Z E S Z Y T Y N A U K O W E P O LIT ECHNIKI ŚL Ą S K I E J S e ria: T R A N S P O R T z. 2
_________1984 Nr kol. 791
C a c e k M A Ć K O W S K I M i e c z y s ł a w R E IMA N
Inst y tut T r a n s p o r t u S a m o c h o d o w e g o P o l i t e c h n i k i ś l ą skiej
D I A G N O S T Y K A PR O C E S U S P A L A N I A W A S P E K C I E M O Ż L I W O Ś C I Z M N I E J S Z E N I A Z U Ż Y C I A P ALIWA PRZEZ S A M O C H O D O W E S I L N I K I O Z A P Ł O N I E I S K R O W Y M
S t r e ę z c z e n l e . A r t y k u ł zawi e ra info r ma c j ę o d z i a ł a n i a c h w d r o ż e - ni o w y c h w zak r e s i e w p r o w a d z e n i a o c e n y j a k o ś c i proc e s u spsl a n i s do użytkowej d i a g n o s t y k i s a m o c h o d o w y c h s i l n i k ó w g a ż n i kowych. Na p o d s tawie p i l o t u j ę c y c h badań l a b o r a t o r y j n y c h o p r a c o w a n o m e t o d ę w l b r o a - kustyczn ę, która pozwala na bardziej s t e r a n n ę regu l a c j ę n a s t a w ó w si l n i k a i m o że pro w a d z i ć do z w i ę k s z e n i a ich t r w a ł o ś c i oraz z m n i e j s zenia z u ż y c i a paliwa.
W P R O W A O Z E N I E
W y m a g a n i a w s p ó ł c z e s n e j m o t o r y z a c j i s t wa r z a j * potr z e b ę r o z w i j a n i e d i a g n o s t y k i s amoch o d o w e j w kier u n k a c h p r e f e r u j ę c y c h te wyma g a n i a . Sę nimi z a r ówno a s p e k t y o c h r o n y środowiska , o s z c z ę d n o ś c i z u ż y c i a p a 1 i w a , Jak też n i e z a w o d n o ś ć i t r wałoś ć pojazdów.
P o tr zebne sę z a t e m nowe m e t o d y d i a g n o s t y c z n e , o d z n a c z a j ę c e się m o ż l i w i e k rótkim c z a s e m analizy, p ros t ot ę o b s ł u g i o r az w y s o k i m s t o p n i e m d o k ł a d n o ści, co s k ł ania do p o s z u k i w a n i a n o wy c h k o n c e p c j i i rozwlęzań. Pewne m o ż l i w o ś c i w tym kie r u n k u s t warz aj * m e t o d y w l b r o a k u s t y c z n a , będę c e p r z e d m i o t e m z a i n t e r e s o w a ń a u t o r ó w s z c z e g ó l n i e w o d n i e s i e n i u do d i a g n o s t y k i pro
cesu spa l e n i a w s i l n i k a c h o z apł on i e iskrowym. Liczę się one w I s t n i e j ą cych t ende n c j a c h rozw ojowych, p r ow a dz ę b owiem do u s p r a w n i e n i e proc e s u s p a l ania po p r z e z ro zwi n i ę c i e d i a g n o s t y k i s i l n i k ó w w tym z a k r e ś l a 1 p rzez to mogę pro w a d z i ć do o s z c z ę d n e g o z uż y c i a p aliwa w e k s p l o a t a c j i pojazdów.
2. PRACE B A OAWCZ E
Prace bad a w c z e rea li z o w a n o w l a tach 1976-1979. Z u wagi na kon i e c zn o ść w y b o r u o d p o w i a d n l e j m e t o d y badań w p i e r w s z y m s ta p ia p r z e p r o w a d z o n o k on f ron tac ję etanu w i e d z y w za k r e ś l a b a d ań p r o ce s u s p a l a n i a w s i l n i k a c h sa m o c h od owych. B ył o to nie z b ę d n e z u w a g i na c z ę s t o k o n t r o w e r s y j n e p o g lędy o s k u t e c z n o ś c i ocen Ja k o ś c i proces u s p a l a n i a różnymi m e t o d a m i w odn i e s i e ni u do różny ch o d m i a n ano m a l i i w y s t ę p u j ą c y c h w proce s i e spalania.
144 O. M a ć k o w s k i , M. R e l m a n
W k o lejnych e tap ach b adań o k r e ś l o n o m o ż l i w o ś c i w y k o r z y s t a n i a wybranej m e t o d y w i b r o a k u s t y c z n e j J ako najb a r dz i ej przydatnej'. Etap l a b o r a t o r y j n y z a k o ń c z o n y z ostał w y c i ą g n i ę c i e m w ni o s k ó w , d o t y c z ą c y c h k o n i e c z n o ś c i w y z n a c z ania dokładnej c h a r a k t e r y s t y k i a m p l i t u d o w o - c z ę s t o t l i w o ś c i o w e j s t a n o w i s ka, d o b o r u pręd k o ś c i obrotowych, w p ł y w u o b c i ą że n ia , w y z n a c z e n i a m i e jsca o d b i o r u sygnału, sp o s o b u moc o w a n i a p r z e tw o r n ik a , a także w p ł y w u kąta w y p r z e dze nia zapł onu , składu miesz a nk i , luzu z a w or o we g o , stanu c i e plnego, n i e s p r a w n o ś c i prscy świec, w p ł y w u n a c ią g u w s t ę p n e g o s z p i l k i i p o w t a r z a l n o ś c i wyników.
C el em tych badań było sprawdze n i e, w J a ki m s t o p n i u w a r u n k i p r a c y s i l nika w p ł y w a j ą na z m ian ę w a r t o ś c i p a r a m e t r ó w s yg n a ł u oraz o k r e ś l e n i e, w j a k i c h z a k r e s a c h c z ę s t o t l i w o ś c i n a l e ż y s p o d z i e w a ć się o d p o w i e d z i uk ładu po z m ian ie w y b r a n y c h p a r a m e t r ó w stanu. W y n i k i tych b a d a ń z r e l a c j o n o w a n o n i e c o obszerniej w pra cach (i, 2, 3, 4). Na ich p o d s t a w i e m ożna było usta
lić, że a naliz a w l b r o a k u s t y c z n a p r z y s p i e s z e ń d r g a ń , emitowanych przez p r a c u j ą c y silnik, nie tylko okazuje się m e todą równie s k u t e c z n ą p r z y i d e n t y f ik o w a n i u an o m a l i i s palania, jak k l a sy c zn e m e t o d y o p a r t e na i n d y k owsniu, lecz p r z ewyższa je pod pewnymi w zg lędami. Tak np. nie w y m a g a ona p r z y s t o s ow y w a n i a silnika do b adań d rogą j e g o p r ze r ó b ek , a m o ż l i w o ś c i rozp o z n a ni a n i e p r a w i d ł o w o ś c i pr ocesu spalania m ożna było na po d s t a w i e badań l a b o r a t o r y j n y c h o k reśl ić jako co najmniej równorzędne. Na p o d s t a w i e tych b a dań m o żn a było z ate m ustalić, że u z ys k a ne z nich ob i e c u j ą c e w y n i k i pozw al a j ą na p r ze j ś c i e d o b adań w w a r u n k a c h e k s pl o a t ac y jn y c h .
2. B A D A N I A E K S P L O A T A C Y J N E
B a dani a e k s p l o a t a c y j n e p o l e g a ł y na s p r a w d z e n i u m e t o d y w i b r o a k u s t y c z n e j w w a r u n k a c h nor m a l n i e pracującej s ta c ji d i a g n o s t y c z n e j , a m iały one na celu s k o n f r o n t o w a n i e d anych o t r z y m a n y c h w w a r u n k a c h l a b o r a t o r y j n y c h z w a r u n k am i p rakty cznymi. Badenis te w y k o n a n o na 50 loso w o w y b r a n y c h s a m o c h o dach Polski Fiat 126p i pol e g a ł y one na re j es t r a c j i o t r z y m a n y c h widia przed i po d ok o n a n i u czy n n o ś c i regulacyjnych. Ot r z y m a n e w ten sposób różnice s t a n o w i ł y podstawę do s k l a s y f i k o w a n i a n i e s p r a w n o ś c i s i l n i k ó w i p r z y p o r z ą d k o w a nia im odpow i e d n i c h z m i a n w i d m a o r a z w k o n s e k w e n c j i o p t y m a l i z a c j ę na- s t a w ów silnika.
O o badań w y k o r z y s t a n o a paratur ę po m iarową, której schemat p r z e d s t a w i o no na rys. 1. E m i t o w a n y sygnał d o s t a r c z o n y z p i e z o e l e k t r y c z n e g o p r z e t w o r nika drgań, z a m o c o w a n e g o na szpilce g ł o w i c y silnika, p o b i e r a n o po u s t a l e niu się r ó wnow agi cieplnej silnika. Ze z r o z u m i a ł y c h w z g l ę d ó w ( d y k t o w an y c h w a r u n k a m i r e al iza cji typowej d i a g n o s t y k i uży t k o we j ) w s z y s t k i e b a d ania w y konano ne biegu j ałowym silnika przy p r ę dk o śc i o brotowej ustalonej ns 1260 ob r / m i n jako najbar dziej stabilnej dla tego typu badań. S t a n o w i ł o to jad- ną z z a s a d n i c z y c h różnic w p o r ó w n a n i u z ba d a n i a m i l a b o r a t o r y j n y m i , p r zy któr ych w y k o n a n o próby przy różny ch p r ę d k o ś c i a c h o b r o t o w y c h i o b c i ąż ę -
D i a g n o s t yka pr o c e s u spalania w aspekcie.
Rys. 1. S chema t u k ł a d u p o m i a r o w e g o
1 - b a d a n y silnik, 2 - p i e z o e l e k t r y c z n y p r z e t w o r n i k d r g a ń firmy BK typ 4 33 2 , 3 - a n a l i z a t o r c z ę s t o t l i w o ś c i f irmy BK typ 2107, 4 - p isak poziomu
firmy B K 2 3 05
nlach. N ato m i a s t w c z a s i e badań e k s p l o a t a c y j n y c h r e g u l o w a n o według p o t r z e by kęt w y p r z e d z e n i a zapłonu, skład m i e s z a n k i i luz z a w o r o w y oraz s t o s o w a no różne ich kombinacje.
R e j e s t r a c j i s y gn ału w i b r o a k u s t y c z n e g o d o k o n y w a n o przed i po każdej re
gulacji. W c e l u u s p r a w n i e n i a badań i u c z y n i e n i e ich bard z i e j u t y l i t a r n y mi, b a d ane w i d m o p o d z i e l o n o na w y t y p o w a n e u p r z e d n i o w c z a s i e b adań labora
to r y j n y c h z a k r e s y cz ęs t o t l i w o ś c i : 2 0 . . . 2 0 0 Hz, 2 0 0 . . . 3 0 0 Hz i dalej w p r z e d z i a ł a c h do 6 3 0 Hz, 850 Hz, 1400 Hz, 2 5 0 0 Hz, 4 kHz i 20 kHz.
3. W Y NIK I B A D A Ń E K S P L O A T A C Y J N Y C H
O t r z y m a n e w y n i k i badań były mniej J e d n o z n a c z n e niZ w y n i k i b a d a ń o t r z y m a n e w l a b o r a t o r i u m przy usta l o n y c h w a r u n k a c h p r a c y s i l n i k ó w i pod obcię- Zeniem. Tak np. w p r z e d z i a ł a c h o b e j m u j ę c y c h z a k r e s y c z ę s t o t l i w o ś c i 300...
8 5 0 Hz oraz 2 , 5 . . . 2 0 kHz nie s t w i e r d z o n o p o w t a r z a l n o ś c i z m i a n w i d m a w p r z y p a d k u r e g u l o w a n i a k t ó r e g o k o l w i e k z n a st a wó w , a s p o r a d y c z n i e w y s t ę p u jącą w tych z a k r e s a c h z m i a n y w idm a p r z y p i s a ć n a l e ż a ł o i n n y m c z y n n i k o m za- k ł ó c a j ę c y m (np. praca łańcucha ro z r z ę d u lub d r g a n i a ł o p a t e k d m u c h a w y p o wi e t rz nej ). N a t o m i a s t w z a kresac h c z ę s t o t l i w o ś c i 2 0 0 . . . 3 0 0 Hz i 850...
1400 Hz w y s t ę p l ł y w y r a ź n e i p o w t a r z a l n e zmiany. P r z e b i e g z m i a n w i d m a w z a k r e s i e 2 0 0 . . . 3 0 0 Hz w y k a z y w a ł I s to t n e różn ic e po z a l a n i e kęta w y p r z e dzen i a z a p ł o n u oraz s kładu m i esza n ki , zaś r eg u l a c j a s a mych tylko l u z ó w z a w o r o w y c h w tym z a k r e s i e nie w y w o ł a ł a ż a d n y c h zmian.
P o z w o l i ł o to na u z yskania w y s t a r c z a j ę c e j r o z d z i e l c z o ś c i s y g n a ł ó w Jako i n f o r m a c j i d i a gno sty cznych. Podobnie t e ż w y s t ę p l ł y z m i a n y w p r z y p a d k u j e d n o c z e s n e j reg u l a c j i kęta w y p r z e d z e n i a z a p ł o n u 1 luzu z a w o r o w e g o , kiedy to w y s t ę p l ł y naj bardz iej w y r a ź n e z m i a n y c h a r a k t e r u w i d m a i były one z d e
146 3. M a ć k o w s k i . M. R e l m an
c y d o w a n i e p o w t a r z a l n e w zakresie 2 0 0 . . . 2 5 0 Hz. W 9 przy p a d k a c h , w których d o k o n a n o r e gula cji kąta w y p r z e d z e n i a z a p ł o n u i luzu z a w o r o w e g o , u z ys k a n o c a ł k o wit ą po w t a r z a l n o ś ć zmian. Z p o w y ż s z y c h r o z w i ą z a ń można w n i o s k o w a ć , że n a j s i l n i e j s z y w p ł y w po ch o d z ą c y od kąta w y p r z e d z e n i a z a p ł o n u na różnice w w i d m i e, w y n o s z ą c e do 6 d B , w y s t ę p u j e w z a k r e s i e 200... 250 H z , natomiast e x trem um różnic przyp ada w okol i c a c h 2 2 0 Hz (rys. 2).
200 HZ 250 300 400 500 630 630 700 600 9001000 1200 16002000
Rys. 2. W i d m o d rgań szpilki m o c u j ą ce j g ł o w i c e po zmie n i a
s kładu mies zan ki, w y p r z e d z e n i a zapł o n u , ||||[|| luzu z a w o r o w e g o
W prz y p a d k u r e gul acji s amego składu m i e s z a n k i oraz składu m i e s z a n k i i luzu z a w o r o w e g o z a u w a ż o n o J e dnako w ą p o w t a r z a l n o ś ć z m i a n w z a k r e s i e 200...
2 5 0 Hz Jak i 2 5 0 . . . 3 0 0 Hz. W i e l k o ś ć z m i an w a h a ła się w g r a n i c a c h 2 . . . 7 dB, e x t r e m u m różnic w y s t ę p o w a ł o w oko l i c a c h 2 7 0 Hz. Taki rozkład zmian s u g e rował, że w p ł y w skład u mies z a n k i na w i d m o d r gań Jest dość s i l n y w c ałym za k r e s i e 2 0 0 . . . 3 0 0 Hz 1 może to p o w odować, że w pr z y p a d k u regu l a c j i kąta w y p r z e d z e n i a z ap łon u i składu mie s z a n k i w y s t ą p i ą t r u d n o ś c i i d e n t y f i k a c j i s y g n ał u w i b r o a k u s t y c z n e g o , p o c h o d z ą c e g o od kąta w y p r z e d z e n i a zapłonu. Oe- dnak w w i ę k s z o ś c i p r z y p a d k ó w można było z a uw a ż y ć, że extr e m a różnic z n a j d ują się w oko l i c a c h 2 2 0 lub 270 Hz i świa d c z ą one o d o m i n a c j i J e d n e g o re
g u l o w a n e g o czynnika. P odobnie po d c z a s r e g u la c j i kąta w y p r z e d z e n i e z a p łonu i składu m i e s z a n k i nie z a u w a ż o n o z m ia n w i d ma w z a k r e s i e 8 5 0 . . . 1 4 0 Hz, z a u w a ż o n o Je nat o m i a s t w prz y p a d k u luzu z a worowego.
26 pr zypadków, w k tórych d o k o n a n o tych r eg ulacji, w s k a z u j e J e d n o z n a c z nie na w p ł y w w a r t o ś c i istnie j ą c e g o luzu z a w o r o w e g o na przebieg w i d m a d rgań w tym zakresie. N a l e ż y też dodać, że po w s t ę p ne j a n a l i z i e u z y s k a n y c h widm m o ż l i w a było s t a t y s t y c z n e ich opr ac o wa n i e . P o le g a ł o ono na o b l i c z e n i u ko
r ela cj i prostej i cząs tkowej oraz o k r e ś l e n i u p oz i om u jej istotności.
D i a g n o s t y k a p ro cesu spalanie w aspek c ie 147
4. W N I OSK I Z A N A L I Z Y S T A T Y S T Y C Z N E J
Nie omawiaj ęc tutaj bliżej samej m e t o d y w i b r o a k u e t y c z n e g o o p r a c o w a n i a , m i e ś c i się ona b owi em w ramach o g ó lnie z n a n y c h p r a w i d e ł a n a l i z y m a t e m a tycznej (5), i n t e r e s u j ą c e okazuj ą się w y n i k a j ą c e z niej wnio s k i . Przy j e dnoczes nej reg u l a c j i kąta w y p r z e d z a n i a z a p ł o n u i s k ł a d u m i e s z a n k i w z a kresie 2 0 0 . . . 2 5 0 Hz w s p ó ł c z y n n i k k o r e l ac j i cząst k o w e j p o m i ę d z y różnicą po
zi o m ó w am p l i t u d p r z y s p i e s z e ń d r g a ń a r e gu l a c ją n a a t a w ó w kąta w y p r z e d z e n i a za p ł o n u i składu mi e s z a n k i w y n o s i r i 2 “ 0 ,2 8 3 i r 2 1 “ 0,228. W s p ó ł cz y n n i k i te są b ardzo słabe, stają się one isto t n e d o p i e r o p r z y pozi o mi e i s t o t n o ś c i CC » 0 ,4 5 dla r i
2
1 06 ” ° , 5 5 dla r2 W y n i k a stąd. że p r z y p r z e p r o w a d z o n y c h b a daniach w tym z a k r a a i e o cena w s p ó ł c z y n n i k a k o r e lacji jest bardz o niepewna. W do d a t k u u z y s k a n e w s p ó ł c z y n n i k i są za ni s kie, aby m ożna było obliczyć równ a ni e regre s ji i w ten s p o s ó b szacoweć w a r t o ś ć c echy zależnej na podsta wi e z n a n yc h w a r t o ś c i c e c h y niezależ no ś ci . Nie w y k l u c z a to J ed nak całko w i c i e braku z w i ąz k u p r z y c z y n o w e g o , k tóry t y l ko w w a r u n k a c h p r z e p r o w a d z o n y c h b a dań nie z o s t a ł ujaw n i o n y , np. na sk utek małej w i e l k o ś c i prób badanej popu l a c ji , która w tym p r z y p a d k u w y n o s i ł a 15 silników. N a l e ż y zazn aczyć, że brak k o r e l a c j i s t a ty s t y c z n e j t ylko s u g e r u je m o ż l i w o ś c i braku związku przyczyn ow e go .Inaczej prz ed s t a w i a się to zag a d n i e n i e , j e że l i p o d d a n y z o s t a n i e s t a t y stycznej a n a l i z i e z a kres c z ę s t o t l i w o ś c i 2 0 0 . . . 3 0 0 Hz. W tym p rzypadku w s p ó ł c z y n n i k k o r e l a c j i cząstkowej (pom i ę dz y różni c ę poziomu ampl i t u d p r z y s p i e s z e ń d rgań a różnicą kąta w y p r z e d z e n i a z a p ło n u z w y ł ą c z e n i e m w p ł y w u skła du mieszanki) w y n o s i r i 2 = ° - 1 8 2 - ś w i a d c z y to o bardzo słabej k o re lacji. N a t o m i a s t w s p ó ł c z y n n i k ko r e l a c j i c ząstkowej dla skła d u m i e s za n k i w y n o s i r2 1 * 0 , 613 na poziomie i s t o t n o ś c i OC = 0,05, co świad cz y o z n a c z n y m w p ł y w i e tego nastawu na p r z e bi e g w i dm a d r g a ń w o k o l i c a c h 2 7 0 Hz.
Nato mias t reg u l u j ą c sam kąt w y p r z e d z e n i a z a p ł on u w o k o l i c a c h 220 Hz u z y skuje się w s p ó ł c z y n n i k k o relacji r^ = 0,455, co ś w i a d c z y o słabej k o r e lacji i w d o d a t k u istotnej d opier o dla p o zi o m u O C = 0,035. S t w a r z a ł o to Jedn ak sz ansę na u z ysk anie m o ż l i w o ś c i ro z d z i e l e n i a s y g n a ł u p o c h o d z ą ce g o od kąta w y p r z e d z e n i a z a płonu i od skła d u mieszanki. Dużo lepiej p r z e d s t a wia się pod tym w z g l ę d e m ocena sygn a ł u p o c h o d z ą c e g o od luzu zaworowego.
Na pod s t a w i e w i d m a d r g a ń s i l n i k ó w s t w ie r dz o n o , że w zakr e s i e 8 5 0 . . . 14 0 0 Hz i s t otn y w p ł y w u j awn iła tylko r egulacja luzu z a w o r o w e g o i d l a t e g o w a n a l i z i e s t a ty stycz nej ogran i c z o n o się do k o r e l a c j i prostej. O bliczony w s p ó ł c z y n n i k k or e l a c j i w y n o s i ł w tym pr z y p a d k u r3 = 0,59 na poziomie is t o t n o ś c i CC * 0,05, co świadczy o miernej korelacji, lecz u m ożliwiającej o b l ic zen ie li n i o w e g o m o d e l u m a t e m a t y c z n e g o [ój.
148 3. M a ć k o w s k i . M. Reima n
K O N K L U Z J A
Z r e a l i z o w a n e badania e k s p l o a t a c y j n e w w a r u n k a c h w y k o n y w a n i a typowej d i a g n o s t y k i s ilników, rozszerzonej na o cenę J a k o ś c i proc e s u spala n i a p o przez z a s t o s o w a n i e m e t o d y w i b r o a k u s t y c z n e j , m i a ł y c h a r a k t e r w d r o ż e n i o w y i p o z w a l a ł y potw i e r d z i ć przyd a t n o ś ć tej m e t o d y dla p r a k t y k i użytkowej. M o ż liwość w y k o r z y s t a n i a s y g n a ł ó w w i b r o a k u s t y c z n y c h p r z y w y s t a r c z a j ą c e j ich ro z d z i e l c z o ś c i w p r zy padku regu l ac j i n a s t a w ó w s i l n i k a w c z asie p r a c y na b ie g u Ja ł o w y m była w p r a w d z i e mniej w y ra ź n a , ni ż to w y k a z a n o w bada ni a c h l a b o r a t o r y j n y c h pod o b c iążeniem, lecz r ó wnież w tych w a r u n k a c h , s p r z y j a j ąc y ch dla di agn o s t y k i utylitar n e j, ok a zała się ona p r z y d a t n a do dalsz y ch d z i a ł a ń aplikacyjnych. Dalsze ich k o n t y n u o w a n i e w y d a j e się c e lowe nie t y l ko z u wagi na m o ż l i w o ś ć w y k o n y w a n i a tak roz s ze r z o n e j d i a g n o s t y k i s i l n i kó w bez p otrzeby w p r o w a d z e n i a J a k i c h k o l w i e k p r z e r ó b e k k o n s t r u k c y j n y c h lub przy
s t o s o w a n i a sil nika do badań, lecz r ó w n i e ż z racji p r z e w i d y w a n y c h d zi ę k i temu ist o t n y c h o s z c z ę d n o ś c i zużyc i a paliwa. U z y s k a n e tą drogą u s p r a w n i e nia p ro cesu spalania p rowadzą b o w i e m vdo z m n i e j s z e n i a zuży c i a paliwa przy nie z m i e n i o n y c h p o z o s t a ł y c h par am etrach. Jak moc i t r w a ł o ś ć silnika, co p o t w i e r d z o n o d o t y c h c z a s w y k o n y w a n y m i b ad a n i a m i pil o t u j ą c y m i . P o n a d t o Jest to Jedna z n i e l i c z n y c h metod d i a g n o s t y c z n y c h , u m o ż l i w i a j ą c a u w z g l ę d n i e n i e w y p a d k o w e g o w p ł y w u na proces spal an i a takich c z yn n i k ó w . Jak: stan tech
n i c z n y s i l n i k a , z a s t o s o w a n e paliwo, s p o s ó b e k s p l o a t a c j i 1 w z a l e ż n o ś c i od tych c z y n n i k ó w doboru właściwej r e gu l ac j i silnika.
L I T E R A T U R A
£lj M a ć k o w s k i J . , W i l k A . , G a r d u l s k i J . : O cena j a k o ś c i p r o c e s u spalenia me t o d a m i w i b r o a k u s t y c z n y m i . O g ó l n o p o l s k a K o n f e r e n c j a N a u k o w a K O N M O T , K r a k ó w 1978.
[2 ] M a ć k o w s k i 0., G a r d u l s k i 0. : Próba w y k o r z y s t a n i a m e t o d w i b r o a k u s t y c z nych do d i a g n o s t y c z n e j o c e n y p r o ce s u spalania. IV S y m p o z j u m D i a g n o styki M a s zyn , Sz c z y r k 1978.
[3 ] M a ć k o w s k i 0. : W y k o r z y s t a n i e s yg n ał u w i b r o a k u s t y c z n e g o do d i a g n o s t y k i pr ocesu spalania. T e c h n i c z n e Z a p l e c z e M o t o r y z a c j i , 1980, nr 1 .
[4 ] M a ć k o w s k i 0., R ei man H , : O ce na w p ł y w u w y b r a n y c h w a r u n k ó w p r a c y s i l n i ka ZI na z m i a n y w i d m a Jego drgań. T e c h n i c z n e Z a p l e c z e M o t o r y z a c j i , 19 80 nr 7-8.
O ] G r e ń 0.: S t a t y s t y k a matemat y c z n a , m o d el e 1 zadania. Pańs t w o w e W y d a w n i c t w o Naukow e, W e r s z a w a 1978.
Praca n a u k o w o - b a d a w c z a N B - 4 8 8 / R T / 7 6 I ns t y t u t u T r a n s p o r t u S a m o c h o d o w e go P o l i t e c h n i k i ś l ą s k i e j , Ka t o w i c e 1977-1980.
R e cenzen t : Prof. dr hab. inż. C z e s ł a w K o r d z i ń s k i
O l a g n o s t y k a or o c e s u s pa lenla w asp s R C l e . . .
149
Î Ü A T H 0 3 I E E O B A H H S U P O U B C C A C T O P A H H H C 1 0 W
3 P E H H G H H K E H M a P A C X O M T O I Ü Î H B A . B A B T C M O E H J I B E H X K A P E U P A Ï O P H H X A B H r A T E J I fL X
P e 3 B M e
B c z a i H n p e x c x a B J i e K u b o s u o z e o c s e . s s e x p o K U . X B e r a o s s p o z a m n p o r s e o c a a ro —
p a H K c k & ïbz> a p a xT u iecK o tt c e s s i e z s a p f l i s ^ a o p a s c t i n r o a n l . H a - « b o b s a a s j — n a i e x B E H Z H c n a r a H n S p a s p a C o i a H O H 9 Z O £ 6 o m * ï o e h o î p e t ® « * p o e * B x a a x a s e x e t »
THE C O M B U S T I O N PR OC E S S E S D I A G N O S T I C S
IN THE A S P E C T S OF THE FUEL C O N S U M P T I O N R E D U C T I O N P O S S I B I L I T I E S IN T HE S P A R K - I G N I T I O N E N G IN E S
S u m m a r y
T here are pre s e n t e d the i n f o r m a t i o n s a b out tha a p p l i c a t i o n of the coo- b u s t io m q u a l i t y i n v e s t i g a t i o n s into the d i a g n o s t i c p ractice. The lebore*
tory re s e a r c h w o r k s hows that the v i b r o a c o u e t i c m e t h o d s c a n b® a p p l i ed into the suff i c i e n t p r ecise e n gi n es r e g u l a t i o n a n d that m a k e s p o s s i b l e to i ncr eas e the e n gines d u r a b i l i t y as w e l l as to r e d u c e their fuel c o n s u m p tion.
