Wstępne wyniki badań mikroflory stycznych nad pozycją stratygraficzną łupków antrakozjowych (depresja śródsudecka)

Janina JERZYKIEWICZ

Wstępne wyniki badań mikroflorystycznych nad pozyciq stratygraficznq łupków anłrakoziowych

(depresia śródsudecka)

WSTĘP

w ^Ipromu

^gru~ych

^osadów

najwyższego

g6mego lkaOOonu

i

dolnego czerwonego

spągowca dę):'esji śr6dsudeckiej

;znane

są

od daw- na warstwy drobno2!i.arnistych piaskowców,

mułowców i łupków.

Niektóre z

nich tworzą

grube pakiety i wydzielane

są

na mapach geologicznych jako

^ciągłe

poziomy stratygraficzne, nazywane tradycyjnie mpkami ·an"

trakozjowymi (E. Dathe, 1904; G. Berg, 1925; E. Dabhe, G. Berg, 1910;

W. Petrascheck, 1922; H. Scurpin, 1922; J. Don, 1957, 1961j K. Dziedzic, 1957, 1959, 1961, 1965). Wydzielone

są

one

r6wnież

na mapach opraco- wanych dla

Dolnośląs'k:i.ego Zagłębia Węglowego

:pmez A. Grocholskiego oraz

K.

Augustyniaka.

Wyróżniono

dwa poziomy

łuków

antralJrozjowych, z których górny zal,icza

się

do czerwonego

spągowca,

dolny

zaś

do czerwo- nego

spągowca

(K. Dziedzic, 1961)

'bądź

stefanu (J. Don, 1961).

W

łupkach

antrakozjowych stwierdzono

ma:kroflorę:

Odontopteris 8ubcrenulata (R o s

t.)

Z e iII., Callipteris conferta B r o g n. Taeniop·

tens multinervia Weiss. oraz Walchia piniformis (S c h lot h.) S t e r n b.

(E. Dathe, G. Berg, 1910, oznaczenia W. Got11ana).

T. Górecka (1966, 1969) na podstawie znalezionej mikrolflory w pierw- szym poziomie

łuPków

antrakozjowyoh z otworu wiertniczego Rybno !Za-

liczyła

te

łupki

do górnego ste:fanu.

W niniejszY'm aTtytkule przedstawiam wynriki

'badań

ipa1inologicznych

łupków

antrakozjowych zaliczanych tradycyjnie do -pierwszego

i

drugiego

·poziomu.

Pir&lki

do analiz pobrano z

muławc6w i

m!Pków z odkrywek w okolicach

Unisławia,

RY'bn:icy,szurf6w wykopanych w okolicy Nowej Rudy oraz z wiercenia

Słupiec

I

(fig.

1).

Dokładne

dane

dotyczące

lokali·

zacji przeanalizowanych próbek przedstawiono

wcześniej

(J. Jerzykie-

wicz, 1971). .

p.ragnę wyrazić swoją wdzięczność

Pani doc. ch' Soni Jachowiczowej za pomocne wskazówki w czasie przygotowywania

arty!kułu

do druku.

Kw8l't.a1nlk Geołogl.cm,., t. 1'1, Dr l, 1m t.

(j

286

o

, ^{2 , 6· 8 10km} ,

~~ .

~·4~"

Fig. 1. Lokelirr.ac,la mdejsc pobmrrla pr6bek:; gd"anioe geologiczne według K. August y- niaka

Sampling sites; ~ łJoun.daries accordmg to K. Augustymak:

1 - lokalizacja uao!.1zowanYCh pr6be1k; 2 - gnejl!Y; 8 - gabra; 4 - osady dolnego

kąrbonu; 11-oeady l6rnego karbonU; 8 - osady cz_ego lIPągowea: '1-wulkaJl10ty l - locat1on ol 1IDłI17ftd INImplea: 2 - gnelae8: S - pbros; ł - Lawer CarbonIferoua dep<lllłt8: IS - 'Opper Ca!E'boniferolU de,po&l.tB; 6 - Botliegendel depa&1ts: '1. - volcanic rocka

CHARAlKTE'RYSTYKA

ZESPOŁU

MIKROFLORYSTYCZNEGO Z

ŁUPKÓW

ANTRAKOZJOWYCH

W p,rObkacll

łpOdhodzących Z

czte.rech roopatryrwanycll

odsłon!ięć

stwierdzono

występow·anie spcxr i

ziarn tpy}ków; 'których wykaz przedsta- wiono na tab. l.

Jak

widać

z

powyższego

zestawienia,

zespół

m1kroflorystyczny otrZy- many z

^łupków

antrakozjowych jest 'bogaty zar6wno·w rodzaje, jalk

i ga~

tudri. WŚI'6ci rtxłzatjÓIW nUkrospor

z

tr6jdzi~1nym

znalkiem zrostowym (TrileteB) zidenty:fikowano: Punctatisporites, CalamoBpora. Cyclogranispo- riteB oraz LycoBpOTa.

Uderzająca

jest

również obfitość

mikrospor z

ppje-

dynczym znakiem zrostowym {MonoleteB) ,

zwłaszcza należących

do ro- dzajów: La.evigat08porites, Punctato8poTite8, Verruco8osporite8 oraz

Spi-

nDBporites.

Udział pły.tków jedinowor.1wwych

·(MonosacciteB)

jest

znaczny.

Należy pocli«eślić przewagę występowania

rodzaju Florinite8 nad roclza-

Wyniki badań mHmoflroa:ystycmych łupków an~ 287

· jem Potonieisparites i Wilsonia.

Pyłki

dWuwol'kowe (Disaccites} ·

wystę­

pują

sporadycznie. Stwierdzono

występowanie

rodzajów: Aumancisporites

i

Pityosporites.

Uliisław Calamospora

Lycospora Laeviqatosporites Punctatospoiites Verruc03osporites

Sp/nospor/fes F/orinlfes WI/sonia Potonle/sporltes . Aumancisporites

PiIVo,rporites Nustrolspor/tes Inne

. Hg/Jnica · Nowa Ruda

Słupiec

d 10 20 30r.

I "

]1fg. 2. Zestawienie~ sporomorf występujęcy-ch w łQPkach 1Imitra-

łrozjowy-ch o]gQ].ic UnJsławia, Rybn:łcy, Nowej Rudy i Słupca . QuaIltitative compa.rJson ol sporomarphs found to oocu.r ki. the Antbreoosia sha1.es in tbe vicinity at UrusJia.w, Rylbnica, Nowa Ruda and. Słupiec

Dla

określenia

flrekwen,cji rodzajów

w

opracowanym zespole sporowo-

-pyłkowym

wykonano

analizę ilościową.

Liczono

po

sto egzemplarzy

w

próbce.

Okazało się, że

w prObkaCh

pochodzącyoh

z czterech !"QZJPatrywa- nych lokalizacji

dominują

te same rodzaje (fig. 2),. a

więc

próbki te zawie-

rają

podobny

:zespół sporowo-,pyłlrowy.

Zwraca

uwagę

zdecydowana prze- waga sporarnorf z pojedynczym makiem 2'll'ostowym nad sporomorfami z potrójnym znakiem zrostowym. Rodzaje Verruc08osporites

i

Spinospori- tes

występują

w

ilości

46-559/0, a rodzaje Calamospcwa i Lycospora tylko w

ilości

7-14

^C1

/o. Ziarna

'Pyłków

jednoworkowych z rodzaju Wilsonia, Po- tonieisporites

i

Florinites

występują

w

ilości

od 27 do 430/0. Znamienne,

choć sporad~e,

-jest

występowanie

w omawianym z·espole

pyłków

dwu-

wQł'llrowych

- Aumancisporites

i

Pityosporites.

Przedstawiony

zespół .pod. względem. 'ilościowego udziału

poszczegól- nych rodzajów zbliZony jest najbardziej do

zespołów autuno-stefańS'kich

Ftrarrcus'kiego

Za:głę'bia Węglowego oktręgów

Saint ttiezme (B. Alpem,

1958, 19&0;

J. J.

Lialbeuf, B. Alpern, 1969), Carmaux

i

Mont-Pele

(J.

Dou-

binger,

196'2a,

1962b, 1964, 1968). Podobny

zespół został również

stwier-

dIrony

!prZeZ

M ..

Kal:iibovą(1963,

1967, 1970, 1971) ze

skał

nalWierroc:mych

288

w

obszarze Masywu Czeskiego w dkolicach Kladna, Ra'kovnTka, Pilzna

i

Ocelic.

Wydzielanie

między

stefanem i autunem

odrębnego piętra

stratygra- fic:mego, scnal'akteryrowanego przez

dklreślony zesp6ł

mikroflorystyczny nie jest :w lIlaszej literaturze

ipt'zy'jęte.

Z81gadn:ienie to wymaga szerszego omówienia.

AUTUNO-STEFAN W BASENIE LOARY

Badania palin-oIogiczne na obszarze basenu

Loary pozwoliły

zidenty-

fikOwać

w osadach

najwyższego

karbonu i

najniższego

permu kilkadzie-

siąt

rodzajów sporomorf i ziarn

pyłków.

Ewolucja kilkunastu z nich daje

podstawę

do wydzie'lania czterech

zon

palinologicznych (J. J. IAabeuf, J.

Dowbin'ger, B. Al'Pern,

1967;

J. J. Liabeuf, B. Alpe:rn,

1969).

Dwie pierwsze zony

odpowiadają

stefanowi, trzecia autuno-stefanowi, a czwarta autu.- nowi.

Zona

I

sch8ll"akteryzowana jest

:przeż zesp6ł złożony głównie

z rodza- jów Dem08pOrites i Tori8po1"a. Odpowiada ona

środkowemu

stefanowi

(A-B). "

Zona

II - przeważają

w niej

sporomorfy

o pojedynczym. znaku :zro- stowym z 'rodzaju Punctatosporites, niewielki procent

stanowią

przedsta- wiciele rodzaju Verruc0808porites. Odpowiada ona stefanowi gómemu

(przejście

stefanu B do C i s1:efan

C).

Zona

III - różni się od

poprzedniej zanikaniem rodzaju Lycospora,

regresją

Punctatosporites i rozwojem ;rodzajów Verrucososporites

i

Spino- sporites.

Należy !Zaznaczyć, że

w dolnych

częściach

tej .zony

wyraźny

roz- w6j wykazuje rodzaj Calamospora.

Określa ją ł"6wnież

pojawienie

się

Potonieisporites, Aumancisporites i Pityosporites. Zona ta odpowiada au- tuno-stefanowi.

Zona IV oharakteryzuje

się

niewieI1dm wzrostem

ilości

rodzaju Punc- tatosporites w por6wnan:ilu do poprzedniej,

regresją

VerrucOBOBporites, Spin08porites

;i. W'iJI'OS'tem Iild;ici gaturnlków należących

do rodzaju Potoniei- sporites oraz

Nwr1wi8porites. Definiuje

ona dolny autun.

Gtt-attl!ica pqmiędzy

zonJa'mi

"(II i III) Okreilającymi

stefan

C i

w'buno- -stefan, a

więc

graniCa

pomiędzy

k8ll"ibanem. i permem, ustalona

została

na podstaWie kryteriów

ilościowyc'h:

zanikania rodzaju Lycospcyra

i

reglresji Punctatospcmtes,

roowoj'U

Verrucososporites

i

Spinosporites,

jak rÓWlnież zwiększania się i'lości

rodzajów Potonieisporites i Aumancisporites.

Oprócz

mikroflory

również

makroflora autun(>oS1;efanu wyka'zuje ce- chy

odrębne

w porównaniu

ze stefańską.

Dopiero w autuno-stefanie

po-

jawia

się

Callipteris confe1'ta, jaJk

również

Odontopteris 8ubcrenulata

(J.

Doubinger,

1962a, b).

WN'IOSKI I UWAGI KON'COWE

Przedstawione dane o zespole

sporowo-pyłkowym występującym

w

łupkach

antrakozjowych

.pozwalają zaliczyć

te osady do autu.no-stefanu

(J. J. Li~beuf,

B. Alpern,

1969).

Wyznaczenie

zasięgu

pionowego zony

mi-

krof1orystycznej

chaJl'akteryzującej

to

piętro

jest na razie

niemożliwe.

GruJbdklastyczne osady,

wśród.

kt6ryoh

występują łwpki

antra1rozjowe, za-

wierają

,bowiem zbyt u1bogi

zesp6ł sporowo.-.pyłkowy,

aby

można było

na

ich podstawie

pdkusić się

o

analizę ilościową.

Musimy zatem

poprzestać

w chwili dbecnej na stwierdzeniu

przynależności łupków

an,trakozjowych do autuno-stefan'll w

ogólności,

nie

-precyzując

!Ila razie

zasięgu

pionowe- go tego

piętra

na o'bszarze depresji

Ś'r6dsudeckiej.

Należy zaznaczyć, że

w obszarze typowym - basenie

Loary -

autu- no-stefan wydzielany jest jako

odrębne piętro

stratygraficzne, a repre-

zentujące

go osady wydziela

się

na mapach

(J. J.

Liabeuf, B. Alpern, 1969).

Wydzielanie autuno-stefanu

IW

depresji

Śl'ódsudeckiej

qpiera

się za~

równo na

danych

mIkro:florystycznych, jak imakroflorystycznych. Ma-

kroflorę

z

łuPków

antraikazjowych reprezentuje

między

innymi Callipteri8' ccmferta

B

r'O g n., Odcmtopteris subcren'Ulata

(R

o s

t.) Z

e

i 11. i

Taenio- pteris multinervia Weiss. (E. Dathe, G. Berg, 1910, oznaczenia W. -Got- hana). M'i!k!roflora

iZ łupków

antrakozjowych natomiast

składa się

z ro- dzajów znanyc'h zarówno ze stefanu, jalk

i

autunu.

Udział

rodzajów, które dopiero

IW

autunie

osiągają

maksyma'loy rozwój, jest znaczny.

Florinites~

Potcmieisporites, Wilsonia

i

Aumancisporites

występują

w

^ilości od

48 do 568/0. Ponadto stwierorono sporadyczne

występowanie

Nuskoispqrite8' i PitY08porites, które D. C. Bhardwaj i B. S. Venkatachala (19'57)

uważają

za rodzaje tytpowe dla autunu.

Można

:zatem

stwierdzić, że zespół

autuno-

-stefański

jest

'bliższy

florze permskiej

niż kaI'lbońskiej.

Oddział DOlnoślllllkl

Jnatytutu Geologicznego

Wrocław, Al. Jaworowa 111 NlIdeal:ano ón1a ~8 tWneAn1a 1l'1li r.

PISMlENNICTWO

ALPERN B. (19518) - De8arjption de quelques mlCl'Ql,pores du Penno-Carbonifere ofrancais. Rev. M.icropaleont.,'I, p. 75-86, nr 2. Paris.

ALPERN B. -(1960) - BepartttfJon str'a1;iWapbique de que1ques młiCl'iOBpOres du Ca'1'- bamfere ~ hatneals. Proc. :mł. canm. Coal Petzol., ^IDol' 3, p. 1'13- -11.'76. Maastricht.

BERG G. (1925) - Die Gliederung des OberkarbOOs und Botliegenden im nieder- schlesisch .... oohmischen Becken. Jahrb. Preuss. Geol. L.-A., 46, p. 68-94.

Berlin.

BHABDWIAJ D. C., VENKATACHALA B. S. 611157)- Microflor1stis evidence on the boundary between the Carboniferous and łhe Permian system in Pfal~

Wł Germany). Palaobotanist, 8, p. 1-11, nr .1. Luclm.ow.

DATHE E. 019(4) -1Bliai1lt'Net.Jil'IOIdeund El'IUiuteru.ngen. Barliln.

DATHE E., BERa G. {J.,Qli) - Blatt WlIIlden'burg un:d ErU11.iterungen. Berlin.

DON J. (1957) - Mapa geologiczna 'Okolic Nowej Budy. Przew. 00 XIXX Zjazdu Pol.

Tow. Geol. Wrocław.

DON J. (1961) - UtwQry młodopaleozoficzne okolic Nowej Budy. Zesz. nauk. UWr.

Ser. 'B., nr '6, Nauki Q 2'Aemi, z. 3, p. '3-49. Wrocław.

OOUBINGEB J. ~1002a) - Caracteres palynologiques du Stephanien et de l' Autunien.

C. R. A. Acad, Sci., 255, p. 2158-2160. Pads.

DOUBINGEB J. (li162b) - Observations palynowgiques sur le bassin hQuiUer de Cannaux {Tam). Bull. Sac. d'Hist. Nat., 97, p. 139-147. 'l'ouluse.

DOUBINGEB J.(1964) - Palynologische Unłersuchungen an Stefan-KLlhlen von DeoazeV'il1e (FnlDkereloch). Forisch. GenI. Rheiołd. u. WeSltf., 12, p. 225- a34. Krefeld.

.290

DOUBINGER J. (1968) - Contr.ib\ittioo

a

ol'etude palynologique !tiu Permo-Carboni- fere de 'l'AutunlQis. BIlU Soc. d'~t. Nat., '45.

Straaboorg. . '

DZIEDZIC K. 0119!Y1) - S1IDattYgl1"'aJfia, rtekltanliIkla i palegoog'rafia górnego karbonu il ezel".

wDnego spągowca _ Ziemi Kłodzkiej. Przew. XXX Zjazdu PoL Tow. GeoL WrOclaw.

DZIEDZIC K. (1959) - 'Porównanie utworów czerwonego spągowca okolic Nowej Rudy i SWderzawy. Kwart. geol, 3, p. 831-844, nr 4. Warszawa.

DZIEDZIC iK. '(11961) - Utwory dolnopemnskie w niecce śr6dsudeCkieJ. Studia geol.

pol., 6. Warszawa.

DZIEDZIC K. (1965) - Sbostmek kIaxIban'll góru:lego -do podłoża w półpocru>-W8CbodnieJ ,części IrlJOIW!Orudzldego re,i1Olll'll węglowego.AIota geol. poL, 15; p. 157-175, nr 2. Warszaw:a.

GÓRECKA T. (1966) - Wyniki wiercenia strukturahlego Rybno;s-!. Arch. Oddz.

Dohwśl. Inst. Geot Wrocław.

GÓRF.CK.A T. (1969) ~ Pozycja 811ratygJr~ serrii g~eJz ,otworu . wiertniczego w Rybnie na Dolnym Sląsku. Prz. geol.,.17, p. 431-433, nr 9.

Warszawa.

J'ERZYKIEWICZ J. '1971) - Okr~enil.e granią karbon - perm w Zagłębiu Dolno-

śląskim na podstawie badań palioologiczny~h. Arch. Od dz. Dolnośl Inst.

Geol. Wrocław.

KALIBOVA IM. (;19631) - Pennokarboslslre aporae dispersae ve vrtu u Oćellc ve rvy,..

chodnich Ct!cbach. Vest. U. U. G., 38, p.l'l'-1-184. Praha. ' -, KALIBOVA M. t(1Qr67}-~ Palyoologi-ckf vtzk,tml maDo;tin,gk~ ,t;)!mve. Vest U. U. 'G.,: U,

p. 111'-118. Praha.

KALIBCYV A IM:. (:1970) - Spory svrchniho ćerYeneho souvrstvi mIadAlho fP8leozolka kladenslro-rakovnicke panve a podloł! ćeske kifdy. VetJt. U. U. G., 45, p. '7_16. Praha.

KALIBOV A M. (,19'1!1) - Nove poznatky v palynologii karbonu. Vest. U. U. G., 46, p. 29~. Praha.

LIABEUF J. J., OOUBIiNGER J., ALPERN B. (100'7) - Call:'ecteres palyno1ogiques des charbons du Stephan.ien de que]ques gisemen'ts francais. Micr()paleon~.,

10, p. 3--J.4. Paris.

LIABEUFJ. J., ALPERN B. (1969) - :mtude palynologique du 'hasam houiller de St.

:Etienne. stTa'totype du Stephao:km. Compte Rendu Ooogr. lnt. strat.

Geo!. Cal"b., 1, p. 155-139. Sheffield.

PETRASCHECK W. ('10020) - Zur Enstehungsgechic-hte der sudertischen Karbon und lBotItiegeDdalb1J8igerungen. Zeitscbr. Geol. GeselJ.., 74 p . .M4---a62. Berl:in.

SCUPIN H. (1922) - nie G.hi.ederUng des iDOl"Ciwdetlscben Bx4.1igeDlÓell auf adima- 'tischer Grundlage. ZeUschr. Geol Gese1l, 74, p. a63-a75. Berlin.

JlHBEa IDICHI(EB1Pł

IIPE,lJ,BAPIłTEJIbHbm PElYJIbTATbI MUKP04»JIOPHCTHlIECIGIX HCCJIE~OBAlłlDł CTPATHI'PA4»II'łECKOrO nOJI02CEHH.H AllTPAK03HAHIdX CJlAłIQEB

(QEHTPAJlLHOCY,lJ;ETCKAJI ~ECCIDI) Pe:nOMe

B CTan.e cOAePEllTCJl J>e3YJIbTaThl I18.1IHBOJIOI"B'łecKltt BccJIeAOBllmtl MeJlX03epBHc'Il.IX necom- R1lK:OB, aJIeBpoJIBTOB H CJIaBD;eB, :S:OToPLle 38JIeraIOT B pa3pe3e rpy6006JIOMO'łBhIX OTJIOzeBHlt

291

caMHX BepxOBBepiirero xapOOHa li lII!DItiler.O xpiwHoro .!lezBJI UeHTP&JlI>HOCY,D;en:x01l: ,[lenpeccBB.

3TH: I1JI8CTli"BLT,lI;emJIOTCJI Ha reoJJO~ xaPTBX, KU ~eJII,Ie C1pIlTBI-pa(llAecxJle ropli30BTK

B 110 ~ Ba3IoIB8IO'I'cli &HTpaJrO~ ~~

O~",MS 8l18JIB38 6wrur OT06pam.I B3 06mme~ B OIpCCTllOCTB YHBCJIaBIl K Pi.I6Blill1>I~

" mypcIJOB, BIalXOIIaBBlolX B oJqleCmocTSIX HOBOA Py;$r, a T8lCKe li3 c:oa'llJ!'m,l CJJyuen; I «(IHI'. 1).

Mupol)JJopliCTll'IecltaJl rpynna. 06H8pyxeBBaJl" B "06pa3D,aX, OTo6paHm.tx B BHIlIeyK838HHJ.IX uymTBX, ~CTaBJIeHa B DOJIhClCOM TCKCre.

""" B ~eriJIX ODpe,D.eneHBll-

iuunAmr

POAOB B BCCJle,D;0B8BB01l: cDOpom.m&IleJI01l: rpynne, 1JpOB3Be,lleH

ee KOJIJAecTBeHBlidt 8H8JJB3. 0u3an0Cb, '1'1'0 B 06~, OT06pammx B '1en.IpeX y.a38HBJ>lX

JJYBET8X, npeo6~T OABKH re ze PO.Dl>l «(lBr. 2). 06~eT Ha cOOs BHliMaHJle BBHoe npeo6Jl8- ,AIlBBe -enOpoMOpl) C oAHom,e.neBLIM"3H8.JtOM H~ CDOpaM1l"C'J'J)eXJl}"IeBl.IM 3H8KOM. 3Ha.MeHaTeJIlo- BHM, XOTJlli CDOp8,llll1IecKHM; im.mIeTCJI'HaJIJAKe B" OI\llChIB8eM01l: rpynne lJldJIIoI{eBJ.lX 3epeH C .u;ao1l:- BLIMB Meuma.MK: AumoncisPlJ!ites B' PityOsporites. npe,zICTilBJJeHBaJI rpynna C TO'WI 3pemm J(OD·"

'IecTBa OTP;em.BHX PO,[lOB miB60JJee 6mr:3J:a aB'I)'HO-:cTe(l8HCKHM rpymnI.M (I~oro y r o . Boro 6acceba

OK.)I(.

Jla6el),

:s;

^{Ani.nePB," 1969); noxoxu rpynna 6:r.ma} OTMe'leHa M. Komr~

6oB01l: (1963, 1967, 1970) B CKBammax, Dp06ypimm.xx Ha TCppliTopKli qemcxoro MllCCIOla~

B o~ocnrx ~O, PaxOBIIBD:; II1in:b3H8 B O'ferutIl~

CnopoBO-m.IJlbIJ;eBaJI rpynna B3 aHTP8J(03liAm.Jx cmi.m:leJI II03BOJllleT omecm 3m OTJtOlKCBliJr K 8B1)'Bo-c-reI)aHY. Bl.J,r(en:eHlle 8B1j'BoocTetf/aHa OCBOB8HO J(8J( Ha MBXPo(jJJopJiCTB'lecnx,

TU

B Ha MaKpol)JIOPBCTli'Iecmx .D;llJIHLIX~ Maxpo(lJtopa 8HTp8X03ldl:m.tx ~B Dpe,IlCT3.BJteHa B 'IBCT- Bocnr: Caliipteris conferta B'rogn., Odontopteris subcrenulata (Rost.) Zeill. MmcpoqIJIopa aH1pIl;;' J(o:m:ItJi:blx CJI8m.eB COCTon B3 PO,ll;OB, B3BecTHJ.IX KU B cTe(laBe, Tax li B aaTYHe. 3Ha'lItteJIJ,BldM:

JlBJIlleTCS CO,ll;epDHBe PO,ll;OB, XOTOpwe TOm.xO B 8BTYHe ,D;OCTBI'aJOT MUCHMyM8 CBOero pa3BBT1i1'Jl.

Florinites, Poton"ieisporites. Wilsonia B Aumoncisporites 38JIenuoT B XOlDl'lecTBe 0'1' 48

%

^,11;0 S6

%.

KpOMe TOro, OTMe'lCHIal OT,II;em.HIale 38JIeraHB'lI Nuskoisporites B Pityo8]HJrites, XOTOPWC)l;.~. Bap- .u;a1I: H 1>. C. BeHX8T8X8JI8 (1957), C'IBT8lOT PO.l{8MB, TIDIlAlIIalMII AJIS 8BTYH8. 3aTeM MOlEBO OTMe- THTL, '!TO 8BT)'HOocTec)aacKas rpynua, 38JIeraIOII(aJl B 8BTpU03JdJn.vl CJI8~ ~eBTp8JILBO­

cY,II;eTCJ(01l: .l{enpeccHli, 60nee 6.mr.nca nepMcxo1l:, 'IeM xap50HCX01I: (lJtope.

Janina JERZYKIEWICZ

PRELIMINARY RESULTS" OF MICROFLOBISTlC RESEARCH ON STBATlGBAPIDCAL POSiTION OF ANTBBACOSIA SHALES

(INTBA-SUDETlC DEPRESSION) Summary

The paper prESenf8 the Il'"esults of palynriLogi-CIIlI ~h ^()I) the beds of &e- -grained saru:1:stXll:nes, siL~and shales, found to occur within the "OOral"6e-Clastic- deposits of the uppert"ImlSt Upper Cariloniferous 1md ithe ~ Ratliegendes

m

the Intra-8U'deflie deprEiBsm.ThEee" beds are presented on goo1!ogic maps as oontinUOUS"

stratigrapb!Loal hor.mms, -and 1radi1lbnally are called. Ao:tbraoosda shaaes.

Samples fw 'SIIlalyses have been taken at exposures in the 'Vieinity of Unisla.w~

Rybn:i-oa, in the test pi1s made in the vkilnity of Now·a Ruda, and from bore hole·

Smpiec I {1N.g. 1). Md.oroflorlstk assemblage ascerl.ained

m

the" samples ;f·rom the above loca1itt.es is presEln:teci in Pold6h text. " "

Quantitcrtive lIIIIlaly&:is has been made to determ:ine the frequency of. geDlel1'l8. jn.

the spare-oand-poUen BIlSemblage in study. It i/J.PPears" that !in eampa !I1aken a.t four-

292

of .the localiUies iUIlider cansideraWiU1 '\;he same genera p-edom·lnate (Flg. 2). interesting is here the ma-ked predominance of sparomarphs Wlith si.ng1e Scaa.'1l over trilebe spores.

Very oChamder1istic, thoUgh spore.ctioC, ^:is the OCCtmreBCe here of two.6ac pollEn gnria:ls - AU11UllnCiBporttes and Ptt1l08poTttes. Aa 00Ill<lel"DS the quant.i.flative shaxe of the iD·

dlV'iduaJ. genera, the assemb1lage unuea- dJscuss.ioc is closely related to the Aoutunian- -8t.epbanlian 8S8EIIlblages from the Flrench Coal Basin (J. J. IJiabeuf, B. Alpem, 1969).

A sdm1la.r ase'E!mbLage habeeo. as.certaJined by 'M. Ka:ubova 0196G, 1967, 1970) when dIIil.l.iIng within.

too

^{Bohemlian Massif area,} In the vicinity 'Of Kladno, Ralrovn.ik, PUmo and Ocelice.

Thi! spore-end-pollen MBemblage trom the Anthraoosia shales allows these depoatts 1lo Ibe It'eferred

to

^·the Autuntan-&tephenian. Both mkrof.l.Olrd.lrtic and ma'Cl"Oflo- rlstic data have bean a basis to dil!ltinguish here the Autunfan..stephaklllan depo&its.

The mOOl'lof1ara of /the Amhncosia shaJl.es is I8IrulID.g others /l'epreEllE!nted !by Cal.ItpteriB conferta Blt'ogn.,and Odontopterts subcrenuJata (ROBt.) ZeiU The roiorol1lOlra, in turn, 00DSists here of the gen.eraknown

to

occur in bath Stephanian and Autundan.

The!

peroetn1tage !Of the genera, the maxdroum development of whlilch jjalJs I8It. the Autunian time, is consioerable. FZorinites, Poton.teiBporites, WilBonta and AumanciB- por'iteg ooour 8.n. the amounts from 418 to 50 per cent. Mareaver, sporadically we foond al'So NmkcMporite8 and Pitlloaporite8, thought 'by D. c. Bhardwaj and B. S. Ven- kaflachaJa (1957) 110 'be genera typical of the AutunJiJan .. Thus, one oan accept that the AutW'lli'an-8tepbanian assemblage, fotmd 110 occur in the Antbraoosia shales wtithin the J:ntn.-Su<de'tie depresaioo, :is related to the Permain flora rather than to the Car- boniferous one,

TABLICA I Fig, 1. CaZam08poTa parvm K a 1 i b.

Slupiecj 37 "

Fig. 2. Calamospora brmradiata Ko s.

Nowa RucJ.aj 50 " .

Fig. 3. Calamospora palZida (L 0 0 s e) S. W. et B.

Unilslawj 50 "

FIg. 4. Calam08poTa gigantea Alp.

Rybn.ica. j 125 "

Fig. 5. C1IcWgTCuniBporites leopoldi (K.!l' em p) Pot. et K r.

Slupiec j 40 "

Fig. 6. CycZograniBporite8 aureus Loo s e UnisUiwj 50 "

Fig. 7. CycZograniBporite8 Sp.

Nowa Rudej 50 "

FIg. 8. CJlClograniBporites sinensiB (I m g 11'.) B h a r d.

UnliMaWj 63 "

Fig. 9, 10. LtfCosporn sp.

Nowa Rudaj 3J. " (fig. 9)j Ryiblrlcaj 25 p. (fig. 10)

Fig. 11. LaevigatOBporite8 minimus (W ils. et Co e.) S. W. et B.

Thldsl'aw; 37 "

Fig. 12. Laevigat08poTites sop.

Rybn.ica; 37 p.

Fle. 13. LaevigatOflpoTites sp.

NOWIa Ruda; 42 "

Fig. 14, 15. Puncta.t08poTites microgranifer K a 11 b.

Nowa Ruda; 12 "

Fig. 16, 17. Punctatosporite8 cf. 8peci08Us K a 1 I b.

U.ndsIaw 215 p (fd,g. 16); Rybn:ic.a :U" (fig. 17)

kwart. geo!.. nr 2, 1913 TABLICA t

1

2

4 3

5 6

7

9 11

12

8 10

13 14

15 ¹⁶ 17

Janlna JERZYKIEWICZ - Wynlki badan mlkroflorYSltycznych !upk6w antrakOiZjoWycll

TABLICA II

F:l.i. 1. 2. Punctatisporites punctatus (K \) s.) Pot. et It r.

Slupiec, 4a p (lig.l1); Nowa Ruda; 44 .... (illg. 2) Fig. 3. Verrucos08pOTites sp.

Slupiec; 25 ....

Fig. 4, 5. Verrucososporites (Thymospora) verrucosus Alp.

Un:Jsia'W, M p (fig. 4); RybnJi.ca; 50 .... (fig. 5) Fig. 6---S Spinosporites cf. spinosus Alp.

Nowa Ruda, 1JnIismIw, Rybndca; 4fi---.50"

Fig. 10; PotcmiriBporites cf. bhardwa;i Rem y.

SIu;p1ec; 112 "

Fig. 11. FZoTinUes ;untor Pot. et K!J.'.

Slupiec; 85 ....

Fig. 12. FZOTiniteB cf. antiqus Se h '0 p f.

Unisla.w; 112 "

Fig. 13. Potontetsporttes cf. bhardwa;i Rem y Undslaw; 112 "

Kwart. geol., nr :, 1973 TABLICA It

3 4

1 2

5 8

9

10

11 12

Janina JERZYKIEWICZ - Wyniki badan mlkl'oflorystycznycll lupk6w antrakozjowycll

TABELA III Fig. 1. Flarinites ovalis Pot. et Kr.

Nowa Ruda j 87 "

Fig. 2. Florinttes sp.

Fig. 3. Unislaw j 100 "

FlO'l"initeB pZicatus Keli b.

Rybnicaj 112 "

Fig. 4. cf. PotonieisPMttes SIup1ec; 100 "

Fig. 15. Potometsporites novtculI Bhard.

UnisE.Wj 120 "

Fig. 6. cf. PotonieiBporltes Nowa Rudaj 100 "

Fig. _7. PotonteisporiteB bhardwa;ii Remy Rybnli'08; 120 "

Kwart. geol., nr 2, 1973 TABLICA III

1

2

3

4

Janlna JERZYKIEWICZ - WynUd badali mlkro!lorysLycZnych !Upk6w antrakozjowych

TABLICA IV Fig. 1. Potonieisporitcs bhardwa;i Remy

Rybnica; 125 p.

Fig. 2. cf. Guthorlisporites Nowa Ruda; 112 P.

Fig. 3. WUsonia ep.

Sl:up1ec; 87 ...

Fig. 4. WUsonia k08ankei Bhard.

Unislaw; 112 p.

Fig. 5. Wilsonia delicata Kos.

Nawa Ruda; 75 p.

Fig. 6. Wtlsonia vesicata Kos.

Rybndica; 112 p.

Fig. 7. GuthorZisporites s'p.

Utrrlsl:aw; 87 ,...

Fig. 8. Wilsonia vericata Kos.

Nowa Ruda; 100 p.

Kwart. geol., nr 2, 1973 TABLICA IV

1

3

4

Janlna JERZYKIEWICZ - Wynikl blldan mlk~oflorygtyc.znyeh lupk6w antrakozjowych

TABLICA V Fig. 1. Potonieisporites no"icus Bh a r d.

Unislaw; 97,...

Fig. 2. Potonieilporites Bp.

Nowa Ruda; 90 "

Fig. 3. Potonteisporites no·"icus Bhard.

Ry'bnica; 125 "

Fig, 4. Potonieisporites simplex Wils.

&upiec; 90,...

Fig. 5. Potonieisporttes sp.

Unislaw; 112 "

Fig, 6. Potonieisporites novicus Bhard.

UDislaw; 137 "

Kwart. geol., nr 2, 1973 TABLICA V

1 ²

4 3

5

Janina JERZYKIEWICZ - Wynik:i badan mikroflorystyc!Znych lupk6w anHakozjowych

TABLICA VI Fig. 1. AumancispoTites Sp.

Unlislaw; 35 "

Fig. 2. Pituosporites sewtlTdi Vir k k i Unislaw; 40 "

Fig. 3. Pityosp01'ites sp.

Rybndca; 63 p

Fig. 4. Pityosporites cf. to'Ugshani Slupiec;- 100 "

Fig. 5 Disaccites sp.

Rybndca; 87'"

Fig. 6. NuskoispoTites sp.

Rybniea; 180 "

Fig. 7. N'UskoisP01'ites sp.

Unislaw; 265 "

Foto~fie wykonal J. M05kwa Pbotogcaphs by J. Moskwa

Imgr.

KW<lrt. geol., nr 2, 1973 TABLICA VI

1 2

3

6

4

5

7

Janina JERZYKJEWJCZ - Wyoiki badan mikroflorystycznych lupk6w antrakozjowych