Ewa Kierzkowska-Kalinowska
Żarnów, pow. Opoczno. Stanowisko 1
Informator Archeologiczny : badania 7, 233-234
o b e c n o ś c i h u tn ik a - k o w a la u p r a w ia ją c e g o n a w e t m e t a lu r g i ę k o lo ro w ą / ja k n a to w s k a z u je z n a le z io n a p r z e d w o jn ą f o r m a o d le w n ic z a w is io r k a k u lto w eg o / w s y t u a c j i i s t n ie n i a le g e n d y o k o n flik c ie p a n i z g r o d z is k a z M a d o n n ą ż a r n o w ie c k ą - d o p u s z c z a j ą m o ż liw o ś ć d o p a try w a n ia s i ę w b a d a n y m g r o d z is k u u r o c z y s k a p o g a ń s k ie g o o b s łu g i w a n e g o p r z e z m e t a lu r g a - c z a r o w n ik a .
B lis k ą a n a lo g ią ż a r n o w ie c k ie g o u r o c z y s k a p o g a ń s k ie g o m o ż e b y ć z n a n y , p o m o r s k i o ś r o d e k k u ltu p o g a ń s k ie g o n a g ó r z e R o w o k ó ł pod S m o łd z in e m w o k o lic a c h S łu p s k a .
B a d a n ia b ę d ą kon ty n u o w a n e . - 233 -ŻA R N Ó W , p o w .O p o c z n o I n s ty tu t H i s t o r i i K u ltu r y M a te r ia ln e j S ta n o w is k o 1 P o l s k i e j A k a d e m ii N a u k - E k s p e d y c ja W y k o p alisk o w a w R a d o m iu B a d a n ia p r o w a d z i ł a m g r E w a K ie r z k o w s k a - K a lin o w s k a . F in a n s o w a ł W K Z w K ie lc a c h . P i e r w s z y s e z o n bad ań « G r o d z is k o w c z e s n o ś r e d n io w ie c z n e . P r a c e m ia ły c h a r a k t e r r a to w n ic z y . C e le m ic h b y ło p r z e b a d a n ie n is z c z o n y c h p a r t i i g r o d z is k a o r a z z a b e z p ie c z e n ie go p r z e d d a ls z ą d e w a s ta c ją . B a d a n ia p ro w a d z o n o w 3 w y k o p a ch / n r 1 , 2 , 3 / o łą c z n e j p o w ie rz c h n i o k o ło 40 m 2 . W ykopy n r 1 i 2 z a ło ż o n e b y ły w d o ln e j c z ę ś c i p ó łn o c n o -w s c h o d n ie j s k a r p y g r o d z is k a . W ykop n r 3 u sy tu o w a n o n a w s c h o d n ie j k u lm in a c ji g r o d z is k a .
W w y k o p ie n r 3 n a g łę b o k o ś c i o k o ło 120 - 180 c m o d s ło n ię to f r a g m e n t d r e w n ia n o - z ie m n e g o w a łu p r z e k ła d k o w e g o w p o s ta c i
11
p o z io m ó w s p r a s o w a n y c h w a r s te w e k d re w n a p o p r z e d z ie la n y c h o k o ło10
c m g r u b o ś c i w a r s t w a m i g lin y , p ia s k u1
g lin y p r z e m ie s z a n e j z p ia s k ie m lu b ż w ir k i e m . B e lk i s z e r o k o ś c i o k o ło 15 c m u k ła d a n e b y ły po d k ą te m p r o s ty m : d u ż e .w a r s tw y w k ie r u n k u p ó łn o c - p płddritśw , . . d w ie w k ie r u n k u w s c h ó d - z a c h ó d i t d . O d k ry ty f r a g m e n t w a łu s ta n o w i n ie w ą tp liw ie z e w n ę tr z n ą c z ę ś ć u m o c n ie ń g ro d u o d s t r o n y w scho<fciiej.W w y k o p ach n r 1 i 2 w y d z ie lo n o d w ie z a s a d n ic z e w a r s tw y :
I - m ią ż s z o ś c i o k o ło 1 ,1 0 - 1 ,4 0 c m , s ta n o w iła b r u n a tn a z ie m ia z z a w a r t o ś c ią w ę g ielk ó w d r z e w n y c h , g r u d e k p o le p y , d ro b n y c h fra g m e n tó w c e r a m i k i w c z e s n o ś r e d n io w ie c z n e j o r a z d u ż e j i l o ś c i k a m ie n i / o t o c z a k i / ; n - s ta n o w iła g lin a o r ó ż n y m z a b a r w ie n iu od p o m a r a ń c z o w e j do b r u n a tn e j i z ie lo n e j z w k ła d k a m i ja s n o ż ó łte g o p la s k u o r a z k a m ie n ia m i, w y s tę p u ją c y m i n a r ó ż n y c h p o z io m a c h . U k ła d ob u w a r s tw w e k s p lo ro w a n y c h w y k o p ach j e s t p o d o b n y . W a r s tw a
1
s c h o d z i u k o ś n ie w d ó ł po s to k u g r o d z is k a po d k ą te m 30 - 4 0 ° . A n a lo g ic z n y u k ła d w y s tę p u je w g ó r n e j p a r t i i w a r s tw y I I , k t ó r a je d n a k w d o ln e j p a r t i i j e s t w p r z y b liż e n iu p o z io m a . W p o łu d n io w o -z a c h o d n im n a r o ż n ik u w yk o p u n r 1 , w sp ą g u W arstw y I / n a g łę b o k o ś c i 1 1 0 -1 3 0 c m / o d s ło n ię to f r a g m e n t s k u p is k a k a m ie n i p o ln y ch z d u ż ą i l o ś c i ą w ę g la d r z e w n e g o , k t ó r e h ip o te ty c z n ie u z n a ć m o ż n a z a p a le n is k o p o ło ż o n e ju ż w o b r ę b ie p o d g r o d z ia . W g ó rn e j p a r t i i w a r s tw y n w w y k o p ie n r