Bronisław Nadolski
Oddział Toruński (1946)
Pamiętnik Literacki : czasopismo kwartalne poświęcone historii i krytyce
literatury polskiej 53/3, 317-323
ludzi zasłużonych na polu literatury i nauki. 3 V 1957 odbyła się w murach Uni wersytetu uroczysta akademia w 150 rocznicę urodzin Wincentego Pola, na której w imieniu instytucji polonistycznych wygłosił odczyt Tadeusz Mikulski. W dwa lata później, 27 II 1959, uroczystą akademię poświęcono pamięci prof. Mikul skiego, byłego przewodniczącego Wrocławskiego Oddziału Towarzystwa, z refe ratami Zdzisława Libery, Bogdana Zakrzewskiego i Czesława Hernasa. 13 III 1959 — uroczyście otwarto Rok Słowackiego odczytami Bogdana Zakrzewskiego i Mieczysława Inglota.
Sesja w 150 rocznicę urodzin Juliusza Słowackiego odbyła się 13—14 XI 1959; wygłoszono następujące referaty: Marian Jakóbiec, S łowacki i Słowiańszczyzna;
Bogdan Zakrzewski, Sło wacki w kry ty c e r o m a n ty c z n e j; Stanisław Kolbuszewski, Z d z ie jó w ku ltu Słowackiego na Śląsku; Mieczysław Inglot, „Fantazy”. (U źródeł poetyckiego natchnienia); Zbigniew Barański, Sło wacki w kręgu rosyjskich s y m bolistów.
19 XII 1960 zorganizowano uroczystą akademię poświęconą twórczości Marii Konopnickiej, ze słowem wstępnym Bogdana Zakrzewskiego i odczytem Jerzego Cieślikowskiego.
Równolegle do działalności odczytowej publicznej rozwijała się współpraca Oddziału z WODKO, która trwała do chwili rozwiązania tej instytucji. W latach 1955—1957 urządzono tam 7 odczytów (3 z nich wygłosił Bogdan Zakrzewski, pozostałe — Stanisław Bąk, Lesław Eustachiewicz, Eugeniusz Sawrymowicz i Ma ria Straszewska), których ogółem wysłuchało około 700 osób.
M ie czysła w Inglot
ODDZIAŁ TORUŃSKI (1946)
Oddział Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza w Toruniu po w stał 29 XI 1946. Dnia tego zebrały się w lokalu Zakładu Literatury Polskiej Uniwersytetu 32 osoby. O celach, zadaniach i organizacji Towarzystwa mówił prof. К. Górski. Powoławszy do życia Oddział w Toruniu, wybrano Zarząd w składzie: prof. E. Kucharski (przewodniczący), prof. T. Makowiecki (zastępca przewodniczącego), mgr A. Hutnikiewicz (sekretarz). W części naukowej zebra nia Tadeusz Makowiecki przedstawił referat Na marginesie twórczości Norwida.
Po zalegalizowaniu statutu Towarzystwa przez władze administracyjne w War szawie, co nastąpiło w czerwcu 1947, Oddział w Toruniu mógł się także uważać za formalnie istniejący.
Prace w Towarzystwie podejmowano w nawiązaniu do jego przedwojennych tradycyj. Prof. Kucharski był wyrazicielem myśli, by członkowie Towarzystwa referowali własne prace naukowe, by to było naprawdę towarzystwo naukowe, współpracujące z „Pamiętnikiem Literackim”, zasilające pismo pracami nauko wymi, a zwłaszcza recenzjami, które w „Pamiętniku” zawsze za słabo były re prezentowane. Prof. Górski chciał widzieć w Towarzystwie ognisko wymiany myśli naukowej nie tylko dla naukowców, ale i nauczycieli literatury. Prof. Za- wodziński, a za nim prof. Makowiecki radzi byli widzieć w Towarzystwie insty tucję żywą, odbywającą stałe zebrania co dwa tygodnie. W tym kierunku szły pierwsze zajęcia Oddziału, które samo życie potem modyfikowało. Były to zebra nia kilkunastu osób, tylko wyjątkowo liczniejsze, na których profesorowie i asy stenci referowali swe prace naukowe. Najczęstszymi prelegentami byli: Karol Wiktor Zawodziński, Konrad Górski, Tadeusz Makowiecki, Henryk Elzenberg, Czesław Zgorzelski i Irena Sławińska. Urządzano też w pierwszych latach
istnie-nia Oddziału dyskusje nad publikacjam i naukowymi. Dyskutowano nad książką Konrada Górskiego Poezja jako w y raz, publikacją W acława Borowego O poezji
p olskiej w XV III wieku, nad wydaną pod redakcją Kazim ierza Budzyka S t y l i s ty k ą te oretyczną w Polsce, nad książką Renégo W elleka i A ustina Warrena Theory of Literature.
Od końca r. 1949 zaczęły się kruszyć szeregi w spółpracow ników Oddziału. Bodaj najczynniejszy referent i dyskutant, prof. Zawodziński, po krótkiej chorobie rozstał się z życiem 14 X II 1949. Prof. Kucharski uczestniczył ostatni raz w pra cach Towarzystw a w połowie grudnia 1950, potem zapadał na zdrowiu i korzystał z urlopów. Pełen żyw otności i oddania Tow arzystw u był aż do końca życia prof. M akowiecki. W idziało się go na zebraniach aż po koniec r. 1951: w kw ietniu referow ał pracę o Wietrze od morza, później nieraz jeszcze zabierał głos w dysku sjach, aż nieoczekiw anie zapadł poważnie na chorobę serca i zmarł w maju 1952. Już od jesieni 1950 nie było w Towarzystwie asystentów : Ireny Sław ińskiej i Cze sław a Zgorzelskiego, którzy odeszli do Lublina. Tow arzystw o zdawało się iść m im o tych szczerb i utrat dawnym torem. Prof. Górski m iał zawsze ze sw ego bogatego warsztatu naukowego coś do przedstaw ienia w Towarzystwie, korzy stano też z uczynności prof. Elzenberga, zapraszano budzących niejakie nadzieje naukowe mgra Henryka M oesego i mgra Józefa Czerniego, przyjeżdżali do Torunia z odczytam i dr Jerzy Pelc, dr Maria Rzeuska, prof. W itold Chwalewik, red. dr J e rzy Fłom ieński.
W roku 1952 referow ali swe prace naukowe profesorowie toruńscy: Konrad Górski, Henryk Elzenberg, B ronisław Nadolski, z przyjezdnych — Witold Chwa lew ik, W itold Klinger, Eugeniusz Sawrym owicz. Piękną prelekcję o prapremierze
Wesela m iał Adam G rzym ała-Siedlecki z Bydgoszczy. A le rok 1952 był dla To
w arzystw a tragiczny przez śmierć dwóch jego pierw szych przewodniczących: 6 m aja zmarł prof. M akowiecki, niedługo potem, 12 sierpnia — prof. Kucharski. Zm arłym urządziło Tow arzystw o M ickiew iczow skie w espół z Towarzystwem N aukow ym w Toruniu żałobne akademie, których trw ałą pamiątką stały się pośw ięcone im zbiorowe publikacje: Tadeusz Makow iecki (Toruń 1956) i Eugeniusz
Kucharski (Toruń 1957), gdzie znalazły się w ygłoszone na akademiach prelekcje
o zm arłych, bibliografia ich prac naukowych i pewne naukowe inedita.
Od roku 1551 podejm ował Zarząd Głów ny usilne starania o w erbowanie now ych członków Towarzystwa, głów nie wśród nauczycielstw a. Akcja ta dała pew ne osiągnięcia także i w Toruniu, zwłaszcza że członkowie dostawali bez płatn ie „Pamiętnik L iteracki”, co było niem ałą siłą atrakcyjną. Potem jednakże zm ienił się sposób adm inistrowania tym czasopism em i w samym rozpędzie w erbunkow ym nadchodziły w yjaśnienia każące tę akcję powstrzym ywać, bo nie m ożna było już liczyć na bezpłatne otrzym yw anie „Pam iętniką”. Z liczby 40 członków Oddziału w r. 1951, w dwa lata potem m ieliśm y już ich tylko 30, a później jeszcze mniej. Z zabezpieczeniem audytorium na prelekcjach bywało różnie: n iew ielkie środowisko toruńskie, nasycone dość silnie odczytami, w w y padku atrakcyjności nazw iska prelegenta czy tem atu liczyć m ogło na większą frekw encję; kiedy indziej audytorium sprowadzało się do grona pracowników naukowych katedry i studentów z lat starszych. Nie uciekano się nigdy do za m iany naukowych odczytów w lekcje uzupełniające dla m łodzieży gim nazjalnej. Praktykow ano natom iast niekiedy łączne zebrania naukowe Towarzystwa M ickie w iczow skiego z Tow arzystwem Filologicznym czy z K om isją Filologiczną Tow a rzystw a N aukow ego w Toruniu, by w gronie bardziej zainteresow anych ludzi dzielić się w ynikam i pracy naukowej. Trzeba zauważyć, że i tu środowisko to ruńskie zaczęło odczuwać pew ne niebezpieczeństwo, odpadały bowiem od U
ni-w ersytetu niektóre katedry, szczególnie — co najboleśniejsze — katedry filologii nowszych.
Przychodziło w obec tego w pewnej mierze posługiwać się prelegentam i za proszonym i z innych środowisk, choć ambicją Oddziału Toruńskiego, zwłaszcza od czasu przejęcia nad nim opieki przez prof. Nadolskiego w r. 1953, było urządza nie imprez odczytow ych w łasn ym i siłam i. W roku 1953 odbyły się odczyty m iejsco w ych prelegentów i zaproszonych spoza Torunia: Bogdana Zakrzewskiego, (Wro cław), Janiny K ulczyckiej-Saloni, Jerzego Ślizińskiego i Stefana Swierzew skiego (Warszawa). Za p ew ien sukces Torunia m ogliśm y uważać zorganizowanie siłam i m iejscow ym i (profesorowie: Konrad Górski, Bronisław Nadolski, W itold Łuka szew icz, Andrzej Bukowski; asystenci: Sław om ir Rogowski, Antonina Bartoszewicz, Czesław N iedzielski, Teresa Skubalanka) w 1955 r. cyklu odczytów poświęconych M ickiew iczow i i rom antyzm owi, tym bardziej że później niektóre prelekcje po wtórzono na akadem ii m ickiew iczow skiej urządzonej staraniem U niw ersytetu M ikołaja Kopernika i Tow arzystw a N aukowego w Toruniu. W roku 1956 zorga nizow ano rów nież z udziałem m iejscowych prelegentów niem al w szystkie od czyty. Do udanych należał cykl odczytów poświęconych Sienkiew iczow i (1957); spośród m iejscow ych członków Towarzystwa prelekcje w ygłosili: Bronisław N a dolski, Artur H utnikiew icz, z asystentów : Anną Krzewińska, Antonina Barto szewicz, Czesław N iedzielski. Z prelegentów zam iejscow ych m ieliśm y w owym roku Czesława Zgorzelskiego, W incentego Danka i Jarosława M aciejewskiego. Z późniejszych udatniejszych imprez, starannie przygotowanych i dobrze w ykona nych, obliczonych na szersze oddziałanie na m iejscowe społeczeństwo, był urzą dzony 20 X II 1959 w ieczór Słow ackiego, na którym z odczytam i wystąpTi: K on rad Górski, B ronisław Nadolski, W alerian Preisner, a polonistyczna m łodzież u n i w ersytecka (6 osćb) w ystąpiła z recytacjam i poezji Słowackiego. Podobnego cha rakteru były dwa w ieczory Kasprowicza, pierwszy urządzony w inowrocławskim teatrze 12 X 1960 staraniem Oddziału Toruńskiego i m iejscow ego kom itetu, z prelekcjam i Konrada G órskiego i Bronisław a Nadolskiego, drugi w Toruniu, 21 X II 1960, z odczytam i Konrada Górskiego, Bronisław a N adolskiego i Artura H utnikiewicza.
Dobre przyjęcie akadem ii kasprowiczowskiej w Inowrocławiu, w ielk ie zrozu m ienie tam tejszych czynników partyjnych i m iejskich dla spraw ośw iatow o- -kulturalnych dały asumpt do stw orzenia Oddziału Towarzystwa w Inowrocławiu, co nastąpiło 27 IV 1961. Poprzednio staraniem Oddziału Toruńskiego podobne Od działy powołane zostały do życia w Bydgoszczy (18 IV 1961) i w Grudziądzu (23 IV 1961). Na zebraniach organizacyjnych zapoznawano obecnych z dziejam i To w arzystw a, z jego nikłym i początkami i późniejszym św ietnym rozkwitem.
O d c z y t y i d y s k u s j e w l a t a c h 1946—1961
1946 16 V — Henryk Elzenberg i Karol
29 X I — Tadeusz M akowiecki, Na Wiktor Zawodziński, Głos w dyskusji
marginesie twórczości Norwida. nad książką K. Górskiego „Poezja jako w y r a z ”;
1^47 7 X I — Eugeniusz Kucharski, Czym
21 III — C zesław Zgorzelski, Poję- jest, a czym nie jest teoria literatury; cie d u m y w polskiej poezji przedrom an- 5 X II — Henryk Elzenberg,
Dyna-tycznej; miczne pie rw iastki a r ty z m u prozy.
25 IV — S tan isław Skim ina, W pra- 1948
cowni nowołacińskiego p o e ty J. Dan- 23 I — Karol Wiktor Zawodziński,
27 II — Stanisław Lisow ski, Na
marginesie książki prof. К. Górskiego „Poezja jako w y r a z ”;
7 V — Irena Sław ińska, Zagajenie
dy sku sji nad „ S tylisty k ą te oretyczną w Polsce” pod redakcją K. Budzyka;
11 VI — Karol Wiktor Zawodziński i Czesław Zgorzelski, Głos w dyskusji
n ad książką W. Borowego „O poezji p o l s k ie j w X V III w i e k u ”;
6 X I — Konrad Górski, „D ziadów "
III cz. w stosunku do prom eteizm u starożytn ego i n owożytnego;
27 X I — Karol Wiktor Zawodziński i Czesław Zgorzelski, K t o stał pod je d
n y m pła szczem u podnóża pomnika Piotra Wielkiego;
11 XII — Konrad Górski, „G raży
n a ” Mickiewicza.
1949
29 I — Karol Wiktor Zawodziński,
„Studia z w e rsy fik a c ji” Marii Dłuskiej;
12 II — Tadeusz M akowiecki, O „Kordianie” Słowackiego;
26 II — Karol Wiktor Zawodziński, O „Latarni czarnoksięskiej” K r a s z e w
skiego;
19 III — Helena Obiezierska, C zło
w i e k jako te m a t w powieściach W e y s senhoffa;
7 V — Irena Sław ińska, S p ra w o
zd anie ze Zjazdu D ele gató w O ddzia łó w T o w a r z y s tw a w Warszawie; Konrad Górski, Uwagi o „Balladynie” ;
21 V — Irena Sław ińska, O książce
R. Welleka i A. Warrena „Theory of L ite ra tu re”;
11 VI — Karol Wiktor Zawodziński, O nie znanych powieściach S ien k iew i
cza;
10 X II — Konrad Górski, Jakub
W u jek jako pisarz.
1950
3 III — Tadeusz M akowiecki. Rola
m u z y k i w e wczesnej tw órczości W y spiańskiego;
5 V — zebranie pośw ięcone pamięci prof. Karola Wiktora Zawodzińskiego: Konrad Górski, Spuścizna literacka śp.
prof. Zawodzińskiego; Tadeusz Mako
w iecki, K. W. Z aw odziński jako k r y t y k
liryki; Leopold R osental, K. W. Z a w o dziń ski w obec literatury rosyjskiej;
16 V — Henryk Elzenberg, E ks
presja pozaestetyczna i es tetyczna;
2 VI — Edmund Rzeszow ski, Barok
w literaturze rosyjskiej;
27 X — Tadeusz M akowiecki, O m u
z y c zn y m liryzmie Słowackiego.
1951
12 I — H enryk M oese, Ideologia
„Chłopów”;
13 III — Bronisław Nadolski, Zain
teresowania literackie w ś r ó d chłopów ziemi łańcuckiej;
6 IV — Tadeusz M akowiecki, „Wiatr
od m o rz a ” Żeromskiego;
18 V — Józef Czerni, T w ó r czość Jarosława Iw aszkie w ic za w d z ie sięcioleciu 1925—1935;
18 VI — Jerzy Pelc, Przedmio t
prze d sta w io n y w dziele literackim;
3 X — Maria Rzeuska, O m etodę
analizy ję zy k o zn a w c ze j g w a r y dzieła literackiego („Chłopi” Reymonta);
16 X I — Konrad Górski, K r y ty c zn a
ocena dzieła literackiego;
28 X I — W itold C hw alew ik, Uwagi
k ry ty c zn e o wznow ien iu „Wielkiego t e stam en tu ” Villona w przekładzie Boya; 14 X II — Jerzy Eugeniusz Płom ień-
ski, Berent jako pisarz społeczno-naro-
dowy.
1952
11 I — Henryk Elzenberg, Uroki
estetyczne ekspresji;
2 II — B ronisław Nadolski, Odro
dzenie w ujęciu nauki radzieckiej;
5 III — B ronisław Nadolski, Głos
w d y sku sji nad spraw am i o św ia ty i k u l tu ry w n o w e j konstytucji;
12 III — Konrad Górski, Rewolucja
ję zy k o w a polskiej reformacji;
10 VI — W itold Chwalewik, Z a
gadnienie interpreta cji „Grobu Aga- m em non a”;
20 VI — Adam G rzym ała-Siedlecki. O p raprem ierze „Wesela”;
26 VI — A kadem ia dla uczczenia pam ięci prof. Tadeusza M akowieckiego:
Stefan Srebrny, Zagajenie; Konrad Gór ski, T. M akow iecki jako te o r e t y k lit e
r a tu r y ; Jadwiga Paw łow ska-P uciatow a, T. M akow iecki ja ko h istoryk sztuki;
Maria Puciatow a, T. M akow iecki jako
bibliotekarz; Julia Cywińska, Pedagog i w ych ow aw ca; H enryk Elzenberg, A r ty sta i te o r e ty k sztuki;
10 X — Eugeniusz Sawrym owicz,
Ideologiczna in terpretacja „Balladyn y”: 22 X I — Akadem ia dla uczczenia
pamięci prof. Eugeniusza Kucharskiego: Stefan Srebrny, Zagajenie; Bronisław Nadolski, Eugeniusz Kucharski — ba
dacz literatury; W ładysław Floryan,
Eugeniusz Kucharski jako te o r e ty k l i teratury; Zygm unt Czerny, W spom nie nie koleżeńskie o Eugeniuszu Kuchar skim; A rtur H utnikiew icz, Działalność nauczycielska Eugeniusza Kucharskiego;
28 X I — W itold K linger, O ź r ó
dłach rosyjskic h „Drogi do R o s ji” Mic kiewicza.
1953
2 III — Bogdan Zakrzewski, P o
czątk i polskiej litera tu ry soc jalistyc z nej;
30 III — Konrad Górski, Przekład
„Nowego T e sta m e n tu ” w „P o sty lli” Reja na tle biblii polskiej X V I w.;
17 IV — W alerian Preisner, Stan
badań dantologicznych w Polsce;
27 IV — Janina K ulczycka-Saloni,
Prasa ta jn a p ow stan ia styczniowego;
11 V — B ronisław Nadolski, In te r
media polskie z końca X V II wieku;
20 X I — Jerzy Sliziński, Działal
ność braci czeskich w Polsce;
9 X II — S tefan Sw ierzew ski, P o
glądy K raszew skie go na sztukę O dro dzenia.
1954
15 III — Roman Pollak, W drodze
do s y n te z y polskiego Odrodzenia;
28 III — Ryszard M atuszewski, Do
robek dziesięciolecia Polski L u dow ej ub dziedzin ie w spółczesn ej literatu ry i k r y t y k i literackiej;
25 IV — S tan isław Frybes, Osią
gnięcia nauki o p o z y ty w iz m i e w o sta t nim dziesięcioleciu;
25 V — Konrad Górski, Zagadnie
nie em endacji te k stu dzieł Mickiewicza;
5 X — B ronisław Nadolski, Bada
nia nad literaturą■ X V II w. w ostatnim dziesięcioleciu (odczyt w ygłoszony rów
nież w W arszawie, Poznaniu i Gdań sku);
22 X — W alerian Preisner, Polski
makaronista [Orzelski] naśladowca Fo- lenga, z początku X V II w.;
24 XI — Stefan Sw ierzew ski, K r a
s ze w ski jako badacz ję zy k a polskiego.
1955
Cykl odczytów o Adamie M ickie w iczu i rom antyzm ie w 100 rocznicę śm ierci poety:
14 X — Bronisław Nadolski, R o
m a n ty z m w literaturach europejskich;
21 X — Sławom ir Rogowski, M ickie
w icz jako k r y t y k literacki;
26 X — Czesław Niedzielski, Zycie
i tw órczość M ickiewicza w Rosji;
4 X I — Antonina Bartoszewicz,
Pan Tadeusz;
11 X I — W itold Łukaszewicz, L e
gion Mickiewicza;
18 X I — Andrzej Bukowski, Z d z ie
jó w recepcji Mickiewicza na Pomorzu;
3 X II — Konrad Górski, Sło wnik
m ic k ie w ic zo w sk i ;
9 X II — Teresa Skubalanka, Praca
M ickiewicza nad ję z y k i e m „Pana T a deu sza”.
1956
9 1 — Irena Sław ińska, Proza a r t y
sty czn a Norwida;
24 II — Bronisław Nadolski, H en
r y k Molier, human ista gdański z poło w y X V I wieku;
23 III — B ronisław Nadolski, Wo kół lw o w s k ie j profesury Jana K a s p ro
wicza;
12 IV — W iesław Mincer, O nie
znanych utworach Naruszewicza i N ie m cewicza; W alerian Preisner, Recepcja
fragm en tu „Orlanda szalonego” u N a ruszewicza;
20 VI — B ronisław Nadolski, K s z t a ł
tow anie się życia literackiego na Po m orzu го dobie Odrodzenia;
. 27 VI — Artur H utnikiew icz, S te fan Grabiński, życie i twórczość;
13 X I — B ronisław Nadolski, Uczo
n y gdański, B artłom ie j Keckerm ann;
20 X I — Bożena Osm ólska- -Piskorska, K o n flik t T o w a r z y s tw a Nau
kowego w Toruniu z policją pruską.
1957
Cykl odczytów pośw ięconych H en rykow i Sienkiew iczow i, w ygłoszony w okresie 21 I — 22 II:
21 I — B ronisław Nadolski, Sien
k ie w ic z w św ietle s w e j korespondencji z pisarzami, uczonymi i w y d a w c a m i;
28 I — Jarosław M aciejewski, „Za
c h le b em ” Sienkiewicza;
1 II — Anna Krzewińska, „Li
s t y z A m e r y k i” Sienkiewicza;
8 II — Antonina Bartoszewicz, „ T r y
logia” w św ietle dotych czasow ych b a d a ń ;
15 II — Czesław N iedzielski, P o
g lądy estetyczn e Sienkiew icza (odczyt
w ygłoszony również 14 III na k onferen cji polonistów w Sierpcu);
22 II — Artur H utnikiew icz, Sien
kie w ic z a Młoda Polska;
9 III — W incenty Danek, P u b licy
s ty k a i pow ieść K raszew skiego zw ią z a na z p ow staniem sty c z n io w y m (odczyt
dla pracowników naukowych Katedry Literatury Polskiej);
9 III — W incenty Danek, P u b licy
s ty k a i działalność Kraszew skiego w la tach 1859—1872;
lß III — Czesław Zgorzelski, O sz tu
ce lirycznej Mickiewicza (odczyt dla
pracow ników Katedry L iteratury P ol skiej i Pracow ni Słow nika M ickiew i czowskiego) ;
16 III — Czesław Zgorzelski, R o
m a n ty z m w Polsce.
1958
28 IV — Leonard Jarzębow ski, H en
r y k Nitsc hmann z Elbląga jako miłośnik lite ra tu ry i ku ltu ry po lsk ie j;
14 X — Leon W itkowski, E lem e n ty
an tyc zn e w lu dow e j zagadce polskiej;
21 X — A ntonina Bartoszewicz* Z badań nad recepcją litera tu ry fra n
cuskiej w Polsce w latach 1831—1863;
4 X I — Antonina Bartoszewicz*
Stan badań nad K r a s z e w s k im (odczyt
w ygłoszony rów nież 7 X I w Elblągu); 18 XII — Bronisław Nadolski, Sp ra
wozdanie ze Zjazdu Polonistów 10— 13 X II w W arszawie (odczyt w ygłoszony
dla nauczycieli polonistów w Toruniu). 1959
10 III — Konrad Górski, O nom a
sty k a Mickiewicza;
20 IV — B ronisław Nadolski, „Insti-
tutio L ite ra ta ” — toruńskie w y d a w n i c tw o pedagogiczne z czasów. Batorego;
27 IV — Andrzej Bukowski, Z z a
gadnień p o z y ty w iz m u w zaborze pru s kim;
9 VI — Bronisław Nadolski, R e ce p
cja Terencjusza w Gdańsku za O dro dzenia;
28 X — B ronisław Nadolski, R e n e
sansowa i baro kow a w y m o w a w d a w n e j Polsce (odczyt w ygłoszony rów nież 17 X II w Instytucie Badań Literackich w Warszawie);
20 X II — Wieczór Słow ackiego w Toruniu: B ronisław Nadolski, K s ią ż
ka J. Tretia ka o Sło w ackim i burza nią w yw ołan a; Walerian Preisner, S ło wacki w piśm ien nictw ie włoskim ; K on
rad Górski, Humor Słowackiego. R ecy tacje utw orów Słow ackiego w w ykon a niu studentów -polonistów : I. Banaszak, Z. Przepiórki, R. Sm ielew sk'ej, J. T y - borczyka, E. Śliw ianki, E. M iszewskiej.
1960
11 III — Irena Sław ińska, O d y s k u
sji meto dolo gicznej w Stanach Z je d n o czonych;
24 IV — Bronisław Nadolski, Jan
z Ludziska — p ie r w s z y humanista p o l ski (odczyt w ygłoszony na otwarciu cyklu prelekcji w ramach M ilenium w Strzelnie);
22 VI — B ronisław Nadolski, O s ta t
nie badania niemieckie nad w c ze s n y m Oświeceniem w Polsce;
w Teatrze w Inowrocławiu: Konrad Górski, „Marchołt” jako sy n te za t w ó r
czości Kasprow icza przed „Księgą ubo gich”; Bronisław Nadolski, Jan K a s p ro w icz jako profesor U n iw er syte tu L w o w skiego (odczyt w ygłoszony również: 13 X I w Gdańsku i 17 X II w S ied l cach). R ecytacje utw orów poety w w y konaniu aktorów inow rocław skich.
21 X II — Wieczór kasprowiczowski w Toruniu: Konrad Górski, P roble m a
ty k a miłości u Kasprowicza; Bronisław
Nadolski, Jan K a s p ro w ic z jako profe
sor U n iw er syte tu Lwow skiego; Artur H utnikiew icz, K a s p ro w ic z i P r z y b y s z e w
ski.
1961
14 II — S tefan Swierzewski, K r a sze w ski jako znawca historii (prehi storii);
1 III — Konrad Górski, Historia
tekstu „O dy do m ło dości”. Próba je j ustalenia;
Bronisław Nadolski
ODDZIAŁ GDAŃSKI (1947)
W bieżącym roku Oddział Gdański T ow arzystw a Literackiego im. Adama M ickiewicza obchodzi 15-lecie is tn ie n ia 1.
Zebranie konstytucyjne Oddziału odbyło się 26 III 1947 w Sopocie; powołano w ów czas Zarząd i w ygłcszono pierw szy odczyt pt. Słowo w poezji Asnyka. P rele gentem był głów n y inicjator utw orzenia Oddziału i pierw szy jego przewodniczący, dr M. D es L o g e s2. W organizowaniu Oddziału brało udział ponadto kilku nauczy- cieli-p olon istów , z ów czesnym kierownikiem Ośrodka M etodycznego Języka P ol skiego w Gdańsku, drem K. M ężyńskim. Zadaniem p ow stałego Oddziału m iało być rozw ijanie szerokiej akcji popularyzatorskiej, głów n ie w środowisku nauczy cielskim , i podejm ow anie — wobec braku uniw ersytetu na W ybrzeżu — zespoło w ych prac naukow o-badaw czych z zakresu literatury polskiej. Toteż działalność kolejnych Zarządów* skupiała się w okół tych założeń programowych.
1 D okładniejsze om ów ienie historii Oddziału za lata 1947—1955 zob. w: А. В o - c h e ń s к i, Oddział Gdański T o w a r z y s tw a Literackiego im. A dam a Mickiewicza.
1947—1955. „Rocznik G dański”, 1955, t. 14, s. 488—492.
2 Zob. A. B o c h e ń s k i : 1) Marian Des Loges. „Rocznik G dański”, 1956/1957, t. 15/16, s. 562—568. 2) Wspomnienie o Marianie Des Loges. (12 wrześn ia 1898 —
3 czerw ca 1957). „Pam iętnik L iteracki”, 1958, z. 1, s. 347—351.
* K olejnym i przew odniczącym i Oddziału byli: dr M. D es Loges (1947—1953), doc. dr A. B ukow ski (1953—1957), dr A. Bocheński (1957—1959), doc. dr A. B u kow ski (1959— 1962). K olejne siedziby Oddziału: Biblioteka Gdańska PA N (1947— 18 IV — B ronisław Nadolski, S ie
dem dziesiąt pięć lat T o w a r z y s tw a L i t e rackiego im. A dam a Mickiewicza. (1886—
—1961) (odczyt w ygłoszony na otwarcie Oddziałów: 18 IV w Bydgoszczy, 23 IV w Grudziądzu, 27 IV w Inowrocławiu);
7 XI — K onferencja sprawozdawcza z Ogólnopolskiego Zjazdu D elegatów Towarzystwa Literackiego im. Adama M ickiewicza w Opolu (26—27 X): J e rzy Kasprzyk, Ogólne uwagi o s tr o
nie organizacyjn ej Z ja zdu i referatach n aukowych dotyczących Odrodzenia i O- świecenia; Jerzy Speina, O r e fe ra tach n aukowych dotyczących p ó ź n ie j szej literatury.
28 X I — Leon W itkowski, W p ł y w y
Symphosiusa na polskie zagadki l i t e rackie.
