1
SPIS ZAWARTOŚCI
TECZKI .ISBJnSCtó.S... Ji ftfe is ł
J , i 7 .
C z e io h r t t
I ./ l . Relacja —
; I./2. Dokumenty ( sensu stricto) dotyczące relatora — I./3. Inne materiały dokumentacyjne dotyczące relatora
III./l. Materiały dotyczące rodziny relatora —
III./2. Materiały dotyczące ogólnie okresu sprzed 1939 r. ~ III./3. Materiały dotyczące ogólnie okresu okupacji ( 1939-1945) III./4. Materiały dotyczące ogólnie okresu po 1945 —
III./5. Inne ...
IV. Korespondencja
V
II. Materiały uzupełniające relację -J k • X \ i . A ~ i j
V. Nazw iskow e karty informacyjne \J VI. Fotografie sj tc5 A < a.f .
2
3
p o ' U . i ? ' 0 <y'ł'4/1 p '(/fei^e.-ti. o - z . cj / j
Niżej zamieszczony wiersz napisany został w czerwcu 1958 roku w Lerwick na l i i Wyspach Szetlandzkich a opublikowany w "Jednodniówce" wydanej z okazji Zjazdu
Koleżeńskiego Kobiet Żołnierzy P.S.Z w Londynie w 1959roku.
Autorka wiersza " Koleżankom" była zesłańcem na Sybir a następnie żołnierzem PWSK przy 2 Korpusie Qen. Wł. Andersa.
Halszka Terlecka-Winnicka-C/ebertt.
KOLEŻANKOM
Wspomnienia mundurkowe, Twarze kochane,miłe
miłe "zielone" lata. twarze dziś zapomniane Ach, los nas porozpraszał i tyle wspólnych przeżyć
po wszystkich lądach świata i prace dokonane
ach, los nas poroznosił i zapylone drogi
po wszystkich kątach ziemi, wśród skwaru pustynnego
życie porozdzielało i rozkołysy morskie
przykryło zapomnienie. o tysiące mil od brzegu ...
Niejedna dziś w Kanadzie i dni, dni monotonne
a inne w Nowym Yorku jak rząd mundurów nudne,
w Afrykach i Meksykach albo - w tłumie - samotne i na plantacjach korka, albo wśród pracy - trudne.
inne w dalekich śniegach Rozkazy wypetnone
a inne w Europie ważnych dokonań tyle
a jeszcze dla niejednej i czasem takie dumne
grabarz już schron w ykopał... biało-czerwone ch w ile...
N ie mówmy: w łosów siwych już pełno na m na skroni -
nie gońmy latek jasnych Zostały fotografie
i tak ich nikt nie zgoni - po życiu, które było.
Patrzymy teraz na nie:
nie myślmy: lata, lata ach, jak się dziwnie żyło...
ach jakie to dalekie —
Te lata jeszcze żyją Dzisiaj je kwitujemy
w nas samych - zmruż powieki - jak mundurową kartę.
Pytanie pozostaje;
zobaczysz tłum figurek - może - nie było - warto? ...
ubranych w mundur khaki gwizdek i zbiórka! Równaj !
rząd twarzy różnorakich - - ( zobaczysz te krawaty którym " się nie chce leżeć "
czupryny rozwichrzone i loki na kołnierzach...)
4
Wiatr od mojej wioski
Jak zwiędłe liście wicher rozwia/ nas po swiecie I wędrujemy przez daleki,obcy świat,
A że biednemu zawsze wiatrem w oczy miecie I w nasze oczy wciaź inny dmie wiatr.
PaliX nam twarze lodowaty wichr pó/nocy Ichamsin nam gorącym piaskiem smaga/ twarz, Ale we dnie czy w nocy wsrę>d wichrów tysiąca Jest jeden - napewno go znasz :
To wiatr od mojej wioski
Poleciał za mng. w wędro'wk^ daleka
- I nuci piosnkę -wróć Jasieńku z wojenki tej wróć, Bo tam ktoś mi/y czeka
Ktoś - kto tęskni od tylu juz lat, Kiedy skończy się droga daleka I p o w i c i zndw źo/nierz i wiatr.
Gdy szary wieczór nad pustynia kir rozwieje I gwiezdna cisza zwolna spZywa ponad świat, Wychodzę s/uchac/ po za obóz - czy nie wieje Gdzieś od zachodu najdroz'szy mój wiatr -
I gdy zaszemrze nagle z piasku szmer strumyka I złotym szeptem zaczną gwarzy
6Xany zbóż,
Kiedy ptaków muzyka swa srebrna piosenkęjrozdzwoni
Napewno wiem juz-
'To wiatr od mojej wioski...
B ut y po ls ki eg o o/nier
iza.
P o l a k j uz ni er az pr ze mi er za /
D r o g i wi od ąc e p r z e z św ia t,
E ut y po ls ki eg o źo /n ie rz a
Ws zę dz ie zn ac zy /y s wó j ś la d :
Po pr ze z T o br uk i po pr ze z Gaz alę
Po pr ze z la ta ,m ie si ąc e i dn i,
A le na pr zó d - w c i ą ż d a le j i da le j,
A le Po ls ka b ez pr ze rw y s ię śn i.
Po pr ze z Na rw ik i M o n t e Cassino,
P r z ez An co nę w ś r ó d o gn i a i bo mb ,
C z a s e m gó r ą , a c z a s e m do li ną
, ■ B yl e uj rz eć ro dz in ny s wó j do m.
D uz o j es t w k r ą g ni ep ow od ze ń,
W i e l e ci er ni st yc h j es t d ró g -
N ik t n ie za tr zy ma j s ię w drod ze
C ho ć ni e r a z w a l ij s ię z n óg :
Po pr ze z To br uk i po pr ze z Ga za lę
. . .5
6
Toruń, 6. 11. 1998 r.
M E M O R I A Ł
Generał Marii Wittek
kto Ki^K| Pan Ireneusz Grudziński 14 - 500 Braniewo, ul
Szanowny Panie !
Dziękujemy Panu bardzo za wspomnienia kpt. Z. Gączowskiej - Łukjaniec oraz za jej życiorys.
Wspomnienia te są dla nas bardzo cenne, ale brak w nich szerszego opisu służby w 316 Kompanii Transportowej PSK.
Czy zechciałby Pan może napisać do p. Z. Gączowskiej - Łukjaniec z prośbą o opis jej służby
<^o podanie nam, do naszego Archiwum, jej adresu ? Dla uzupełnienia jej teczki prosimy też o fotografię i kserokopie dokumentów. Za wszelkie starania - już z góry dziękujemy.
Dziękujemy także bardzo za poprawki dotyczące J. Błaszczyszyn i Z. Parol, a przede wszystkim - za poezje H. Terleckiej - Winnickiej - Gebert. Z tą ostatnią wi^że się jeszcze jedna nasza prośba: jeśli dysponuje Pan szerszymi materiałami o niej - bardzo prosimy o przysłanie.
Z wyrazami szacunku i serdecznymi pozdrowieniami -
Halina Paliwoda Dokumentalistka Działu WSK
YiaAJtJu/h