 [4] s.

• cz. 2, Rynek minka: -83 [1] s. • cz. 3, Rynek rrlię,;a - 70 [2) s. - Program aktywaCji 51 [lJ

s.

- Rynek zbóż I Micha] - Problematyka fitosanitarna i - 42 [2] s.

- Sieć danych rachunkowoJ:J:! (FADN) I Lech Goraj. - Problematyka we!orynarypo i - Program Phare 2000 I

- Rynek cukru I Barbara

- Rynek drobiu i jaj i MI.ec,:ysllaw Arlocc,c".,'r·,

- Rynek owoców i warzyw I Liliana Jabłonowska. - 52 [4J s. - Rynek mięsa I Wojciech Wojtyra. - 56 s.

- Urzędowa kontrola żywności w UE I Mieczysław W. Obiedziński.

-3511J s.

- System finansowy w rolnictwie na tle integracji Polski z UE I Marian Podstawka. - 187 s.

92. AGROTURYSTYKA I pod red. nauk. Urszuli Świetlikowskiej. - Warsza-wa: Fundacja Programów Pomocy dla Rolnictwa, 2000. -525 [2J s.

93.

posiada korzystne agroturystyki. -I",ns'onna':ja

naszej gospodarki i jej urynkowianie, stymulują możliwości rozwoju i wykorzysta-nia uslug agroturystycznych. liczba gospodarstw agroturystycznych w krajach UE stale wzrasta. W Niemczech. Francji I Aus!rii taką dzialalnością zajmuje się średnio co dziesiąty farmer. Fundacja Programów Pomocy dla Rolnictwa pre-zentuje polskim rolnikom podręcznik agroturystyki, zawierający najwa.l:niejsze

in-rodzaju dzialalnośc wobec integracji w Warszawie_

-i Przedstawicielstwo Wydaw. "Wokół nas' Informację o tym, co czeka polskie rolnictwo w procesie integracji europej-skiej. zachętę do poznania mechanizmów struktur unijnych przekazują ludzie Ko-ścioła, m.in. bp Tadeusz Pleronek. abp Tadeusz Gocłowski, Zbigniew Sulewski. 94. PORADNIK dla działaczy samorządowych w warunkach jednoczącej się

Europy! pod red. Witolda Prono!Jisa. - Wilrszawa: Slowar:rys7!m/e

na

Europejskiej Europa,

1999.-OdIJD"/!ClIZ!ElĆ na niektóre z '@Iez,,,,,,,'!,:h

"Na czym polega

krajów Unii?", "Po 00 eUfOregjony?~. Książkę

adresy i telefony urzędów i sejmików wojewódzkich oraz międzynarodowych

sto-warzyszeń, fundacji, agencji, funduszy i programów służących samorządom lokalnym.

95. PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ wiejska

w

Polsce i krajach Unii Europejskiej I

pod red. nauk. Marka Klodzińskiego j RArh"'Y Fedyszak-Rad7iejowskiej

96.

W,~r~7~'W" Polska Akademia Rozwoju Wsi I [1]

s.

PrzectslęOlorczość jest obecnie ~k!uczem~ otwierającym

SOfipodarczego i społec:.rnegD tym polu szczególnie

jesl rozwój przedsiębiorczości wiejskiej, jako niezbędny warunek przezwyciężenia niekorzystnych zjawisk na wsi: bezrobocIa, kryzysu w rolnictwie, rosnącej skali ubóstwa, monofunkcyjnosci polskiej wsi, czy tez. roszczeniowych postaw, biemo-ści i apatii jej mieszkańców. PUblikacja stanowi znaczące osiągnięcie naukowe Instytulu Rozwoju Wsi I Rolnictwa.

rolnicze w Unii te 1J',"'Jer,.,,", I Zdzisław Gumkowski. Fi\PA, 2000. -100

wspÓlnotowych organizacji

pracy z polskimi organizacjami rolniczymi. Jej autor przez dwa lilta (1997-1999) kierował Biurem Polskich Organizacji Rolniczych w Brukseli.

Tomasz Kierzkowskl. - Warszawa

141 [1] s.

Finansów, 2002.

-Autor ksiązki przedstawia m.in. oceny (ewaluacji), ceJe jej

przeprowadzania, ró2nlce między ewaluacją projektów, a mon~oringiem i kontrolą. zdobyć fundusze z Unii Europejskiej? [Dokument elektroniczny] I Regionalne Centrum Infonmar:ji Europejskiej w Toruniu; Biuro Doradztwa Gospodarczego ACME. - Warszawa: UKIE, 2002. - dysk optyczny (CD-ROM)

olokl","ioZM publikacja została opracowana przez Urząd Komitetu Integracj: przedstawione w działach: praktyka i fundusze

UE są roboczymi tłumaczeniami, mają charakter szkoleflio\Ny i wić oficjalnej podstawy do starania się o środki z

w szczególności przedsławionych wniosków, formularzy. pI2.owodr\:k(iw gów formalnych, które są zbliJ:one do tych, kt6re będą

wejściu do UE. Wszystkie materiały znajdujące się w dZlolach: praktyka i fundusze UE pochodzą z projektu szkoleniowego roallzc>wanollo mach umowy bliżniaczej pomiędzy Polską a Francją, reBd:z()W''''O)

Komitetu w partnerstwie z Irlandią i Portugalią, (projekt

2.7: ROZWÓJ PL99/IElIOT/1b).

klo, gdzie? Jak skutecznie pozyskiwać środki pozabudżetowe? I Krupa; Tarnowska Fundacja Kultury. - Tarnów: Oficyna Wy-dawnicza .PDK" Tarnowskiej Fundacji Kultury, 2002. - 128 s.

Autorka pracuje w Tamowskiej Fundacji Kultury, organizacji pozarządowej posiadającej duży bagaz doświadczeń w zakresie pozyskiwania grantów na re-alizowane przez nią przedsięwzięc\a I nformacjami dzieli się czytelnikiem. Więcej informacji Tarnowskiej Fundacji Kultury www.tfk.tamow.pl

- 45 pl. Powstańców Wie:kopolskich 18 64-700 Czarnków

leI. (67) 255 30 00

STOWARZYSZENIE Niepelnosrrawnych r,uchowo _Sprawność' os. Parkowe 11

64-700 Czamków leI. (67) 255 41 83

STOWArlZYSZENIE .J'omagajmy DLleciom" os. Slowackiego 24

64-980 Trzeianka leI. (67) 216 27 33 - Powiat gnieźnioński

1. CARITAS Archidiecezji Gnieżnieńskiej os. Orla Białego 20

62-200 Gniezno tel. (61) 425 57 82

2. GNIEZNiEŃSKIE Stowarzyszenie Milosierdzia ul. Fama 6

62-200 Gniezno

GNIEŻNIEŃSI(IE Stowarzyszenie "Filar" ul. Kilińskiego 17

62-200 Gniezno leI. (61) 4261318

POLSKI Związek Głuchych - Terenowy Ośrodek Rehabilitacji i Wspar-cia Społecznego Niesiysląl!;ych

ul. Wrocławska 5

62-200 Gniezno leI. (61) 425 85 06

POLSKI ZWiązek Niewidomych - GnieŹnlo ul. Sobieskiego 20

62-200 Gniezno leI. (61) 426 1402

POLSKIE Towarzystwe Slwardnienie Rozsianego Oddzial Gili"tnie

ul. Zabłockiego 61 62-200 Gniezno

2. FUNDACJA Wzajemnoj ul. Agrestowa 8 62-800 Kalisz tel. (62) 767 38 3. POLSKIE Stowarzyszenie ul. Widok 77 Upośledzeniem Umysiowym 62-800 Kalisz tel. (62) 766 34

4. REHABILITACYJNY Klub Sportu i Turystyki ul. Łódzka 29a

62-BOO Kalisz tel. (62) 274 64 72

5. TOWARZYSTWO Pomocy im. sw. Brata Alberta ul. Warszawska 93a

62-800 Kalisz tel. (62) 757 30 45

6. TOWARZYSTWO Przyjaciół Dzieci -Oddział Powiatowy ul. Fabryczna 7 62-200 Kalisz leI. (62) 784 39 29 7. WIELKOPOLSKA ul. Łódzka

19

62-800 Kalisz tel. (62) 757 52 - Powiat kępiński 1. LOKALNE Stowarzyszenie dziną i Społecznością Rynek 7 63-630 Rychtal - Powiat kolski

Dzieci I Młodzieży z

Ro-1. POLSKIE Stowarzyszenie na Rzecz Os6b z Uposledzeniem Umysło-wym -Koło Terenowe

ul. Wojciechowskiego 21a 62-600 Kolo

- Pow/a! (grodzki i ziemski) 1, FUNDACJA Mielnica ul. Szp~alna 43 62-504 Konin lei. (63) 244 31 71 2,

3, FUNDACJA Pomocy Bliźnim św. Maksymiliana ul. Kolbego 2

62-500 Konin lei. (63) 242 38 68

4, POLSKIE Slowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umyslowym

5. WTZ Kurpiliskiego 3 Konin 2448599 2422064 Stowarzyszenie na 62-550 Wllczyn leI. (63) 268 31 75 Upośledzonych

6. STOWARZYSZENIE

na

Rzecz Osób Niepelnosprawnych Radość

-:'llesin 2704058 7. TOVVAR7YSTWO Przyjaciól Koło w Koninie ul. Noskawskiego lA 62-510 Konin leI. (63) 242 34 71

8. TOWARZYSTWO Walki z Kalectwem 43

- Powiat kościanski 1. STOWARZYSZENIE ,Dać Pomoc' ul. Bączkowskiego 11 54-ODO Kościan tel. (65) 5151270 2. STOWARZYSZENtE Światlo Nadziei ul. T. Kościuszki 20 64-030 Śmigiel tel. (65) 518 02 73 - Powiat krotoszynski

1. POLSKIE Stowarzyszenie - Szansa ul. Młyńska 2dl1

63-700 Krotoszyn tel. (62) 725 36 95

2, STOWARZYSZENIE Sclerosis MulUplex ul. Kołłątaja 5 63-700 Krotoszyn tel. (62) 722 75 70 3. STOWARZYSZENIE Chrześcijańska Misja ul. Chopina 58 63-700 Krołoszyn tel. (62) 725 39 65

- Powiat '"szczynskJ (grodzki

1. LESZCZYŃSKIE StclwarZV);lCl'l'" ul. Łaziebna 14

64-'00 Leszno leI. (65) 520 38 80

2. POLSKI Komitet Pomocy Społecznej Zarząd Miejski ul. Narutowicza 6 64-100 Leszno tel. (65) 520 17 06 Niepełnosprawnością Niepełnosprawnej -Niepeinosprawnym

2. POLSKIE Stowarzyszenie na ul. Komuny Paryskiej 14 63-400 Ostrów Wlkp. tel (62) 736 77 83 3. TOWARZYSTWO Pomocy im Kolo Ostrowskie ul Ledóchowskiego 4 63-400 Ostrów Wlkp. tel. (62) 736 47 04 - Powiat os/rzeszowski brak informacji - Powiat pliski

1. CARITAS Parafii p.w. św. Antoniego - Dom Pomocy dla Dzieci i Doro-słych im. BI Ojca Pio

ul. Okólna 32 64-920 Pila

2. CARITAS Parafii ŚW. Rodziny ul. Sw. Jana Bosko 1 64-920 Piła

3. CARITAS Rejonu Pilskiego ul. Browarna 13 64-920 Piła 4. CENTRUM Charytatywno-Opiekw\eze ul. Kossaka 16 64-920 Piła leI. (67) 215 57 12 5. PARAFIALNY Zespół Caritas

pl. Wiosny Ludów 64-850 Ujście tel (67) 2840225

6. POLSKIE Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym Kolo Terenowe w Pile

Szkoła Podstawowa Specjalna

nr

10 ul Sniadeckich 27a

64-920 Piła tel (67) 214 1276

STOWARZYSZENIE - Nasze Pocztowa 15 Wyrzysk STOWARZYSZENIE Pro-Senior ul. Bydgoska 68 64-920 Pila tel. (67) 212 76 67

9. TOWARZYSTWO Pomocy Chorym im. Sługi Bożej Stanisławy Lesz-czyńskiej

ul. Browama 13 64-920 Pila

(57) 214 83 61

TOWARZYSTWO Przyjaciół Dzieci Oddziału Okręgowego w Rydgoska21

Piła

pieszewski

1. STOWARZYSZENIE Pomoey Rodzinom Zagrożonym i Osobom Niepel-nosprawnym I Współpraey z Zagranicą

ul. Podgórna 14 63-300 Pleszew tel. (62) 742 1347

2. TOWARZYSTWO Pomocy im. św. Brata Alberta Kolo Pleszewskie

Targowa 1 Pleszew

7422738

VVI!."·!KII Stowarzyszenie Osób Nirl,elnoso",,\i\/lwch Pomocna Dłoń Kolejowa 3

Gizalki 741 1555

- Powiat rawicki

1. POLSKIE Stowarzyszenie na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umyslowym Koło w Pak6wce

Pakówka 42 63-940 Bojanowo

2. STOWARZYSZENIE Dzieci i Os6b Niepelnosprawnych ul. Wrocławska 31

63-930 Julrosin leI. (65) 547 11 10

3. STOWARZYSZENIE Osób Sprawnych Inaczej. ich Rodzin i Przyjaciół Pomocna Dłoń

- Powiat slupecki

1. POLSKIE Slowarzy.zenie na Rzecz Osób Z Upośledzeniem Umysłowym Koło Ostrowite Hejna l 64-402 Oslrowite 2729 Za!jórów leI. (63) 226 11 08 2761176

3. POLSKIE Towarzystwo Walki z Kalectwem Oddział Powialowy w Słupcy

pl. Parysa 9 Słupca

3618

4. STOWAF,ZYSZENIE im. ŚW. Brala Sienkiewicza 11

62-400 Słupca leI. (63) 275 44 10

U pośledzeniem Umysłowym

5. STOWARZYSZENIE Przyjaciół Dzieci Niepeinosprawnych ul. Wojska Polskiego 13

62-400 Słupca 2310

6.

62-400 Słupca lei. (63) 275 08 47

- 55

- Powiat szamotu/ski

l. POLSKI Komitet Pomocy Spolecznej Stowarzyszenie Charytatywne ul. ŚW. Ducha 18

62-045 Pniewy

leI. (61) 2910298

2 STOWARZYSZf-NIE Społeczne na ul. Wojska PulsK18g0 1 64·500 Szamotuły - Powiat średzkl

STOWARlYSZf-NIr Pomocy -Krąg Poznańska

63-040 Nowe Miasto nad Wartą leI. (61) 2874006

2. STOW ARlYSZENIE Pomocy SOS Szkolna 2

63-000 Sroda (61) 285 - Powiat śremski

1. POLSKI Komitel Pomocy Spolecznej Miejsko·Gminny w Sremie Mickiewicza

63-100 Srem

Dzieci i Specjalnej

2. TOWARZYSTWO Pomocy Polrzebującym im. Brata Alberta .Nadzieja" ul. Komorowskiego 6

63-100 Srem (61) 283 27 02

3. WIELKOPOLSKI Inwalidów Narządu Ruchu Sremie

ul. Mickiewicza 40 63-100 Srem

- Powiat turecki 1. POLSKIE Stowarzyszenie na wym Koło w Turku ul. Poduchowne 1 62-700 Turek tel. (63) 278 43 23 2893706

2. TOWARZYSTWO Przyjaciół Dzieci ul. Broniewskiego 5

62-700 Turek - Powiat wągrowJeckl

1. STOWARZYSZENIE Im. Ks. Jerzego Niwarda Musolffa ul. Kardynala S. Wyszyńskiego

62-100 Wągrowiec tel. (67) 262 15 60

2. STOWARZYSZENIE Opieki Spa/ecznej - Paluki Smogulec

62-130 Smogulec

3. TOWARZYSTWO Przyjaciół Dzieci Zarząd Miejski w Wągrowcu

ul. Klasztorna 17a 62-100 Wągrowiec tel. (67) 2621481

4. WIELKOPOLSKIE Stowarzyszenie nych i Ich Rodzin "Rehabilitacja··

ul. Gnieżnieńska 38

62-100 Wągrowiec tel. (67) 262 00 27 - Powiat wolsztyiJski

1. STOWARZVSZENIE - Razem Łatwiej ul. 5 Slycznia

64-200 Wolsztyn leI. (68) 384 23 95

- Powiat wrzesiński

1. PARAFIALNY Zespól Cnacvla!\fWrIV zimierza Królewicza

ul. Grunwaldzka 62-300 Września tel. (61) 436 26 7! - Powiat z/otowskl

1 . CARITAS Parafii pw.

Sw.

Anny ul. Szkolna 1

77-430 Krajenka tel. (67) 263 83 51

Kościele p.w. Sw.

Ka-2. STOWARZYSZENIE Pomocy Dzieciom Niepelnosprawnym ul. Kieniewicza 19

64- 915 Jastrowie tel. (67) 266 35 DO

B I B L I WE

George OlWell (wlaść.

angielski powieściopisarz, Urodził się w Montihari

(Bengal, Indie) w rodzinie roku przybył z rodzi·

cami do Anglii, gdzie uczęszczal do szkoły w Eton (1917-1921). Po jej ukoń­ czeniu wyjechał do Birmy i podjął pracę w brytyjskiej policji kolonialnej (1922-1927). W 1928 rokIJ powrócił do Europy i wiódł życie biedaka imającego się różnych zajęć; zamieszkiwał w Londynie. wędrował po Anglii, pracowal jako pomywacz w Paryżu. Doświadczenia wyniesione z europejskiej włóczęgi znala-zły odbicie w debiutanckim reportażu .Na dnie w Paryżu i Londynie" (1933). W szeregach republikańskiej milicji uczestniczył w wojnie domowej w Hiszpanii (1936-1939). W walkach w Barcelonie (1937) wystąpił przeciwko komunistom. Uciekl z Hiszpanii w obawie przed represjami; jakiś czas przebywał w Maroku. P6żniej pracował w sekcji indyjskiej radia BBC (1939·1943) W 1943 roku

61

-2. DOM, literatura I Jan Józef Szczepański; rczm. przepr bella Sariusz-Skąpska /I D e k a d a Li I. - 1998 [1999J, nr 2, s. 1,3-4 3. DZIWNOŚĆ świata i tajemnica I Jan Józef Szczepański; rozm. przepr.

Tomasz Fialkowski /I Tyg. P ows

z.

-1999,

nr

3, s. 1,4

4. JAK się nie dać zwariowac? I Stanislaw Murzański /I T Y g. S o II d . -1999, nr 7, s. 14·'5

5. JAN Najder /I R z e c

z

P o I i I -2003, nr 45, s. 6. JAN Szczepariski I Jacek II T Y g . S

o

II d .

nr 10.

7. JAN Szczepański I J. SZ. /I r. - 2003, nr 44, 8. ŁASKAWY los I Jan Józef Szczepański /I T Y g. p o w

s z. -

2000,

nr 2,

s.

9

9. MAM z czego zdać\prawę I Jan Józef Szczepański; rozm. przepr. Beata Gontarz/lOp cj e: - 1997, nr 2, s. 28-29

10. NAUKA w szkole Conrada: pisarze o adaptacjach I Jan Józef Szcze-pański plzepr. Łukasz K i n o. - 2000, s.4-7,

11. NIE zabrudzeni I Jan Szczepański; rozm.

Maciej ycie.-20oo, 13·14

12. NIEZAlElNY choć nie zawsze pod prąd: miejSce Jana Józefa Szcze-pańskiego w polskiej literaturze wspólczesnej I Beata Gontarz /I O P c je. - 1997, nr 2,5.22-27

13. ODDAĆ sprawiedliwość I Jan Józef Szczepański; rozm. przepr. Gabriela Łęcka /I P ol ityka. -1998, nr 31, s. 4Cl-41

14. ODSZEDŁ Józef Szczepański I I / G

a

z. W

Y

br. 2003,

15. moja jesień I Szczepański; rozm.

Krzysztof Ślą s k . - 1999, 32-34

16. PRZEDE wszystKim lęk I Jan Józef Szczepański; rozm. przepr Krys!ran Brodackl/lTyg. Solid.-2001, nr7,s.16-17

17. REJS po oceanie chaosu I Andrzej Werner /I G

a

z. W Y b o r . - 2003, .nr 45, s. 12-13

18. SPOTKANIE po apokalipsie [skrót) / Andrzej Werner /I Gaz. Wy-bor 2002, 215,s.18-21

19. W JOLel Szczepański;

lit .-1997,nr284, 20. przyzwoitość I Jan Józef Szczeparlski; rozm. przepr

Pawlas o li d . - 1995,

21. ŻEBY o coś chodziło I Jan Józef Szczepański; rozm. przepr. Roman Graczykil G az. W yb o r. - 1999, nr 7, s. 12-13

-62

III. MATERIAŁY METOD

Zdzislawa Magdalena Barankiewicz Bartosz Mosirlski

Kazimierz Woluch

Wprowadzenie

OJCOWIE WSPÓLNEJ EUHOPY Konspekt zajęć

Zagadnienia związane z tematyką europejską omawiane są poprzez róż­ ne formy. Mlodzież gimnazjalna zdobywa wiedzę o integracji Polski z UE w oparciu o programowa kształcenie og61ne dla gimnazjów, realizując ścieżkę edukacyjną międzyprzedm,otową. Zajęcia, które proponujemy w 2 numerze te-gorocznego poradnika, .. " mają na celu przybliżenie sylwetek założycieli wspólnej Europy i są wzbogacone o elementy zabawowe a r6wnocześnie edu-kacyjne. Można je przeprowadzić zarówno iN szkolnej bibliotece jak i publicznej. Uczestmkaml mogą być uczniowie ostatnich klas szkoły podstawowoj i mlo dzież gimnazjalna.

Cele:

- poznanie nazwisk osób, kt6re przyczynily się - zdobycie wiedzy o krajach, kt6ra zaiPO<:zą.tkc1W211y - udoskonalenie umiejętności precyzyjnego - samodzielna analiza tekstu.

Czas trwanIa: 45-60 minut Metody I formy pracy: - intaraktywny miniwyklad. - analiza tekstu, - zabawa ..zgadnij kto to?"

- dyskusja z elementami burzy mózgów. Materiały:

- kartki papieru, - duże kartony na plakat. - mazaki,

Paula-Henrieąo Spaaka - jego raport ski ch, Charlesa de Gaulle'a - opowiadal - podzial uczestników zajęć na 7

z informacjami o .. ojcach Europy"), - opracowanie przez zespoły w ciągu

(z uwzględnieniem nazwy państwa, które repreLenluwali), wykonania plakatu - przedstawienie najważniejszych danych o wylosowanej osobie,

umieszcze-nie plakatu w widocznym miejscu,

- zabawa ,zgadnij kto to?" - jedna osoba z grupy wychodzi z sali, inna wskazana przez prowadzącego losuje nazwisko spoŚfód omawianych postaci,

przywołana osoba próbując odgadnąć wylosowane nazwisko zadaje pylania, może wspomagać się informacjami z plakatów - grupa może odpowiadać tylko Tak lub Nie np.:

Czy to był Włoch?

Czy dążył do utworzenia .. Stanów Zjednoczonych Europy·? Czy byl ministrem spraw zagranicznych?

- zakończenie - prowadzący prezenluje

tingera i może oglosić konkurs dla wSZv;>IK'crt za;m~"eso'wany,ch nym zagadnieniem:

Zastanów się i napisz esej na temat Skorzystaj z pylań pomocniczych.

MATERIAŁY Pytania pomocnicze do konkursu 1. Kto to jest Europejczyk?

2. Co to znaczy być (czuć się) Polakiem?

3. Kto z dawnych Polaków/Europejczyków jest dla Ciebie wzorem do naśla­ dowania?

Notki biograficzne

Brylyjski mąż stanu, Partii Konserwatywnej;

przeciwnik ugodowej polityki i 1951-55 premier rządu.

W przemówieniu Churchilla r malazło wyraz

zdecydo-wane ukierunkowanie na Europy"; pierwszym

krokiem służącym jej realizaCji Rady Europy. Mów~ on

o unii wszystkich państw Europy gotowych zjednoczyć się pod przewodnictwem Francji i Niemiec.

Charles de Gaulle (1890-1970)

Francuski mąż stanu, generał. W czasie II wojny światowej stal na czele Francuskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego oraz Tymczasowego Rządu Republiki Francuskiej. Kilkakrotny premier i prezydenl (1958-1969) Francji. W polityce zagranicznej de Gaulle reprezentował dązenie do wzmocnienia mo-carstwowego znaczenia Francji. Wypowiedział się za realizacją idei Europy OJ-czyzn (1960).

Alcide De Gasperi (1881-1954) W wieku 30 lat reprezentowal wybrany do sejmu w Insbrucku.

lalnego włoskiej Partii Ludowej, odds.kejąc skim obliczu. tycie De (i'l5nl>n •• oo można podzielić na dwa okresy na opór i niechęć wobec lOisnilce 00

politycznej. Drugi, gdy pod i doświadczony polityk. W polityką zagraniczną, wiele jektu zjednoczenia europejskiego do wspólnoty obronnej jako go wOjny domowe.

Konrad Adenauer (1876-1967)

trzy lala później został lunkcję sekretarza

gene-na jej antyfaszystow-Schumana i Adenauera) kiedy to ze względu faszyzmu zniknął ze sceny

pojawił się jako dojrzały

!",'mIN.cm Włoch. Zainteresowany

poswięcil dopracowaniu pro-działań było dążenie pokój i

powstrzymujące-Wychowywał się w świecie niezmiennych wartości chrześcijańsko­ humanistycznych. Od 1917 r. był nadbunnistrzem Kolonii. Gdy Hitler jako kanclerz Rzeszy chcial odwiedzić lo miasto, Adenauer odmówił przyjęcia go, dając wyraz swoim antyfaszystowskim poglądom. W efekcie 17 .07 .1933 roku H. Goring odwołał go z urzędu. 2.05.1945 roku Amerykanie Okupujący Kolonię ustanowili K. Adenauera ponownie nadbunnistrzem. Od 1946 roku datuje się aktywna działalność przyszłego kanclerza w CDU Nadrenii - Północnej

Wesl-falii. W sierpniu 1948 roku Adenauer lamenlarnej, opracowującej nową 23.05.1949 roku. W pierwszych wyborach większość głosów, a Adenauer podejmuje rowniclwem. W wieku 73 lal, 15.09.1949 rzem federalnym. Pozostaje nim 14-letniego okresu sprawowania rządów

ważne okazały się prace prowadzone latach 50., zakOl'lclone podpisaniem traktatu o założeniu Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali.

Robert Schuman (1 BB6·1963)

Powodów, dla których ten właśnie człowiek stał się pomysłodawcą jedne-go z największych wydarzen XX wieku, powstania zaląZk6w wspólnoty europej-skiej, doszukiwać się mozna w jego zakorzenieniu w różnych kulturaćh. Studiował prawo na uniwersytetach w Bonn, Monachium, Berlinie i strasburgu. Działalność polityczną rozpoczął, gdy Alzacja i Lolaryngia zostały wcielone do Francji. W latach 1919-1940 był członkiem francuskiej Izby Deputowanych. Po kapitulaCJi Francji opuścił Paryż i wrócił do Metzu. Gdy odmówił Niemcom, któ-rzy próbowali skłonić go do kolaboracji, ukrywał się do końca wojny. Po wojnie wrócił do działalności politycznej. W łatach 1946-62 był deputowanym do Zgromadzenia Narodowego. Do 1956

sów, premiera, ministra spraw zagranicznych, ważniejsze jest jednak to, czego doknnal sytuacji politycznej, nie zagojonych z czasów wojen światowych - Niemcami, pozycją pojednania niemiecko-franctJskiego, we wspólnotę gospodarczą. Pomysł czątkował trwający do dziś proces int€H'Irrlwania Jean Monnel (1888-1979)

Francuski dyplomata, zajmował 1923 był zastępcą sekretarza generalnego

światowej Monnet pracował na rzecz zbłiżenia francusko-brytyjskiego, propo-nując W. Churchillowi bliską współpracę. W maju 1943 roku Monnet zostal członkiem francuskiego ruchu oporu. Po wojnie polityk zostaje szefem komisji przygotowującej plan rozwoju, unowocześnienia! resłrukturyzacji francuskiej gospodarkI. Lata pięćdziesiąte przynoszą ukoronowanie pracy Monnela, kiedy to współ-przygotowany przez niego ,Plan Schumana', staje się podstawą do traktatu, ustanawiającego EWWiS. Plan ten był pierwszym krokiem w kierunku organizacji europejskiego życia gospodarczego. W latach 1952-1955 Monnet

był pierwszym prezydentem rządów i paristw EWG nadali Paul-Henrl Spaak (1889-1917)

W 1976 roku szefowie

W 1932 roku Spaak W latach 1936-1938

ja-ail(;eplaclę "rancji i Anglii dla pro-a w 1938 roku zostpro-aje

pierwszym socjalistycznym okupacji hitlerowskiej

wraz z całym gabinetem opusell rlelg,ę pmll10sząC Się do Londynu, gdzie pra-cował nad utworzeniem unii celnej Beneluksu, która weszła w życie w 1948 ro-ku. Spaak współredagował Kartę Narodów Zjednoczonych i był pierwszym przewodniczącym Zgromadzenia Ogólnego ONZ. W 1948 roku Spaak podpisał Traktat Brukselski, ustanawiający regionalny sojusz obronny Francji, Wielkiej Brytanii i krajów Beneluksu. W latach 1948-1952 Spaak przewodniczył kilku or-ganizacjom europejskiej współpracy gospodarczej i politycznej. Odegrał znaczną rolę w negocjacjach Traktatów Rzymskich z 1957 roku. Po kolejnej kadencji na stanowisku ministra spraw zagranicznych Belgii w latach 1954-1957. Spaak został sekretarzem generalnym NATO.

Józef Retlnger (1888-1960)

Gdyby nie żelazna kurtyna, byłby uznany za jednego z ojców integracji europejskiej. W wieku 20 Inl doktorem łHeratury w Europie.

W trakcie studiów w pary:l:u z ideą integracji

euro-pejskiej. W czasie II wojny z najbliższych

współ-pracowników Sikorskiego. z Anglikami. Pełnił

funkcję charge d'affaires w Po wojnie pozostał zacji, które miały jednoczyć ralnym Ruchu Europejskiego

się w tworzenie organi-wSiDó'22i1oicvciei<2m i sekrełarzem

gane-W 1948 r. zorganizowal Zjazd europejskich

polity-ków i myślicieli. Stworzył Grupa Bilderbergu, w

ra-mach której wielu przywódców poglądy. Pod koniec lat 50. byl jednym z kandydatów do pokojowej nagrody Nobla.

Wykorzystano scenariusz z opracowania:

Gry i zabawy w edukacji europejskiejl Zdzisława Magdalena Barankie-wicz. Bartosz Mosiński, Kazimierz Woluch. - Płock: Regionalne Centrum In-formaCji Europejskiej w Płocku, 2002, S.: 107-112