10 mei 2007
Inleiding Openbare registers
en kadaster
Deel van het onroerend goedrecht
• “functioneel rechtsgebied”
• privaatrecht en publiekrecht in samenhang:
Overzicht Studiemiddag
• 14.00 Inleiding Openbare registers en kadaster (JZ) • 14.30 Valkuilen verkoop en overdracht gedeeltelijk
perceel (HP) • 15.15 Pauze
• 15.45 Perceelsvorming, kadastrale verwerking (JZ); Verkrijging door verjaring (HP)
Stelsel van Grondboekhouding
• ‘grond’ in ruime zin: onroerende zaak • ondersteunend aan:
• rechtsverkeer (overdracht, vestiging beperkt recht) • bestuur (belastingheffing, verkrijging, ..)
• maar ook:
• versterking positie huidige eigenaar (veiliger gevoel Æ meer investeringen Æ hogere welvaart)
Stelsel van Grondboekhouding
• soorten ‘bewijs van transactie’
• mondelinge overeenkomst (evt. getuigen) • ‘private conveyancing’ (akten bij eigenaar) • aktenregistratie
• rechtenregistratie
• Nederland strikt-juridisch aktenregistratie, maar zgn. ‘verbeterde aktenregistratie’ met trekjes van
Stelsel van Grondboekhouding
• inschrijving van (notariële) akten (van levering) en andere vergelijkbare documenten
• in openbare registers
• extraheren van kerngegevens hieruit voor ‘indexen’ op naam, perceel en deels adres
• in kadastrale registratie
• waar nodig in het veld laten aanwijzen en opmeten van ‘nieuwe’ grenzen en verwerken daarvan
Stelsel van Grondboekhouding
• actoren: • Notaris
• Dienst voor het Kadaster en de openbare registers • bewaarder
• landmeter
Stelsel van Grondboekhouding
• Digitaal:
• kadastrale registratie (AKR); netwerk, KOL • kadastrale kaart; bestellen, email, CD’s, GIS
• openbare register(s) sinds 1 september 2005 ‘Elan’ - Elektronisch Aanleveren door notaris mogelijk
Betekenis informatieverzamelingen:
de brondocumenten
• openbare registers
• inschrijving veelal constitutief vereiste
• wat bij raadpleging gekend zou zijn, als bekend verondersteld (verzwaarde goede trouw) (3:23) • risico’s als je onjuistheid laat voortbestaan (3:24) • bescherming opvolger bij wegvallen overdracht,
Betekenis informatieverzamelingen:
de brondocumenten
• veldwerkarchief
• slechts terloops in wet genoemd
• ‘ambtelijke akte’ (nu relaas van bevindingen)
• basis voor ‘reconstructie’ van “grens” (de opmeting van de laatst aangewezen grens)
• onverlet foute of onvolledige aanwijzing destijds, danwel verkrijging door verjaring sindsdien
Betekenis informatieverzamelingen:
index, overzicht
• kadastrale registratie (AKR)
• ambtelijke interpretatie van ingeschreven stukken • basis voor aantal wetten (ozb, onteigening,
stemming ruilverkaveling, ..)
• valt (helaas) buiten de verzwaarde goede trouw • overdacht door ‘niet te boek staande’ eigenaar
Betekenis informatieverzamelingen:
index, overzicht
• kadastrale kaart
• globale aanduiding van indeling percelen en ligging grenzen
• alleen voor reconstructie als veldwerk ontbreekt
• basis voor veel GIS-toepassingen, steeds vaker ook waarmee overheden besluiten voorbereiden (en
Betekenis informatieverzamelingen:
basisregistratie kadaster
• Wet basisregistraties kadaster en topografie (feb. 2007, inw.tr. 1-1-2008):
• Verplicht gebruik authentieke gegevens binnen de overheid
Betekenis informatieverzamelingen
• civielrechtelijk:
• negatief stelsel, met nodige derdebescherming (verdere uitbreiding in onderzoek)
• administratief rechtelijk:
• overheid mag (straks moet) er op af gaan
• toenemende combinatie van (digitale) gegevens • praktijk:
