SCENARIUSZ ZAJĘĆ „SZÓSTA KATASTROFA” BIOLOGIA, IV ETAP EDUKACYJNY
Temat: Szósta katastrofa.
Treści kształcenia
Podstawa programowa: Punkt (2.4) [uczeń] podaje przykłady kilku gatunków, które są zagrożone lub wyginęły wskutek nadmiernej eksploatacji ich populacji.
Cele zoperacjonalizowane
UCZEŃ:
Opisuje zachowanie człowieka odpowiedzialnie
korzystającego z zasobów przyrody
Rozumie dlaczego działalność człowieka jest
główną przyczyną szóstego wymierania Rozumie konieczność
ochrony przyrody Wskazuje przyczyny
współczesnego wymierania gatunków Wskazuje różnice między
współczesnym wymieraniem, a poprzednimi w dziejach
Ziemi
Wymienia zasoby środowiska
Nabywane umiejętności
UCZEŃ:
Podaje przykłady działań człowieka które przyczyniają się do wymierania gatunków
Potrafi przewidzieć konsekwencje działalności
człowieka w środowisku Wymienia gatunki wymarłe z powodu działalności człowieka
Wymienia gatunki zagrożone wyginięciem
Kompetencje kluczowe
Kompetencje informatyczne
Myślenie matematyczne i podstawowe kompetencje naukowo-techniczne
Porozumiewanie się w języku ojczystym
Umiejętność uczenia się Etapy lekcji
1) Wstęp:
Przypomnienie wiadomości o okresach wielkich wymierań w dziejach Ziemi.
Krótka pogadanka na temat przyczyn wielkich wymierań w historii Ziemi.
2) Przebieg zajęć:
Nauczyciel w rozmowie kierowanej określa współczesne wymieranie gatunków jako szóste w dziejach Ziemi i
środowisko.
W trakcie burzy mózgów uczniowie wraz z nauczycielem opracowują mapę mentalną oddziaływania człowieka na środowisko (przyrost populacji i ekspansja człowieka, rozwój rolnictwa, rewolucja przemysłowa, eksploatacja zasobów).
Uczniowie wyszukują w dostępnych materiałach (podręcznik, encyklopedia, Internet) przykłady tych oddziaływań.
Nauczyciel podaje przykłady gatunków które wyginęły, przedstawia zestaw zdjęć „Gatunki wymarłe z powodu działalności człowieka”.
Nauczyciel przedstawia prezentację multimedialną „Na ratunek panterze śnieżnej” wskazując na konieczność prowadzenia działań ochronnych w stosunku do gatunków zagrożonych wyginięciem.
Uczniowie dokonują obserwacji.
Instrukcja przeprowadzenia projektu (obserwacja w terenie w ramach zadania domowego)
1. Opis teoretyczny omawianego zjawiska: W wyniku działalności człowieka przyroda świata znika w
szybkim tempie. Niszczenie siedlisk, zanieczyszczenie środowiska i eksploatacja zasobów powoduje
nieodwracalne zmiany w środowisku pociągając za sobą wymieranie gatunków roślin i zwierząt.
2. Ustalenie celu i obiektu prowadzonych badań: Celem obserwacji jest udokumentowanie zmian
następujących w środowisku na skutek działań człowieka skupiających się wokół realizacji różnych inwestycji w najbliższym otoczeniu.
3. Sposób przygotowania obserwacji (czas, miejsce itd.):
Obserwacje są prowadzone podczas zajęć w terenie,
w trakcie lekcji lub po lekcjach w ramach zadania domowego. Po wybraniu terenu (również za pomocą aplikacji Google Maps) uczniowie określają rodzaj działalności człowieka w okolicy oraz intensywność oddziaływania na środowisko.
4. Sposób przeprowadzenia obserwacji: Uczniowie
posługują się aparatem fotograficznym i notatnikiem.
Najpierw wytyczają obszar, na którym będą
prowadzone obserwacje. Opisują jego położenie oraz rodzaj działalności człowieka. Uczniowie określają wpływ zaobserwowanej działalności człowieka na lokalne środowisko, obserwują lub przewidują konsekwencje tej działalności. Wykonują zdjęcia i notatki, zapisują wnioski.
5. Inne informacje, np. analiza obserwacji, sposób wyciągania wniosków, karta pracy, drzewka
decyzyjne, formularze itd.: Uczniowie opracowują dokumentację fotograficzną (tworzą np. galerię zdjęć wraz z opisami, za pomocą narzędzia Picasa),
przygotowują prezentację na temat zaobserwowanej działalności człowieka oraz wpływie tej działalności na lokalne środowisko. Uczniowie przedstawiają
propozycje działań łagodzących negatywny wpływ działalności człowieka na otaczającą przyrodę.
3) Podsumowanie:
Uczniowie prowadzą dyskusję rozważając do jakiego stopnia wzrost populacji człowieka i jego rozprzestrzenienie się na całym świecie wpłynęło na tempo wymierania gatunków.
Środki dydaktyczne
panterze śnieżnej”
Zestaw zdjęć „Gatunki wymarłe z powodu działalności człowieka”
Komputery połączone z Internetem
Podręcznik, encyklopedia
Aplikacja Google Maps
Aparat fotograficzny
Notatnik, długopis Metody nauczania
Dyskusja
Dyskusja dydaktyczna - burza mózgów
Obserwacja
Pogadanka
Rozmowa kierowana Formy pracy
Indywidualna
Zbiorowa
Dodatkowe propozycje wykorzystania
Multimedialne zasoby edukacyjne wykorzystywane w tym scenariuszu nadają się również do wykorzystania na III etapie edukacyjnym w zakresie nauczania biologii.
Lista załączników multimedialnych
Zestaw zdjęć „Gatunki wymarłe z powodu działalności człowieka”
Prezentacja multimedialna „Na ratunek panterze śnieżnej”