Wiesław Pięta, Barbara Pięta
Tenis stołowy w Akademickim
Związku Sportowym w Częstochowie
w III RP
Prace Naukowe. Kultura Fizyczna 5, 173-186
2003
W iesław Piąta, B arb ara Piąta
TENIS STOŁOW Y W AKADEMICKIM ZWIĄZKU SPORTOW YM W CZĘSTOCHOWIE W III RP
S ł o w a k l u c z o w e : h is to r i a k u lt u ry fiz y c z n e j, A k a d e m i c k i Z w i ą z e k S p o r t o w y , ten is s t o ł o w y
A B S T R A C T
T a b le T en n is in S tu d e n t S p orts U nion in C zęstoch ow a in the 3rd R ep u b lic o f P o la n d K e y w o rd s: T h e H i s t o r y o f P h y s i c a l C u l t u r e , T h e A c a d e m i c S p o r t s A s s o c i a t i o n , T a b l e T e n i s T h e s e c t io n o f ta b l e te n is in th e A k a d e m i e S p o r t s A s s o c i a t i o n a r o s e in 1945. It is th e m o s e p o p u l a r a c a d e m i c sp o r ts d is c ip l in in C z ę s t o c h o w a (v o l l e y b a l l , b a s k e t b a ll , t a b l e te n n i s , s h o o t in g ) . C o m p e t i t o n s in th is s e c t i o n r a r n e d m e d a l s in T h e In d i v u d u a l C h a m p i o n s h i p in P o la n d in E v e r y a g e c a t e g o r e s . T h e y als o t o o k p a r t in N a n c y E v a n s E u r o p e a n C u p . T h e m o s t i m p o r t a n t S u c c e s s e s in the R e p u b l i c o f P o l a n d w ere: T h e S c a u t m a s t e r s e c o n d p l a c e o f w o m e n in P o l a n d ( 1 9 9 7 ) , T h e W o m e n C u p o f P o l a n d ( 1 9 9 8 ) , G o l d m e d a l s in T h e In d i v u d u a l C h a m p i o n s h i p s o f S e n i o r s in P o l a n d ( 1 9 9 8 ) . 1. W p ro w a d zen ie
Tenis stołowy pochodzi z Chin. Do Europy dyscyplina ta dotarła w końcu XVIII wieku. Jako pierwsi grę tą w Anglii kreowali marynarze, kupcy. N a przełom ie XIX i XX tenis stołowy dotarł do Austro-W ęgier, N iem iec i S zw e cji. Prekursorem tej dyscypliny na ziemiach polskich był Georg Lew enstein, który przywiózł nową, n ieznaną grę z Berlina do Lodzi. Początkow o trak to w ano tenis stołowy ja k o „grę bufetow ą” 1.
1 R. K u lc z y c k i, T en is s to ło w y P o ls c e w la ta c h 1 9 1 9 - 1 9 8 9 , G o r z ó w W lkp. 1989, s. 2 9; Ł. S e
174 W i e s ł a w P ię ta , B a r b a r a P i ę t a
W okresie międzywojennym do upowszechniana gry w tenisa stołow ego w kraju przyczyniły się Akadem icki Związek Sportowy, Polska Y M C A , T o warzystwo Gim nastyczne „S okół” , Związek Harcerstw a Polskiego oraz ro b o t nicze, żydow skie kluby z Łodzi, Krakowa, Warszawy i Lwowa. Popularność dyscypliny wynikała z m ożliwości rozgrywania pojedynku niemal we w szy st kich warunkach. W Polsce wielki tenis stołowy nastał w raz z w ystępam i A n drzeja Grubby i Leszka Kucharskiego, którzy odnosili sukcesy ja k o re p rez en tanci m.in. A kadem ickiego Związku Sportowego.
2. P o w oła n ie sekcji ten isa stołow ego w A Z S C zęstoch o w a
Sekcja tenisa stołowego w Akademickim Związku Sportowym w C zęs to chow ie rozpoczęła sw ą działalność w Wyższej Szkole A dm inistracyjno- -Handlowej w 1945 r. Jako pierwsza z gier sportowych w historii sportu ak a dem ickiego w C zęstochow ie wystąpiła w system atycznych rozgrywkach o m istrzostwo klasy „A ” . Tenisiści stołowi w ów czas trenowali i m ecze roz grywali, sali polskiej Y M C A w III Al. N M P 51 — I piętro.
Komitet organizacyjny C zęstochow skiego O kręgow ego Związku Tenisa Stołowego przydzielił AZS do drugiej grupy klasy „A ” (o m istrzostw a C z ę stochowy) wspólnie z Partyzantem, Ligą Morską, Stradom iem i L e g io n e m “.
Początkowo treningi odbyw ały się nieregularnie (1946 r.), a w yznaczony czas treningowy (w marcu — we wtorki w godz. 16.00 - 17.30, w kwietniu — w czwartki po 20.30, w maju — w czwartki w godz. 16.00 - 17.30) często kolidował z zajęciami na uczelni. W klubie brakowało szkoleniowca. P roble mem był także sprzęt (paletki zamawiano u stolarzy, podkład na deskę z a w o d nicy załatwiali sobie indywidualnie).
W latach pięćdziesiątych zanotow ano dalszy awans sportow y i orga niz a cyjny tej dyscypliny w częstochowskim AZS. W okresie tym rew elacyjnie spisali się zaw odnicy AZS w półfinałach Mistrzostw Polski. C zęstochow ianie pokonali AZS Lublin 5:3, Stal Kielce 5:1, Zw iązkow ca K raków 5:4, a w fi nale tych zaw odów przegrali z S iem ianow iczankę3.
Nastolnyj Tenis,M o sk w a 1 9 87, s. 4 -1 0 ; zob: A. G rubba, Nauka tenisa stołowego w weekend,
W arszaw a 1996.
' „ G lo s N a ro d u ”, nr 2 6 9 , z 16 listop ad a 1946 r.
3 „ Ż y c ic C z ę s to c h o w y ” , nr 7 3 , z 15 m arca 1950 r . W fin a le A Z S przegrał z S ie m ia n o w ic z a n k ą 1:5. Jerzy Jurkow ski był za w o d n ik iem atakującym , na p ierw szą rakietkę n aklejał k a m y c zk i la- strika, na drugą papier ścierny. Jeg o p ierw szą „gąb k ą” był podkład z sie d z e ń lo tn ic z y c h , tzw . pod u ch a. W 1951 r. otrzym ał p ra w d ziw ą gąb k ę z centrali A k a d em ic k ie g o Z r z e sz e n ia S p o r to w e
go-W M istrzostwach Polski Seniorów w grze podwójnej para Marceli S y p niewski (grający „deską” produkcji angielskiej „B arn a”) i Jerzy Jurkowski (grający „gąbką” ) w eliminacjach pokonali późniejszych M istrzów Polski Gaja i Pęczkowskiego z Warszawy4.
Doskonale w ystępy w drużynowych mistrzostwach Polski (dojście do pół finałów) i turniejach indywidualnych zostały zauważone przez wydział szko lenia Polskiego Związku Tenisa Stołowego, który powołał J. Jurkow skiego na mecz m iędzypaństw ow y z Węgrami (K raków )5.
N ależy odnotować, że AZS C zęstochow a walczył także o pow oły w a n ą w ów czas I ligę państwową. W decydującej fazie rozgrywek przegrał j e d n a k z drużynam i liczącymi się w kraju Cracovią, W łókniarzem Łódź oraz Skrą W arszaw a6.
Ó w czesne sukcesy miały wpływ na popularyzację tenisa stołowego w środowisku akadem ickim, zapełniły się salki w domach studenckich. Grano rów nież w stołówkach, w hollu uczelnianym. Pierwsze akadem ickie m istrzo stwa C zęstochow y wygrał J. O m ański7.
W sezonie 1950/1951 zespół AZS rozwijał się pod względem taktycznym i technicznym . N a terenie miasta C zęstochow y dom inowali w ów czas M. S yp niewski, J. Om ański, J. Bohatyrewicz. W osiąganiu znaczących wyników sportowych pom agał im Augustyn O trem bam — reprezentant i mistrz P olski8.
Tenis stołowy wtedy był sportem bardzo popularnym, świadczyły o tym sale klubowe pełne zawodników. Turnieje i treningi kończyły się zazwyczaj długo po północy.
W 1952 r. J. Omański wystartow ał w Indywidualnych M istrzostwach Pol ski Seniorów w L ublinie9. W miesiąc później (kwiecień 1952 r.) w meczu pokazowym C zęstochow a - Warszawa, który odbył się w świetlicy Huty Bla chow nia, M. Sypniewski pokonał mistrza Polski W. G a ja 10.
4 ..Ż y c ic C z ę s to c h o w y ” , nr 114, z 2 7 k w ietn ia 1950 r.
5 Ibidem.
6 ..Ż y c ic C z ę s to c h o w y ” , nr 147, z 5 maja 19 5 0 r.
7 Jako u czeń LO im. R. Traugutta nie m iał on z e z w o le n ia od dyrekcji sz k o ły na rep rezen tow an ie barw A Z S , stąd też p rzez okres d w ó ch lat w y stę p o w a ł pod przybranym n a zw isk iem Jurkow ski. x A u gu styn O trem ba przep row ad ził w ó w c z a s 10 tren in g ó w p o k a zo w y ch (jed en trening trwał
3 g o d z in y ). Za każdy trening otrzym ał 2 5 0 0 zł. U m o w ę p o d p isa n o 2 3 m arca 19 5 0 r. W 1949 r. A . O trem ba był w icem istrzem P o lsk i, a w 1955 r. był m istrzem P olsk i.
9 „Trybuna R o b o tn ic z a ”, z 8 m arca 1952 r. W X IV IM P z w y c ię ż y ł W ła d y sła w Gaj (W arszaw a). 10 „ Ż y c ie C z ę s to c h o w y ”, nr 9 6 , z 2 4 k w ietn ia 1952 r.
176 W i e s ł a w P ię ta , B a r b a r a P i ę t a
W II Akadem ickich M istrzostwach Polski (1952 r.) M. Sypniewski
• II 12
i J. Omański zdobył tytuł m istrza Polski AZS . Sukces ten M. Sypniewski i J. Omański powtórzyli również w III A M P (1953 r.). P otw ierdzeniem tych sukcesów było powołanie ich na zgrupowanie kadry Polski do Zakopanego.
W IV A M P ( Łódź — 1954 r.) J. B ohatyrew icz indywidualnie był cz w a r ty, a w V A M P (Gliwice — 1955 r.) w grze podwójnej M. Sypniewski i J. B ohatyrew icz zdobyli czwarte m iejsce13.
Druga połowa łat pięćdziesiątych zakończyła znaczący etap w historii t e nisa stołowego w częstochowskim AZS. Czołowi zawodnicy tej sekcji uko ń czyli studia i w poszukiwaniu pracy rozjechali się po Polsce. Wobec tych faktów Zarząd Okręgowy Akadem ickiego Zrzeszenia Sportowego w C zęsto chowie początkowo był zmuszony do zawieszenie sekcji, a następnie do w y cofania zespołu z wszelkich rozgrywek indywidualnych i zespołowych.
Po dwudziestu latach przerwy w działalności tej sekcji w środowisku akadem ickim C zęstochow y ponownej próby reaktyw ow ania tenisa stołow ego podjął się Stanisław Kupczyk — kierownik Studium W ychowania Fizycznego Wyższej Szkoły Nauczycielskiej (W SN).
W 1973 r. przy AZS WSN powołano sekcję, która m iała wynikam i sp o r towymi nawiązać do tradycji lat pięćdziesiątych14. W tym roku studenci WSN: Kazimierz Więckowski, J ó z e f M arkowski, Jacek Rumiński zadebiutowali w rozgrywkach o m istrzostwo klasy „B ” i aw ansowali do klasy „ A ” .
W 1975 r. wraz z powstaniem w ojew ództw a częstochow skiego reakty wow ano Częstochowski Okręgowy Związek Tenisa S to ło w e g o 15. W ładze Wyższej Szkoły Pedagogicznej udzieliły wsparcia sekcji, która j u ż 1978 r. za przyczyną studentów uczelni pedagogicznej aw ansow ała do II ligi państwowej (K rzysztof Balsamski, Wiesław Pięta, Krystian Podeszwa, Jan Ślęzak). Przez okres dziesięciu lat kolejni zaw odnicy AZS C zęstochow a występowali w tej klasie rozgrywkowej. W tym czasie byli oni również w ielokrotnie a k a d em ic kimi mistrzami Polski i Śląska.
11 A M P w t e n i s i e s t o ł o w y m o d b y ł y s i ę w L u b lin ie w d n ia c h 2 5 - 2 7 k w ie t n ia 1 9 5 2 r.
12 Dr M arceli S y p n ie w sk i w latach 19 4 8 — 1 9 5 5 , rep rezen tow ał barw y A Z S C z ę sto c h o w a . W A Z S tren ow an o c o d z ie n n ie . G ryw ał d esk ą „Barna” . W 1968 r. ob ron ił pracę doktorską. D o em erytury pracow ał w Z a k ła d zie Protetyki S to m a to lo g ii Ś ląsk iej A k ad em ii M ed y czn ej.
13 A rch iw u m p ryw atne M . S y p n ie w sk ie g o . D y p lo m za z d o b y c ie IV m iejsca.
14 W. Pięta, K ro n ik a o s ią g n ię ć s p o r to w y c h s tu d e n tó w W y ższej S zk o ły P e d a g o g ic z n e j w la ta c h
1 9 7 3 - 1 9 9 3 , C z ę sto c h o w a 1 9 93, s. 5.
W latach osiemdziesiątych (1985 r.) w AZS reaktyw ow ano sekcję kobiet, która w 1987 r. aw ansow ała do II ligi państwowej (M arlena Stachura, Bożena Szczęsna, Beata Kott, M arzena G rzywacz, Beata S ęd łak )16. Ponadto M. S ta chura i B. Szczęsna wystąpiły w A kadem ickich M istrzostwach Świata w Buł garii (w Sofii — 1987 r.).
3. D ziałaln ość sekcji tenisa sto ło w ego A Z S w III R P
Z okresem transformacji ustrojowej w Polsce w iążą się największe sukce sy organizacyjne i sportowe w tej dyscyplinie w AZS Częstochow a. Studia w Wyższej Szkole Pedagogicznej w C zęstochow ie rozpoczynali utytułowani zawodnicy, w szczególności z klubów śląskich. Pomimo znaczących w yników sportowych, sekcja ta nie miała należytego wsparcia ze strony Zarządu Śro dow iskow ego AZS Częstochow a (zabezpieczenie bazy sportowej).
W sezonie 1988/1989 tenisistki stołowe po rundzie zasadniczej w II lidze zajęły pierwsze miejsce i aw ansowały do b araży17.
W dniach 8 - 1 0 czerwca 1989 r. w Krakowie odbyły się baraże o I ligę. Trzy pierw sze zespoły tych barażów — Wanda Kraków, Siarka Tarnobrzeg
• •18 •
i AZS C zęstochow a — wywalczyły aw ans do I ligi . Podopieczne Wiesława Pięty w ystępow ały w składzie: M. Stachura, B. Szczęsna, B. Wieloch, L. K u rzawa, Beata Krawczak.
W lidze wojewódzkiej częstochow scy zawodnicy AZS wygrali wszystkie mecze, w półfinale pokonali Metal Kluczbork i zespół z Przeciszowa. W n a j ważniejszym meczu sezonu 1988/1989 zremisowali z Górnikiem Pszów 9:9 i gorszym stosunkiem setów 20:21 odpadli z dalszej ry w alizacji19.
Z inicjatywy W. Pięty w hali Polonia zorganizowano międzynarodowy turniej pokazowy w udziałem wybitnych zawodników: J.P. Gatiena, J.O. Waldnera, J. Perssona i A. Grubby. Grano w ów czas o milion złotych, który ostatecznie
16 W. Pięta, P. Pięta. B. Pięta. K s ię g a J u b ile u s z o w a A Z S C z ę sto c h o w a , C z ę s to c h o w a 2 0 0 0 , s. 31. 17 K om unikat PZTS z dnia 15 marca 1989 r, nr 6 9 /8 8 /8 9 , „Sport” z d n ia 19 m arca 1989 r.
18 „P rzegląd S p o rto w y ”, z 23 m aja 1989 r.; „ Ż y c ie C z ę s to c h o w y ” , z 2 2 c z er w ca 1989 r.; „G azeta C z ę sto c h o w a ”, z 3 0 czer w ca 1 9 8 9 r. C z ę s to c h o w ia n k i w y g ra ły z e Startem W ło c ła w e k 10:8, przegrały z Siarką T arnobrzeg 8 :1 0 i W andą K raków 7:1 0 . W d ecy d u ją c y m m eczu o a w a n sie do I ligi przy stanie 9 :8 L uiza K urzaw a w trzecim se c ie p rzegryw ała j u ż 15:8, by o sta te c z n ie w y grać teg o seta i ca ły m ecz 2 1 :1 6 .
iy K om unikat Śl. O Z T S z 2 6 maja 1989 r, nr 6 7 /W G iD . W m eczu z P sz o w e m punkty zd ob yli: M. T erefin k o 3,5 pkt„ S zlu b o w sk i 3 ,0 pkt. i K am iński 2,5 pkt.
178 W i e s ł a w P i ę t a , B a r b a r a P i ę t a
20
zasilił konto „Gloria Yictis” . Pojedynki najlepszych tenisistów stołowych świata odbyły w hali Polonia w obecności trzech tysięcy widzów.
Awans do I ligi kobiet przysporzył klubowi AZS wielu problemów, ale zagw arantow ano środki na zgrupowanie techniczno-kondycyjne, które odbyło się na obiektach AWF G dańsk21. Zabrakło natomiast j u ż środków finansow ych na pozyskanie doświadczonej zawodniczki, która gw arantow ałaby utrzym anie zespołu w 1 lidze. Pojawiły się również problem y z salą, gdyż sala SW F iS WSP nie spełniała w ym ogów technicznych do rozgrywania I-ligowych z a w o dów. Z p om ocą sekcji przyszedł Urząd Miasta, który sfinansow ał salę T ec h nicznych Zakładów N aukow ych (TZN).
W TZN trenow ało sześćdziesięciu młodych adeptów tenisa stołowego. Prowadzono także ligę szkół w ojew ództw a częstochow skiego i w szystkie
22
turnieje w ojew ódzkie w kategoriach młodzieżowych .
Zespół kobiet występujący w I lidze zajął dziewiąte m iejsce i został z d e gradow any do II ligi23. W sezonie 1989/1990 zawodniczki AZS odniosły wiele cennych indywidualnych sukcesów: m.in. B. Szczęsna wygrała z a k tu a ln ą m istrzynią Polski Elżbietą G racek24. Zespół rezerwowy w ystępow ał w lidze
• • 25
bielsko-częstochowsko-opolskiej .
W sekcji nastąpiła kolejna zm iana pokoleniowa, studia w Wyższej Szkole Pedagogicznej rozpoczęli Piotr Wieloch i Wacław Suchecki (obaj AZS G liw i ce) oraz Piotr Struś (Skra Częstochow a). Studenci w rozgrywkach o w ejście do II ligi zajęli drugie m iejsce za C zarną D a m ą Bielsko B iała26.
Lata dziew ięćdziesiąte zapoczątkow ane zostały udziałem w A M S na W ę grzech (Szeged — 1991) studentów Wyższej Szkoły Pedagogicznej Piotra W ielocha i Anny S zlubow skiej“ .
2(1 „Trybuna R o b o tn ic z a ” z 2 0 sierp nia 1989 r.: „ Ż y c ie C z ę s to c h o w y ” z 2 0 w rze śn ia 1989 r., F ak tografia z arch iw u m autora oraz program T urnieju G w iazd .
_l Z g r u p o w a n ie o d b y ło się w dniach 3 - 1 4 sierp nia 1989 r., k orzystan o z b asen u , sta d io n u , b o isk oraz sali d o ten isa sto ło w e g o .
22 O środek T e n isa S to ło w e g o p row ad ził d z ia ła ln o ść w oparciu o statut, instruktora o p ła c a ł U rząd W o jew ó d zk i, a w yn ajem sali Urząd M iasta. W ielk im z a in tereso w a n iem c ie s z y ła się lig a sz k o ln a , w której startow ało 12 sz k ó ł, oraz m a so w y turniej Grand Prix o stó ł d o te n isa s t o ło w e g o , w który m wystartowało ponad stu uczniów . Szkoda, że funkcjonował tylko przez okres dw óch lat. 23 K om unikat P ZT S z d n ia 3 0 czer w ca 19 9 0 r., nr 9 0 /8 9 /9 0
24 Z d zien n ik a trenera W. Pięty.
25 K om unikat Śl. O Z T S z d n ia 2 0 m aja 19 9 0 r., W G iD 8 9 -9 0 26 Z p ry w a tn eg o arch iw u m autora.
27 Ib id e m . A Z S C z ę sto c h o w a w ygrał z C zarną D am ą B ie ls k o B ia ła 10:7 i przegrał 6 :1 0 . D ru ży n a z B ie lsk a b y ła team em z a w o d o w y m , za grę o trzy m y w a ła środki fin a n so w e . D e c y d u ją c e z n a c z ę
-W przerwie wakacyjnej przed sezonem 1990/1991 Polski Zw iązek Tenisa Stołowego dokonał reorganizacji systemu rozgrywek, powołano w ów czas osiem grup II ligi. Częstochow skie zespoły AZS znalazły się w II lidze ślą skiej — w strefie VII. Postanowiono także, że w zespole musi w ystępow ać junior. W AZS Częstochow a nie było z tą zm ianą re gulam inow ą problemu, gdyż od wielu lat prowadzono szkolenie grup młodzieżow ych. Zespół kobiet AZS W SP w II lidze zdobył trzecie miejsce (B. Wieloch, B. Szczęsna,
28
A. Szlubowska, L. Kurzawa, M ariola Ciura, Ew elina Rachwał) . Zespół m ę ski AZS WSP zajął ósme miejsce, występując w składzie: P. Wieloch, W.
Su-29
checki , P. Struś i P. Korzec .
Do sezonu 1991/1992 tenisiści stołowi przygotowywali się na zgru p o w a niu kondycyjno-technicznym w Sianowie k. K oszalina30. W A kadem ickich M istrzostwach Polski (1991 r.) srebrny medal zdobyła para deblow a B. W ie loch i A. Szlubow ska31. W II lidze zawodniczki częstochow skie zajęły drugie miejsce za Zofiów ką II Jastrzębie. W barażach o I ligę przegrały ze Spółdziel c ą Płock i Lew artem Lubartów 8:10 i zrem isow ały z B ronow ianką 9:9. N a j lepszą zaw odniczką AZS C zęstochow a tego turnieju była B. Wieloch, która zdobyła 10 pkt.32 Natom iast w rankingu na najlepszą zawodniczkę II ligi zw y ciężyła B. Szczęsna z AZS WSP C zęstochowa. Studenci w II lidze zdobyli czw arte m iejsce33.
Do rozgrywek w sezonie 1992/1993 sekcja przygotow ywała się podczas zgrupow ania w Gdańsku (obiekty M RKS Gdańsk). 5 września 1992 r. miało dojść do pojedynku barażowego o I ligę z W iskordem Szczecin. Przeciwniczki nie przyjechały do Częstochow y i tym samym zespół AZS WSP po trzech latach przerwy ponownie powrócił go I ligi34. W I lidze B. Szczęsna, B. Wie- loch-Suchecka, L. Kurzawa, Anna Szlubowska, Urszula N ieszporska zdobyły
35
piąte miejsce .
n ie w ob u p ojedynkach m iały gry ju n io r ó w (J. L isie c k i i P. K orzec). P unkty d la A Z S zd o b y li P. W ie lo c h — 7, S z lu b o w sk i — 5 ,5 , S u ch eck i 2 ,5 i Struś — 1.
28 K om un ik at Ś l.O Z T S z dnia 2 6 marca 1991 r., nr (W G iD ) 9 0 /9 1 .
J> Ib id em .
30 A rch iw u m autora pracy.
31 D zien n ik trenera. K om unikat ZG A Z S z A M P , które o d b y ły się w e W rocław iu 1991. D zien n ik 2 4 g o d z in y z 2 w rześn ia 1991 r., w finale przegrały z D. B ilsk ą - E. K azberuk (A Z S W rocław ). 32 K om unikat PZT S z dnia 19 czerw ca 1992 r., nr 7 9 /9 1 /9 2 .
33 W. P ięta, K ro n ik a ..., s. 13.
34 ..Sport Śląski'' z 9 w rze śn ia 1992 r.; „G azeta W y b o rcza ” z 8 w rze śn ia 1992 r. 35 „ D z ie n n ik 2 4 g o d z in y ” z 8 grudnia 1992 r.
180 W i e s ł a w P i ę t a , B a r b a r a P i ę t a
W tym czasie zaw odnicy sekcji AZS WSP wystąpili w X X M ię d z y n a ro dowym Turnieju w Chropyne (C zechosłow acja — 1992 r.). Z esp ó ł AZS w składzie P. Wieloch i W. Suchecki obronił puchar burm istrza tego miasta, wyw alczony również w 1991 r.36
Od stycznia 1993 r. dzięki inicjatywie Wiesława Pięty, trenera AZS WSP, ruszyła praca w częstochowskim ośrodku tenisa stołow ego37. C zęsto ch o w scy tenisiści stołowi w II lidze zdobyli pierwsze miejsce i prawo udziału barażach 0 I ligę38.W pierwszym turnieju barażowym, który odbył się w C zęstochow ie, pokonali Tajfun Gorzów Wlkp. i Dąbrowię D ąbrow a T arnow ska po 10:2 1 zremisowali z PTK Pabianice 9:9.
W półfinałowych zawodach o I ligę, które odbyły się w Toruniu, studenci WSP pokonali Elektryka Toruń 10:8, Granit Strzelin 10:4 oraz zrem isow ali z B urzą W rocław 9:9, a w finale tych zawodów, które odbyły w sali sportowej Burzy Wrocław, przegrali dwa mecze — z B urzą 10:7, Startem W łocław ek 10:6 — i zremisowali z P olkolorem Piaseczno 9:9 i nie aw ansow ali do I ligi39
W maju 1993 r. reprezentacja AZS WSP udała się do G roningen (H o la n dii) na zaproszenie sekcji tenisa stołowego tamtejszego uniwersytetu. Pobyt miał charakter sportowo-turystyczny. Rozegrano dw a m ecze tow arzyskie, ponadto studentki WSP wystartow ały w oficjalnych m istrzostw ach Holandii. B. Wieloch i L. Kurzawa zdobyły tytuł M iędzynarodow ych A kadem ickich Mistrzyń Holandii — w Wageningen (w eliminacjach pokonały U S R L L eiden i SLW Wageningen po 5:0, a w finale LUSS M astricht 3:2)40.
W sezonie 1993/94 studentki WSP wywalczyły w I lidze szóste m iejsce41. Tenisiści stołowi AZS WSP w II lidze zdobyli trzecie miejsce. P rzyczyną tak m iernego sezonu było wejście w okres startowy bez solidnego zgru p o w an ia kondycyjnego (problemy finansow e ZS AZS). W tym czasie całkow icie u s a modzielniła się sekcja KU AZS WSP. Pomocy jej udzieliły ó w c zesne w ładze rektorskie (prof. dr hab. J ó z e f Świątek prof. dr hab. Stefan Folaron). Studenci- sportowcy WSP otrzymali stypendia sportowe, zw olnienia z za w yżyw ienie w stołówce i opłat za pobyt w DS „Skrzat” .
36 „G azeta W y b o rcza ” z 25 sty czn ia 1993 r. 37 A rch iw u m autora pracy.
38 K om unikat Śl. O Z T S z d n ia 2 0 m arca 1993 r, nr 6 9 (W G iD ).
39 K om unikat K om isji R o zg ry w ek P Z TS z d n ia 9 cze r w c a 1993 r, nr 9 9 /9 2 /9 3 .
40 R ep rezen tacja A Z S W S P g o śc iła w H olan d ii na za p ro szen ie za w o d n ik ó w se k c ji te n isa s t o ło w e g o z U n iw ersytetu G ron in gen . D zien n ik 2 4 g o d z in y z 18 m aja 1993 r.
Od 1 października 1994 r. studia w Wyższej Szkole Pedagogicznej p o d j ę ły M ag d a le n a Staszak — była reprezentantka Polski juniorek, oraz Anna Rączka, która również reprezentowała Polskę j a k o juniorka, a pracę w Stu dium W ychow ania Fizycznego i Sportu W SP rozpoczęła dr M arisa Prejs — defen sy w n a zawodniczka polskiego pochodzenia z Ukrainy.
O kres przygotow awczy został przepracow any razem z sekcją m ęską w M akow ie Podhalańskim. Podczas zgrupow ania pracow ano nad po p ra w ą kondycji i techniki oraz założeniami taktycznymi.
W sezonie 1994-1995 rektor WSP prof. J. Świątek postawił przed ze sp o łem zadanie związane z awansem do ekstraklasy. W auli W SP zainstalow ano now e oświetlenie, dokonano remontu parkietu, zakupiono wyczynow e stoły „ B u tterfla y ” . Starty w I lidze zapoczątkow ano porażką z AZS AWF Gdańsk 6:8 i rem isem z G orzovią 7:742. Decydujące mecze o aw ansie akademiczki wygrały z AZS AWF Gdańsk (8:4), G orzovią (8:2), tym samym podopieczne W. Pięty aw ansow ały do ekstraklasy43. W rankingu I ligi zwyciężyła Maria Prejs. W w spółzaw odnictw ie indywidualnym PZTS M agda Staszak została sklasyfikow ana na szóstej pozycji44.
N a tom iast studenci W S P w II lidze wygrali wszystkie m ecze45. W bara- żach o I ligę dotarli do finału, w Pabianicach przegrali nieznacznie z Do- m exem Przemyśl i Elektrykiem Toruń oraz wygrali z P K T Pabianice 8:246.
KU AZS WSP organizował wiele zaw odów sportowych z tenisa stołow e go: m.in. „Zim ę w m ieście”, „Otwarte Mistrzostwa Częstochow y (wspólnie z U K S - Północ). Sukcesem organizacyjnym AZS WSP C zęstochow a okazał się Festiwal Tenisa Stołowego, który w dniach 2 4 - 2 6 kwietnia 1995 r. zgro m adził ponad 300 zawodników z Polski47.
4' ..Ż y c ic C z ę s to c h o w y ”, z 3 p aźd ziern ik a 1 9 9 4 r. 43 „ G a zeta W y b o r c z a ”, z 2 8 m arca 1995 r.
44 M a g d a len a Staszak , ur. w 1973 r., w y c h o w a n k a W ła d y sła w a C h rab ąszcza, p o c z ą tk o w o w y s tę p o w a ła w z e s p o le M K S R okita B rzeg D o ln y , n a stęp n ie w Burzy W rocław , w ielo k ro tn a m istrzy ni P o lsk i w kategoriach m ło d z ie ż o w y c h i se n io r sk ich , reprezentantka P o lsk i, zd o b y ła b rązow y m edal w M istrzostw ach Europy K adetek. M ed alistk a A k a d em ic k ic h M istrzo stw P o lsk i W S P i FU . A b so lw e n tk a W S P w C z ę sto c h o w ie (1 9 9 9 r.).
45 K om un ik at Ś l.O Z T S z dnia 3 k w ietn ia 1995 r., nr 136 ( W G iD )9 4 -9 5 .
46 „ G a zeta C z ę sto c h o w sk a ”, z 1 czer w ca 1995 r., A Z S W S P w y stę p o w a ł w sk ład zie: D ariu sz G a w o rsk i (B u rza W rocław ), Piotr W ie lo c h , Piotr Struś, P rzem y sła w K o rzec. T r zecie m iejsce o k a z a ło się s z c z ę ś liw e , g d y ż gw a ra n to w a ło p ojedyn k i o d o d a tk o w e m ie jsc e w I lid ze. W sie rp niu a z e te sia e y m ieli sp otk ać się z S p ó łd z ie lc ą P ło ck , do m eczu n ie d o sz ło , g d y ż p rzeciw n ik zre z y g n o w a ł z sz a n sy aw ansu.
47 F estiw a l T e n isa S to ło w e g o rozgryw any je s t c o r o c z n ie w C z ę s to c h o w ie w hali P o lo n ia , w ra m ach F estiw a lu o rg a n izo w a n e są: M ło d z ie ż o w e M istrzo stw a P o lsk i, M istrzo stw a P o lsk i w M i- n ite n is ie sto ło w y m , P o lsk a T O P 12 k ob iet, m ecz R ada M iasta - S y m p a ty cy A Z S W S P , Turniej
182 W i e s ł a w P ią t a , B a r b a r a P i ę t a
AZS W S P w nowym sezonie 1995/1996 w ystępow ał w tow arzystw ie najlepszych żeńskich zespołów w kraju. Pozyskano także strategicznego sp o n sora „Hutę C zęstochow a” oraz najbardziej utalentow aną zawodniczkę m ło d e go pokolenia Paulinę Joannę Narkiewicz z Siarki Tarnobrzeg za 70 m ilionów zł48.W klubie podpisano pierw szy kontrakt na grę w tenisa stołowego w AZS W S P 49.
Do sezonu 1995/1996 przygotowano się na zgrupowaniu w M akow ie Podhalańskim. W Akademickich Mistrzostwach Polski w Gliwicach (1995 r.) złote medale zdobyły M. Prejs i P. N arkiew icz50. P. N arkiew icz startow ała w kwalifikacjach olimpijskich w M anchesterze51. Dalsze jej sukcesy to m e dale (dwa srebrne i jed en brązowy) zdobyte podczas 64 IMP w B rzegu
Doi-52
nym oraz zw ycięstwo we współzaw odnictw ie PZTS .
W ekstraklasie podopieczne W. Pięty uplasowały się na szóstej pozycji, co było równoznaczne z kwalifikacjami do Pucharu Europy Nancy E v a n s 53. Statusu ligowca nie utrzymali studenci, którzy ostatecznie uplasowali się na dziesiątym miejscu. W ostatnim meczu zadebiutowali Bartłomiej i Paweł Pięta, M ariusz i Robert Frukaczowie oraz dziewięcioletni Michał K
uternoziń-d zien n ik arzy. Puchar Śląsk a A m atorów , M istrzo stw a Parlam entarzystów . W 2 0 0 0 r. o uternoziń-d b ę uternoziń-d z ie VI F estiw al, p o d cza s k tórego o d b ę d z ie s ię d z ie w ię ć różnych turniejów z liczb ą 6 0 0 z a w o d n i ków .
4S Paulina N a rk iew icz, ur. w 1975 r., w L ubartow ie, w y ch o w a n k a ta m tejszeg o Lew artu, p ó źn iej w y stę p o w a ła w M o to rze Lublin i Siarce T arnobrzeg. Od 1995 r. w C z ę sto c h o w ie . B y ła b rązow a m ed alistka M istrzo stw E uropy ju n io rek , brązow a m ed alistka A M Ś w g rze p o d w ó jn ej, w ie lo krotna m istrzyni P olsk i. D la A Z S W SP w y w a lc z y ła d z ie w ię ć m ed ali, puchar P o lsk i, d r u ż y n o w e w ic e m istr z o stw o P o lsk i, cztery tytu ły in d yw id u aln ych A k a d em ick ich M istrzostw ' P o ls k i, z ło te m ed ale w M P W S P i Fu, w ygrała p restiżo w y P o lsk a T op 12 kobiet. N a jle p sz a te n isistk a s to ło w a w historii A k a d e m ic k ie g o Z w iązki S p o rto w eg o w C z ę s to c h o w ie .
49 A rch iw u m KU A Z S W SP . U m o w a k lu b o w a p o m ię d z y P. N a rk iew icz a K U A Z S W S P (1 9 9 5 r.) b .sygn .
50 „G azeta W y b o rcza ” , z 2 5 listop ad a 1995 r. Z ło te m edale w y w a lc z y li: in d y w id u a ln ie P. N a rk ie w ic z , w g rze p od w ójn ej P. N a rk iew icz i M . Prejs, w grze m ieszan ej P. N a r k ie w ic z i P. Struś. 51 „ T e m p o ”, z 12 sty czn ia 1996 r. K w a lifik a cje o d b y ły się w M an ch esterze.
52 „ T em p o ”, z 4 m arca 1996 r.; „Trybuna Ś ląsk a” , z 4 m arca 1996 r.; „G azeta W y b o r c z a ” z 4 marca 19 9 6 r; „Sport” , z 4 marca 1996 r. W fin ale gry p o jed y n czej P. N a r k ie w ic z u le g ła A. M ik ija n iec 2:3 (1 1 , - 1 5 , - 1 4 , 18, - 2 2 ) , w grze p od w ójn ej w s p ó ln ie z J. L a n g o sz przegrały z ło ty m edal z parą A. Januszyk - A. M ik ija n iec, w g rze m ieszan ej partnerem P. N a r k ie w ic z byl J. K o ło d z ie jc z y k .
53 K om unikat PZ T S z d n ia 11 k w ietn ia 1 9 9 6 r„ nr 8 2 /9 5 /9 6 . (A k a d e m iczk i w y s tę p o w a ły w sk ła d zie: M . Prejs, M. S taszak i P. N a rk iew icz.
ski54. Rezerwa, w której występowały młode zawodniczki AZS, aw ansow ała do II ligi55. Awans w ywalczyły Olga Myga, Elżbieta Małczak, M arzena K u liń ska.
Pierwsze swoje ogólnopolskie medale zdobyli rów nież młodzi zawodnicy w Akademickich Mistrzostwach Polski we Wrocławiu, podopieczni B. Szczę- snej-N iepsuj (złoty medal B. Pięta, srebrny para B. Pięta i M. Kuternoziński, oraz brązowy M. Kulińska i Luiza Sewerynek). Olga M yga i para M arcin Jadczyk i Bartłomiej Pięta zdobyli pierwsze miejsce w Makroregionalnych M istrzostwach M łodzików 56. Kolejny złoty medal w yw alczyła P. N arkiew icz w A M P (W rocław - 1 9 9 6 r.)57.
Sezon 1996/1997 rozpoczęto zgrupowaniem kondycyjnym w Wicku k. Łeby bez najlepszej zawodniczki tego klubu P. Narkiewicz, która uczestni czyła w obozach kadry narodowej. W zmocniono zespół AZS WSP o m eda listkę mistrzostw Europy — reprezentantkę Litwy — Jolantę Prusiene.
W Pucharze Europy Nancy Evans zawodniczki AZS zadebiutowały w meczu z w icemistrzem Ukrainy — Stalą Alchevsk. W auli WSP C zęsto chow a AZS pokonał przeciwnika 4 :258. W drugiej rundzie tenisistki przeje chały ponad 7 tysięcy kilometrów i odniosły kolejny sukces w historii klubu — aw ansowały do trzeciej rundy po zwycięstwie nad portugalską M T M Mi- randella59. W trzeciej rundzie tego pucharu przegrały z SV Boblingen (N ie m cy) w stosunku 4:160.
Zakończone w Krakowie 65 IMP seniorów przyniosły klubowi AZS WSP kolejne medale, tym razem P. N arkiew icz zdobyła dw a medale (srebrny
54 K om unikat PZ TS z dnia 11 k w ietn ia 1996 r., nr 8 2 /9 5 /9 6 . S tu d en ci w y stę p o w a li w sk ład zie: P. Struś. P. K orzec, K r z y sz to f O palski (W and a K raków ), D. G aw orski.
55 ..Ż y c ic C z ę sto c h o w y " , z 13 m aja 1996 r. 56 Z d zien n ik a trenera W . Pięty.
57 „G azeta W yborcza", z 18 c z er w ca 1996 r.
S!i „G azeta W y b o rcza ” , z 31 sierp nia 1996 r. Punkty z d o b y ły P. N a rk iew icz — 2 ,5 , M . S taszak — 1 i M. Prcjs — 0 .5 .
59 „G azeta W y b o rcza ” , z 2 6 w rze śn ia 1996 r., Punkty w m eczu II rundy Pucharu E uropy N a n cy E van s M TM M iran d ella - A Z S W S P H uta z d o b y ły P. N a rk iew icz - 2 ,5 i M . S taszak 1,5. P o nadto barw b ron iła L. K urzaw a. B ył to bardzo w y cze rp u ją cy w yjazd , sam a p o d ró ż trw ała sz e ść dni. M iran n d ella to m ałe m ia steczk o leżą ce na p ó łn o c y P ortu galii. Z o sta liśm y p rzyjęci bardzo d ob rze, u d an ie za p ro m o w a n o m iasto C z ę sto c h o w ę .
60 B o b lin g en — d z ie ln ic a Stuttgartu (N ie m c y ), b y ły w icem istrz N ie m ie c — p o sia d a ją cy w sw ym sk ła d zie d w ie n atu ralizow an e C hinki; W eilu , G otsch oraz u ta len to w a n ą N ic o le D e lie , która przegrała z P. N a rk iew icz.
184 W i e s ł a w P ią t a , B a r b a r a P i ę t a
— w grze pojedynczej, a brązowy w grze podw ójnej61. Przed sezonem kandy datkami do j e d n e g o z medali były zawodniczki AZS WSP. O medale DM P walczyły trzy zespoły: w spom niany częstochowski AZS WSP, Wanda Kraków i Siarka Tarnobrzeg. W meczu „p raw dy”, który odbył się w auli WSP, AZS pokonał Wandę Kraków 4:3 i aw ansow ał na drugie miejsce w tabeli dzięki korzystniejszem u bilansowi piłek (+ 37)62.
Ostatnia kolejka nie przyniosła zmian w tabeli AZS WSP i podopieczne W. Pięty sięgnęły po swój pierw szy (srebrny) medal drużynowych Mistrzostw Polski (M. Staszak, P. Narkiewicz, J. Prusiene).
Kończący się sezon był mniej udany dla studentów WSP w ystępujących w II lidze (szóste miejsce). Drugi akademicki zespół kobiet występujący w II lidze zakończył rozgrywki na piątym miejscu63.
Sukces odniosły również w Pucharze Polski wicemistrzynie Polski. W rozgrywkach tych na szczeblu centralnym pokonały Gorzovię 4:0, Cyfral Lódź 4:2 i w Inowrocławiu tam tejszą Noteć 4:0 (J. Prusiene, M. Staszak i P. Narkiewicz) i odebrały z rąk przedstawiciela PZTS Sylwestra Małeckiego — Puchar Polski64. We współzawodnictwie sportowym PZTS z dorobkiem 17 480 punktów AZS WSP sklasyfikowany został na szóstej pozycji w Polsce65.
W trakcie przerwy rozgrywkowej z zespołu ubyła reprezentantka Litwy Jolanta Prusiene, a studia w WSP rozpoczęła Jolanta Pękała (w ielokrotna re prezentantka Polski). Ponownie przygotow ywano się do sezonu na zg ru p o w a niu w Wicku. Zaw odniczki i zawodnicy podczas zgrupow ania przebiegli plażą łebską 100 km.66.
W I rundzie pucharu Europy Nancy Evans (1997 r.) AZS WSP przegrał z m oskiewskim M F G S O 67. Tradycyjnie j u ż Akadem ickie M istrzostwa Polski
61 „Trybuna Śląska", z 3 m arca 1997 r.; „ T e m p o ” , z 4 marca 1997 r.: „ Ż y c ie C z ę s to c h o w y ”, z 4 marca 1997 r. W p ó łfin a le P. N a r k ie w ic z u leg ła A. Januszyk, w g rze d eb lo w ej w sp ó ln ie z W . Lityńska przegrały z para. J. L a n g o sz i D. N o w a ck a . M a gd alen a Staszak z d o b y ła bardzo dobre, d z ie w ią te m iejsce.
6~ Punkty zd ob yły: J. P rusiene — 2 ,5 i P. N a rk iew icz — 1,5 d la p rz e c iw n ic z e k W . L ityń sk a — 2 i A. K ursakow a — 2.
63 K om unikat Śl. O Z T S z d n ia 19 k w ietn ia 1997 r., nr 150 (A g n ie sz k a P ilaw sk a, L uiza K urzaw a, O lga M yga, M arzena K ulińska, E lżb ieta M ałczak , B eata K u rzelew sk a).
64 Z archiw um autora pracy. 65 Ib id em .
6<s Z d zien n ik a trenera W. Pięty.
67 „ Ż y c ie C z ę s to c h o w y ”, z 3 w rze śn ia 1997 r„ G azeta C zę s to c h o w sk a z d n ia 11 w r z e śn ia 1997 r. A Z S W SP i łuta przegrał z M G F S O M o sk w a 0:4.
(L ublin — 1997 r.) otwierały nowy sezonu. Studenci częstochowscy zdobyli 14 medali, w tym 3 złote, i tym samym pierwsze miejsce w punktacji zespołowej68.
Szczyt formy osiągnęły częstochowianki w czasie 66 Indywidualnych M i strzostw Polski Seniorów, które odbyły się w Ostródzie (1998 r.). Tam właśnie zdobyły wszystko, tzn. trzy złote medale. W pierwszym finale mistrzostw, w grze mieszanej Jolanta Pękała w raz z Lucjanem Błaszczykiem pokonali Dorotę N o w a c k ą i Piotra Skierskiego, w grze podwójnej J. Pękała i P. Nar- kiew icz po zwycięstwie nad parą z A nną Januszyk i W andą Lityńską z a p ew niły AZS drugi tytuł mistrza Polski. W finale kobiecym P. Narkiewicz zdekla sow ała A. Gieragę w stosunku 3:0 i zdobyła pewnie złoty m edal69.
Kolejne medale, tym razem w młodzieżowych mistrzostwach Polski, zdo była A. Smykow ska (brązowy — w grze pojedynczej), a B. Molik w raz siostrą Patrycją srebrny — w grze podwójnej.
70
W ekstraklasie AZS WSP Huta uplasował się na czwartym miejscu , re zerwa w ystępująca w I lidze była piąta71. Trzeci zespół AZS WSP występow ał w II lidze, — j e g o barw broniły kadetki Olga Myga, Elżbieta Małczak,
Ma-“Jl
rzena Kulińska oraz Agnieszka Pilawska Studenci Jacek Koziarski, Leszek Zając, Damian Polaczkiewicz, M arcin Jadczyk, Dariusz Gaworski i Paweł Pięta w rozgrywkach II ligi zostali sklasyfikowani na siódmej pozycji.
Sukcesy podczas Ogólnopolskiej Olimpiady M łodzieży (1998 r.) zanoto- wala m łodzież AZS WSP O. Myga i E. Małczak oraz B. Pięta i M. Jadczyk ".
Należy odnotować, że w sezonie 1997/1998 w ystartow aliśm y w strefie śląskiej we wszystkich kategoriach wiekowych, AZS WSP C zęstochow a osią gnął prestiżow e zw ycięstwo we współzaw odnictw ie Polskiego Związku Teni sa S tołow ego74. Tym samym zakończył się pięcioletni etap szkoleniowy, z n a czony wielom a sukcesami sportowymi i organizacyjnymi.
f>!< Ż y c ie C z ę s to c h o w y z dnia 7 w rze śn ia 1997 r., A M P o d b y ły się w L ublinie.
69 „ T e m p o ” , z 9 m arca 1998 r.; „G azeta W y b o rcza ” , z 9 marca 1998 r.; „ D zien n ik Z a c h o d n i” , z 9 marca 1998 r.. ..G azeta C zę sto c h o w sk a ” , z 12-18 marca 1998 r.; „N asz D z ie n n ik ” , z 10 mar ca 1998 r.
70 K om unikat PZTS nr 1 3 7 /9 7 9 8 .
71 K om unikat PZTS nr 140 /9 7 /9 8 . R ezerw a w y stę p o w a ła w sk ła d zie B eata M o lik , A n n a S m y k o w ska, M irclla C zajor, A nna Ś m ig a sie w ie z .
7' M ło d e z a w o d n ic z k i A Z S W SP w y w a lc z y ły sz ó stą p o zy cję.
73 O O M o d b y ła się w e W rześn i, z e sp ó ł kadetek A Z S W S P był piąty, kadeci byli na d ziew ią ty m m iejscu . W g rze p od w ójn ej M . Jadczyk w sp ó ln ie z D erw iszem (P o d g ó r z e K raków ) w y w a lc z y li brązow y m edal.
186 W i e s ł a w P ią ta , B a r b a r a P i ę t a
Marcin Jadczyk został powołany w skład reprezentacji Polski na M istrzo stwa Europy Kadetów, które odbyły się w lipcu 1998 r. we Włoszech.
Trenujący w AZS WSP niespełna osiemnastoletni Paweł Pięta wywalczył w barwach Polski srebrny medal w M iędzynarodowych M istrzostwach N ie miec Wśród Nieslyszących.
4. Z a k o ń czen ie
Tenis stołowy przez ten okres (1 9 8 9 -1 9 9 8 ) w częstochow skim AZS w y korzystał sw ą szansę rozwojową. Stał się silnym ośrodkiem kobiecym tej dys cypliny w kraju. Zawodniczki i zawodnicy tego klubu zdobywali m edale we wszystkich kategoriach wiekowych w M istrzostwach Polski. Wyższa Szkoła Pedagogiczna stworzyła bardzo dobre warunki do uprawiania tego sportu na wysokim poziomie sportowym. Sekcja ta otrzymała pomoc finansow ą od sym patyków AZS WSP. AZS C zęstochow a poprzez tenis stołowy godnie pro mował wojew ództw o, miasto, uczelnię i sport akademicki w Polsce i w Euro pie.
