A. Jodłowski,J. Wiewiórka
Wieliczka, pow. Kraków
Informator Archeologiczny : badania 1, 293-295
293
ułamków oeramlkl oałkowlcia obtaczanej, gliniana przęśllkl, fragment górnej ozęśoi żarna rotacyjnego, 1 tygielek odlewni« ozy, przedmioty żelazne (noże, raki, łaóouoh z guzem, sprząoz- kę, skobel), przedmioty koóciane i rogowe (igły, 2 fragmenta rycznie zachowane grzebienie, zdobioną poohewkę do grzebienia), a także dużą ilość kośoi zwierząt domowych, niekiedy 1 dzikich, oraz szczątki ryb*
W tym samym poziomie osadnlozym, między chatą 1 wałem, odkryto warstwę spalonego zboża z resztkami zwęglonych konstruk cji.
Zakończenie prac przewidziane jeet w roku przyszłym.
f I B L I O Z K A , pow.Eraków Muzeum Zup Krakowsld.oh
Badania prowadził mgr A.Jodłowski, J.wiewiórka, finanso wało Muzeum Zup Krakowskich.
Przy budowle p a w i l o n u PSS natrafiono na drewnianą obudowę w formie studni. Badania o charakterze archeologlozno-geologioz- nym wykazały, że jeet to zespół urządzeń solankowyoh składający się ze atudnl-azybu solankowego, odstojnlka, rynny drewnianej 1 dwóoh słupów wkopanych w ziemię. Cały zespół wystąpił na głęb. 1,70 m od obecnej powierzchni gruntu.
S z y b w rzucie poziomym posiadał kształt kwadratu o wym. 1,4 x 1,4 m, a jego głęb. wynosiła 6,5 m. Obudowę śolan szybu stanowiły grube pćłokrąglakl dębowe o średnioy do 34 om układa ne na zrąb, wzmocnione w narożnlkaoh czterewl pionowo ustawio nymi słupami. Słupy pionowe rozpierane były w odległoóolaoh
294
-1,3 - 1,8 o dodatkowymi belkami rozporowymi odpowiednio zacioea- nyml i wsuwanymi na tzw. zawód. Szpary powstałe między bierwio nami w ścianach uszczelniane były cienkimi listwami drewnianymi. Jest to górniozy system obudowy spotykany jeszcze dziś w sta rych szybikach kopalni soli w Wieliozoe,
O d s t o j n l k znajdował się w odległości 1 m na po łudnie od szybu. Był to otwór głęboki na 3,40 m obudowany trze ma beczkami baz den ułożonymi pionowo jedna na drugiej, przy ozym ostatnia beozka od dołu ustawiona była wewnątrz dużej ka dzi bez dna. Beozkl posiadały znormalizowane wymiary i wys. - 100 om, średn. 56 - 60 om i każda zaopatrzona była w trzy wiąza« nla z drzewa brzozowego. Kadź o wys, 56 om 1 średn. 70 cm posia. dała dwa podwójne wiązania. Wszystkie klepki zarówno beczek, ja) i kadzi posiadały silny zapach wanilii.
B y n n a drewniana służąca do odprowadzania solanki wystąpiła przy zaohodnlej śoianle szybu 1 skierowana była w kierunku zaohodnim. Składała się z dwóch desek ustawlonyoh do siebie pod kątem ok. 140°, które spoczywały na drewnianych pod kładkach.
S ł u p y etanowląoe resztki urządzenia wyciągowego, wko. pane były w ziemię i obłożone kamieniami, w odległośol 1,5 m na półnoo od ezybu.
Oały zespół nakrywała ciemna ziemia zawierająca materiały a H V - XVI w., natomiast pod nią przy północnej ścianie azybu-
studni wystąpiła warstwa kulturowa, od której ciągnął się wkop pod obudowę szybu. Zarówno w warstwie, jak i wkopie występowa ła oeramika pochodząoa z XII - poł. XIII w,
Rozplanowanie poszczególnych elementów zespołu« duże za solenie wody (2,90 g Ba Cl/l)» waniliowy zapaoh beczek (typowo
295
-poaolankowy), oras dane geologiczne wskazują, će są to urzą dzenia solankowe, poohodząoe s XII- poi, XIII w*
W I E L I C Z K A - patrz neolit B 0 0 H V I A
(okoliee)
W I E L I O Z K A «pow, Kraków patrz średnlowleoze - Zamek Zupny
W I B O B A B Z , lluzeum Ziemi Wieluńskiej
pow, Wieluń w Wieluniu
Badania prowadził mgr Bogusław Abramek w okresie od 4 -19* VIII., finansowało Muzeum Ziemi Wieluńskiej w Wieluniu*
Tegoroozne praoe badawoze miały oherekter zwitdowozy 1 zostały potraktowane jako wstępne stadium przyszłych systema tycznych badań* Obiektem badanym jest grodzisko plerśolenlo- wate, dawna siedziba kasztelanii rudzkiej, które na podstawie oeramiki zebranej z powierzohnl datowane było dotyohozas na wiek X - XIII* Warto nadmienić, ie grodzisko w Widoradzu, jako jedyne w Polsoe środkowej, posiada zaohowane jeszoze ślady oztereoh wałów*
Praoe wykopaliskowe, rozpoozęto od przedpola wału IV-go (pierwszy wał zewnętrzny) posuwająo się w kierunku środka