REWALIDACJA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH INTELEKTUALNIE STUDIA PODYPLOMOWE

(1)

REWALIDACJA OSÓB

NIEPEŁNOSPRAWNYCH INTELEKTUALNIE

STUDIA PODYPLOMOWE

(2)

DEFINICJA OSOBY NIEPEŁNOSPRAWNEJ – UCZEŃ NIEPEŁNOSPRAWNY

Zgodnie z ustawą o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób

niepełnosprawnych (Dz.U. 2011, Nr 127, poz. 721 z późn. zm.), definicja osoby niepełnosprawnej brzmi:

„Niepełnosprawnymi są osoby, których stan fizyczny, psychiczny lub umysłowy trwale lub

okresowo utrudnia, ogranicza bądź uniemożliwia wypełnianie ról społecznych, a w szczególności ogranicza zdolności do wykonywania pracy

zawodowej”.

Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 1

(3)

Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 1 sierpnia 1997 roku - Karta Praw Osób

Niepełnosprawnych uznaje:

„… osoby niepełnosprawne, czyli osoby, których sprawność fizyczna, psychiczna lub umysłowa trwale lub okresowo utrudnia, ogranicza lub uniemożliwia życie codzienne, naukę, pracę oraz pełnienie ról społecznych …”

(4)

Klasyfikacja niepełnosprawności

Zgodnie z obowiązującą klasyfikacją wyróżnia się 4 stopnie

upośledzenia umysłowego:

lekki,

umiarkowany,

znaczny,

głęboki.

Po 16 r.ż. dzieciom nadaje się stopień

niepełnosprawności, do tego wieku nie ma stopni

(5)

Po 16 r.ż. dzieciom nadaje się stopień

niepełnosprawności, do tego wieku nie ma stopni (zasiłek pielęgnacyjny).

Renta socjalna - przysługuje po 18 r.ż. w

przypadku, gdy choroba pojawiła się przed 18 r.ż., bądź w czasie nauki szkolnej (wypłaca ZUS).

(6)

OGRANICZENIA I MOŻLIWOŚCI OSOB

Z NIEPEŁNOSPRAWNOSCIĄ INTELEKTUALNĄ SPOSTRZEGANIE

UPOŚLEDZENIE W UPOŚLEDZENIE W UPOŚLEDZENIE W UPOŚLEDZENIE W STOPNIU

STOPNIU LEKKIM STOPNIU

UMIARKOWANYM

STOPNIU ZNACZNYM

GŁĘBOKIM

Sprawność Spostrzeganie Znacznie obniżona Głęboko zaburzona sprawność

spostrzegania niedokładne, wolne. sprawność i szybkość spostrzegania. W niektórych zasadniczo w normie. Spostrzega cechy spostrzegania. przypadkach nie udaje się

Wolny tok konkretne, nie Spostrzeżenia wywołać centralizacji uwagi na

spostrzegania. odróżnia cech niedokładne. przedmiocie. Reakcje głównie

Spostrzeżenia ważnych. Trudności na bodźce sygnalizujące

nieprecyzyjne, rozpoznawania pokarm.

trudności z przedmiotów,

wyróżnieniem wyodrębnienia

istotnych szczegółów. elementów całości.

Zachowanie zdolności do percepcji muzyki.

(7)

OGRANICZENIA I MOŻLIWOŚCI OSOB

Z NIEPEŁNOSPRAWNOSCIĄ INTELEKTUALNĄ UWAGA

UPOŚLEDZENIE W UPOŚLEDZENIE W UPOŚLEDZENIE W UPOŚLEDZENIE W

STOPNIU LEKKIM STOPNIU STOPNIU STOPNIU

UMIARKOW ANYM ZNACZNYM GŁĘBOKIM

Uwaga dowolna, dobrze skoncentrowana na materiale konkretnym.

Krótko i słabo koncentruje się na treściach

abstrakcyjnych. Trudnych do zrozumienia. Ograniczony zakres uwagi.

Słaba koncentracja uwagi, wąski jej zakres. Dobrze koncentruje uwagę przy wykonywaniu czynności prostych, mechanicznych i na interesujących

przedmiotach. Dominuje uwaga mimowolna.

Słaba trwałość uwagi.

Koncentruje się na przedmiotach służących

zaspokojeniu potrzeb, lub wyróżniających się, np. zdecydowana

barwą. Uwaga

mimowolna skupiona jedynie na silnych bodźcach, brak uwagi dowolnej.

W niektórych przypadkach brak objawów

koncentracji uwagi mimowolnej.

(8)

OGRANICZENIA I MOŻLIWOŚCI OSÓB

Z NIEPEŁNOSPRAWNOSCIĄ INTELEKTUALNĄ PAMIĘĆ

UPOŚLEDZENIE W STOPNIU LEKKIM

UPOŚLEDZENIE W STOPNIU UMIARKOWANYM

UPOŚLEDZENI E W STOPNIU ZNACZNYM

UPOŚLEDZENIE W STOPNIU GŁĘBOKIM

Słaba pamięć logiczna i dowolne. Uczenie się bez zrozumienia. Wolne

tempo uczenia.

Zapamiętuje piosenki, wiersze.

Pamięć nietrwała, głównie mechaniczna.

Bardzo wolne tempo uczenia się . potrafi zapamiętać proste wiersze i piosenki.

Osoby dorosłe potrafią powtórzyć zdanie ( 1618 sylab), 5 cyfr.

Zapamiętywanie wybitnie utrudnione. Zakres

pamięci znikomy, mała trwałość pamięci. Potrafi zapamiętać najprostsze układy ruchowe na rytmice. Osoby dorosłe potrafią powtórzyć

zdanie (12sylab), 4cyfry, 3 proste polecenia

zapamiętać i wykonać.

Zapamiętywanie i uczenie się zniesione lub widoczne jedynie w opanowywaniu prostych reakcji ruchowych, odszukiwaniu schowanego przedmiotu

(9)

OGRANICZENIA I MOŻLIWOŚCI OSÓB Z NIEPEŁNOSPRAWNOSCIĄ INTELEKTUALNĄ

MOWA

UPOŚLEDZENIE W UPOŚLEDZENIE W UPOŚLEDZENIE W UPOŚLEDZENIE W

STOPNIU LEKKIM STOPNIU

UMIARKOWANYM

STOPNIU ZNACZNYM STOPNIU

GŁĘBOKIM

Opóźniony rozwój Znacznie opóźniony Głębokie deficyty w rozwoju Mowa

mowy: pojedyncze rozwój mowy: pojedyncze mowy: pojedyncze wyrazy niewykształcona,

wyrazy pojawiają się słowa ok.5 r.ż., zdanie ok. w wieku szkolnym. Często opanowuje 2-3

około 3 r.ż., pierwsze 7 r.ż. dziecko nie buduje zdań, wyrazy.

zdanie w 5-6 r.ż. Proste zdania z licznymi wypowiedzi Rozumie kilka

Trudności z agramatyzmami. monosylabiczne lub prostych poleceń.

wypowiadaniem Wymowa wadliwa, jednowyrazowe.

myśli, formułowaniem niewyraźna. Niekiedy używa zdań

wypowiedzi. Ograniczony zasób prostych, równoważników

Agramatyzmy. słownictwa. zdania.

Występują wady Brak pojęć Nie odmienia przez

wymowy. abstrakcyjnych. przypadki.

Ubogi zasób Mowa bełkotliwa.

słownictwa biernego i Zasób słownictwa

czynnego minimalny

(10)

OGRANICZENIA I MOŻLIWOŚCI OSÓB

Z NIEPEŁNOSPRAWNOSCIĄ INTELEKTUALNĄ MYŚLENIE

UPOŚLEDZENIE W STOPNIU LEKKIM

UPOŚLEDZENIE W STOPNIU

UMIARKOWANYM

UPOŚLEDZENIE W STOPNIU ZNACZNYM

UPOŚLEDZENIE W STOPNIU GŁĘBOKIM

Dominuje myślenie konkretno- obrazowe nad abstrakcyjnym myśleniem pojęciowo-

słownym. Upośledzone abstrahowanie, uogólnianie, porównywanie oraz rozumienie przyczynowo- skutkowe,

wnioskowanie i tworzenie pojęć.

Mała samodzielność myślenia, zwolnione tempo, mała

płynność i giętkość. Słaby krytycyzm, ograniczona zdolność samokontroli.

Dobrze definiuje pojęcia konkretne, nie potrafi podać definicji pojęć abstrakcyjnych.

Słabo rozwinięte myślenie pojęciowo- słowne.

Myślenie konkretno- obrazowe.

Upośledzone rozumowanie przyczynowo- skutkowe.

Bardzo wolne tempo i sztywność myślenia.

Brak samodzielności, krytycyzmu, zdolności do samokontroli.

Pojęcia definiuje poprzez opis przedmiotu i materiału, z którego jest zrobiony lub przez

zastosowanie.

Myślenie sensoryczno- motoryczne w działaniu.

Głębokie upośledzenie myślenia pojęciowo- słownego.

Pojęcia definiuje przez zastosowanie, użycie.

Reakcje na bodźce w ograniczonym zakresie

(11)

OGRANICZENIA I MOZLIWOŚCI OSÓB

Z NIEPEŁNOSPRAWNOSCIĄ INTELEKTUALNĄ MOTORYKA

N

UPOŚLEDZENIE W STOPNIU LEKKIM

Opóźniony rozwój ruchowy: siadanie w końcu 1 r.ż.

Chodzenie pod

koniec 2 r.ż. Brak precyzji ruchów, ruchy słabo

skoordynowane.

Pełny zakres

samoobsługi. Może opanować czynności zawodowe i bardzo dobrze je

wykonywać.

UPOŚLEDZENIE W STOPNIU UMIARKOWANYM

Poważnie opóźniony rozwój ruchowy:

siadanie w 2 r.ż., chodzenie w 3 r.ż.

Dość dobrze radzi sobie z samoobsługą.

Wyuczane w wykonywaniu prostych czynności zawodowych, pod nadzorem, obsługuje proste urządzenia i maszyny. Ruchy mało precyzyjne,

niezgrabne. Wolne

UPOŚLEDZENIE W STOPNIU

ZNACZNYM

Głęboko opóźniony rozwój ruchowy:

siadanie i chodzenie opanowuje w wieku przedszkolnym. Może przyswoić sobie ruchy niezbędne do wykonywania prostych czynności związanych z samoobsługą,

wymaga to dłuższego ćwiczenia. Poważnie upośledzona motoryka rąk.

UPOŚLEDZENIE W STOPNIU GŁĘBOKIM

Zdolne do opanowania

chodzenia. Ruchy automatyczne,

stereotypowe, które nie służą

wykonywaniu czynności.

(12)

Z NIEPEŁNOSPRAWNOSCIĄ INTELEKTUALNĄ PROCESY EMOCJONALNO-MOTYWACYJNE

UPOŚLEDZENIE UPOŚLEDZENIE W UPOŚLEDZENIE W UPOŚLEDZENIE W W STOPNIU STOPNIU STOPNIU ZNACZNYM STOPNIU GŁĘBOKIM

LEKKIM UMIARKOWANYM

Osłabiona

kontrola emocji, popędów, dążeń.

Zdolne do uczuć wyższych.

Utrudnione przystosowanie społeczne.

Niektóre dzieci osiągają znaczny stopień

uspołecznienia.

Ujawnia wrażliwość emocjonalną,

głębokie

przywiązanie do wychowawców. Słabo kontrolują emocje, popędy i dążenia.

Widoczne potrzeby psychiczne. Zdolne do okazywania

uczuć,

przywiązania, choć wyraża je w sposób prymitywny. Nie kontroluje emocji i popędów. Mało

samodzielne, realizuje proste potrzeby, dba o higienę osobistą.

Częste zaburzenia zachowania.

Zdolne do wyrażania prostych emocji (zadowolenia i

niezadowolenia), czasem wyrażanie emocji gestami - uśmiech,

przywiązywanie się do osób. Częste wahania nastrojów.

Najczęściej brak objawów życia uczuciowego i

przejawów

samodzielności.

W wyniku długotrwałego ćwiczenia można nauczyć je sygnalizowania

potrzeb fizjologicznych.

(13)

Z NIEPEŁNOSPRAWNOSCIĄ INTELEKTUALNĄ ROZWÓJ SPOŁECZNY

UPOŚLEDZENIE W STOPNIU UPOŚLEDZENIE W UPOŚLEDZENIE W UPOŚLEDZENIE W

LEKKIM STOPNIU STOPNIU STOPNIU

UMIARKOWANYM ZNACZNYM GŁĘBOKIM

Zdolność do przeżywania uczuć wyższych, tj. społecznych,

moralnych, estetycznych. Osłabiona kontrola emocji, popędów, dążeń.

Jest utrudnione przystosowanie społeczne (maksymalny poziom dojrzałości społecznej dochodzi do 17 lat).

Widoczne potrzeby kontaktów społecznych.

Osoby te na ogół są samodzielne w

samoobsłudze, mogą wykonywać proste prace domowe i zarobkowe.

Rozumieją proste sytuacje społeczne, na ogół potrafią wyrazić swoje potrzeby, porozumiewać się i współpracować z innymi.

Osoby często samodzielne w załatwianiu potrzeb fizjologicznych, poruszaniu się w bliskiej okolicy.

Rozumieją proste sytuacje, wykonują proste prace

domowe i

zarobkowe. Potrafią porozumiewać się w prostych sprawach.

Prawie całkowity brak czynności

regulacyjnych (życie chwilą bieżącą);

Osoby nie potrafią samodzielnie dbać o bezpieczeństwo.

Mogą nauczyć się prostych nawyków, wymagają stałej opieki.

(14)

REWALIDACJA

To proces kompleksowych,

skoordynowanych i długotrwałych

działań terapeutycznych, mających na celu wspieranie rozwoju, terapię,

usprawnianie i edukację osób niepełnosprawnych.

W szkole, przedszkolu często jest realizowana w formie zajęć

rewalidacyjnych.

(15)

ZAJĘCIA REWALIDACYJNE

Do określonej formy kształcenia

specjalnego może być zakwalifikowane tylko takie dziecko, które posiada

orzeczenie o potrzebie kształcenia

specjalnego - orzeczenia takie wydają publiczne poradnie psychologiczno-

pedagogiczne, na wniosek rodziców lub prawnych opiekunów dziecka.

(16)

Dziecko niepełnosprawne intelektualnie, które realizuje obowiązek szkolny

w formie nauczania indywidualnego, musi mieć dwa orzeczenia:

orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego

orzeczenie o potrzebie nauczania indywidualnego.

(17)

ZAJĘCIA REWALIDACYJNE

Zajęcia rewalidacyjne są dla uczniów niepełnosprawnych.

Uczeń niepełnosprawny w rozumieniu

przepisów prawa oświatowego to uczeń posiadający orzeczenie o potrzebie

kształcenia specjalnego wydane przez

zespół orzekający działający w publicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej

(PPP).

(18)

 W świetle Rozp.MEN z dn.17 listopada 2010r. w sprawie

warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej oraz niedostosowanej społecznie w przedszkolach, szkołach i oddziałach

integracyjnych do grupy dzieci niepełnosprawnych należą uczniowie:

 niesłyszący,

 słabo słyszący;

 niewidomi;

 słabo widzący;

 z niepełnosprawnością ruchową, w tym z afazją;

 z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim;

 z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym lub znacznym;

 z autyzmem, w tym z zespołem Aspergera;

 z niepełnosprawnościami sprzężonymi.

(19)

ZAJĘCIA REWALIDACYJNE

Dla dzieci z głęboką niepełnosprawnością intelektualną organizowane są zajęcia rewalidacyjno-wychowawcze.

Zasady organizowania zajęć rewalidacyjno-

wychowawczych reguluje Rozp. MEN z dn. 30 stycznia 1997 r. w sprawie zasad organizowania zajęć rewalidacyjno-

wychowawczych dla dzieci i młodzieży upośledzonych

umysłowo w stopniu głębokim oraz Rozp. MEN z dn. 8 maja 2013 r., które określa:

• wiek uczniów, którzy powinni zostać objęcia zajęciami rewalidacyjno - wychowawczymi,

• miejsce organizacji zajęć,

• charakterystyka osób, które mogą prowadzić takie zajęcia,

(20)

zakres programowy zajęć,

wymiar godzin i czas trwania zajęć,

sposób dokumentowania realizacji zajęć,

opis szczegółowych informacji, które powinien zawierać zeszyt obserwacji,

sposób ewaluacji zajęć.

(21)

Zajęcia rewalidacyjno - wychowawcze główne założenia organizacyjne

Zajęcia mogą być prowadzone w formie indywidualnej i zespołowej.

Są organizowane dla uczniów od początku roku szkolnego w roku

kalendarzowym, w którym kończą 3 lata, do końca roku szkolnego w roku

kalendarzowym, w który kończą 25 lat.

Jednostka zajęć trwa 60 minut.

(22)

Minimalny wymiar zajęć wynosi:

20 godzin tygodniowo, nie więcej niż 6 godziny dziennie - w przypadku zajęć zespołowych,

10 godzin tygodniowo, nie więcej niż 4 godziny dziennie - w przypadku zajęć indywidualnych,

Liczba uczestników z zespole wynosi od 2 do 4 osób.

(23)

Akty prawne powiązane

z organizacją zajęć rewalidacyjnych

 Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 12

lutego 2002 r. w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych,

 Rozporządzenie MEN z dnia 21 maja 2001 w sprawie Ramowych statutów przedszkola oraz publicznych szkół (Dz.U. z 2002 r. Nr 61, poz. 624, z późn. zm),

 Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 lutego 2012 r.

w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych,

 Rozporządzenie MEN z dnia 17 listopada 2010 o pomocy

psychologiczno - pedagogicznej i Rozporządzenie MEN z dnia 30 kwietnia 2013 roku,

 Rozporządzenie MEN z dnia 12 marca 2009 w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli

(24)

ZADANIA REWALIDACJI

maksymalna aktywizacja i usamodzielnianie uczniów,

rozbudzanie potrzeb i aspiracji z jednoczesną oceną realnych możliwości,

kształtowanie kontaktów społecznych i nauka zachowań społecznie akceptowanych,

kształtowanie umiejętności porozumiewania się z wykorzystaniem komunikacji alternatywnej,

wzbudzanie zainteresowania otoczeniem,

(25)

Proces rewalidacji niepełnosprawnych

intelektualnie jest długotrwałą działalnością terapeutyczno - pedagogiczną, której

zadaniem jest:

Przywracanie w możliwie maksymalnym stopniu jednostki poszkodowanej na zdrowiu do

normalnego życia,

zapobieganie pogłębianiu się istniejącego już niedorozwoju lub powstaniu innych

dodatkowych upośledzeń,

leczenie i usprawnianie narządów chorych oraz umacnianie osłabionych,

(26)

poprawa umiejętności spostrzegania, odbioru i przetwarzania informacji napływających z

otoczenia,

usprawnianie motoryki dużej i małej,

kształtowanie umiejętności aktywnego spędzania wolnego czasu,

odkrywanie i rozwijanie indywidualnych możliwości i uzdolnień,

wzmacnianie pozytywnego kontaktu emocjonalnego,

(27)

stymulowanie i dynamizowanie ogólnego rozwoju przy wykorzystaniu siły organizmu oraz korzystnych czynników

środowiskowych,

kształtowanie umiejętności planowania własnej pracy,

kształtowanie umiejętności współdziałania z innymi,

(28)

wzmacnianie samooceny dziecka

poprzez rozwijanie świadomości własnych zalet i wad,

kształtowanie umiejętności prezentowania własnych poglądów i słuchania tego, co mają do powiedzenia inne osoby,

rozwijanie umiejętności komunikacji językowej.

(29)

ZASADY REWALIDACJI DZIECI

Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ INTELEKTUALNĄ

zasada akceptacji - akceptacja dziecka nie jako dziecka

specjalnego, ale jako dziecka, które obarczone jest większymi lub

mniejszymi trudnościami; osoby takie mają szczególne prawo do wszelkich specjalistycznych form pomocy,

opieki od społeczeństwa,

(30)

zasada pomocy - ma ona

szczególne znaczenie w całym

procesie wychowywania, przejawia się, aktywizacją sił biologicznych

jednostki w celu jak największego jej usamodzielnienia,

(31)

zasada indywidualizacji - dwa aspekty;

pierwszy, dydaktyczny zmierza do

dostosowania całego procesu nauczania do indywidualnych właściwości dziecka, a drugi związany jest z indywidualnym

celem kształcenia (ma on szczególne

znaczenie przy dostosowywaniu procesu rewalidacji do osób o różnym stopniu

niepełnosprawności, charakteryzujące się swoistym sposobem funkcjonowania

psycho-społeczno-fizycznym,

(32)

zasada terapii pedagogicznej - przypomina o konieczności

nawiązania współpracy z innymi

specjalistami, tj.: lekarz, psycholog i wspierania ich działań

terapeutycznych; ma to na celu

polepszenie sytuacji dziecka i stworzenie optymalnych warunków rozwoju,

(33)

zasada współpracy z rodziną - polega na tworzeniu wspólnych form

oddziaływania szkoły i domu rodzinnego;

opiekunowie dziecka maja być kontynuatorami programów

terapeutycznych w celu zapobiegania regresowi i wtórnej patologizacji rozwoju dziecka.

(34)

WSKAZÓWKI DO PRACY Z OSOBAMI GŁĘBIEJ NIEPEŁNOSPRAWNYMI INTELEKTUALNIE

Akceptuj ucznia, nawet jeśli nie akceptujesz niektórych jego

zachowań (np. zachowań agresywnych, zachowań

stereotypowych).

Poznaj ucznia - jego wiedzę,

umiejętności, potrzeby, możliwości i ograniczenia.

(35)

Komunikuj się w sposób zrozumiały:

formułuj prawidłowo komunikaty i instrukcje kierowane do ucznia

(polecenia konkretne, polecenia złożone dzielone na proste); w przypadku gdy uczeń nie mówi - naucz

jednoznacznego sposobu komunikacji.

Pozwól wyrażać potrzeby, emocje.

Pomagaj w realizacji potrzeb, ale nie wyręczaj.

(36)

Wspieraj rozwój kompetencji społecznych.

Nie ograniczaj dostępu do miejsc, przedmiotów, ludzi.

Stopniowo ograniczaj ingerowanie w działania podejmowane przez

ucznia i ścisłe kontrolowanie poczynań.

(37)

Stwarzaj okazje do osiągniecia sukcesu.

 Częściej chwal, rzadziej krytykuj.

Dawaj informacje zwrotne dotyczące aktywności.

(38)

Stwarzaj sytuacje sprzyjające osiąganiu samodzielności.

Kontroluj systematycznie i oceniaj osiągniecia ucznia.

Wskazuj wkład pracy włożony przez

ucznia w zdobycie wiedzy i umiejętności.

(39)

Zapewnij ( o ile jest to możliwe) edukację w mniej licznej klasie.

Bądź nastawiony na sukces.

Bądź racjonalnym optymistą.

Bądź refleksyjny.

Współpracuj z innymi osobami, które uczestniczą w procesie

wychowania dziecka.

(40)

REWALIDACJA INDYWIDUALNA

Rewalidacja indywidualna to zajęcia, które wspierają proces nauczania specjalnego, ich

zadaniem jest dążenie do optymalnego usprawnienia

funkcji psychicznych, fizycznych oraz pomoc w pokonywaniu

trudności w nauce.

(41)

Zajęcia rewalidacji indywidualnej:

zajęcia dydaktyczno- wyrównawcze,

zajęcia korekcyjne:

zajęcia korekcyjno- kompensacyjne,

gimnastyka korekcyjna,

zajęcia logopedyczne.

(42)

CELE REWALIDACJI INDYWIDUALNEJ:

rozwijanie i doskonalenie zmysłów

rozwijanie orientacji własnego ciała i orientacji przestrzennej

ćwiczenie analizy i syntezy wzrokowej

ćwiczenie analizy i syntezy słuchowej

rozwijanie koordynacji wzrokowo- ruchowej i słuchowo-ruchowej

(43)

doskonalenie sprawności manualnej i motorycznej

rozwijanie pamięci mechanicznej i logicznej

kształtowanie i rozwijanie procesów poznawczych

rozwijanie procesów myślenia

(44)

ćwiczenie koncentracji uwagi

korekcja wad postawy

rozwijanie i doskonalenie mowy

wspomaganie umiejętności

czytania, pisania i liczenia

(45)

Rodzaje ćwiczeń korekcyjno-

kompensacyjnych stosowanych na zajęciach rewalidacyjnych

I.Ćwiczenia manualne i grafomotoryczne

lepienie, ugniatanie plasteliny, modeliny, mas plastycznych

nawijanie i zwijanie włóczki, przewlekanie przez otwory

nawlekanie koralików

obrysowywanie przedmiotów i szablonów

(46)

wydzieranie z papieru zakreślonych form

kolorowanie obrazków (kredki, farby)

łączenie wyznaczonych punktów

kalkowanie po wzorze

śledzenie labiryntów bez odrywania ręki

rysowanie znaków graficznych po zakropkowanych wzorach

rysowanie szlaczków i kształtów literopodobnych.

(47)

II. Ćwiczenia percepcji słuchowej 1.Ćwiczenia wrażliwości słuchowej:

- wysłuchiwanie, różnicowanie i rozpoznawanie dźwięków

dochodzących z otoczenia

(48)

rozpoznawanie i nazywanie głosów przyrody

 wystukiwanie wysłuchanego rytmu

 zabawy ruchowo-słuchowe do

muzyki

(49)

2.Ćwiczenia słuchu fonematycznego oraz analizy i syntezy słuchowej:

 różnicowanie słów podobnie brzmiących

 dzielenie wyrazów na sylaby

 liczenie sylab w wyrazach

(50)

3.Ćwiczenia rozwijające mowę i wzbogacające zasób słownictwa:

słuchanie opowiadań

 nazywanie przedmiotów, cech, czynności, kolorów , części ciała

 opowiadanie treści obrazków, historyjek obrazkowych

 opowiadanie własnych wrażeń, przeżyć

(51)

4.Ćwiczenie pamięci słuchowej:

 nauka wierszyków

 ćwiczenie pamięci

sekwencyjnej, nauka i układanie wyliczanek

 układanie i powtarzanie zdań

 powtarzanie rymowanek

(52)

III. Ćwiczenia usprawniające pamięć i percepcję wzrokową

1.Ćwiczenia spostrzegania na materiale konkretnym i abstrakcyjnym:

obserwowanie i nazywanie przedmiotów z najbliższego otoczenia

dobieranie par wśród przedmiotów lub obrazków

wyodrębnianie różnic między obrazkami

(53)

wyszukiwanie elementów

składowych potrzebnych do ułożenia wzoru

układanie, budowanie, zabawy

konstrukcyjne z klocków, elementów przestrzennych

segregowanie figur według podanej cechy (kolor, kształt, wielkość)

układanie szlaczków z figur geometrycznych

składanie obrazka z części wg wzoru

(54)

układanie puzzli

rozpoznawanie obrazków na podstawie krótkiej ekspozycji

wyodrębnianie szczegółów różniących obrazki

odwzorowywanie i odtwarzanie

figur, przedmiotów, symboli i znaków

(55)

2.Ćwiczenia na materiale literowym :

dobieranie par jednakowych liter

rozpoznawanie i nazywanie liter

dobieranie liter małych do dużych, drukowanych do pisanych

(56)

podkreślanie liter w wyrazach

układanie sylab , tworzenie wyrazów z sylab

czytanie sylab tworzących wyrazy

dzielenie zdań na sylaby

(57)

IV.Ćwiczenia utrwalające podstawowe pojęcia matematyczne

1.Ćwiczenia pojęć czasowych:

utrwalanie daty

określanie pory dnia

poznanie nazw i kolejności dni tygodnia, pór roku

(58)

zrozumienie pojęć: wczoraj, dziś, jutro, potem, itp.

charakterystyka dnia i nocy

opanowanie pojęć :góra, dół, blisko, daleko

poznawanie cech wielkościowych (mały- duży )

segregowanie przedmiotów według wielkości i szerokości

(59)

1.Ćwiczenia na zbiorach:

wyodrębnianie i tworzenie zbiorów wg określonej cechy

porównywanie liczebności zbiorów

porządkowanie zbiorów wg ich liczebności

(60)

2.Ćwiczenia na liczbach:

monografia liczb do 10, 20,….

poszerzanie zakresu liczbowego na miarę możliwości dziecka

przeliczanie, liczenie rytmiczne, doliczanie, liczenie wspak

zapisywanie poznanych liczb

dodawanie i odejmowanie

w poznanym zakresie ( do 10…)

(61)

Przykładowe działania rewalidacyjne -

Wzbogacanie słownika biernego i czynnego, które można realizować poprzez:

zabawy z rówieśnikami,

słuchanie wypowiedzi innych osób,

słuchanie utworów literackich, słuchanie i oglądanie bajek,

filmów, spektakli teatralnych,

(62)

wyjaśnianie znaczenia nieznanych wyrazów,

swobodne i kierowane wypowiedzi na dany temat,

poszerzanie słownictwa i rozumienie pojęć typu: pojutrze, wyżej, niżej,

kwadrans.

(63)

Wdrażanie do budowania spójnej i logicznej wypowiedzi, złożonej

z kilku zdań poprzez:

Opowiadanie ilustracji, opisywanie przedmiotów przy jak najmniejszej pomoc nauczyciela,

samodzielne opowiadanie treści krótkiej czytanki lub innego tekstu,

wyodrębnianie głównych postaci i zdarzeń w utworach literackich,

(64)

swobodne wypowiadanie się na dowolny temat,

opowiadanie przebiegu czynności przy wykonywaniu prostych zadań

(np. opowiedz jakie czynności trzeba wykonać, aby zaparzyć herbatę).

(65)

Kształtowanie umiejętności prowadzenia dialogu:

zachęcanie dziecka do zadawania pytań na interesujący temat,

układanie pytań do ilustracji,

podtrzymywanie spontanicznych rozmów prowadzonych przez

dziecko,

wskazywanie poprawnie

zbudowanych zdań pod względem gramatycznym.

(66)

Pamiętajmy !!!

Celem rewalidacji nie jest wyrównywanie braków

edukacyjnych!!!

Ustalając rodzaj zajęć

rewalidacyjnych należy uwzględnić:

zalecenia i diagnozę zawarte w orzeczeniu poradni

psychologiczno-pedagogicznej,

potrzeby dziecka wynikające z diagnozy pedagogicznej

nauczycieli.

(67)

Organizacja zajęć rewalidacyjnych

Zajęcia powinny być realizowane w formie indywidualnej

Są organizowane od momentu

uzyskania przez ucznia orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego

na wszystkich etapach kształcenia.

(68)

Minimalny wymiar zajęć wynosi:

2 godziny tygodniowo dla ucznia

w oddziale ogólnodostępnym i integracyjnym

łącznie stanowi to 190 godzin na poszczególnych etapach

kształcenia, w przypadku LO 180

godzin.

(69)

Program zajęć rewalidacyjnych powinien zawierać:

Cele rewalidacyjne (główne i szczegółowe),

Zadania/treści,

Procedury osiągania celów/sposób realizacji (metody, formy),

Opis zakładanych osiągnięć ucznia,

Sposób ewaluacji, oceny postępów ucznia.

(70)

Do dzienników wpisuje się:

w porządku alfabetycznym nazwiska i imiona uczniów,

indywidualny program pracy z uczniem, w przypadku zajęć grupowych program

pracy grupowej,

tygodniowy plan zajęć,

temat przeprowadzonych zajęć,

ocenę postępów i wnioski dotyczące dalszej pracy,

obecność uczniów na zajęciach.

(71)

REWALIDACJA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH INTELEKTUALNIE STUDIA PODYPLOMOWE