P o lite c h n ik a Śląska
W y d ział Inżynierii Ś ro d o w isk a i Energetyki
K atedra B io tech n o lo g ii Środow iskow ej
PRACA DOKTORSKA
Udział bakterii w powstaniu osadów obecnych
w skorodowanych rurach wodociągowych
A licja H ryniszyn
P ro m o to r
Prof. dr hab. inż. B ea ta C w alin a
Streszczenie
W iększość publikacji dotyczących korozji m ikrobiologicznej w u k ład ach d y stry b u cji w ody p itn ej o b ejm u je badania próbek osadów uw odnionych. D o ty ch c zas n ie b ad an o „p ierw o tn ie o d w o d n io n y c h ” o sad ó w , tak że pod k ątem m o żliw o ści udziału m ik ro o rg an iz m ó w w ich p o w staw a n iu w e w nętrzu ru r oraz w rozw o ju korozji w zbud zon ej p rzez m ikro o rg an izm y .
C elem p ra cy było o k re śle n ie m ożliw ości udziału bakterii w pow staw aniu osadów obecnych w skorodow anych rurach w odociągow ych, na podstaw ie badań przeprow adzonych z użyciem spektroskopii w podczerw ieni (technika D R IFTS) oraz dyfrakcji rentgenow skiej - identyfikacja faz krystalicznych w ystępujących w pobranych osadach oraz określenie składu ilościow ego próbek m etodą Rietvelda.
W yniki analizy D R IFTS w ykazały, że warunki suszenia próbek „pierw otnie odw odnionych” osadów w pływ ały na skład próbek. Intensyw ność pasm absorpcyjnych była najm niejsza dla próbek osadów liofilizow anych. N ajm niej inw azyjną m etodą przygotow ania próbek było ich suszenie w pow ietrzu, w tem peraturze 22°C.
A naliza DRIFTS w ykazała obecność am idów , polipeptydów i kw asów tłuszczow ych w osadzie pobranym z początku rury stalow ej, w skazujących na obecność biofilm u, ja k rów nież oligosacharydów i polisacharydów .
Z a pom ocą D R IFTS w ykazano obecność kw asu dipikolinow ego, zw łaszcza w próbkach osadów pobranych z rury stalow ej, w skazującego na udział bakterii przetrw alnikujących w ich pow staniu.
W yniki analizy dyfrakcji rentgenow skiej w skazały na udział w pow staw aniu osadów m echanizm u elektrycznego korozji w zbudzonej przez bakterie redukujące siarczany. Zasugerow ano rów nież udział bakterii redukujących żelazo w pow staw aniu badanych osadów , a także bakterii m agnetotaktycznych - w pow staniu osadów w ystępujących w rurze stalow ej. O becność kalcytu w osadach pobranych z rury żeliw nej zasilanej w odą o znacznej tw ardości sugeruje brak korozji m ikrobiologicznej. O becność m agnetytu, hem atytu i goethytu, w próbkach pobranych z rury stalowej sugerow ały udział bakterii utleniających żelazo w jej korozji lub też abiotycznych procesów korozyjnych.
