Splenectomy as a part of debulking surgery in patients with advanced ovarian cancer

Pełen tekst

(1)

(2) . P R A C E. O R Y G I N A L N E g i n e kol og i a. Splenektomia jako część operacji cytoredukcyjnej u pacjentek z zaawansowanym rakiem jajnika Splenectomy as a part of debulking surgery in patients with advanced ovarian cancer

(3) 1

(4)

(5) 2

(6)

(7) 1

(8)

(9) 1 1 2. II Katedra i Klinika Położnictwa i Ginekologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, Warszawa, Polska II Zakład Radiologii Klinicznej Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, Warszawa, Polska. Streszczenie Cel pracy: Celem pracy jest ocena powikłań okołoperacyjnych u chorych leczonych z powodu zaawansowanego raka jajnika, u których w celu uzyskania optymalnej cytoredukcji wykonano usunięcie śledziony. Materiał i metoda: Analizowano 8 operacji cytoredukcyjnych z resekcją śledziony oraz okres pooperacyjny u chorych na raka jajnika w stopniu IIIB-IV wg FIGO. W czasie diagnostyki przedoperacyjnej wykonano wielorzędową tomografię komputerową (MDCT) lub rezonans magnetyczny z wykorzystaniem obrazów zależnych od dyfuzji cząsteczek wody (MR-DWI). W opisowej analizie wyników uwzględniono: wielkość usuniętego guza, wielkość pozostawionych ognisk nowotworu, utratę krwi, przetoczenia koncentratu krwinek czerwonych, ilość i powody reoperacji, stężenie amylazy trzustkowej w płynie drenowanym z jamy brzusznej, zakażenia rany, gorączkę powyżej 38 stopni i długość hospitalizacji. Wyniki: U wszystkich ośmiu chorych uzyskano optymalną cytoredukcję, w tym u 5 nie pozostawiono choroby resztkowej, u 3 pozostawione resztki nowotworu miały średnicę poniżej 10 mm. Powodem jedynej reoperacji była perforacja ściany żołądka spowodowana jej owrzodzeniem. Mediana utraty krwi wyniosła 1050 ml, a okołooperacyjnego przetoczenia koncentratu krwinek czerwonych wymagało 75% operowanych. U sześciu pacjentek po operacji stwierdzono obecność amylazy trzustkowej w płynie drenowanym z jamy brzusznej. Stężenie amylazy w pierwszej dobie po zabiegu ponad 5-krotnie przekraczało normę stężenia w surowicy. W trzeciej dobie po zabiegu spadało poniżej normy w surowicy. Nie zanotowano występowania gorączki powyżej 38 stopni i zakażeń rany. Nie stwierdzono zgonów okołooperacyjnych. Długość hospitalizacji wynosiła 6 dni. Wnioski: Splenektomia u chorych na zaawansowanego raka jajnika przynosi korzyści i może być wykonywana jeżeli możliwe jest uzyskanie cytoredukcji bez pozostawienia makroskopowych resztek choroby. Ryzyko powikłań okołooperacyjnych jest niskie i możliwe do zaakceptowania.. Słowa kluczowe:

(10) /

(11) / /

(12)

(13) . / Abstract Objectives: The aim of the study was the assessment of perioperative complications in patients with advanced ovarian cancer who underwent splenectomy to achieve optimal debulking. Material and methods: We analyzed eight debulking procedures with splenectomy and the postoperative period in ovarian cancer patients, FIGO stage IIIB-IV.. Adres do korespondencji: Laretta Grabowska-Derlatka II Zakład Radiologii Klinicznej WUM, Banacha 1a, 02-091 Warszawa, Polska tel.: 22 5992300, e-mail: larettagrabowska@gmail.com. Nr 8/2014. © Polskie Towarzystwo Ginekologiczne. Otrzymano: 12.12.2013 Zaakceptowano do druku: 02.03.2014. 605.

(14)

(15) . P R A C E O R Y G I N A L N E ginekolog i a. Paweł Derlatka et al. Splenektomia jako część operacji cytoredukcyjnej u pacjentek z zaawansowanym rakiem jajnika.. Preoperative diagnostics included multidetector computed tomography (MDCT) or diffusion-weighted echo-planar magnetic resonance (MR-DWI). The following factors were analyzed: size of the removed tumor, size of remains left, blood loss, packed red blood cell transfusion, quantity and reason for reoperations, pancreatic amylase concentrations in the drainage fluid, wound infection, fever over 38°C, and length of hospitalization. Results: Complete debulking was achieved in 8 patients, including 5 cases with no macroscopic residual lesions and 3 patients with lesion diameter of <10 mm. Median operative time was 175 min. There was one case of reoperation caused by perforation of the stomach wall (histologically confirmed stress ulcer). Median blood loss was 1050 ml and the rate of packed red blood cells transfusion was 75%. Elevated amylase levels in the drainage fluid was noted in 6 patients. Amylase concentration was greater than 5 times the normal serum value during the first postoperative day. After postoperative day 3 it was lower than normal serum range. There were no cases of postoperative fever, wound infections, or deaths. The length of hospitalization was 6 days. Conclusions: Splenectomy as a part of cytoreductive surgery for advanced ovarian cancer may contribute to achieving complete debulking and bring benefits, especially in cases with no macroscopic residual disease. The risk of intra- and postoperative complications related to splenectomy seems to be acceptable.. Key words: /

(16) /

(17)

(18)

(19)

(20) /. !

(21) ""

(22) # $%&% '()*+, +,

(23) -.

(24) # *%/ 000 03 ,4 $(5* .- 6&7#84 ,

(25) ""

(26) 5/+

(27) - 4

(28) "94"- 9" -, ++.- +#: 4";<<*%%+ 6$7# +.

(29) ""

(30) , " , ;,4 4 .+9 ;,=9 ,=#> ., +", ."==?49

(31) +9 "+ 4

(32) " 9? , 9

(33)

(34) ,+.

(35) .4 4. ;9 4.- .,"

(36) 6$ '7# 44+

(37) , +9 "+ 4

(38) "4 + +9 9,

(39) 4, " =+

(40)

(41)

(42) - +

(43) +

(44) "

(45) " @ .9 = +# :

(46) " =-"4"=+; 44" " ."= 4 ..

(47) ."# .

(48) +

(49) "=;, ++= +."+ 4

(50) "#A4; +

(51) 9"";

(52) =; , ,

(53) + - +

(54) 94, ".

(55) ""

(56) # ;,

(57) 9? =! ; ;

(58) +9 ++

(59) 9 ,

(60) -, +"+ + ,, +"+# ";,+ +

(61) + +

(62) "=, +9 "+ 4

(63) ", +?"=. ?= 9#. Cel pracy B 9, ++"

(64) ,

(65) -, , +"+4 + + ,4 .

(66) ""

(67) 4

(68) - + 44+

(69) , +9 "+ 4

(70) " +

(71) 44; +#. Materiał i metoda C ,$%&%. 4$%&'00D ?

(72) .

(73) .A + 4E+.+

(74) ), "+ 4

(75) +"+

(76) "= +4 +

(77) ""

(78) 00003 ,4

(79) .. F0C#B

(80) + +

(81) ;,"

(82) , 0# . +

(83) , , +""+

(84) ,"

(85) 9++

(86) ;" 9. G

(87) 9,4 " HEBIJ 4 4 9. +. +

(88) + 9. 606. - ?++@4"=

(89) +HE:0J, "=! +4+

(90) , +9 "+ 4

(91) "#C =+";

(92) , " ,"9

(93) .4#," +

(94) - ; , 4.;K

(95) ! 44; . .4

(96) ! , + .

(97) 4 H

(98) .

(99) 9

(100)

(101) ,+ .

(102) 9" 4;

(103) &%99J 4 ;

(104)

(105) !,

(106) 4

(107)

(108) + ! ,+ , " ,

(109) ,, +" +9 . =

(110) ,+?" ') ,

(111) ? + ;? 9+ + ,+ 4, ."9 4" 4. !,, +"", "#. Wyniki M";

(112) + +9 44; .

(113) 4 + + < (9H& (&%J#A+

(114) +., +"+ "=44;9+, +

(115) 9=;

(116) =#A + +

(117)

(118)

(119) "; , =

(120) + . , +9 , 9

(121)

(122) # A - 44; ,

(123) ;-

(124) +# A +

(125) +4+

(126) , +9 =+ 4

(127) "; +94( , +

(128) " 4 ' ,

(129) 49+ ;9"?&%99#E4 , "+&*(9#E4 +

(130) +&%(% 9 #C

(131) , +".,

(132) 4

(133)

(134) ++9.<)H*(/J, + +# +

(135) "= , ";

(136) - ",9+, @ " +?=

(137) - ",.4#4 , .+9 ?"", ++=+ # A 4,"

(138) ,, ", !9+ + 4

(139) ",+ +9"9+ 4"#E. +! -, +"+94

(140) 49=?4 4

(141) # ;?9+ +, ",.4,(

(142) ,

(143) 9;4 +

(144) +<<%AN H 9 4 +K $(&'% AN J# " , .4 , ,?" 9+ ;?+944 + &&( AN #M + ;,. =

(145) ,+?"') ,

(146) ? +#M .-

(147) , +"+# +

(148) 4 .. , .

(149) , +"+, 00#. © Polskie Towarzystwo Ginekologiczne. Nr 8/2014.

(150)

(151) . P R A C E. O R Y G I N A L N E g i n e kol og i a. Paweł Derlatka et al. Splenektomia jako część operacji cytoredukcyjnej u pacjentek z zaawansowanym rakiem jajnika.. Tab e la I . Charakterystyka grupy. Liczba chorych

(152)

(153) !" # ##$ #.

(154) %$. 8 57,4 (44-70) IIIB – 1, IIIC -6, IV -1

(155) G1– 0, G2 – 3, G3 – 5

(156)

(157) !"#". Tab e la I I . Wyniki leczenia chirurgicznego i przebieg okołooperacyjny. $ % 5. Cytoredukcja. &% 3. 175 (130-240). Czas operacji – mediana (min).. 1050 (600-2000). & #'* * Przetoczenie koncentratu krwinek czerwonych:

(158) % + !#,- */* . '!*#+.%!'%%/%%# 6 (5-30). 01$-

(159) +'* Reoperacje. 1. 2

(160) +. 0 0. " 3" *

(161)

(162) $#+#1

(163) + * %

(164) $

(165) +'* * #$#456/789&,. ? > '%%@+ (280-1800). Dyskusja C, " + 4

(166) +" 4 ,"

(167) +9

(168) 9 ""

(169) ?= " 4"+ .

(170) .

(171) . ."#=?, +9 .44;.4, 9

(172)

(173) ,+.

(174) + 4, 9

(175) +;

(176) "?&%9994+

(177) + =+

(178) "# 4" ++

(179) ,

(180) -,, +"+# , 9 "

(181) + ,""= ; ,

(182) 9"

(183) , 4 , "="4+

(184) !, + 9 =+ 4

(185) "; ,+ + +HFJ , ?+!

(186) + HCJ# :

(187) ""

(188) 4?+ " "; =, ++;9

(189) + +=+ 9 +9657#,4

(190) "$%&'

(191) 4, + ="; !

(192) .C&)$, ; 4 . 4 4 + +9

(193) 9 ""

(194) 4 "# -$<((

(195) G

(196) + , + + 45)$, , . ; 4+

(197) 4"=(O%, 4 4 .+#C, &%),

(198) 9 =+5/+

(199) +

(200) + , 4 #+

(201) , +944. 4"= ?, " 4"94"=

(202) "@ .9 -= + , " """;

(203)

(204) ", ,+ + 4

(205) , +=@

(206) ,, =+4?FC"+ .+ =.;

(207) + 4

(208) "# "+ -? + ++F 9 C -?+;9;+. 4,9

(209) 9, =+ 4

(210) "=, +9.

(211) 9,?"&%99++, (5 <5% 59=H,P%#%%%(J# " + Nr 8/2014. "%

(212)

(213) 9

(214)

(215) :

(216) 9

(217) ; < =; < > $

(218) . " > @+ (80-210).

(219)

(220) - F . 4, ," 4 . 4 &) $&5 )9=H,Q% %&JC5O )5' *9= H,P% %&J#=!; 9.; 9? +944;

(221) 9, ,+#=

(222) 4, +9+

(223) 94 +,

(224) "= ;. +

(225) , , +""

(226) . G

(227) , ""+ +,"

(228) 4

(229) - + ,, "=."=;

(230) =+ 4

(231) ";6(7# $%&%

(232) 4 B , ,

(233) , " 4 . 4,&5& +

(234) ""

(235) ,4000B# -+

(236) +

(237) " =+

(238) "

(239) +

(240) 9

(241) "@ .9 4= + 4

(242) ", ,+,

(243) 9 '$/# +

(244) 4 .+ , ; ;,4"=K

(245) =+ 4

(246) ";H, +

(247) J 4+

(248) 4 '%/ , +

(249) Q&% 99 , 4<%/ R&%994&%/, +# ?

(250) 4?+,

(251) ,=."=+=

(252) ! " 4 ." ." 4.=.4'%,, " +$$/

(253) .-& 5/6<7#+

(254)

(255) 4 9?

(256) , # $%%)

(257) 4EB+4=

(258) ?"; + +. + 4# "= +

(259)

(260) - +9,4+

(261) 4, +9 "+ 4

(262) ". 4 ,,

(263) 9=""+

(264) C++, '%5(9;+H,Q%#%5(J#6*7 $%&'

(265) 4 I , +

(266) += +. 4,+(*<,"

(267)

(268) 9""

(269) ""4 " , 00003# B + + , , +9 #S ;44; 4O* + , 4+

(270) ! ". 4,)(, +9 ++ 4

(271) "H)* </J#. © Polskie Towarzystwo Ginekologiczne. 607.

(272)

(273) . P R A C E O R Y G I N A L N E ginekolog i a. Paweł Derlatka et al. Splenektomia jako część operacji cytoredukcyjnej u pacjentek z zaawansowanym rakiem jajnika.. ,+" . 4, 4 $% H$% </J ,"

(274) , ,

(275) 9 , . , 4 + 9=?4 + +94'(H<%/J + 4

(276) - + . ," , 4 +9=?4 +&*O$H&) (/J 4

(277) - + ,, 4 - , , +"+ ,P% %(O# ?C. 4,, 4 9. +, -4. 4,=, 4 -+=, $) ((& $9= ,P% %%5#,

(278) 9+4? C. 4,, 4 99=?4 +#4 +4"= ? , 4 + 9=?4 + = . ++9 +

(279) 9 , . ++9,+

(280) ! ,03 , 46)7#+!9?, 4 +9=?4. ++ =-9=?+H

(281) ;

(282) 4 ""

(283) J = , =

(284) =?=+

(285) 9-

(286) +HBIBTCirculating Tumor Cells) + .4 , .# A ? ! ,+ 4. !, ?+ +

(287) ""

(288) 6O7#C9,"

(289) ,++ " , + 9 +

(290) , , +" EBI HJ 4 E:0 H !J "9+ 4" 9+#I+

(291) 4 "" ,"

(292) , . , , .9+9=?4 +# C,"0 9. ++9,+="

(293) 4 9 4 + "6&%7# +

(294)

(295) .. 4 .+9,

(296) 9 ,

(297) 9 , " .

(298) ""

(299) >, # -. 4,;'' + 4

(300) - +

(301) , "+ 4

(302) "+

(303) 44; + OO,"

(304) 9,+94 + , +

(305) ,

(306) 9# ? .4" 4?+''94 + 4

(307) )&$9 ;

(308) H,P%#%'J ; "

(309) " ,

(310) H*)#)/ U 5$ 5/ ,Q% %&J 4?+ ,+ +" , H& 5U% (,Q%#%&J ; "+ ;,4", ,4 H$/U%/,P%#%&J. 4,+

(311) =,

(312) 9=#4. FC. 4,44; = =++,K '% '<< <9;+ '' '(O <. 4,

(313) "#:++

(314) ,

(315) 949?

(316) ,

(317)

(318) , " +

(319) + "6&&7# >. 44; + +9+ " - +

(320) - ;

(321) "=+ , , ,

(322) 4

(323)

(324) + 4+. ++ +

(325) , . ++ 4 .

(326) ."#E . , , ; 4"==(*), +, "

(327) ""

(328) -

(329) - + **/ + +9.

(330) , +". ,

(331) 4

(332)

(333) +# M , + @4"+=;

(334) +9

(335) 9-#A 9 ?+

(336) 99"=+9;

(337) + ,+

(338) ? , 9 , , +"

(339) !6&$7#,+", . 4,,

(340) 4

(341)

(342) ++9.*(/ +# A4; +

(343) 9 "" ;

(344) ,4 "

(345) + 4

(346) "4"=. ; , 9 = . 4

(347) #",

(348) 94"94"=+9$& ++9

(349) 9""

(350) 4

(351) - +

(352) ; , ,

(353) 4

(354) + 4 < H$O/J +#B ++9.+ " 4 . " 4, 4

(355) " 4

(356) #9+9

(357) + 499 4 4 4

(358) ++

(359) ," ;,

(360) " ;?9+ + 4

(361) ",+ . 608. +9"9+ 4"H " , 4 ?+ , 44; " J#4 + , ,

(362) 4

(363) " ;?9+ + +9,+ +

(364) ,

(365) 9; ;? . +94 4 +

(366) , 4,+ "+,, "6&'7#, +9, 9 ;?9+ + ",.4+ ? 9+ 4 +# M 9+ ? ,

(367) 4

(368) +#. Wnioski , + " +4 -

(369) 4"= ?,

(370) 94 + .

(371) ""

(372) , +

(373) + 9?+!+

(374) + "? 9? " 4+

(375) + 4

(376) ", 9

(377)

(378) ,+

(379) +#M ?+,

(380) ! ;, ", , +"". +

(381) "#:++

(382) ,

(383)

(384) , +"+" 9?

(385) , #. Oświadczenie autorów 1. Paweł Derlatka – autor koncepcji i założeń pracy, przygotowanie manuskryptu i piśmiennictwa – autor zgłaszający i odpowiedzialny za manuskrypt. 2. Laretta Grabowska-Derlatka – diagnostyka obrazowa, przygotowanie manuskryptu, autor do korespondencji. 3. Jacek Sieńko – współautor protokołu, korekta i aktualizacja literatury. 4. Anna Dańska-Bidzińska – współautor protokołu, korekta i aktualizacja literatury. Źródło finansowania: Praca nie była finansowana przez żadną instytucję naukowo-badawczą, stowarzyszenie ani inny podmiot, autorzy nie otrzymali żadnego grantu. Konflikt interesów: Autorzy nie zgłaszają konfliktu interesów oraz nie otrzymali żadnego wynagrodzenia związanego z powstawaniem pracy.. Piśmiennictwo 1. Wojciechowska U, Didkowska J, Zatoński W. Nowotwory złośliwe w Polsce w 2010 roku. Centrum Onkologii-Instytut im. M. Skłodowskiej-Curie, Krajowy Rejestr Nowotworów, Warszawa 2012. 2. Verleye L, Vergote I, van der Zee AG.Patterns of care in surgery for ovarian cancer in Europe. Eur J Surg Oncol. 2010, 36, Suppl 1, 108-114. 3. Bristow RE, Tomacruz RS, Armstrong DK, [et al.]. Survival effect of maximal cytoreductive surgery for advanced ovarian carcinoma during the platinum era: a meta-analysis. J Clin Oncol. 2002, 20, 1248-1259. 4. Pugalenthi A, Bradley C, Gonen M, [et al.]. Splenectomy to treat splenic lesions: An analysis of 148 cases at a cancer center. J Surg Oncol. 2013, 108, 521–525. 5. Rodriguez N, Miller A, Richard SD, [et al.]. Upper abdominal procedures in advanced stage ovarian or primary peritoneal carcinoma patients with minimal or no gross residual disease: an analysis of Gynecologic Oncology Group (GOG) 182. Gynecol Oncol. 2013, 130, 487-492. 6. Chi DS, Zivanovic O, Levinson KL, [et al.]. The incidence of major complications after the performance of extensive upper abdominal surgical procedures during primary cytoreduction of advanced ovarian, tubal, and peritoneal carcinomas. Gynecol Oncol. 2010, 119, 38-42. 7. McCann CK, Growdon WB, Munro EG, [et al.]. Prognostic significance of splenectomy as part of initial cytoreductive surgery in ovarian cancer. Ann Surg Oncol. 2011, 18, 2912-2928. 8. Tanner EJ, Long KC, Feffer JB, [et al.]. Parenchymal splenic metastasis is an independent negative predictor of overall survival in advanced ovarian, fallopian tube, and primary peritoneal cancer. Gynecol Oncol. 2013, 128, 28-33. 9. Magnowski P, Bochyński H, Nowak-Markwitz E, [et al.]. Circulating tumor cells (CTCs)--clinical significance in patients with ovarian cancer. Ginekol Pol. 2012, 83, 291-294. 10. Levy A, Medjhoul A, Caramella C, [et al.]. Interest of diffusion-weighted echo-planar MR imaging and apparent diffusion coefficient mapping in gynecological malignancies: a review. J Magn Reson Imaging. 2011, 33, 1020-1027. 11. Zapardiel I, Peiretti M, Zanagnolo V, [et al.]. Splenectomy as part of primary cytoreductive surgery for advanced ovarian cancer: a retrospective cohort study. Int J Gynecol Cancer. 2012, 22, 968-973. 12. Morgenstern Warner LL, Dowdy SC, Martin JR, [et al.]. The impact of perioperative packed red blood cell transfusion on survival in epithelial ovarian cancer. Int J Gynecol Cancer. 2013, 23, 1612-1619. 13. Kato K, Tate S, Nishikimi K, Shozu M. Management of pancreatic fistulas after a splenectomy as part of cytoreductive surgery for ovarian cancer. Int J Gynecol Cancer. 2013, 23, 1506-1511.. © Polskie Towarzystwo Ginekologiczne. Nr 8/2014.

(386)