R O C Z N I K P O L S K I E G O T O W A R Z Y S T W A G E O L O G I C Z N E G O A N N A L E S D E L A S O C I E T E G E O L O G I Q U E D E - P O L O G N E
T o m (V olum e) X L — 1970 Z e szy t (Fascicule) 1 K r a k ó w 1970
J E R Z Y M AŁ ECK I i
GLONY ZIELONE (CHLOROPHYTA) Z OSADÓW POLSKIEGO MIOCENU
CTabl. III—'IV, 2 fig.)
Chlorophyta from Miocene sediments oj Poland
(PI. I I I — I V , 2 Figs.)
T r e ś ć : A utor zebrał b o g a ty m a te r ia ł g lo n ó w z ie lo n y c h z o sa d ó w p o lsk ieg o m io c e n u . O znaczył i op isa ł w n in iejszej pra cy 9 g a tu n k ó w n a le ż ą c y c h do 4 rodzajów z rzęd u S ip h o n ales a m ia n o w ic ie : z rodzaju C y m o p ó l i a L a m o u r o u x , N e o m e r is L a m o u r o u x , C h a l m a s i a S o l m s - L a u b a c h i A c i c u l a r i a d’A r c h i a c . S tw ie rd ził, iż glo n y z ie lo n e w y s tę p u ją g łó w n ie w s e r ia c h o sa d ó w la g u n o w o -b r a k ic z - n ych , a w ię c w o sa d a c h zb iorn ik ó w o m a ły m zasoleniu.
Glony zielone (Chlorophyta) to prastary typ roślin, znany już z osadów dolnokambryjskich. Dziś rośliny należące do tego typu są szeroko roz
przestrzenione na całym globie tak w morzach, jak i wodach słodkich.
W stanie kopalnym spotykamy najczęściej gatunki z rzędu Siphonales (cewnikowe), które mają zdolność tworzenia węglanowych szkieletów.
Piecha tych glonów jest bezkomórkowa, to znaczy, iż przy znacznych rozmiarach i bogatym rozczłonkowaniu nie dzieli się na oddzielne komór
ki. Ważny jest również fakt występowania wewnątrz plechy osi o kształcie cylindrycznym, trąbkowatym, sferycznym lub nieregularnym. Odgałęzie
nia zaś boczne plechy mają charakterystyczny układ okółkowy. Wokół wspomnianej osi plechy odkłada się węglan wapnia, który obejmuje rów
nież boczne odgałęzienia. Po śmierci rośliny zachowuje się rurka wapien
na z licznymi bocznymi porami. Ponieważ rurki tych glonów zwykle w y kazywały daleko idącą symetrię, dlatego też zachowane w osadach zwap- niałe fragmenty glonów również są symetryczne i mają bardzo często budowę członowatą.
Chlorophyta miały bardzo ciekawie i różnorodnie wykształcone game- tangia o zwapniałych ściankach. Znajdujące się w nich cysty otoczone były węglanową otoczką. Całe gametangia jak również ich fragmenty często stwierdzamy w osadach obok zwapniałych plech.
W materiałach, które miał autor do dyspozycji, a które pochodziły z różnych punktów polskiego miocenu, znajdowały się liczne fragmenty plech i gametangii należących do różnych gatunków.
Najbogatszy zespół pochodzi z odkrywek w Niskowej. W dolinie bez-
1 K atedra P aleo n to lo g ii A k a d e m ii G órn iczo-H utniczej, K raków , al. M ic k ie w i
cza 30.
Imiennego potoku będącego prawobrzeżnym dopływem potoku Trzetrze- wińskiego, znajdującej się około 400 m na zachód od wspomnianej wioski, odsłaniają się utwory mioceńskie. Są to drobnoziarniste piaski miejscami scementowane węglanem wapnia, zawierają one bogatą faunę mięczaków, otwornic, mszywiołów, łódkonogów, płytek rozgwiazd, otolity, szczypce krabów oraz fragmenty plech zielenic. Dr W. B a ł u k opisując ostatnio osady tortonu z Niskowej i ich faunę stwierdza, iż morze, w którym two
rzyły się osady, było ciepłe o zasoleniu zbliżonym do normalnego. Sedy
mentacja piasków mioceńskich zachodziła na nieznacznych głębokościach odpowiadających strefie sublitoralnej.
Dość licznie występują też zielenice w osadach mioceńskich w Gliwi
cach Starych. W. K r a c h (19(54), który opisał faunę tortonu Gliwic St.r podaje następujący profil miocenu:
1. piaszczysta gleba,
2. żółty i rdzawy piasek drobnoziarnisty, przewarstwiony drobnym żwirem z otoczakami skał północnych,
3. ciemnopopielate iły z florą liściową, w spągu przewarstwione żół
tym drobnoziarnistym piaskiem,
4. szare iły, nieco piaszczyste, z obfitą fauną syndesmyową, 5. iły podobne z fauną morską.
Grubość osadów morskich dochodzi do 20 m, w spągu znajduje się 5-metrowa warstwa gipsów, pod nimi zaś osady triasu, permu i karbonu.
Glony zielone stwierdzono prawie wyłącznie w warstwie 4, tzn. w serii iłów syndesmyowych. Warstwa ta, jak widać z profilu, jest przejściową między typowymi osadami morskimi a osadami wysładzającego się zbior
nika.
Również znalezione zielenice w Racławicach, Wielkiej Wsi i Swińia- rach pochodzą z osadów wysładzającego się zbiornika.
Glony zielone z osadów polskiego miocenu nie były dotychczas opisy
wane. Zapewne dlatego, iż są one bardzo rzadkimi skamieniałościami.
Napotykamy je jedynie w specyficznych seriach' osadowych. Autor zna
lazł liczne okazy tych glonów w dwóch punktach, a mianowicie w Gliwi
cach Starych i Niskowej (w Niskowej zbierał je jako pierwszy dr W. B a- ł u k, który przekazał mi swoje materiały za co w tym miejscu składam mu serdeczne podziękowanie).
Poza tym glony te sporadycznie są znajdowane w utworach strefy przybrzeżnej zbiornika mioceńskiego, tak w strefie południowej, jak i północnej, i to tylko w tych miejscach, gdzie mamy do czynienia z osa
dami płytkowodnymi. W Gliwicach Starych i Niskowej stwierdzamy zazębianie się dwóch facji, morskiej i słodkowodnej. W tych osadach, gdzie następowało częściowe wysładzanie, pojawiają się więc licznie glony zielone. Współcześnie żyjące glony zielone, zwłaszcza gatunki należące do rodzaju Acetabularia (PI. IV fig. 7— 9) są przywiązane do wód ciepłych, płytkich, rozwijają się głównie w wodach o niskim zasoleniu, a w ięc w zbiornikach brakiczno-lagunowych. Przez analogie możemy przypusz
czać, iż te miejsca polskiego miocenu, gdzie stwierdzamy liczne w ystę
powanie alg zielonych, m iały charakter wysładzających się zatok i lagun.
W posiadanym bogatym materiale glonów zielonych polskiego miocenu stwierdzono gatunki należące do 4 rodzajów:
rodzaj Cymopolia L a m o u r o u x , 1816
rodzaj Chalmasia S o l m s - L a u b a c h , 1895 rodzaj Neomeris L a m o u r o u x , 1816
rodzaj Acicularia d’A r c h i a c, 1843
— 168 —
— № —
O PIS G A T U N K Ó W
R o d z a j : Cymopolia L a m o u r o u x , 1816 Cymopolia zitteli M o r e l l e t , 19113
tabl. III, fig. la , lb , ry s. 1
1913 C y m o p o lia z i t t e l i M o r e l l e t ; M o r e l l e t L. and J.: p. 11, pl. I, fig . 1 3 —24.
1922 C. z i t t e l i M o r e l l e t ; M o r e l l e t L. and J.: p. 9.
M a t e r i a ł : 120 o k a zó w (fra g m en tów plech).
W y m i a r y : długość członów 0,5— 2 m m
śred n ica zew n ę trz n a c zło n ó w 0,8— 1,5 m m śred n ica w e w n ę tr z n a czło n ó w 0,3— 0,6 m m
O p i s : Piecha tego gatunku tworzy charakterystyczne krzaczki zło
żone z rozwidlających się gałązek (fig. 1). Gałązki te zbudowane są ze zwapniałych beczułkowatego kształtu segmentów. Segmenty połączone są ze sobą za pomocą części nie zwapniałych, dzięki czemu po obumarciu roślina się rozpada. Powierzchnie segmentów pokryte są licznymi otwor
kami, przez które wychodziły boczne odgałęzienia. Każdy segment ma postać pustego cylindra. Na jego wewnętrznych ścianach stwierdzamy regularnie okółkowo ułożone otworki, które są pozostałością po bocznych odgałęzieniach. Boczne odgałęzienia były również zwapniałe, po nich po
zostały w ścianach segmentów charakterystyczne jamki, w których bocz
nie ułożone są sporangia. Sporangia są kuliste lub cylindryczne osadzone na krótkich gałązkach drugiego rzędu, a umieszczone w środku wiązki drugorzędnych gałązek (fig. la).
Fig. 1. C y m o p o lia sp., b u d o w a czło n o w a p le ch y Fig. 1. C y m o p o lia sp., segm en ted structure of
ta llu s
Fig. la . C y m o p o lia sp., przekrój p o dłużny członu p lech y
Fig. la . C ym o p o li a sp., lo n g itu d in a l sectio n of tallu s seg m en t
W y s t ę p o w a n i e : Niskowa, Racławice.
W i e k : eocen środkowy i górny Francji.
R o z p r z e s t r z e n i e n i e g e o g r a f i c z n e : Ocean Spokojny, wybrzeża Florydy i Gwatemali.
Morze Śródziemne,
— 1}70 —
Cymopolia elongata (D e f r a n c e), 1825
tabl. III, fig. 2a, 2b, 2c
1825 P o l y t r i p a elongata D e f r a n c e; B r o n n: p. 31, pl. VII, fig. 15.
1877 C y m o p o li a elongata ( D e f r a n c e ) ; M u n i e r - C h a l m a s : p. 815.
1913 C. elo ngata ( D e f r a n c e ) ; M o r e l l e t L. and J.: p. 10, pl. I, fig. 1— 12.
1922 C. elongata ( D e f r a n c e ) ; M o r e l l e t L. and J.: p. 8, pl. I, fig. 1— 7, 9— 11.
1939 C. elongata ( D e f r a n c e ) ; M o r e l l e t L. and J.: p. 46, pl. V, fig. 2— 4.
M a t e r i a ł : 8 ok azó w .
W y m i a r y : d ługość p le c h y 2— 12 m m śred n ica z e w n ętrzn a 0,7— 2,6 m m śred n ica w e w n ę tr z n a 0,2— 1,8 m m
O p i s : Zwapniałe człony plechy tego gatunku są długie i mają kształt maczugowaty. Spotykamy również u tego gatunku człony skrócone, przy- sadkowate (tabl. I, fig. 2c), przez co zbliżone są kształtem do członów z ga
tunku Cymopolia zitteli. Powierzchnia zewnętrzna członów pokryta jest wielokątnymi lejkowatymi zagłębieniami z otworkiem w środku. Wnętrze członów jest puste. Na ich wewnętrznych ścianach ułożone są okółkowo pory. Każda pora jest ujściem kanalika ukośnie przebijającego ściany członów. Kanaliki te przechodząc przez ściany rozszczepiają się na 4— 6 kanalików wtórnych, które mają ujście w środku poligonalnych zagłębień na powierzchni zewnętrznej. W partiach szczytowych członów tworzyły się małe komory sporangiów, po których pozostają otwory w szczyto
wych partiach członów.
W y s t ę p o w a n i e : Niskowa.
W i e k : eocen Francji, oligocen Francji i Australii.
Cymopolia rarifistulosa M o r e l l e t , 1922
tabl. III, fig. 3a, 3b, 3c
1922 C y m o p o lia ra r ifis tu lo s a M o r e l l e t ; M o r e l l e t L. and J.: p. 8, pl. I, fig. 8.
M a t e r i a ł : 6 okazów.
W y m i a r y : długość c z ło n ó w 2— 2,5 m m śred n ica zew n ę trz n a c zło n ó w 2— 2,5 m m śred nica w e w n ę tr z n a czło n ó w 1— 1,2 m m
O p i s : Zwapniałe plechy tego gatunku są zbliżone w swej budowie do gatunku Cymopolia zitteli M o r., są jednak większe i masywniejsze.
Zagłębienia poligonalne na powierzchni plechy są również większe i głęb
sze. Pory pokrywające powierzchnię wewnętrzną są również nieco więk
sze i bardzo regularnie, okółkowo ułożone.
W y s t ę p o w a n i e : Niskowa, Gliwice Str.
W i e k : neogen Francji.
R o d z a j : Chalmasia S o l m - L a u b a c h , 189i5 Chalmasia morelleti P o k o r n y , 1948
tabl. III, fig. 6, 6a, 6b 1948 C h a lm a s ia m o r e lle ti P o k o r n y ; P o k o r n y V.
M a t e r i a ł : 8 okazów .
W y m i a r y : śred n ica k u liste j c y sty — 0,4 m m .
O p i s : Gatunek ten opisany przez V. P o k o r n e g o z sarmatu Cze
— 171 —
chosłowacji odznacza się tym, iż plecha jego nie była zwapniała, jedynie gametangia ulegały zwapnieniu i te zachowują się w stanie kopalnym.
Gametangia mają kształt gron, złożone są z kulistych cyst mniej więcej jednakowej wielkości około 0,4 mm. Wielkość gametangii jest różna w za
leżności od ilości budujących je cyst.
W y s t ę p o w a n i e : Niskowa, Gliwice St.
W i e k : sarmat Czechosłowacji.
R o d z a j : Neomeris L a m o u r o u x , 1816 Neomeris courtyi M o r e l l e t , 1913
tabl. III, fig. 4, 5a, 5b
1913 N e o m e ris c o u r ty i M o r e l l e t ; M o r e l l e t L. and J.: p. 8, pl. I, fig. 8 M a t e r i a ł : 35 fra g m e n tó w plech..
W y m i a r y : długość p le c h y do 5 m m
śred n ica z e w n ętrzn a p lech y 1,4— 2 mm śred n ica w e w n ę tr z n a p le c h y 0,9— 1,6 m m
O p i s : plecha tego gatunku zbudowana jest w formie długiego walca o półkulistym zakończeniu. Pieniek centralny plechy, od którego wyra
stają regularne okółki bocznych odgałęzień, jest silnie zwapniały, podob
nie zwapnieniu ulegają boczne odgałęzienia jak również sporangia. Spo
rangia są kuliste, eliptyczne lub gruszkowate. Umieszczone są w roz- widleniach drugorzędnych gałązek. W stanie kopalnym znajdowane są cylindryczne fragmenty zwapniałego pieńka centralnego z otworkami p6
bocznych odgałęzieniach. Na stronie wewnętrznej wapiennego cylindra plechy znajdują się otworki ułożone w regularnych okółkach. Na stronie zewnętrznej zaś znajdują się poligonalne zagłębienia z otworkami w środku.
U w a g i : gatunek ten zbliżony jest do gatunku Neomeris arenularia M u n i e r - C h a l m a s , ma jednak znacznie cieńsze ścianki.
W y s t ę p o w a n i e : Wielka Wieś, Swiniary, Niskowa.
W i e k : oligocen Francji.
R o d z a j : Acicularia d’A r c h i a c, 1843 Acicularia munieri M o r e l l e t , 1913
tabl. IV, fig . 1, 2
1913 A c i c u l a r i a m u n i e r i M o r e l l e t ; M o r e l l e t L. and J.: p. 33, pl. III, fig.
15—19.
1922 A. m u n i e r i M o r e l l e t ; M o r e l l e t L. and J.: p. 26, pl. II, fig. 34.
1939 A. m u n i e r i M o r e l l e t ; M o r e l l e t L. and J.: p. 11, pl. VI, fig. 16.
M a t e r i a ł : ponad 20'0 okazów .
O p i s : plechy gatunków należących do tego rodzaju mają postać pa
rasola osadzonego na długim cieńkim trzonku (tabl. IV, fig. 7). Paraso- lowate zakończenie plechy to gametangia ułożone radialnie, ściśle do siebie przylegające, tworzą one tzw. okółek płodny plechy. W czasie rozwoju rośliny najpierw wykształca się okółek płonny, który w miarę rozwoju okółka płodnego odpada. W centralnej części okółka płodnego wyrasta wiązka igieł zwapniałych składających się z członowatych odcinków.
W stanie kopalnym napotykamy fragmenty zwapniałego okółka płod
nego, części okółka płonnego oraz zwapniałe igły. Posiadane części okół
— 172 —
ków płodnych przedstawiono na tabl. IV, fig. 1 i 2 (rekonstrukcja okółka płodnego przedstawiona jest na fig. 8), widoczne są na nich zgrubiałe wypukłości radialnie biegnące, są to zrosty między gametangiami. Mię
dzy zrostami znajdują się przestrzenie lekko wklęsłe z dwoma lub trzema szeregami cyst. Cysty są kulistego kształtu, zrastające się ze sobą, a prze
strzenie między nimi leżące są puste lub miejscami wypełnione węgla
nem wapnia (fig. 2).
Fig. 2. A c i c u l a r i a m u n i e r i M o r e l l e t . Przekrój poprzeczn y przez fra g m en t okółka płodnego Fig. 2. A c i c u l a r i a m u n i e r i M o r e l l e t . T rans
v erse section of a fra g m en t of fertile corona
W y s t ę p o w a n i e : Gliwice Stare, Niskowa.
W i e k : eocen środkowy Francji.
Acicularia michelini M o r e l l e t , 1&22
Tabl. IV, fig . 3
1922 A c i c u l a r i a m i c h e l i n i M o r el l e t ; M o r e l l e t L. and J.: p. 24, pl. II, fig . 24, 25.
M a t e r i a ł : k ilk a fr a g m e n tó w o k ó łk a płodnego.
W y m i a r y : długość f r a g m e n tó w p le ch y — 3— 5 m m .
O p i s : Piecha tego gatunku jest tak samo zbudowana jak u gatunku Acicularia munieri. Zasadnicza różnica zachodzi w budowie gametangiów tworzących okółek płodny. Poszczególne gametangia są wypukłe, przez co w miejscu styku wytwarzają się radialne rowki. Kuliste cysty bu
dujące gametangia ułożone są w ilości 2—5 w ukośnych szeregach. Mają one okrągłe ujścia otoczone zgrubiałą obwódką.
W y s t ę p o w a n i e : Gliwice Stare, Niskowa.
W i e k: eocen górny Francji.
Acicularia parvula M o r e l l e t , 19122.
'tabl. IV, fig. 5
1922 A c i c u l a r i a p a r v u l a M o r e l l e t ; M o r e l l e t L. and J.: p. 25, pl. II, fig . 11— 14.
M a t e r i a ł : 3 fr a g m e n ty okółka p łodnego.
W y m i a r y : długość p o szczeg óln y ch g a m eta n g ii 1— 1,5 m m .
O p i s : Okółki płodne tego gatunku są podobnie zbudowane jak u Aci
cularia michelini, są grubsze i jest ich mniej, dzięki czemu ilość cyst w ukośnych szeregach waha się od 2—7. Ujścia cyst są okrągłe i nieco zagłębione w powierzchni gametangiów.
W y s t ę p o w a n i e : Niskowa.
W i e k : eocen środkowy Francji.
Acicularia cornigera M o r e l l e t , 19122
tabl. II, fig . 4
1922 A c i c u l a r i a co rn ig era M o r e l l e t ; M o r e l l e t L. and J.: p. 24, pl. II, fig.
21—23.
M a t e r i a ł : 2 fra g m e n ty okółka płodnego.
W y m i a r y : długość se g m e n tu okółka p łodnego 1,2— 1,8 m m .
— 173 —
O p i s : okółki płodne tego gatunku zbudowane są z gametangii ma- czugowatego kształtu o szerokich spłaszczonych nieco końcach. Cysty licz
ne w ilości 2—12, ich ujścia niezbyt regularnie ułożone na gametangiach są nieco zagłębione. Miejsca zrostu cyst się nie zaznaczają.
K a t e d r a P a le o n to lo g ii A G H K r a k ó w
W Y K A Z L IT E R A T U R Y REFERENCES
E m b e r g e r L. (1944), Les p la n tes fo ssile s dans leurs rapports avec les v e g e ta u x v iv a n ts . Paris, Mass on et Cie.
M a s l o v V. P. (1956), F o ssil a lg a e in th e U.S.S.R.; A cad . Sc. U.S.S.R. Proc. In s t.
Geol. Sc. nr 160, M oskw a.
M o r e l l e t L. and J. (1913), L es D a sy c la d a c ee s du te r tia ir e parisien; M e m . Soc.
Geol. France , 21, 1, (M e m . 47), Paris.
M o r e l l e t L. and J. (1922), N o u v e lle co n trib u tio n a l ’e tu d e des D a sy c la d a c ee s ter tia ir es; M e m . Soc. Geol. F r a n c e {M e m . 58), 25, 2, Paris.
M o r e l l e t L. and J. (1939), T ertia ry sip h o n eo u s a lg a e in th e W. K . P a rk er c o l' lection ; B r i t i s h M u s . N a t . H i s t o r y , L ondon.
M u f l i e r - C h a l m a s E. i(1877), O bservation s sur les A lg u e s calcaires ap p a rte- n an t au grou p e des S ip h o n e e s v e r tic ille e s et con fon d u es avec le s F o ra m in iferes.
C . r . Ac. Sc. Paris, 85, \2.
P o k o r n y V. (1948), C h alm asia M o r elle ti n. sp. (D asycladacees) du S a r m a tie n de la T sch ecoslov a q u ie; B u l l in te r . A ca d, tcheq ue Sc. 49, nr 3, Praga.
R e u s s A. E. (1848), D ie fo ss ile n P o ly p a r ie n des W ien er T ertia rb eck en s. H a i d i n g e r s N a t u r . A b h . Bd. II. W ien.
R e u s s A. E. (1861), U b er die fo s s ile Ga'ttung A c i c u l a r i a d’A r c h . Sitz. A k . W iss.
43, W ien.
S o l m s - L a u b a c h H. (189>5), M onograph of t h e A c e ta b u la rie a e. Tra n s . L i n n e a n Soc. L o n d o n 5.
SUMMARY
The paper contains a description of 9 species belonging to the order Siphonales: Cympolia zitteli M o r e l l e t , C. elongata (D e f r a n c e), C. rarifistulosa M o r e l l e t , Chalmasia morelleti P o k o r n y , Neome
ris courtyi M o r e l l e t , Acicularia munieri M o r e l l e t , A. michelini M o r e l l e t , A. parvula M o r e l l e t , A. cornigera M o r e l l e t . These algae occur chiefly in brackish-lagoonal sediments.
D e p a r t m e n t of P ala eontolo gy
A c a d e m y of M i n i n g an d M e t a l l u r g y K r a k ó w
tr a n s la te d by R. U n r u g
— 174 —
O B J A Ś N IE N IA T A B L IC E X P L A N A T IO N O F P L A T E S
T a b lica — P la te III
Fig. la . C y m o p o l i a z i t t e l i M o r e l l e t . Przekrój poprzeczn y przez czło n p le ch y , pow . 35X
Fig. la . C y m o p o lia z i t t e l i M o r e l l e t . T ra n sv erse sectio n of ta llu s seg m en t, m a g n ific a tio n 35X
Fig. lb . C y m o p o l i a z i t t e l i M o r e l l e t . C złony p lech y , w id o k z boku, pow . 35 X Fig. lb. C y m o p o l i a z i t t e l i M o r e l l e t . T a llu s se g m e n ts, sid e v ie w , m a g n ific a tio n
35 X
Fig. 2a. C y m o p o lia elonga ta D e f r. Człon p lech y , w id o k z góry, pow . 35X Fig. 2a. C y m o p o lia elonga ta D e f r . T allus seg m en t, top v ie w , m a g n ific a tio n 35X Fig. 2b. C y m o p o lia elong ata D e f r . Człon p lech y , w id o k z boku, p ow . 3'5X
Fig. 2b. C y m o p o lia elongata D e f r . T a llu s seg m en t, s id e v ie w , m a g n ific a tio n 35X Fig. 2c. C y m o p o l i a elonga ta D e f r . C z ło n p lech y , w id o k z b o k u , pow . 35X Fig. 2c. C y m o p o l i a elongata D e f r . T a llu s s e g m e n t, s id e v ie w , m a g n ific a tio n 35X Fig. 3a. C y m o p o l i a r a r if is t u lo s a M o r e l l e t . C złon p lech y , w id o k z góry, p o w . 35X Fig. 3a. C y m o p o lia r a r if is t u lo s a M o r e l l e t . T a llu s segmen't, top v ie w , m a g n if ic a
tio n 35X
Fig. 3b. C y m o p o l i a r a r if is t u lo s a M o r e l l e t . C złon plech y, w id o k z boku , pow . 35X Fig. 3b. C y m o p o lia r a r if is t u lo s a M o r e l l e t . T a llu s seg m en t, s id e v ie w , m a g n if i
cation 35X
Fig. 3c. C y m o p o l i a ra rifis tu lo s a M o r e l l e t . Człon p lech y , w id o k od stro n y w e w n ętr z n e j, pow. 35 X
Fig. 3c. C y m o p o l i a r a r if is t u lo s a M o r e l l e t . T a llu s segmen't, v ie w fro m in te r n a l side. M a g n ific a tio n 35X
Fig. 4. N e o m e r is c o u r t y i M o r e l l e t . C zło n y p lech y , w id o k z boku, p o w . 35X Fig. 4. N e o m e r is c o u r t y i M o r e l l e t . T a llu s seg m en ts, sid e v ie w , m a g n ific a tio n
35 X
Fig. 5a. N e o m e ris co urt yi M o r e l l e t . Człon p lech y , w id o k z boku, p o w . 35 X Fig. 5a. Ne o m e ris c ourtyi M o r e l l e t . T allus segm ent, side v ie w , m a g n ifica tio n
35 X
Fig. 5b. N e o m e r is c o u r t y i M o r e l l e t . Człon p lech y , w id o k od stro n y w e w n ę t r z nej, pow . 3i5X
Fig. 5b. N e o m e ris c o u r t y i M o r e l l e t . T allus segm ent, v ie w fro m the in te r n a l side, m a g n ific a tio n 35 X
Fig. 6. C h a l m a s i a m o r e l l e t i P o k o r n y . G am eta n g ia , różne k szta łty , pow . 35X Fig. 6. C h a l m a s i a m o r e l l e t i P o k o r n y . V arious sh ap es of g a m eta n g ia . M a g n ifi
cation 35 X
Fig. 6a. C h a lm a s ia m o r e l l e t i P o k o r n y . G am etangiu m , w id o k od dołu, p o w . 35 X Fig. 6a. C h a l m a s i a m o r e l l e t i P o k o r n y . G a m eta n g iu m , bottom v ie w , m a g n ific a
tion 35X
Fig. 6b. C h a lm a s ia m o r e l l e t i P o k o r n y . P o je d y n c z a cysta, pow. 35X Fig. 6b. C h a lm a s ia m o r e l l e t i P o k o r n y . S in g le spore, m a g n ific a tio n 35X
T ablica — P la te IV
Fig. 1 i 2. A c i c u l a r i a m u n i e r i M o r e l l e t . F ra g m en ty okó łk a p łodnego, p o w . 35 X F i g . ,1 and 2. A c i c u l a r i a m u n i e r i M o r e l l e t . F r a g m en ts o f fe r tile corona, m a g n i
fic a tio n 35 X
— 175 —
Fig. 3. A c i c u l a r i a m i c h e l i n i M o r e l l e ' t . F r a g m en ty okółka płodnego, pow . 35X Fig. 3. A c i c u l a r i a m i c h e l i n i M o r e l l e t . F ra g m en ts of fe r tile corona, m a g n ific a tio n
35 X
Fig. 4. A c i c u l a r i a c o rn ig era M o r e l l e t . F r a g m en t o k ó łk a pło d n eg o , pow . 35X F ig. 4. A c i c u l a r i a co rn ig era M o r e l l e t . F r a g m en t of f e r t ile corona, m a g n ific a tio n
35X
Fig. 5. A c i c u l a r i a p a r v u l a M o r e l l e t . F ra g m en t okółka płodnego, pow . 35X Fig. 5. A c i c u l a r i a p a r v u l a M o r e l l e t . F r a g m en t o f fe r tile corona, m a g n ific a tio n
35 X
Fig. 6. A c i c u l a r i a sp. F ra g m en t okółka p łodnego, pow . 35X
F ig. 6. A c i c u l a r i a sp. F ra g m en t of f e r t ile corona, m a g n ifica tio n 35X Fig. 7. A c e t a b u l a r i a m e d i t e r r a n e a , sch em a t b u d o w y p lech y
Fig. 7. A c e t a b u l a r i a m e d i t e r r a n e a , s c h e m e of ta llu s structure
Fig. 8. A c e t a b u l a r i a m e d i t e r r a n e a , przekrój przez o k ó łe k p ło d n y , a — g a m a ta n g iu m Fig. 8. A c e t a b u l a r i a m e d i t e r r a n e a , section o f f e r t ile corona, a — g a m eta n g iu m Fig. 9. A c e t a b u l a r i a m e d i t e r r a n e a , fra g m e n t sz cz y to w e j części p lech y . b — ok ółek
płonny; c — o k ó łe k p ło d n y; d — w ło sk i
Fig. 9. A c e t a b u l a r i a m e d i t e r r a n e a fra g m e n t oif top part of tallus. b — s te r ile corona;
c — fe r tile corona; d — se ta e
Rocznik Pol. Tom. Geol., t. X L z. 1
:Tabl. 111
• '
J.
Małecki
Rocznik Pol. Tow. Geol., t. X L
