60 lat Instytutu Transportu Samochodowego
data aktualizacji: 2013.05.28
Instytut Transportu Samochodowego obchodzi w tym roku 60-lecie swojego istnienia. O początkach działalności Instytutu, o jego misji, osiągnięciach i planach na przyszłość rozmawiamy z dr. inż.
Andrzejem Wojciechowskim, dyrektorem ITS.
[img_full]10884|16620|Dyrektor Instytutu Transportu Samochodowego, dr inż. Andrzej Wojciechowski.|right[/img_full] - Początki ITS – w jakich okolicznościach i w jakim celu powstał?
Początki działalności Instytutu Transportu Samochodowego, patrząc na powojenną rzeczywistość, były dość, można powiedzieć, specyficzne. W czasie II wojny światowej przepadł cały krajowy, motoryzacyjny dorobek konstrukcyjny z lat 20. i 30. Zniszczeniu uległy wszystkie wykonane polskie prototypy pojazdów, a kraj ogołocono z urządzeń w zakładach motoryzacyjnych. Pomimo
niedogodności i powszechnego niedostatku społeczeństwo i gospodarka polska wykazywały swoisty
„głód motoryzacyjny”. Z ogromnym zapałem przystąpiono niezwłocznie do odbudowy polskiego przemysłu motoryzacyjnego.
Początkowo odbudowa miała charakter żywiołowy, bez jakiejkolwiek dalszej perspektywy. Dopiero wraz z nadejściem lat 50. podjęto pierwsze próby budowy polskich konstrukcji samochodowych.
Wtedy też wybudowano Fabrykę Samochodów Osobowych na Żeraniu.
W zaistniałych warunkach, na podstawie uchwały nr 593 Rady Ministrów z dnia 17 lipca 1952 r., rozpoczął działalność Instytut Transportu Samochodowego (ITS) w Warszawie. Docelowo Instytut, jako samodzielny ośrodek pracy naukowo-badawczej, miał się zajmować badaniami dotyczącymi szeroko rozumianego transportu samochodowego, w tym m.in. podstawowymi zasadami używania samochodów oraz ekonomicznego wykorzystania już istniejącego i planowanego w przyszłości taboru samochodowego.
Podstawy dla działalności Instytutu stworzyło w pierwszym okresie, istniejące od 1949 r., Biuro Konstrukcyjne Naprawy Samochodów (BKNS), które skupiało wielu specjalistów z zakresu transportu i eksploatacji samochodów. Ci specjaliści niemal w całości stali się kadrą Instytutu Transportu Samochodowego. Z racji powojennego niedoboru młodych pracowników inżynieryjno- technicznych i fachowców było to poważne wzmocnienie kadrowe dopiero raczkującego Instytutu.
Z czasem ITS mógł się pochwalić personelem odpowiednio wykształconym i wyszkolonym „pod
własnym dachem”.
- Jaka jest misja Instytutu?
Niezmiennie przedmiotem działania Instytutu jest prowadzenie, koordynacja i upowszechnienie badań naukowych oraz prac rozwojowych z zakresu transportu samochodowego, a także
wypracowywanie nowych rozwiązań technicznych, organizacyjnych i ekonomicznych w dziedzinach związanych z bezpieczeństwem ruchu drogowego czy ochroną środowiska. Słowem, stymulujemy rynek transportowy dzięki wiedzy i edukacji, skupiając się na końcowych użytkownikach i wykonując tym samym zadania szczególnie ważne dla osiągnięcia celów polityki społeczno-gospodarczej
państwa.
- Jakie momenty w historii Instytutu wymieniłby Pan jako najważniejsze?
Patrząc z perspektywy czasu i uwzględniając wydarzenie powołania ITS do życia, najważniejsze wydaje się tegoroczne 60-lecie istnienia jako namacalny dowód wagi i roli ITS w strukturach naukowych. Warto także wspomnieć, że ważnym rozdziałem w historii naszego Instytut był okres końca lat 80. Wraz z całym krajem ITS wszedł w wir głębokich przemian społecznych
i gospodarczych. Wprowadzenie w Polsce gospodarki wolnorynkowej wymusiło na Instytucie
podejmowanie nowych wyzwań służących pozyskiwaniu pozabudżetowych środków finansowych dla dalszej działalności. Instytut nawiązał współpracę z przedsiębiorstwami transportowymi, oferując im interesujące projekty wraz z ich praktycznym wdrożeniem.
Kolejnym kluczowym etapem dla Instytutu był burzliwy okres lat 90., z których gospodarka Polski wyszła całkowicie odmieniona. Instytut dostosował profil swojej działalności do nowych warunków ekonomiczno-społecznych, rozbudował i unowocześnił aparaturę badawczą, przystosowując ją do wzrastających i zmieniających się potrzeb. W rezultacie ITS stał się cenioną placówką naukowo- badawczą, która pod względem finansowym znalazła się w pierwszej trójce wszystkich (około 250) ówczesnych jednostek badawczo-rozwojowych w kraju.
XXI wiek postawił zupełnie nowe zadania przed Instytutem Transportu Samochodowego. Wejście Polski do NATO oraz do Unii Europejskiej po raz kolejny zmieniło realia społeczno-gospodarcze.
Instytut sprawnie przystosował się do nowej sytuacji, niezmiennie pozostając czołową jednostką naukowo-badawczą w kraju.
Pokłosie tych nowatorskich zmian odzwierciedla dzisiejszy obraz Instytutu jako jednostki nowoczesnej, z bogatymi tradycjami i dużym doświadczeniem międzynarodowym.
[center] [gallery][img]10884|16619|Kadra Instytutu Transportu
Samochodowego.|none[/img][/gallery] [gallery][img]10884|16621|Wizualizacja nowej siedziby ITS.|none[/img][/gallery] [gallery][img]10884|16622|Hamownia podwoziowa.|none[/img][/gallery]
[gallery][img]10884|16623|Działalnością Instytutu Transportu Samochodowego objęta jest również edukacja dzieci i młodzieży.|none[/img][/gallery] [gallery][img]10884|16624||none[/img][/gallery]
[gallery][img]10884|16625|Wysokiej klasy symulator samochodu osobowego.|none[/img][/gallery]
[gallery][img]10884|16626|Komora niskich temperatur.|none[/img][/gallery] [/center]
- Jakie są główne obszary działalności ITS? W którym jest najwięcej do zrobienia, a w którym wiele już zostało zrobione?
Misją Instytutu jest przede wszystkim dążenie do ograniczenia negatywnych skutków rozwoju motoryzacji w obszarze bezpieczeństwa ruchu drogowego i ochrony środowiska oraz poprawy funkcjonowania i organizacji transportu samochodowego. Instytut wykonuje swe statutowe zadania poprzez:
- działania na rzecz bezpieczeństwa ruchu drogowego użytkowników dróg, w szczególności dzieci, młodzieży oraz osób niepełnosprawnych i starszych;
- działania na rzecz ochrony środowiska (badania emisji zanieczyszczeń pochodzących ze spalin, badania emisji hałasu);
- badania oraz ocenę poziomu bezpieczeństwa i niezawodności użytkowania pojazdów drogowych, w tym ochronę życia, zdrowia, mienia oraz środowiska, zagrożonych rozwojem motoryzacji
i transportu;
- badania materiałów i konstrukcji stosowanych w budowie pojazdów;
- badania ekonomiczno-organizacyjne rynku transportowego;
- kreowanie rozwoju motoryzacji w kierunku zapewnienia coraz wyższego poziomu bezpieczeństwa użytkowników dróg.
Spośród wszystkich wymienionych wciąż nader ważną potrzebą jest praca nad poprawą
bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Mając wiedzę i doświadczenie, wiemy, jak łagodzić „drogowe patologie” kierowców. Naszym celem jest osiągnięcie „Wizji Zero”, czyli całkowitego wyeliminowania ofiar na skutek wypadków drogowych. Zadanie bardzo trudne, wymagające permanentnych działań związanych ze zmianą mentalności użytkowników dróg i edukacji od najmłodszych lat, ale jest to przysłowiowe pro publico bono.
- Które osiągnięcia Instytutu wymieniłby Pan jako najważniejsze?
Ku mojej radości Instytut Transportu Samochodowego jest doceniany za swoją działalność i może pochwalić się licznymi nagrodami i wyróżnieniami otrzymanymi w ciągu całego okresu
funkcjonowania. Nagrody i wyróżnienia pochodzą m.in. od organizacji rządowych, samorządowych, społecznych, ale także od osób prywatnych. Na adres Instytutu spływają także podziękowania za współpracę i aktywność naukową w polskim życiu społeczno-gospodarczym. Wszystkie te wyrazy uznania sprawiają, iż pracownicy ITS są jeszcze bardziej zmotywowani do pracy. Efektem naszych działań są m.in. liczne wynalazki opatentowane w Urzędzie Patentowym.
Nasi specjaliści mają szczególne zasługi w dziedzinie nowych materiałów i innowacyjnych
technologii stosowanych w motoryzacji. Pod auspicjami Instytutu, wespół z Instytutem Odlewnictwa i innymi partnerami, pracownicy zbierali najważniejsze branżowe laury, m.in. Złote Medale za prezentowane na Międzynarodowych Targach Innowacji, Nowych Technologii i Współpracy
Gospodarczej Invest-Technology „Nowoczesne aluminiowe tarcze hamulcowe zbrojone cząsteczkami węglika krzemu o istotnie wydłużonym okresie użytkowania” oraz „Tłoki kompozytowe do silników spalinowych nowej generacji otrzymywane bezodpadową techniką prasowania w stanie ciekłym”.
Otrzymaliśmy też wyróżnienie w konkursie Polski Produkt Przyszłości 2002 w kategorii Technologia Przyszłości za „Aluminiowe tarcze i bębny hamulcowe kompozytowe”.
Co warte podkreślenia, Instytut Transportu Samochodowego jest jednostką opiniotwórczą, czego najlepszym dowodem jest częsta obecność ekspertów ITS w mediach, debatach i konferencjach branżowych.
- Najważniejsze nagrody...
Najwięcej splendoru przyniosły nam „Aluminiowe tarcze hamulcowe zbrojone popiołem lotnym – ALFA”, opracowane ze specjalistami z Instytutu Odlewnictwa, za które otrzymaliśmy także Nagrodę Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego za międzynarodowe osiągnięcia wynalazcze podczas
wystawy w Muzeum Techniki w Warszawie, Złoty Medal Międzynarodowych Targów Poznańskich, Złoty Medal z Wyróżnieniem Stowarzyszenia Polskich Wynalazców i Racjonalizatorów oraz Złoty Medal z Wyróżnieniem 56. Światowych Targów Wynalazczości, Badań Naukowych Nowych Technik Brussels EUREKA 2007.
- Nad czym pracuje obecnie ITS?
Nasze działania nie ograniczają się tylko do zakresu prac określonego statutem. Poszukujemy też nowych obszarów działalności. Promujemy, tworzymy i inicjujemy wiele akcji i inicjatyw społecznie użytecznych. W naszej pracy kierujemy się zasadami zgodnymi z duchem społecznej
odpowiedzialności biznesu.
Obecnie wielką nadzieję Instytut wiąże także z planowanym utworzeniem Centrum Edukacji Dzieci i Młodzieży, wzorowanym na podobnych placówkach europejskich. Będzie tam prowadzone
wychowanie komunikacyjne, głównie interaktywne, w formie zabaw dla dzieci i młodzieży w zakresie
bezpiecznego uczestnictwa w ruchu drogowym oraz ochrony środowiska. Inicjatywa powstania takiego centrum zyskała już wiele przychylności zarówno w polskim parlamencie, Ministerstwie Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej, Ministerstwie Spraw Wewnętrznych, Ministerstwie Środowiska, samorządach, jak i w Komendzie Głównej oraz Komendzie Stołecznej Policji.
Co więcej, istotnym współcześnie problemem staje się dbałość użytkowników dróg o środowisko naturalne. Dlatego intensyfikujemy prace w zakresie pojazdów z napędem hybrydowym
i elektrycznym – zwracamy uwagę, że napędy te powinny wykorzystywać tzw. czystą energię, pozyskiwaną głównie ze słońca i wiatru.
W służbie środowiska naturalnego wykorzystujemy również najnowszą aparaturę do kontroli emisji zanieczyszczeń z pojazdów drogowych w czasie ich eksploatacji.
W przyszłości w specjalistycznych laboratoriach Instytutu rozwijane będą badania oraz przedsięwzięcia wdrożeniowe związane z innowacyjnymi technologiami materiałowymi dla motoryzacji, tak by miały one ekologiczny i ultranowoczesny charakter.
Nieustannie będą poszerzane również badania nad zastosowaniem w transporcie paliw alternatywnych, takich jak np. biometan, LPG, CNG, LNG, estry olejów roślinnych i alkohole.
Przyszłość motoryzacji wymaga także prac nad diagnostyką pokładową czy nad rozwojem
inteligentnych systemów transportowych. Planujemy również podjęcie tematu kompleksowych badań technologii recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji oraz produktów ich eksploatacji.
- Jakie są plany na przyszłość Instytutu?
Przede wszystkim dalsze działania w kierunku unowocześniania Instytutu. Realizacja nowych zadań wymusza modernizację budynków. Opracowana koncepcja modernizacji jest śmiała, nowoczesna i atrakcyjna, zarówno dla pracowników, jak i dla klientów Instytutu. Pozostaje życzyć sobie, by w przyszłości Instytut Transportu Samochodowego rozwijał się równie dynamicznie we wszystkich zasygnalizowanych kierunkach, jak miało to miejsce w okresie mijających 60 lat.
- Rozmawiał Krzysztof Dulny
[img]10884|16629||right[/img] Patronat ITS
W 1998 r. w Serocku, na konferencji organizowanej przez Instytut Transportu Samochodowego pt.
„Badania techniczne pojazdów w świetle obowiązujących przepisów”, środowisko osób
współpracujących ze stacjami kontroli pojazdów oraz diagnostów zasygnalizowało Instytutowi konieczność stworzenia silnej, niezależnej, a co najważniejsze, polskiej organizacji w obliczu planowanego przystąpienia Polski do Unii Europejskiej. W odpowiedzi na sugestie podjęta została inicjatywa na rzecz stworzenia grupy lobbingowej, która miałaby wpływ na proces tworzenia nowych przepisów, a do której należy obecnie przeszło 450 podmiotów. W celu pomocy merytorycznej
stacjom kontroli pojazdów Patronat ITS oferuje nieograniczoną pomoc specjalistów z zakresu techniki samochodowej. Na pytania ze strony stacji czeka codziennie biuro Patronatu, które jest w stanie odpowiedzieć w każdej nurtującej danego członka sprawie, udzielić mu wszelkich
wyjaśnień, a w sytuacjach konfliktowych – wesprzeć go autorytetem. W ramach oferty udostępniany jest m.in. Informator Dane Techniczne ITS w wersji książkowej, który zawiera wszystkie kategorie i rodzaje pojazdów. Zgromadzone w nim dane techniczne pozwalają sprawdzić dane rzeczywiste pojazdu oraz wypełnić stosowany przez stacje dokument identyfikacyjny. Zbiór ten jest dostępny również w wersji on-line, a na chwilę obecną zawiera przeszło milion pojazdów. Kolejnym
oferowanym w ramach Patronatu produktem jest profesjonalny system komputerowy, który zapewnia pełne logistyczne i merytoryczne wsparcie pracy stacji kontroli pojazdów z możliwością specjalistycznej, kierunkowej rozbudowy poprzez moduły generowane przez pracowników Instytutu.
Program ten spełnia wszelkie wymagania wynikające z rozporządzeń ministra transportu.
Do zrzeszonych pod Patronatem ITS stacji kontroli pojazdów wysyłane są sukcesywnie informacje techniczne dotyczące tych zagadnień, które w formie pytań i problemów najczęściej trafiają do biura Patronatu. Poza wsparciem merytorycznym organizowane są konferencje i spotkania
z przedstawicielami stacji, a jeszcze inną formą wsparcia jest udział i reprezentowanie interesów środowiska przy okazji uczestnictwa w pracach prowadzonych przez ministerstwo transportu czy np.
sejmowej komisji infrastruktury. ITS obserwuje kryzys w obszarze SKP i badań technicznych pojazdów, do którego przyczynia się poziom opłat za badania techniczne, który nie zmienił się od 2004 r., a o którego regulację Instytut czyni starania. Władze ITS-u cieszą się, że środowisko diagnostów i właścicieli SKP ufa Patronatowi, o czym świadczy liczba telefonów i zgłaszanych problemów. ITS składa deklarację, że zrobi wszystko, aby tego zaufania nie zawieść.
Więcej na: www.patronat.pl
Źródło: https://warsztat.pl/drukujpdf/artykul/57692
