Biuletyn Informacyjny
Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie
ISSN 2082-2650 Nr 2 (80) Lipiec 2013
absoLutorIa 2013
Zdjęcia: Kinga Brandys, Juliusz Samborski
Biuletyn Informacyjny nr 2 (80) 2013
1
Biuletyn Informacyjny – Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie. Wydawany za zgodą Rektora PUM Redakcja: Dagmara Budek – redaktor naczelny, Kinga Brandys, Bogusława Romaniak, Jacek Rudnicki, Sławomir Szymański
Nakład 520 egz. Adres Redakcji: Biblioteka Główna PUM, al. Powstańców Wlkp. 20, 70 -110 Szczecin, tel. 91 441 45 00, e -mail: biblioteka@pum.edu.pl
Skład: Waldemar Jachimczak. Druk: ZAPOL, 71 -062 Szczecin, al. Piastów 42, tel. 91 435 19 00, www.zapol.com.pl Redakcja zastrzega sobie prawo do skracania i redagowania otrzymanych tekstów
W
numerze Biuletyn Informacyjny
2 Z obrad Senatu PUM 3 Nominacja profesorska
Prof. dr hab. n. med. Jacek
Rudnicki
5 Zachodniopomorski Nobel 2012 6 Program Asklepios
8 Nowy dyrektor szpitala na Pomorzanach 9 Stypendium razy trzy
10 Punktacja jednostek PUM na podstawie algorytmu za lata 2010–2012
12 Szczeciński wynalazek nagrodzony w Genewie 15 Vivat medicina! Złoty jubileusz absolwentów PAM 17 Dyplomatorium 2013 – uroczystość czepkowania
pielęgniarek i położnych
18 Konferencje, zjazdy, szkolenia Dawca po zatrzymaniu
krążenia
Konferencja nauk o
zdrowiu
Fascynacje… Pomiędzy mózgiem a sztuką,
pomiędzy prawdą a kłamstwem…
Międzynarodowa konferencja Second Baltic Stem
Cell Meeting
Pierwsza konferencja Polskiego Towarzystwa
Medycyny Regeneracyjnej Konferencja wydawców publikacji
naukowych
Realizacja projektów unijnych w Samodzielnej Pracowni
Fizjoterapii i Odnowy Biologicznej 31 Absolutoria 2013
32 Wizyta w Słowenii
33 MAM PUM – medycyna jest sztuką spotkania z drugim człowiekiem
39 Biblioteka przestrzenią dla kreatywnych 40 Dumpumki, czyli o studentach Dziecięcego
Uniwersytetu Medycznego PUM w Szczecinie 42 Nagroda dla studentów STN PUM
43 Akademicki Szczecin podsumował półrocze 44 Narodowy Alert Cholesterolowy
46 Z życia studentów Przeciw
białaczce
Prawo i
medycyna
Zjazd delegatów IFMSA
-Poland
z obrad senatu pum
Na posiedzeniu Senatu w dniu 29 maja 2013 r.
pozytywnie zaopiniowano:
awans prof. dr. hab. Andrzeja Pawlika na sta‑
–
nowisko profesora zwyczajnego PUM;
awans prof. dr. hab. Jacka Rudnickiego oraz –
dr hab. Moniki Białeckiej na stanowiska profe‑
sorów nadzwyczajnych PUM;
powołanie prof. dr. hab. Ireneusza Kojdera –
do funkcji kierownika Katedry Neurochirurgii;
powołanie dr. hab. Leszka Sagana do funkcji –
kierownika Oddziału Klinicznego Neurochirurgii i Neurochirurgii Dziecięcej;
powołanie na kolejny okres dr. hab. prof. nadzw.
–
PUM Stanisława Zajączka do funkcji kierownika Samodzielnej Pracowni Cytogenetyki PUM;
kandydatów do medalu „Za zasługi dla PAM”;
–
kandydatów do odznaczeń państwowych.
–
Podjęto uchwały w sprawach:
ustalenia zasad i trybu przyjmowania kandydatów –
na studia stacjonarne i niestacjonarne na Pomor‑
skim Uniwersytecie Medycznym w Szczecinie w roku akademickim 2014/2015;
zatwierdzenia sprawozdania finansowego za 2012 –
rok po weryfikacji przez biegłego rewidenta;
uchwalenia planu rzeczowo ‑finansowego na 2013 rok;
–
uchwalenia regulaminu Senackiej Komisji ds.
–
Nauki i Współpracy z Zagranicą;
zmiany Statutu Samodzielnego Publicznego Szpi‑
–
tala Klinicznego nr 1 im. prof. T. Sokołowskiego w Szczecinie;
zatwierdzenia rocznego sprawozdania finanso‑
–
wego SPSK nr 1 za rok 2012;
zatwierdzenia przeznaczenia zysku netto SPSK –
nr 1 za rok 2012;
zatwierdzenia zmiany planu inwestycyjnego –
SPSK nr 1 za rok 2012;
przystąpienia SPSK nr 1 do programu PL07 –
„Poprawa i lepsze dostosowanie ochrony zdrowia do trendów demograficzno ‑epidemiolo gicznych”;
zatwierdzenia rocznego sprawozdania finanso‑
–
wego Samodzielnego Publicznego Szpitala Kli‑
nicznego nr 2 PUM w Szczecinie za rok 2012;
zatwierdzenia przeznaczenia zysku netto SPSK –
nr 2 za rok 2012;
przystąpienia SPSK nr 2 do programu PL07 –
„Poprawa i lepsze dostosowanie ochrony zdrowia do trendów demograficzno ‑epidemiolo gicznych”.
Na posiedzeniu Senatu w dniu 26 czerwca 2013 r. pozytywnie zaopiniowano:
kandydatów do medalu „Za zasługi dla PAM”;
–
kandydaturę dr hab. prof. nadzw. PUM Beaty –
Karakiewicz na członka Krajowej Rady Akredy‑
tacyjnej Szkół Pielęgniarek i Położnych;
kandydaturę lek. Barbary Turkiewicz na sta‑
–
nowisko dyrektora Samodzielnego Publicznego Szpitala Klinicznego nr 2 PUM w Szczecinie;
awans prof. dr hab. Marii Laszczyńskiej na sta‑
–
nowisko profesora zwyczajnego PUM;
powołanie prof. dr. hab. Krzysztofa Borowiaka –
do funkcji kierownika Katedry Medycyny Sądo‑
wej;
powołanie prof. dr hab. Elżbiety Kalisińskiej –
do funkcji kierownika Katedry i Zakładu Biologii i Parazytologii Medycznej na kolejny okres;
powołanie prof. dr hab. Anny Boroń ‑Kaczmarskiej –
do funkcji kierownika Kliniki Chorób Zakaźnych, Chorób Wątroby i Nabytych Niedoborów Immu‑
nologicznych na kolejny okres;
powołanie dr hab. Grażyny Czai ‑Bulsy do funkcji –
kierownika Zakładu Pielęgniarstwa Pediatrycz‑
nego na kolejny okres;
powołanie dr. n. med. Artura Mierzeckiego –
do funkcji kierownika Samodzielnej Pracowni Kształcenia Lekarza Rodzinnego na kolejny okres;
powołanie dr. n. med. Jacka Brodowskiego –
do funkcji kierownika Samodzielnej Pracowni Podstawowej Opieki Zdrowotnej na kolejny okres;
powołanie dr n. med. Doroty Ćwiek do funkcji –
kierownika Samodzielnej Pracowni Umiejętności Położniczych na kolejny okres;
powołanie dr hab. Ludmiły Halczy ‑Kowalik –
do funkcji kierownika Samodzielnej Pracowni Rehabilitacji Pooperacyjnej Chirurgii Szczękowo‑
‑Twarzowej na kolejny okres;
powołanie dr. hab. Leszka Myśliwca do funkcji –
kierownika Zakładu Chirurgii Stomatologicznej na kolejny okres;
powołanie prof. dr hab. Grażyny Wilk do funkcji –
kierownika Katedry i Zakładu Radiologii Ogólnej i Stomatologicznej na kolejny okres.
Podjęto uchwały w sprawach:
nadania tytułów doktora honoris causa profe‑
–
sorom Piotrowi Chomczyńskiemu i Bolesławowi Rutkowskiemu;
Biuletyn Informacyjny nr 2 (80) 2013
3
Nominacja profesorskie
cześnie od 1976 do 1990 r. praco‑
wał jako asystent, a potem ordyna‑
tor oddziału noworodków 109. Szpi‑
tala Wojskowego w Szczecinie. Tam też prowadził ćwiczenia z propedeu‑
tyki medycyny dla studentów PAM.
W roku 1987 przebywał na stypen‑
dium szkoleniowym Children Me‑
dical Care Foundation na oddziale intensywnej terapii noworodka Uni‑
versity of California w Los Angeles (USA). Po zakończeniu zawodowej służby wojskowej pracował w Spe‑
cjalistycznym Zespole Opieki Zdrowotnej nad Matką i Dzieckiem w Szczecinie ‑Zdrojach na stanowisku Jacek Rudnicki urodził się
w 1951 r. w Szczecinie. Po ukoń‑
czeniu w 1969 r. X Liceum Ogól‑
nokształcącego w Grodzisku Mazo‑
wieckim rozpoczął studia na Wy‑
dziale Lekarskim Wojskowej Aka‑
demii Medycznej w Łodzi. W latach 1971–1975 prowadził badania na‑
ukowe w Studenckim Kole Nauko‑
wym w Zakładzie Toksykologii. Stu‑
dia medyczne ukończył w 1975 r., staż podyplomowy odbył w 109.
Szpitalu Wojskowym w Szczeci‑
nie. W latach 1976–1984 był starszym asysten‑
tem w Zakładzie Historii Medycyny PAM. Jedno‑
zmiany załącznika nr 2 do Statutu Pomorskiego –
Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie;
zatwierdzenia wzoru świadectwa ukończenia –
studiów podyplomowych;
zasad pobierania opłat za usługi eduka‑
–
cyjne świadczone przez Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie;
wyrażenia zgody na realizację projektu pt. „Nowo‑
–
czesny program rozwoju Pomorskiego Uniwer‑
sytetu Medycznego w Szczecinie realizujący nową ofertę kształcenia stanowiącą odpowiedź na wyzwania stawiane strategii Europa 2020”;
zmiany Statutu Samodzielnego Publicznego Szpi‑
–
tala Klinicznego nr 2 PUM w Szczecinie.
Teksty uchwał dostępne są na stronie WWW uczelni w zakładce „Dokumenty”
DB
Zarządzeniem Rektora PUM z dnia 20 maja 2013 r. zmieniono nazwę Kliniki Chirurgii Klatki Piersiowej na Klinika Chirurgii Klatki Piersiowej i Transplantacyjnej.
Zarządzeniem Rektora PUM z dnia 27 maja 2013 r. przekształcono Oddział Kliniczny Chirurgii Plastycznej w Klinikę Chirurgii Plastycznej, Endo‑
krynologicznej i Ogólnej.
Zarządzeniem Rektora PUM z dnia 27 maja 2013 r. przekształcono:
zmIanY W struKturze orGanIzaCYJneJ JednosteK nauKoWo ‑dYdaKtYCznYCH pum
Oddział Kliniczny Chirurgii Przewodu Pokarmo‑
–
wego w Klinikę Chirurgii Ogólnej i Gastroente‑
rologicznej;
Samodzielną Pracownię Medycyny Fizykalnej –
w Zakład Diagnostyki Funkcjonalnej i Medycyny Fizykalnej;
Samodzielną Pracownię Propedeutyki Pielęgniar‑
–
stwa w Zakład Pielęgniarstwa.
DB
nomInaCJa proFesorsKa
proF. dr Hab. n. med. JaCeK rudnICKI
KLInIKa patoLoGII noWorodKa
22 LuteGo 2013 r.
Nominacja profesorskie
zastępcy ordynatora oddziału intensyw‑
nej terapii noworod‑
ków oraz w Państwo‑
wym Domu Pomocy Społecznej dla dzie‑
ci w Chojnie. W roku 1990 jako współzało‑
życiel i autor progra‑
mu medycznego or‑
ganizował Integracyj‑
ne Przedszkole Zdro‑
wia w Szczecinie, gdzie pracował ja‑
ko lekarz do 1996 r.
W roku 1993 przeby‑
wał na stypendium naukowym Svenska Institutet w Klinice Neonatologii w Malmö (Szwecja), gdzie zaj‑
mował się badaniami nad encefalopatią noworod‑
ków i aerozoloterapią surfaktantem. Od roku 1994 pracuje na Pomorskim Uniwersytecie Medycznym w Klinice Położnictwa i Perinatologii PUM w cha‑
rakterze adiunkta kliniki i ordynatora oddziału neonatologicznego, a od 2006 roku jako kierow‑
nik Kliniki Patologii Noworodka w Katedrze Położ‑
nictwa, Ginekologii i Neonatologii Pomorskiego Uni‑
wersytetu Medycznego w Szczecinie. W roku 2008 i 2009 dwukrotnie przebywał w ramach Erasmus Program Teaching Staff Mobility na Uniwersy tecie w Bari (Włochy). Jest specjalistą w dziedzinie pe‑
diatrii i w dziedzinie neonatologii.
Stopień doktora nauk medycznych uzyskał w 1985 r. na podstawie pracy pt. „Zdrowotność dzieci w okupowanej Warszawie w latach 1939–1945”, a sto‑
pień doktora habilitowanego w 2003 r.
Tematem rozprawy habilitacyjnej była
„Optymalizacja diagnostyki encefalo‑
patii niedotlenieniowo ‑niedokrwiennej u noworodków”. Działalność naukowa prof. Jacka Rudnickiego koncentruje się wokół encefalopatii noworodków, medycyny regeneracynej oraz edukacji okołoporodowej i historii medycyny.
Jest pomysłodawcą i konstruktorem urządzenia będącego hybrydą aEEG i pulsoksymetru do monitorowania funkcji mózgu noworodków. Reali‑
zuje Program Protekcji Mózgu na tere‑
nie kraju, jak rów‑
nież Szkołę Matek i Ojców.
Jego zaintereso‑
wania pozamedycz‑
ne to komponowa‑
nie muzyki i pisa‑
nie książek histo‑
rycznych, litera‑
tura faktu i fanta‑
styczno ‑naukowa.
Autor muzyki ze‑
społu Sklep z Ptasi‑
mi Piórami, tekstów do muzyki Krzesimi‑
ra Dębskiego do fil‑
mu „V.I.P” w reżyserii Juliusza Machulskiego, laureat festiwalu Piosenki Studenckiej w Kra‑
kowie, kompozytor hymnu neonatologów, au‑
tor rysunków satyryczno ‑edukacyjnych, redak‑
tor „Biuletynu Informacyjnego” PUM, Biuletynu Informacyjno ‑Edukacyjnego Szkoła Matek i Ojców, książek „Wszystko co małe jest piękne” i „Dzieci okupowanej Warszawy 1939–1945”. Muszkę no‑
si za przykładem stryja Witolda Karwowskiegio, żołnierza armii Andersa, i prof. Feliksa Dzierża‑
nowskiego, kompozytora, dyrygenta i nauczycie‑
la muzyki. Jeżeli jest uparty, ma to po tacie Ry‑
szardzie Rudnickim, „synu pułku”.
(red.)
Źródło: www.prezydent.pl, zdjęcie Łukasz Kamiński
nio po transplantacji, jak również do prognozowania jej długotrwałej czynności.
Ważnym osiągnięciem Barbary Dołęgowskiej, efektem grantu na‑
ukowego sfi nansowanego przez Fundację na rzecz Wspierania Roz‑
woju Polskiej Farmacji i Medycyny, było opracowanie nowej metody oznaczania aktywności enzymu dehydrogenazy dihydropirymidy‑
nowej (DPD) w komórkach jedno‑
jądrzastych krwi obwodowej, która mogłaby mieć zastosowanie jako test przesiewowy poprzedzający lecze nie pochodnymi 5 ‑fl uoropirymidynowymi.
Poza pracami nad układem antyoksydacyjnym prowadzi także badania metabolizmu bioaktywnych lipidów – pochodnych kwasu arachidonowego oraz od niedawna pochodnych sfi ngolipidów, ze szcze‑
gólnym uwzględnieniem ich wpływu na zdolności regeneracyjne tkanek. Zajmuje się również opra‑
cowaniem i wdrożeniem procedur postępowania profi laktycznego, zapobiegającego wystąpieniu przypadków ciężkiej toksyczności u pacjentów onkologicznych podczas ich leczenia pochodnymi 5 ‑fl uoropirymidynowymi, które będzie się opierało na oznaczaniu aktywności dehydrogenazy dihydro‑
pirymidynowej – enzymu uczestniczącego w meta‑
boliźmie 5 ‑fl uorouracylu.
Jest autorką 178 prac, 46 z nich zostało opubli‑
kowanych w czasopismach z listy fi ladelfi jskiej. War‑
tość wskaźnika IF wynosi 107,066, natomiast łącz‑
na punktacja MNiSW – 1138. Obecnie jest kierow‑
nikiem w jednym projekcie badawczym oraz wyko‑
nawcą w siedmiu projektach naukowych fi nansowa‑
nych przez NCN oraz z funduszy europejskich. Efek‑
tem współpracy Barba‑
ry Dołęgowskiej z Kate‑
drą i Zakładem Fizjolo‑
gii PUM jest nowo po‑
wstała Pracownia Fizjo‑
logii i Biochemii Komór‑
ki Macierzystej, której jest kierownikiem.
Jest mężatką, mamą córki Katarzyny. Jej hobby to historia, lite‑
ratura oraz turystyka piesza i wysokogórska.
(red.) Najważniejszą nagrodę naukową
Pomorza Zachodniego, przyzna‑
waną za wdrożone patenty i za publikacje, które ukazały się w naj‑
bardziej prestiżowych pismach naukowych na świecie, otrzymało w tym roku ośmioro naukowców z trzech szczecińskich uczelni.
Wśród nich jest dr hab. prof. PUM Barbara Dołęgowska z Zakładu Analityki Medycznej PUM.
Zachodniopomorskiego Nobla 2012 otrzymała za prace badawcze nad stresem oksydacyjnym i jego konsekwencjami u pacjentów
z przewlekłą chorobą nerek w zależności od zasto‑
sowanego leczenia nerkozastępczego oraz u osób zdrowych poddanych wysiłkowi fi zycznemu i zabie‑
gom kriostymulacji ogólnoustrojowej.
Barbara Dołęgowska ukończyła studia na Od dziale Analityki Medycznej Akademii Medycznej w Łodzi. W 2000 r. uzyskała stopień doktora nauk medycznych, a w 2010 r. stopień doktora habili‑
towanego. Jest specjalistą II stopnia w dziedzinie diagnostyki laboratoryjnej. Przez kilkanaście lat pracowała w laboratoriach klinicznych, doskona‑
ląc swoje umiejętności zawodowe. Od 2007 r. jest zatrudniona w Zakładzie Analityki Medycznej Kate‑
dry Diagnostyki Laboratoryjnej i Medycyny Mole‑
kularnej PUM. W marcu ubiegłego roku otrzymała stanowisko profesora nadzwyczajnego PUM.
Swoją działalność na uczelni realizuje w dwóch wymiarach – naukowym i dydaktycznym, obydwa traktując z jednakowym zaangażowaniem. Jej praca dydaktyczna zdobyła uznanie zarówno wśród stu‑
dentów, jak i władz uczelni – wielokrotnie była nagradzana przez rektora PUM. Jest promotorem wielu prac magisterskich i doktorskich, patronem naukowym w jednym zakończonym postępowaniu habilitacyjnym, recenzentem prac magisterskich, doktorskich i habilitacyjnych oraz publikacji w cza‑
sopismach naukowych.
W swojej pracy naukowej od wielu lat zajmuje się badaniami nad metabolizmem kwasu arachidono‑
wego oraz analizą nasilenia stresu oksydacyjnego – przede wszystkim u pacjentów z przewlekłą chorobą nerek, ale także u pacjentek z powikłaniami ciąży i u osób zdrowych pod wpływem wysiłku fi zycznego.
Szereg jej publikacji było poświęconych wskaźni‑
kom metabolicznym, które mogą być wykorzystane do oceny czynności przeszczepionej nerki bezpośred‑
zaCHodnIopomorsKI nobeL 2012
Kinga Brandys: Podczas podpisywania umowy prof. Andrzej Ciechanowicz, rektor uczelni, powiedział, że jest Pan „architektem Programu Asklepios”.
Leszek Domański: Bardzo jestem z tego pro‑
jektu zadowolony. Ostatnie kilka lat poświęciłem współpracy z Niemcami nie tylko przy tym projek‑
cie, chciałem także ożywić kontakty ze szpitalem w Schwedt – kiedyś powiatowym, dziś należącym do koncernu Asklepios. Nasza współpraca doty‑
czyła studentów, którzy w tym szpitalu odbywali praktyki. W pewnym momencie ten kontakt zaczął zanikać, a ja chciałem, aby nasi studenci mogli nadal korzystać z tej możliwości. W ciągu ostat‑
nich trzech lat do Schwedt na wakacyjne praktyki wyjechało około 200 naszych studentów. Niemcy zapewniali im opiekę, a nawet kieszonkowe. Kolej‑
nym ważnym etapem było nawiązanie współpracy koncernu Asklepios z Uniwersytetem Semmelweis
w Budapeszcie. Idea europejskiego kształcenia zna‑
komicie przyjęła się w środkowej Europie. Na tym uniwersytecie studenci mogą studiować medycynę zarówno w językach angielskim, jak i niemieckim.
Nasz projekt jest projektem bliźniaczym.
Jaka jest obecnie sytuacja w szpitalach nie- mieckich, czy dysponują one odpowiednią liczbą lekarzy?
— W Niemczech sytuacja na rynku medycznym jest trudna. Ich media podają, że w szpitalach bra‑
kuje około 17 tys. lekarzy. Zarobki niemieckich medyków są nadal dobre, oczywiście w warunkach polskich trudno jest się z nimi porównywać. W pol‑
skich szpitalach jesteśmy przyzwyczajeni do bardzo ciężkiej pracy. Warunki, jakie Niemcy proponują polskim lekarzom, są dla nas bardzo atrakcyjne i wielu Polaków z powodzeniem znajduje tam pracę.
Niemcy przekonali się, że polscy lekarze są na tyle dobrzy, że warto po nich sięgać. Dla naszego środo‑
wiska lekarskiego jest to trochę niekorzystne. Jest to bowiem pewnego rodzaju drenaż siły intelektu‑
alnej, któremu się poddajemy. Nie chodzi tu tylko o pieniądze, ale o warunki pracy, które są tam zde‑
cydowanie lepsze.
O tak, mogliśmy się o tym przekonać, odwie- dzając niedawno szpital w Schwedt.
— Schwedt to specyficzne miasto położone na wschodzie Niemiec, które mocno walczy o sie‑
bie i próbuje się odnaleźć na niemieckim rynku.
Szczecin jest dla Schwedt idealnym partnerem jako
proGram asKLepIos
26 czerwca br. na Pomorskim Uniwersytecie Medycznym w Szczecinie podpisano umowę z Asklepios Kliniken w Niemczech o utworzeniu Programu Asklepios.
Od nowego roku akademickiego uczelnia przyjmie odpłatnie 30 studentów z Niemiec, którzy przez pierwsze trzy lata będą studiować medycynę, tzw. zajęcia przedkliniczne, po angielsku. Kolejne trzy lata spędzą w szpitalach niemieckich koncernu Asklepios.
Na zakończenie nauki otrzymają dyplom PUM.
Redaktor Kinga Brandys rozmawia z prof. Leszkiem Domańskim, dziekanem
Wydziału Lekarskiego z Oddziałem Nauczania w Języku Angielskim.
Biuletyn Informacyjny nr 2 (80) 2013
7
miasto i jako ośrodek akademicki. Niemcy widzą w nas szansę lepszego funkcjonowania w rejonie przygranicznym, wzdłuż granicy, której już przecież nie ma. My po stronie niemieckiej już mieszkamy, a oni przyjeżdżają do nas na zakupy. To właśnie u nas dobrze widać, jak Europa staje się naszą wspólną Europą. Funkcjonujemy obok siebie, mimo że różnimy się językiem, kulturą i historią. Teraz razem tworzymy nową historię i nową jakość.
Najpierw niemieccy studenci będą się przez trzy lata uczyć na PUM podstaw medycyny, a później wyślemy ich na zajęcia kliniczne do Niemiec.
— Widzę w tym same korzyści. Program nauczania medycyny w języku angielskim funkcjonuje znako‑
micie od blisko 10 lat. Idea poszerzenia go o język niemiecki jest według mnie bardzo dobra. Jednak stworzenie kadry, tak jak zrobiono to na Węgrzech, jest czasochłonne i mamy świadomość, że nie od razu uda się nam to zrealizować. Mamy na to tro‑
chę czasu. Dla uczelni w chwili obecnej proble‑
mem jest znalezienie miejsca na tzw. nauczanie kliniczne. Znakomitym pomysłem jest odciążenie naszych klinik i wejście na oddziały w szpitalach ościennych, np. w Schwedt czy Pasewalku. Reali‑
zacja Programu Asklepios nie będzie się w niczym różniła od programu dla studentów anglojęzycznych z innych krajów. Zachętą dla obywateli Niemiec jest to, że będą mogli studiować medycynę w rodzimym języku i w tym języku rozmawiać z pacjentem. Stu‑
denci będą mieli do dyspozycji bardzo dobre mate‑
riały edukacyjne, w większości tłumaczenia z litera‑
tury anglosaskiej. Będziemy zatrudniać na umowy odpowiednią kadrę, a nasza wydziałowa komisja ds.
jakości kształcenia będzie nadzorować ten projekt.
Wykorzystamy także łącza telemedycyny.
Czy ta potrzeba współpracy z Niemcami nie wynika z tego, że jest Pan absolwentem nie- mieckiej uczelni medycznej?
— Oczywiście, że wykorzystuję ten atut. Znam doskonale niemiecki program nauczania. Wpro‑
wadzany aktualnie na polskich uczelniach medycz‑
nych nowy program z szóstym rokiem praktycznym jest programem bardzo podobnym. Po studiach na uniwersytecie w Rostoku wróciłem do Polski i poza pewną barierą językową, myślę tu o polskiej nomenklaturze medycznej, nie miałem żadnego problemu, aby w Polsce dobrze pracować. Jedyne co mnie przerażało, a był to rok 1991, to ogromna
przepaść w organizacji pracy w szpitalach polskich w porównaniu z niemieckimi. Po ponad 20 latach jest oczywiście coraz lepiej. Osobiście uważam Pro‑
jekt Asklepios za dobry, wiem, jak to zrobić, mam możliwości i wykorzystuję dawne kontakty. Widzę w tym projekcie ogromną szansę dla Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego.
Czy już wszystko udało się zrealizować dla pro- mocji tego projektu?
— W naszym regionie działamy bardzo sprawnie.
Mamy dużo do zrobienia na rynku polskim wśród uczelni medycznych, musimy podnieść poprzeczkę, podnieść jakość kształcenia poprzez zachęcenie kadry i studentów do większej współpracy. A takie zabiegi promujące naszą uczelnię na rynku niemiec‑
kim tylko jej służą. Stajemy się jednostką między‑
narodową. Mamy specyficzne położenie i należy je wykorzystać.
Na jakiego studenta czekamy?
— Niemcy ustawili poprzeczkę dla swojej młodzieży bardzo wysoko, żeby dostać się tam na medy‑
cynę trzeba mieć średnią 1,0 [celujący w Pol‑
sce – przyp. red.]. Strona niemiecka sztywno trzyma się tej reguły. Nie wszyscy dostaną się na medycynę, a więc mogą trafić do nas studenci, którym nie‑
wiele zabrakło. Po skończonych studiach nie będą pracować w Polsce, ale wrócą do siebie. Na PUM mamy studentów z Niemiec i przyglądam im się z dużą uwagą. Mogę powiedzieć, że już niedługo będą dobrymi lekarzami.
Ilu wykładowców zna język niemiecki?
— Niestety, niewielu. Bardzo rozważnie podchodzę do tego tematu. Do wszystkiego trzeba podchodzić etapowo. Za nami najtrudniejszy odcinek, podpisa‑
liśmy bardzo ważną i korzystną umowę, przed nami wdrożenie programu. Aby wprowadzić pełen pro‑
gram niemieckojęzyczny, musimy doszkolić kadrę i zakładam, że zajmie nam to trzy, cztery lata.
noWY dYreKtor szpItaLa na pomorzanaCH
Od 1 lipca br. dyrektorem Samodzielnego Publicz‑
nego Szpitala Klinicznego nr 2 PUM jest lek. Barbara Turkiewicz. 13 maja 2013 r. prof. Andrzej Ciecha‑
nowicz, rektor PUM, ogłosił konkurs na stanowisko dyrektora SPSK ‑2, do którego przystąpiło czworo kandydatów: z Goleniowa, Warszawy, Chodzieży i Pyrzyc. Pięcioosobowa Komisja Konkursowa, powołana przez rektora PUM, pod przewodnictwem prof. Zdzisławy Kornacewicz ‑Jach, przeprowadziła postępowanie konkursowe, rekomendując lek. Bar‑
barę Turkiewicz, pełniącą obowiązki dyrektora szpi‑
tala na Pomorzanach po odwołaniu dotychczasowego szefa tej placówki. Rektor PUM, biorąc pod uwagę wynik konkursu oraz opinie Senackiej Komisji ds.
Szpitali Klinicznych oraz Senatu uczelni, powołał lek. Barbarę Turkiewicz na stanowisko dyrektora SPSK ‑2 na okres sześciu lat.
Barbara Turkiewicz ma 59 lat, jest absolwentką PAM z 1979 r., specjalistą pierwszego stopnia w dzie‑
dzinie anestezjologii i intensywnej terapii. Ukoń‑
czyła Menedżerskie Studium Podyplomowe. Była dyrektorem szpitali w Pyrzycach, Gryfinie i Policach, pracowała też w Narodowym Funduszu Zdrowia.
Od 2007 r. pełniła funkcję zastępcy dyrektora ds.
lecznictwa w SPSK ‑1 PUM w Policach.
Dyrektor Barbara Turkiewicz jest mężatką, mąż Jerzy jest lekarzem ginekologiem; mają dwóch doro‑
słych synów, jeden jest informatykiem, drugi stu‑
dentem V roku PUM. Lubi podróżować, zwłaszcza po Toskanii, chętnie odwiedza także Chorwację. Jest miłośniczką książek, szczególnie biograficznych.
Kinga Brandys rzecznik PUM Kiedy oglądamy stronę koncernu Asklepios, widać jak wielka i bogata to grupa kapitałowa i ile ma szpitali. To dobry partner dla uczelni?
— To jest potężny partner, który boryka się z pro‑
blemem niedoboru kadry. Koncern Asklepios to zna‑
cząca organizacja skupiająca w swoich rękach bardzo dużo szpitali prywatnych. Niemcy bardzo chętnie zatrudniają polskich lekarzy, dają im zna‑
komite warunki pracy. Można te pieniądze wyda‑
wać także inaczej, promując nauczanie medycyny w Szczecinie i udzielając pomocy stypendialnej przyszłym lekarzom. To jest kierunek naprawdę dobry dla obu stron.
Dziękuję za rozmowę.
Zdjęcia Kinga Brandys
Biuletyn Informacyjny nr 2 (80) 2013
9
stYpendIum razY trzY
Magister Ewa Pius ‑Sadowska urodziła się w 1983 r. w Świnoujściu. Studia na kierunku bio‑
technologia na Wydziale Biotechnologii i Hodowli Zwierząt Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego (ówczesna Akademia Rolnicza) ukończyła w roku 2007. Od 2008 r. jest słuchaczką Studium Doktoranckiego na Wydziale Lekarskim z Oddziałem Nauczania w Języku Angielskim Pomor‑
skiego Uniwersytetu Medycznego. Realizuje pracę doktorską nt. ekspresji czynników neurotroficznych i ich receptorów w obrębie ośrodkowego układu nerwowego po uszkodzeniu wielonarządowym wywo‑
łanym promieniowaniem gamma pod kierunkiem prof. Bogusława Machalińskiego. Zaangażowana jest w realizację licznych projektów naukowo‑
‑badawczych w Zakładzie Patologii Ogólnej PUM.
Ukończyła także studia podyplomowe na kierunku analityka medyczna na Gdańskim Uniwersytecie Medycznym, uzyskując prawo wykonywania zawodu diagnosty laboratoryjnego.
Jest współautorką sześciu oryginalnych prac opublikowanych w czasopismach z listy filadelfijskiej o łącznym współczynniku impact factor 14,393.
W roku akademickim 2012/2013 mgr Ewa Pius‑
‑Sadowska została laureatką trzech stypendiów naukowych:
1. Stypendium naukowego prezydenta miasta Szczecina dla studentów i doktorantów – wspierają‑
cego pracę naukową doktorantów przygotowujących rozprawę doktorską w preferowanych dyscyplinach naukowych i dziedzinach sztuki, zachęcającego studentów do kontynuowania nauki na studiach doktoranckich, a także zapobiegającego odpływowi z terenu miasta młodych, zdolnych absolwentów szkół wyższych i naukowców. Stypendium prezy‑
denta miasta Szczecina otrzymało ośmiu studentów i dziewięciu doktorantów.
2. Stypendium doktoranckiego Naukowej Fun‑
dacji Polpharmy – skierowanego do uczestników studiów doktoranckich uczelni medycznych lub Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego (CMKP). Fundacja raz na dwa lata organizuje kon‑
kurs mający wyłonić doktorantów, których zaan‑
gażowanie w prace badawczo ‑naukowe i dorobek naukowy uzasadniają ich wyróżnienie i przyznanie
stypendium. Program stypendialny Naukowej Fun‑
dacji Polpharmy istnieje od 2006 r., jego celem jest promowanie i nagradzanie najzdolniejszych dokto‑
rantów. Do tej pory stypendia naukowe otrzymało 27 młodych naukowców, a w tej edycji wyróżnionych zostało 10 doktorantów.
3. Stypendium w ramach projektu „Inwesty‑
cja w wiedzę motorem rozwoju innowacyjności w regionie. II edycja” (projekt Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Szczecinie realizowany w ramach Poddziałania 8.2.2 Regionalne Strategie Innowa‑
cji). Głównym celem projektu jest wsparcie pracy naukowej doktorantów przygotowujących rozprawy oraz kształcących się w dziedzinach nauk i dyscy‑
plinach naukowych o zakresie i tematyce zgodnej z obszarami strategicznego rozwoju, określonymi w Regionalnej Strategii Innowacji Województwa Zachodniopomorskiego na lata 2011–2020. W kon‑
kursie wyróżnionych zostało 39 doktorantów, mgr Ewa Pius ‑Sadowska uplasowała się na dru‑
giej pozycji.
dr Elżbieta Dąbkowska Katedra Fizjopatologii
Wzorem lat ubiegłych przedstawiamy Państwu punktację uzyskaną przez jednostki naukowo‑
‑dydaktyczne Pomorskiego Uniwersytetu Medycz‑
nego w Szczecinie w ramach obowiązującego na uczelni algorytmu oceny działalności naukowej w latach 2010–2012. Algorytm zawiera niezbędne dane służące do oceny dorobku naukowego poszcze‑
gólnych jednostek PUM celem przyznania im dotacji na utrzymanie potencjału badawczego w ramach działalności statutowej.
W poniższym zestawieniu dla każdej jednostki podano, oprócz całkowitej liczby uzyskanych punk‑
tów, liczbę etatów nauczycieli akademickich oraz liczbę etatów inżynieryjno ‑technicznych i naukowo‑
‑technicznych. Umożliwiło to wyznaczenie orien‑
tacyjnych wskaźników efektywności naukowej, tj.
liczby punktów wypracowanych w jednostce przez jednego nauczyciela akademickiego (Efektywność I) lub przez jednego pracownika (Efektywność II).
Równocześnie informujemy, iż zgodnie z Roz‑
porządzeniem Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyż‑
szego z dnia 13 lipca 2012 r. w sprawie kryteriów i trybu przyznawania kategorii naukowej jed‑
nostkom naukowym, w roku bieżącym wszystkie wydziały PUM złożyły ankietę jednostki naukowej za lata 2009–2012 wraz z wnioskiem o dokonanie oceny jednostki i przyznanie jej kategorii nauko‑
wej. Ustalona przez MNiSW kategoria stanowić będzie bezpośredni czynnik określający wysokość corocznej dotacji na działalność statutową wydzia‑
łów w latach 2014–2017. Wyniki przeprowadzanej obecnie przez MNiSW oceny będą znane w paź‑
dzierniku 2013 r.
mgr Marta Kamińska Dział Nauki i Współpracy z Zagranicą prof. dr hab. Jerzy Samochowiec prorektor ds. nauki
punKtaCJa JednosteK pum na podstaWIe aLGorYtmu
za Lata 2010–2012
Liczba punktów uzyskanych przez jednostki PUM w ramach algorytmu za lata 2010–2012
Lp. Jednostka Suma
punktów Liczba etatów naucz. akad.
Liczba etatów inż. ‑techn.
nauk. ‑techn.
Efektywność
I Efektywność II WYDZIAŁ LEKARSKI Z ODDZIAŁEM NAUCZANIA W JĘZYKU ANGIELSKIM
1 Katedra Biochemii i Chemii Medycznej 6 063,5 15,13 6,75 400,76 277,13
2 Katedra i Zakład Fizjologii 3 491,0 11,00 2,50 317,36 258,59
3 Zakład Farmakologii Doświadczalnej i Klinicznej 2 787,0 4,50 3,25 619,33 359,61
4 Katedra i Klinika Gastroenterologii 2 465,5 6,63 1,50 371,87 303,26
5 Zakład Patologii Ogólnej 2 442,5 4,13 2,00 591,40 398,45
6 Zakład Biochemii Klinicznej i Molekularnej 2 344,0 5,00 3,00 468,80 293,00
7 Klinika Nefrologii, Transplantologii i Chorób Wewnętrznych 2 225,0 14,00 5,25 158,93 115,58
8 Samodzielna Pracownia Hepatologii 2 144,5 2,00 0,83 1 072,25 757,77
9 Zakład Farmakokinetyki i Terapii Monitorowanej 2 086,5 3,00 2,50 695,50 379,36
10 Zakład Patomorfologii 1 928,0 7,63 4,00 252,69 165,78
11 Katedra i Zakład Histologii i Embriologii 1 664,5 6,50 256,08 256,08
12 Klinika Kardiologii 1 278,0 8,50 150,35 150,35
13 Katedra i Klinika Okulistyki 1 047,0 4,63 0,50 226,13 204,09
14 Klinika Hipertensjologii i Chorób Wewnętrznych 987,5 5,13 2,00 192,50 138,50
15 Klinika Pediatrii, Endokrynologii, Diabetologii, Chorób Metabolicznych i Kardiologii Wieku Rozwojowego 984,5 7,50 – 131,27 131,27
16 Klinika Chirurgii Ogólnej i Transplantacyjnej 899,5 5,75 – 156,43 156,43
17 Klinika Endokrynologii, Chorób Metabolicznych i Chorób Wewnętrznych 899,5 5,25 1,50 171,33 133,26
18 Klinika Chirurgii Ogólnej i Chirurgii Ręki 786,5 4,50 0,50 174,78 157,30
19 Katedra i Zakład Mikrobiologii i Immunologii 747,5 8,25 8,00 90,61 46,00
20 Katedra Anestezjologii i Intensywnej Terapii 738,5 6,25 – 118,16 118,16
21 Klinika Medycyny Matczyno ‑Płodowej i Ginekologii 677,0 5,00 – 135,40 135,40
22 Katedra Chorób Klatki Piersiowej 657,0 3,50 – 187,71 187,71
Biuletyn Informacyjny nr 2 (80) 2013
11
Lp. Jednostka Suma
punktów Liczba etatów naucz. akad.
Liczba etatów inż. ‑techn.
nauk. ‑techn.
Efektywność
I Efektywność II 23 Katedra i Klinika Ginekologii Operacyjnej i Onkologii Ginekologicznej Dorosłych i Dziewcząt 651,5 4,38 – 148,74 148,74 24 Klinika Pediatrii, Hematologii i Onkologii Dziecięcej 602,0 6,00 2,00 100,33 75,25
25 Katedra i Klinika Urologii i Onkologii Urologicznej 553,0 3,50 – 158,00 158,00
26 Klinika Chirurgii Naczyniowej, Ogólnej i Angiologii 522,0 5,50 – 94,91 94,91
27 Katedra Medycyny Sądowej 486,5 9,13 2,00 53,29 43,71
28 Katedra i Klinika Ortopedii, Traumatologii i Onkologii Narządu Ruchu 417,0 3,75 1,50 111,20 79,43 29 Zakład Diagnostyki Obrazowej i Radiologii Interwencyjnej 298,5 4,00 – 74,63 74,63
30 Samodzielna Pracownia Propedeutyki Chorób Dzieci 298,0 4,00 – 74,50 74,50
31 Katedra i Klinika Chirurgii Dziecięcej i Onkologicznej 279,0 5,00 – 55,80 55,80
32 Zakład Alergologii Klinicznej 270,0 2,50 – 108,00 108,00
33 Klinika Neonatologii 254,0 3,00 – 84,67 84,67
34 Samodzielna Pracownia Cytogenetyki 252,0 1,00 – 252,00 252,00
35 Zakład Medycyny Rodzinnej 68,0 4,50 – 15,11 15,11
OGÓŁEM 44 296,0 200,04 49,58 221,44 177,45
WYDZIAŁ LEKARSKO ‑STOMATOLOGICZNY
1 Klinika Reumatologii i Chorób Wewnętrznych 1 016,0 4,00 – 254,00 254,00
2 Katedra i Klinika Neurologii 874,5 7,17 0,25 121,97 117,86
3 Klinika Patologii Noworodka 829,0 2,50 – 331,60 331,60
4 Zakład Ortodoncji 666,5 6,00 – 111,08 111,08
5 Klinika Położnictwa i Ginekologii 664,0 5,00 – 132,80 132,80
6 Zakład Stomatologii Zachowawczej Przedklinicznej i Endodoncji Przedklinicznej 649,0 2,50 1,00 259,60 185,43
7 Katedra i Zakład Protetyki Stomatologicznej 564,5 13,00 – 43,42 43,42
8 Zakład Stomatologii Zachowawczej 557,0 18,00 – 30,94 30,94
9 Klinika Kardiochirurgii 543,0 3,50 – 155,14 155,14
10 Klinika Chirurgii Ogólnej i Onkologicznej 534,0 4,50 118,67 118,67
11 Katedra i Zakład Anatomii Prawidłowej i Klinicznej 470,5 11,13 4,00 42,27 31,10
12 Zakład Periodontologii 450,5 5,25 – 85,81 85,81
13 Zakład Radiologii Zabiegowej 291,0 2,25 – 129,33 129,33
14 Katedra i Zakład Propedeutyki i Fizykodiagnostyki Stomatologicznej 245,0 3,50 – 70,00 70,00 15 Klinika Otolaryngologii i Onkologii Laryngologicznej 231,0 5,50 0,50 42,00 38,50 16 Oddział Kliniczny Chirurgii Plastycznej, Endokrynologicznej i Ogólnej 222,0 1,38 – 160,87 160,87
17 Zakład Chirurgii Stomatologicznej 212,0 6,00 – 35,33 35,33
18 Katedra i Zakład Stomatologii Ogólnej 186,5 6,13 – 30,42 30,42
19 Zakład Stomatologii Dziecięcej 172,0 8,00 – 21,50 21,50
20 Katedra Neurochirurgii 159,5 2,50 – 63,80 63,80
21 Katedra i Zakład Radiologii Ogólnej i Stomatologicznej 139,0 2,50 – 55,60 55,60
22 Klinika Chirurgii Szczękowo ‑Twarzowej 97,5 2,50 – 39,00 39,00
23 Samodzielna Pracownia Rehabilitacji Pooperacyjnej Chirurgii Szczękowo ‑Twarzowej 63,0 1,00 – 63,00 63,00
OGÓŁEM 9 837,00 123,81 5,75 79,45 75,93
WYDZIAŁ NAUK O ZDROWIU
1 Katedra i Klinika Psychiatrii 1 891,5 13,25 0,50 142,75 137,56
2 Zakład Biochemii i Żywienia Człowieka 1 759,0 6,00 2,25 293,17 213,21
3 Katedra Chorób Zakaźnych 1 635,0 9,00 2,00 181,67 148,64
4 Samodzielna Pracownia Biologii Medycznej 1 279,5 2,00 1,00 639,75 426,50
5 Zakład Zdrowia Publicznego 1 068,0 9,50 – 112,42 112,42
6 Zakład Histologii i Biologii Rozwoju 724,0 1,50 1,50 482,67 241,33
7 Samodzielna Pracownia Medycyny Fizykalnej 625,5 2,00 – 312,75 312,75
8 Klinika Chorób Skórnych i Wenerycznych 625,0 5,00 – 125,00 125,00
9 Zakład Higieny, Epidemiologii i Zdrowia Publicznego 572,5 4,00 1,00 143,13 114,50
10 Samodzielna Pracownia Propedeutyki Pielęgniarstwa 559,5 14,00 – 39,96 39,96
11 Zakład Farmakologii Ogólnej i Farmakoekonomiki 511,0 2,25 – 227,11 227,11
12 Samodzielna Pracownia Gerontobiologii 504,5 1,00 – 504,50 504,50
13 Klinika Ginekologii i Uroginekologii 500,0 4,00 – 125,00 125,00
14 Samodzielna Pracownia Kształcenia Lekarza Rodzinnego 478,0 1,00 – 478,00 478,00
15 Zakład Pielęgniarstwa Chirurgicznego i Ratunkowego 410,0 5,00 – 82,00 82,00
16 Klinika Medycyny Rozrodu i Ginekologii 377,0 2,50 – 150,80 150,80
17 Zakład Pielęgniarstwa Pediatrycznego 314,0 5,00 – 62,80 62,80
Lp. Jednostka Suma
punktów Liczba etatów naucz. akad.
Liczba etatów inż. ‑techn.
nauk. ‑techn.
Efektywność
I Efektywność
II
18 Klinika Diabetologii i Chorób Wewnętrznych 275,5 4,00 1,00 68,88 55,10
19 Samodzielna Pracownia Podstawowej Opieki Zdrowotnej 275,0 5,00 – 55,00 55,00
20 Zakład Dermatologii Estetycznej 266,0 3,50 – 76,00 76,00
21 Katedra Pielęgniarstwa Położniczo ‑Ginekologicznego 263,5 7,50 – 35,13 35,13
22 Samodzielna Pracownia Farmakoterapii Dermatologicznej 241,5 3,75 – 64,40 64,40
23 Samodzielna Pracownia Rehabilitacji Medycznej 181,5 3,00 – 60,50 60,50
24 Klinika Ortopedii i Traumatologii Dziecięcej 108,0 3,00 – 36,00 36,00
25 Samodzielna Pracownia Opieki Długoterminowej 73,5 3,25 – 22,62 22,62
26 Klinika Anestezjologii, Intensywnej Terapii i Medycyny Ratunkowej 50,0 6,75 – 7,41 7,41
27 Samodzielna Pracownia Edukacji Medycznej 36,0 2,75 – 13,09 13,09
28 Oddział Kliniczny Anestezjologii i Intensywnej Terapii Dorosłych i Dzieci 35,00 2,00 – 17,50 17,50
29 Zakład Nauk Humanistycznych w Medycynie 26,0 5,00 – 5,20 5,20
OGÓŁEM 15 665,50 136,50 9,25 114,77 107,48
WYDZIAŁ LEKARSKO ‑BIOTECHNOLOGICZNY I MEDYCYNY LABORATORYJNEJ
1 Zakład Genetyki i Patomorfologii 8 005,0 12,50 6,00 640,40 432,70
2 Zakład Analityki Medycznej 1 668,5 4,00 2,50 417,13 256,69
3 Katedra i Zakład Biologii i Parazytologii Medycznej 1 552,5 3,50 1,00 443,57 345,00
4 Zakład Medycyny Nuklearnej 439,5 2,50 4,13 175,80 66,29
5 Klinika Hematologii 405,0 4,00 – 101,25 101,25
6 Zakład Historii Medycyny i Etyki Lekarskiej 362,0 3,50 1,00 103,43 80,44
7 Samodzielna Pracownia Onkologii Klinicznej 320,5 2,00 – 160,25 160,25
8 Zakład Fizyki Medycznej 302,0 3,00 2,00 100,67 60,40
9 Samodzielna Pracownia Informatyki Medycznej i Badań Jakości Kształcenia 179,5 3,00 2,00 59,83 35,90
10 Oddział Kliniczny Radioterapii 107,5 3,00 – 35,83 35,83
OGÓŁEM 13 342,00 41,00 18,63 325,41 223,75
szCzeCIŃsKI WYnaLazeK naGrodzonY W GeneWIe
Na 41. Międzynarodowej Wystawie Wynalazków w Genewie w dniach 10–14 kwietnia 2013 r.
polski wynalazek implant przepu‑
klinowy (biomateriał płynnej kon‑
systencji do leczenia operacyj‑
nego przepuklin) uzyskał srebrny medal w dziedzinie medycyny.
Pomysłodawcą wynalazku był dr Labib Zair z Kliniki Chi‑
rurgii Ogólnej i Transplantacyj‑
nej Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie, twór‑
cami i wykonawcami projektu badawczego i nowego biomate‑
riału byli prof. Mirosława El Fray, kierownik Zakładu Biomateriałów
i Technologii Mikrobiologicznych Wydziału Technologii i Inżynierii Chemicznej Zachodniopomor‑
skiego Uniwersytetu Techno‑
logicznego w Szczecinie, oraz doktorant ZUT mgr inż. Jędrzej Skrobot.
Doktor Labib Zair urodził się w 1967 r. w Salamieh w Syrii.
Medycynę studiował w Pomor‑
skiej Akademii Medycznej, którą wcześniej ukończył jego starszy brat Samir Zeair. W roku 1995 dr Labib Zair uzyskał dyplom lekarza, specjalizację z chirurgii ogólnej zdobył w 2004 r., a sto‑
pień doktora nauk medycznych
Biuletyn Informacyjny nr 2 (80) 2013
13
w roku 2009 na podstawie rozprawy nt. „Ocena różnych schematów immunosupresyjnych u pacjen‑
tów po przeszczepieniu nerki”.
Na temat wynalazku rozmawiamy z dr. Labibem Zairem.
Panie doktorze, skąd pomysł opracowania nowej metody operowania przepukliny?
— Lata dziecięce i wczesną młodość spędziłem w Syrii. Rano chodziłem do szkoły, a po południu pracowałem w warsztacie mojego ojca, tak jak pozo‑
stali moi bracia. Ojciec roztapiał żelazo w wielkim piecu, następnie wlewał lawę do form wykonanych z piasku, tworząc poszczególne elementy pompy, które ja szlifowałem potem na tokarce. Po złączeniu elementów powstawało urządzenie opatrzone nazwi‑
skiem mojego ojca, gdyż był to jego fi rmowy produkt.
Byłem z tego bardzo dumny. Pompa, napędzana często polskim silnikiem wysokoprężnym Ando‑
ria, była praktycznie bezawaryjna, ojciec bowiem systematycznie starał się ją ulepszać. Niejedno‑
krotnie podziwiali ją polscy inżynierowie, którzy w tym czasie budowali w moim mieście fabrykę opon samochodowych i mieli dobre kontakty z moim ojcem. Praca u mego taty nauczyła mnie, iż zawsze należy dążyć do udoskonalania swego warsztatu i nieustannie szukać lepszych rozwiązań.
To przekonanie przyświeca mi w życiu zawodo‑
wym. Już jako chirurg asystowałem do wielu ope‑
racji przepuklin, tak metodą laparoskopową, jak i klasyczną, sam je wykonywałem i wykonuję nadal.
Najtrudniejszy etap zabiegu to implantacja siatki.
Szczególnie podczas operacji laparoskopowej etap ten wymaga cierpliwości i wysokich umiejętności operatora. Z tego powodu wielu chirurgów preferuje metodę klasyczną, a szkoda, bo przewaga laparo‑
skopii nad tradycyjną operacją jest powszechnie znana. Uważam, że zastosowanie płynu polimero‑
wego, który w tkankach zamienia się w elastyczną gąbkę, wypełniając przestrzenie anatomiczne, może stanowić idealne rozwiązanie, ułatwiając wykona‑
nie operacji metodami małoinwazyjnymi. Płyn taki może być również nośnikiem różnych leków, np.
antybiotyków stosowanych w profi laktyce zaka‑
żeń okołooperacyjnych. W porach powstałej gąbki tworzy się środowisko sprzyjające namnażaniu się fi brocytów tworzących tkankę łączną. Zapobiega to nawrotowi choroby. Dzięki swojej elastyczności gąbka taka od środka wzmacnia ściany brzucha, nie uciskając jednocześnie na ważne struktury ana‑
tomiczne, a z czasem zostaje wchłonięta.
Jakie kroki podjął Pan, by wcielić swój plan w życie?
— Pomysł był, ale kto wykona taki płyn? Z tym pytaniem udałem się do Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego. Jednak ani che‑
micy, ani technolodzy, ani fi zycy nie byli w stanie mi pomóc. Po wielu poszukiwaniach zostałem skie‑
rowany do pani prof. Mirosławy El Fray, kierow‑
nik Zakładu Biomateriałów i Technologii Mikro‑
biologicznych, która zgodziła się mnie wysłuchać.
Przedstawiłem więc swoją wizję, marzenie o takim cudownym płynie, który może zamienić się w gąbkę w tkankach. Pani profesor zadała konkretne pyta‑
nia, aby dobrze mnie zrozumieć: Czemu ma służyć taki płyn? Co to za choroba? Jak się ją leczy? Posta‑
nowiła przyjrzeć się całej operacji i na bloku opera‑
cyjnym obserwowała każdy szczegół zabiegu. Dzięki
Biuletyn Informacyjny nr 2 (80) 2013
13
Dr Labib Zair i mgr inż. Jędrzej Skrobot
temu moje marzenie o magicznym płynie stało się realnym wyzwaniem dla pani profesor i po krótkim przemyśleniu zdecydowała o podjęciu współpracy nad projektem. Złożony przez prof. El Fray grant uzyskał dofinansowanie z KBN i wtedy rozpoczę‑
liśmy pracę nad biomateriałem.Wielką zasługę w powstaniu płynu ma również mgr inż. Jędrzej Skrobot, który został zaangażowany do projektu w ramach swojej pracy doktorskiej.
Gdzie opracowywano i testowano materiał polime- rowy, służący do leczenia przepuklin?
— W Instytucie Polimerów (ZUT) odbyło się wiele spotkań i dyskusji na temat płynu, wyboru mecha‑
nizmu sieciowania, stosowania światła UV, kleju tkankowego i innych możliwych rozwiązań. Z cza‑
sem udało się uzyskać płyn, który po utwardzeniu promieniami UV tworzy porowatą strukturę. Płyn został zbadany pod kątem wymaganych właściwości biologicznych. Wykonano także testy in vitro z zasto‑
sowaniem fibroblastów i określono toksyczność płynu w stosunku do tych komórek. Testy wypadły pomyślnie. Kolejnym etapem było przeprowadzenie badań na zwierzętach. U królików wytwarzaliśmy sztucznie przepuklinę, następnie wykonywaliśmy jej plastykę za pomocą nowego biomateriału. Fazą końcową tej części badań było wykonanie autop‑
sji królików, z pobraniem wymaganych do analizy wycinków tkanek operowanych uprzednio zwierząt.
Na badania uzyskaliśmy zgodę Komisji Etycznej ds.
Doświadczeń na Zwierzętach.
Profesor Mirosława El Fray, doktorant Jędrzej Skrobot z ZUT ‑u…, kto jeszcze współpracował z Panem nad tym projektem?
— Nadzór merytoryczny nad całą częścią kliniczną projektu sprawował prof. Marek Ostrowski, kierow‑
nik Kliniki Chirurgii Ogólnej i Transplantacyjnej PUM. Badania nad królikami były bardzo trudne i wymagały zaangażowania zespołu ekspertów.
Leonard Gugała, lekarz weterynarii, był odpowie‑
dzialny za założenie dostępu dożylnego, pobranie krwi do badań laboratoryjnych, anestezję podczas operacji, ogólnie za dobrostan królików. Magda‑
lena Kuczyńska z Samodzielnej Pracowni Opieki Długoterminowej PUM czuwała nad przygotowa‑
niem sprzętu do operacji, instrumentowała podczas większości z nich, pomagała dr. Gugale w przy‑
gotowaniu zwierząt do zabiegu, a także po nim.
Jarek Lichota, wówczas student VI roku medycyny, obecnie lekarz w Klinice Chirurgii Ogólnej i Trans‑
plantacyjnej, dokumentował wszystkie czynności, prowadził dzienniki raportów dla każdego królika.
Wszyscy pracowali bezpłatnie w godzinach popo‑
łudniowych. Zostawiali swoje rodziny, bliskich i codzienne sprawy, pracując ze mną nierzadko do późnej nocy. Bardzo im za to dziękuję.
Opracowany na ZUT implant przepuklinowy, któ- rego Pan był inicjatorem, został doceniony w Polsce i na świecie. Proszę przybliżyć nam te wyróżnienia.
— Jędrzej Skrobot, który ten biomateriał wytworzył w ramach swojego doktoratu, będącego rezulta‑
tem projektu badawczego, zdobył pierwsze miejsce w konkursie „Student wynalazca”.
Nagrodą był wyjazd na 41. Międzynarodową Wystawę Wynalazków w Genewie 10–14 kwietnia br.
Tam otrzymaliśmy od międzynarodowej komisji srebrny medal w dziedzinie medycyny.
Z pochodzenia jest Pan Syryjczykiem. Pierwsze donie- sienia o wynikach zastosowania implantu przepuklino- wego w badaniach z wykorzystaniem zwierząt posta- nowił Pan jednak przedstawić w publikacji polskiej.
Czym się Pan kierował, podejmując taką decyzję?
— Przyjechałem do Polski na studia, mając 20 lat.
Dłużej mieszkam więc w Polsce niż w Syrii, choć nadal tęsknię za moim rodzinnym krajem i mówię o nim zawsze z nostalgią, wielką pasją i miłością.
Początki w Polsce na szczęście nie były aż tak trudne, gdyż bardzo mi pomagał mój starszy brat Samir, który wtedy był już lekarzem. Rzeczywiście, pomysł na płyn był mój, ale gdyby nie prof. Miro‑
sława El Fray, mgr inż. Jędrzej Skrobot, wspomniani wcześniej współpracownicy z zespołu operującego, a także gdyby nie zaangażowanie wielu niewy‑
mienionych w tej rozmowie osób (którym jestem z całego serca wdzięczny) i wreszcie dofinansowanie badań, płyn ten pozostałby wyłącznie w sferze moich marzeń. Uważam, że jest w tym wielka zasługa polskiej nauki, a to, co opracowaliśmy, powinno zostać w Polsce, być tutaj produkowane i stoso‑
wane. Dlatego postanowiłem ogłosić wyniki badań po raz pierwszy podczas Ogólnopolskiego Zjazdu Towarzystwa Chirurgów Polskich. Mam nadzieję, że w Polsce znajdą się środki finansowe na kolejne etapy naszych badań, a metoda oraz biomateriał na zawsze zostaną polską nową metodę leczenia i polskim implantem przepuklinowym.
Oprac. Dagmara Budek i Magdalena Kuczyńska
Biuletyn Informacyjny nr 2 (80) 2013
15
Łacińskie „gratias tibi Domine” oraz „vivat Aca- demia, vivat Profesores” – to dwie z trzech głównych myśli, które dominowały w świadomości uczestników uroczystych, dwudniowych obchodów złotej rocznicy uzyskania dyplomu lekarskiego, zorganizowanych w ostatni weekend maja 2013 r. w Szczecinie. Trze‑
ciego zwrotu łatwo doszukać się w pierwszej strofie niżej cytowanego refrenu:
„Alma, Alma Mater, wiernie Ciebie będziem strzec!
Mamy honor Cię odwiedzać, zamiast w łóżku, w łóżku swoim lec!”
Są to słowa pieśni napisane specjalnie dla absolwentów Pomorskiej Akademii Medycznej z lat 1957–1963, śpiewane na melodię „Morze, nasze morze” podczas kolejnych koleżeńskich zjazdów roku. Najgłośniej i zarazem najwymowniej brzmiały one jednak podczas ostatniego, jubileuszowego spo‑
tkania zorganizowanego z okazji 50. rocznicy uzy‑
skania dyplomu lekarskiego PAM w Szczecinie.
Oczekiwana od dekad i przygotowywana od mie‑
sięcy uroczystość złotego jubileuszu odbyła się 25 maja 2013 r. i miała bogaty scenariusz oraz niezwykle uroczysty charakter. Rozpoczęła ją msza święta w bazylice św. Jakuba, podczas której modli‑
liśmy się nie tylko we własnych intencjach, ale także za koleżanki i kolegów, asystentów i profesorów, któ‑
rzy choć odeszli, nadal pozostają w naszej pamięci.
W dużym skupieniu wysłuchaliśmy homilii ks. pra‑
łata Jana Kazieczki, a po zakończeniu eucharystii również koncertu organowego. Nastrojeni duchowo, z dumą w sercu i głową pełną refleksji, wkraczali‑
śmy do sali posiedzeń Rady Wydziału Lekarskiego w gmachu Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego przy ul. Rybackiej. Wielu z nas broniło tu swoich rozpraw doktorskich, a trójka szczęśliwców nawet habilitacji.
Spośród tych, którzy rozpoczęli studia na Wy dziale Ogólnolekarskim i Oddziale Stomatolo‑
gii PAM w 1957 r. i zakończyli je dyplomem lekar‑
skim w 1963 r., zgłosiło swoją obecność 97 osób, uczestniczyło niewiele mniej. Władze Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego reprezentował rektor PUM – prof. Andrzej Ciechanowicz oraz kanclerz PUM – mgr Maria Czerniecka. Splendoru uroczy‑
stości dodawali swoją obecnością także inicjato‑
rzy i fundatorzy statuetek Eskulapa – prof. Halina Pilawska, dr Halina Teodorczyk oraz dr Mariusz Pietrzak, prezes OIL w Szczecinie.
Spotkanie zapoczątkowało wystąpienie prof.
Andrzeja Ciechanowicza, który jako gospodarz uczelni powitał w serdecznych słowach wszystkich zebranych i pogratulował absolwentom osobistego uczestnictwa w złotym jubileuszu ukończenia stu‑
diów lekarskich. Nawiązując do przypadającego w tym samym czasie Dnia Matki, porównał mury uczelni do szeroko rozwartych ramion matki wita‑
jącej swoje dzieci, podkreślając w ten sposób obo‑
pólnie radosny charakter spotkania. Słowa rektora spotkały się z żywym aplauzem zebranych. Miłym zaskoczeniem dla wszystkich stał się ujawniony fakt zbieżności daty jego urodzin z datą uzyskania abso‑
lutorium obecnych na sali absolwentów PAM (sic!).
Obok rektora PUM wręczającego odnowione dyplomy lekarskie kolejnym jubilatom także pani kanclerz PUM podarowała każdemu z absolwen‑
tów bardzo elegancki prezent w postaci trzyto‑
mowej historii dziejów i dokonań uczelni. Radość obdarowanych potęgował wyrazisty skrót PAM na okładce, szczególnie bliski sercu absolwen‑
tów z rocznika 1957–1963, świadomych wszakże faktu, że nowy skrót PUM znamionuje wyższy, uniwersytecki status szczecińskiej Alma Mater.
