Prawa człowieka i
systemy ich ochrony
Prawa i wolności człowieka i obywatela w Konstytucji RP
Mateusz Radajewski Katedra Prawa Konstytucyjnego Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytet Wrocławski
Jakim rodzajom podmiotów przysługują prawa i
wolności?
Podmioty konstytucyjnych praw i wolności
Czym jest obywatelstwo?
Art. 1
Każde Państwo władne jest określić w swym ustawodawstwie, kto jest jego obywatelem.
Ustawodawstwo to winno być przyjęte przez inne Państwa, byleby było zgodne z umowami międzynarodowymi, zwyczajem międzynarodowym i zasadami prawnymi ogólnie uznanymi w przedmiocie obywatelstwa.
(Konwencja w sprawie pewnych zagadnień dotyczących kolizji ustaw o obywatelstwie oraz protokół dotyczący przypadku bezpaństwowości, podpisane w Hadze dnia 12 kwietnia 1930 r.)
Podmioty konstytucyjnych praw i wolności
Art. 15
1. Każdy człowiek ma prawo do posiadania obywatelstwa.
2. Nie wolno nikogo pozbawiać samowolnie
obywatelstwa ani nikomu odmawiać prawa do zmiany obywatelstwa.
(Powszechna Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela)
Art. 24
1. Każde dziecko, bez żadnej dyskryminacji ze względu na rasę, kolor skóry, płeć, język, religię, pochodzenie narodowe lub społeczne, sytuację majątkową lub urodzenie, ma prawo do środków ochrony, jakich wymaga status małoletniego, ze strony rodziny, społeczeństwa i Państwa.
2. Każde dziecko powinno być zarejestrowane niezwłocznie po urodzeniu i posiadać nazwisko.
3. Każde dziecko ma prawo do nabycia obywatelstwa.
(Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych)
Podmioty konstytucyjnych praw i wolności
Konwencja o obywatelstwie kobiet zamężnych otwarta do podpisu w Nowym Jorku dnia 20 lutego 1957 r.
Art. 1
Każde Umawiające się Państwo zgadza się, że ani zawarcie, ani rozwiązanie związku małżeńskiego pomiędzy jego obywatelem a cudzoziemcem, ani też zmiana obywatelstwa przez małżonka w czasie trwania związku małżeńskiego nie wpłyną automatycznie na obywatelstwo żony.
Art. 2
Każde Umawiające się Państwo zgadza się, że ani dobrowolne nabycie obywatelstwa innego państwa przez jego obywatela, ani zrzeczenie się swego obywatelstwa przez jego obywatela nie przeszkodzą żonie tego obywatela w zachowaniu swego obywatelstwa.
Art. 3 ust. 1
Każde Umawiające się Państwo zgadza się, że żona jego obywatela, będąca cudzoziemką, może na własną prośbę uzyskać obywatelstwo małżonka w drodze specjalnie uproszczonej procedury naturalizacyjnej; przyznanie tego obywatelstwa może być ograniczone względami bezpieczeństwa państwowego i porządku publicznego.
Europejska konwencja o obywatelstwie (1997 r.)
(nieratyfikowana przez Polskę)
Artykuł 4
Przepisy dotyczące obywatelstwa każdego państwa Strony powinny opierać się na następujących zasadach:
a. każdy ma prawo do obywatelstwa;
b. należy unikać bezpaństwowości;
c. nie zostanie arbitralnie pozbawiony swojego obywatelstwa;
d. ani zawarcie, ani rozwiązanie związku małżeńskiego
pomiędzy obywatelem państwa Strony i cudzoziemcem, ani też zmiana obywatelstwa przez jednego z małżonków w czasie trwania związku małżeńskiego nie wpływa automatycznie na obywatelstwo współmałżonka.
Podmioty konstytucyjnych praw i wolności
Sposoby nabycia obywatelstwa
Prawo krwi (ius sanguinis)
Prawo ziemi
(ius soli)
5 sposobów nabycia obywatelstwa polskiego
Sposoby nabycia obywatelstwa
ex lege nadanie uznanie za obywatela
przywrócenie repatriacja
Ustawa z dnia 20 stycznia 1920 r. o obywatelstwie Państwa Polskiego
Art. 11 Utrata obywatelstwa polskiego następuje:
1) przez nabycie obcego obywatelstwa
2) przez przyjęcie urzędu publicznego lub wstąpienie do służby wojskowej w państwie obcem bez zgody Rządu Polskiego
Osoby obowiązane do czynnej służby wojskowej nabyć mogą obywatelstwo obce nie inaczej jak po wyjednaniu na to zezwolenia od Ministra Spraw Wojskowych, w przeciwnym razie wobec Państwa Polskiego nie przestaną być uważane za obywateli polskich.
Art. 13
Nadanie i utrata obywatelstwa polskiego (…) rozciąga się na żonę (…) tracącego obywatelstwo polskie, tudzież na jego dzieci, w wieku do lat 18.
Ustawa z dnia 8 stycznia 1951 r. o obywatelstwie polskim
Art. 11
1. Obywatel polski może nabyć obywatelstwo obce jedynie po uzyskaniu zezwolenia władzy polskiej na zmianę obywatelstwa.
2. Zezwolenie na zmianę obywatelstwa, udzielone rodzicom, rozciąga się na dzieci, pozostające pod ich władzą rodzicielską.
3. Zezwolenie na zmianę obywatelstwa, udzielone jednemu z rodziców, rozciąga się na dzieci, pozostające pod jego władzą rodzicielską, gdy drugie z rodziców nie jest obywatelem polskim lub - będąc obywatelem polskim - wyrazi przed właściwą władzą zgodę na zmianę obywatelstwa dzieci. Jeżeli drugie z rodziców sprzeciwia się zmianie obywatelstwa lub gdy
porozumienie się rodziców napotyka trudne do przezwyciężenia przeszkody - sprawę rozstrzyga sąd.
4. Zezwolenie rozciąga się na dzieci w wieku powyżej trzynastu lat jedynie za ich zgodą.
5. Nabycie obywatelstwa obcego zgodnie z ust. 1-4 pociąga za sobą utratę obywatelstwa polskiego.
Przywrócenie obywatelstwa
Ustawa z dnia 8 stycznia 1951 r. o obywatelstwie polskim
Art. 12
1. Obywatel polski, który przebywa za granicą, może być pozbawiony obywatelstwa polskiego, jeżeli:
1) naruszył obowiązek wierności wobec Państwa Polskiego, 2) działał na szkodę żywotnych interesów Polski Ludowej,
3) nielegalnie opuścił obszar Państwa Polskiego po dniu 9 maja 1945 r.
4) odmówił powrotu do kraju na wezwanie właściwej władzy, 5) uchyla się od wykonania obowiązku wojskowego,
6) skazany został za granicą za zbrodnię pospolitą lub jest recydywistą.
2. Pozbawienie obywatelstwa polskiego można rozciągnąć na
zamieszkałe za granicą dzieci pozbawionego, które nie ukończyły lat trzynastu.
Ustawa z dnia 8 stycznia 1951 r. o obywatelstwie polskim
Art. 13
1. O nadaniu i utracie obywatelstwa polskiego orzeka Rada Państwa.
2. Orzeczenie Rady Państwa o utracie obywatelstwa polskiego następuje na wniosek Prezesa Rady Ministrów.
3. Ogłoszenie w Monitorze Polskim orzeczenia o pozbawieniu obywatelstwa polskiego zastępuje doręczenie orzeczenia.
Przywrócenie obywatelstwa
Ustawa z dnia 15 lutego 1962 r. o obywatelstwie polskim (w brzemieniu przed 1 stycznia 1999 r.)
Art. 13
1. Z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych obywatel polski może nabyć obywatelstwo obce jedynie za zezwoleniem właściwego organu polskiego na zmianę obywatelstwa. Nabycie obywatelstwa obcego pociąga za sobą utratę obywatelstwa polskiego.
2. Zezwolenie na zmianę obywatelstwa udzielone rodzicom rozciąga się na dzieci pozostające pod ich władzą rodzicielską.
3. Zezwolenie na zmianę obywatelstwa udzielone jednemu z rodziców rozciąga się na
dzieci pozostające pod jego władzą rodzicielską, gdy drugiemu z rodziców nie służy władza rodzicielska lub nie jest ono obywatelem polskim albo - będąc obywatelem polskim -
wyrazi przed właściwym organem zgodę na zmianę obywatelstwa dzieci.
4. W przypadku gdy drugie z rodziców będąc obywatelem polskim sprzeciwia się zmianie obywatelstwa dzieci lub gdy porozumienie się rodziców napotyka trudne do
przezwyciężenia przeszkody, każde z rodziców może zwrócić się o rozstrzygnięcie do sądu.
5. Zezwolenie na zmianę obywatelstwa rozciąga się na dzieci, które ukończyły szesnaście lat, jedynie za ich zgodą.
Ustawa z dnia 15 lutego 1962 r. o obywatelstwie polskim (w brzemieniu przed 1 stycznia 1999 r.)
Art. 14
Obywatelka polska, która:
1) w myśl prawa obcego nabyła obywatelstwo obce wskutek
zawarcia małżeństwa z cudzoziemcem lub w związku z zawarciem takiego małżeństwa bądź
2) posiadając obywatelstwo obce nabyła wskutek zawarcia małżeństwa z obywatelem polskim lub w związku z zawarciem
takiego małżeństwa obywatelstwo polskie, po czym małżeństwo to ustało lub zostało unieważnione i osoba ta w myśl prawa obcego posiada obywatelstwo obce, traci obywatelstwo polskie, jeżeli złoży odpowiednie oświadczenie przed właściwym organem polskim i
organ ten wyda decyzję o przyjęciu oświadczenia.
Przywrócenie obywatelstwa
Ustawa z dnia 15 lutego 1962 r. o obywatelstwie polskim (w brzemieniu przed 1 stycznia 1999 r.)
Art. 15
1. Obywatel polski, który przebywa za granicą, może być pozbawiony obywatelstwa polskiego, jeżeli:
1) naruszył obowiązek wierności wobec Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, 2) działał na szkodę żywotnych interesów Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, 3) nielegalnie opuścił obszar Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej po dniu 9 maja 1945 r.,
4) odmówił powrotu do Polski na wezwanie właściwego organu państwowego, 5) uchyla się od wykonania obowiązku wojskowego, przewidzianego przez prawo polskie,
6) skazany został za granicą za przestępstwo stanowiące zbrodnię pospolitą również w rozumieniu prawa polskiego lub jest recydywistą.
2. W razie niemożności doręczenia orzeczenia o pozbawieniu obywatelstwa polskiego do rąk osoby, której to orzeczenie dotyczy, lub jeżeli odmawia ona
przyjęcia takiego orzeczenia, wywieszenie orzeczenia o pozbawieniu obywatelstwa polskiego w lokalu właściwego polskiego urzędu konsularnego w ciągu dni
czternastu zastępuje jego doręczenie.
Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego
Art. 127 § 3
Od decyzji wydanej w pierwszej instancji przez ministra lub samorządowe kolegium odwoławcze nie służy odwołanie, jednakże strona niezadowolona z decyzji może zwrócić się do tego organu z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy; do wniosku tego stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące odwołań od decyzji.
Przywrócenie obywatelstwa
Zakres podmiotowy
Osoby fizyczne
Obywatele Cudzoziemcy
Człowieczeństwo jako kryterium przyznawania praw i wolności
„Wartość konstytucyjnie chronionego dobra prawnego,
jakim jest życie ludzkie, w tym życie rozwijające się w fazie prenatalnej, nie może być różnicowana. Brak jest bowiem dostatecznie precyzyjnych i uzasadnionych kryteriów pozwalających na dokonanie takiego zróżnicowania w zależności od fazy rozwojowej ludzkiego życia. Od momentu powstania życie ludzkie staje się więc wartością chronioną konstytucyjnie. Dotyczy to także fazy prenatalnej.”
(Orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 28 maja 1997 r., sygn. akt K 26/96, OTK ZU z 1997 r. Nr 2, poz. 19)
„Dziecko (…) wymaga szczególnej opieki i troski, w tym właściwej ochrony prawnej, zarówno przed, jak i po urodzeniu.”
(Preambuła Konwencji o Prawach
Dziecka z dnia 20 listopada 1989 r.)
Człowieczeństwo jako kryterium przyznawania praw i wolności
Problem końca człowieczeństwa
Ustawa z dnia 1 lipca 2005 r. o pobieraniu, przechowywaniu i przeszczepianiu komórek, tkanek i narządów (Dz.U. z 2005 r. Nr 169, poz.
1411, z późn. zm.)
Art. 9 ust. 1
Pobranie komórek, tkanek lub narządów do przeszczepienia jest dopuszczalne po stwierdzeniu trwałego nieodwracalnego ustania czynności mózgu (śmierci mózgu).
Art. 9a ust. 1
Pobranie komórek, tkanek lub narządów do przeszczepienia jest dopuszczalne po stwierdzeniu zgonu wskutek nieodwracalnego zatrzymania krążenia.
Art. 19 ust. 3 Ustawy Zasadniczej RFN
„Prawa podstawowe stosuje się także odnośnie do krajowych osób prawnych, o ile da się je do tych osób zastosować zgodnie z ich istotą.”
„(…) Konstytucja statuuje pewne prawa i wolności odnoszące się do podmiotów zbiorowych (np. partii politycznych, związków wyznaniowych). Wydaje się też oczywiste, że pewne prawa, np. prawo własności, lub wolności, np. prowadzenia działalności gospodarczej, muszą – z istoty systemu gospodarczego – obejmować nie tylko osoby fizyczne, ale też podmioty gospodarcze niebędące osobami fizycznymi.”
(Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 8 czerwca 1999 r., sygn. akt SK 12/98, OTK ZU z 1999 r. Nr 5, poz. 96)
Konstytucyjne zasady statusu jednostki
Godność (art. 30)
Wolność (art. 31) Równość
(art. 32-33)
Pojęcie godności
Godność osobowa
Godność
osobowościowa
Godność
Godność osobista jest to sfera osobowości, która konkretyzuje się w poczuciu własnej wartości człowieka i oczekiwaniu szacunku ze strony innych ludzi. Poczucie to, które jest istotnym elementem psychiki człowieka, kształtowane jest przez szereg różnych okoliczności zewnętrznych. Nie jest niezmienne. Jako wytwór rozwoju natury ludzkiej jest uwarunkowane historycznie i kulturowo. Jego "postacie" czy "rozmiar" w istotny sposób zależą przy tym od innych cech psychiki człowieka i od całokształtu jego osobowości. Dlatego mogą być różne miary poczucia własnej
"wartości" człowieka i naruszenia jego godności.
(Wyrok SN z 25 kwietnia 1989 r., I CR 143/89)
Art. 122a ustawy z dnia 3 lipca 2002 r. – Prawo lotnicze
J
eżeli wymagają tego względy bezpieczeństwa państwa i
organ dowodzenia obroną powietrzną, uwzględniając w
szczególności informacje przekazane przez instytucje
zapewniające służby ruchu lotniczego, stwierdzi, że
cywilny statek powietrzny jest użyty do działań
sprzecznych z prawem, a w szczególności jako środek
ataku terrorystycznego z powietrza, statek ten może być
zniszczony (…).
Wyrok TK z dnia 30 września 2008 r.
(K 44/07)
„(…) można stwierdzić, że skutkiem zastosowania zakwestionowanego przepisu [pozwalającego na zestrzelenie samolotu] jest
<<depersonifikacja>> i <<reifikacja>> znajdujących się na pokładzie samolotu RENEGADE, niebędących agresorami ludzi (pasażerów i członków załogi). Osoby te stają się jedynie obiektem (przedmiotem) akcji ratunkowej, skierowanej na zapobieganie hipotetycznym, dalszym i prawdopodobnie większym stratom, jakie mogłoby wywołać celowane uderzenie terrorystyczne. Z gruntu fałszywy jest przy tym argument, iż pasażerowie i załoga samolotu RENEGADE znaleźli się w takiej sytuacji wyłącznie wskutek bezprawnego działania zamachowców; pośrednio jest to bowiem przejawem niepowodzenia państwa w realizacji pozytywnych obowiązków ochronnych.”
(K 44/07)
„Z punktu widzenia analizowanego wzorca kontroli zakwestionowany przepis (…) nie nasuwałby (…) tak poważnych wątpliwości konstytucyjnych, gdyby zezwalał wyłącznie na zestrzelenie samolotu, na którego pokładzie znajdują się tylko zamachowcy. Oni sami spowodowali bowiem tę sytuację; z własnej woli zdecydowali się zginąć, narażając przy tym życie niewinnych ludzi. Jeśli zostaną zestrzeleni, zginą w walce, którą sami wywołali. Nie można więc o nich powiedzieć, że zostali potraktowani przedmiotowo. W zakresie, w jakim tego typu ostateczny środek prawny może być wymierzony przeciwko znajdującym się na jego pokładzie osobom niebędącym agresorami, tj. pozostałym pasażerom i personelowi, godzi on niewątpliwie w ich godność osobową.”
Orzeczenie TK z 9 marca 1988 r.
(U 7/87)
„(…) konstytucyjna zasada równości wobec prawa
(…) polega na tym, że wszystkie podmioty prawa
(adresaci norm prawnych), charakteryzujące się
daną cechą istotną (relewantną) w równym
stopniu, mają być traktowane równo. A więc
według jednakowej miary, bez zróżnicowań
zarówno dyskryminujących, jak i faworyzujących
(…). Równość wobec prawa to także zasadność
wybrania tego, a nie innego kryterium
zróżnicowania podmiotów (adresatów) prawa.”
podmiotów podobnych
(…) wszelkie odstępstwa od nakazu równego traktowania podmiotów podobnych musi zawsze znajdować podstawę w odpowiednio przekonywujących
argumentach. Argumenty te muszą mieć:
- po pierwsze, charakter relewantny, a więc pozostawać w bezpośrednim związku z celem i zasadniczą treścią przepisów, w których zawarta jest kontrolowana
norma oraz służyć realizacji tego celu i treści. Innymi słowy, wprowadzane zróżnicowania muszą mieć charakter racjonalnie uzasadniony. Nie wolno ich dokonywać według dowolnie ustalonego kryterium (…)
- po drugie, argumenty te muszą mieć charakter proporcjonalny, a więc waga interesu, któremu ma służyć różnicowanie sytuacji adresatów normy, musi pozostawać w odpowiedniej proporcji do wagi interesów, które zostaną naruszone w wyniku nierównego potraktowania podmiotów podobnych;
- po trzecie, argumenty te muszą pozostawać w jakimś związku z innymi
wartościami, zasadami czy normami konstytucyjnymi, uzasadniającymi odmienne traktowanie podmiotów podobnych (…).
(Wyrok TK z 3 października 1996 r., sygn. akt K 10/96)
Kazusy
John Korematsu urodził się w USA 5 lipca 1973 r. 23 grudnia 2013 r. zostało nadane mu przez Prezydenta RP polskie obywatelstwo. 16 lutego 2014 r. adoptował on (w formie tzw. przysposobienia pełnego) urodzonego 3 marca 2004 r. Mahmuda Abbasa, obywatela Egiptu.
Czy Mahmud Abbas nabył polskie
obywatelstwo? Jeśli tak, to w którym dniu?
Kazus nr 2
John Kennedy (obywatel USA) w 2013 r. poślubił Teresę Miller, obywatelkę RFN i matkę dwójki dzieci – 13-letniego Heinricha i 22-letniego Manfreda. W chwili zawarcia małżeństwa z Kennedym Teresa Miller była wdową – jej mąż oraz ojciec dwójki dzieci nie żył już od 5 lat. Poczuwając się do związków z Polską, wystąpiła ona do Prezydenta RP o nadanie jej obywatelstwa polskiego. Prezydent przystał na jej prośbę i uzyskała ona polskie obywatelstwo z dniem 14 marca 2014 r. John Kennedy – jako nowy mąż Teresy – był jednak zadeklarowanym wrogiem Polski i złożył oświadczenie, że nie wyraża zgodę, by on, Teresa oraz Heinrich i Manfred uzyskali obywatelstwo polskie.
Która ze wskazanych wyżej osób uzyskała obywatelstwo polskie 14 marca 2014 r.?
Bracia Kowalscy – Piotr, Jakub i Jan – urodzili się 14 grudnia 1920 r. w Warszawie. Piotr był amerykańskim szpiegiem i przez ponad 30 lat – jako wysoki rangą oficer Wojska Polskiego – przekazywał na Zachód m.in. dokładne dane o armii PRL. Po wyjściu na jaw jego działalności uciekł z Polski i zamieszkał na stałe w USA. Za działalność na szkodę PRL został zaocznie skazany na śmierć i pozbawiony obywatelstwa.
Nieco inaczej potoczyło się życie Jakuba i Jana. Jakub jeszcze w 1938 r. przeniknął do III Rzeszy i tam dobrowolnie wstąpił do niemieckiej armii. Razem z nią uczestniczył w inwazji na Polskę, a potem na Francję. Nigdy nie dawał wiary doniesieniom o hitlerowskich zbrodniach wojennych, aż do 14 grudnia 1940 r., gdy sam był świadkiem jednej z nich. Zdezerterował on wówczas z niemieckiej armii i ukrył się w Szwajcarii. W 1949 r. – na podstawie dokumentów zgromadzonych przez komunistyczny wymiar sprawiedliwości – został pozbawiony polskiego obywatelstwa.
Jan Kowalski jeszcze przed II wojną światową wyemigrował do Japonii. W czasie wojny japońsko-amerykańskiej nie popierał żadnej ze stron konfliktu, ale w czerwcu 1945 r. – za namową przyjaciół – postanowił wstąpić do ochotniczych oddziałów armii japońskiej. Jako członek tejże armii brał m.in. czynny udział w zamordowaniu 23 amerykańskich jeńców wojennych. Za zbrodnię tę został w 1953 r. pozbawiony polskiego obywatelstwa.
Oceń, czy bracia Kowalscy mogą ubiegać się o przywrócenie obywatelstwa polskiego.
Kazus nr 4
Pani Alina Kowalska od ponad czterdziestu lat mieszka w Moskwie. Potrafi mówić po polsku, a jej dziadkowie byli prześladowani ze względu na narodowość polską, na co posiada ona odpowiednie dokumenty. Od kilku lat stara się powrócić do ojczyzny. Dzięki staraniom jej przyjaciół w Polsce, Rada Gminy Polkowice podjęła 13 października 2015 r. uchwałę zawierającą zobowiązanie zapewnienia jej warunków do osiedlenia się w gminie Polkowice do 30 czerwca 2016 r. Uchwała ta wskazuje lokal mieszkalny oraz formę jego udostępnienia.
Na podstawie tych danych Konsul RP w Moskwie wydał decyzję o odmowie stwierdzenia polskiego pochodzenia. Pani Alina odwołała się od tej decyzji do Ministra Spraw Zagranicznych. Ten zmienił decyzję.
Biorąc pod uwagę stwierdzenie przez MSZ polskiego pochodzenia Pani Aliny Kowalskiej, Konsul RP w Moskwie wydał jej tzw. winę krajową, która stwierdza, że z dniem jej wydania Pani Alina Kowalska nabywa obywatelstwo polskie z racji uznania jej – jako cudzoziemki – za obywatelkę RP.
Oceń przedstawiony stan faktyczny.
Kazus nr 5
Pan Piotr Ławrow, obywatel Federacji Rosyjskiej, mieszkał w Polsce od 1 stycznia 2010 r. do 30 kwietnia 2011 r. Następnie zamieszkał w Czeczenii.
Powrócił do Polski 14 września 2013 r. Miesiąc później uzyskał status uchodźcy, z czym wiązało się między innymi uzyskanie zezwolenia na pobyt stały. Pan Ławrow utrzymuje się z pisania książek historycznych. Dzięki zdobywanym w ten sposób pieniądzom wynajął mieszkanie w Warszawie na okres 5 lat. 15 października 2015 r. złożył on do wojewody wniosek o uznanie go za obywatela RP.
Jaką decyzję powinien wydać wojewoda?
Kazus nr 6
Panie Anna i Katarzyna Ost były potomkami obywateli Polskich i od urodzenia mieszkały na Syberii. W 2014 r. postanowiły ubiegać się o polskie obywatelstwo. Pani Anna wszczęła procedurę repatriacyjną, natomiast pani Katarzyna zwróciła się do Prezydenta RP o nadanie jej obywatelstwa. Pani Anna uzyskała wizę krajową 10 października 2015 r., natomiast postanowienie o nadanie pani Katarzynie obywatelstwa Prezydent popisał 14 października 2015 r.
Wcześniej, we wrześniu 2015 r., na Syberii wybuchła epidemia groźnej choroby zakaźnej, w związku z czym UE wydała zakaz wpuszczania osób przybywających (choćby nie bezpośrednio) z Rosji. 14 października panie Anna i Katarzyna Ost zostały zatrzymane na przejściu granicznym w Terespolu. Funkcjonariusz Straży Granicznej oświadczył im, że ze względu na wspomniany zakaz nie zostaną wpuszczone do Polski.
Oceń przedstawiony stan faktyczny.
W dniu 2 listopada 2015 r. weszła w życie ustawa, której art. 7 brzmiał:
1. Audycje radiowe i telewizyjne kierowane do dzieci przed ich emisją poddawane są ocenie Państwowej Komisji Etyki.
2. Państwowa Komisja Etyki składa się z 25 osób, reprezentujących różne środowiska polityczne i społeczne. Członków Komisji powołuje Sejm większością 2/3 ustawowej liczby posłów.
3. W przypadku stwierdzenia przez Państwową Komisję Etyki, uchwałą podjętą jednogłośnie, że audycja zawiera treści nieodpowiednie dla dzieci, w tym zwłaszcza zawiera treści erotyczne lub ukazujące przemoc, Komisja zakazuje emisji takiej audycji.
4. Od decyzji Komisji, o której mowa w ust. 3, przysługuje odwołanie do Naczelnego Sądu Administracyjnego. NSA rozpatruje odwołanie w ciągu 24 godzin od chwili wniesienia odwołania.
5. W przypadku emisji audycji mimo zakazu podmiot emitujący podlega karze grzywny w wysokości od 1 do 5 mln złotych.
Kazus nr 8
