?
C.H. Beck
APLIKACJE PRAWNICZE
w pytaniach
i odpowiedziach
Tom 1
Katarzyna
Czajkowska-Matosiuk
5. wydanie
A pl ik ac j e prawnicze
w pytaniach i odpowiedziach Tom 1
Ksi¹¿kê tê dedykujê mojej
ukochanej Babci,
po której odziedziczy³am pasjê nauki.
Katarzyna
Czajkowska-Matosiuk
APLIKACJE PRAWNICZE
w pytaniach
i odpowiedziach
Tom 1
5. wydanie
S t an prawny: zawiera zmiany opublikowane do Dz.U. z 2010 r Nr 218.
Redakcja i aktualizacja merytoryczna: Joanna Ablewicz
© Wydawnictwo C.H. Beck 2011
Informacje Wydawcy
Opracowanie stanowi jedynie pomoc dla kandydatów przy przygotowaniach do egzaminów konkursowych na aplikacje prawnicze.
Redakcja nie ponosi odpowiedzialnoœci za zmiany wynikaj¹ce z nowelizacji powo³ywanych w ksi¹¿ce przepisów.
Bêdziemy wdziêczni za wszelkie uwagi i sugestie skierowane pod adresem:
joanna.ablewicz@beck.pl
Wydawnictwo C H. Beck Sp. z o.o.
ul. Bonifraterska 17, 00-203 Warszawa Sk³ad i ³amanie: DTP Art
Druk i oprawa: Perfekt, Warszawa ISBN 978-83-255-2092-2
Spis treści
Wstęp ... IX Techniki rozwiązywania testów ... XI Wykaz skrótów... XIII
DZIAŁ I. PRAWO KONSTYTUCYJNE... 1
Zagadnienie.1..Rzeczpospolita... 1
Zagadnienie.2..Wolności,.prawa.i.obowiązki.człowieka.i.obywatela... 11
Zagadnienie.3..Źródła.prawa... 32
Zagadnienie.4..Sejm.i.Senat... 45
Zagadnienie.5..Prezydent.Rzeczypospolitej.Polskiej... 83
Zagadnienie.6..Rada.Ministrów... 96
Zagadnienie.7..Samorząd.terytorialny... 108
Zagadnienie.8..Wymiar.sprawiedliwości.–.sądy.i.trybunały... 114
Zagadnienie.9..Organy.kontroli.państwowej... 168
Zagadnienie.10..Finanse.publiczne... 194
DZIAŁ II. PRAWO PRACY... 239
Zagadnienie.1..Podstawowe.pojęcia.i.zasady.prawa.pracy... 239
Zagadnienie.2..Stosunek.pracy..Uwagi.ogólne... 250
Zagadnienie.3..Umowa.o.pracę... 254
Zagadnienie.4..Ustanie.stosunku.pracy... 259
Zagadnienie.5..Stosunek.pracy.na.podstawie.powołania,.wyboru,. mianowania.oraz.spółdzielczej.umowy.o.pracę... 281
Zagadnienie.6..Wynagrodzenie.za.pracę.i.inne.świadczenia... 283
Zagadnienie.7..Obowiązki.pracodawcy.i.pracownika... 287
Zagadnienie.8..Odpowiedzialność.w.stosunkach.pracy... 295
Zagadnienie.9..Czas.pracy... 303
Zagadnienie.10..Urlopy.pracownicze... 313
Zagadnienie.11..Uprawnienia.pracowników.związane.z.rodzicielstwem... 320
Zagadnienie.12..Zatrudnianie.pracowników.młodocianych... 325
Zagadnienie.13..Bezpieczeństwo.i.higiena.pracy... 329
Zagadnienie.14..Rozpatrywanie.sporów.o.roszczenia.ze.stosunku.pracy... 337
DZIAŁ III. PRAWO UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH... 341
CZęść.I..SySteM.UBeZPIeCZeń.SPOłeCZnyCh... 341
Zagadnienie.1..Uwagi.ogólne... 341
Zagadnienie.2..Zasady.podlegania.ubezpieczeniom.społecznym... 346
Zagadnienie.3..Zasady.ustalania.składek.na.ubezpieczenia.społeczne... 351
Zagadnienie.4..Zakład.Ubezpieczeń.Społecznych... 358
I
Zagadnienie.5..Zwrot.nienależnie.pobranych.świadczeń.oraz.
odsetki.za.opóźnienie.w.wypłacie.świadczeń... 363
CZęść.II.. eMeRytURy.I.Renty.Z.FUndUSZU.UBeZPIeCZeń.SPOłeCZnyCh... 365
Zagadnienie.1..Uwagi.ogólne... 365
Zagadnienie.2..Okresy.uwzględniane.przy.ustalaniu.prawa. do.świadczeń... 371
Zagadnienie.3..niezdolność.do.pracy... 378
Zagadnienie.4..emerytury... 382
Zagadnienie.5..Renty... 384
Zagadnienie.6..dodatki.do.emerytur.i.rent... 390
Zagadnienie.7..Zasiłek.pogrzebowy... 391
Zagadnienie.8..Obowiązki.płatników.składek,.świadczeniobiorców. i.innych.podmiotów... 394
CZęść.III.. śWIAdCZenIA.ROdZInne... 396
CZęść.I.. śWIAdCZenIA.PIenIężne.Z.UBeZPIeCZenIA. SPOłeCZnegO.W.RAZIe.ChOROBy.I.MACIeRZyńStWA... 400
CZęść... UBeZPIeCZenIe.SPOłeCZne.Z.tytUłU.WyPAdKÓW. PRZy.PRACy.I.ChORÓB.ZAWOdOWyCh... 408
DZIAŁ IV. PRAWO CYWILNE... 413
CZęść.I..CZęść.OgÓLnA.PRAWA.CyWILnegO... 413
Zagadnienie.1..Uwagi.ogólne... 413
Zagadnienie.2..Osoby.izyczne... 419
Zagadnienie.3..Osoby.prawne... 437
Zagadnienie.4..Przedsiębiorcy.i.konsumenci... 449
Zagadnienie.5..Przedmioty.stosunku.cywilnoprawnego... 457
Zagadnienie.6..Czynności.prawne... 468
Zagadnienie.7..Przedstawicielstwo... 500
Zagadnienie.8..Przedawnienie.roszczeń... 514
CZęść.II..PRAWO.RZeCZOWe... 521
Zagadnienie.1..Własność... 521
Zagadnienie.2..Współwłasność... 541
Zagadnienie.3..Odrębna.własność.lokalu... 552
Zagadnienie.4..Ochrona.własności... 563
Zagadnienie.5..Użytkowanie.wieczyste... 574
Zagadnienie.6..Prawa.rzeczowe.ograniczone... 582
Zagadnienie.7..Księgi.wieczyste... 655
CZęść.III..ZOBOWIąZAnIA... 664
Zagadnienie.1..Uwagi.ogólne... 665
Zagadnienie.2..Wielość.dłużników.albo.wierzycieli... 676
Zagadnienie.3..Zobowiązania.umowne... 682
Zagadnienie.4..Bezpodstawne.wzbogacenie... 696
Zagadnienie.5..Czyny.niedozwolone... 701 Spis.treści
II
Zagadnienie.6..Prawa.konsumenta... 724
Zagadnienie.7..Wykonanie.zobowiązań... 728
Zagadnienie.8..Skutki.niewykonania.zobowiązań... 737
Zagadnienie.9..Wykonanie.i.skutki.niewykonania.zobowiązań. z.umów.wzajemnych... 744
Zagadnienie.10..Potrącenie,.odnowienie,.zwolnienie.z.długu... 748
Zagadnienie.11..Zmiana.wierzyciela.lub.dłużnika... 753
Zagadnienie.12..Ochrona.wierzyciela.w.razie.niewypłacalności. dłużnika... 758
Zagadnienie.13..Sprzedaż... 761
Zagadnienie.14..dostawa... 786
Zagadnienie.15..Umowa.o.dzieło... 789
Zagadnienie.16..Umowa.o.roboty.budowlane... 796
Zagadnienie.17..najem... 802
Zagadnienie.18..dzierżawa... 818
Zagadnienie.19..Umowa.leasingu... 821
Zagadnienie.20..Użyczenie... 824
Zagadnienie.21..Pożyczka... 827
Zagadnienie.22..Zlecenie... 830
Zagadnienie.23..Prowadzenie.cudzych.spraw.bez.zlecenia... 836
Zagadnienie.24..Umowa.komisu... 839
Zagadnienie.25..Spółka... 846
Zagadnienie.26..Poręczenie... 857
Zagadnienie.27..darowizna... 860
Zagadnienie.28..Renta... 866
Zagadnienie.29..dożywocie... 869
CZęść.I..PRAWO.SPAdKOWe... 872
Zagadnienie.1..Podstawowe.pojęcia.prawa.spadkowego... 872
Zagadnienie.2..dziedziczenie.ustawowe... 876
Zagadnienie.3..dziedziczenie.testamentowe... 887
Zagadnienie.4..Powołanie.spadkobiercy... 896
Zagadnienie.5..Zapis.testamentowy... 899
Zagadnienie.6..Wykonawca.testamentu... 904
Zagadnienie.7..Zachowek... 905
Zagadnienie.8..Przyjęcie.i.odrzucenie.spadku... 911
Zagadnienie.9..Stwierdzenie.nabycia.spadku,.poświadczenie. dziedziczenia.i.ochrona.spadkobiercy... 916
Zagadnienie.10..Odpowiedzialność.za.długi.spadkowe... 924
Zagadnienie.11..Wspólność.majątku.spadkowego.i.dział.spadku... 927
Zagadnienie.12..Umowy.dotyczące.spadku... 939
CZęść...PRAWO.ROdZInne.I.OPIeKUńCZe... 944
Zagadnienie.1..Małżeństwo... 944
Zagadnienie.2..Pokrewieństwo... 993 Spis.treści
III
Zagadnienie.3..Obowiązek.alimentacyjny... 1035
Zagadnienie.4..Opieka.i.kuratela... 1046
DZIAŁ V. PRAWO PRYWATNE MIĘDZYNARODOWE... 1067
Zagadnienie.1..Osoby.izyczne.i.prawne... 1068
Zagadnienie.2..Czynności.prawne... 1072
Zagadnienie.3..Przedstawicielstwo.i.pełnomocnictwo... 1074
Zagadnienie.4..Małżeństwo... 1076
Zagadnienie.5..Pokrewieństwo... 1081
Zagadnienie.6..Własność.i.inne.prawa.rzeczowe... 1086
Zagadnienie.7..Zobowiązania... 1087
Zagadnienie.8..Spadki... 1091 Spis.treści
IX
Wstęp
Drogi Czytelniku!
Książka, którą przekazujemy do Twoich rąk, jest efektem osobistych przygotowań Autorki do egzaminów na aplikacje. Powstała na podstawie setek zaktualizowanych notatek, aktów prawnych i wykładów. Opracowanie to zawiera systematyczne omówienie węzłowych zagadnień tych dziedzin prawa, których znajomość wymagana jest na egzaminach na aplikacje: radcowską, adwokacką, notarialną. Zostało ono pomyślane jako materiał pomocniczy do usystematyzowania wiedzy zdobytej w trakcie studiów.
Prezentowana książka (opracowanie) adresowana jest w pierwszej kolejności do osób, które przystępują do egzaminów na aplikacje: radcowską, adwokacką i (lub) notarialną i z tą myślą została skonstruowana. Równie dobrze może jednak służyć studentom prawa i aplikantom, jako pomoc przy powtarzaniu materiału.
W opracowaniu uwzględniony został stan prawny na 1 stycznia 2011 r., a także najważniejsze zmiany, jakie mają nastąpić w najbliższym czasie.
Pragnę w tym miejscu podziękować wszystkim osobom, które przyczyniły się do powstania tej książki, a przede wszystkim mojemu Mężowi i Rodzicom za zachętę do podjęcia pracy nad stworzeniem takiego opracowania, niezwykle cenną pomoc techniczną oraz wsparcie w trakcie pisania.
Katarzyna Czajkowska-Matosiuk
XI
Techniki rozwiązywania testów
Egzamin testowy
Podczas egzaminów głupcy zadają
pytania, na które mądrzy nie
potraią odpowiedzieć.
Oscar Wilde
Egzamin testowy jest metodą badania zakresu wiadomości z danego obszaru wiedzy. Jest zbiorem zadań dotyczących tego obszaru. Zakłada się, że pozytywna odpowiedź na za- dane pytania świadczy o opanowaniu danego fragmentu wiedzy.
Istnieje związek liniowy między liczbą pozytywnych odpowiedzi a opanowaniem dane- go obszaru wiedzy.
Rozwiązywanie testów – kilka wskazówek praktycznych
. . . ...Festina lente
August – Cezar Festina lente (spiesz się powoli) to życiowe credo cesarza Oktawiana Augusta, który choć nie był ani wybitnym wodzem, ani nie wyróżniał się szczególnym intelektem przeszedł do historii jako twórca wielkości Imperium Romanum dzięki żelaznej konsekwencji, spo- kojowi i opanowaniu w administrowaniu ogromnym państwem.
Rozwiązując zadania testowe, warto pamiętać: festina lente. Spiesz się, bo czas masz ogra- niczony, ale powoli, bo trzeba opanować tremę i wykonać poprawnie postawione ci za- dania.
1. Wyłącz telefon komórkowy!
2. Wykonaj szybki przegląd całego testu. Zorientuj się w liczbie pytań i bardzo ogólnie w charakterze testu. Sprawdź, czy nie ma punktów karnych za nieprawidłowe odpo- wiedzi.
3. W razie wątpliwości nigdy nie zwracaj się do sąsiada (pomyślą, że ściągasz). Masz zawsze prawo zwrócić się do osoby prowadzącej.
4. Nie dyskutuj z prowadzącym, jeśli nawet wydaje ci się, że pytanie jest źle sformuło- wane. Po pierwsze, testy są przygotowane starannie i pomyłki są prawie niemożliwe.
XII
Po drugie, żaden prowadzący nie przyzna ci racji. Przyjmij to z pokorą. Szkoda cza- su na dyskusję.
5. Opanuj stres (łatwo radzić).
6. Dwa razy przeczytaj polecenie (pytanie czy instrukcję). Musisz ją zrozumieć! Bez tego nie próbuj zakreślać odpowiedzi. W samym pytaniu często zawarta jest ukryta odpowiedź, ale zdarza się również, że pytanie sformułowane jest podchwytliwie lub zawiera logiczną pułapkę.
7. Nie kombinuj z odpowiedzią. Najczęściej pierwsza intuicyjna odpowiedź jest pra- widłowa.
8. W testach wyboru odrzuć natychmiast odpowiedzi całkowicie niewłaściwe. Masz więcej czasu na analizę pozostałych, bardziej prawdopodobnych odpowiedzi.
9. „Strzelaj”, jeżeli nie znasz odpowiedzi, ale rób to rozsądnie! Statystyczne prawdopo- dobieństwo dobrego traienia wzrasta gdy:
wybierzesz najbardziej treściwą odpowiedź,
wybierzesz jedną z dwóch najbardziej podobnych odpowiedzi.
10. Przed „strzałem na ślepo” przejdź do następnego pytania. Po zakończeniu testu wracasz do nierozwiązanych zadań. Często następne pytania zasugerują ci prawi- dłową odpowiedź na pytanie, które początkowo sprawiło ci trudność.
11. Jeżeli w teście za błędne odpowiedzi stosowane są punkty karne (ujemna punktacja) nie ryzykuj „strzelania”. Prawdopodobieństwo „dobrego strzału” przy trzech odpo- wiedziach wynosi tylko 33,3%. Aż 75% stanowi prawdopodobieństwo „złego strza- łu”. Nie ryzykuj!
12. Jeśli zdążysz sprawdź, czy odpowiedziałeś na wszystkie pytania. Sprawdź, czy pra- widłowo oznakowałeś swój arkusz odpowiedzi, a także, czy wpisałeś imię, nazwisko, ewentualnie kod.
13. Podczas rozwiązywania testu stale kontroluj czas – spoglądaj na zegarek (festina).
14. Nie oddawaj zbyt szybko ukończonego arkusza odpowiedzi; lepiej jeszcze raz go sprawdzić (lente).
15. Gdy już jesteś pewny, że zrobiłeś wszystko co w twojej mocy, oddaj arkusz odpowie- dzi prowadzącemu, wyluzuj się i idź wreszcie odpocząć.
•
•
techniki.rozwiązywania.testów
XIII
Wykaz skrótów
Akty prawne
AktNormU ... ustawa z 20.7.2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i nie- których innych aktów prawnych (t.j. Dz.U. z 2007 r. Nr 68, poz. 449 ze zm.)
CudzU ... ustawa z 13.6.2003 r. o cudzoziemcach (t.j. Dz.U. z 2006 r.
Nr 234, poz. 1694 ze zm.)
DrPublU ... ustawa z 21.3.1985 r. o drogach publicznych (t.j. Dz.U.
z 2007 r. Nr 19, poz. 115 ze zm.)
EmRentyFUSU ... ustawa z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227 ze zm.)
EgzAdmU ... ustawa z 17.6.1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w admini- stracji (t.j. Dz.U. z 2005 r. Nr 229, poz. 1954 ze zm.)
FundU ... ustawa z 6.4.1984 r. o fundacjach (t.j. Dz.U. z 1991 r. Nr 46, poz. 203 ze zm.)
GospNierU ... ustawa z 21.8.1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz.U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 ze zm.)
KC ... ustawa z 23.4.1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. Nr 16, poz. 93 ze zm.)
KoPD ... Konwencja o prawach dziecka z 20.11.1989 r. (Dz.U. z 1991 r.
Nr 120, poz. 526 ze zm.)
KP ... ustawa z 26.6.1974 r. – Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 1998 r.
Nr 21, poz. 94 ze zm.)
KPA ... ustawa z 14.6.1960 r. – Kodeks postępowania administracyjne- go (t.j. Dz.U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm.)
KPC ... ustawa z 17.11.1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. Nr 43, poz. 296 ze zm.)
KPK ... ustawa z 6.6.1997 r. – Kodeks postępowania karnego (Dz.U.
Nr 89, poz. 555 ze zm.)
KRO ... ustawa z 25.2.1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U.
Nr 9, poz. 59 ze zm.)
KrRejSU ... ustawa z 20.8.1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (t.j. Dz.U. z 2007 r. Nr 168, poz. 1186)
KRSU ... ustawa z 27.7.2001 r. o Krajowej Radzie Sądownictwa (t.j. Dz.U. z 2010 r. Nr 11, poz. 67 ze zm.)
KSH ... ustawa z 15.9.2000 r. – Kodeks spółek handlowych (Dz.U.
Nr 94, poz. 1037 ze zm.)
KW ... ustawa z 20.5.1971 r. – Kodeks wykroczeń (t.j. Dz.U. z 2010 r.
Nr 46, poz. 275 ze zm.)
XI
KWU ... ustawa z 6.7.1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (t.j. Dz.U. z 2001 r. Nr 124, poz. 1361 ze zm.)
NBPU ... ustawa z 29.8.1997 r. o Narodowym Banku Polskim (t.j. Dz.U.
z 2005 r. Nr 1, poz. 2 ze zm.)
NierRolSPU ... ustawa z 19.10.1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa (t.j. Dz.U. z 2007 r. Nr 231, poz. 1700 ze zm.)
NIKU ... ustawa z 23.12.1994 r. o Najwyższej Izbie Kontroli (t.j. Dz.U.
z 2007 r. Nr 231, poz. 1701 ze zm.)
ObPolU ... ustawa z 15.2.1962 r. o obywatelstwie polskim (t.j. Dz.U. z 2000 r.
Nr 28, poz. 353 ze zm.)
OchrKonkurU ... ustawa z 16.2.2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz.U. Nr 50, poz. 331 ze zm.)
OchrLokU ... ustawa z 21.6.2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkanio- wym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (t.j. Dz.U.
z 2005 r. Nr 31, poz. 266 ze zm.)
OrdPodU ... ustawa z 29.8.1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2005 r.
Nr 8, poz. 60 ze zm.)
PCzCywU ... ustawa z 9.9.2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t.j. Dz.U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 ze zm.)
PDoFizU ... ustawa z 26.7.1991 r. o podatku dochodowym od osób izycz- nych (t.j. Dz.U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.)
PDoPrU ... ustawa z 15.2.1992 r. o podatku dochodowym od osób praw- nych (t.j. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 ze zm.)
PodLokU ... ustawa z 12.1.1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (t.j. Dz.U. z 2006 r. Nr 121, poz. 844 ze zm.)
PostAdmU ... ustawa z 30.8.2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.)
PPU ... ustawa z 25.9.1981 r. o przedsiębiorstwach państwowych (t.j. Dz.U. z 2002 r. Nr 112, poz. 981 ze zm.)
PrAdw ... ustawa z 26.5.1982 r. – Prawo o adwokaturze (t.j. Dz.U. z 2009 r.
Nr 146, poz. 1188 ze zm.)
PrASC ... ustawa z 29.9.1986 r. – Prawo o aktach stanu cywilnego (t.j. Dz.U. z 2004 r. Nr 161, poz. 1688)
PrBud ... ustawa z 7.7.1994 r. – Prawo budowlane (t.j. Dz.U. z 2006 r.
Nr 156, poz. 1118 ze zm.)
PrDew ... ustawa z 27.7.2002 r. – Prawo dewizowe (Dz.U. Nr 141, poz. 1178 ze zm.)
PrGeod ... ustawa z 17.5.1989 r. – Prawo geodezyjne i kartograiczne (t.j. Dz.U. z 2005 r. Nr 240, poz. 2027 ze zm.)
PrNot ... ustawa z 14.2.1991 r. – Prawo o notariacie (t.j. Dz.U. z 2008 r.
Nr 189, poz. 1158)
PrPrywM ... ustawa z 12.11.1965 r. – Prawo prywatne międzynarodowe (Dz.U. Nr 46, poz. 290 ze zm.)
Wykaz.skrótów
X
PrSądA ... ustawa z 25.7.2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyj- nych (Dz.U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.)
PrSpółdz ... ustawa z 16.9.1982 r. – Prawo spółdzielcze (t.j. Dz.U. z 2003 r.
Nr 188, poz. 1848 ze zm.)
PrStow ... ustawa z 7.4.1989 r. – Prawo o stowarzyszeniach (t.j. Dz.U.
z 2001 r. Nr 79, poz. 855 ze zm.)
PrUpN ... ustawa z 28.2.2003 r. – Prawo upadłościowe i naprawcze (t.j. Dz.U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1361 ze zm.)
PrUSP ... ustawa z 27.7.2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz.U. Nr 98, poz. 1070 ze zm.)
PrZamPubl ... ustawa z 29.1.2004 r. – Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz.U.
z 2007 r. Nr 223, poz. 1655 ze zm.)
PrywKomerU ... ustawa z 30.8.1996 r. o prywatyzacji i komercjalizacji (t.j. Dz.U.
z 2002 r. Nr 171, poz. 1397 ze zm.)
PrZgrom ... ustawa z 5.7.1990 r. – Prawo o zgromadzeniach (Dz.U. Nr 51, poz. 297 ze zm.)
PSpDarU ... ustawa z 28.7.1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz.U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768 ze zm.)
RadcyU ... ustawa z 6.7.1982 r. o radcach prawnych (t.j. Dz.U. z 2010 r.
Nr 10, poz. 65 ze zm.)
RMU ... ustawa z 8.8.1996 r. o Radzie Ministrów (t.j. Dz.U. z 2003 r.
Nr 24, poz. 199 ze zm.)
RPOU ... ustawa z 15.7.1987 r. o Rzeczniku Praw Obywatelskich (t.j. Dz.U. z 2001 r. Nr 14, poz. 147 ze zm.)
RTVU ... ustawa z 29.12.1992 r. o radiofonii i telewizji (t.j. Dz.U.
z 2004 r. Nr 253, poz. 2531 ze zm.)
SamGminU ... ustawa z 8.3.1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2001 r.
Nr 142, poz. 1591 ze zm.)
SamPowU ... ustawa z 5.6.1998 r. o samorządzie powiatowym (t.j. Dz.U.
z 2001 r. Nr 142, poz. 1592)
SNU ... ustawa z 23.11.2002 r. o Sądzie Najwyższym (Dz.U. Nr 240, poz. 2052 ze zm.)
SpółMieszkU ... ustawa z 15.12.2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (t.j. Dz.U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116 ze zm.)
SysUbSpołU ... ustawa z 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 ze zm.)
TKU ... ustawa z 1.8.1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz.U.
Nr 102, poz. 643 ze zm.)
TSU ... ustawa z 26.3.1982 r. o Trybunale Stanu (t.j. Dz.U. z 2002 r.
Nr 101, poz. 925 ze zm.)
UbSpołChorU ... ustawa z 25.6.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpie- czenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (t.j. Dz.U.
z 2010 r. Nr 77, poz. 512 ze zm.) Wykaz.skrótów
XI
WłLokU ... ustawa z 24.6.1994 r. o własności lokali (t.j. Dz.U. z 2000 r.
Nr 80, poz. 903 ze zm.)
WypadkiU ... ustawa z 30.10.2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (t.j. Dz.U.
z 2009 r. Nr 167, poz. 1322 ze zm.)
ZagosPrzestrzU ... ustawa z 27.3.2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu prze- strzennym (Dz.U. Nr 80, poz. 717 ze zm.)
Inne skróty
art. ... artykuł
Biul. SN ... Biuletyn Sądu Najwyższego Dz.U. ... Dziennik Ustaw
ENA ... Europejski Nakaz Aresztowania ETS ... Europejski Trybunał Sprawiedliwości KPPUE ... Karta Praw Podstawowych Unii Europejskiej KRRiT ... Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji
KRS ... Krajowa Rada Sądownictwa MoP ... Monitor Prawny
nast. ... następny
NBP ... Narodowy Bank Polski niepubl. ... niepublikowane Nr ... numer
NRA ... Naczelna Rada Adwokacka OIRP ... Okręgowa Izba Radców Prawnych ORA ... Okręgowa Rada Adwokacka
OSNAP ... Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Administracyjna i Pracy OSNC ... Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Cywilna
OSNCK ... Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Cywilna i Karna OSNCP ... Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Cywilna i Pracy OSP ... Orzecznictwo Sądów Polskich
OSPiKA... ... Orzecznictwo Sądów Polskich i Komisji Arbitrażowej poz. ... pozycja
r. ... rok
RM ... Rada Ministrów RPP ... Rada Polityki Pieniężnej s. ... strona
SE ... Spółka Europejska SN ... Sąd Najwyższy t.j. ... tekst jednolity
TK ... Trybunał Konstytucyjny TS ... Trybunał Stanu
TWE ... Traktat o Wspólnotach Europejskich Wykaz.skrótów
XII Wykaz.skrótów
ust. . ... ustęp w. zw. ... w związku ze zm. . ... ze zmianami
ZN ... Zgromadzenie Narodowe ZUS ... Zakład Ubezpieczeń Społecznych
1
DZIAŁ I. PRAWO KONSTYTUCYJNE
Pojęcie prawa konstytucyjnego
Prawo.konstytucyjne.to.całokształt norm prawnych dotyczących ustroju państw, czyli ta- kich, których przedmiotem regulacji są podstawowe instytucje oraz zasady ustroju poli- tycznego i społeczno-gospodarczego państwa.
Normy te określają:
• pozycję państwa w stosunkach zewnętrznych i wewnętrznych,
• podmiot władzy w państwie i formy jej sprawowania przez suwerena,
• status jednostki w państwie i przysługujące jej prawa oraz wolności, a także nałożone na nią obowiązki,
• zasady organizacji i funkcjonowania organów państwowych oraz relacje między nimi, a także zasady tworzenia prawa.
Zagadnienie 1. Rzeczpospolita
PYTANIE:
Władza zwierzchnia w Rzeczypospolitej Polskiej należy do:
A. Prezydenta Rzeczypospolitej, B. Sejmu,
C. Narodu.
Odp. C; art. 4 ust. 1 Konstytucji RP
Omówienie:
Dobro wspólne
Rzeczpospolita Polska jest dobrem wspólnym wszystkich obywateli (art. 1 Konstytucji RP).
Podstawowe zasady ustroju RP
Konstytucja RP w przepisach Rozdziału I „Rzeczpospolita”, formułuje podstawowe zasa- dy ustrojowe.
