Maciej Orkan-Łęcki
"Poetics Reconstructed: The Presence
as the Abcence of the Word. /Poetyka
zrekonstruowana: Obecność a
nieobecność słowa/", Murray Krieger,
"New Literary History", vol. VII, no 2,
Winter 1976 : [recenzja]
Biuletyn Polonistyczny 20/1 (63), 247
(l) GOODHEART Eugene: The failure of C riticism . /K lęska k ryty k i/. "New L ite ra ry H isto ry ", vol. VII, no 2 , Winter 1976,
s . 3 7 6 - 3 9 2 .
Analiza natury "krytyki humanistycznej" i próba określenia p rzy czy ny jej obecnego kryzysu. Tkwi ona częściow o we współczesnym kulcie autonomiezności, który wyklucza bardziej ogólne sformułowania. Co w ię c e j, w spółczesna humanistyka okazuje się bardziej sceptycznie ustosunko wana do w arto ści moralnych niż nauki ś c is łe , które z kolei określenia tych w arto ści oczekują właśnie od humanistyki. Paradoks współczesnej literatu ry polega na tym, że swą bezkrytyczność zawdzięcza hipertrofii krytycyzmu. W swej pasji kwestionowania i wyjaśniania w szystkiego, w spółczesność utknęła w labiryncie relatywizmu i egalitaryzm u. W ten sposób w szystko, co istn ieje, je st akceptowane; odczuwa się brak w a r to ści stałych , na których można op rzeć działalność krytyczną.
B P /6 3 /8 3
M .O .- Ł .
(I) KR1EGER M urray: P oetics R econstructed: The P re se n ce as the Absence of the Word. /Poetyka zrekonstruowana: Obecność a n ie obecność słow a/. "New L ite ra ry H isto ry ", vol. VII, no 2 , Winter 1976, s . 3 4 7 -3 7 5 .
W przeciw ieństw ie do współczesnej tendencji, uznającej w yraz i formy werbalne za puste, autor sta ra się wypunktować argumenty przem aw iające za ich "obecnością". Autor poddaje krytyce teoretyczne pozycje stru k tu ra-lizmu, wskazując na konsekwencje nadmiernego nacisku na synchronię. Wskazuje, że w przypadku D errida w yrazy p rzestają być elementami jedno litego, centralnego systemu: traktowane są jako dyferencjalne, d ecen trali zujące funkcje. Taka negatywna krytyka, zdaniem au to ra, oznaczałaby p rz e wrót w p oetyce, jako że odebrałaby formom werbalnym wszelką t r e ś ć . Podję ta tu obrona systemów werbalnych stawia jednak warunek, aby każdy system stanowił jawną fikcję uniemożliwiającą literalne potraktowanie osiągniętego p rzez ten system "mitu obecn ości".
M .O .- Ł .