PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA
Z JĘZYKA POLSKIEGO W KLASACH: IV b, V a, VI b, VIII b
I Przedmiotowe Zasady Oceniania
1. Wymagania edukacyjne oparte są na podstawie programowej z języka polskiego oraz Programie nauczania ogólnego języka polskiego w klasach IV – VIII szkoły
podstawowej „Nowe słowa na start!”.
2. Uczeń jest zobowiązany do noszenia podręcznika, ćwiczeń i zeszytu na każdą lekcję.
Podczas omawiania lektur – tekstu lektury.
3. Uczeń prowadzi zeszyt przedmiotowy systematycznie i starannie, dba o poprawność interpunkcyjną i ortograficzną zapisów. Jeśli z przyczyn losowych był nieobecny na lekcjach, uzupełnia notatki w ciągu tygodnia oraz samodzielnie odrabia pisemne prace domowe.
4. Nauczyciel sprawdza i ocenia zeszyty uczniów przynajmniej raz w półroczu.
5. Pisemne prace domowe uczeń jest zobowiązany oddać w ustalonym terminie. Prace domowe powinny być napisane czytelnie i estetycznie, bez rażących skreśleń i śladów korektora. Nieoddanie pracy skutkuje oceną niedostateczną.
6. Pracą domową jest również przeczytanie lektury lub innego tekstu literackiego.
Niewykonanie jej skutkuje oceną niedostateczną.
7. Prace klasowe, sprawdziany lub testy z większej partii materiału są zapowiadane z tygodniowym wyprzedzeniem, sprawdziany ortograficzne – przynajmniej dwudniowym, natomiast krótkie kartkówki obejmujące trzy ostatnie lekcje mogą być przeprowadzane bez zapowiedzi. Uczeń otrzymuje ocenioną pracę pisemną w ciągu dwóch tygodni od jej napisania.
8. Spisywanie (ściąganie) na sprawdzianach, pracach klasowych, testach, kartkówkach jest niedozwolone i jednoznaczne z obniżeniem oceny.
9. Pisemna praca domowa typu wypracowanie musi być zadawana co najmniej z dwudniowym wyprzedzeniem.
10. Prace klasowe, sprawdziany lub testy z większej partii materiału są obowiązkowe. Jeśli z przyczyn losowych uczeń nie może ich pisać w wyznaczonym dla całej klasy terminie, to powinien to uczynić w ustalonym terminie dwutygodniowym od powrotu do szkoły.
11. Uczeń może na własną prośbę poprawić ocenę niedostateczną z pracy klasowej, testu lub sprawdzianu w terminie uzgodnionym z nauczycielem - w ciągu dwóch tygodni od daty jej otrzymania. Poprawa nie dotyczy innych stopni oraz kartkówek. Uczeń poprawia sprawdzian tylko raz. Ocenę wyższą nauczyciel wpisuje do dziennika obok oceny niedostatecznej. Przy wystawianiu oceny klasyfikacyjnej śródrocznej lub rocznej brane są pod uwagę obie oceny (ze sprawdzianu i poprawy).
12. Po otrzymaniu ocenionej pracy klasowej, sprawdzianu lub wypracowania uczeń musi dokonać analizy i korekty popełnionych błędów.
13. Wszystkie prace klasowe, testy i sprawdziany powinny być opatrzone podpisem ucznia i tematem pracy oraz gromadzone przez nauczyciela do końca roku szkolnego, tak aby uczeń i jego rodzic mieli do nich wgląd.
14. Za aktywność podczas lekcji uczeń może zdobywać plusy i minusy (zapisywane w notatniku nauczyciela), pięć plusów skutkuje oceną bardzo dobrą, a pięć minusów niedostateczną.
15. Dwa razy w półroczu uczeń może się zwolnić z odpowiedzi bez podania przyczyny nieprzygotowania do lekcji. Przez nieprzygotowanie do lekcji należy rozumieć: brak zeszytu przedmiotowego, brak zeszytu ćwiczeń, brak pracy domowej, nieprzygotowanie do odpowiedzi, brak pomocy potrzebnych do lekcji. Nie dotyczy to lekcji, na których nauczyciel zaplanował sprawdzian.
II Skala ocen Oceny dzieli się na:
- bieżące (cząstkowe) - klasyfikacyjne śródroczne - klasyfikacyjne roczne
Zarówno oceny cząstkowe, jak i klasyfikacyjne wyrażone są sześciostopniową skalą:
6 – celujący 5 – bardzo dobry 4 – dobry
3 – dostateczny 2 – dopuszczający 1 – niedostateczny
W ocenach bieżących (cząstkowych) można stosować tzw. „połówki” zapisywane: 2,5; 3,5; 4,5;
5,5.
Ocena celująca może być przyznawana wyłącznie tym uczniom, którzy spełniają kryteria oceny bardzo dobrej i posiadają wiadomości i umiejętności wykraczające poza program nauczania.
III Obszary aktywności ucznia podlegające ocenie
Podczas lekcji języka polskiego będą oceniane następujące elementy wiedzy i umiejętności ucznia w zakresie mówienia, słuchania, pisania, nauki o języku, ortografii, czytania tekstów słownych i odczytywania innych tekstów kultury, samokształcenia:
Kształcenie literackie i kulturowe
znajomość treści omawianych utworów literackich
zróżnicowanie gatunków literackich, wskazywanie ich cech charakterystycznych
elementy analizy i interpretacji utworów lirycznych
właściwe posługiwanie się terminologią z zakresu teorii literatury i nauki o języku
pogłębianie wiedzy poprzez docieranie do różnych źródeł (nie tylko literackich) Kształcenie językowe
sprawne posługiwanie się językiem
znajomość różnych form komunikacji językowej
znajomość składni, fleksji, fonetyki, słowotwórstwa
poprawne stosowanie części mowy i znajomość ich funkcji w zdaniach
świadome stosowanie związków frazeologicznych Tworzenie wypowiedzi
poprawne redagowanie form wypowiedzi: opowiadanie, opis, list, charakterystyka, rozprawka, streszczenie, notatka, wywiad, przemówienie, sprawozdanie, recenzja, wybrane formy użytkowe (życzenia, ogłoszenie, zaproszenie, dedykacja, podanie, CV)
konstruowanie wypowiedzi ustnej i doskonalenie form komunikacji
ortografia i interpunkcja
poprawność językowa, bogate słownictwo Samokształcenie
umiejętność samodzielnego zdobywania wiedzy i korzystania z różnych źródeł informacji oraz selekcjonowania pozyskanych informacji i ich krytycznej oceny
kształcenie takich kompetencji, jak kreatywność, innowacyjność, przedsiębiorczość
IV Metody sprawdzania osiągnięć 1. Prace pisemne podczas lekcji:
co najmniej dwa sprawdziany z nauki o języku w ciągu półrocza
co najmniej jedna praca klasowa w półroczu
sprawdziany ortograficzno – interpunkcyjne
sprawdziany gramatyczno – literackie ( w oparciu o tekst lektury)
testy z kompetencji czytelniczych zawierające zadania otwarte i zamknięte (krótkiej odpowiedzi, rozszerzonej odpowiedzi, z luką, wielokrotnego wyboru, prawda – fałsz)
testy ze znajomości lektury
bieżące kartkówki sprawdzające wiadomości z nie więcej niż trzech ostatnich lekcji 2. Prace domowe:
wypracowania
ćwiczenia gramatyczne, notatki
pozostałe prace według rozkładu materiału nauczania nauczyciela 3. Udział w konkursach (klasowych, szkolnych, pozaszkolnych) 4. Dłuższe wypowiedzi ustne (na ocenę)
5. Recytacja utworów lub ich fragmentów
6. Samodzielność w zdobywaniu informacji (słowniki, encyklopedie, media)
7. Oryginalność i pomysłowość w prezentowaniu swych działań twórczych (inscenizacje, audycje, działalność plastyczna)
8. Zaangażowanie w tok lekcji, aktywność, kreatywność, umiejętność pracy zespołowej 9. Estetyka prac, zeszytu
10. Kultura języka
V Kryteria oceniania wypowiedzi pisemnych 1. Temat:
zgodność z tematem
oryginalny pomysł, trafna koncepcja pracy
dobór materiału
poprawność merytoryczna
uwzględnienie kontekstów 2. Kompozycja:
posługiwanie się określoną formą wypowiedzi
trójdzielność kompozycji
spójność tekstu 3. Język i styl:
trafne i poprawne słownictwo
poprawna budowa zdań
poprawna odmiana wyrazów
funkcjonalność stylu
4. Ortografia, interpunkcja, zapis:
poprawność ortograficzna i interpunkcyjna tekstu
estetyka pracy
stosowanie akapitów
5. W przypadku błędów ortograficznych należy uwzględnić ich podział na błędy zasadnicze i drugorzędne oraz usterki.
6. Przy ocenie pracy pisemnej należy uwzględnić opinię poradni psychologiczno- pedagogicznej dotyczącą specyficznych trudności w uczeniu się u dyslektyków i dysgrafików.
7. Prace klasowe z literatury oraz zadania rozszerzonej odpowiedzi należy opatrzyć komentarzem zawierającym zarówno pozytywne jak i negatywne aspekty zagadnienia.
Skala procentowa zamiany punktów z prac pisemnych (sprawdziany, testy) na oceny:
Powyżej 100% punktów – 6 (celujący) 100- 91% punktów – 5 (bardzo dobry) 81-90% punktów - 4,5
71-80% punktów – 4 (dobry) 61-70% punktów - 3,5
51-60% punktów – 3 (dostateczny) 41-50% punktów - 2,5
31-40% punktów – 2 (dopuszczający) 0-30% punktów - 1 (niedostateczny)
VI Kryteria oceniania wypowiedzi ustnych
poziom merytoryczny wypowiedzi
umiejętność przekazania wiedzy
sprawność wypowiadania się, erudycyjność
styl i sposób prezentacji
kultura języka, bogactwo i zróżnicowanie form słownikowych
VII Zróżnicowanie źródeł informacji o postępach ucznia 1. Decydujący wpływ na ocenę końcową ucznia mają:
samodzielne prace pisemne (prace klasowe, testy, sprawdziany, wypracowania)
odpowiedzi ustne i zaangażowanie w tok lekcji
oryginalność i pomysłowość w prezentowaniu działań twórczych (inscenizacje) 2. Inne czynniki wpływające na ocenę:
prace domowe, pisemne ćwiczenia gramatyczne, notatki
estetyka zeszytu
praca w grupach, praca samodzielna podczas lekcji, ćwiczenia praktyczne
recytacja, kultura języka
niewerbalne wytwory pracy, np. prezentacja multimedialna, plakat, album i inne 3. Sposób przekazywania informacji zwrotnej:
w skali ocen wyrażonej stopniami od 1 do 6
plusy i minusy (w notatniku nauczyciela)
pochwała nauczyciela
VIII Ewaluacja osiągnięć uczniów
Ewaluacja osiągnięć uczniów odbywa się systematycznie na każdej lekcji, podczas której należy obserwować zarówno indywidualne, jak i grupowe postępy uczniów. Ocenie podlegają nie tylko umiejętności polonistyczne, lecz także takie jak: współpraca w zespole, planowanie i organizowanie własnego warsztatu pracy, rozwiązywanie problemów w twórczy sposób.
Sposoby ewaluacji uczniów:
nagradzanie aktywności i zaangażowania ucznia, stosowanie pochwał
umożliwienie każdemu uczniowi osiągnięcie sukcesu
dostrzeganie nawet najmniejszych postępów ucznia, ponieważ każda pochwała mobilizuje do dalszej nauki
docenianie osiągnięć, zwłaszcza w wypadku osób z trudnościami w uczeniu się
eksponowanie osiągnięć indywidualnych ucznia, porównując je ze stanem poprzednim, a nie z postępami innych dzieci, szczególnie tych bardziej uzdolnionych
stosowanie oceny koleżeńskiej, samooceny, ocenianie działań zespołu IX Wymagania ogólne na poszczególne oceny:
OCENA CELUJĄCA
otrzymuje uczeń, którego osiągnięcia w znacznym stopniu wykraczają poza wymagania określone w podstawie programowej i programie nauczania, opanował umiejętności na ocenę bardzo dobrą oraz:
samodzielnie rozwiązuje problemy i ćwiczenia o dużym stopniu trudności,
czyta ze zrozumieniem teksty kultury przewidziane w programie, potrafi analizować i interpretować je w sposób pogłębiony i wnikliwy, posługując się terminologią z podstawy programowej,
posługuje się bogatym i różnorodnym słownictwem oraz poprawnym językiem zarówno w mowie, jak i w piśmie,
aktywnie uczestniczy w lekcjach (pełni funkcję asystenta nauczyciela) i zajęciach pozalekcyjnych,
z powodzeniem bierze udział w konkursach tematycznie związanych z językiem polskim, osiąga sukcesy
tworzy wypowiedzi pisemne zgodnie z wyznacznikami gatunkowymi, poprawne pod względem kompozycji, spójności wypowiedzi, językowym, ortograficznym i interpunkcyjnym,
odznacza się samodzielnością i dojrzałością sądów,
wzorowo wykonuje prace domowe i zadania dodatkowe,
współpracuje w zespole, często odgrywając rolę lidera,
wykorzystuje wiedzę, umiejętności i zdolności twórcze (kreatywność) przy odbiorze i analizie tekstów oraz tworzeniu wypowiedzi.
OCENA BARDZO DOBRA , uczeń:
opanował umiejętności zapisane w podstawie programowej,
samodzielnie rozwiązuje problemy i ćwiczenia o znacznym stopniu trudności,
czyta ze zrozumieniem teksty kultury przewidziane w programie, potrafi analizować je samodzielnie, podejmuje próby interpretacji,
posługuje się bogatym słownictwem i poprawnym językiem zarówno w mowie,
aktywnie uczestniczy w lekcjach i zajęciach pozalekcyjnych,
bierze udział w konkursach tematycznie związanych z językiem polskim,
tworzy wypowiedzi pisemne zgodnie z wyznacznikami gatunkowymi, w większości poprawne pod względem kompozycji, spójności wypowiedzi, językowym, ortograficznym i interpunkcyjnym,
aktywnie uczestniczy w lekcjach, często angażuje się w zadania dodatkowe OCENA DOBRA, uczeń:
w większości opanował umiejętności zapisane w podstawie programowej,
samodzielnie rozwiązuje zadania o niewielkim lub średnim stopniu trudności, a z pomocą nauczyciela – trudne,
czyta ze zrozumieniem teksty kultury przewidziane w programie, samodzielnie odnajduje w nich informacje,
w wypowiedziach ustnych i pisemnych popełnia niewiele błędów językowych, ortograficznych i stylistycznych,
bierze czynny udział w lekcji,
wykonuje prace domowe, czasem także nieobowiązkowe.
OCENA DOSTATECZNA, uczeń:
częściowo opanował umiejętności zapisane w podstawie programowej,
samodzielnie wykonuje tylko zadania łatwe; trudniejsze problemy i ćwiczenia rozwiązuje przy pomocy nauczyciela,
odnajduje w tekście informacje podane wprost, rozumie dosłowne znaczenie większości wyrazów w tekstach dostosowanych do poziomu edukacyjnego,
w wypowiedziach ustnych i pisemnych popełnia błędy językowe, ortograficzne i stylistyczne; wypowiedzi cechuje ubogie słownictwo,
wypowiada się krótko, ale wypowiedź jest na ogół uporządkowana,
niekiedy popełnia rażące błędy językowe zakłócające komunikację,
rzadko aktywnie uczestniczy w lekcjach,
wykonuje obowiązkowe prace domowe, ale popełnia w nich błędy.
OCENA DOPUSZCZAJĄCA, uczeń:
opanował w niewielkim stopniu umiejętności zapisane w podstawie programowej,
większość zadań, nawet bardzo łatwych, wykonuje jedynie przy pomocy nauczyciela,
czyta niezbyt płynnie, niewłaściwie akcentuje wyrazy, nie stosuje odpowiedniej intonacji,
ma problemy z czytaniem tekstów kultury, ale podejmuje próby ich odbioru,
nie potrafi samodzielnie analizować i interpretować tekstów,
w wypowiedziach ustnych i pisemnych popełnia rażące błędy utrudniające komunikację, ma ubogie słownictwo i trudności z formułowaniem nawet prostych zdań,
nie jest aktywny na lekcjach, ale wykazuje chęć do pracy, stara się wykonywać polecenia nauczyciela,
pracuje niesystematycznie, wymaga stałej zachęty do pracy,
często nie potrafi samodzielnie wykonać pracy domowej, ale podejmuje próby.
OCENA NIEDOSTATECZNA, uczeń:
nie opanował nawet podstawowych wiadomości, ma bardzo duże braki w wiedzy i umiejętnościach z zakresu podstawy programowej,
ma kłopoty z techniką czytania,
nie odnajduje w tekście informacji podanych wprost, nie rozumie dosłownego znaczenia wielu wyrazów w tekstach dostosowanych do poziomu edukacyjnego,
nie wykonuje zadań ani poleceń nauczyciela,
wykazuje się niechęcią do nauki,
zaniedbuje wykonywanie prac domowych,
nie angażuje się w pracę grupy.
Opracowała Edyta Gawżyńska