Tadeusz Zaremba
Zamość - model miasta
Ochrona Zabytków 2/3 (7), 200
1949
nie e le w a c ji ogrodow ej, która b ęd zie sta n ow iła jeden z a tra k cy jn y ch elem en tów otoczenia T rasy WZ, b ieg n ęcej w tym m iejscu w kierunku W oli.
P rojek ty od b u d o w y i a d a p ta cji p a ła cu B lanka z o sta ły w y k o n a n e p rzez p ra co w nię arch itek ton iczną U rzędu. K ierow n ic
tw o robót p row ad ził p r z y odbudow ie sk rzyd ła d elegat U rzędu — in spektor te
renow y. R oboty b u d o w la n e w y k o n y w a ł O ddział K onserw atorski P PB . X. C a łk o w ita odbudow a p a ła cu w sta n ie su row ym w inna b y ć zak oń czon a do lip ca 1950 ro
ku, a w y k o ń czen ie w nętrz do końca 1951 roku.
U roczystość o tw a rcia sied zib y U rzędu K onserw atorskiego na m. st. W arszaw ę od b yła się d nia 18 lip c a 1949 roku w o b ec
n ości zap roszon ych p rzed sta w icieli R zą du i Sam orządu. S y m b o liczn eg o aktu w ejścia W ładz M iejskich na teren R atu sza dokonał osob iście P rezy d en t M iasta S tan isław T ołw iń sk i, w c ią g a ją c na m aszt
flagę m iejską. B ie g a ń tU
ZAMOŚĆ - M O D EL M IASTA
D on iosłym czyn n ik iem p o p u la ry za cji dla szerokich m as, a także p rzy pracach u rb an istyczn ych i k on serw atorsk ich ok o
ło z a b y tk o w y ch zesp ołów m iejsk ich są m ak iety i m odele c a ły c h zesp ołów staro
m iejskich i p o szczeg ó ln y ch dzieln ic.
P r z y k ł a d e m s t a r a n n i e o p r a c o w a n e g o m odelu s t a re g o m i a s t a je s t m odel p l a s t y c z n y d a w n e j t w i e r d z y z a m o j s k i e j, w y k o n a n y w r. 1947 w g. s t a n u z p ie r w s z e j p o ło w y X V Ił w. Model te n m i e r z y 6 m ś r e d n ic y w skali 1 : 165 i i l u s t r u j e w w y ra z i s t y sposób ó w c z e s n ą a r c h i t e k t u r ę m i a s t a i dz ie ło f o r t y f i k a c y j n e , p r z y cz y m z a le w y p o s i a d a j ą n a t u r a l n ą wodę. P o s i a d a on d u ż e z n a c z e n i e d y d a k t y c z n e w szczególnośc i w o b e c li c z n y c h w y c i e czek z w i e d z a j ą c y c h z a b y t k o w y Zam ość.
Zosta ł on u m i e s z c z o n y w b u d y n k u po- f o r t e c z n y m tzw. K o j c u w P a r k u M iej
sk im. W y k o n a w c a m i je go b y l i inż. Z a r e m b a T a d e u s z , a r c h i t e k t m ie js k i, inż.
K lim e k A d a m , a r c h i t e k t p o w i a t o w y , o ra z rz e ź b i a r z e B a r a n o w s k i i S ie dlecki, p r o f e so row ie L ic e u m S z tu k P l a s t y c z n y c h w Z am ościu. Z a łą c z o n e z d j ę c i a i l u s t r u j ą p o g lą d o w o , j a k d o s k o n a ł e e f e k t y d a ć m o
że starannie p rzy g o to w a n y m odel m iasta zab ytk ow ego. W szystk ie w a lo ry arty sty c z n e n ajp ięk n iejszego p o lsk ieg o m ia
sta renesansow ego zysk u ją p ełn ię w y m ow y.
T a d e u s z Zare mba
PIĘ C IO L EC IE
PR A C K O N SE R W A T O R SK IC H NA TER E N IE K R A JU
W O J. G D A Ń SK IE
G dańsk . R a t u s z G ł ó w n y — gotyk, XV w. (ryc. 153), ca łk o w icie w y p a lo n y , p o zo sta ły ty lk o m ury. U zu p ełn io n o w y rw y w m urach, p rzy k ry to dachem o pow.
455 m* o m ieszan ej k on stru k cji stalow o- d rew nianej; obecnie p ro w a d zo n e są ro
b o ty p rzy rekonstrukcji hełm u nad w ie żą, została ju ż u staw ion a sta lo w a k o n stru k cja i p rzystąp ion o do w yk on an ia k op u łek i in n y ch ozdób tego hełm u. P o sąg króla Z ygm unta A u gu sta na szczy cie hełm u został w y k u ty w b la sze m ied zia nej i b ędzie p ozłocon y. P rzy stęp u je się rów nież d o rekonstrukcji h isto ry czn y ch sal „C zerw onej" i „B iałej“ w ratuszu;
dekoracja sali „C zerw onej" została za
chow ana. W tejże sali od k ryto szczątki m a lo w id eł go ty ck ich z XV w. Z ostały rów nież zabezp ieczon e m a lo w id ła ścien n e w kom natach: tzw. „D u żym " i „Ma
ły m K rzysztofie". R atusz ten o k u b a tu rze 5300 m* b ędzie ca łk o w icie od b u d o w a n y w r. 1950 i b ęd zie s łu ż y ł dla celów rep rezen tacyjn ych Zarządu M iejskiego.
P rojekt od b u d o w y w y k o n a n y w P aństw . P racow n i K onserw acji Z ab ytk ów w G d ań sk u ; p rojekt stalow ej k o n stru k cji hełm u i dachu op ra co w a ł prof. O b m iń sk i i B o
gucki.
Z b r o j o w n i a — w z n ie s i o n a prz e z A. v a n O p b e r g e n a i J. S t r a k o w s k ie g o w r. 1605. P o d z i a ł a n i a c h w o j e n n y c h p o z o s t a ły t y l k o śc i a n y , p r z y c z y m o b ie f a s a d y w s t a n i e z a d o w a l a j ą c y m , k t ó r e z a b e z p ie c z o n o w r. 1945. O d b u d o w ę r o z p o c zęto w r. 1947. W b i e ż ą c y m r o k u u k o ń c z o n a z o s t a n ie r e k o n s t r u k c j a p a r t e r u
(s k le p ie n ia k rz y ż o w e ) o r a z p o ło ż o n y b ę d z ie s t r o p ż e lb e to w y (pow. 2400 m !) n a d p ię t r e m . W n a s t ę p n y m r o k u u k o ń c z y się 200
