Naczelna Rada Adwokacka
Palestra 27/1-2(301-302), 105-109
N r 1-S (301-502) U c h w a ły P r e z y d iu m , N R A 105
m ia ru wynikowego* a k tó re fak ty czn ie służą u sta le n iu h ipotetycznego z a m ia ru (co by sp raw ca uczynił, gdyby m iał pew ność sk utku). J e s t on n a to m ia st zdar.iŁ że u ję cie te o rii w yob rażen ia (V o rstellu n g sth e o rie),^ o p ie ra ją c e się p rzy u s ta la n iu za m ia ru n a stopniu p raw d o p o d o b ień stw a n a s tą p ie n ia sk u tk u , zbliża się do tego, cc p rze w a ża w n au c e i p ra k ty c e D anii i A n g lii O ce n iając w tym zakresie p ra k ty k ę , a u to r podnosi, że koncepcja za m ia ru w ynikow ego służy p ra k ty c e tam , gdzie b r a k dow odu, iż sp ra w c a chciał popełnić p rze stęp stw o . Z a p odstaw ę p rzy ję cia z a m ia ru służy n ie jed n o k ro tn ie sam a św iadom ość m ożliw ości w y w ołania s k u tk u (spraw ca d ziała ł m im o św iadom ości — sk ąd m y to znam y?), a św iadom ość ła tw ie j je s t u sta lić . W ty m u sta la n iu o d g ry w a ro lę także osobow ość spraw cy. O tym , czy sp ra w c a się godzi (akceptow ał, z a d aw a lał się, było m u obo jętn e, zgadzał się), w n io sk u je się ta k że n a p o d staw ie tego, kim sp ra w c a je s t (w y stęp u je to ta k ż e w p ra k ty c e szw edz kiej, zw łaszcza jeśli chodzi, o czyn lubieżny w obec nieletniej). Owe n a s ta w ie n ia p sychiczne s ą zatem fo rm a m i „złej w o li” . A u to r je s t zdania, że ró żn e fo rm u ły z a m ia ru w-ynikowego, k tó ry m i się p r a k ty k a p osługuję, są ty lk o o p isa m i tego. iż sp raw ca tra k to w a ł n a stą p ie n ie sk u tk u za praw dopodobne.
A u to r postaw ił n a początku p ra c y hipotezę, że określenie za m ia ru p rzez św iad o m ość jest. głęboko zakorzenione w obyczajach i że fak ty c z n ie d ec y d u je ono o p r a k ty c e sądow ej m im o fasa d y w yroków , k tó re są n ie jed n o k ro tn ie o p a r te n a p rz e b rzm iałe j ideologii złej woli: U m yślnie' bow iem d ziała ten, kto m a jasn o ść w tym , co robi. Tb tw ie rd z en ie o istocie za m ia ru zostało — jego zdaniem — p o tw ie rd z o n e p rze z p ra k ty k ę sądów d u ń sk ich i angielskich, a u p raw dopodobnione w p ra k ty c e sądów R F N i szw edzkich; te o s ta tn ie h ip o te ty c zn e j w oli p rzy z ń a ją w ięc ej rea ln o ści, niżby to mogło w y n ik ać z fo rm u ły za m ia ru w ynikow ego, i fak ty c zn ie d o k o n u ją k o re k tu ry u sta le ń w edług tej form uły, czynionych w m yśl te o rii p raw d o p o d o bieństw a.
N a koniec trze b a dodać, że k siążka je s t b. s ta ra n n ie w ydana, m a d o b rą czcionkę i do b ry p a p ie r..W a rto ją polecić p olskiem u czytelnikow i.
a d w . K a z im ie r z B u c h a ła
N A C Z E L N A R A D A A D W O K A C K A
A. UCHWAŁY PREZYDIUM NRA
1
.
UCHWAŁA
Z DNIA 9 LISTOPADA 1982 R.
OOTYCZĄCA -POSTĘPOWANIA
W WYPADKU NIEUZASADNIONEGO PRZEBYWANIA ADWOKATÓW
ZA GRANICĄ
Art.. 1 ustaw y-prawo o adwokaturze stanow i, że adwokatura pow ołana jest do udzielania pomocy prawnej, współdziałania w ochronie praw i w olności ob yw atel skich oraz w kształtowaniu i stosowaniu prawa. Zadania te adw okaci realizują
106 N a c z e l n a R a d a A d w o ka cka N r 1-2 (301-302)
m .in . przez to, że są członkam i zespołów adw okackich. Liczba adw okatów w y k o n u ją c y c h zaw ód w zespołach ad w o k a ck ic h łącznie z w y k o n u jąc y m i zaw ód .in d y w i d u a ln ie p o w in n a być p ro p o rc ja p a ln a do zapo trzeb o w an ia lu d n o śc i oraz osób p r a w n y c h n a pomoc p raw n ą. T w orzenie w łaściw ych w aru n k ó w do w y k o n y w an ia u s ta w ow ych. zadań, ja k rów nież n ad z ó r n ad przestrzeg an iem p rzepisów o w y k o n y w an iu zaw o d u należy do podstaw ow ych za d ań sam orządu adw okackiego.
S p rzeczn a z ty m i założeniam i je s t sy tu a cja, w k tó re j członek zespołu ad w o k a c kiego n ie w y k o n u je zaw odu z pow odu dłuższego nie uzasadnionego p o b y tu za g r a n ic ą . W w y p ad k a ch ta k ic h zespół ad w o k a ck i i okręgow a r a d a ad w o k a ck a p ow inny s ta ra n n ie badać, czy istn ie ją w ażn e w zględy u za sa d n iają ce p o zostaw anie a d w o k a ta z a g ra n ic ą i niew y k o n y w an ie przezeń w sk u te k tego sw ego zaw odu.
A d w o k a t u d a ją c y się za g ran ic ę n a czas p rze k ra cza ją cy okres u rlo p u pow in ien w zasadzie jeszcze przed w yjazdem uzyskać zgodę zespołu adw okackiego n a u rlo p b e z p ła tn y , a w raz ie u zasadnionego p rze d łu że n ia swego p o b y tu za g ran ic ą po w i
n ie n się zw rócić do zespołu adw okackiego o udzielenie m u u rlo p u bezpłatnego w r a m a c h uzy sk an ej uprzednio zgody.
W ra z ie udzielen ia adw o k ato w i przez zespół ad w o k a ck i u rlo p u b ezpłatnego ra d a ad w o k a c k a — w b ra k u uzasad n io n y ch podstaw — p o w in n a stosow ać przez an alo g ię p rz e p is a rt. 33 p r. o a. N ato m iast w w y p ad k u gdy a d w o k a t pozostaje za gTanicą bez u zy sk an ia takiego urlopu, zespół ad w o k ack i obow iązany je s t w ypow iedzieć t a k ie m u ad w o k a to w i sto su n ek członkostw a. P o niew aż przeszkodą do u zy sk an ia człon k o stw a w zespole ad w okackim je s t ta k że — w m yśl przepisów a r t. 19 ust. 1 p k t 1 p r . o a . — pozo staw an ie w sto su n k u pracy , przeto okręgow a r a d a adw okacka, b io rą c pod uw agę obow iązek w y n ik ając y z a rt. 3 p k t ? p r. o a., p o w in n a poczynić u s ta le n ia , czy p rz e b y w a ją c y za g ra n ic ą a d w o k a t p o d ją ł p rac ę, a jeśli tak , to ja k ą o ra z z ja k ieg o źródła czerpie śro d k i u trzy m an ia .
M ając poza tym na w zględzie, że n a sam orządzie ciąży obow iązek dbałości o p rz e strz e g a n ie zasad ety k i zaw odow ej nie tylko przez ad w o k ató w w y k o n u jący ch zaw ód w zespołach adw okackich, okręgow e ra d y adw okackie, w w y p ad k a ch w y jaz d u a d w o k a tó w nie będących członkam i zespołów adw okackich, p ow inny dołożyć s ta ra ń , a b y w y jaz d y ta k ie były u zg ad n ian e z w łaściw ym i o rg an a m i sam orządow ym i oraz
a b y ta k ie p obyty za g ran ic ą nie kolidow ały z zasad am i e ty k i i godności zaw odu. N ależy tu jeszcze podnieść, że chociaż nie k ażde p ostępow anie a d w o k a ta sprzecz n e z p ra w e m m oże być p o d staw ą odpow iedzialności d y scy p lin arn ej, to je d n a k po z o sta w a n ie za g ran ic am i k r a ju bez u reg u lo w a n ia sw ego sta tu su w obec polskich w ła d z paszp o rto w y ch nosi znam iona n a ru sz e n ia zasad ety k i zaw odow ej.
W ty c h w a ru n k a c h P re zy d iu m N aczelnej R ady A dw okackiej, u zn a ją c p o trzeb ę u je d n o lic e n ia p ostępow ania org an ó w a d w o k a tu sy w sto su n k u do ad w o k a tó w w y je ż d ż a ją c y c h za granicę o raz ta m p rze b y w a jąc y ch p rze z dłuższy czas,
p o s t a n o w i ł o :
p rz e k a z a ć rad o m adw o k ack im w y tyczne n iniejszej u chw ały do w łaściw ego sto so w a nia, zobow iązując je rów nocześnie do p rze an alizo w a n ia s p ra w w szystkich a d w o k a tó w p rze b y w a jąc y ch za g ra n ic ą przez czas dłuższy niż okres udzielonego u rlo p u a lb o p rze b y w a jąc y ch ta m bez urlopu.
№ 1 -2 (301-302) Z p r a c P re zy d iu m N R A 107
2
.INSTRUKCJA
PREZYDIUM NACZELNEJ RADY ADWOKACKIEJ
Z DNIA 25 PAŹDZIERNIKA 1982 R.
w s p ra w ie sto so w an ia § 61 reg u la m in u a p lik a c ji ad w okackiej i egzam in u ad w o k a c kieg o z d n ia 2.X.1982 r. co do p o w oływ ania oraz za k resu i sposobu d z ia ła n ia ko m is ji r a d y ad w okackiej o ceniającej p rzy d a tn o ść k a n d y d a ta n a a p lik a n ta ' ad w o k a c k ie g o do zaw odu ad w o k ata, u chw alona na posiedzeniu P re zy d iu m N aczelnej R ad y A d w o k a c k ie j w d n iu 25.X.1982 r.
1. O k rę g o w a ra d a ad w o k a ck a może pow ołać kom isję w celu do k o n an ia w stę p n e j o ce n y p rzy d atn o ści k an d y d a tó w do zaw odu ad w o k a ta. D ecyzję ra d y o p rz e p ro w a d z e n iu takiego p ostępow ania m ającego ocenić, przy d atn o ść k a n d y d a ta do zaw o d u a d w o k a ta p o d aje się do w iadom ości za in te re so w an y m co n a jm n ie j n a d w a tygodnie przed w yznaczonym te rm in e m sp o tk a n ia z kom isją.
2. N iep o d d an ie się w stęp n ej ocenie p rzy d a tn o ści do zaw odu je st jed n o zn aczn e z ocenę „ n iep rzy d a tn y ” .
3. W sk ła d om aw ianej k om isji w chodzą członkow ie okręgow ej ra d y a d w o k a ck ie j o ra z ad w okaci p row adzący szkolenie ap lik an tó w . K om isji przew odniczy d ziek a n - w iced ziek an , k ie ro w n ik 's z k o le n ia ap lik an tó w lu b w yznaczony członek o k ręg o w e j ra d y adw okackiej. K om isja sk ła d a się co n a jm n ie j z 3 osób.
4
.
P rzew o d n iczący kom isji, jeszcze przed sp o tk a n ie m z k an d y d a ta m i, m oże się zw rócić do dziek an a w ydziału p ra w a w yższej uczelni, ja k i ukończył k a n d y d a t, 0 n a d e sła n ie p rac y m a g iste rsk iej k a n d y d a ta w ra z z o piniam i rec en ze n tó w oraz o p in ią p ro m o to ra te j pracy.5. D zie k an o kręgow ej rad y adw o k ack iej w yznacza te rm in sp o tk a n ia k o m isji z k a n
d y d a ta m i. S p o tk an ie przep ro w ad za ko m isja z każdym k a n d y d a te m osobno. Roz-• m ow ę p row adzi przew odniczący kom isji. P y ta n ia m ogą zadaw ać w szyscy człon k o w ie k om isji w dow olnej kolejności. S p o tk an ie z jed n y m k an d y d a te m nie po - w in o trw a ć dłużej niż 20 m inut.
B. S p o tk a n ie m a n a celu sp raw d zen ie u k a n d y d a ta : a) sto p n ia ogólnej w iedzy i intelig en cji k a n d y d a ta ,
b) zdolności szybkiego pojm o w an ia tre śc i za d aw a n y ch pytań,
c) fo rm u ło w a n ia praw id ło w y ch w ypow iedzi, ich precy zji i jasności,
d) zdolności k o n ce n trac ji, podzielności u w ag i i odporności n a sy tu a c je stresow e, a m .in. sta n u zdrow ia, praw idłow ości w ym ow y itp.
‘7. K o m isja d okonuje oceny p rzy d atn o ści k a n d y d a ta n a pod staw ie rozm ow y z n im z z a k re su w spółczesnych zagadnień społeczno-politycznych, h isto rii pow szechnej 1 h isto rii Polski, zagadnień k u ltu ra ln y c h oraz — n a pod staw ie jego w y p o w ie dzi — n a te m a t p raw n ic zej oceny w ylosow anego sta n u faktycznego p rzy g o to w an e g o na piśm ie przez kom isję.
S. K o m isja ocenia k a n d y d a ta bezpośrednio po rozm ow ie jako: — b ard z o p rzydatnego do zaw odu ad w o k a ta
— p rzy d a tn eg o
— m a ło p rzy d atn eg o „ „ „ — n ie p rz y d atn e g o
U sta le n ie oceny n a s tę p u je na p odstaw ie głosow ania członków k o m isji. D ecyzja k o m is ji je st ostateczna.
108 N aczelna R ada A d w o ka cka N r 1-2 (S 01-*t*5i
P rz y ponow nym u b ieg an iu się o w pis na listę.-a p lik a n tó w k an d y d a t podlega- ponow nej ocenie p rzy d a tn o ści do w y k o n y w an ia ■ zaw odu adw o k ata.
9. Z czynności sw ych ko m isja sporządza n o ta tk ę, w k tó re j p rze d staw ia w s k r ó conej fo rm ie przebieg sp o tk a n ia z k a n d y d a ta m i o raz poczynione sp o strz eż en ia . N o ta tk ę p o d p isu ją w szyscy członkow ie kom isji. N o tatk ę tę załącza się do a k t osobow ych k a n d y d a ta .
10. K o m isja p rze d sta w ia sw o ją ocenę okręgow ej rad z ie adw o k ack iej n a p o sie d ze n iu ro z p a tru ją c y m p o d an ia o w pis na listę ap lik an tó w adw okackich. K a ż d y z członków kom isji i każdy z członków ra d y uczestniczący w rozm ow ie m o że szerzej p rzed staw ić rad z ie ad w o k ack iej sw oje spostrzeżenia czy uw agi.
11. P ow yższa in stru k c ja sta n o w i z a ł ą c z n i k do reg u la m in u ap lik a c ji a d w o k a c k ie j i egzam inu adw okackiego.
B. Z PRAC PREZYDIUM NRA
i .U stalenie w ysokości staw ek diet
W ce lu u jed n o licen ia w ysokości sta w e k diet za u dział w posiedzeniach k om isji- d ziała ją cy ch p rzy N aczelnej R adzie A dw okackiej P rezy d iu m NRA n a p o sie d z e n ia w d n iu 3 g ru d n ia 1982 r. p o s t a n o w i ł o u sta lić z dniem 1 stycznia 1983 r. w y sokość diet:
a f d la przew odniczącego k o m isji — 200 zł b) dla członków k om isji — 150 zł.
Jed n o cz eśn ie P re zy d iu m NRA p ostanow iło u sta lić z dniem 1 stycznia 1983 r .. diety d la ad w o k ató w szkolących ap lik an tó w adw okackich w w ysokości 250 zł zst je d n ą godzinę szkolenia. N ato m iast u dział w k om isjach w czasie eg z am in o w an i» ap lik a n tó w ad w okackich u sta lo n o ja k o w zasadzie nieo d p łatn y , chociaż poszczególne* ra d y ad w o k a ck ie m ogą w u zasadnionych w yp ad k ach u sta lić o d płatność z te g o ty tu łu .
2.
Pow ołanie Gremium rzeczników interesu sam orządowego adwokatury
N a posiedzeniu w d n iu 10 g ru d n ia 1982 r. P re zy d iu m N RA p o s t a n o w i ł o , pow ołać G re m iu m rzeczników in te re su sam orządowego,, k tó reg o celem będzie r e p re z e n to w a n ie sam orządu p rzed S ądem N ajw yższym i N aczelnym S ądem A d m in is trac y jn y m , oraz prosić w iced ziek an a R ady A dw okackiej w W arszaw ie ad w . A n d rz e ja R ościszew skiego o przyjęcie fu n k c ji przew odniczącego te g o ’ G rem ium .
P re z y d iu m N RA postanow iło jednocześnie zw rócić się do O kręgow ych R ad A d w o k ac k ich o w sk az an ie k an d y d a tó w n a rzecznlków -członków G rem ium .
%
Zatrudnienie adw okatów em erytów i adwokatów rencistów przez zespoły adw okackie
P re z y d iu m N R A n a posiedzeniu w d n iu 9 listo p ad a 1982 r. rozp atrzy ło opinię* K o m isji przy N RA do s p ra w a d w o k a tó w em ery tó w i ren c istó w w sp ra w ie z »
-Z p r a c Prezydium . N R A 109 * ł r 1-2 (301-302)
tr u d n i a n i a przez zespoły ad w o k ack ie adw okatów em ery tó w i a d w o k a tó w ren c istó w i zaak cep to w ało tę opinię.
Z godnie z o p inią pow yższej K om isji nie je st m ożliw e w św ietle p rzepisów p ra w a ■o a d w o k a tu rz e , aby ad w okaci em eryci i ad w o k aci renciści, całkow icie sp ra w n i 1 n ie b ęd ący członkam i zespołów adw okackich, m ogli być dopuszczeni do „szczątko w eg o ” w y k o n y w an ia zaw odu ad w o k a ta przez u d zielan ie im zleceń n a w y stę p o w a n ie p rz e d są d a m i w c h a ra k te rz e su b sty tó w kolegów p e łn o za tru d n io n y ch w zespołach ad w o k a ck ic h . W m yśl a rt. 25 u s t . -3 p. o a. su b sty tu c ja m oże być udzielo n a w yłącz n i e ad w o k ato w i Członkowi tego sam ego luib innego zespołu adw okackiego, p o n ie w aż czynności su b sty tu ta są ty m i sam ym i czynnościam i, k tó re pow in ien w y k o n y w a ć pełnom ocnik, a w ięc są także w yk o n y w an iem zaw odu a d w o k a ta w zespole ■ ad w o k a ck im .
N ie rr.a n ato m ia st żadnych przeszkód, a n a w e t je st b ardzo pożądane, ab y ze- -społy ad w o k a c k ie , z a tru d n ia ły w szerszym zak resie ad w o k ató w em ery tó w i ad w o k a tó w ren cistó w (skreślonych z listy członków zespołu adw okackiego) n a p o d sta w ie '■urnowy o pracę lub um ow y zlecenia przy różnych czynnościach pom ocniczych n ie
zb ęd n y ch w p racy zaw odow ej ad w o k a ta, ta k ic h np. ja k p rze p isy w an ie ak t, p rz y g o to w a n ie p ro jek tó w pism procesow ych, k o n su ltac je sp ecjalistó w w określo n y ch s p ra w a c h itp. czynności, nie zw iązane bezpośrednio z w y k o n y w an iem zaw odu.
p ra w ę z a tru d n ie n ia ad w o k ató w em erytów i a d w o k a tó w ren cistó w n a p o d sta w ie ■umowy o p rac ę lub um ow y zlecenia p rze w id u je § 2 obow iązującego dotychczas r e g u la m in u z dn ia 19 listo p ad a 1975 r. w sp raw ie zasad w y k o n y w an ia zaw odu przez -a d w o k a tó w em ery tó w i rencistów . S p raw ę tę u n o rm u je szerzej now y re g u la m in w y k o n y w an ia zaw odu adw o k ata, w ydany n a p o d sta w ie u sta w y z d n ia 26 m a ja 1932 r. — P ra w o o ad w o k a tu rze (Dz. U. N r 16, poz. 124).
4.
^ W ykładnia a rt. 66 p k t 3 u sta w y z dn ia 26 maja 1982 r. — Prawo o adwokaturze W obec • p ow stałych w ątpliw ości co do in te rp re ta c ji a rt. 66 p k t 3 u sta w y —P ra w o ad w o k a tu rz e , czy przez pojęcie p ro k u ra to ra należy rozum ieć rów n ież sta n o w isk a ’w ic e p ro k u ra to ró w oraz p o d p ro k u ra to ró w , P re zy d iu m NRA n a p osiedzeniu w d n iu -19 listo p a d a 1982 r. dokonało n astęp u jące j w y k ład n i.
U s ta w a z dn ia 19 g ru d n ia 1963 r. o u s tro ju a d w o k a tu ry (Dz. U. z 1963 r. N r 57, :,poz. 309 i z 1967 r. N r 13, poz. 55) za w ierała w analogicznym p rze p isie (art. 64) w y - • szczególnienie stanow isk: p ro k u ra to r, w ic e p ro k u ra to r, p o d p ro k u ra to r.
C hociaż praw o o a d w o k a tu rze (art. 67) o g ranicza się je d y n ie do w y m ie n ien ia s ta n o w is k a p ro k u ra to ra , b łę d n a b yłaby je d n a k in te rp re ta c ja , że za m ia re m u s ta w o d aw cy było ograniczenie u p ra w n ie ń w y n ik ając y ch z tego p rze p isu w y łącznie do /p r o k u ra to r a (w p rac ach leg islacyjnych zastosow ano zapis uproszczony ze w zględów
're d a k c y j n y ch ).
W zw iązku z pow yższym P re zy d iu m NRA s t w i e r d z a , że w y m ien io n e w u s ta w ie —P ra w o o ad w o k a tu rze u p ra w n ie n ia p ro k u ra to ró w dotyczą rów n ież w ic e p ro k u r a t o r ó w i p o d p ro k u ra to ró w .