49 Joanna Kusowska
Warmińsko-Mazurska Biblioteka Pedagogiczna im. Karola Wojtyły w Elblągu
Dziecko bezpieczne w domu
W myśl najnowszych projektów resortu edukacji, a także zgodnie z nową podstawą programową, biblioteki szkolne i pedagogiczne mają w większym niż dotychczas stopniu wspierać efekty kształ- cenia na wszystkich jego poziomach
1. Wspieranie nauczycieli w realizacji zajęć dydaktycznych jest od wielu lat zadaniem sta- tutowym Warmińsko-Mazurskiej Biblioteki Pedagogicznej im. Karola Wojtyły w Elblągu. Również ja dołożyłam tu swoją ce- giełkę w postaci zajęć edukacyjnych dla dzieci, którym to do- świadczeniem chciałam się podzielić.
Pomysł prowadzenia zajęć zrodził się, kiedy to obserwując rozwój mojego dziecka i jego rówieśników, zauważyłam brak umiejętności praktycznego wykorzystania posiadanej przez nich wiedzy, przy jedno- czesnych bardzo dobrych wynikach badania osiągnięć tych dzieci w przedszkolu.
Szczególnie na sercu leży mi bezpieczeństwo dzieci, dlatego podczas swoich zajęć zajęłam się uczeniem ich, jak żyć bezpiecznie. Okazało się, że również w przedszkolach i początkowych klasach szkoły podsta- wowej jest na tę tematykę duże zapotrzebowanie. Tak powstał scenariusz zajęć Bezpiecznie w domu.
Opracowałam kilka jego wersji, tak aby z zajęć mogły skorzystać dzieci w wieku od 3 do 9 lat.
Dla dziecka, szczególnie w wieku 3–5 lat, nawet własny dom jest pełen niebezpieczeństw. Od osób doro- słych otrzymuje wiele komunikatów typu: „to nie do zabawy”, „nie dotykaj, bo to niebezpieczne”. Często nie następuje po nich żadne lub następuje niezrozumiałe dla dziecka wyjaśnienie. Niestety, ciekawość często bywa silniejsza… Najlepsza nauka odbywa się przez doświadczenie, ale wiadomo, że w tym wy- padku nikt z nas nie chce, by dzieci uczyły się na swoich błędach. Większość maluchów nie ma pojęcia, że para z gotującej się wody i płyta kuchenki parzą, choć „nie palą się”. Nie wiedzą, w jaki sposób docho- dzi do porażenia prądem, ani co ma wspólnego zapalona świeczka z pożarem. Pokazuję im, jak bawić się bezpiecznie i jak uniknąć wypadków podczas zajęć domowych. W trakcie zajęć tłumaczę pojęcie bezpie- czeństwa, jego potrzebę oraz sposoby unikania groźnych sytuacji. Przeprowadzam zajęcia praktyczne z użyciem atrap potencjalnie niebezpiecznych przedmiotów, będących w każdym domu. Przedmioty te, znajdujące się w otoczeniu dziecka, użyte w nieodpowiedni sposób, mogą stanowić zagrożenie utraty zdrowia, a nawet życia. Zaznajamiam też dzieci z podstawowymi znakami BHP. Na zakończenie wspólnie
1 M. Tabaszewska. Biblioteki pedagogiczne mają być wsparciem dla szkół i nauczycieli [online]. [dostęp: 7 lutego 2013 roku].
Dostępny w Internecie: http://www.bibliotekako.pl/print_article.php?aid=1814.
50 formułujemy podstawowe zasady bezpieczeństwa w domu. Dzieci ćwiczą też pamięć i koncentrację oraz umiejętności grafomotoryczne, dzielą się swoimi spostrzeżeniami oraz zadają pytania.
Zajęcia przeprowadzam w bibliotece oraz w elbląskich przedszkolach i szkołach. Prowadzę je od dwóch i pół roku i wciąż cieszą się niesłabnącym powodzeniem. Skorzystało z nich kilkaset dzieci.
Bezpiecznie w domu
Konspekt zajęć dla dzieci pięcioletnich
Czas trwania: 30 min.
Prowadząca: Joanna Kusowska.
Cele lekcji:
Poziom wiedzy:
dziecko poszerza wiedzę na temat bezpiecznego zachowania się w domu, dziecko zna odpowiedzi na pytania: jak bezpiecznie się bawić?, jak bezpiecznie przebywać w kuchni?, jak postępować z substancja- mi chemicznymi, lekami i urządzeniami znajdującymi się w domu?
Poziom umiejętności:
dziecko słucha fragmentu czytanej przez nauczyciela książki, dziecko odpowiada na pytania zadane przez nauczyciela, dziecko rozwija samodzielne myślenie.
Metody nauczania:
pogadanka, metoda eksponująca (ekspozycja ilustracji oraz innych przedmiotów do tekstu i pogadanki), zabawa ruchowa w takt piosenki.
Środki dydaktyczne:
książka pt. Antek sam w domu, ilustracje do czytanego tekstu i pogadanki, płyta z piosenką (odtwarzacz muzyki), plansze ze znakami BHP, kartki ze znakami do kolorowania, kredki, przedmioty i urządzenia domowego użytku.
Bibliografia:
1. Jąder, Mariola. Efektywne i atrakcyjne metody pracy z dziećmi. Kraków. 2009.
2. Merz, Christine, Bayer, Michael. Antek sam w domu. [Tł. Edyta Dróżdż]. Kielce. 2008.
3. Święcicka, Justyna. Bezpieczni w domu. Warszawa. 2010.
4. Bojakowska, Alina, Mantyk, Wiesława. Obrazkowe zabawy przedszkolaka. Warszawa. 1999.
5. Pląsy z długą brodą : piosenki dla dzieci śpiewane od pokoleń. Oprac. Maria Tomaszewska.
Gdańsk. 2011.
51
Etapy lekcji Czynności nauczyciela Czynności dzieci
