Przegląd literatury za rok 1947.

Przegląd literatury za rok 1947.

Ochrona Zabytków 1/3/4, 166-167

packic h (Ł cm kow szczyzna) jak i obie-

Z PIŚMIENNICTWA

zm ian przy' p rzeb u d o w ie wsi. A kcja ta p ow in n a o b ją ć och ron ę obiektów n aj­ bardziej c h a ra k tery sty czn y ch z ew en ­ tu a ln y m zn alezien iem dla nich u ży tk o w ­ n ik a lub za ch o w a n iem j ako obiektów m u zealn ych .

5. O g ó ln o p o lsk i Zjazd K onserw atorów apeluje do N aczeln ej D y rek cji o n aw ią­ zanie sto su n k ó w z M inisterstw em R ol­ n ictw a celem u zy sk a n ia w p ły w u na de­ c y d o w a n ie o sp o so b ie u żytk ow an ia d w o­ rów z a b y tk o w y c h .

Z am yk ając ob rad y K onserw ator G e­ n eraln y z a s y g n a liz o w a ł program nastę­ pnego Zjazdu w 1949 r. pod ając jako jego m iejsce W rocław , — zaś jako zasad n i­ czy tem at w y su n ą ł zagadnienie konser­ w atorskie za b y tk ó w sztu k i okresu go­ tyku w P olsce.

S l u n i s h n o S z y m m h k i

IG OŁOM IA

W u zu p ełn ien iu a rtyk u łu doc. dr I. R eym ana o zab ezp ieczen iu w yk o p a lisk w Igołom i i p o d a jem y w ygląd w nętrza p aw ilon u (ryc. 124), jak i ustaw iono w tym roku nad d w om a w yk o p a n y m i piecam i. Paw ilon k r y ty gontem posiada z ze­ w nątrz charak ter c h a ty w iejskiej, w e­ w nątrz u rząd zon y jest w ten sposób, że ob iegająca w ok ół ścian galeryjk a ułatw ia obejrzenie ob iek tów . N a ścianach u m iesz­ czone będą m aterii ły naukow e dotyczące w y k op alisk .

R yc. 124. Igołom ia. W nętrze paw ilonu, och ran iającego od k ryte piece.

PRZEGLĄD LITERATURY ZA ROK 194?

M u z e a 1 n i c t w o, w yd . Z w iązku M u­ zeów w Polsce. K raków 194?. W części p ierw szej a rty k u ły o zagad n ien iach k o n ­ serw atorskich. T. R eym an: „K onserw acja w y k o p a lisk zw łaszcza preh istoryczn ych " , R. M ękicki: „K onserw acja broni z a b y t­ k o w ej“, A. M adejski: „K onserw ow anie i restaurow anie rzeźb“, H. G ąsecki: „P o­ lichrom ow ane rzeźby d rew n ian e“, J. llo p liń sk i: „K onserw acja m alow ideł", St. Saw ick a: „K onserw acja i restauracja ry cin “, M. B oniecka: „K onserw acja n u ­ m izm a tó w “, N. P ajzd ersk i i St. G e­ bethner: „K onserw acja tk an in “, K. Ja- chow ski: „K onserw acja ok azów n ow szej tech n ik i“. C ałość poprzedzona u w agam i w stęp n y m i T. D ob row olsk iego i u zu p eł­ niona b ibliografią.

Z czasopism : B i u l e t y n H i s t o r i i S z t u k i i K u l t u r y (nr. 1-2) p o św ię ­ con y zagadnieniom konserw atorskim W arszaw y. Jan Z achw atow icz w a r ty ­ kule: „Z abytki W arszaw y“ (s. 1—5) daje uzasadnienie rekonstrukcji zab ytk ów w W arszaw ie. J. B ień k ow sk i i B. Zbo­ row ski: „Z abezpieczenie b u d y n k ó w z a ­ b ytk ow ych w W arszaw ie w 1945/46 r.“ (s. 51—56) p rzy ta cza ją m etod y r a to w a ­ nia obiektów zagrożonych. W acław Pod- lew ski: „Projekt od b u d ow y Starego M iasta“ (s. 57—45) om aw ia problem o d ­ b u d ow y tej d zieln icy i artykuł: „Studia nad uporządkow aniem Starego Miąjsta“ (s. 44—54). P iotr B iegański: „O rganiza­ cja i prace W y d zia łu A rchitektoniczno- Z abytkow ego w Biurze O d b u d ow y S to ­ lic y “ zajm uje się stroną organ izacyjn ą prac k onserw atorskich w W arszaw ie. Z ygm unt Stępiński: „O dbudow a N o w e­ go Ś w iatu “ (s. 59—75) om aw ia p rojek ty i u zasadnienie rekonstrukcji dziś ju ż p raw ie ca łk o w icie zrealizow an ej u lic y N o w y Świat. Jan D ęb iń sk i: „O dbudow a p ałacu królew skiego w Ł azien k ach “ (74—85) daje h istorię zniszczenia pałacu, m ateriały a rch iw a ln o -in w en ta ry za cy jn e i projekt odb u d ow y. G. C iołek: „B ada­ nia i zagad n ien ia konserw atorskie“ (86—157) podaje w y g lą d obecny i

pro-166

gram p rzy w ró cen ia d aw n ej św ietn o ści parku. P iotr B iegań sk i: „O n ow oczesn e p o g lą d y na k on serw ację zesp o łó w m ie j­ sk ic h “ zesta w ia p o g lą d y p o lsk ie n a to zagad n ien ie z p racam i w łosk im i i fr a n ­ cuskim i.

W num erze 3—4 tego czasop ism a a r ty ­ k u ł T. P rzy p k o w sk ieg o : „Sp raw ozd an ie z p rac nad in w en ta ry za cją z a b y tk ó w w p o w ie c ie jęd rzejow sk im “. P r o b l e m y (nr. 6/7) A rty k u ł B

olida-RÉSUMÉS FRANÇAIS

L’auteur con state une évolu tion co n ­ stan te des courants d’intérêt de la c o n ­ servation , évolu tion qui dépen d ait du degré de d évelop p em en t des con cep tion s esth étiq u es et p lastiq u es de l ’époque. Le d éb u t de l ’a ctiv ité de conservation re­ m onte à la prem ière m o itié du X lX -e siècle où l ’on s ’in téressait su rtou t a u x m onum ents des époques plus anciennes. Par su ite d ’opinions dues à l ’historism e qui régn ait alors, on com prenait la co n ­ servation des objets d ’art sous form e de reconstruction de leur aspect id éalisé. A u cours de la seconde p artie du X lX -e s., des op in ion s et des critériu m s esth é­ tiques com m encent à se faire jour. C ’éta it l ’ép oq u e d ’un lib éralism e esth étiq u e fort d é v e lo p p é dams la m anière de c o m ­ prendre le problèm e de la protection des m onum ents. Un nouveau facteur a p p a ­ raît a ctu ellem en t, celu i d ’une form ation con scien te des opinions que l’on range su iv a n t un plan d éfin i. A insi donc, la p ro ­ tection des m onum ents devrait se faire d ’après un program m e b a sé sur 3 élé- m ennts: 1. con n aissan ce scien tifiq u e des m onum ents, 2. tenir com pte du facteu r écon om iq u e et culturel et 3. du facteu r g éograp h iq u e et social. D an s la su ite de ses con sid ération s, l’auteur p résen te un program m e d ’organisation, en attira n t l’attention sur la n écessité de con stitu er un bureau pour le travail de co n serv a ­ tion su iv a n t un plan — à l’éch elle n a tio ­ nale ou régionale, basé sur la co lla b o ra ­ tion avec les in stitu tion s centrales de tra ­ vail su ivan t un plan, de l ’État.

na M arconiego: „O sztu ce k on serw acji ob ra zó w “ (s. 419—423) om aw ia zasad y, sp osob y i stronę tech n iczn ą p rac k o n ­ serw atorsk ich , m alarskich.

P r z e g l ą d a r t y s t y c z n y (nr 1/2) A rty k u ł St. T.: „W nęt rza w a w e lsk ie “ za w iera ją cy om ów ien ie zagad n ien ia w n ętrz w aw elsk ich .

W num erze 4/5 a rty k u ł A n n y D esage: „Zamek w D ę b n ie “ o pracach k o n serw a ­ torskich p rzy ty m zab ytk u .

LA C O N S T R U C T IO N D U BAR RA G E D E CZORSZTYN

O n avait p rojeté, dès a van t la guerre, de construire sur le cours su périeur du D u n a jec, à l ’entrée de la gorge des P ie ­ n in y , un barrage et une turbine h y ­ draulique. C ette année, les facteu rs in ­ téressés dans la con stru ction du barrage ont b eaucoup d iscu té la question. C om m e la m asse d'eau du b arrage p ro jeté doit couvrir une des p lu s b elles parties, du p o in t de vu e pittoresque, d e la P ologn e, et q u ’en cet endroit d evaien t se trouver de p r é c ie u x m onum ents de la co n stru c­ tion en bois de D ębno, d e H ark low a, ain si que les ch â tea u x de N ied zica et de C zorsztyn , — les argum ents de la p ro ­ tection du payisage des m onum ent de la cu ltu re l’em portèrent dans la discussion. L’auteur présen te en d éta ils tous les argum ents qui d écidèrent d ’abandonner la construction du barrage.

A P P L IC A T IO N D E S O N D E S U LT R A - C O U R T E S P O U R C O M BA TTR E LES PA R A SIT E S D U BO IS

On p eu t tirer p ro fit du c h a u ffa g e s é le c tif des corps dans le cham p éle c tr i­ que ou m agn étiq u e à h au te fréq u en ce pour com battre les parasites du bois qui attaq u en t les sculptures et les peintures (ta b lea u x p ein ts sur bois) ain si que les collection s de livres. Les courants à haute fréqu en ce am ènent le corps du parasite à une telle tem pérature que to u t p ro­ cessus vital se trouve an éan ti, — par contre, l’entourage, c ’est-à-d ire le b ois sec ou le p apier où viv en t les parasites n’absorbe p oin t l ’én ergie du cham]) électriq u e ou m agnétique, il ne s’é c h a u ffe