Effectiveness of multiplex ligation dependent probe amplification (MLPA) in prenatal diagnosis of common aneuploidies

Analiza efektywności techniki MLPA w inwazyjnej diagnostyce prenatalnej najczęstszych aneuploidii

Effectiveness of multiplex ligation dependent probe amplification (MLPA) in prenatal diagnosis of common aneuploidies

$QQD-yĨZLDN

-XOLD%LMRN

'LDQD0DVVDOVND

%DUEDUD3DZáRZVND

$OLFMD,OQLFND



-RDQQD%RJGDQRZLF]

.DWDU]\QD0DVWHUQDN:DVLXN

*U]HJRU]-DNLHO

7RPDV]5RV]NRZVNL

1 Zakład Genetyki Instytutu Psychiatrii i Neurologii w Warszawie, Polska

2 I Klinika Ginekologii i Położnictwa – CMKP SPSK im. Prof. Orłowskiego w Warszawie, Polska

Streszczenie

Cel badania: Ustalenie efektywności metody MLPA (multiplex ligation dependent probe amplification) w prenatalnej diagnostyce najczęściej występujących aneuploidii (chromosomów 21, 18, 13, X oraz Y) oraz porównanie wyników uzyskanych tą metodą z wynikami rutynowych technik prążkowych.

Materiał i metoda: Przeprowadzono badanie metodą MLPA z zastosowaniem zestawu sond SALSA MLPA P095 (MRC – Holland) na 195 próbkach DNA wyizolowanego z materiału pochodzącego z inwazyjnych badań prenatalnych wykonanych w Pracowni USG SPSK im. Prof. Orłowskiego od października 2008 r. do lipca 2012 r. u pacjentek o podwyższonym ryzyku aberracji chromosomowych u płodu oraz 5 próbkach materiału po poronieniu indukowanym. Jednocześnie prowadzono hodowle komórkowe i oceniano kariotyp klasyczną metodą cytogenetyczną.

Wyniki: Kariotyp oznaczono w 192 badaniach prenatalnych (98,5%; 192/195). W 52 przypadkach (26,8%) stwierdzono nieprawidłowy kariotyp płodu – w większości proste aneuploidie chromosomów 13, 18, 21, X i Y (86,5%, 45/52). Wynik metodą MLPA udało się uzyskać w 180 próbkach DNA z materiału pobranego prenatalnie (92,3 180/195). Bezwzględna czułość i swoistość metody MLPA wyniosła 100%. W dziewięciu próbkach pobranych prenatalnie metodą MLPA nie zidentyfikowano aberracji wykrytych klasyczną metodą prążkową lub FISH. W żadnym z tych przypadków nie było możliwe uzyskanie rzeczywistego wyniku stosowanym zestawem sond. We wszystkich próbkach materiału po poronieniu udało się przeprowadzić reakcję MLPA.

Wnioski: MLPA jest skuteczną metodą wykrywania najczęstszych aneuploidii w diagnostyce prenatalnej. Ze względu na małą ilość przeprowadzonych reakcji na materiale po poronieniu, ocena przydatności metody w tych przypadkach wymaga dalszych badań.

Słowa kluczowe: LQZD]\MQDGLDJQRVW\NDSUHQDWDOQD/ 0/3$ ± PXOWLSOH[ OLJDWLRQ GHSHQGHQW SUREH DPSOL¿FDWLRQ / V]\ENLH PHWRG\ PROHNXODUQH / / NDULRW\S / DQHXSORLGLH /

Otrzymano: 05.11.2012

Zaakceptowano do druku: 10.06.2013 Adres do korespondencji:

Julia Bijok

I Klinika Ginekologii i Położnictwa – CMKP SPSK im. Prof. Orłowskiego w Warszawie ul. Czerniakowska 231, 00-416 Warszawa, Polska

e-mail: julia.bijok@gmail.com

Wprowadzenie

=DSRF]ąWNRZDQD Z ODWDFK  LQZD]\MQD GLDJQRVW\ND SUH

QDWDOQDSROHJDQDSREUDQLXPDWHULDáXSáRGRZHJR±DPQLRF\WyZ

NRPyUHNWURIREODVWXDOEROHXNRF\WyZNUZLSĊSRZLQRZHMSU]HGH

ZV]\VWNLPFHOHPDQDOL]\PDWHULDáXJHQHW\F]QHJRSáRGXSRGNą

WHP QLHSUDZLGáRZRĞFL JHQHW\F]Q\FK 1DMF]ĊĞFLHM Z SREUDQ\P

PDWHULDOHZ\NRQXMHVLĊEDGDQLHF\WRJHQHW\F]QHZFHOXR]QDF]H

QLDNDULRW\SXSáRGX

%DGDQLH WR QLHVLH ]D VREą SRWU]HEĊ ]DáRĪHQLD KRGRZOL NR

PyUNRZHMWUZDMąFHM1±1GQL'áXJLF]DVRF]HNLZDQLDQDZ\

QLNEDGDQLDPDV]F]HJyOQH]QDF]HQLHZSU]\SDGNXVWZLHUG]HQLD

QLHSUDZLGáRZRĞFLDQDWRPLF]Q\FKSáRGXNWyUHZLąĪąVLĊ]Z\VR

NLPU\]\NLHPDEHUUDFMLFKURPRVRPRZ\FKDWDNĪHZSU]\SDGNX

SyĨQRZ\NRQ\ZDQ\FKEDGDĔLQZD]\MQ\FK:UD]LHSRWZLHUG]H

QLDXSáRGX]DEXU]HĔJHQHW\F]Q\FKZF]HVQDGLDJQR]DSR]ZDOD

QDUR]ZDĪQHSRGMĊFLHGHF\]MLGRW\F]ąF\FKGDOV]HJRSURZDG]HQLD

FLąĪ\QDZF]HĞQLHMV]\PMHMHWDSLH-HVWWRNRU]\VWQHGODSDFMHQWNL

]HZ]JOĊGyZ]DUyZQRSV\FKRORJLF]Q\FKMDNLPHG\F]Q\FK

1DMF]ĊĞFLHMZ\NU\ZDQ\PLZEDGDQLDFKSUHQDWDOQ\FKDEHU

UDFMDPLFKURPRVRPRZ\PLVąDQHXSORLGLHFKURPRVRPyZ211

1;<NWyUHVWDQRZLąGRZV]\VWNLFKDEHUUDFML>12@

:]ZLą]NX]W\PGRGLDJQRVW\NLSUHQDWDOQHMZSURZDG]RQRPH

WRG\V]\ENLHMGLDJQRVW\NLW\FKDEHUUDFMLEH]NRQLHF]QRĞFLZ\NR

Q\ZDQLDKRGRZOLNRPyUNRZHM3RF]ąWNRZRVWRVRZDQRWHFKQLNĊ

),6+GRMąGHULQWHUID]RZ\FK>@QDVWĊSQLHSyáLORĞFLRZąPHWRGĊ

4)3&5 >@ D Z 22 URNX ZSURZDG]RQR PXOWLSOHNVRZą DP

SOL¿NDFMĊ]DOHĪQąRGOLJDFML(multiplex ligation dependent probe ampli¿Fation±0/3$>@2EHFQLHMHVWWRQDMF]ĊĞFLHMVWRVRZDQD

ZGLDJQRVW\FHSUHQDWDOQHMPHWRGDV]\ENLHJRZ\NU\ZDQLDZVSR

PQLDQ\FK Z\ĪHM DQHXSORLGLL EH] NRQLHF]QRĞFL ]DNáDGDQLD KR

GRZOLNRPyUNRZHM>@:\QLNEDGDQLDGRVWĊSQ\MHVWZFLąJX

NLONXGQLRGSREUDQLDPDWHULDáX

0HWRGD0/3$SR]ZDODQDLORĞFLRZąRFHQĊGRUyĪQ\FK

VHNZHQFML'1$ZWUDNFLHMHGQHMUHDNFML5yZQRF]HĞQLHPRĪQD

DQDOL]RZDüSUyEHN]XĪ\FLHPQLHZLHONLHMLORĞFL'1$:SR

UyZQDQLX ] EDGDQLHP ),6+ OXE NODV\F]Qą DQDOL]ą SUąĪNRZą

FKURPRVRPyZ PHWRGD MHVW VWRVXQNRZR WDQLD = WHJR Z]JOĊGX

ZZLHOXNUDMDFK]RVWDáDZSURZDG]RQDGRUXW\QRZHMGLDJQRVW\NL

JHQHW\F]QHM FHOHP V]\ENLHJR Z\NOXF]HQLD QDMF]ĊVWV]\FK DQH

XSORLGLL>@

3UDFRZQLD86*,.OLQLNL3RáRĪQLFWZDL*LQHNRORJLL±&0.3

MHVW RĞURGNLHP UHIHUHQF\MQ\P Z ]DNUHVLH GLDJQRVW\NL SUHQDWDO

QHM 5RF]QLH Z\NRQXMH VLĊ Z QLHM RN  EDGDĔ LQZD]\MQ\FK

3REUDQ\ PDWHULDá RFHQLDQ\ MHVW ZH ZVSyáSUDFXMąF\P =DNáDG]LH

*HQHW\NL,QVW\WXWX3V\FKLDWULLL1HXURORJLLZ:DUV]DZLH:211

URGVHWHNZ\NU\W\FKQLHSUDZLGáRZ\FKNDULRW\SyZZ\QLyVáRJy

áHP12ELRSVMDNRVPyZNL±22DPQLRSXQNFMD±NRU

GRFHQWH]D±13RGREQLHMDNZGDQ\FK]SLĞPLHQQLFWZDSR

QDGVWDQRZLá\SURVWHDQHXSORLGLHFKURPRVRPyZ1121

;L<>12@:]ZLą]NX]W\PZ\GDMHVLĊ]DVDGQHZSURZDG]HQLH

V]\ENLFK PHWRG Z\NOXF]DMąF\FK QDMF]ĊVWV]H DEHUUDFMH FKURPR

VRPRZH>@

Cel pracy

&HOHP SUDF\ E\áR XVWDOHQLH HIHNW\ZQRĞFL PHWRG\ 0/3$

Z GLDJQRVW\FH SUHQDWDOQHM QDMF]ĊĞFLHM Z\VWĊSXMąF\FK DQHXSOR

LGLLFKURPRVRPyZ2111;L<RUD]SRUyZQDQLHZ\QLNyZ

X]\VNDQ\FK Wą PHWRGą ] Z\QLNDPL RWU]\PDQ\PL UXW\QRZ\PL

WHFKQLNDPLSUąĪNRZ\PL

Materiał i metoda Badana grupa

3UH]HQWRZDQHSU]H]QDVZ\QLNLVWDQRZLąZVWĊSQHGRQLHVLH

QLHQDWHPDWVNXWHF]QRĞFLQRZRZGUDĪDQHMPHWRG\=WHJRZ]JOĊ

GXQLHRNUHĞORQRĞFLĞOHNU\WHULyZNZDOL¿NDFMLSUyEHNGRRFHQ\

PHWRGą0/3$

Abstract

Objectives: To assess the effectiveness of the MLPA method (multiplex ligation dependent probe amplification) in prenatal diagnosis of common aneuploidies and compare its concordance with traditional karyotyping.

Material and methods: From October 2008 until July 2012 we performed 195 MLPA (MRC -Holland) tests with the P095 probe mix on DNA extracted from chorionic villi or amniotic fluid from pregnant women with elevated risk for abnormal fetal karyotype and 5 tests on miscarriage DNA samples. Cell culture and traditional karyotyping were performed in parallel.

Results: Traditional karyotyping was successfully performed in 192 cases (98.5%; 192/195). In 52 cases the fetal karyotype was abnormal (26.8%). The most common findings included aneuploidies of the following chromosomes:

13, 18, 21, X, Y (86.5%, 45/52). There were 179 conclusive and 1 inconclusive MLPA result (92.3%; 180/195).

The absolute specificity and sensitivity of the MLPA test were 100%. In 9 cases traditional karyotyping revealed aberrations impossible to detect with the MLPA P095 kit. The MLPA reaction was successfully performed on all miscarriage DNA samples.

Conclusions: MLPA is an effective method for detecting common aneuploidies. Its effectiveness for miscarriage DNA samples remains to be elucidated in further studies.

Key words: LQYDVLYH SUHQDWDO WHVWV / MLPA / PXOWLSOH[ OLJDWLRQ GHSHQGHQW SUREH DPSOL¿FDWLRQ / UDSLG PROHFXODU PHWKRGV / NDU\RW\SH / DQHXSORLGLHV /

%DGDQLHWHFKQLNą0/3$SU]HSURZDG]DQRQD'1$Z\L]ROR

ZDQ\P ] PDWHULDáX SRFKRG]ąFHJR ] LQZD]\MQ\FK EDGDĔ SUHQD

WDOQ\FKZ\NRQDQ\FKZ3UDFRZQL86*636.LP3URI2UáRZ

VNLHJRSá\QRZRGQLRZ\±11WURIREODVW±2

= WHJR PDWHULDáX UyZQROHJOH ]DNáDGDQR KRGRZOĊ NRPyUNRZą

LZ\NRQ\ZDQRSUHSDUDW\GRRFHQ\NDULRW\SXUXW\QRZ\PLPHWR

GDPLSUąĪNRZ\PL

:VND]DQLDGREDGDQLDLQZD]\MQHJRSU]HGVWDZLRQRZWDEHOL

,LWDEHOL,,ĝUHGQLZLHNFLąĪ\ZPRPHQFLHEDGDQLDLQZD]\MQHJR

Z\QRVLá1WF&,1±1WFĞUHGQLZLHNSDFMHQWHN

Z\QRVLá2ODWD&,2±ODW

:V]\VWNLH EDGDQLD LQZD]\MQH Z\NRQDQH E\á\ SU]H] GR

ĞZLDGF]RQHJROHNDU]DGURJąSU]H]EU]XV]QąZDV\ĞFLHXOWUDVRQR

JUD¿F]QHM3RRGNDĪHQLXPLHMVFDZNáXFLDDVSLURZDQR1±12PO

Sá\QXRZRGQLRZHJRGRSXVWHMSUREyZNLOXEIUDJPHQWNRVPyZ

NLGRSUREyZNL]VROą¿]MRORJLF]Qą]KHSDU\QąNWyUHQDVWĊSQLH

SU]HND]\ZDQRGR=DNáDGX*HQHW\NL,QVW\WXWX3V\FKLDWULLL1HX

URORJLLZ:DUV]DZLHFHOHPDQDOL]\'1$LR]QDF]HQLDNDULRW\SX

3RSREUDQLXPDWHULDáXVSUDZG]DQRF]\QQRĞüVHUFDSáRGX

3LĊüSUyEHN'1$2SRFKRG]LáR]FLąĪ\REXPDUáHM3R

LQGXNFMLSRURQLHQLDIUDJPHQWNRVPyZNLOXEVNyU\SáRGXSRELHUD

QRGRMDáRZHJRSRMHPQLND]VROą¿]MRORJLF]Qą0DWHULDáWHQQLH

E\áSRGGDQ\KRGRZOLDQLEDGDQLXF\WRJHQHW\F]QHPX:\QLNLED

GDQLDPHWRGą0/3$W\FKSUyEHN]RVWDQąRPyZLRQHRGG]LHOQLH

Metoda MLPA

2GSDĨG]LHUQLND2UGROLSFD212UZ=DNáDG]LH*HQH

W\NL3V\FKLDWULLL1HXURORJLLZ\NRQDQR2EDGDĔPHWRGą0/3$

]]DVWRVRZDQLHP]HVWDZXVRQG6$/6$0/3$305&+RO

ODQG=HVWDZ]DZLHUDVRQGSRGODFKURPRVRPyZ11

21;RUD]GODFKURPRVRPX<:]HVWDZLH]DZDUWHVąUyZQLHĪ

VRQG\NRQWUROQHNWyUHXPRĪOLZLDMąRFHQĊLORĞFL'1$RUD]HIHN

W\ZQRĞüGHQDWXUDFML

&DáD UHDNFMD 0/3$ SURZDG]RQD MHVW Z MHGQHM SUREyZFH

6RQG\ 0/3$ VNáDGDMą VLĊ ] GZyFK ROLJRQXNOHRW\GRZ\FK VH

NZHQFML]NWyU\FKNDĪGD]DZLHUDVHNZHQFMHNRPSOHPHQWDUQHGR

EDGDQHJR'1$RUD]GRVWDUWHUyZ

3RZVWĊSQHMGHQDWXUDFML'1$QDVWĊSXMHK\EU\G\]DFMDVRQG

NRPSOHPHQWDUQ\FKGREDGDQ\FKVHNZHQFML6ąVLDGXMąFH]HVREą

VRQG\XOHJDMąSRáąF]HQLXOLJDFMLFRXPRĪOLZLDLFKDPSOL¿NDFMĊ

ZUHDNFML3&5=QDPLHQQHGOD0/3$MHVWWRĪHDPSOL¿NDFMLXOH

JDMą]K\EU\G\]RZDQHL]OLJRZDQHVRQG\DQLHEDGDQH'1$RUD]

IDNW ĪH VWRVRZDQH Vą MHGQDNRZH VWDUWHU\ GOD ZV]\VWNLFK VRQG

ZUHDNFML-HGHQ]QLFKMHVW]QDNRZDQ\ÀXRUHVFHQF\MQLH>@

3URGXNW\UHDNFMLVąSRGGDZDQHUR]G]LDáRZL]DSRPRFąHOHN

WURIRUH]\NDSLODUQHM:\QLNLVąDQDOL]RZDQHZRSDUFLXRLORĞFLR

ZąRFHQĊGáXJRĞFLLLQWHQV\ZQRĞFLÀXRUHVFHQFMLSURGXNWyZ3&5

>@

'1$]SREUDQHJRPDWHULDáXL]RORZDQRPHWRGąNROXPLHQNR

Zą4,$PDS'1$0LQL.LW±4,$*(16KHUORFN$;±$$ELR

WHFKRUD]PHWRGąIHQRORZąF]ĊĞüNRPyUHNWURIREODVWyZ 5R]G]LDá SURGXNWyZ UHDNFML 0/3$ SU]HSURZDG]DQR QD

DSDUDFLH ¿UP\$SSOLHG %LRV\VWHPV 1 *HQHWLF$QDO\VHU 'R

DQDOL]\XĪ\ZDQRȝOSURGXNWX3&52WU]\PDQHZ\QLNLDQD

OL]RZDQR SRUyZQXMąF Z\VRNRĞü SLNyZ Z EDGDQ\FK SUyENDFK

LZSUyENDFKNRQWUROQ\FKSU]\XĪ\FLXSURJUDPXNRPSXWHURZHJR

*HQH0DUNHU916RIW*HQHWLFV//&

3UDZLGáRZ\ VWRVXQHN Z\VRNRĞFL GDQHJR SLNX X]\VNDQH

JR GOD EDGDQHM SUyE\ RUD] SLNX GOD SUyE\ NRQWUROQHM Z\QRVL

1 :\QLN SRZ\ĪHM ZDUWRĞFL 1 R]QDF]D GXSOLNDFMĊ QDWR

PLDVW SRQLĪHM  ZVND]XMH QD GHOHFMĊ >1@ 3U]\NáDGRZ\ Z\QLN 0/3$ SU]HGVWDZLRQR QD U\FLQLH 1

Hodowla komórkowa i barwienie preparatów:

+RGRZOH NRPyUNRZH SURZDG]RQR Z LQNXEDWRU]H Z WHPSH

UDWXU]H ƒ& L Z REHFQRĞFL &2₂ $PQLRF\W\ KRGRZDQR QD SRĪ\ZNDFK NRPSOHWQ\FK $PQLR0D[ &\WRJHQ L $PQLR*URZ *LEFR QDWRPLDVW GR KRGRZOL NRPyUHN WURIREODVWX VWRVRZDQR W\ONR $PQLR0D[ *LEFR ĝUHGQLR SR 1 GQLDFK GR KRGRZOL GR

GDZDQR NROFHPLG Z VWĊĪHQLX 1 ȝJPO L LQNXERZDQR SU]H] 1

JRG]LQ\ 1DVWĊSQLH NRPyUNL ]ELHUDQR ZLURZDQR SRGGDZDQR V]RNRZL KLSRWRQLF]QHPX Z  0 UR]WZRU]H .&O SU]H] RNRáR

 PLQXW L XWUZDODQR PLHV]DQLQą PHWDQROX L ORGRZDWHJR NZDVX RFWRZHJR 1 = WDN X]\VNDQHM ]DZLHVLQ\ NRPyUNRZHM Z\NR

Q\ZDQR SUHSDUDW\ QD V]NLHáNX PLNURVNRSRZ\P 3U]\JRWRZDQH SUHSDUDW\ WUDZLRQR WU\SV\Qą D QDVWĊSQLH EDUZLRQR RGF]\QQLNLHP

*LHP]\ W]Z WHFKQLND *7* : UD]LH SRWU]HE\ FKURPRVRP\

EDUZLRQR UyZQLHĪ PHWRGą SUąĪNRZą &%* OXE 125 MDN UyZQLHĪ VWRVRZDQR WHFKQLNĊ ),6+ 6WDQGDUGRZR DQDOL]RZDQR RN 2 Sá\

WHN PHWDID]RZ\FK ] FR QDMPQLHM GZyFK QDF]\Ĕ KRGRZODQ\FK

Analiza statystyczna

=HEUDQH GDQH SRGGDQR DQDOL]LH VWDW\VW\F]QHM ]D SRPRFą SURJUDPX 67$7$ 12 3U]HGVWDZLRQR VWDW\VW\NĊ RSLVRZą SRGDMąF

 SU]HG]LDá XIQRĞFL  &, 'R RFHQ\ ]ZLą]NX PLĊG]\ GD

Q\PL NDWHJRU\F]Q\PL XĪ\WR WHVWX &KL² PLĊG]\ GDQ\PL FLąJá\PL

± WHVWX W 6WXGHQWD =D LVWRWQą SU]\MĊWR ZDUWRĞü VWDW\VW\NL WHVWRZHM



Wyniki

1D VFKHPDFLH SU]HGVWDZLRQR ]HVWDZLHQLH Z\QLNyZ EDGDQLD F\WRJHQHW\F]QHJR L 0/3$

3HáHQ NDULRW\S NODV\F]Qą PHWRGą SUąĪNRZą *7* R]QD

F]RQR Z 12 SUyENDFK SREUDQ\FK SUHQDWDOQLH  121 : WU]HFK SU]\SDGNDFK WURIREODVW Q 1 Sá\Q RZRGQLRZ\ Q 2 ED

GDQLH F\WRJHQHW\F]QH QLH E\áR PRĪOLZH ] SRZRGX EUDNX Z]URVWX NRPyUHN Z KRGRZOL DOH Z GZyFK ] QLFK X]\VNDQR ZLDU\JRGQ\

Rycina 1. Wynik MLPA z programu GeneMarker V 1,97 wskazujący na trisomię chromosomu 21 (kwadraciki poza zakresem prawidłowym).

Z\QLN PHWRGą 0/3$ >POSD;3[111213[2 POSD

;<3[113[1213[2@

1LHSUDZLGáRZ\ NDULRW\S SáRGX VWZLHUG]RQR Z 2 SUyENDFK SREUDQ\FK SUHQDWDOQLH 2 7DEHOD ,,,

: GZyFK SUyENDFK Z\QLN X]\VNDQR W\ONR PHWRGą 0/3$

: ZLĊNV]RĞFL  2 E\á\ WR SURVWH DQHXSORLGLH FKURPR

VRPyZ 21 11 ; L < PRĪOLZH GR Z\NU\FLD VWRVRZDQ\P ]HVWD

ZHP VRQG 0/3$ 3 1DMZ\ĪV]\ RGVHWHN QLHSUDZLGáRZ\FK NDULRW\SyZ VWZLHUG]RQR X SáRGyZ SRGGDQ\FK EDGDQLX ]H Z]JOĊ

GX QD QLHSUDZLGáRZ\ REUD] 86*  2 7DEHOD ,

: WDEHOL ,, SU]HGVWDZLRQR Z\VWĊSRZDQLH QLHSUDZLGáRZRĞFL Z 86* -HG\QLH GOD ]ZLĊNV]RQHM SU]H]LHUQRĞFL NDUNX ZRGQLD

ND NDUNX L REU]ĊNX XRJyOQLRQHJR SáRGX Z\ND]DQR LVWRWQ\ VWDW\

VW\F]QLH ]ZLą]HN ] Z\VWĊSRZDQLHP DEHUUDFML FKURPRVRPRZ\FK

:  SU]\SDGNDFK ZVND]DQLHP GR EDGDQLD LQZD]\MQHJR E\áD ]ZLĊNV]RQD SU]H]LHUQRĞü NDUNX X SáRGX 8 SáRGyZ ] QLH

SUDZLGáRZ\P NDULRW\SHP SU]H]LHUQRĞü NDUNX E\áD LVWRWQLH Z\Ī

V]D QLĪ X SR]RVWDá\FK SáRGyZ >PP &,  ± PP YV

PP &, PP S1@

Schemat: Wyniki badania cytogenetycznego i MLPA próbek pochodzących z badań inwazyjnych.

* brak wzrostu komórek w hodowli. ** zbyt mało lub złej jakości materiał genetyczny.

:\ND]DQR LVWRWQLH VWDW\VW\F]QLH F]ĊVWV]H Z\VWĊSRZDQLH DEHUUDFML FKURPRVRPRZ\FK Z PDWHULDOH SRFKRG]ąF\P ] ELRS

VML WURIREODVWX QLĪ DPQLRSXQNFML >1 Q  YV 1 Q 1

S1@

2JyáHP Z 1 SU]\SDGNDFK ] PDWHULDáX SREUDQHJR SUHQD

WDOQLH XGDáR VLĊ X]\VNDü Z\QLN PHWRGą 0/3$ 2 11 6NXWHF]QRĞü PHWRG\ E\áD Z\ĪV]D Z SU]\SDGNX '1$ L]RORZD

QHJR ] WURIREODVWX  2 QLĪ ] Sá\QX RZRGQLRZHJR  11 5yĪQLFD WD E\áD EOLVND LVWRWQRĞFL VWDW\VW\F]QHM S 

: 1 SU]\SDGNDFK ] SRZRGX PDáHM LORĞFL PDWHULDáX OXE ]áHM MDNRĞFL '1$ QLH XGDáR VLĊ X]\VNDü ZLDU\JRGQHJR Z\QLNX PH

WRGą 0/3$ DOH Z GZyFK ] W\FK SU]\SDGNyZ SUDZLGáRZR RNUH

ĞORQR SáHü SáRGX :ĞUyG 1 QLHXGDQ\FK EDGDĔ WHFKQLNą 0/3$

]QDOD]á\ VLĊ  SU]\SDGNL DQHXSORLGLL PRĪOLZH GR Z\NU\FLD VWRVR

ZDQ\P ]HVWDZHP VRQG ; Q 1 ;;1 Q 2 ;<21 Q 1 7DEHOD ,9

: SUyENDFK GOD NWyU\FK X]\VNDQR ZLDU\JRGQ\ Z\QLN PH

WRGą 0/3$ QLH ]RVWDáD SRPLQLĊWD ĪDGQD ]  QLHPR]DLNRZ\FK QLH]UyZQRZDĪRQ\FK DEHUUDFML FKURPRVRPyZ 1 1 21 ; L <

1LH RGQRWRZDQR UyZQLHĪ Z\QLNyZ IDáV]\ZLH GRGDWQLFK :H ZV]\VWNLFK SU]\SDGNDFK SUDZLGáRZR RNUHĞORQR SáHü SáRGX %H]

Z]JOĊGQD F]XáRĞü L VZRLVWRĞü PHWRG\ Z\QLRVáD 1

: G]LHZLĊFLX SU]\SDGNDFK PHWRGą SUąĪNRZą VWZLHUG]RQR DEHUUDFMH FKURPRVRPRZH QLHPRĪOLZH GR ]LGHQW\¿NRZDQLD VWR

VRZDQ\P ]HVWDZHP VRQG 0/3$ : WU]HFK SU]\SDGNDFK E\á\ WR ZDULDQW\ FKURPRVRPRZH EH] ]QDF]HQLD NOLQLF]QHJR Z V]HĞFLX QLH]UyZQRZDĪRQH UHDUDQĪDFMH FKURPRVRPRZH 7DEHOD 9 L '\V

NXVMD :]JOĊGQD F]XáRĞü PHWRG\ Z\QLRVáD 

:H ZV]\VWNLFK SLĊFLX SUyENDFK '1$ SRFKRG]ąF\FK ] PD

WHULDáX SR SRURQLHQLX X]\VNDQR ZLDU\JRGQ\ Z\QLN PHWRGą 0/3$

1  :\QLNL SU]HGVWDZLRQR Z WDEHOL 9,

Tabela I. Wskazania do prenatalnego badania inwazyjnego

Wskazanie n

>@ Badanie $EHUUDFMHFKURPRVRPRZH

>@

1LHSUDZLGáRZ\REUD]86*SáRGX

% 17ĞUHGQLH17 PP

95% CI 4,6 – 5,9 mm)

% marker trisomii**

% ZaGa SáoGX

127 [65,2%]

75*

27*

39*

CVS [n=72]

AC [n=55]

n=46 [88,5%]

trisomia 21 (n=22)***

trisomia 18 (n=13) trisomia 13 (n=2)

45,X (n=5) 69,XXY 47,XXX

46,XY,Ger(15),t(1516)(T261S131) 46,XYisK GeO(22)(T112T112)

:iek ! 35 rĪ 42 [21,5%] CVS [n=11]

AC [n=31]

n=1 [2%]

45,X[34]/46,X,+mar[40]

Aberracje chromosomowe

w wywiadzie 12 [6,2%] CVS [n=4]

AC [n=8] n=1 [2%]

47,XY,+18 Diagnostyka choroby

monogenowej 4 [2%] CVS [n=1]

AC [n=3] n=0 [0%]

Inne 10 [5,1%] CVS [n=4]

AC [n=4]

n=4 [7,7%]

47,XX,+18 (n=2) 47,XX,+2[11]/46,XX[9]

45,XY,der(1421)(T10T10)mat

2JyáHP >@ &96>Q @

$&>Q @ Q >@

* moĪOiwe wsSyáwystĊSowanie wskazaĔ ** marker trisomii – brak koĞci nosowej, niedomykaOnoĞü zastawki tryjdzieOnej, wsteczna IaOa A w Srzewodzie ĪyOnym, jeOito hiSerechogenne CVS – bioSsja troIobOastX AC – amnioSXnkcja

*** [46,XY,t(1421)(T10T10),+21] zaOiczony do grXSy trisomii 21**** w dwych SrzySadkach wynik tyOko na Sodstawie badania 0/3A

Tabela II. 1ieSrawidáowy obraz 8S* SáodX

1LHSUDZLGáRZ\REUD]86*

SáRGX Q Aberracje

FKURPRVRPRZH

>@

=wiĊkszona SrzeziernoĞü

karku 75 36 [48%]**

0arker trisomii*** 27 6 [22,2%]

:ada Sáodu 39 13 [33,3%]

‡ oĞrodkowy ukáad

nerwowy 9 2 [22%]

‡ serce 10 5 [50%]

‡ ukáad moczowy 6 1 [16,7%]

‡ omShaOocoeOe,

gastroschisis 13 6 [46,2%]

‡ ukáad kostny 3 1 [33,3%]

‡ inne wady 10 3 [30%]

‡ zesSyá wad 7 2 [28,6%]

‡ uogyOniony obrzĊk

Sáodu 7 5 [71,4%]**

‡ wodniak karku 5 4 [80%]**

2JyáHP 127 >@

* moĪOiwe nakáadanie siĊ nieSrawidáowoĞci ** istotne statystycznie (S0,05)

*** marker trisomii – brak koĞci nosowej, niedomykaOnosü zastawki tryjdzieOnej, wsteczna IaOa A w Srzewodzie ĪyOnym, jeOito hiSerechogenne

Tabela III. Nieprawidłowe kariotypy w badaniach prenatalnych.

Kariotyp n 0DWHULDá Wiek Wskazanie MLPA

45,X 5 trofoblast (n=3)

Sáyn (n=2) 30 8S* (n=5)

mlSaX(3095)[1,13,18,21(3095)[2

47,XX,+13 1 trofoblast 26 8S* (n=1) mlSaX(3095)[2,13(3095)[3,18,21(3095)[2

47,XX,+18 8 trofoblast (n=6)

Sáyn (n=2) 34 8S* (n=6)

inne (n=2) mlSaX(3095)[2,18(3095)[3,13,21(3095)[2

47,XX,+21 9 trofoblast (n=6)

Sáyn (n=3) 34 8S* (n=9) mlSaX(3095)[2,13,18(3095)[2,21(3095)[3

47,XY,+13 1 trofoblast 36 8S* (n=1) mlSaX,Y(3095)[1,13(3095)[3,18,21(3095)[2

47,XY,+18 8 trofoblast (n=6)

Sáyn (n=2) 35 8S* (n=7)

wywiad (n=1) mlSaX,Y(3095)[1,18(3095)[3,13,21(3095)[2

47,XY,+21 12 trofoblast (n=10)

Sáyn (n=2) 36 8S* (n=12) mlSaX,Y(3095)[1,13,18(3095)[2,21(3095)[3

47,XXX 1 Sáyn 36 8S* mlSaX(3095)[3,13,18,21(3095)[2

69,XXY 1 Sáyn 31 8S* mlSaX,Y(3095)[1,13,18,21(3095)[2

45,XY,der(1421)(T10T10)mat 1 Sáyn 36 translokacja brak wyniku

46,XY,t(1421)(T10T10),+21 1 trofoblast 27 8S* mlSaX,Y(3095)[1,13,18(3095)[2,21(3095)[3 46,XYish del(22)(T112T112) 1 trofoblast 29 8S* mlSaX,Y(3095)[1,13,18,21(3095)[2

47,XX,+2[11]/46,XX[9] 1 trofoblast 37 inne mlSaX(3095)[2,13,18,21(3095)[2

45,X[34]/46,X,+mar[40] 1 Sáyn 37 wiek wynik niejednoznaczny

46,XY,der(15),t(1516)

(T261S131) 1 trofoblast 32 8S* mlSaX,Y(3095)[1,13,18,21(3095)[2

2JyáHP 52

trofoblast (n=36) Sá\QQ 

34

86*Q 

wiek (n=1) wywiad (n=1) inne (n=4)

Tabela IV: Przypadki, w których nie udało się uzyskać wyniku MLPA.

Kariotyp Wskazanie 0DWHULDá n

46,XX wiek trofoblast 1

46,XY 8S* (n=1)

wiek (n=4) wywiad (n=3)

trofoblast (n=1)

Sáyn (n=7) 8*

45,X 8S* (wodniak karku, 17 14 mm) Sáyn 1

47,XX,+18 8S* (n=2) trofoblast (n=2) 2

47,XY,+21 8S* (wodniak karku) Sáyn 1

45,XY,der(1421)(T10T10)mat wiek, translokacja w rodzinie Sáyn 1

brak wyniku wiek Sáyn 1

2JyáHP trofoblast (n=4)

Sáyn (n=11) 15

* w dwych SrzySadkach w 0/3A udaáo siĊ zidenty¿kowaü Sáeü Sáodu [mlSaX,Y(3095)[1]

Dyskusja

2SLV\ZDQD Z OLWHUDWXU]H RSDUWD QD ]QDF]QLH ZLĊNV]\P PD

WHULDOH VNXWHF]QRĞü PHWRG\ 0/3$ Z\QRVL Z SU]\SDGNX ELRSVML WURIREODVWX RN  QDWRPLDVW DPQLRSXQNFML RN  > 11 12

1@ 3UH]HQWRZDQH SU]H] QDV Z\QLNL Z\ND]XMą QLHFR QLĪV]ą VNX

WHF]QRĞü 0RĪH WR E\ü Z\WáXPDF]RQH IDNWHP ZGUDĪDQLD QRZHM PHWRG\ L Z ]ZLą]NX ] W\P VWRVXQNRZR QLHZLHONLP GRĞZLDGF]H

QLHP RVRE\ SURZDG]ąFHM UHDNFMĊ :LĊNV]ą HIHNW\ZQRĞü PHWRG\

Z SU]\SDGNX SUyEHN X]\VNDQ\FK SRSU]H] ELRSVMĊ WURIREODVWX

QLĪ DPQLRSXQNFMĊ WáXPDF]\ ZLĊNV]D LORĞü '1$ Z\L]RORZDQH

JR ] NRVPNyZ FR MHVW ]JRGQH ] DNWXDOQ\P SLĞPLHQQLFWZHP >11

12@ 6NXWHF]QRĞü 0/3$ E\áD QDMZ\ĪV]D Z SU]\SDGNDFK PDWHULD

áX ] SRURQLHQLD NRVPNL VNyUD SáRGX ]H Z]JOĊGX QD GXĪą LORĞü áDWZHJR GR L]RODFML PDWHULDáX JHQHW\F]QHJR

: QDV]\P PDWHULDOH X]\VNDQR Z\VRNL RGVHWHN QLHSUDZLGáR

Z\FK NDULRW\SyZ >@ FR ]ZLą]DQH MHVW ] SUDZLGáRZą NZDOL¿NDFMą GR EDGDQLD LQZD]\MQHJR SDFMHQWHN R Z\VRNLP LQG\ZLGXDOQ\P U\]\NX DEHUUDFML FKURPRVRPRZ\FK X SáRGX 8 SDFMHQWHN SRG

GDQ\FK ELRSVML WURIREODVWX RGVHWHN QLHSUDZLGáRZ\FK NDULRW\SyZ E\á Z\ĪV]\ QLĪ X SDFMHQWHN SRGGDQ\FK DPQLRSXQNFML -HVW WR VSR

ZRGRZDQH Z\NRQDQLHP EDGDQLD QD ZF]HĞQLHMV]\P HWDSLH FLąĪ\

NLHG\ Z\VWĊSXMH ZLĊNV]H U\]\NR QLHSUDZLGáRZHJR NDULRW\SX X SáRGX &]ĊĞü QLHSUDZLGáRZ\FK SáRGyZ XOHJD VDPRLVWQHPX RE

XPDUFLX L RGVHWHN DEHUUDFML FKURPRVRPRZ\FK MHVW QLĪV]\ Z SyĨ

QLHMV]\P HWDSLH FLąĪ\ NLHG\ SU]HSURZDG]DQD MHVW DPQLRSXQNFMD

>1@ 3RQDGWR Z QDV]\P PDWHULDOH X SDFMHQWHN SRGGDQ\FK ELRSVML WURIREODVWX F]ĊĞFLHM QLĪ Z JUXSLH SRGGDQHM DPQLRSXQNFML ZVND

]DQLHP GR EDGDQLD E\á QLHSUDZLGáRZ\ REUD] 86* D Z V]F]H

JyOQRĞFL ]ZLĊNV]RQD SU]H]LHUQRĞü NDUNX SáRGX • PP NWyUH ]ZLą]DQH Vą ] GXĪ\P U\]\NLHP QLHSUDZLGáRZHJR NDULRW\SX >1@

: EDGDQHM JUXSLH Z G]LHZLĊFLX SUyENDFK R]QDF]DQ\FK PH

WRGą 0/3$ QLH ]LGHQW\¿NRZDQR DEHUUDFML Z\NU\W\FK PHWRGą SUąĪNRZą OXE ),6+ : VLHGPLX SUyENDFK Z\QLN 0/3$ QLH Z\ND

]\ZDá ĪDGQ\FK QLHSUDZLGáRZRĞFL 6WRVRZDQ\ ]HVWDZ VRQG 3

SU]H]QDF]RQ\ MHVW GR EDGDQLD FKURPRVRPyZ 21 1 1 ; L <

QDWRPLDVW QLHZ\NU\WH DEHUUDFMH GRW\F]\á\ FKURPRVRPyZ 2 1

1 22 OXE ZDULDQWyZ FKURPRVRPRZ\FK NDULRW\S\ ]UyZQRZDĪR

QH = ]DáRĪHQLD QLH E\áR ]DWHP PRĪOLZRĞFL Z\NU\FLD W\FK QLHSUD

ZLGáRZRĞFL : MHGQHM SUyEFH Z 0/3$ VWZLHUG]RQR WULVRPLĊ 21 FKURPRVRPX >POSD;<3[1113[2213[@

QDWRPLDVW Z SUHSDUDFLH F\WRJHQHW\F]Q\P Z\NU\WR WUDQVORNDFMĊ UREHUWVRQRZVNą >;<W121T1T121@ F]\OL Z HIHNFLH WULVRPLĊ 21 6WZLHUG]HQLH WHM WUDQVORNDFML VWDQRZL ZVND]DQLH GR R]QDF]HQLD NDULRW\SX X URG]LFyZ L PRĪH PLHü ]QDF]HQLH GOD SR

UDGQLFWZD JHQHW\F]QHJR EDGDQHM SDU\

:\QLN IDáV]\ZLH XMHPQ\ QLH PLDá ]QDF]HQLD NOLQLF]QHJR Z SU]\SDGNX WU]HFK SUyEHN Z NWyU\FK PHWRGą SUąĪNRZą VWZLHU

G]RQR ZDULDQW FKURPRVRPRZ\ QDWRPLDVW Z F]WHUHFK SU]\SDG

NDFK PHWRGą F\WRJHQHW\F]Qą Z\NU\WR QLH]UyZQRZDĪRQH DEHUUD

FMH PRJąFH PLHü SRZDĪQH LPSOLNDFMH NOLQLF]QH =RVWDá\E\ RQH SU]HRF]RQH JG\E\ ]DVWRVRZDQR MHG\QLH PHWRGĊ 0/3$ 22

1 : WU]HFK ] W\FK SU]\SDGNyZ REUD] 86* ZVND]\ZDá QD EDUG]R Z\VRNLH U\]\NR QLHSUDZLGáRZHJR NDULRW\SX 7DEHOD ,9 :\NU\FLH PHWRGą SUąĪNRZą Z\ĪHM Z\PLHQLRQ\FK DEHUUDFML SR

WZLHUG]D ]DVDGQRĞü Z\NRQ\ZDQLD NODV\F]QHJR EDGDQLD F\WRJH

QHW\F]QHJR ]ZáDV]F]D Z SU]\SDGNX QLHSUDZLGáRZRĞFL Z EDGD

QLX 86* L QLHZ\NU\FLD DQHXSORLGLL PHWRGą 0/3$

= SRZRGX ]áHM MDNRĞFL '1$ QLH XGDáR VLĊ SU]HSURZDG]Lü UH

DNFML 0/3$ Z 1 SUyENDFK  L Z\NU\ü F]WHUHFK SURVW\FK DQHXSORLGLL  ZV]\VWNLFK SURVW\FK DQHXSORLGLL Z EDGDQHM JUXSLH

Tabela V. Aberracje niezidentyfikowane metodą MLPA.

Kariotyp Wskazanie 0DWHULDá MLPA

46,XY,1Th+* 8S* (17 5,6 mm) trofoblast mlSaX,Y(3095)[1,13,18,21(3095)[2

46,XY,inY(9)(S12T13)* 8S* (niedomykalnoĞü zast tryjdzielnej

SĊcherz moczowy 14 mm) trofoblast mlSaX,Y(3095)[1,13,18,21(3095)[2

46,XY,inY(9)(S12T13)* 8S* (17 3,5 mm) Sáyn mlSaX,Y(3095)[1,13,18,21(3095)[2

46,XY,der(15),t(1516)(T261S131)** 8S* (obrzĊk Sáodu, 17 8 mm),

translokacja w rodzinie trofoblast mlSaX,Y(3095)[1,13,18,21(3095)[2 46,XYish del(22)(T112T112)** 8S* (17 8 mm Sodejrzenie wady serca) trofoblast mlSaX,Y(3095)[1,13,18,21(3095)[2 47,XX,+2[11]/46,XX[9]** nieSrawidáowy wynik testu 3aSSa trofoblast mlSaX(3095)[2,13,18,21(3095)[2

69,XXY** 8S* (bezczaszkowie, áoĪysko – obraz

sera szwajcarskiego) Sáyn mlSaX,Y(3095)[1,13,18,21(3095)[2

45,X[34]/46,X+mar[40]** wiek Sáyn wynik niejednoznaczny

46,XY,t(1421)(T10T10),+21** 8S* (17 5,7 mm) trofoblast mlSaX,Y(3095)[1,13,18(3095)[2, 21(3095)[3

2JyáHP 8S* (n=7)

wiek (n=1) inne (n=1)

trofoblast (n=6) Sáyn (n=3)

* wariant chromosomowy, ** niezrywnowaĪone aberracje chromosomowe

'R Z\]QDF]HQLD Z]JOĊGQHM F]XáRĞFL PHWRG\ REOLF]RQR VWR

VXQHN ZV]\VWNLFK PRĪOLZ\FK GR Z\NU\FLD DEHUUDFML GR ZV]\VW

NLFK DEHUUDFML Z\NU\W\FK NODV\F]Qą PHWRGą SUąĪNRZą :\áąF]R

QR SU]\SDGNL Z NWyU\FK QLH XGDáR VLĊ R]QDF]\ü NDULRW\SX PHWRGą SUąĪNRZą Q  RUD] WH Z NWyU\FK QLH XGDáR VLĊ SU]HSURZDG]Lü UHDNFML 0/3$ Q 1

-HGQ\P ] RJUDQLF]HĔ 0/3$ MHVW EUDN PRĪOLZRĞFL Z\NU\FLD WULSORLGLL Z SU]\SDGNX SáFL ĪHĔVNLHM JG\Ī LQWHUSUHWDFMD Z\QL

NyZ 0/3$ RSLHUD VLĊ QD SRUyZQDQLX LORĞFL PDWHULDáX Z\NU\WH

JR SU]H] SRV]F]HJyOQH VRQG\ : SU]\SDGNX ]ZLĊNV]HQLD LORĞFL ZV]\VWNLFK FKURPRVRPyZ WHQ VWRVXQHN LORĞFLRZ\ SR]RVWDQLH QLH]PLHQLRQ\ :HGáXJ SLĞPLHQQLFWZD Z QLHNWyU\FK SU]\SDGNDFK PRĪQD ]LGHQW\¿NRZDü SáHü PĊVNą > 1@ : EDGDQLDFK 0/3$

Z\NRQDQ\FK SU]H] 'LHJR ± $OYDUH] L ZVS Z 211 U QLH XGDáR VLĊ Z\NU\ü ĪDGQHM ] F]WHUQDVWX WULSORLGLL REHFQ\FK Z EDGDQ\P PDWH

ULDOH $XWRU]\ QLH SRGDMą MHGQDN SáFL Z EDGDQ\FK SUyENDFK >1

1@ : QDV]\P PDWHULDOH Z\VWĊSRZDá MHGHQ SU]\SDGHN WULSORLGLL

;;< L UyZQLHĪ QLH XGDáR VLĊ JR ]LGHQW\¿NRZDü SU]\ SRPRF\

0/3$ >POSD;<3[111213[2@ 3RGGDQ\ EDGDQLX Sá\Q RZRGQLRZ\ ]DZLHUDá ZLGRF]Qą PDNURVNRSRZR GRPLHV]NĊ NUZL FR PRĪH WáXPDF]\ü XWUXGQLRQą LGHQW\¿NDFMĊ WULSORLGLL ;;<

Z ]ZLą]NX ] ]DQLHF]\V]F]HQLHP SUyENL NRPyUNDPL PDWNL 0&&

maternal cell contamination) > @

.ZHVWLD PRĪOLZRĞFL Z\NU\FLD PHWRGą 0/3$ PR]DLNRZDWR

ĞFL ]DUyZQR Z EDGDQLDFK SRVWQDWDOQ\FK MDN L SUHQDWDOQ\FK QLH ]RVWDáD GRW\FKF]DV MHGQR]QDF]QLH UR]VWU]\JQLĊWD = GRQLHVLHĔ UyĪQ\FK DXWRUyZ Z\QLND ĪH Z\PDJDQ\ SR]LRP QLHSUDZLGáRZHM OLQLL NRPyUNRZHM PRĪOLZ\ GR Z\NU\FLD ] SRPRFą 0/3$ Z\QRVL RN 2± >1 2@ 1LĪV]\ RGVHWHN QLHSUDZLGáRZHM OLQLL SR

]RVWDMH ]D]Z\F]DM QLH Z\NU\W\ 1D Z\NU\ZDOQRĞü PR]DLNRZRĞFL PD UyZQLHĪ ZSá\Z JĊVWRĞü RUD] OLF]ED VWRVRZDQ\FK VRQG D WDNĪH MDNRĞü EDGDQHJR '1$ : QDV]\P PDWHULDOH QLH XGDáR VLĊ Z\NU\ü ]D SRPRFą 0/3$ ĪDGQHJR ] GZyFK NDULRW\SyZ PR]DLNRZ\FK

: SLĞPLHQQLFWZLH RSLVXMH VLĊ SU]\GDWQRĞü WHFKQLNL 0/3$

Z RNUHĞODQLX SRFKRG]HQLD FKURPRVRPX PDUNHURZHJR >21@

: QDV]\P PDWHULDOH Z MHGQ\P SU]\SDGNX QD SRGVWDZLH Z\QLNX EDGDQLD 0/3$ VSRG]LHZDQR VLĊ PR]DLNRZHJR NDULRW\SX ] OLQLD

PL NRPyUNRZ\PL ;<<;< :VND]\ZDá\ QD WR SRGZ\ĪV]RQH ZDUWRĞFL SLNyZ SRFKRG]ąF\FK RG FKURPRVRPX < Z]JOĊGHP NRQWUROL : KRGRZOL NRPyUNRZHM X]\VNDQR QDWRPLDVW NDULRW\S PR]DLNRZ\ ;>@;PDU>@ 6WZLHUG]RQR REHFQRĞü OL

QLL NRPyUNRZHM ] PRQRVRPLą FKURPRVRPX ; RUD] GUXJLHM OLQLL ] MHGQ\P FKURPRVRPHP ; RUD] FKURPRVRPHP PDUNHURZ\P

:\QLN EDGDQLD 0/3$ SR]ZROLá SU]\SXV]F]Dü ĪH PDUNHU WHQ SR

FKRG]L ] FKURPRVRPX < %DGDQLHP ),6+ SRWZLHUG]RQR ĪH FKUR

PRVRP PDUNHURZ\ MHVW L]RFKURPRVRPHP < ± L<SWHUT112 :VND]DQLHP GR Z\NRQDQLD EDGDQLD E\á ZLHN SDFMHQWNL RUD]

QLHSUDZLGáRZ\ Z\QLN WHVWX 3$33$ 5R]ELHĪQRĞü X]\VNDQ\FK Z\QLNyZ PRĪQD WáXPDF]\ü IDNWHP LĪ SU]\ SRGDQ\P XG]LDOH SURFHQWRZ\P RE\GZX OLQLL NRPyUNRZ\FK QDVWąSLáD NRPSHQVDFMD FKURPRVRPyZ SáFLRZ\FK ] QLH]QDF]Qą SU]HZDJą OLQLL ; L <

SWHUT112 : Z\QLNX 0/3$ GZD SLNL RGSRZLDGDMąFH FKUR

PRVRPRZL < E\á\ ]QDF]QLH SRGZ\ĪV]RQH Z]JOĊGHP NRQWUROL

SR]RVWDáH GZD QLHFR PQLHM MHGQDN UyZQLHĪ RGELHJDá\ RG QRUP\

0RĪQD UyZQLHĪ SU]\SXV]F]Dü ĪH SURFHQWRZ\ XG]LDá OLQLL NRPyU

NRZ\FK PyJá E\ü LQQ\ Z NRPyUNDFK ] NWyU\FK L]RORZDQR '1$

RUD] Z KRGRZOL NRPyUNRZHM

0/3$ QLH Z\PDJD SURZDG]HQLD KRGRZOL NRPyUNRZ\FK DQL Z\NRQ\ZDQLD SUHSDUDWyZ FKURPRVRPRZ\FK GODWHJR PRĪH E\ü

SU]\GDWQH Z V\WXDFML JG\ QLH XGDMH VLĊ X]\VNDü Z]URVWX NRPy

UHN 0RĪH WR PLHü PLHMVFH Z SU]\SDGNX GXĪHJR REU]ĊNX NRVP

NyZ OXE ]QDF]QHJR RGVHWND DSRSWRW\F]Q\FK DPQLRF\WyZ Z Sá\

QLH RZRGQLRZ\P QS SU]\ REU]ĊNX SáRGX

: QDV]HM JUXSLH Z MHGQ\P SU]\SDGNX SRPLPR GZXNURWQLH ]DNáDGDQHM KRGRZOL DPQLRF\WyZ QLH XGDáR VLĊ X]\VNDü Z]URVWX NRPyUHN ZVND]DQLH ± REU]ĊN SáRGX 17 1 PP 1LH SU]HV]NR

G]LáR WR QDWRPLDVW Z SUDZLGáRZHM L]RODFML '1$ L SU]HSURZDG]H

QLX UHDNFML 0/3$ Z NWyUHM Z\NU\WR PRQRVRPLĊ ; >POSD;3

[111213[2@

0/3$ PRĪQD VWRVRZDü Z FHOX Z\NU\ZDQLD DEHUUDFML FKUR

PRVRPRZ\FK Z PDWHULDOH ] LQGXNFML SRURQLHQLD >1@ : QDV]\P EDGDQLX Z\ND]DQR Z\VRNą VNXWHF]QRĞü SU]HSURZDG]HQLD UHDNFML 0/3$ Z SLĊFLX SUyENDFK '1$ Z\L]RORZDQHJR ] NRVPyZNL OXE IUDJPHQWX VNyU\ SáRGX SR SRURQLHQLX 1 : GZyFK ] SLĊFLX SU]\SDGNyZ Z\NU\WR PRQRVRPLĊ ; 1DOHĪ\ MHGQDN ]D]QDF]\ü

LĪ QLH E\áD Z W\FK SU]\SDGNDFK ]DNáDGDQD KRGRZOD NRPyUNR

ZD L QLHPRĪOLZH E\áR SRWZLHUG]HQLH Z\QLNX NODV\F]Qą PHWRGą F\WRJHQHW\F]Qą -HGQDNĪH Z GZyFK SU]\SDGNDFK Z NWyU\FK VWZLHUG]RQR PRQRVRPLĊ ; PRĪQD E\áR SRLQIRUPRZDü SDFMHQWNL R SUDZGRSRGREQHM SU]\F]\QLH SRURQLHQLD L U\]\NX QLHSRZRG]H

QLD Z QDVWĊSQHM FLąĪ\ 6WRVRZDQ\ ]HVWDZ VRQG VáXĪ\ GR Z\NU\

ZDQLD QDMF]ĊVWV]\FK DQHXSORLGLL 1 1 21 ; < 3UDZLGáRZ\

Z\QLN 0/3$ R]QDF]D ]DWHP MHG\QLH Z\NOXF]HQLH W\FK DEHUUDFML

D QLH SUDZLGáRZ\ NDULRW\S SáRGX

3U]\F]\Qą ZF]HVQ\FK SRURQLHĔ QDMF]ĊĞFLHM Vą DEHUUDFMH LQ

Q\FK FKURPRVRPyZ 1 22   ZLĊF GR RFHQ\ PDWHULDáX SR SRURQLHQLX QDOHĪDáRE\ UR]ZDĪ\ü VWRVRZDQLH ]HVWDZX VRQG REHM

PXMąFHJR VWUXNWXUDOQH DEHUUDFMH SR]RVWDá\FK FKURPRVRPyZ

D WDNĪH UHJLRQyZ VXEWHORPHURZ\FK QS 3% 3 >11 1

22 2@ =H Z]JOĊGX QD PDáą LORĞü SU]HSURZDG]RQ\FK SU]H] QDV DQDOL] PDWHULDáX SR SRURQLHQLX LQGXNRZDQ\P RFHQD SU]\GDWQR

ĞFL 0/3$ Z W\FK SU]\SDGNDFK Z\PDJD GDOV]\FK EDGDĔ

*áyZQą ]DOHWą PHWRG\ 0/3$ MHVW NUyWNL F]DV RF]HNLZDQLD QD Z\QLN : FLąJX NLONX GQL PRĪQD Z\NOXF]\ü QDMF]ĊVWV]H DEHU

UDFMH FKURPRVRPRZH L XVSRNRLü SDFMHQWNĊ RF]HNXMąFą QD Z\QLN EDGDQLD F\WRJHQHW\F]QHJR

0HWRGD PD EDUG]R Z\VRNą F]XáRĞü L VZRLVWRĞü Z ]DNUHVLH QLHSUDZLGáRZRĞFL PRĪOLZ\FK GR Z\NU\FLD VWRVRZDQ\P ]HVWD

ZHP VRQG -HVW UyZQLHĪ WDĔV]D RG LQQ\FK V]\ENLFK PHWRG MDN UyZQLHĪ RG NODV\F]QHJR R]QDF]DQLD NDULRW\SX PHWRGą SUąĪNRZą

= WHJR Z]JOĊGX Z QLHNWyU\FK NUDMDFK SURSRQXMH VLĊ ]DVWąSLHQLH UXW\QRZHJR EDGDQLD F\WRJHQHW\F]QHJR SU]H] 0/3$ >2@ 3R

QLHZDĪ MHGQDN MHVW WR PHWRGD XNLHUXQNRZDQD MHG\QLH QD REHF

QRĞü NRQNUHWQ\FK DEHUUDFML FKURPRVRPRZ\FK Z ]DOHĪQRĞFL RG VWRVRZDQHJR ]HVWDZX VRQG QLH ZH ZV]\VWNLFK SU]\SDGNDFK PRĪQD ]UH]\JQRZDü ] Z\NRQDQLD EDGDQLD F\WRJHQHW\F]QHJR

3UDZGRSRGREQLH ]QDMGXMH WR X]DVDGQLHQLH Z SU]\SDGNX JUXS\

QLVNLHJR U\]\ND QS SDFMHQWHN SRGGDQ\FK EDGDQLX LQZD]\MQHPX ]H Z]JOĊGX QD ZLHN OXE DEHUUDFMH FKURPRVRPRZH Z Z\ZLDG]LH

>@

: SU]\SDGNX SDFMHQWHN ] JUXS\ Z\VRNLHJR U\]\ND Z V]F]H

JyOQRĞFL Z SU]\SDGNX QLHSUDZLGáRZRĞFL Z REUD]LH 86* SáRGX SR Z\NOXF]HQLX QDMF]ĊVWV]\FK DQHXSORLGLL ZVND]DQH MHVW NODV\F]

QH R]QDF]HQLH NDULRW\SX &R FLHNDZH Z QDV]\P PDWHULDOH Z JUX

SLH SDFMHQWHN X NWyU\FK ZVND]DQLHP GR EDGDQLD LQZD]\MQHJR E\á ZLHN MHG\QD ]LGHQW\¿NRZDQD DEHUUDFMD E\áD QLHPRĪOLZD GR Z\NU\FLD VWRVRZDQ\P ]HVWDZHP VRQG ;>@;PDU>@

2 12

1DOHĪ\ SRGNUHĞOLü ĪH WHVW\ SURGXNRZDQH SU]H] 05&  +RO

ODQG QLH PDMą DWHVWyZ &( DQJ &( 0DUN L QLH PRJą E\ü XĪ\

ZDQH GR FHOyZ GLDJQRVW\F]Q\FK 1LH SU]HNUHĞOD WR 0/3$ MDNR ZVWĊSQHJR EDGDQLD SU]HVLHZRZHJR MHGQDN Z\PDJDQH MHVW SU]H

SURZDG]HQLH ZDOLGDFML PHWRG\ OXE SRWZLHUG]HQLH X]\VNDQ\FK Z\QLNyZ LQQą WHFKQLNą GLDJQRVW\F]Qą >@

Wnioski

0/3$ MHVW VNXWHF]Qą L V]\ENą PHWRGą Z\NU\ZDQLD QDMF]ĊVW

V]\FK DQHXSORLGLL FKURPRVRPyZ 11 21 ; <

= GXĪ\P SUDZGRSRGRELHĔVWZHP XPRĪOLZLD VWZLHUG]HQLH DQHXSORLGLL Z PDWHULDOH ] NWyUHJR ] UyĪQ\FK Z]JOĊGyZ QLH XGD

áR VLĊ RWU]\PDü NDULRW\SX FR PRĪH PLHü LVWRWQH ]QDF]HQLH Z SR

GHMPRZDQLX GHF\]ML GRW\F]ąF\FK GDOV]HJR SURZDG]HQLD FLąĪ\

0HWRGD WD PD WHĪ VZRMH RJUDQLF]HQLD 1LH PRĪQD QLą Z\NU\ü ]UyZQRZDĪRQ\FK DEHUUDFML FKURPRVRPRZ\FK RUD] QLHNWyU\FK SU]\SDGNyZ PR]DLNRZRĞFL L WULSORLGLL

=H Z]JOĊGX QD VZRMH RJUDQLF]HQLD PHWRGD Z\PDJD SRWZLHU

G]HQLD X]\VNDQ\FK Z\QLNyZ LQQą WHFKQLNą GLDJQRVW\F]Qą

2FHQD SU]\GDWQRĞFL PHWRG\ Z SU]\SDGNX PDWHULDáX SR SRUR

QLHQLX Z\PDJD GDOV]\FK EDGDĔ

Piśmiennictwo

1. Evans M, Henry G, Miller W, [et al.]. International, collaborative assessment of 146 000 prenatal karyotypes: expected limitations if only chromosome-specific probes and fluorescent in-situ hybridization are used. Human Reprod. 1999, 14, 1213-1216.

2. Lewin P, Kleinfinger P, Bazin A, [et al.]. Defining the efficiency of fluorescence in situ hybridization on uncultured amniocytes on a retrospective cohort of 27 407 prenatal diagnoses. Prenatal Diagnosis. 2000, 20, 1-6.

3. Shaffer L, Bui T. Molecular cytogenetic and rapid aneuploidy detection methods in prenatal diagnosis. Am J Med Genet. 2007; 145, 87-89.

4. Mann K, Donaghue C, Fox S, [et al.]. Strategies for the rapid prenatal diagnosis of chromosome anueploidy. Eur J Hum Genet. 2004, 12, 907-915.

5. Schouten J, McElgunn C, Waaijer R, [et al.]. Relative quantification of 40 nucleic acis sequences by multiplex ligation-dependent probe amplification. Nucleic Acids Res. 2002, 30, e57.

6. Faas B, Cirigliano V, Bui T. Rapid methods for targeted prenatal diagnosis of common chromosome aneuploidies. Semin Fetal Neonatal Med. 2011, 16, 81-87.

7. Kooper A, Faas B, Kater-Baats E, [et al.]. Multiplex ligation-dependent probe amplification (MLPA) as a stand-alone test for rapid aneuploidy detection in amniotic fluid cells. Prenat Diagn.

2008, 28, 1004-1010.

8. Bocian E. Future of prenatal cytogenetic studies: rapid aneuploidy testing or full karyotype.

Ginekol Pol. 2007,78, 881-887. Polish.

9. www.mlpa.com

10. Łaczmańska I, Łaczmański Ł. MLPA and its application in diagnosis of genetic diseases. Post Biol Kom. 2009, 36, 555-563.

11. Gerdes T, Kirchhoff M, Lind A, [et al.]. Multiplex ligation-dependent probe amplification (MLPA) in prenatal diagnosis-experience of a large series of rapid testing for aneuploidy of chromosomes 13, 18, 21, X, and Y. Prenat Diagn. 2008, 28, 1119-1125.

12. Van Opstal D, Boter M, de Jong D, [et al.]. Rapid aneuploidy detection with multiplex ligation- dependent probe amplification: a prospective study of 4000 amniotic fluid samples. Eur J Hum Genet. 2009, 17, 112-121.

13. Bocian E, Kasprzycka J, Jakubów-Durska K, [et al.]. Usefulness of MLPA technique for rapid prenatal detection of aneuploidy. Results of 409 diagnostic studies. Ginekol Pol. 2011, 82, 680- 684. Polish.

14. Snijders R, Sebire N, Nicolaides K. Maternal age and gestational age-specific risk for chromosomal defects. Fetal Diagn Ther. 1995, 10, 356-367.

15. Bijok J, Szyszka M, Michałowska A, [et al.]. Analiza biopsji trofoblastu przeprowadzonych w I Klinice Ginekologii i Położnictwa – CMKP SPSK im. Prof. Orłowskiego w Warszawie – doniesienie wstępne. Perinatologia, Neonatologia i Ginekologia. , 2010, 3, 145-152.

16. Gerdes T, Kirchoff M, Lind A, [et al.]. Computer-assisted prenatal aneuploidy screening for chromosome 13, 18, 21, X and Y based on multiplex ligation-dependent probe amplification (MLPA). Eur J Hum Genet. 2005, 13, 171–175.

17. Diego-Alvarez D, Rodriguez de Alba M, Cardero-Merlo R, [et al.]. MLPA as a screening method of aneuploidy and unbalanced chromosomal rearrangements in spontaneous miscarriages.

Prenat Diagn. 2007, 27, 765-771.

18. Willis A, van den Veyver I, Eng Ch M. Multiplex ligation-dependent probe amplification (MLPA) and prenatal diagnosis. Prenat Diagn. 2012, 32, 315-320.

19. Kooper A, Faas B, Feuth T, [et al.]. Detection of chromosome aneuploidies in chorionic villus sampling by multiplex ligation-dependent probe amplification. J Mol Diagn. 2009, 11, 17-24.

20. Boormans E, Birnie E, Oepkes D, [et al.]. Comparison of multiplex ligation-dependent probe amplification and karyotyping in prenatal diagnosis. Obstet Gynecol. 2010, 115, 297-303.

21. Van Opstal D, Boter M, Noomen P, [et al.]. Multiplex ligation dependent probe amplification (MLPA) for rapid distinction between unique sequence positive and negative marker chromosomes in prenatal diagnosis. Mol Cytogenet. 2011, 4, 2.

22. Van den Berg M, van Maarle M, van Wely M, Goddijn M. Genetics of early miscarriage. Biochim Biophys Acta. 2012, 1822, 1951-1959.

23. Carvalho B, Dória S, Ramalho C, [et al.]. Aneuploidies detection in miscarriages and fetal deaths using multiplex ligation-dependent probe amplification: an alternative for speeding up results?

Eur J Obstet Gynecol Reprod Biol. 2010, 153, 151-155.

24. Ogilvie C, Lashwood A, Chitty L, [et al.]. The future of prenatal diagnosis: rapid testing or full karyotype? An audit of chromosome abnormalities and pregnancy outcomes for women referred for Down syndrome testing. BJOG. 2005, 112, 1369–1375.