Organizacja i rozwój telekomunikacji w okręgu łódzkim ze szczgólnym uwzględnieniem łódzkiego węzła telekomunikacyjnego

А С I A

U N I V E R S I T A T I S

L O D Z I E N S I S

f OL ЗА OEC ONOM ICA

101, 1990

Maria Dob rodz iej

ORG ANIZ ACJA I R OZ WÓJ TEL EKOM UNIKA CJI W O KR ĘGU Ł ÓD ZKIM

ZE S Z C ZEGÓ LNYM U W Z G L Ę D N I E N I E M

tÓD ZKIE GO WĘZŁA rEL fKOM UNIKA CYJNE GO

b tód/k i Węzeł I«l ekom unika cyjny

w ogólnej urganizacji " P P H "

Łódzki Węzeł T e l e k om unika cyjny stanowi jedno z o gn iw

łańcucha

org ani z a c y j n e g o p a ń stwo wej jednostki o r g a n i z a c y j n e j

"Polska P o c z ­

ta, Telegra! i Telefon".

Pro wadząc b ad anie nad r o z w o j e m tWT należy

w p i e rwsz ym rzędzie

okr eśli ć miejsce, jakie zajmuje on w o r g a n i z a ­

cji PPTT.

W sta tucie PPT1 czytamy:

"Pa ństw owa j e d nost ka o r g a n i z a ­

cyjna » Po lska Poczta, Telegraf i T e l e f o n « , zwana dalej

» P P 1 T « ,

d ziała na pod staw ie ust awy

z dnia 15 lis topa da 1984 r. o łączności

(DzU nr !>4

poz. 275) oraz nin i e j s z e g o S t a t u t u " 1 .

Pod staw y

prawne

funkcjo nowan ia PPIT o kr eśla więc ww. ustawa oraz Statut.

Do p o d s t a w o w y c h zadań

jednostek o r g a n i z a c y j n y c h PPTT należy w y ­

konywanie:

1)

usług łączności poc ztow ej

i te l e k o m u n i k a c y j n e j o c h a r a k t e ­

rze p o w s z e c h n y m oraz innych usług związanych z w y k o r z y s t a n i e m s ł u ż ­

by p o c ztow ej i tel ekom unika cyjne j,

*

Myr, Zakład Gos poda rki Ko m u n a l n e j

Ins tytutu Pol ityk i

R e g i o ­

n al nej UL.

1 Statut

p a ń stwo wej jednostki o r g a n i z a c y j n e j

"Polska

Poczta,

Telegraf i Telefon",

M i n i s t e r s t w o Ł ą c z n o ś c i ,

"Dz iennik Łąc znoś ci"

1986 nr 3, p u z . 14, s. 3.

2) usług związanych z wykorzy stani em służby poc ztowej i

t e l e ­

komunik acyjn ej wyn ikaj ących z zawartych umów,

3) zadań w zakresie obronności i b ez piec zeńst wa Państwa,

4) czynności z zakresu administracji pań stwo wej zle cony ch przez

M in istra Transportu Żeglugi i łączności.

Kie rowa nie PPTT i reprezentowanie jej na zewnątrz nal eży

do

Min istra Transportu Żeglugi i Łączności,

funkcje Zarządu natomiast

wykonuje Min iste rstwo

Transportu Żeglugi i Łączności

oraz

w y z n a ­

czone przez ww. Min istra

jednostki organiz acyjn e PPTT

zarówno o

centralnym, jak i terenowym zasięgu działania,

peł niące funkcje:

- zarządzania,

- zarządzania i eksploatacji,

- eksploatacji,

- wsp omagania działalności eks ploa tacyj nej i technicznej,

- socjalno-bytowe,

- szkoleniowe.

K i e rown ików Jednustek o rg aniz acyjn ych PPTT

mia nuje i

odwołuje

Min ister Transportu Żeglugi i Łączności

lub upoważnieni przez n i e ­

go kie rown icy jednostek o r g aniz acyjn ych PPTF wyższych szczebli.

Do jednostek

o r g aniz acyjn ych PPTI

b e z pośr ednio p o d legł ych

ws p omni anemu Ministrowi,

o ter enow ym zasięgu działania, należą D y ­

rekcje Okręgu Poczty

i Tel ekomunikacji w: Gdańku, Katowicach, K r a ­

kowie, Lublinie, Łodzi,

Olsztynie, Poznaniu,

Szczecinie,

Warbza-

wie, Wrocławiu.

Wew nętr zna struktura org aniz acyjn a ww. Dyrekcji jest zbliżona,

gdyż nor mali zują ją wytyczne zawarte w "Statucie"

p a ń stwo wej j e d ­

nostki o rg aniz acyjn ej

"Polska Poczta, Telegraf i lelefon". Na c z e ­

le k aż dej z Dyrekcji

stoi Dyrektor Okręgu.

W skład Zarządu n a t o ­

miast wchodzą nas tępu jące komórki organizacyjne:

1) służby pracowniczej,

2 ) p r e z y d i a l n a ,

3) ekonomiczna,

4) fin anso wo-ks ięgow a,

5) spraw obrony cywilnej,

6) służby pocztowej,

8) inwestycji,

9) zaopatrzenia,

10) kontroli,

11) pro jekt owo-k o s z t o i y s o w e j ,

12) energetyki,

15) a d m inls trący jno-g o«po darcz a,

14) prawna,

Ib) bhp.

Oyrekcji Okr ęgów pod legł e są odp owie dnie

zarówno woj ewód zkie,

jak i okr ęgowe urz ędy poc ztowe i

telekomunikacyjne.

W dal szych roz waża niach uwaga autorki rue będ zie s k o n c e n t r o w a ­

na na działalności

cał ego Okr ęgu Łód zkiego Poczty i T e l e k o m u n i k a ­

cji.

P r z edst awion a zostanie jedynie his toria roz woju

t e l e k o m u n i ­

kacji w Ukręgu łódzkim ze s z c zegó lnym u w z g l ę d n i e n i e m rozwoju Ł ó d z ­

kiego Węzła t e l e k o m u n i k a c y j n e g o .

W artykule nie będą więc omawiane

sprawy rozwoju poc zty w Okręgu Łódzkim.

2 - P o Ľ ž j tkl to^ekomuni к at; j i w Okręgu Łó d z k i m

felefon został wyn alez iony przez Gra hama Bella

w

1876 r.

i

pra wie n a t ychm iast wyn alaz ek ten zaczęto r o z p o w s z e c h n i a ć . W począt­

k ow ym okr esie

telefony instalowane były

w y ł ączn ie w poł ą c z e n i u

dwó ch abonentów, ale nie wiel e lat póź niej

r o z pocz ęto

ins tala cję

c e n t r a l .

W nie speł na sie dem lat od wynalazku Bella,

a więc

21

gru dnia

1W85 r. prz ekaz ana została do eks ploa tacji

sieć t e l efon iczna w Ł o ­

dzi. Zbudowana ona została przez M i ę d z y n a r o d o w e T o w arzy stwo

T e l e ­

fonów Bell

na mocy k o n t r a k t u zawartego

26 sie rpnia 1883 r. między

ww. T o w arzy stwem a Dep a r t a m e n t e m Tel eg r a f i c z n y m w Petersburgu.

U okr esie tym m i a s t o liczyło ok. 80 000 s t a ł y c h 2 i drugie tyle

ty m czas owych mieszkańców.

Było ono r o z ciąg nięte wzdłuż traktu

łę-

cz y cko- piotr kowsk i ego na prz estr zeni ok. 5 kin,

od

zbiegu

ulic

2

R. К a ę z m a r e к ,

Zarys his tori i miasta,

945-1960,

Łódź 1962, s. 11.

[w;] Łódź w l a ­

tach 1945-1960

?g) erskU* j i L imanowskleyo do okolic Placu Niepodległości,

o d c h y ­

lając się nieznacznie od tej osi na wschód.

Zabudowa ulicy P i o t r ­

kowskiej od Piecu Wolności

do ulicy Zielonej (dawniej Dolnej) p r z e ­

trwała do dzisiaj w nie zmienionej postaci,

gdy? w

1В 83 r.

były

to przeważnie budynki nowe, oddane do użytku naj późn iej prz Bd 30 la­

ty.

Miasto było wówczas ośw ietlone nielicznymi tylko lampami

g a ­

zowymi

i całkowicie pozbawione urządzeń kanalizacyjnych, lecz wciąż

rozwijający się przemysł

szybko zaakceptował wynalazek Bella.

Pierwsza stacja telefoniczna

zlokalizowana została przy ulicy

Ceg ieln ianej 42 (obecnie ul. Więckowskiego), a cała sieć t e l e f o n i ­

czna liczyła wówczas

14 wiorst 220 sążni (15,3 km) długości. O g ó l ­

na długość przewodów

tworzących tę pierwszą w historii miasta sieć

wynosiła 372 wiorsty 400 sążni (465,96 km).

Pierwszymi abonentami byli:

magistrat m. lodzi,

Zarząd P o l i c ­

majstra,

kancelaria naczelnika policji

I i II. cyrkułu.

Przed z a ­

instalowaniem telefonu abonenci

podpisywali

drukowany kontrakt

skł adający się z 17 paragrafów, następnie zai nter esowa ny

o t r z y m y ­

wał drukowaną listę abonentów

(nie posiadała ona numerów t e l e f o n i ­

cznych), do której dołączony był zbiór przepisów

tra ktuj ących

o

sposobie używania aparatu telefonicznego.

Już wówczas istniały

dwa sposoby prowadzenia prz ewod ów tel efo­

nicznych- - napowietrzny lub podziemny.

W todzi wybrano sys tem

l i ­

nii słupowych ust awio nych wzdłuż ulicy Piotrkowskiej,

co okazało

się wysoce nie dogo dnym rozwiązaniem.

Słupy były bardio wysokie

i

posiadały do 16 p o p r z e c z n i k ó w ,

co powodowała zag ęszc zenie

i

tak

wąskiego pasa ulicznego.

W dodatku gęste prz ewody nie tylko z a s ł a ­

niały okna, lecz także utrudniały dojazd do domów.

I lutego 1901 r. zapadła decyzja o budowie gmachu poczty. Jego

p r o j e k t a n t e m był Mikołaj Boczarow,

a roboty nadzorował inżynier a r ­

chitekt Oawid Lande.

Prace przy wzn osze niu tego budynku trwały p o ­

nad trzy lata.

Jeyu otw arcie nas tąpi ło

22 paź dzie rnika 1904 r. B u ­

dynek mieścił się przy zbiegu ulic Prz ejazd i Wid zews kiej (obecnie

Iuwima i Kilińskiego).

Kontrakt na tel efon izacj ę w -cesarstwie losyjskim zaw a r t y - z o s t a i

między D ep arta mente m lelefonicznym a Mię dzy n a r o d o w y m Towarzystwem

Bella już w 1881 r.

i był on wiąż?cy przez 20 lat.

Po jego w y g a ­

śnięciu <ulm I ni з trac Ja rosyjska powierzyła budowy, eksploatację c e n ­

tral tel efon iczny ch

i sieci Ros yjsk o- S z w e d z k i e m u Tow arzy stwo T e l e ­

fonów M. T. Codergren.

Towarzystwo to w czerwcu 1908 r. prz ysty pi-

łn do p r z ebud owy łódzkich linii.

Zli kwid owano wów czas

linie n a p o ­

wietrzne i

wyb udow ano nowe linie kablowe.

P i e rwsz e kab le ułożone

zostały na ul. Piotrko wskie j na odcinku między ul. Poł udni owy

(o-

becnie Rewolucji 1905 r.)

a ul. Nawrot, jak również na k r ó t k i m o d ­

cinku ulic Przejazd i Św. Andrzeja

(obecnie Tuwima - Struga).

W W I J r. liczba łódzkich abonentów systemu MB wyn osił a

ok.

3 tys.

}_.

Rpźwój t e l e k o n u n iк acjl W o kr esie m l ę d z ywojerinym

w ^ g r a n i c a c h ówczesnego woj ._Jtódzk iego ~

Ubszai woj. łódzkiego przed pierwszy wojny światowy

znajdował

się w całości

w zaborze rosyjskim i

pod ziel any był na 13 powiatów.

W cza sie dzi ałań woj ennych

istniejące na tym obs z a r z e

urz ądze nia

te l e kom unika cyjne uległy znacznemu zniszczeniu. Także ich p i e r w o t ­

na jakość 1 ilość

znacznie odbiegała

od stanu urz ądze ń na

t e r e ­

nach zaboru pruskiego,

gdzie po odz yska niu nie p o d l e g ł o ś c i

władze

p ol skie

objęły w pos iada nie sieć

tel efon iczną

i

telegraficzną

pra wie nie zniszczony.

T a b e l a

1

Stan telefonizacji Polski w latach 1918-1922

Rok

Obszar

CentralB

mie jsco we

Liczba

abo nent ów

Liczba

aparatów

191 В

!1919-1920

r

1922

Były zabór rosyjski

Były zabór pruski

Uzy skane tereny

wsc hodnie

Górny álysk

173

498

84

29

5 175

20 380

790

8 735

5 635

26 290

800

9 625

1

d ł 0:

O p r a c o w a n i e własne na p o d staw ie źródeł

arc hiwu m

Sieć ta na tareoíe byłego zaboru nie miec kiego p o z i o m e m swym

dorównywała wówczas

inny/n dzi elni com Niemiec,

a więc utr zymywała

się na naj wyżs zym puziomie europejskim.

0 d y s prop orcja ch

tych

świadczą wymownie dane zawarte w tab. 1.

Znając ogólny obraz

stanu telefonizacji Polski

w latach 1918-

-1922,

spróbujmy bliżej scharakteryzować

tego typu m aj ątek

z n a j ­

dujący się na terenie woj. łódzkiego.

Piśmien nictw o w

tym

z a ­

kresie jest bardzo ubogie,

a zamieszczony

tu obraz

statystyczny

pochodzi w większej mierze z wywiadów prz epro w a d z o n y c h z dawno JuZ

emerytowanymi pracownikami telekomunikacji.

Uzy skane tą drogą

i n ­

formacje pozwoliły skonstruować tab. 2.

W todzi

istniała centrala o poj emności 5000 NN,

któ ra

z a k u ­

piona została jeszcze przed I wojną światową,

jednak z a i n s t a l o w a ­

no

dop iero w 1921 r.

A uto jak przedst awiał a się sytuacja w inn.ych duZych mia stach

Polski:

w tym sam ym czasie Kraków dysponował już cen tral ą a u t o ­

matyczną systemu Dietla,

której pojemność wynosiła 2400 NN, w P o ­

znaniu pra cowała centrala

(również aut omat yczna systemu Siemanaa)

mająca poj emno ść 4000 NN,

wsp ółpr acują ca z nią cen tral a z l o k a l i z o ­

wana w dzielnicy Łazarz dysponowała poj emnością 1000 NN. W W a r s z a ­

wie nat omiast pracowała centrala o pojemności 30 000 NN,

była to

jednak centrala ręczna.

Prace przy telefonizacji Łoozi

nie słabły,

w latach 1925-1923

wyb udow ano ginach przy ulicy Kościuszki 12.

Jego p r o j e k t a n t e m oył

znany architekt

J K a b a n 3 .

w budynku tym z l o kali zowan o CA,

która

w poc z ą t k o w y m okresie swej pracy dysponowała 12 500 NN z m o ż l i w o ­

ścią jej rozbudowy

do 30 000 NN.

Przyłączenia abonentów z wsp om •

nianej już wcz eśni ej centrali CB do nowej centrali

a u t omat yczne j

dok onano w nocy z 31 paź dzie rnika na 1 listopada 1925 r. między godz.

23 a 3 rano. W tym samym budynku zlo kali zowan o także cen tral ę p o d ­

miejską, tak ze rozmowy z łodzią okoliczni abonenci uzyskiwali

za

poś r e d n i c t w e m stanowisk podmiejskich.

—

3

Architekt ten specjalizował się w p r o jekt owani u bud ynkó w m o ­

ralnych. Mię dzy innymi zaprojektował on obecny amech 5adu W o ­

jewódzkiego mie szcz ący się przy p l . Dąbrowskiego, budynek Izby S k a r ­

bowej w al. Kościuszki

oiaz Kościół Matki Ooskiej Zwv cleskiei orzv

T a b e l a

2

Cen trale

telefoniczne w 1921 r.

z ai nsta lowan e na obs zara ch ówc zesn ego woj. łód zkiego

Mie jsco wość

Typ

centrali

P oj emno ść

num erów

Uwagi

Łódź

CB Simens

5 UOO

Łęczyca

MB

“>0

K ut no

MB

100

k on c e s j a pry watn a

Łowicz

MB

50

S k i erni ewice

MB

50

Rawa Maz owie cka

MB

50

Pio t r k ó w Iryb.

MU

200

k o n c e s j a pry watna

R ad omsko

MB

100

Wielurt

MB

100

i

Sieradz

MB

50

Łask

MB

50

Brzeziny

MB

20

_{k on c e s j a pry watn a}

Ozorków

MB

50

Zduńska Mola

MB

50

lomaszów Maz.

MB

370

kon c e s j a pry watn a

Beł chat ów

MB

₅₀

Zgierz

MB

100

Pab iani ce

MB

2U0

W reruszów

MB

20

Ź r ó d ł o . -

Opr acow anie na pod staw ie wyw iadó w z p r a cown ikami

t e l e k o m u n i k a c j i .

Rozmowy mię dz y m i a s t o w e były natomiast realizowane przez sieć mię­

dzymiastowy, która znajdowała się wów czas w a dm inis tracj i MPiT.

P oł ącze nia mię dz y m i a s t o w e tych central z cen tral ą w Łodzi d o k o ­

nyw ane były za pomocą, linii n a p o w ie trzny ch z wyjątkiem relacji

Łódź^

-Zgierz i Łódź-Pabiornice, gd/ia istniały kable o pojerimoáci 50 par.

Brak własnej produkcji

central m i e j s k i c h zmusił

M i n i s t e r s t w o

Poczt i Telegrafów do zawarcia u mo wy z Tow arz y s t w e m General

Tele-phone Trust Limiteo

(z siedzibą w Londynie)

na

p rz epro wadze nie

automatyzacji central m i e jski ch systemu Strowgera. Umowa ta miała

również na celu uje dnol iceni e w sieci telefonicznej

systemu c e n ­

tral aut omatycznych.

W latach 1934-1935 na terenie woj.

ł ód zkie­

go, w Pio trko wie T r y ö .,

oddano do uZytku pierwszą cen tral ę

typu

Strowgera o pojemności 600 NN. a następnie w Spalę CA o pojemności

50 NN (rezydencja prezydenta).

Na zakończenie rozważań nad 50 letnią historią

telefonu w Ło ­

dzi autorka pozwala sobie przytoczyć kilka

danych statyst yczny ch

obr azuj ących liczbę

i gęstość aparatów telefonicznych

(ich liczba

na 100 mieszkańców) w todzi i kraju na tle innych państw

(według

stanu z 1934 r. - patrz tab. 3).

T a b e l a

3

Liczba i gęstość aparatów telefonicznych

w wybranych krajach Europy oraz mia stach Polaki

w 19 54 r.

Kraj

L iczba

aparatów

telefonicznych

Gęstość aparatów

telefonicznych

na 1Q0

mieszkartcńw

1

2

3

Polska

211 344

0,63

Bułgaria

20 646

0,34

Czechos łowac ja

171 646

1,13

Rumuni a

56 797

0,30

Węgry

I2i H O 2

1,37

Związek Radziecki

739 391

0,43

Belgia

323 423

_3,91

Dania

377 565

10,31

Francja

1 399 «69

3,30

Jugosławia

49 846

0, 34

Szwecja

616 947

9,90 '

Wielka Brytania

2 366 311

•5,06

Tabele 3

(cd.)

1

2

₃

Miasto polskie

Liczba

aparatów

tel efonicznych

G ęs tość apa ratów

tel ef o n i c z n y c h

na 100

m i e s z k a ń c ó w

tódź

14 357

_2,30

Gdańsk

17 964

6,78

Warszawa

59 042

4,75

Wrocław

_{32 185}

_6,70

Ź r ó d ł o :

M. G u t o w s k i ,

Z. R o m a n o w s k i ,

T e ­

lekomunikacja w Reg ionie Łódzkim,

Łódź 1903,

s, 14.

Z danych zaw arty ch w tabeli

wynika,

źe w p r z y p a d k u obu

ww.

ws k aźni ków

Łódź zna cznie odb iega ła od innych d uż ych m ia st Polski.

Gdańsk np. miał

prawie trzykrotnie wyższy wskaźnik gęstości.

4. Telefonia m i ę dzy mias towa w latach 1865-1939

Z z a c howa nych źródeł pis anyc h pie rwsza wzm ianka

o

tel efon ach

m i ę d z y m i a s t o w y c h relacji lód ź-Wa rszaw a

zam ie s z c z o n a

została

w

" 0 / lenniku Ł ó d z k i m ” nr 135 z 10S9 г.,

a o telefonie do Zgi erza pi

sał "Dziennik Ł ó d zki” nr 200 i 204 z 1891 r.

stacja telefoniczna Łód ź-Wa rszaw a

zna jdow ała się przy

ulicy

■spacerowej 32 (obecnie a l . Kościuszki.),

w p ó ź n i e j s z y m o kr esie s t a ­

cja końcowa telefonu lótiź-Warszawa p r z enie siona została na ulicę

C e y i e l n i a n ą , gdzie znajdowała się tak^e

stacja kortcowa telefonu r e ­

lacji Ł ó d ź - k a l i s z .

Na kierunku tío Kal isza można się było łączyć z

punktami pośrednimi w Sieradzu,

Zduńskiej Woli,

Łasku i

P a b i a n i ­

cach.

w bud ynku Hanku Państwa mie s z c z ą c y m się przy uLi cy B e n e d y k ­

ta 6 (ubecnie 22 Lipca 6)

zna jdow ała się stacja m i e j s c o w a telefonu

Łódź W a r s z a w a .

«

W latach 1929-1930 oddano do użytku nową cen trál y

m i ę d z y m i a ­

stową CfJ

systemu fricssona.

Posiadała ona 50 stanowisk

ł ą c z e n i o ­

wych i 6 zgłoszeniowych.

Pirma Standard Electric Company w y b u d o w a ­

ła w tym samym czasie stację w z m a c n i a k o w ą .

Pierwszy projekt polskiej sieci

kabli d a l ekos iężny ch powstał w

1925 r.

Jednak trudności

w poz yski waniu kabli do jego realizacji

spowodowały, ze dopiero w 1928 r. Rada Min istrów zat wier dziła p r o ­

gram realizacji budowy sieci kabli dalekosiężnych. W pro gram ie tym

za p i e r w sz oplan owe zadanie uznano rea lizację kie runku Warszawa-Ło-

wicz-Łódź Katowice-Cteszyn.

Roboty ziemne

rozpezęto już w 1929 r. ,

a w końcu września 1 9 JO r. oddano do eksploatacji

odcinek W a r s z a ­

wa-Łódź .

Wurto nadmienić, że przed u ru chom ienie m tego kabla czas o c z e ­

kiwania na rozmowę (przy

obwodach)

nie prz ekra czał jednej g a d z i ­

ny .

Przy zastosowaniu połączenia kablowego

i u r u chom ieniu

17 łą-

czy, czas oczekiwania zmalał do 5-10 minut.

Za pomocą nowego k a b ­

la Łódź uzyskała połączenia

z pob liskimi m i a s t a m i , takimi jak G ł o ­

wno, Stryków, Łowicz,

a w dwa lata później,

kiedy

został

oddany

drugi odcinek,

również z Pragą,

Wiedniem,

Berlinem,

Wrocławiem,

Krakowem, Katowicami,

Radomskiem, Częstochową

i P i o trko wem Tryo.

W relacji War szawa-Praga

i W a r szaw a-Ber lin pracowały

u r z ą d z e ­

nia telefonii nośnej 3-krotnej.

Urządzenia te zai nsta lowan e z os ta­

ły także na stacji wzmacniakowej w Łodzi.

W a n a lizo wanym okresie zainsta lowan o także w centrali m i ę d z y ­

mia stowej w Łodzi

urz ądzenia do zdalnego wyb iera nia num erów

a b o ­

nentów warszawskich.

Wspomniany wyżej projekt budowy

sieci

kabli

d a l ekos iężny ch przewidywał także budowę kabli

w relacji Łódź-Sie-

rad z-Kalisz-Wrocław.

Projekt ten nie doczekał się realizacji z p o ­

wodu wybuchu 11 wojny światowej.

5. Te le komun ikacja w czasie okupacji.

W okr esie H wojny światowej dawny obszar woj. łódzkiego został

przez oku panta pod ziel ony na dwie części.

Jedną z nich

wci elono

do tzw. War tnegau,a drugą do Gen eral nej Guberni.

W p o s z c z e g ó l n y c h

c z ę ścia ch wyr aźnie zarysowała się odrębna pol ityk a władz okupa-

cyjnych zag arni ętych ziem.

W Gen eral nej Guberni

Nie mcy

w obawiö

prz ed rozwiniętą na tych terenach d z i ałal ności ą par tyza ncką, tele-

foni zowali wsie c el en zapewnienia o d d ział om wojaka

i

p o s t e r u n k o m

żandarmerii kon takt u z dowództwem.

W War theg au

zad ania

i n w e s t y ­

cyjne ogr ahic zały 3ię jedynie do nielicznych wym ian central CA na MB

a także na cen trale aut omat yczne mał ych pojemności.

Chcąc zapewnić

sobie łączność z frontem wschodnim,

okupant w y k orzy stał polski p r o ­

jekt budowy kabla dal e k o s i ę ż n e g o Łódż-Wrocław, bud ując pos p i e s z n i e

w p r o w i z o r y c z n y c h b u d ynka ch stacje w z m a c n i a k o w e .

Z pow odu p o ś p i e ­

chu kable zostały zakopane znacznie płyciej niż na k a z y w a ł y

normy

techniczne.

Dop iero po wyz wole niu zostały one umi e s z c z o n e na p r a ­

wid łowej głębokości.

6. R o zwój tódzkiogo Węzła Tel ekom u n i k a c y j n e g o

po II wojnie świaitowej

Wyz wole nie Łodzi

nas tąpi ło

19 stycznia 1945 r., a już n a s t ę p ­

nego dnia

w g o d zina ch poł ud n i o w y c h przed gm a c h e m ur z ę d ó w

zaczęli

gro madz ić się pra cown icy telekomunikacji,

chcąc zab ezp i e c z y ć p o z o ­

sta wion y przez okupanta majątek.

W gmachu przy al. Kościuszki rozpoczął swe u r z ę d o w a n i e Min iste r

Poczt i Telegrafów.

Mimo że okupant wywiózł z Łodzi sprzęt c e n t r a ­

li 1500 NN,

to Już 22 stycznia 1945 r.,

a więc w trzy dni

po w y ­

zwoleniu, Kom enda Miasta d y s pono wała czynnymi telefonami.

W dniu n a s t ę p n y m miała je ele ktro wnia i dwie fabryki.

Mimo że

w kr ótce o d z yska no sprzęt centrali 15Q0 NN,

to został on ski erow any

do War szawy dla odb udowy tam tejs zych telefonów.

2 lutego

1945 r.

ut w orzo no P o d dyre kcję Łódzką wch odzą cą w skład

Dyrekcji

Okręgu

Poczt i Telegrafów w Warszawie.

Jeśli chodzi o org a n i z a c j ę telekom unika cji,

to ułe gała

ona

dość licznym p r z e m i a n o m strukturalnym,

s z c zegó lnie w pierwszych l a ­

tach po w y z wole niu kraju.

A oto w a ż niej sze zmiany o r g a n i z e c y j n e :

- Z a r z ą d z e n i e m Min istra Poczt i T e l egra fów

z 28. 0 8 . 1 9 4 5 r.

u ­

tworzona została

г dniem 1.10.1943 r. Dyrekcja Okręgu Por.zt l

T e ­

legrafów w Łodzi,

- 8,02,1949 r.

na mocy Zarządzenia Min istra Por.zt i

T e l e g r a ­

fów pow ołane zostało Państwowe Prz edsi ębior stwo Robót T e l e k o m u n i ­

kac yjny ch przy Dyrekcji Okręgu Poczt i Telegrafów,

- I. 10.1952 r. powołane zostało P r z e d si ębior stwo Transportu S a ­

moc hodo wego Łączności,

- 1.02.1954 r. zniesiony został

Rojonowy Urząd

Telefoniczno-

- lelegraficzny w Łodzi,

a powołano Urząd Telekomunikacyjny,

- 20.02.1954 r. powołano Okręgowe Kie rown ictwo Rem onto wo-Aw a-

ryjne, które pos iada ło grupy terenowe w todzi, Łowiczu, Pio trko wie

i Zgierzu.

W latach póź niej szych zanotowano jeszcze szereg

innych zmian

organizacyjnych.

Pu przepro wadze niu reformy a d m i n is tracy jnej k r a ­

ju, z dni em 1.07.1975 r. powstał

Wojewódzki Urząd

Telekomunikacji

w todzi, któremu pod lega ły następujące Urzędy

Tel ekom unika cyjne «

Ł ó d ź - P o ł u d n i e ,

Łódź-Północ oraz w Zgierzu i w Pabianicach.

Nale/y zadać pytanie,

co osi ągni ęto w ana lizo wanym okr esie ? W

1954 r. roz pocz ęto Oudowę budynków central telt-fonicznych Północ l

Południe,

a w rok później uzupełniono wyp osaż enie centrali a u t o ­

mat ycznej C en trum do pojemności 20 000 NN.

Stało się

to możliwe

dzięki sprzętowi otr zyma nemu z Warszawy.

W 1955 r. P a b iani ce u z y ­

skały cen tral ę automatyczną

systemu Strowyera o poj emno ści 200Ü NN

i czterech sta nowi skach międzymiastowych.

Została ona umi eszc zona

w spe cjal nie na ten cel

zbudowanym budynku.

1.10.1956 r. uru chomiono nową centralę tel efon iczną Północ o

pojemności B500 NN.

Sprzęt do wyposażenie tej centrali

typu Salroe

w całości pochodził

ze zdemontowanej centrali Piękna w Warszawie.

Już półtora roku później,

bo

1.01.1958 r.

u r u chom iono nową

cen tral ę aut omat yczną Poł udnie

typu AGF-N.

la n o w ocze sna centrala

o rejestrze krzyżowym,

była importowana ze Szwecji,

з jej p o j e m ­

ność także wynosiła G500 NN.

Ze względu na jed nolitość

łódzkiego

systemu central tel efonicznych Saime dalsze inwestycje zostały na

długie lata prz erwane, gdyż produkowany

w kraju sprzęt systemu

Strowcjsia uniemoż liwia ł wsp ółpi acę z istniejącymi c e n tral ami łódz-

k

m i .

Z a p o t rz ebowa nie na usługi tel ekom unika cyjna g w a łtow nie wni osło

г chwilą rozwoju bud ownictwa mieszkaniowego.

Re a l i z a c j ę pi e r w s z y c h

dużych osiedli mie sz k a n i o w y c h rozpoczęto w tudzi w p o c z ą t k a c h lat

sze śćdz iesią tych. Były to osiedla Uoły i Teofilów.

Wyc hodz ąc nap rzec iw spo łecz nemu zap ot r z e b o w a n i u w Zak łada ch W y ­

twó rczy ch Urz ądze ń Tel ekom unika cyjny ch w W a r szaw ie s k o n s t r u o w a n o

cen tralę krz yżową

typu K-66. Jej pro toty p o poj emno ści 400 NN, d o ­

stosowany do wsp ółpr acy

z cen tralami typu Salme, p ró bny pra cę r o z ­

począł w sali

Centrali Antonia tycznej Południe.

W tym samym czasie

podjęta została decyzja o rozpoczęciu budowy

bud y n k ó w nas tępu ją

cych central:

C en trum B, Wsc hód i Teofilów.

Budynki

te

zostały

p r z ekaz ane k ol ejno w 1965, 1967 oraz w 196B r. Nie co wcz eśni ej, bo

w 1961 r. oddano do eksploatacji

budynek Centrali Aut o m a t y c z n e j

w

Zgierzu, gdzie w 1962 r. prz ekaz ano do użytku

CA о

pojemności

1400 NN.

w

tym samym cza sie uru chom iono Cen tral ę Węz łową K-662, a

w 1966 r. uległa likwidacji cen trala podmiejska.

Lata s ie demd ziesi ąte owocowały we wdrożenia,

a

wyp r o d u k o w a n e

przez Zakłady Wyt wórcze

Urządzeń Tel ekom u n i k a c y j n y c h c e n t r a l e wiej­

skie typu A C - 25 i AÜ-5U,

szybko znalazły z a s toso wanie

w teletoni-

zacjl wsi.

Za instalowana je w Kurowicach,

Wlskitnle,

P a w liko wi-

cach, Z у t o w i c a c h ,

Crotnikach,

Solcy,

Leźnicy, Białej,

Glacznle,

Sokolnikach,

Smardzewie,

P r o b o s z c z e w i c a c h ,

B r a t o sz ewica ch,

D o ­

brej i Nissułkowie.

W IV kwar tale 196S r .

Centrala Pół noc

została

roz budu wana

o

doi szych 1500 NN,

osi ągaj ąc łączną poj emno ść 10 000 NN.

Roz budo wa

ta została dok onan a dzięki sprzętowi p r z e m i e s z c z o n e m u

z

Lublina.

W rok póź niej także Centrala Poł udni e została r o z budo wana

do p o ­

jemności 10 000 NN.

Sprzęt do jej rozbudowy

ostał

s p r owad zony ze

Szwecji.

10.05. ]969 r. oddano do użytku no w o c z e s n ą c e n tral ę C e n ­

trum B typu A R F -102 o pojemności 9000 NN. W etapie w y j ś c i o w y m p r z y ­

łąc zony ch do niej zostało

3000 abo nent ów z

Centrali Aut o m a t y c z n e j

C e n t r u m

i 1500 abo nent ów z Centrali Aut o m a t y c z n e j Południe.

24,04.

1971 r. odbyło się prz e k a z a n i e do użytku p r o t o t y p o w e j

centrali

Wsc hód

typu K - 6 6 2 , której poj emno ść wyn osiła

6000 NN i chyha z tą

cen tralą łódzcy łąc znościowcy mieli n a j w i ę k s z e kłopoty.

kiego nie osłabły

i w 1972 r. prz ekaz ano do eksploatacji

nowo w y ­

budowany budynek Centrali Automatycznej Zubardź,

a w rok później -

15.05.1973 r.

nas tąpiło otwarcie centrali tel efon iczne j

Teofilów

typu K-662, której pojemność wynosiła 4000 NN.

M cztery miesiące

później, 1. 09. 1973 r.,

oddano do eksploatacji 16-piętrowy budynek,

w k tó rym znalazła swą siedzibę Dyrekcja Okręgu Poczty i T e l e k o m u ­

nikacji w todzi.

Jeszcze w tym samym roku przekazany został budynek pod montaż

Centrali Automatycznej Dąbrowa oraz

roz poczęto budowę budynku C e n ­

trali Autumatycznej Retkinia.

20.07. 1974 r.

prz ekaz ana została do

eksploatacji

Centrala Automatyczna

Zubardź

także typu K-662,

a

jej poj emno ść wynosiła 6000 NN.

Prawie równocześnie w bud ynku C e n ­

trali Automat yczne j Północ uruchomiono nową centralę K-662 o p o ­

jemności

10 000 NN,

wymieniła una

stary,

w y e k s pl oatow any sprzęt

centrali typu Salme.

W grudniu 1975 r.

prz ekaz ano pod montaż urz ądze ń t e l e k o m u n i ­

k a c yjny ch nowo wybudowany budynek Centrali Autornatycznej R e t k i ­

nia.

‘

jetną rocznicę istnienia telefonów w todzi

warto podsumować,

podobnie jak to ucz ynio no przy pięćdzi esiąt ej rocznicy,

p o r ó w n a ­

niem wsk aźni ków łódzkich z gęstością i liczbą apa ratów t e l e f o n i c z ­

nych w wybranych krajach Europy

i w dużych m i a stac h Pulski (patrz

t a b . 4).

Z informacji zawartych w tabeli

wynika, iż wskaźnik

gęstości

aparatów telefonicznych wykazuje tendencję wzrostuwą. Jednak tempo

wzrostu jest zbyt małe, co powoduje, że w stosunku do krajów E u r o ­

py Zac hodn iej wskaźnik ten osiąga poziom wie lokr otnie niższy. P r a ­

wie d zi ewię ciokr otny wzrost wskaźnika gętości

aparatów

t e l e f o n i ­

cznych na 100 mieszkańców,

jaki wystąpił w Łodzi

w stosunku do

wcz eśni ej oma wian ego roku 1934,

jest jednak ś w i adec twem wysiłku z a ­

równo inwestycyjnego,

jak i organiz acyjn ego odn ośny ch władz t e r e ­

nowych. We Wro cław iu np. wskaźnik ten wzrósł jedynie 2,5-krotnie,

Wpr owad zone do IWT centrale typu K-662,

p rz ysto sowan e do p r a ­

cy w ukł adac h w i e l o ce ntral owych z centralami systemu G a Imex

ARE-

-102

pozwoliły jedynie na prz ejśc iowe pokrycie zap otrz ebowa nia na

usługi telekomunikacyjne,

nie sta nowiąc ich d o c e l o w e g o

r o z w i ą z a ­

nia technicznego.

T a b e l a

4

Liczba i gęstość apa ratów t e l efon iczny ch

w wyb ranych k ra jach Europy i dużych m i a s t a c h Polski

Kraj

...

,

--- -- i

-Gęstość apa rató w t el efon iczny ch

na 100 mieszkariców

1975 r.

1979 r.

Polska

7,54

8,9

Bułgaria

7,41

11,7

C ze chos łowac ja

16,08

19,7

Rumunia

4,25

brak dan ych

Węgry

9,27

10,7

Związek Radziecki

5,70

7,9

Belgia

25,73

33,2

Oania

39,98

56,5

F rancja

21,70

17,3

Jugosławia

4,38

7,6

Szwecja

59,40

74,7

Wielka Brytania

34,05

44,6

Liczba aparatów

Gęs tość apa ratów

Miasto polskie

tel efonicznych

na 100 m i e s z k a ń c ó w

w 1981 r.

w 1981 r.

łódź

105 500

19,69

Gdaósk

49 500

18,13

Warszawa

334 073

29,32

Wrocław

74 600

19,17

Ź r ó d ł o :

Jak w tab. 3.

W latach 1971-1981

na terenie LWT

z a i n s t a l o w a n o 66 000 NN w

sys temie K-662,

w tym cen tral ę węzłową oraz jedyny w P o l sce s t o ­

pień grupowy mię d z y m i a s t o w y dla ruchu p ó ł a u t o m a t y c z n e g o i

a u t o m a ­

tycznego " m i e s t o - m i a s t o " .

Modernizacja Łódzkiego Węzła T e l e k o m u n i ­

kac yjnego była możliwa dzięki zawartej w 1972 r. umo wie

l i c e n c y j ­

nej Resortu z firmami francuskimi I. Ml i Cf.OI

rta pro dukc ję central

systemu Pen taoonta i systemu E-10 Citedis.

Oo

najważn iejsz ych zadań inwestycyjnych i

mod erni z a c y j n y c h w

LWI z ost atnich lat zaliczyć należy:

- wymianę centrali telefonicznej Centrum o poj emności 20 000 NN

systemu AGF-S na 6-cyfrową numerację oraz autmnat yzacj ę

ruchu

"(niasto-mla3to" dla 20 000 abonentów.

Dotychczas dzi ałaj ąca c e n ­

trala stanowiła istotną prz eszk odę w rozbudowie LWT ze względu na

brak możliwości przejścia na 6 cyfrową numerację,

- mod erni zację 3trefy zewnętrznej poprzez automat yzacj ę

ruchu

ręcznego w Aleksandrowie, Ozorkowie,

Konstan tynow ie i Rzgowie,

*

rozwiązanie problemu automatycznego ruchu

mię dzym i a s t o w e g o

poprzez wpr owad zenie LWT

do krajowej sieci

Automat yczne j Centrali

MM,

- budowę nowych budynków technicznych,

rozbudowę łączy да/m z

wykorzy stani em w y s okop rzepu stowy ch linii radiowych i kab lowy ch d a ­

lekosiężnych .

Dzięki c e n tral om systemu Pentaconta nastąpił

znaczny

rozwój

ilościowy abonentów telefonicznych w LWT.

W 1976 r. Dyrekcja Okręgu Poczty i Telekomunikacji

w

lodzi

zleciła do opracowania studium kon cepc yjne

rozwoju

łączności te­

lek omunikacyjnej na obszarze tWT.

Stu dium obe jmow ało

dwa etapy

r o z w o j o w e :

I - do roku 19Ö5, znamy i doceniamy jego efekty,

- II - do 1995 r. ze ws k a z a n i e m dalszej drogi rozwoju.

W opr acowaniu tym jako stan wyjściowy prz yjęt o ukł ad central w

tW[ po wprowadzeniu centrali głównej Centrum.

Cały obszar LWT p o ­

dzielono na dwie strefy:

wie lkom iejsk ą

i

zewnętrzną.

Współpraca

central strefy wielkomiejskiej

z centralami strefy zewnętrznej o d ­

bywa się poprzez cen tralę zbiorczą CZ systemu E-10 Dąbrowa

oraz

centralę węzłową Centrum.

Sytuacja poprawi się

po

uru chom ieniu

centrali m ia sto/ miast o systemu Pentaconta ACMM, której docelowa p o ­

jemność wyniesie

Jfe modułów, tzn. ok. 14 000 zakończeń ł ą c z y .

Num eracja a b o nent ów na obszarze cał ego ŁWT

jest obe cnie

j e d ­

nolita, 6 cyfrowa, o poc zą t k o w y c h cyf rach w:

- strefie zew nętr znej "1" i "2",

- strefie w i e lkom iejsk iej ”3", H4 " , "5", ' V , "7" i "8",

- pro fiks "miasto/miasto" " 1 0 л ,

- służby spe cjalne ”9",

- АСMM "O".

Stu dium k o n c e p c y j n e prz ewid uje uzy skan ie w ŁWT

w p r z edzi ale

cza sowy m 1990-1995 wsk aźni ka liczby

abo nentów na

100 mie s z k a ń c ó w

na poziomie 33,3.

Ważnym m o m ente m w historii

rozwoju ŁWT

było u r u c h o m i e n i e

w

1979 r. p i e rwsz ej licencyjnej Centrali Ret klnla

sys temu Pen taco nta

o pojemności 10 000 NN,

a za moment prz ełom owy

uważa się u r u c h o ­

mienie pie rwszej

w węźle centrali E-10

tód ź-Oą browa

o pojemności

8000 NN.

Należy nadmienić,

cen tral a ta była drugą w kra ju

centralą

e le ktro niczn ą u r u chom ioną przez łeletrę.

W 1982 r. zrealizowano II etap wdr ażan ia

central E-10 budując

nnwe pole k o m utac yjno w Pab ianicach oraz m o d e r n i z u j ą c cen tral ę w

Zgierzu poprzez zainstalowanie k o n cent rator ów CSA0,

co w efekcie

u m o ż l i w i ł o czę ścio we u p o rząd kowan ie w s p omni anej wcz eśni ej

strefy

zewnętrznej,

w efekcie tych dzialart z l i kwid owano cał k o w i c i e system

S t r o w g e r a .

Pod k u m er, 1983 r. uru chom iono trzecią cen tral ę o pojemności

30 000 NN dla potrzeb o d t worz eniow ych CA Ce n t r u m AGF-S poj emno ści

20 000 NN. Nastąpił wówcza demontaż systemu ACF-S p r a c u j ą c e g o

d o ­

tychczas w łódzkim Węźle

Telekomunikacyjnym.

W 1985 r. rozpoczął

się III etap wdr ażania central E-10... Jednak poz nańs ka

Teletra ma

ogr anic zone możliwości,

co w zna cznym sto pniu osł abia tempo m o d e r ­

nizacji ŁWT, podczas g d y , zapotrz ebowa nie na usługi

t e l e k o m u n i k a ­

cyj ne wciąż rośnie.

W latach 1975-1985 w Łód zkim Węźle T e l e k o m u n i k a c y j n y m p r a c o w a ­

ły nas tępu jące systemy:

Sys tem E-10

- 75 000 NN, w tym CZ Dąbrowa,

System PC

-

000 NN,

System K-662

- 55 000 NN,

System AOF-N

- 10 000 NN,

System ARF-102

- 9000 NN

oraz kon tynu owano prace przy budowie

Aut omat yczne j Centrali

M i ę ­

dzy mias towej E - 10 prz ewid ziane j na 1600 łączy m/m.

Wszystkie dotychczas opisane kroki rozwojowe prz yczy niły

się

do tego, że

w roku 1986 w Łodzi

czynnych było 41 central

t e l e f o ­

nicznych.

Liczna ich pojemność wynosiła

164 044 numerów, co u m o ż ­

liwiało pod łączenie

134 879 abonentów*.

Dzięki rozbudowie i modernizacji

Łódzkiego Węzła T e l e k o m u n i k a ­

cyjnego wzrosła nie tylko

liczba abonentów,

lecz

także

liczba

aut omatycznych połączeń zarówno krajowych,

jak

i

zagranicznych.

Obecnie (stan na dzień 17 czerwca 1907 r.)

Łódź łączy się a u t o m a ­

tycznie

z ponad 130 miastami Polaki

dzięki 65 kierunkom, w o s t a t ­

nich dniach uruchomione zostało poł ącze nie aut omat yczne

z P r z e m y ­

ślem.

Abonenci łódzkiego węzła mają także moż liwość kor zyst ania

z

automat yczny ch poł ączeń w relacjach mię d z y n a r o d o w y c h z ponad 400

miastami

na terytorium n a s tępu jącyc h państw:

Belgii,

Bułgarii,

Czechosłowacji, Danii,

Finlandii, Grecji,

Związku Radzieckiego,

Hiszpanii,

Holandii, Norwegii,

N R U , Szwajcarii i Ł l c hten stein u o-

raz Węgier.

Wym ieni one poł ącze nia automatyczne

zarówno krajowe, jak i

z a ­

gra niczne są świ adectwem istotnych, poz ytyw nych zmian z a c hodz ących

w Łódzkim Węźle Telekomunikacyjnym.

W wyn iku opi sanych wyżej działań inwestycyjnych i o r g a n i z a c y j ­

nych,

szc zegó lnie w o s t atni m piętnastoleciu,

n a s tąpi ło

wyraźni

zwiększenie dynamiki rozwoju tel ekomunikacji

w węźle łódzkim. Mimo

to wskaźnik liczby abonentów na 100 m i e szka ńców utr zymu je się n a ­

dal na zbyt n is kim poziomie. Aby uległ on s y s t e ma tyczn emu i

wyraź-4

Aby umożliwić sprawną pracę central tel efonicznych nie zbędna

jest pewna rezerwa pojemności.

W związku

tym stopień w y k o r z y s t a ­

nia pojemności central

jedynie w wyj ątkowych wyp adka ch wynosi 100*.

Wła ściwie winien on mieścić się w gra nica ch 92-95V.

Wsk aźnik

ten

uza leżn iony jest od

typu centrali. (Na pod stawie wyw iadu ż piacow-

nikami Działu Technicznego W oj ewód zkieg o Urzędu Telekomunikacji

w

ł o d z i .)

nemu zwi ększ eniu nie zbęd ne są dalsze wzmożone dz i a ł a n i a

i n w e s t y ­

cyjne. Ich plan na lata 1987-1990 zakłada rea liza cję n a s t ę p u j ą c y c h

c e n t r a l ;

- Dąbrowa

10 000 NN (w realizacji),

- 2wirki

8 000 NN,

- Zubardź

NN,

- Wsc hód I

12 000 NN,

- Widzew W sc hód

15 000 NN,

- Retkinia

« 000 NN,

- Chojny

10 000 NN,

- Had ogos zcz

10 000 NN.

Już na samym poc zątku realizacji ost atni ej z ww. central w y s t ą ­

piło wyr aźne opó źnie nie w bud owie bud ynku p r z e z n a c z o n e g o na l o k a ­

lizację centrali,

co w znacznym stopniu opóźni

p r z e w i d y w a n y

t e r ­

min jej uruchomienia.

Nie wszystkie wyżej w y m i e n i o n e zad ania

i n ­

w e s tycy jne zostaną uko ńczo ne do 1990 г.,

o s i ągaj ąc peł ną swą w y ­

da jnoáii.

Na pod staw ie informacji

u z y skan ych w W o j e w ó d z k i m U r z ędzi e

T e ­

lefonów M i e j s c o w y c h w todzi wzróst num erów w a n a l i z o w a n y m okresie

wynosić będzie odpowiednio:

1987 r.

9 J00 NM,

1988 c.

9 500 NN,

1989 r.

9 5U0 NN,

1990 r.

Í0 500 NN.

Tak będzie w n a j b l i ż s z y m czasie w str efie cen tralnej.

Zmi any n a ­

stąpią również

w strefie zewnętrznej.

W roku 1988 pla nuje się oddanie w Zgierzu pola k o m u t a c y j n e g o o

pojemności 15 000 NN,

do k tó rego p o d łącz one będą:

- Ozo rków

2 000 NN,

- Ale k s a n d r ó w łódzki

1 500 NN,

- Głowno

1 500 NN,

- Str yków

1 000 NN,

- Grotniki

500 NN,

- Olała

500 NN,

- P a r zęcz ew

50U NN.

Do chwili oddania tego pola k o m u t a c y j n e g o 4000 NN

Zgierza,

1500 NN Ozo rkowa

i 1000 NN Ale ksan drowa

z a i n s t a l o w a n e aą w

Cen-t r d 1 i CenCen-tru«!.

W centrali tej poza już wymienionymi

z a i n s t a l o w a ­

nych jdst

1000 NN Konstantynowa

i 501) NN A n d r z e j o w a .

W roku 1989 planuje się pod łączenie do Centrali Dąbrowa 300 NN

Andrespola i

500 NN Nowoaolnej.

Realność

realizacji zadań zarówno strefy centralnej,

jak

i

strefy zewnętrznej uzależniona jest

od produkcji central

systemu

t -10 (st opniowo dąży się do uje dnol iceni a systemu central

p r a c u ­

jących w łódzkim Węźle Telekomunikacyjnym)

oraz możliwo ściam i f i ­

nansowymi, gdyż

zapotrzebowanie w tej dzi edzi nie nie maleje, lecz

wci^ż rośnie.

Z końcem 1986 r.

w samej tylko todzi

na z a i n s t a l o ­

wanie telefonu ocz ekiw ało ponad 70 tys. osób.

Odnosząc tę wielkość do średniego prz yrostu numerów

roku

gra nicach 9,3 tys.

łatwo uzyskać wielkość śre dnie go okresu o c z e k i ­

wania.

Nic nie wsk azuje na tu, że okres ten ulegnie w naj bliż szym

czasie skróceniu,

mimo tak licznych Inwestycji .telekomunikacyjnych

pow od u j ą c y c h wzrost liczby łączy.

w d al szym ciągu

liczba nowych

zgłoszeń wyprzedza

średnioroczny prz yrost numerów

telefonicznych.

Bywają obszary miasta,

na których okres oczekiwania na

z a i n s t a l o ­

wanie telefonu

jest znacznie dłuzszy od średniego. Są i takie, gdzie

na skutek uru chom ienia nowej centrali telefonicznej zgłoszenia rea­

lizowane są niemal natychmiastowo.

W roz waża niach nad

rozwojem telekomunikacji, d o t y c z ą c y c h o k r e ­

su po II wojnie światowej,

uwaga autorki

s ko ncen trowa na była na

dz i ałan iach jednego z czt erec h w o j ewód zkich urzędów

t e l e k o m u n i k a ­

cyj nych wch odzących

skład Dyrekcji

Okręgu Poczty i

T e l e k o m u n i ­

kacji

Łodzi,

a mia nowi cie na Woj ewódzkim Urzędzie T e l e k o m u n i k a ­

cji w Ł o d z i .

.lak wykazano w punkcie pie rwsz ym nin i e j s z e g o opracowania (patrz

schemat org anizacyjny Ü P iT w Łodzi) Dyrekcji Okręgu p o d lega ją

j e ­

szcze urzędy tel ekom unika cyjne w Piotikowie, Sie radz u i S k i e r n i e ­

wicach.

We w s z ystk ich tych województwach,

pod obnie jak

w

woj.

m i e jski m łódzkim,

nas tępował systematyczny rozwój urz ądze ń t e l e k o ­

munikacyjnych, w wyniku czego w całym Okręgu (stan na koniec 1986 t)

p i a c o w a ł у 342 cen tiale telefoniczne,

których łączna poj emno ść w y ­

nosiła

240 809 numerów, a które obs ługiwały

212 562

abonentów.

___ f lP Q » f lÍM C j é i ГОТw ój t ü le k u r iu f i'k a i'. j X . . . J47

Wielkości te ill в pos z c z e g ó l n y c h w o jew ódzk ich u rz ędów

t e l e k o m u n i ­

kac yjny ch p r z edst awia tab. 5.

T a b e l a

b

Stan telefonizacji w województwach:

piotrkowskim, sieradzkim i ski e r n i e w i c k i m

w 1986 r.

Woj e w ó d z t w o

Wys zcze g ó l n i e n i e

pio trko wskie

s ie radz kie

s k i e r n i e ­

wickie

Liczba central

117

104

80

Liczba numerów

41 380

22 721

26 0)2

Liczba abonentów

36 31Q

19 298

22 075

f

l

r ó d ł o:

Dane uzy skane w Dyrekcji Okręgu P oc zty i

T e l e ­

komunikacji

w lodzi.

Dzięki inw esty cjom tel ekom unika cyjny m w O kr ęgu w latach 1986-

-1990 prz ewid uje się

toczny wzrost pojemności c a n t r a l o .77 50} n u ­

mery

(por. tab. 6).

T a b e l a

6

Prz ewid ywany rozwój pojemności central

na obszarze p o d legł ym Dyrekcji Okręgu Poczty i Telekom unika cji

w Lodzi

Nok

Okr ęg -

łącznie

W o j ewód ztwo

pio trk o w s k i e

sie radz kie

s k i e r n i e ­

wickie

1986

14 683

2 018

1 707

1 653

1987

13 400

1 500

1 000

1 600

1988

13 350

1 550

1 300

I 000

1989

1A 250

2 450

1 200

1 100

J.99U

15 900

2 fi00

1 200

1 200

Razem

77

10 318

6 407

6 553

Ź i ó d ł o:

Jak w tab. 5.

Z prz ytoczonych danych wynika, ze w bieżącej pię c i o l a t c e

na-

stępował będzie systematyczny rozwój urz ądzeń

tel ekom unika cyjny ch

na całym obszarze Dyrekcji

Okręgu Poczty

1

lelekomunikacji w ł o ­

ił/ 1 . Nowe centrale bowiem

instalowane będą nie tylko w miastach

p os zcze gólny ch województw, lecz takie systema tyczn ie następować b ę ­

dzie w/rost

liczby central wiejskich, a tym samym

rosnąć będzie

stopień telefonizacji ośrodków wiejskich.

Maria Dobrodziej

URI)AN

1 UN AND OEVtLOPMENf Of If LI CUM MUNICAI ION

IN I i)U/ KtlHON Wiln SPECIAL REFERENCI

10 LUD/ 11LECOM MUNIC A1 ION NETWORK

Ihe article presents organization and development ot

telecom

muni cat ion in Lodz Region. Ihe p e r form ed analysis enc o m p a s s e s

its

entire development

period from the moment of Installation of the

first telephones till

the present time.

it also out lines its d e ­

velopment pro spec ts till 19*0.

Special attention has been focussed on development

of

Lodz

Tel ecom munic ation Network - one of leading tel ecom munic ation c e n ­

tres in Poland.

ihe statistical data used in the

article come mainly

from

sources pro vided by the Management of Post and

T e l e com munic ation

Centre in Lodz

and the Regional telecommunication Office in Lodz.