ROCZNIKI EKONOMII I ZARZ DZANIA Tom 9 (45), numer 3 – 2017 DOI: http://dx.doi.org/10.18290/reiz.2017.9.3-7
HELENA UKOWSKA Wydział Nauk Społecznych KUL e-mail: helena.zukowska@kul.pl
SPRAWOZDANIE Z PRZEBIEGU KONFERENCJI NAUKOWEJ
„FINANSE PUBLICZNE A ROZWÓJ GOSPODARKI
– IN MEMORIAM PROFESOR ZYTA GILOWSKA”
Lublin, KUL, 24-26 kwietnia 2017 roku
W dniach 24-26 kwietnia 2017 r. została zorganizowana w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim Jana Pawła II w Lublinie konferencja naukowa „Finanse publiczne a rozwój gospodarki – In Memoriam Profesor Zyta Gilowska”. Organizatorem konferencji był Instytut Ekonomii i Zarz dzania Wydziału Nauk Społecznych KUL. Tematem wiod cym konferencji była my l naukowa i działalno organizacyjna Pani Profesor Zyty Gilowskiej.
Celem głównym konferencji było przypomnienie sylwetki oraz działalno ci nauko-wej, dydaktycznej i organizatorskiej profesor Zyty Gilowskiej w pierwsz rocznic Jej
mierci. Pani Profesor była osob wielce skromn i wszelkie próby upami tnienia Jej wyj tkowej osobowo ci i dzieła za Jej ycia były ucinane na pocz tkowym etapie ich podejmowania. Jednak e najbli si współpracownicy i przyjaciele z Instytutu Ekonomii i Zarz dzania KUL nie godzili si na zanikanie w powszechnej wiadomo ci wybitnych osi gni społecznych, politycznych oraz dorobku naukowego profesor Zyty Gilowskiej – st d pomysł konferencji.
Celem szczegółowym konferencji było u wiadomienie ponadczasowych osi gni Pani Profesor w dziedzinie finansów publicznych, samorz dno ci na poziomie lokalnym oraz prospołecznych rozwi za prawnych w sferze podatków. Celem uzupełniaj cym było pokazanie studentom KUL w osobie Pani Profesor wzoru do na ladowania w za-kresie wyboru drogi yciowej i kariery zawodowej oraz konsekwencji i odwagi w d e-niu do wytyczonych celów, u wiadomienie studentom, e warto kultywowa warto ci chrze cija skie, e warto uparcie d y do celu, e pora ki powinny nas uczy ich uni-kania, a osi gane sukcesy nie napawa pych .
Zdaniem organizatorów konferencji wszystkie postawione cele udało si zrealizowa , o czym wiadczy przebieg i ocena konferencji przez jej licznych uczestników – wybit-nych naukowców z całej Polski, działaczy polityczwybit-nych szczebla krajowego i lokalnego, w tym posłów i senatorów, liczne grono studentów.
Jednak e opracowanie koncepcji konferencji postawiło przed organizatorami du e wyzwanie – jak opowiada o yciu i zasługach innego człowieka, człowieka formatu profesor Zyty Gilowskiej. Dylemat wyboru formy prezentacji sylwetki profesor Gilow-skiej opisuje prof. Marian ukowski1:
(1) Czy przygotowa laurk zawieraj c obraz człowieka namalowany przy u yciu wielu przymiotników wyra aj cych jego wielko i doskonało ? Bez trudu mo na to zrobi , opisuj c ycie Zyty Gilowskiej. Była osob wielkiego formatu i bez kłopotu mo na pisa o Niej w takiej konwencji.
(2) Czy znale i opisa ciekawe fakty, interesuj ce zdarzenia, sytuacje nieznane, sen-sacyjne? Jeszcze łatwiej taki tekst przygotowa . W yciu profesor Zyty Gilowskiej było tyle ciekawego, e dobry re yser miałby dylemat, dla jakiego filmu przygotowa sce-nariusz.
(3) Czy napisa esej składaj cy si ze zda prawdziwych, pełnych frazesów, ale emocjonalnie pustych i nijakich? To by było najprostsze. Nie o takie opowie ci jednak chodzi.
Wspomnienie o Pani Profesor nale ałoby zatytułowa : „Droga Pani Profesor Zyty Gi-lowskiej do Polski”. Opis tej drogi to przypomnienie Jej w drówki z małej, lokalnej, sa-morz dowej lubelskiej Ojczyzny do Ojczyzny du ej, do Polski. Czy była to droga wytyczona wiadomie, czy zarz dzał ni przypadek?
1
Sektor finansów publicznych a rozwój gospodarczy, Problemy i dylematy, red. M. ukowski,
Po zapoznaniu si z Jej drog , pozostajemy w wiadomo ci, e wszyscy jeste my w -drowcami, idziemy przez ycie, co czynimy. Ona miała swoj drog . Na tej drodze J spotkali my. Powinni my zastanowi si nad t drog i wykorzysta jej do wiadczenie. Teraz, gdy mo emy spojrze wstecz, spróbujmy znale w tej w drówce logik – pro-fesor Zyta Gilowska zmierzała do Polski, która powinna si zmienia i któr Ona za-mierzała zmienia .
W historii ycia profesor Zyty Gilowskiej wyra nie dostrzegamy kompas, który umo li-wiał Jej podejmowanie decyzji, jak we wła ciw stron kierowa swoje kroki. Tym kom-pasem była wiara w warto ci chrze cija skie. Warto w tym miejscu przytoczy fragment z wprowadzenia JM Rektora KUL, ks. prof. Antoniego D bi skiego, do ksi gi wspomnie-niowej po wi conej profesor Gilowskiej.
Ulubion sentencj prof. Gilowskiej była pochodz ca z filmu gruzi skiego re ysera Tengiza Abuładze „Pokuta”, kiedy starsza kobieta, przechodz c przez ulic , pyta napotkan w oknie mijanego domu gospodyni : „Czy ta droga prowadzi do wi tyni?”. Ta – wiedz c o zniszczeniu wi tyni przez pozbawionego skrupułów dyktatora (symbolicznie kumuluj -cego w sobie cechy XX-wiecznych zbrodniarzy) – odpowiada: „Nie, ta droga nie prowadzi do wi tyni”. Wówczas, zdumiona i niedowierzaj ca, staruszka odwraca si i – w za-my leniu, jakby sobie samej komentuj c to, co usłyszała – wypowiada zdanie: „A na co komu droga, która nie prowadzi do wi tyni?” [...]. Dla prof. Gilowskiej wszystkie drogi prowadziły do wi tyni2.
Przed prezentacj przebiegu konferencji przypomniano biografi prof. Zyty Gilowskiej. W ulotce konferencyjnej przygotowanej przez organizatorów czytamy:
Zyta Janina Gilowska, z domu Napolska, urodzona 7 lipca 1949 roku w Nowym Mie cie Lubawskim. Absolwentka studiów kierunkowych z ekonometrii w Instytucie Nauk Ekonomicznych Uniwersytetu Warszawskiego (1972), uczestniczka wydarze marcowych, usuni ta z uczelni w marcu i ponownie przyj ta na studia pod koniec czerwca 1968 roku. Praca doktorska pt. „Analiza systemu kształtowania si zatrudnienia w rolnictwie” została napisana pod kierunkiem doc. dr hab. Sławomira Kozłowskiego (1981). Stopie dr habilitowanego nauk ekonomicznych został uzyskany na UMCS (1994), na podstawie rozprawy pt. „Proces reformowania systemu dochodów gmin w warunkach transformacji ustrojowej Polski”. W 1999 roku otrzymała tytuł profesora nauk ekonomicznych.
Przez całe ycie zwi zana ze szkolnictwem wy szym. Pocz tkowo pracownik Wy-działu Ekonomicznego Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej (1972-1985), od 1985 roku zatrudniona w reaktywowanej na Wydziale Nauk Społecznych Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Sekcji Ekonomii, a nast pnie w Instytucie Ekonomii i Za-rz dzania KUL. Dwukrotnie – w latach 1996-1998 oraz 2008-2011 – dyrektor Instytutu, od 1995 roku nieprzerwanie kierownik Katedry Finansów Publicznych. Wykładowca w Krajowej Szkole Administracji Publicznej, Europejskim Instytucie Rozwoju Regio-nalnego i Lokalnego UW. Poseł na Sejm RP IV oraz VI kadencji, delegat do Kongresu Władz Lokalnych i Regionalnych Rady Europy, w latach 2006-2007 Wicepremier ds.
2
gospodarczych i Minister Finansów. Członkini Rady Polityki Pieni nej, od 2015 roku powołana do Narodowej Rady Rozwoju. Autorka ponad 250 publikacji z zakresu finansów publicznych, samorz du terytorialnego oraz polityki rozwoju.
26 maja 2015 r. prof. Zyta Gilowska pisze do JM Rektora KUL: „Uprzejmie prosz o przedłu enie umowy o prac na dotychczasowych warunkach. Jednocze nie deklaruj po-wrót do obowi zków dydaktycznych z dniem 1 pa dziernika 2015 r.” Zamierza wróci do aktywnej pracy na uczelni. Chce prowadzi zaj cia ze studentami. W pa dzierniku 2015 r. zostaje powołana przez Prezydenta RP Andrzeja Dud do Narodowej Rady Rozwoju. W Instytucie Ekonomii i Zarz dzania planowane s dla Niej zaj cia w roku akademickim 2015/2016. Jednak w pa dzierniku 2015 r. nie podejmuje obowi zków pracowniczych, nie poprowadzi ju zaj ze studentami. Jej stan zdrowia uniemo liwia realizacj planów zwi zanych z dalsz prac na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim Jana Pawła II”3. W kwietniu 2016 r. odchodzi do Pana.
Profesor Marian ukowski, nast pca prof. Zyty Gilowskiej na stanowisku dyrektora Instytutu Ekonomii i Zarz dzania w KUL, powiedział na konferencji, podsumowuj c Jej y-cie zawodowe:
Zyta Gilowska szła do Polski, o jakiej my lała, jakiej chciała dla siebie i innych. Weszła w dorosłe ycie jako osoba bardzo dobrze wykształcona. Uko czyła jedn z najlepszych uczelni w Polsce – Instytut Nauk Ekonomicznych na Uniwersytecie Warszawskim. Jako ekonometryk potrafiła liczy , co było bardzo wa ne w Jej działalno ci, dostarczało konkret-nych argumentów w prezentowakonkret-nych racjach. Dostrzegała to, czego wówczas brakowało w Polsce, dostrzegała to, czego wszyscy wtedy chcieli my. Na pocz tku w drówki dostrze-gła, e ustrój centralnie sterowany jest niewydolny. Brakowało instytucji, która uruchomi i wykorzysta sił lokalnych społeczno ci. Zacz ła z innymi współtworzy samorz d. Najpierw w widniku, w lokalnym rodowisku, gdzie yła, pracowała i mieszkała. Znała pro-blemy tego rodowiska doskonale – to były Jej propro-blemy. Zaproponowała metody i sposoby na rozwi zywanie nurtuj cych dylematów. Nie bała si uczy , była – powiemy dzisiaj – innowacyjna. Ekonomista, ekonometryk – wzi ła si za przygotowanie regulacji prawnych dla samorz du. Weszła do zespołu, który przygotował regulacje umo liwiaj ce stworzenie norm prawnych i instytucji, z którym zmieniała otaczaj c rzeczywisto . Budowała now Polsk na miar zamierze i ówczesnych mo liwo ci. Z innymi – takimi, którzy „nie wie-dzieli, e nic si nie da zrobi ”, zacz ła budowa od podstaw samorz d lokalny. Udało si . To była Jej mała Ojczyzna, lubelska, lokalna. Z tej Ojczyzny szła dalej – do du ej Ojczyzny, do Polski. Trafiła do tej swojej du ej Ojczyzny. Pracowała ci ko, starała si , by nam si lepiej mieszkało w Ojczy nie.
Droga Pani Profesor, dzi kuj bardzo, e mogłem obserwowa Pani w Jej w drówce. Jako student na Wydziale Ekonomicznym UMCS ucz szczałem w 1972 roku na Pani wi-czenia z ekonometrii, dla których wykład prowadził Pan Profesor dr hab., hrabia Paweł Czartoryski. Po latach głosowałem na forum Rady Wydziału Ekonomicznego UMCS za na-daniem Pani Doktor Zycie Gilowskiej stopnia doktora habilitowanego nauk ekonomicznych. Za Jej namow trafiłem w 2010 roku do Instytutu Ekonomii i Zarz dzania Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, którym kierowała. Na Jej pro b podj łem si kierowania tym Instytutem w 2011 roku. Współpracowali my w ramach Instytutu Ekonomii i Zarz dzania na
3
Wydziale Nauk Społecznych KUL. Czekałem na powrót Pani Profesor do pracy od pa dzier-nika 2015 roku. Widziałem i podziwiałem Pani prac przez 44 lata. Tak w mojej pami ci wygl dała droga Pani Profesor Zyty Gilowskiej [...].
Konferencja została przeprowadzona w dniach 24-25 kwietnia 2017 r. na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim Jana Pawła II. W trzecim dniu (26 kwietnia) konferencja odbyła si w widniku, miejscu zamieszkania i działalno ci prof. Zyty Gilowskiej. Wspólne posie-dzenie Rady Miasta i pracowników Instytutu Ekonomii i Zarz dzania KUL było okazj do przypomnienia pogl dów i aktywno ci Pani Profesor jako działacza i or downika wzmac-niania roli samorz du terytorialnego w Polsce.
Konferencja została obj ta Honorowym Patronatem Prezydenta RP Andrzeja Dudy, finansowo wsparły j : Narodowy Bank Polski, Fundacja Konrada Adenauera w Polsce i Sto-warzyszenie Ksi gowych w Polsce, natomiast organizacyjnie – Fundacja Rozwoju KUL. Przygotowana została publikacja naukowa nawi zuj ca tematycznie do obszarów działalno ci naukowej prof. Zyty Gilowskiej, zatytułowana Sektor finansów publicznych a rozwój
gospo-darczy. Problemy i dylematy (Lublin: Wydawnictwo KUL 2017, ss. 527). Wydawnictwo
Ka-tolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II wykonało, w do krótkim czasie, ogrom-n prac redakcyjogrom-n , wydaj c t moogrom-nografi , dzieło o wysokim poziomie merytoryczogrom-nym i artystycznym (w tym liczne i dobrej jako ci fotografie).
Komitet Honorowy Konferencji stanowili: JM Rektor KUL – ks. prof. dr hab. Antoni D bi ski, dziekan Wydziału Nauk Społecznych KUL – ks. dr hab. Stanisław Fel, prof. KUL, prezes Narodowego Banku Polskiego – prof. dr hab. Adam Glapi ski, wybitni specjali ci z zakresu finansów publicznych i prawa finansowego – prof. dr hab. Alicja Pomorska i prof. dr hab. Jan Głuchowski, członek Rady Polityki Pieni nej oraz członek Zarz du Narodowego Banku Polskiego – prof. dr hab. Andrzej Ka mierczak, współpracow-nica prof. Zyty Gilowskiej z czasów sprawowania funkcji Ministra Finansów – dr hab. Jo-lanta Szołno-Koguc, prof. UMCS, Prezydent Miasta Lublina – dr Krzysztof uk i członek Rady Polityki Pieni nej przy NBP – prof. dr hab. Jerzy y y ski.
Do Rady Programowej Konferencji weszli samodzielni pracownicy Instytutu Ekonomii i Zarz dzania KUL, tj. prof. dr hab. Marian ukowski, prof. dr hab. Ivan Błahun, dr hab. Lech Gruszecki, prof. dr hab. Tomasz Gruszecki, dr hab. Julita Jabłecka-Prysłopska, prof. KUL, dr hab. Kinga Machowicz, dr hab. Paweł Marzec, prof. KUL, prof. dr hab. Marek Pawlak, dr hab. Helena ukowska, prof. KUL.
Komitet Organizacyjny Konferencji, pracuj cy z wielkim zaanga owaniem i odpowie-dzialno ci , cechował si wszechstronnymi kompetencjami, pocz wszy od koresponden-cji z uczestnikami, przygotowania materiałów informacyjnych o konferenkoresponden-cji, pozyskania grantów zewn trznych na dofinansowanie konferencji, przygotowania rozdziałów mono-grafii, sprawdzania i ujednolicania tekstów do monomono-grafii, organizacji cateringu, przygo-towania sesji posterowej, obsługi sprz tu komputerowego, a po przeprowadzenie konferencji, sfinalizowanie obowi zków organizacyjnych (ł cznie z dystrybucj monogra-fii) oraz rozliczenie grantów, w tym zło enie sprawozda grantodawcom – Narodowemu Bankowi Polskiemu i Fundacji Konrada Adenauera w Polsce. Komitet Organizacyjny Konferencji stanowili: mgr Zdzisław Adam Błasiak, dr Jarosław Ku pit, dr Joanna Nuci
-ska, dr Maria Pa dzior i dr Katarzyna Zi tek-Kwa niewska. Wielu pracowników Instytutu Ekonomii i Zarz dzania wspomagało grup organizatorów, wspomnie tu nale y dra Piotra Boliboka, mgr Ann D bkowsk , dr Monik Nowakowsk , dr Ann Pilarczyk, dr Ann Spoz, dra Mariusza Sokołka, dr Agnieszk Marek, dr Mari Zuba-Ciszewsk czy dra Grzegorza Zasuw .
W konferencji zostały wyra nie wyodr bnione dwie cz ci – wspomnieniowa i naukowa. W cz ci wspomnieniowej wzi li udział: rodzina prof. Zyty Gilowskiej (siostra i syn z mał onk oraz dzie mi), przyjaciele i współpracownicy, w ród nich prezes partii „Prawo i Sprawiedliwo ”, pan Jarosław Kaczy ski. W naukowej cz ci konferencji uczestniczyli naukowcy z wielu polskich uczelni, takich jak: Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, Uniwersytet Warszawski, Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach, Uniwersytet Ekonomiczny we Wro-cławiu, Uniwersytet Szczeci ski, Wy sza Szkoła Informatyki i Zarz dzania z siedzib w Rzeszowie, Uczelnia Łazarskiego, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Politechnika Lubelska. Obecni byli pracownicy wielu centralnych instytucji pa stwowych, m.in. Kancelarii Premiera RP, Narodowego Banku Polskiego, Ministerstwa Zdrowia, wielu posłów i senatorów RP. Przybyli tak e przedstawiciele lubelskich władz administracji cen-tralnej: wojewoda lubelski oraz Prezydent Miasta Lublina, Skarbnik miasta Lublina, a tak e Kanclerz Uniwersytetu Medycznego w Lublinie. W obradach konferencji wzi ło udział wielu studentów Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II.
Konferencja zacz ła si w poniedziałek 24 kwietnia 2017 r. o godzinie 10.30. Rozpocz ł j prof. dr hab. Marian ukowski, przewodnicz cy Rady Programowej i dyrektor Instytutu Ekonomii i Zarz dzania na Wydziale Nauk Społecznych Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, który powitał zaproszonych go ci, zaprezentował cel i program konferencji oraz zapowiedział jej oficjalne otwarcie. Powiedział mi dzy innymi:
Spotykamy si na konferencji „Finanse publiczne a rozwój gospodarczy – in memoriam Profesor Zyta Gilowska”, powodowani potrzeb zachowania pami ci o dokonaniach Pani Profesor. Pani profesor Zyta Gilowska z wielkim oddaniem pracowała dla Uniwersytetu, dla naszego regionu i Ojczyzny. Profesor, Samorz dowiec, Pa stwowiec – Polityk. Dla wielu z nas – Kole anka. Spotkanie jest okazj , by my mówili o Jej pracy i yciu, o problemach naukowych, którymi si zajmowała, a które s aktualne tak e obecnie.
Nast pnie oficjalnego otwarcia konferencji dokonał Jego Magnificencja Rektor KUL – ks. prof. dr hab. Antoni D bi ski, który wyraził zadowolenie, e organizatorzy zgromadzili na konferencji liczne grono przedstawicieli nauki (ponad 60 osób) i studentów KUL. Inauguracyjn cz konferencji zako czył ks. dr hab. Stanisław Fel, prof. KUL, dziekan Wydziału Nauk Społecznych, który zaprezentował zawodow drog prof. Zyty Gilowskiej.
Wykład inauguracyjny pt. „Instytucjonalne uwarunkowania europejskiej polityki go-spodarczej” wygłosiła prof. dr hab. Małgorzata Zaleska, dyrektor Instytutu Bankowo ci w Szkole Głównej Handlowej w Warszawie.
Nast pnie rozpocz ła si Sesja I – „Debata z udziałem Ministrów Finansów w Polsce po 1989 roku”. Moderatorami tej sesji byli: prof. dr hab. Marian ukowski i prorektor KUL ds. Finansów – dr hab. Paweł Smole , prof. KUL. Prelegentami Sesji I byli: dr hab. El bieta Chojna-Duch, prof. UW (jej referat nosił tytuł „Stabilno fiskalna w Unii Europejskiej i jej skuteczno ”); Stefan Kawalec (Capital Strategy Sp. z o.o.) (wygłosił referat pt. „Własna waluta a rozwój gospodarczy kraju”; dr Wojciech Misi g, prof. WSzIiZ (referat pt. „Wizja samorz du terytorialnego po transformacji ustrojowej a stan obecny”); prof. dr hab. Teresa Lubi ska (Uniwersytet Szczeci ski) (referat zatytuowany „Prorynkowa i prodecentraliza-cyjna działalno Minister Finansów Zyty Gilowskiej”).
Głos w dyskusji, nawi zuj c do wypowiedzi prelegentów, zabierali: prof. dr hab. Stanisław Flejterski (Uniwersytet Szczeci ski), dr hab. Robert Gwiazdowski, prof. Uczelni Łazarskiego, prof. dr hab. Zbigniew Luty (Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu), prof. dr hab. Bo-gusław Pietrzak (Szkoła Główna Handlowa w Warszawie).
O godzinie 15.00 rozpocz ła si Sesja II konferencji, zatytułowana „Wspomnienie: prof. dr hab. Zyta Gilowska – działacz polityczny, Wicepremier, Minister Finansów, Czło-nek Rady Polityki Pieni nej, Dyrektor Instytutu Ekonomii i Zarz dzania KUL”. Moderato-rami tej sesji byli: prof. dr hab. Marian ukowski i prof. dr hab. Jerzy y y ski – kolega z czasów studenckich i przyjaciel prof. Zyty Gilowskiej. W sesji wspomnieniowej wzi ło udział liczne grono współpracowników i przyjaciół Pani Profesor, którzy wspominali okresy wspólnej pracy. Sesja wspomnieniowa rozpocz ła si od wyst pienia prof. Mariana u-kowskiego, który wprowadzaj c do dyskusji, powiedział:
Pani Profesor Zyta Gilowska była osob niezwykł . Wielu z nas pami ta Pani Profesor. Ka dy jednak pami ta inaczej. Chcemy teraz porozmawia o Niej, o tym, jaka była, czym si zajmowała, jak yła, i zastanowi si nad tym, czym jest dzisiaj dla nas pami o Pani Profesor. Nasze spotkanie jest okazj , by przypomnie sylwetk Pani Profesor – studentki Uniwersytetu Warszawskiego, pracownika naukowego UMCS i KUL, działacza samorz dowego ze widnika i Lublina i wa nego urz dnika rz dowego w Warszawie.
Pani Profesor Gilowska jako swoista Osoba Prawna (Wicepremier, Minister Finansów), która zajmowała si sprawami wagi pa stwowej. W jakim stopniu uchroniła Polsk przed kryzysem finansowym roku 2008? Czy to ona ochroniła dla naukowców 50% koszty uzyskania przychodów, wydatnie zmniejszaj ce podstaw opodatkowania dochodów?
Pani Profesor Gilowska jako Osoba fizyczna – człowiek, która rozmawiała z nami o zwykłych ludzkich, naszych i Jej codziennych sprawach.
W dalszej cz ci przemówienia prof. ukowski nawi zał do słów Rektora KUL:
Je eli JM Ks. Rektor zacz ł swoje wyst pienie od pytania [...]: „A na co komu droga, która nie prowadzi do wi tyni? [...]”, to ja zadam pytanie, które dedykuj szczególnie obecnym tu studentom: „Jak wygl da droga, która wiedzie z Małej Ojczyzny – Lubelszczyzny do Du ej Oj-czyzny – Rzeczypospolitej Polskiej”? Jak wygl dała droga, któr kroczyła i któr pokonała Pani Profesor Zyta Gilowska?
Pierwsz osob wyst puj c w sesji wspomnieniowej był Jarosław Kaczy ski, prezes „Prawa i Sprawiedliwo ci” – partii rz dz cej obecnie w Polsce, a tak e prezes koalicji rz
-dz cej w czasach, gdy prof. Zyta Gilowska została ministrem finansów i wicepremierem rz du kierowanego przez Kazimierza Marcinkiewicza.
Profesor Marian ukowski nast puj co zapowiedział wyst pienie Jarosława Kaczy skiego:
Szanowny Panie Premierze. Bardzo dzi kujemy, e znalazł Pan czas, na wzi cie udziału w cz ci wspomnieniowej konferencji „Finanse publiczne a rozwój gospodarki – in me-moriam Profesor Zyta Gilowska”. Obecno Pana jest dla nas zaszczytem, bior c pod uwag liczne obowi zki Pana Premiera w zakresie zarz dzania naszym krajem. Pan Premier współ-pracował z Pani Profesor m.in. jako Wicepremierem i Ministrem Finansów. Taka współpra-ca – jak sobie wyobra amy – wymaga pełnego wzajemnego zaufania.
Zanim Pani Profesor doszła do pełnienia najwy szych stanowisk w pa stwie, szła drog , która miała meandry. Przed rokiem w widniku – na pogrzebie Pani Profesor Gilowskiej – Pan Premier mówił: „[...] w bezpo rednim kontakcie była osob sympatyczn , pełn po-mysłów, błyskotliw , potrafi c mówi na ró ne tematy. Czasem j cytowałem. Zdarzało si , e miałem do niej pretensje, bo jej sformułowania bywały ostre. Ale było w niej co takiego, e była zdecydowana i wymagaj ca, a jednocze nie wyj tkowo wr cz urocza”.
Dobra współpraca mi dzy lud mi opiera si na zaufaniu do partnerów. Jak buduje si zaufanie na szczeblach wysokiego poziomu zarz dzania – zarz dzania krajem? Jak wa ne jest zaufanie w relacjach mi dzy osobami pełni cymi najwy sze stanowiska w pa stwie i w jaki sposób nabiera si takiego zaufania do drugiej osoby? Jak zdobyła Pana zaufanie Pani Profesor Gilowska? Jak wygl dała współpraca Pana Premiera z Profesor Gilowsk ? Jak Pan pami ta Pani Profesor Zyt Gilowsk ?
Jarosław Kaczy ski w ponadpółgodzinnym wyst pieniu odniósł si do zadanych pyta i przypomniał współprac z okresu sprawowania przez Pani Profesor funkcji ministra finansów i wicepremiera polskiego rz du. Zrelacjonował dwukrotne wej cie do rz du pani prof. Gilowskiej (do rz du Kazimierza Marcinkiewicza i potem rz du kierowanego przez Jarosława Kaczy skiego) na stanowisko ministra finansów. Wypowied była ciepła, bardzo osobista i interesuj ca, wzbogacona o nieznane szczegóły z tego okresu pracy Pani Profesor, podkre laj ca du rol zaufania i lojalno ci we wzajemnej współpracy.
Kolejni mówcy wyst puj cy w sesji wspomnieniowej odnosili si do ró nych okresów Jej ycia i działalno ci: prof. Jerzy y y ski wspominał czasy studenckie na Uniwersytecie War-szawskim; mgr Katarzyna Głowala opisała współprac z Pani Profesor jako promotorem swojej pracy magisterskiej; mecenasi Andrzej Mierzwa i Adam P zioł przypomnieli współprac z okresu tworzenia regulacji prawnych z zakresu finansów samorz dów terytorialnych; prof. Teresa Lubi ska, mgr Marta Gaj cka, prof. El bieta Chojna-Duch i prof. Jolanta Szołno-Koguc wspominały ró ne aspekty współpracy z okresu sprawowania przez prof. Gilowsk funkcji ministra finansów; prof. Andrzej Ka mierczak odniósł si do współpracy z Pani Profesor z okresu sprawowania przez ni funkcji członka Rady Polityki Pieni nej; prof. Tomasz Gruszecki wspominał współprac w Instytucie Ekonomii i Za-rz dzania KUL; prof. Marian ukowski pZa-rzedstawił wspomnienie o Pani Profesor z okresu, gdy był Jej studentem na Wydziale Ekonomicznym Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej Lublinie, gdzie prof. Gilowska podj ła pierwsz prac na stanowisku asystenta, a tak e wspomniał współprac w Instytucie Ekonomii i Zarz dzania KUL.
Po zako czeniu sesji wspomnieniowej, o godzinie 18.00, w Ko ciele Akademickim KUL wyst pił Chór Akademicki KUL.
W drugim dniu konferencji, we wtorek 25 kwietnia, o godz. 9.00 rozpocz ła si Sesja III, zatytułowana „Problemy finansów publicznych”. Moderatorem sesji była prof. dr hab. Teresa Lubi ska, natomiast jako prelegenci wyst pili: prof. dr hab. Witold Modzelewski (Uniwersytet Warszawski) (referat pt. „Pozorna aksjologia akcyzy”); dr Andrzej Raczko (Narodowy Bank Polski) (referat pt. „Statyczne i dynamiczne efekty polityki bud etowej”); prof. dr hab. Edward Nowak (Uniwersytet Ekonomiczny we Wro-cławiu) (referat pt. „Audyt wewn trzny i kontrola zarz dcza w sektorze finansów publicznych”); prof. dr hab. Krzysztof Surówka (Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie) (referat pt. „Kondycja ekonomiczna miast na prawach powiatów a zaspokajanie potrzeb publicznych”); dr El bieta Malinowska-Misi g (Szkoła Główna Handlowa w Warszawie) (referat pt. „Przestrzeganie w Polsce mi dzynarodowych standardów przejrzysto ci fiskalnej”); dr hab. Grzegorz Kotli ski (Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu) (referat pt. „Wskazania dla banków wiadcz cych usługi kredytowe dla JST w Polsce”).
Kolejn sesj – IV, zatytułowan „Problemy finansów lokalnych”, moderowała dr hab. Jolanta Szołno-Koguc, prof. UMCS. W sesji wyst pili: prof. dr hab. Irena Pyka (Uni-wersytet Ekonomiczny w Katowicach) (referat pt. „Nadzwyczajna polityka monetarna. Mi dzy Scyll a Charybd ”); prof. dr hab. Zbigniew Ofiarski (Uniwersytet Szczeci ski) (referat pt. „Ulgi uznaniowe w zapłacie nale no ci cywilnoprawnych jako instrumenty lokalnej polityki finansowej w jednostkach samorz du terytorialnego”); dr hab. Małgorzata Pawłowska, prof. SGH (Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, Narodowy Bank Polski) (referat pt. „Finansowanie przedsi biorstw kredytem bankowym w Polsce. Czy ułatwia utrzymanie gospodarki na cie ce zrównowa onego wzrostu?”); dr hab. Kazimierz A. Kło-si ski, prof. IPiSS (Instytut Pracy i Spraw Socjalnych) (referat pt. „Formy koordynacji [global governance] w sferze usług finansowych”); dr Anna Matras-Bolibok (Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie) i dr Piotr Bolibok (Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II) (referat pt. „Wpływ waha koniunkturalnych na finansowanie działalno ci B+R ze
rodków publicznych”).
Po krótkiej dyskusji nast piło podsumowanie obrad konferencji przez prof. dr hab. Mariana ukowskiego.
W trzecim dniu konferencji odbyło si Posiedzenie Rady Miasta widnika z udziałem pracowników naukowych Instytutu Ekonomii i Zarz dzania KUL. Tematem spotkania były aktualne problemy jednostek samorz du terytorialnego. Moderatorem tej sesji była dr hab. Jolanta Szołno-Koguc, prof. UMCS. W tej sesji wyst pili: dr hab. Jolanta Szołno-Koguc, prof. UMCS, dr hab. Kinga Machowicz (KUL), prof. dr hab. Marian ukowski (KUL) i Waldemar Jakson – Burmistrz Miasta widnika.
Na zako czenie obrad konferencji głos zabrał prof. dr hab. Marian ukowski. Sformułował on wnioski ko cowe, z których wynikała znacz ca rola prof. Zyty Gilow-skiej w formowaniu si samodzielno ci samorz du lokalnego i stanu finansów publicz-nych w Polsce.
W czasie konferencji, w Centrum Transferu Wiedzy KUL, trwała sesja posterowa, w której wzi li udział uczestnicy konferencji. Poni ej lista osób i tematów posterów.
Mgr Adam Zdzisław Błasiak (KUL) – „Trwało polityki rozwoju w wietle konsty-tucyjnych podstaw decentralizacji”; mgr Anna D bkowska (KUL) – „Hamulec deficytu w Niemczech”; dr Katarzyna Jabło ska-Karczmarczyk (KUL) – „Opodatkowanie pracy a wzrost gospodarczy. Wysoko i struktura klina podatkowego w Polsce na tle wybra-nych krajów Unii Europejskiej”; dr Anna Kobiałka (Uniwersytet Przyrodniczy w Lu-blinie) – „Samodzielno finansowa jednostek samorz du terytorialnego w Polsce”; dr Robert Pankiewicz (KUL) – „Koszty poboru podatków w Polsce”; dr Maria Pa dzior (KUL) – „Podatek dochodowy od osób prawnych jako ródło wpływów bud etowych”; dr Anna Pilarczyk (KUL) – „Przedsi biorczo studentów i absolwentów kierunku zarz -dzanie jako element innowacyjno ci”; dr Mariusz Sokołek (KUL) – „Obni enie stawek podatkowych a wpływy do bud etu”; dr Anna Spoz (KUL) – „Koszty pracy – spojrzenie na problematyk zagadnienia z mikro- i makroperspektywy”; dr Katarzyna Zi tek-Kwa niewska (KUL) – „Bariery rozwoju mikroprzedsi biorstw w Polsce”; dr Maria Zuba-Ciszewska, dr Grzegorz Zasuwa, dr Piotr Bolibok (KUL) – „Ekonomiczna odpo-wiedzialno banków spółdzielczych w kontek cie koncepcji zrównowa onego rozwoju”; dr hab. Helena ukowska, prof. KUL – „Komitet Stabilno ci Finansowej jako instytucja monitoruj ca zagro enia stabilno ci finansowej na poziomie makroekonomicznym”.
Na zako czenie w gronie organizatorów została podj ta polemika, zmierzaj ca do podsumowania wielotygodniowych wysiłków przygotowuj cych konferencj . Udana pod wzgl dem merytorycznym konferencja, podzi kowania i wyrazy uznania uczestników konferencji, w tym członków Rodziny prof. Zyty Gilowskiej, za sprawno organizacyjn s powodem do satysfakcji i zadowolenia dla członków Komitetu Organizacyjnego. Nie do przecenienia jest tak e mo liwo sprawdzenia si zespołu organizatorów w trudnych i mocno stresuj cych warunkach realizacji skomplikowanego przedsi wzi cia.
Organizatorzy maj pełn wiadomo tego, e sukces konferencji zale ał od wielu – cz sto anonimowych – osób, które działały na rzecz konferencji. Lista tych osób i in-stytucji jest bardzo długa, nie sposób ich wymieni . Warto wspomnie pełne poparcie władz Uczelni – rektorów KUL i dziekana Wydziału Nauk Społecznych KUL, wsparcie słu b administracyjnych, w tym akustyków, pracowników naukowych KUL, pracowników Wydawnictwa KUL i Fundacji Rozwoju KUL. Konferencja nie mogłaby si odby bez wsparcia finansowego Narodowego Banku Polskiego, Fundacji Konrada Adenauera w Pol-sce i Stowarzyszenia Ksi gowych w PolPol-sce Oddział Okr gowy w Lublinie.
Maj c pełn wiadomo wielu sprzyjaj cych okoliczno ci, które towarzyszyły konfe-rencji, organizatorzy konferencji składaj serdeczne podzi kowania wszystkim osobom i instytucjom, bez których konferencja byłaby wr cz niemo liwa do zorganizowania albo zostałaby znacznie zubo ona w wielu wymiarach.
