HELENA UKOWSKA Katedra Rachunkowo ci KUL
KONFERENCJA
AUDYT ZEWNTRZNY SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO
A WIARYGODNO PRZEDSIBIORSTWA
W dniu 22 listopada 2012 roku dwie Katedry (Rachunkowo ci i Bankowo- ci) Instytutu Ekonomii i Zarz dzania na Wydziale Nauk Spoecznych w Ka-tolickim Uniwersytecie Lubelskim Jana Pawa II zorganizoway konferencj naukow pt. Audyt zewntrzny sprawozdania finansowego a wiarygodno
przedsibiorstwa.
Gówn przesank organizacji konferencji byo przekonanie, e dla wzmoc-nienia bezpieczestwa obrotu gospodarczego konieczne jest udostpnienie penej, rzetelnej i wiarygodnej informacji o uczestnikach tego obrotu, której najbogatszym ródem jest sprawozdanie finansowe. Elementem uwiarygod-nienia informacji zawartych w sprawozdaniu jest poddanie go weryfikacji przez niezalenych zewntrznych ekspertów (biegych rewidentów).
Sprawozdanie finansowe jest podstawowym ródem informacji o sytuacji maj tkowej i kapitaowej oraz o efektach dziaalno ci (wyniku finansowym) przedsibiorstwa. Informacja w sprawozdaniu finansowym powinna by rze-telna i jasna, a przede wszystkim wiarygodna. Wanym instrumentem po-prawy wiarygodno ci danych w sprawozdaniu finansowym jest badanie spra-wozdania finansowego (nie tylko obligatoryjne, ale i dobrowolne). Zawarto informacyjna sprawozdania finansowego uwiarygodniona przez rewizj finan-sow dodatkowo poprawia wizerunek przedsibiorstwa. Przedsibiorcy po-winni by wic zainteresowani poddawaniu sprawozda finansowych audy-towi zewntrznemu, ale nie tylko przedsibiorcy. Audyt sprawozda finanso-wych to integralny element poprawy wiarygodno ci jednostek gospodarczych, a przez to instrument zwikszenia bezpieczestwa obrotu gospodarczego.
Audyt zewntrzny sprawozdania finansowego jest cz ci audytu finanso-wego (obok audytu wewntrznego). Najcz ciej jest on utosamiany z obo-wi zkowym badaniem rocznych sprawozda finansowych, zdefiniowanym
w ustawie z dnia 24 IX 1994 roku o rachunkowo ci (w rozdziale 7 ustawy „Ba-danie, skadanie do wa ciwego rejestru s dowego, udostpnianie i ogaszanie sprawozda finansowych” art. 64-70). Takie uproszczone podej cie jest nie-uzasadnione, gdy w rewizji finansowej zawieraj si take obowi zkowe przegl dy okresowe, przeprowadzane przez biegych rewidentów, pórocznych sprawozda finansowych spóek giedowych okre lone przez przepisy Rozpo-rz dzenia Ministra Finansów z dnia 19 padziernika 2005 r. w sprawie infor-macji bie cych i okresowych przekazywanych przez emitentów papierów war-to ciowych. Jeszcze inn form audytu zewntrznego s usugi po wiadczaj ce wymagane przepisami prawa zastrzeone do wy cznej kompetencji biegego rewidenta, zwikszaj ce wiarygodno danych o przedmiocie badania1.
Zakres i procedura prowadzenia audytu zewntrznego sprawozdania finan-sowego rodzi wiele problemów i dylematów. Jego problematyka stanowi przedmiot zainteresowania nie tylko biegych rewidentów, ale take przed-sibiorców i naukowców.
Do wiadczenia ostatnich lat dostarczaj licznych przykadów negatyw-nych skutków gospodarczych i spoecznegatyw-nych zwi zanegatyw-nych z nie ciso ci lub wiadomym znieksztacaniem informacji prezentowanych w sprawozdaniach finansowych. Jest to zjawisko ograniczaj ce zaufanie do wiarygodno ci spra-wozdania finansowego oraz do profesjonalizmu pracy ksigowych. Ta sytu-acja stanowi wyzwanie do podjcia wysiku w zakresie prac legislacyjnych, prowadz cych do poprawy jako ci informacji prezentowanej w sprawozda-niach finansowych, jak te budowanie spoecznej odpowiedzialno ci przedsi-biorstw w zakresie potrzeby rzetelno ci sporz dzanej sprawozdawczo ci.
Szerszym skutkiem stosowania audytu zewntrznego jest zwikszenie wia-rygodno ci sprawozda finansowych oraz poprawa bezpieczestwa obrotu go-spodarczego. Naley propagowa nie tylko konieczno utrzymania obecnego zakresu podmiotowego obowi zkowego badania sprawozdania finansowego, ale take lobbowa na rzecz wdraania dobrej praktyki dobrowolnego badania sprawozdania jako usugi po wiadczaj cej wiarygodno sprawozdania finan-sowego w rónic kluczowych dla jednostek gospodarczych sytuacjach (fuzje, przejcia, przeksztacenia przedsibiorstw, starania o kredyt czy rodki z fun-duszy europejskich). Planowane, zwi zane z regulacjami Unii Europejskiej ograniczenia podmiotowego zakresu badania sprawozda finansowych s
1
Kategori i rodzaje usug po wiadczaj cych wyja nia Stanowisko Krajowej Rady Bie-gych Rewidentów z dnia 26 stycznia 2010 r. w sprawie innych usug po wiadczaj cych wcho-dz cych w zakres czynno ci rewizji finansowej.
kontrowersyjne, nieuzasadnione i wrcz szkodliwe dla obrotu gospodarczego. Naley przekonywa przedsibiorców do podejmowania dobrowolnego pod-dawania sprawozda finansowych audytowi zewntrznemu w celu potwier-dzenia rzetelnego i jasnego obrazu ich sytuacji finansowej oraz wyniku finan-sowego prezentowanego w sprawozdaniu finansowym.
Badanie sprawozdania finansowego dobrze suy wizerunkowi przedsi-biorstwa i poprawie jako ci danych w sprawozdaniu finansowym. W zwi zku z tym, e sprawozdanie finansowe jest ródem informacji gównie dla uyt-kowników zewntrznych (szeroko pojmowanego otoczenia przedsibiorstwa), wysoka jako danych w tym sprawozdaniu jest spraw kluczow . Niezaleny audyt zewntrzny uwiarygodnia sprawozdanie i przedsibiorstwo, które je sporz dzio. Jest jednym z istotnych warunków budowania wiarygodno ci jednostek gospodarczych.
Waga wiarygodno ci danych zawartych w sprawozdaniu finansowym za-równo w skali mikro-, jak i makroekonomicznych i zrozumienie ogromnej roli badania sprawozdania finansowego przez biegych rewidentów skonia na-ukowców z Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawa II i Politechniki Lubelskiej do podjcia – przy wspóudziale Krajowej Izby Biegych Rewiden-tów Regionalny Oddzia w Lublinie – organizacji konferencji zatytuowanej
Audyt zewntrzny sprawozdania finansowego a wiarygodno przedsibiorstwa.
Dodatkowym motywem dla organizacji konferencji o takiej tematyce by jubi-leusz 20-lecia Krajowej Izby Biegych Rewidentów – organizacji zrzeszaj cej wszystkich biegych rewidentów w Polsce.
Wychodz c z punktu widzenia roli sprawozdania finansowego jako pod-stawowego róda informacji o sytuacji maj tkowej i kapitaowej oraz o wy-niku finansowym przedsibiorstwa, organizatorzy konferencji uznali, e bada-nie sprawozdania finansowego (bada-nie tylko obligatoryjne, ale i dobrowolne) moe poprawi wizerunek przedsibiorstwa. Dlatego celowe jest by przedsi-biorcy poddawali swoje sprawozdania badaniu przez biegych rewidentów, d c do po wiadczenia wiarygodno ci danych ze sprawozdania finansowego tam, gdzie ta wiarygodno jest niezbdna.
Gównym celem konferencji byo propagowanie problematyki badania sprawozda finansowych w ród przedsibiorców, naukowców i studentów kierunków ekonomicznych, szczegóowym za unaocznienie przedsibior-com, gównie z sektora mikro, maych i rednich, istotnej roli audytu ze-wntrznego jako sposobu na budowanie wiarygodno ci, popraw wizerunku przedsibiorstwa w jego otoczeniu i popraw bezpieczestwa obrotu gospo-darczego.
Konferencja zostaa oficjalnie rozpoczta przezprof. dr. hab. Marka Pawla-ka, prodziekana ds. nauki i kontaktów zagranicznych na Wydziale Nauk Spo-ecznych KUL, który wyrazi zadowolenie, e organizatorzy zgromadzili na konferencji ponad 120-osobowe gremium przedstawicieli przedsibiorców, naukowców, biegych rewidentów i studentów. Stwierdzi, e kontakty z praktyk gospodarcz s dla pracowników naukowych kadej uczelni okazj do doskonalenia wiedzy i umiejtno ci, a kontakty z uczelni wysz dla praktyków stwarzaj moliwo ci uzupenienia i weryfikacji wasnej wiedzy, kompetencji i umiejtno ci zdobywanych w praktyce gospodarczej.
Nastpnie zabra gos przedstawiciel KIBR, Prezes Regionalnej Rady Re-gionalnego Oddziau Krajowej Izby Biegych Rewidentów w Lublinie mgr Henryk D browski. Wyrazi on zadowolenie z sukcesu, jakim byo zgroma-dzenie tak wielu przedsibiorców i biegych rewidentów na konferencji po- wiconej propagowaniu audytu zewntrznego oraz nadziej, e przygotowany program konferencji zadowoli uczestników i bdzie ródem inspiracji dla prac badawczych naukowców. Na zakoczenie swojej wypowiedzi podziko-wa wspóorganizatorom konferencji. Stwierdzi, e konferencja nie doszaby do skutku, gdyby nie zaangaowanie organizacyjne Katedry Rachunkowo ci KUL (zwaszcza dr hab. Heleny ukowskiej, prof. KUL), Katedry Finansów i Rachunkowo ci Politechniki Lubelskiej (dr. hab. Wiesawa Janika, prof. PL) oraz Katedry Bankowo ci KUL (prof. dr. hab. Mariana ukowskiego i dr Do-roty Mikulskiej) oraz Stowarzyszenia Ksigowych w Polsce Oddzia Okr-gowy w Lublinie (Prezesa Stefana Czerwiskiego).
Prof. dr hab. Marian ukowski, który by kolejnym mówc , stwierdzi, e moliwo wspópracy nauki z praktyk to coraz bardziej ceniony obszar dziaalno ci wyszych uczelni. Szczególnie wana jest wspópraca ze znako-mitymi organizacjami zrzeszaj cymi profesjonalistów, w tym z zakresu ksi-gowo ci i rewizji finansowej, takimi jak Krajowa Izba Biegych Rewidentów czy Stowarzyszenie Ksigowych w Polsce. Nauki ekonomiczne i praktyka gospodarcza s ze sob ci le zwi zane i zwi zek ten jest warunkiem koniecz-nym sukcesów i w nauce i w praktyce.
Prezes Oddziau Okrgowego w Lublinie Stowarzyszenia Ksigowych w Polsce, Sekretarz Zarz du Gównego SKwP w Warszawie Stefan Czer-wiski zwróci uwag na znaczenie problematyki konferencji i rol etyki wbiznesie, w zawodzie biegego rewidenta. Etyka w dziaalno ci kadego przedsibiorcy buduje jego dobry wizerunek, a w konsekwencji przyczynia si do sukcesu organizacji. Cenne jest wychodzenie z inicjatywami konferencji propaguj cymi zachowania etyczne w biznesie w takiej instytucji jak uczelnia
wysza, a szczególnie uczelnia katolicka, jak jest Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawa II.
Wykad wprowadzaj cy w problematyk konferencji wygosia dr Danuta Krzywda, Zastpca Prezesa Krajowej Izby Biegych Rewidentów, pracownik naukowy Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie. Tytu jej wyst pienia brzmia: Rola audytu finansowego w dziaalnoci przedsibiorstw i instytucji i podkre la wag audytu zewntrznego dla poprawy wizerunku przedsibior-stwa. Omówia zasadnicze kwestie zwi zane z rol audytu finansowego w dziaalno ci przedsibiorstw i instytucji, identyfikuj c róne rodzaje audytu (zewntrzny, wewntrzny, finansowy, informatyczny, podatkowy). Prelegen-tka wyrazia zaniepokojenie planowanymi rozwi zaniami legislacyjnymi, któ-re mog znacznie ograniczy zakktó-res podmiotowy obowi zkowego badania sprawozda finansowych w Polsce i caej Unii Europejskiej. Tak sytuacj kreuj rozwi zania zawarte w Dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/6/UE z 14 III 2012 r. w sprawie rocznych sprawozda finansowych nie-których rodzajów spóek w odniesieniu do mikro- i maych przedsibiorstw, które wy czaj z obowi zku badania sprawozdania finansowego te podmioty.
Dalsze obrady konferencji odbyway si w trzech sesjach tematycznych. W sesji I konferencji, zatytuowanej Wpyw audytu zewntrznego na
wiary-godno przedsibiorstwa, której przewodniczy prof. dr hab. Marian
uko-wski wyst pio czterech prelegentów.
Prof. dr hab. Jan Komorowski, prof. SGH wygosi wykad Wiarygodno
przedsibiorstwa – istota, odmiany i metody badania. Przedstawi istot
wia-rygodno ci w teorii ekonomii, podkre laj c, e buduje ona ocen przedsibior-stwa prawie wy cznie na przesankach zyskowno ci. Tymczasem wiarygod-no powinna by postrzegana take przez pryzmat spoecznej odpowiedzial-no przedsibiorstw i ich dziaalno ci na rzecz otoczenia i spoeczno ci lo-kalnej na obszarze dziaania przedsibiorstwa.
Nastpnie gos zabraa dr Magorzata Garstka (Uniwersytet Jana Kocha-nowskiego w Kielcach). Jej wyst pienie koncentrowao si wokó tematu
Po-lityka rachunkowoci jako przedmiot badania biegego rewidenta i instrument kreowania wizerunku firmy. Prelegentka wskazaa na rosn c rol polityki
ra-chunkowo ci w audycie sprawozdania finansowego, twierdz c, e wymagane standardami dziaania biegego rewidenta w tym zakresie s coraz obszerniej-sze i podstawowe dla cao ci dziaa biegego rewidenta.
Dr hab. Joanna Wielgórska-Leszczyska (Szkoa Gówna Handlowa w Warszawie), podejmuj c temat Wiarygodno przedsibiorstwa w wietle
przedsibiorstwa na podstawie danych ze sprawozdania finansowego podkre- laj c ogromn rol jako ci danych sprawozdawczych w procesie tej oceny. Jako danych w sprawozdaniu finansowym istotnie poprawia audyt ze-wntrzny.
Ostatnim prelegentem sesji pierwszej by dr Piotr Bolibok (Katolicki Uni-wersytet Lubelski Jana Pawa II), który przedstawi referat Problemy oceny
wiarygodnoci i zdolnoci kredytowej przedsibiorstwa na podstawie spra-wozdania finansowego w bankach. W swoim wyst pieniu nawi za do
pro-blemów banków oceniaj cych zdolno kredytow na podstawie sprawozdania finansowego, którego zawarto informacyjna, niepoddana wcze niej audy-towi zewntrznemu, nie jest w peni wiarygodna. Autor omówi najistotniejsze braki i wady sprawozdania finansowego, które mogyby by usunite poprzez poddanie audytowi zewntrznemu sprawozdania finansowego przed udziele-niem kredytu i podjciem oceny zdolno ci kredytowej przez bank. Badanie sprawozdania finansowego przed podjciem decyzji kredytowej przez bank pozwolioby znacznie ograniczy ryzyko kredytowe.
W sesji drugiej, zatytuowanej Organizacja i funkcjonowanie audytu
ze-wntrznego w Polsce, której przewodniczy prof. SGH, dr hab. Jan
Komorow-ski, jako pierwsza wyst pia dr Bogna Sawicka (biegy rewident, Politechnika Lubelska) z referatem Wpyw obowizkowego badania na obraz sytuacji
fi-nansowej i majtkowej prezentowanej w sprawozdaniach finansowych jedno-stek badanych po raz pierwszy. Omówia w nim interesuj ce i najcz ciej
wy-stpuj ce nieprawidowo ci w rachunkowo ci i sprawozdawczo ci przedsi-biorstw, analizowane w jednostkach poddawanych obowi zkowemu badaniu sprawozdania finansowego po raz pierwszy.
Kolejnym mówc bya mgr Joanna Kalita (biegy rewident), która wygo-sia wykad Audyt skonsolidowanego sprawozdania finansowego. W swoim wyst pieniu zaprezentowaa istot i specyfik audytu zewntrznego sprawoz-da finansowych grup kapitaowych, sporz dzaj cych skonsolidowane spra-wozdanie finansowe. Wskazaa na trudno ci i dylematy, jakie musi rozwi za i rozstrzygn biegy rewident, przeprowadzaj c audyt skonsolidowanego sprawozdania finansowego. Zwrócia uwag na wag dobrej wspópracy i za-ufania wszystkich biegych badaj cych sprawozdania finansowe w obrbie grupy kapitaowej.
Dr Gyöngyvér Takáts (redaktor naczelna Wydawnictwa Infor Ekspert) wy-gosia wykad Sprawozdawczo zintegrowana jako instrument kreowania
wiarygodnoci (wizerunku) przedsibiorstwa. Jej zdaniem sprawozdawczo
zarz -dzania przedsibiorstwem i skuteczno generowania warto ci dla akcjonariu-szy (udziaowców, wa cicieli). Sprawozdawczo zintegrowana, zorganizo-wana wa ciwie, moe by wykorzystyzorganizo-wana do budowania wizerunku przed-sibiorstwa poprzez konieczno ci gego udoskonalenia procesów zarz d-czych, maj cych na celu realizacj dugookresowej strategii w kierunku rów-nowaonego rozwoju.
Dr Magorzata Kamieniecka (Uniwersytet Marii Curie Skodowskiej w Lu-blinie), zaprezentowaa wykad na temat Rezerwy na zobowizania jako
szcze-gólnie wraliwy obszar bada biegego rewidenta. Scharakteryzowaa rol
re-zerw w rachunkowo ci przedsibiorstw jako jednego z waniejszych narzdzi realizacji zasady ostronej wyceny – jednej z nadrzdnych zasad rachunkowo- ci – szczególnie wanej dla rzetelnego i jasnego obrazu sytuacji finansowej i wyniku finansowego jednostki. Z tego powodu system rezerwowania powi-nien by obszarem szczególnie wnikliwego badania przez biegego rewidenta. Rzetelne tworzenie i rozwi zywanie rezerw wa ciwie buduje obraz przedsi-biorstwa w sprawozdaniu finansowym, a po rednio wiarygodno i wizerunek przedsibiorstwa.
Sesji trzeciej zatytuowanej Audyt zewntrzny w Polsce – rozwizania
sy-stemowe przewodniczy prof. dr hab. Wiesaw Janik (Politechnika Lubelska).
Jako pierwsza w tej sesji wyst pia mgr Monika Markisz (radca prawny, doradca podatkowy), która zaprezentowaa temat Prawne podstawy audytu
ze-wntrznego w Polsce. Skoncentrowaa si na regulacjach prawnych,
porz d-kuj cych kwestie audytu zewntrznego w Polsce zarówno o charakterze mi-dzynarodowym, jak i krajowym. Odniosa si do Dyrektyw Unii Europejskich, Midzynarodowych Standardów Rewizji Finansowej. Omówia regulacje au-dytu o charakterze ustawowym (ustawa o rachunkowo ci oraz ustawa o bieg-ych rewidentach, ich samorz dzie oraz o nadzorze publicznym), rozporz -dzenia Ministra Finansów odnosz ce si do audytu, take Krajowe Standardy Rachunkowo ci i Krajowe Standardy Rewizji Finansowej oraz opublikowane Stanowiska Komitetu Standardów Rachunkowo ci.
Jako kolejna wyst pia dr Dorota Mikulska (biegy rewident, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawa II), podejmuj c temat System nadzoru
pu-blicznego nad biegymi rewidentami, firmami audytorskimi oraz samorzdem zawodowym biegych rewidentów w Polsce. Prelegentka przedstawia
funkcjo-nowanie systemu nadzoru publicznego nad biegymi rewidentami, firmami audytorskimi oraz samorz dem zawodowym biegych rewidentów w Polsce.
Dr Maria Zuba (Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawa II) podja temat
zwra-caj c uwag na moliwo zastosowania w procedurze badania sprawozdania fi-nansowego modeli ekonometrycznych w celu oceny moliwo ci kontynuacji dziaalno ci przez badan jednostk w przyszo ci. Poniewa jednym z pierw-szych kroków w procedurze badania sprawozdania przez biegego rewidenta jest ocena zdolno ci jednostki do kontynuacji dziaalno ci, biegy musi mie pewno co do tej zdolno ci i na tej pewno ci prowadzi dalsze prace audytorskie. Dobra metodologia na tym etapie pracy biegego rozstrzyga o prawidowo ci przebiegu badania i opinii biegego o sprawozdaniu finansowym.
Planowane wyst pienia dr Anny Spoz (Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawa II), zatytuowane Moliwoci i uwarunkowania wykorzystania
sprawozdania finansowego do oceny wiarygodnoci przedsibiorstwa (kon-trahenta) i dr Katarzyny uk (Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawa II) Audyt i nadzór publiczny na Biaorusi nie doszy do skutku ze wzgldu na
ograniczenia czasowe. Jednake wszystkie referaty wygoszone na konferencji oraz inne zagadnienia audytu zewntrznego zostay opublikowane w formie monografii: Audyt zewntrzny sprawozdania finansowego a wiarygodno
przedsibiorstwa (red. H. ukowska i W. Janik, Lublin: Towarzystwo
Nau-kowe KUL 2012).
Na zakoczenie obrad konferencji wyst pi prof. dr hab. Marian ukowski, Dyrektor Instytutu Ekonomii i Zarz dzania KUL, formuuj c wnioski ko-cowe, z których wynikao, e trudno przeceni rol audytu zewntrznego sprawozdania finansowego jako instrumentu poprawy wizerunku i wiarygod-no ci przedsibiorstw. Szerszym skutkiem stosowania audytu zewntrznego jest poprawa bezpieczestwa obrotu gospodarczego i zwikszenie wiarygod-no ci sprawozdania finansowego. Naley propagowa nie tylko konieczno utrzymania obecnego zakresu podmiotowego obowi zkowego badania spra-wozdania finansowego, ale take lobbowa na rzecz wdraania dobrej prak-tyki dobrowolnego badania sprawozdania jako usugi po wiadczaj cej wiary-godno sprawozdania finansowego w rónych – kluczowych – dla jednostek gospodarczych sytuacjach (fuzje, przejcia, przeksztacenia przedsibiorstw, starania o kredyt czy rodki z funduszy europejskich). Planowane – zwi zane z regulacjami Unii Europejskiej – ograniczenie podmiotowego zakresu bada-nia sprawozda finansowych naley oceni jako kontrowersyjne, nieuzasad-nione i wrcz szkodliwe dla obrotu gospodarczego. Naley przekonywa przedsibiorców do podejmowania dobrowolnego poddawania sprawozda fi-nansowych audytowi zewntrznemu w celu potwierdzenia rzetelnego i jasnego obrazu ich sytuacji finansowej oraz wyniku finansowego prezentowanego w sprawozdaniu finansowym.
Podsumowuj c obrady konferencji, Prezes Regionalnej Rady Regionalnego Oddziau Krajowej Izby Biegych Rewidentów w Lublinie mgr Henryk D -browski stwierdzi, e idea konferencji bya dobrym pomysem na integracj rodowiska przedsibiorców ze wiatem nauki w celu wypracowania stanowi-ska w kwestii roli audytu zewntrznego dla budowania wiarygodno ci przed-sibiorstw. Wszyscy uczestnicy konferencji byli zgodni co do tego, e badanie sprawozdania finansowego dobrze suy wizerunkowi przedsibiorstwa i po-prawie jako ci danych w sprawozdaniu finansowym. Poniewa sprawozdanie finansowe suy gównie uytkownikom zewntrznym (szeroko pojmowanemu otoczeniu przedsibiorstwa) wysoka jako danych w tym sprawozdaniu jest spraw kluczow – do czego przyczynia si w duej mierze audyt zewntrzny. Wniosek ostateczny wynikaj cy z obrad konferencji to powszechne prze-konanie, e badanie sprawozdania finansowego przez biegych rewidentów jest nie tylko potrzeb , ale wrcz konieczno ci dla budowania wiarygodno ci przedsibiorstwa.
Form upowszechnienia problemów podjtych na konferencji jest wspo-mniana monografia Audyt zewntrzny sprawozdania finansowego a
wiarygod-no przedsibiorstwa, która zawiera 29 odrbnych artykuów po wiconych
rónym obszarom tematycznym audytu zewntrznego. Zaprezentowane w niej artykuy, w cz ci prezentowane na konferencji, poruszaj szeroki zakres pro-blemów zwi zanych z organizacj i obecno ci audytu zewntrznego w wielu gospodarkach, w tym take rozwijaj cych si, moliwych kierunków wpywu audytu zewntrznego sprawozdania finansowego na wiarygodno i wizerunek przedsibiorstwa oraz ksztatowanie i przestrzeganie standardów audytu.
Monografia podzielona jest na trzy cz ci dotycz ce organizacji audytu zewntrznego w Polsce i Europie Wschodniej, zagadnie audytu zewntrznego w Polsce oraz wpywu audytu zewntrznego na wiarygodno przedsibiorstwa. Celem jej jest okre lenie roli audytu zewntrznego jako sposobu na budowanie wiarygodno ci organizacji gospodarczych oraz popraw wizerunku jednostek gospodarczych w jego otoczeniu, ze szczególnym uwzgldnieniem sektora mikro-, maych i rednich przedsibiorstw. Dodatkow inspiracj do podjcia tej tematyki s zamiary nowelizacji ustawy o rachunkowo ci, maj ce na celu ograniczenie liczby podmiotów gospodarczych podlegaj cych obowi zkowemu badaniu sprawozda finansowych2. Zaprezentowane w niniejszej monografii
2
Planowane jest znaczne ograniczenie obowi zku badania sprawozda finansowych w Pol-sce i w caej Unii Europejskiej, zgodnie z rozwi zaniami zawartymi w Dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/6/UE z 14 III 2012 r. w sprawie rocznych sprawozda
finan-przez teoretyków i praktyków rachunkowo ci artykuy przekonuj o zoono ci problematyki weryfikacji danych w sprawozdaniu finansowym w procedurze badania sprawozdania finansowego i jej istotnego znaczenia dla wiarygodno ci przedsibiorstw. Omawiana publikacja zawiera tre ci zaprezentowane poniej:
Wstęp (Helena Żukowska, Wiesław Janik)
Cz I. Organizacja audytu zewntrznego w Polsce i Europie Wschodniej 1. Monika Markisz, Prawne podstawy audytu zewntrznego w Polsce
2. Dorota Anna Mikulska, System nadzoru publicznego nad biegymi rewidentami, firmami au-dytorskimi oraz samorzdem zawodowym biegych rewidentów w Polsce
3. Roman Olejniuk, Audyt finansowy na Ukrainie
4. Gyöngyvér Takáts, Funkcjonowanie systemu rewizji finansowej na Wgrzech 5. Katarzyna uk, Aspekty prawne i nadzór publiczny na Biaorusi
6. Joanna Koczar, Audyt finansowy w Rosji
Cz II . Istotne zagadnienia audytu zewntrznego w Polsce
1. Danuta Krzywda, Rola audytu finansowego w dziaalnoci przedsibiorstw i instytucji 2. Agnieszka Polak, Obligatoryjne badanie sprawozdania finansowego – istota, podmioty
uprawnione, procedura, rezultaty
3. Joanna Kalita, Audyt skonsolidowanego sprawozdania finansowego grupy kapitaowej 4. Micha Ambroziak, Uwarunkowania skutecznoci audytu zewntrznego
5. Bogna Sawicka, Efekty obowizkowego badania sprawozda finansowych w jednostkach badanych po raz pierwszy
6. Magorzata Wgrzyska, Wpyw rachunkowoci kreatywnej i agresywnej na ocen sytuacji finansowej i wyniku finansowego jednostki – rola biegego rewidenta w identyfikowaniu ta-kich przypadków
7. Maria Zuba, Rola modeli analizy dyskryminacyjnej w audycie sprawozda finansowych 8. Magorzata Kamieniecka, Rezerwy na zobowizania jako obszar bada biegego rewidenta 9. Andrzej Jackiewicz, Hanna Szel g, Audyt podatku od towarów i usug jako narzdzie
wery-fikacji rzetelnego / nierzetelnego prowadzenia ksig rachunkowych Cz III . Wpyw audytu zewntrznego na wiarygodno przedsibiorstwa
1. Jan Komorowski, Wiarygodno przedsibiorstwa – istota, odmiany i metody badania 2. Wiesaw Janik, Wiarygodno przedsibiorstwa w wietle sprawozda finansowych 3. Konrad Stpie, Jako sprawozdania finansowego a wizerunek przedsibiorstwa
4. Magorzata Garstka, Polityka rachunkowoci jako przedmiot badania biegego rewidenta i instrument kreowania wizerunku firmy
5. Marian Walczak, Udzia rachunkowoci i analizy finansowej w ksztatowaniu wizerunku i wiarygodnoci przedsibiorstwa
sowych niektórych rodzajów spóek w odniesieniu do mikro- i maych przedsibiorstw. Wy -czaj one te podmioty z obowi zku badania sprawozdania finansowego.
6. Agnieszka Nóka, Polityka rachunkowoci w obszarze rachunku kosztów a wiarygodno jednostki
7. Gyöngyvér Takáts, Sprawozdawczo zintegrowana jako instrument kreowania wiarygodno-ci (wizerunku) przedsibiorstwa
8. Magorzata Fraczuk, Znaczenie opinii biegego rewidenta i raportu z badania sprawozda finansowych dla zapewnienia wiarygodnoci spóek notowanych na giedzie
9. Anna Spoz, Moliwoci i uwarunkowania wykorzystania sprawozdania finansowego do oceny wiarygodnoci przedsibiorstwa (kontrahenta)
10. Joanna Wielgórska-Leszczyska, Ocena wiarygodnoci przedsibiorstwa w kontekcie ja-koci danych ze sprawozda finansowych
11. Justyna Fijakowska, Monika Sobczyk, Wiarygodno sprawozdawczoci spoecznej odpo-wiedzialnoci biznesu (CSR) wyzwaniem dla rachunkowoci
12. Tamara Anna Galbarczyk, Analiza finansowa przedsibiorstwa bankowego a jego wizeru-nek
13. Helena ukowska, Znaczenie audytu zewntrznego dla oceny zdolnoci kredytowej przed-sibiorcy
Redaktorzy publikacji i autorzy poszczególnych jej fragmentów maj na-dziej, e lektura tomu bdzie przydatna dla lepszego zrozumienia istoty au-dytu zewntrznego, i konieczno ci wzrostu jego roli w gospodarce, w tym do poprawy wiarygodno ci (wizerunku) przedsibiorstw.
