ZASADY DZIAŁANIA
UNII EUROPEJSKIEJ
Zasada przyznania kompetencji
Zasada pomocniczości
Zasada proporcjonalności
Zasada poszanowania równości i tożsamości narodowej państw członkowskich
Zasada lojalnej współpracy
Zasada równowagi instytucjonalnej
Zasada demokracji
ZASADA PRZYZNANIA KOMPETENCJI
Najważniejsza zasada funkcjonowania UE
Orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości z 5
lutego 1963 r. w sprawie 26/62 – van Gend &
Loos
ZASADA PRZYZNANIA KOMPETENCJI
Podstawa prawna działania UE
Wertykalny podział kompetencji
Horyzontalny podział
kompetencji
ZASADA PRZYZNANIA KOMPETENCJI
Kompetencje UE
Kompetencje UE
Wyraźne
Wyraźne Dorozumiane Dorozumiane Ogólne Ogólne Dodatkowe Dodatkowe
ZASADA PRZYZNANIA KOMPETENCJI – PODZIAŁ KOMPETENCJI
Kompetencje UE Kompetencje UE
Kompetencje wyłączne Kompetencje
wyłączne Kompetencje dzielone Kompetencje
dzielone
Kompetencje wspierające koordynacyjne
uzupełniające Kompetencje
wspierające koordynacyjne
uzupełniające
KOMPETENCJE WYŁĄCZNE (ART.
3 TFUE)
Unia celna
Ustanawianie reguł konkurencji
niezbędnych do funkcjonowania rynku wewnętrznego
Polityka pieniężna (euro)
Zachowania morskich zasobów
biologicznych w ramach wspólnej polityki rybołówstwa
Wspólna polityka handlowa
Zawieranie umów międzynarodowych (w
ramach przynanych kompetencji)
KOMPETENCJE DZIELONE (ART.
4 TFUE)
Rynek wewnętrzny
Polityka społeczna (w zakresie traktatowym)
Spójność gospodarcza, społeczna i terytorialna
Rolnictwo i rybołówstwo
Środowisko
Ochrona konsumentów
Transport
Energetyka
KOMPETENCJE WSPIERAJĄCE, KOORDYNACYJNE, UZUPEŁNIAJĄCE (ART. 6 TFUE)
Przemysł
Kultura
Turystyka
Ochrona ludności
Ochrona i poprawa zdrowia ludzkiego
Edukacja, kształcenie zawodowe, młodzież i sport
Współpraca administracyjna
ZASADA POMOCNICZOŚCI – PROCEDURA ŻÓŁTEJ KARTKI
1/3 głosów (przestrzeń
wolności
sprawiedliwości i bezpieczeństwa
¼)
Ponowna analiza
Podtrzymanie,
zmiana
wycofanie +
uzasadnienie
ZASADA POMOCNICZOŚCI – PROCEDURA POMARAŃCZOWEJ KARTKI
Co najmniej zwykła większość głosów
Ponowna analiza.
Podtrzymanie, zmiana, wycofanie +
uzasadnienie
55% głosów członków Rady lub większość głosów w Parlamencie
Europejskim
ZASADA PROPORCJONALNOŚCI
Wszystkie sfery UE
Odnosi się do konkretnego środka (prawnego)
Odpowiedni i konieczny
Współmierny
Interes publiczny
Proporcjonalność sankcji
Ocena środków (krajowe i UE)
W celu wykonania prawa UE (Tanja Kreil)
W ramach dopuszczalnych derogacji (Cassis de
Dijon)
ZASADA POSZANOWANIA RÓWNOŚCI I TOŻSAMOŚCI PAŃSTW CZŁONKOWSKICH
Ilonka Sayn-Wittgenstein Landeshauptmann Wien (C-208/09)
Małgozata Runevic-Vardyn i Łukasz Paweł
Wardyn (C-391/09)
ZASADA POSZANOWANIA RÓWNOŚCI I TOŻSAMOŚCI PAŃSTW CZŁONKOWSKICH
Niektóre ograniczenia w swobodzie przepływu kapitału i płatności
System zabezpieczenia społecznego
Edukacja
Własność
Porządek i bezpieczeństwo wewnętrzne
ZASADA LOJALNEJ WSPÓŁPRACY
Unia
Europejska
Państwo Członkowskie Państwo
Członkowskie
ZASADA RÓWNOWAGI INSTYTUCJONALNEJ
Każda instytucja Unii może działać tylko na podstawie upoważnienia wynikającego z
traktatów
Żadna instytucja nie może zastępować innej w wykonywaniu jej kompetencji
Instytucje muszą przestrzegać przewidzianych prawem procedur
Instytucje same decydują o swoim
wewnętrznym regulaminie
ZASADA DEMOKRACJI
Legalizacja działań UE
„deficyt demokratyczny”
Obywatelstwo Unii
Pluralizm polityczny
Społeczeństwo obywatelskie (inicjatywa ustawodawcza)
Akcesoryjny charakter
