Monitoring dodatków mieszkaniowych w latach 2004-2005

(1)

Tomasz Żelawski

Monitoring dodatków

mieszkaniowych w latach 2004-2005

Problemy Rozwoju Miast 4/3, 80-87

(2)

T o m a s z Ż e la w s k i

M O N IT O R IN G D O D A T K Ó W M IE S Z K A N IO W Y C H W L A T A C H 2 0 0 4 -2 0 0 5 104

A b s tra k t. A rtykuł przedstaw ia funkcjonow anie system u dodatków m ieszkaniow ych w latach 2004-2005 na podstaw ie w yników badań przeprow adzonych w grupie 50 miast. Z aw iera ocenę liczby i w ysokości w ypłaconych d odatków m ieszkaniow ych oraz ich struktury w zależności od rodzaju zasobów m ieszkaniow ych i w ielkości gospodarstw a dom ow ego. Pokazuje politykę gm in oraz rolę w yw iadu środow iskow ego w w eryfikacji danych zawartych we w nioskach składanych przez gospodarstw a dom ow e w celu przyznania dodatku m iesz kaniowego.

S ło w a k lu c z o w e : dodatki m ieszkaniow e, pom oc socjalna na m ieszkanie, rodzaje za sobów m ieszkaniow ych, poziom czynszów , koszt odtw orzenia, w yw iad środow iskow y

1. W p ro w a d z e n ie

D okonująca się od kilkunastu lat transform acja ekonom iczno-społeczna w płynęła w m ieszkalnictw ie na zaostrzenie w pływ u czynników m arginalizujących słabsze g rupy społe czeństw a, a zw łaszcza na ograniczenie dostępu do m ieszkań dla tych grup ludności. Do tychczasow e zm iany polityki m ieszkaniow ej państw a nie złagodziły skutków transform acji w tym zakresie. O graniczone środki budżetow e s ą w dalszym ciągu rozproszone pom iędzy program y w spierające zam ożniejsze g rupy ludności a w spieranie sektora m ieszkań na w y najem i ochronę lokatorów przed skutkam i rosnących opłat za m ieszkania. W ydaje się, że brakuje konsekw encji we w prow adzaniu przyjętych rozwiązań.

O becna polityka m ieszkaniow a przeniosła na gm iny najw ażniejsze problem y m ieszka niowe najsłabszych grup ludności bez dostatecznego w sparcia ze strony budżetu państwa. Tym czasem sytuacja finansow a w iększości sam orządów lokalnych pow oduje, że w yko n yw a nie tych zadań je st m ożliw e tylko w ograniczonym zakresie.

Od sam ego początku funkcjonow ania system u pom ocy finansow ej dla gospodarstw dom ow ych na pokrycie części opłat za użytkow anie m ieszkania utrzym yw ało się szybsze tem po w zrostu w yd atków na dodatki m ieszkaniow e z budżetów gm in niż z budżetu ce ntra l nego. Do 1998 r. udział dotacji z budżetu centralnego w finansow aniu d odatków m ieszka niowych utrzym yw ał się średnio na poziom ie 50%. W roku 1999 po raz pierw szy udział dota cji celow ej z budżetu państw a na finansow anie w ypłat dodatków m ieszkaniow ych był zdecy dow anie niższy niż udział budżetów gm in i sięgał 40% . Od roku 2004 w ypłata dodatków m ieszkaniow ych stała się zadaniem w łasnym sam orządów . W obec trudności finansow ych gm in m oże to w najbliższych latach w p ływ ać na ograniczenie istniejącego system u pom ocy.

104 Artykuł oparty na wynikach pracy: T. Żelawski, Monitoring dodatków mieszkaniowych w 2005 r., IRM, Kraków 2006.

(3)

W prow adzonych badaniach w ydaw ało się zasadne zw rócenie szczególnej uwagi na sytuację fin an so w ą gm in i jej w pływ na w ysokość w ypłacanych d odatków m ieszkaniow ych. Starano się także ocenić aktyw ność polityki czynszow ej gm in, która w obecnych w arunkach ma duży w p ływ na w ysokość w ypłacanych d odatków m ieszkaniow ych w poszczególnych rodzajach zasobów m ieszkaniow ych. O kreślenie stopnia w ykorzystyw ania przez w ładze lo kalne w yw iadów środow iskow ych przy w eryfikow aniu przyznaw anych d odatków m ieszka niowych je st rów nież w ażnym elem entem przeprow adzonych badań.

Ze w zględu na pow yższe uw arunkow ania oraz brak na szczeblu centralnym ja kich kol w ie k inform acji dotyczących skali dokonyw anych w ypłat niezbędne w ydaw ało się w prow a dzonym w IRM m onitoringu rozszerzenie pola obserw acji funkcjonow ania system u dodatków m ieszkaniow ych do w iększej liczby ośrodków m iejskich, obejm ującej w szystkie w ojew ództw a i w szystkie grupy w ielkości miast.

2. L ic z b a i w y s o k o ś ć d o d a tk ó w m ie s z k a n io w y c h

Zm iany w polityce m ieszkaniow ej państw a spow odow ały przeniesienie na gm iny obo wiązku rozw iązyw ania problem ów m ieszkaniow ych najsłabszych grup ludności. Dotyczy to rów nież pełnego pokrycia w ypłacanych dodatków m ieszkaniow ych ze środków budżetów lokalnych. Tym czasem istniejąca sytuacja finansow a w iększości sam orządów lokalnych po w oduje, że w ykonanie tych zadań m oże być utrudnione, szczególnie w dłuższym czasie.

Ze w zględu na pow yższe uw arunkow ania niezbędne w ydaw ało się poszerzenie pola obserw acji funkcjonow ania system u dodatków m ieszkaniow ych objętego m onitoringiem m ieszkaniow ym do 50 miast. D obór m iast do badania w podziale w ojew ódzkim przedstaw io no na ryc. 1.

Z w iększenie liczby badanych m iast z 22 do 50 spow odow ało, że w 2005 r. w m iastach tych udział g ospodarstw dom ow ych otrzym ujących dodatki m ieszkaniow e w ogólnej liczbie m ieszkań w yniósł 7,5% , a w ięc był niższy o 2,1 punktu procentow ego w porów naniu z bada niem 2004 r. M niejszy udział w ypłaconych d odatków m ieszkaniow ych dotyczył w szystkich grup w ielkości miast.

Udział g ospodarstw otrzym ujących dodatki, podobnie ja k w latach poprzednich, był bardzo zróżnicow any zarów no w m iastach różnej w ielkości, ja k i w poszczególnych rodza jach zasobów m ieszkaniow ych (tab. 1).

Tabela 1 Udział wypłaconych dodatków mieszkaniowych w ogólnej liczbie mieszkań

w grudniu 2004 r. i grudniu 2005 r. ( w %)' Miasta o liczbie mieszkańców Zasoby mieszkaniowe spółdziel

cze komunalne zakładowe

wykupione (komunalne i zakłado we) prywatne czynszowe indywidual ne razem 2004 2005 2004 2005 2004 2005 2004 2005 2004 2005 2004 2005 2004 2005 powyżej 100 tys. 6,8 5,9 27,7 19,0 11,8 7,3 4,8 8,2 10,7 10,7 0,1 0,1 8,6 7,0 25 -100 tys. 11,8 10,9 31,5 28,5 7,1 7,3 10,6 9,2 13,0 11,9 0,5 0,9 12,0 10,4 poniżej 25 tys. 10,7 9,7 27,9 28,0 16,5 13,0 9,4 7,8 21,1 12,4 0,4 0,2 10,5 8,7 Średnio 8,1 6,6 28,7 20,4 9,9 7,5 6,9 8,3 11,1 10,9 0,2 0,2 9,6 7,5

(4)

U dział gospodarstw dom ow ych, które korzystały z d odatków m ieszkaniow ych w ahał się w m iastach dużych od 3,6% w W arszaw ie Pradze Płd. do 13,3% w Rzeszowie, w m ia stach średnich od 6,9% w Siedlcach do 14,7% w Nowej Soli, a w m iastach m ałych od 4,5% w Łaziskach G órnych do 14,2% w M rągowie.

Ryc. 1. Rozmieszczenie miast objętych monitoringiem dodatków mieszkaniowych w 2005 r.

Na ogólne zm niejszenie udziału w ypłaconych d odatków w 2005 r. złożył się zw łaszcza niższy ich udział w zasobach kom unalnych (spadek z 28,7% do 20,4% ), a także w zasobach zakładow ych (z 9,9% do 7,5% ). Niższy udział d odatków w ypłaconych m ieszkańcom m iesz kań kom unalnych dotyczył m iast dużych i średnich, natom iast w m iastach m ałych nastąpił m inim alny w zrost. Nieco inaczej w yglądała sytuacja w zasobach zakładow ych, w których udział najem ców lokali otrzym ujących dodatki był niższy w m iastach dużych i m ałych, nato m iast w m iastach średnich był on nieco w iększy. W 2005 r. w iększy był udział dodatków m ieszkaniow ych w zasobach w ykupionych, je d n a k było to w yłącznie w ynikiem w zrostu tego udziału w m iastach dużych.

R easum ując m ożna stw ierdzić, że w 2005 r. najwięcej d odatków m ieszkaniow ych otrzym ali m ieszkańcy m iast średnich i to w w iększości rodzajów zasobów (spółdzielczych, kom unalnych, w ykupionych i indyw idualnych), a najm niej - m ieszkańcy m iast dużych we w szystkich (poza w ykupionym i) rodzajach zasobów.

Ś rednia w ysokość m iesięcznych dodatków m ieszkaniow ych w ypłaconych w grudniu 2005 r. w ynosiła 141 zł i była niższa niż przed rokiem o 8 zł, tj. o około 5%. W m iastach m a

(5)

łych nastąpił w zrost średniej w ysokości dodatków (o 7%), ale w ciąż je st ona tam najm niejsza ze w szystkich grup m iast (tab. 2). W poszczególnych grupach m iast w ysokość dodatków m ieszkaniow ych w ahała się, w m iastach dużych od 88 zł do 192 zł, w m iastach średnich od 98 zł do 164 zł, a w m iastach m ałych od 75 zł do 160 zł.

Tabela 2 Średnia wysokość dodatków mieszkaniowych w 2004 i 2005 r.1

Miasta o liczbie mieszkańców

Średnia wysokość dodatków

(w zł miesięcznie) _{wzrostu w %}Wskaźnik 2005:2004 grudzień 2004 grudzień 2005 powyżej 100 tys. 156 146 -6,4 25-100 tys. 132 130 -1,5 poniżej 25 tys. 114 122 +7,0 Średnio 149 141 -5,4

1 Na podstawie danych monitoringu mieszkaniowego IRM

W 2005 r. najw yższe dodatki m ieszkaniow e otrzym ali m ieszkańcy dom ów pryw atnych czynszow ych - 159 zł, następnie m ieszkańcy dom ów zakładow ych - 153 zł, najem cy m iesz kań kom unalnych - 150 zł, m ieszkańcy spółdzielni m ieszkaniow ych - 132 zł i w łaściciele m ieszkań - 128 zł. Najm niej otrzym ali m ieszkańcy dom ów indyw idualnych - 101 zł. W po równaniu z rokiem poprzednim średnia w ysokość dodatków m ieszkaniow ych była niższa we w szystkich form ach zasobów m ieszkaniow ych (tab. 3).

Tabela 3 Średnia wysokość wypłaconych dodatków mieszkaniowych w 2004 i 2005 r.

w zależności od rodzaju zasobów mieszkaniowych (w zł miesięcznie)1

Rok

Zasoby mieszkaniowe

spółdzielcze komunalne _czynszoweprywatne zakładowe wykupione _indywidualnedomy

2004 136 153 183 153 130 116

2005 132 150 159 153 128 101

Rozkład ogólnej liczby w ypłaconych dodatków m ieszkaniow ych (ponad 160 tys.), m ię dzy poszczególne form y zasobów m ieszkaniow ych przedstaw ia tabela 4.

Tabela 4 Struktura wypłaconych dodatków mieszkaniowych w 2004 i 2005 r.

w zależności od rodzaju zasobów mieszkaniowych (w %)'

Rok

Zasoby mieszkaniowe spółdzielcze komunalne prywatne

czynszowe zakładowe wykupione

domy indywidualne

2004 39,1 37,3 13,3 4,5 5,5 0,3

2005 40,7 37,4 9,6 2,9 9,1 0,3

W porównaniu z badaniem z 2004 r. w yższy był udział d odatków w ypłacanych w za so bach spółdzielczych oraz w lokalach w ykupionych, natom iast niższy w zasobach pryw atnych

(6)

czynszow ych i zakładów pracy. R ozdział sum y pieniędzy przeznaczonej na dodatki m iesz kaniow e był podobny do podziału kw otow ego. W yjątkiem s ą zasoby kom unalne, które były w tym przypadku na pierw szym m iejscu, natom iast zasoby spółdzielcze uplasow ały się na drugim miejscu.

Podobnie ja k w latach poprzednich rozdział d odatków w znacznym stopniu zależał od w ielkości gospodarstw dom ow ych. Najwięcej d odatków otrzym ały gospodarstw a dom ow e 1-osobowe (23,8% ), 4-osobow e (21,4% ) oraz 3-osobow e (19,8% ). W m iastach dużych kolej ność g ospodarstw dom ow ych była taka sam a ja k wyżej (26,1% , 19,8% i 19,7%).

Tabela 5 Struktura dodatków mieszkaniowych według wielkości gospodarstw domowych

w 2004 i 2005 r. w %1 Miasta

o liczbie mieszkańców

Wielkość gospodarstw domowych razem 1 -oso bowe 2-oso-bowe 3-oso-bowe 4-oso-bowe 5-oso-bowe 6-oso-bowe powyżej 100 tys. 100,0 26,1 19,0 19,7 19,8 10,0 5,4 25-00 tys. 100,0 17,7 13,8 20,3 26,3 13,9 8,0 poniżej 25 tys. 100,0 15,6 14,4 19,4 25,7 16,5 8,4 średnio razem grudzień 2005 100,0 23,8 17,7 19,8 21,4 11,2 6,1 średnio razem grudzień 2004 100,0 20,8 15,3 18,9 24,5 13,3 7,2 1 Na podstawie danych monitoringu mieszkaniowego IRM

W m iastach średnich i m ałych na pierw szym m iejscu znajdow ały się rodziny 4-osobow e 26,3% i 25,7% ), na drugim m iejscu rodziny 3-osobow e (20,3% i 19,4%), a na trzecim m ia stach średnich 1-osobowe (17,7% ), zaś w m iastach m ałych 5-osobow e (16,5% ) (tab. 5).

3. P o lity k a g m in o ra z ro la w y w ia d u ś ro d o w is k o w e g o w p rz y z n a w a n iu d o d a tk ó w m ie s z k a n io w y c h

Od 1 stycznia 2004 r. gm iny p onoszą w szystkie w ydatki zw iązane z w yp ła tą d od a t ków m ieszkaniow ych. Z likw idow ana została dotacja z budżetu państw a na ten cel. W y d a w ałoby się, że w obec trudności finansow ych gm in m oże to w płynąć na zm iany w w ysokości dodatków m ieszkaniow ych, tym bardziej, że niektóre badane m iasta (było ich 11) podjęły uchw ały o obniżeniu w skaźnika decydującego o w ysokości w ypłacanych d odatków (ustaw o wo 70%).

W szystkie badane m iasta z w yjątkiem jednego stw ierdziły, że były w stanie w pełni po kryć potrzeby finansow e z tytułu w ypłaty d odatków m ieszkaniow ych.

W ysokość w ypłacanych d odatków m ieszkaniow ych zw iązana je st rów nież z polityką czyn szow ą p row adzoną na szczeblu gm iny. Poziom czynszów w ujęciu procentow ym w sto sunku do kosztu odtw orzenia, obow iązujący w badanych m iastach przy przyznaw aniu d od a t ków m ieszkaniow ych we w szystkich rodzajach zasobów m ieszkaniow ych, został przedsta w iony w tabeli 6.

Niski poziom czynszów obow iązujący w wielu m iastach (średnio 1,6-1,8% kosztu od tw orzenia) skutkuje niższym i w ypłatam i d odatków m ieszkaniow ych w stosunku do ponoszo nych obciążeń. D otyczy to w szczególności budynków pryw atnych czynszow ych oraz części

(7)

Poziom czynszów w badanych miastach w 2005 r.

obowiązujący przy przyznawaniu dodatków we wszystkich zasobach mieszkaniowych1

Tabela 6

Poziom czynszów w ujęciu procentowym w skali roku w stosunku do lokalnego kosztu odtworzenia najniższy średni najwyższy

powyżej 100 tys. 1,0 1,8 2,6

25-100 tys. 0,7 1,6 2,3

poniżej 25 tys. 1,1 1,6 2,5

zasobów spółdzielczych. Szczególnie odnosi się to do niektórych miast, na przykład W a r szawy, w której relacje czynszów i opłat eksploatacyjnych s ą niekorzystne dla członków spółdzielni.

Jeżeli lokal m ieszkalny nie je st w yposażony w instalację d op row adzającą energię cie p ln ą do celów ogrzew ania, w instalację ciepłej w ody lub gazu przew odow ego pochodzą cego z zew nętrznego źródła, gospodarstw u dom ow em u upraw nionem u do otrzym ania d o datku m ieszkaniow ego przyznaje się ryczałt na zakup opału, stanow iący część tego dodatku.

W badanych m iastach w grudniu 2005 r. w ypłacono 52 842 ryczałty, co stanow iło 33% liczby w ypłaconych dodatków m ieszkaniow ych. Najwięcej ryczałtów w stosunku do liczby d odatków w ypłacono w m iastach średnich - 36% . W ysokość ryczałtów była bardzo zróżni cow ana: w m iastach dużych od 3 zł do 62 zł, w m iastach średnich od 11 zł do 60 zł, a w m ia stach m ałych od 13 zł do 118 zł. Ś rednia w ysokość ryczałtu nie zm ieniła się i w yniosła 34 zł (tab. 7).

Tabela 7 Ryczałty wypłacone w grudniu 2004 r. i 2005 r. w badanych miastach1

Średnia liczba ryczałtów na 1 miasto

Średnia kwota ryczałtu (w zł) 2004 2005 2004 2005 powyżej 100 tys. 2867 2649 34 32 25-100 tys. 948 756 37 42 poniżej 25 tys. 297 180 23 42 Łącznie 1498 1201 34 34

W przypadku gdy osoba, której przyznano d od a te k m ieszkaniow y, zalega z opłatam i za m ieszkanie 2 m iesiące, w ypłata dodatku zostaje zaw ieszona do czasu uregulow ania zale głości. W grudniu 2005 r. w badanych m iastach w strzym ano w ypłatę 836 dodatków m iesz kaniowych, co stanow i 0,5% ogólnej liczby w ypłaconych d odatków m ieszkaniow ych. N aj w iększy był procent w strzym anych w ypłat w stosunku do liczby w ypłaconych dodatków w m iastach średnich (blisko 1%). N atom iast w W arszaw ie Pradze Płd., A ndrychow ie, Leżaj sku i Sierpcu nie było ani jednego przypadku w strzym ania dodatku m ieszkaniow ego.

W ydaje się, że gm iny nie zaw sze d b a ją o spraw dzenie praw idłow ości danych zaw ar tych w e w nioskach o przyznanie dodatku m ieszkaniow ego, ja k rów nież nie w pełni korzystają z praw a do przeprow adzania w yw iadów środow iskow ych. A naliza badanych m iast w ykazała, że w w yniku przeprow adzonych w yw iadów w 2005 r. w ydano 1002 decyzji odm aw iających

(8)

przyznania dodatku m ieszkaniow ego, czyli średnio 21 na jedno miasto. W poszczególnych grupach m iast w ielkości te s ą bardzo zróżnicow ane. W m iastach dużych decyzji odm ownych było średnio 44, podczas gdy w m iastach średnich zaledw ie 7, a w m iastach m ałych 8 (tab. 8).

Tabela 8 Wywiady środowiskowe i decyzje

odmawiające przyznania dodatków mieszkaniowych w 2004 i 2005 r.1 Miasta o liczbie

mieszkańców

W przeliczeniu na 1 miasto liczba

przeprowadzonych wywiadów decyzji odmownych

2004 2005 2004 2005

powyżej 100 tys. 123 137 60 44

25-100 tys. 145 153 33 7

poniżej 25 tys. 151 142 5 8

Średnio 128 144 36 21

W badanych m iastach zdarzało się, że w w yniku w yw iadu stw ierdzono przyznanie d o datku m ieszkaniow ego na podstaw ie niepraw dziw ych danych zaw artych w e w niosku o jego przyznanie. Były to je d n a k sytuacje sporadyczne. Zaledw ie 9 m iast w badanej grupie przy znało się, że miało takie przypadki w 2005 r.

4. P o d s u m o w a n ie i w n io s k i

G łównym celem w ypracow ania nowych rozw iązań w system ie dopłat do bieżącego utrzym ania lokali m ieszkalnych pow inna być m aksym alna racjonalizacja w yd atków gm in na w ypłaty d odatków m ieszkaniow ych. W szczególności chodzi o uszczelnienie istniejącego system u oraz zw iększenie roli dodatków m ieszkaniow ych w zapew nieniu godziw ych w a ru n ków życia oraz zam ieszkiw ania gospodarstw om dom ow ym o najniższych dochodach.

Proponow ane działania dla budżetów poszczególnych gm in pow inny w ynikać z przy jętego zakresu nowych rozwiązań w prow adzonych w system ie dodatków m ieszkaniow ych.

Istotne w ydaje się, żeby proponow ane rozw iązania nie w ym agały nadm iernego zw iększania w ydatków gm in na dodatki m ieszkaniow e. Szczególnie ma to ogrom ne znaczenie ze w zg lę du na sygnalizow ane problem y finansow e sektora publicznego.

D otychczasow e badania nad w prow adzaniem ustaw y w ykazały, że istniejący system dodatków m ieszkaniow ych:

- nie je st w pełni w ykorzystyw any do prow adzenia aktyw niejszej polityki czynszow ej, - nie je st dostatecznie upow szechniony, poniew aż uczestniczy w nim zbyt m ała liczba

g ospodarstw dom ow ych w stosunku do faktycznie potrzebujących pom ocy.

W Polsce średni poziom czynszów w dalszym ciągu je st rów ny około 1,6-1,8% kosztu odtw orzenia, a udział korzystających z d odatków m ieszkaniow ych nie przekroczył nawet 10% gospodarstw m iejskich, pom im o utrzym ującej się na relatyw nie w ysokim poziom ie stopy bezrobocia. W arto zauw ażyć, że w wielu krajach UE, o w iele zam ożniejszych, z dodatków m ieszkaniow ych korzysta 15-20% g ospodarstw dom ow ych.

W yraźne są różnice w korzystaniu z d odatków m ieszkaniow ych w poszczególnych grupach w ielkości miast. U dział otrzym ujących dodatki m ieszkaniow e je st najm niejszy w d u żych m iastach (powyżej 100 tys. m ieszkańców ), otrzym uje je około 7% ogółu gospodarstw

(9)

dom ow ych. N ajw iększy udział w ypłaconych d odatków stw ierdzono w m iastach średniej w ie l kości (25-100 tys. m ieszkańców ), w których dodatki otrzym uje blisko 10,5% gospodarstw dom ow ych.

Utrzym uje się tendencja do najw yższego udziału korzystających z d odatków w zaso bach kom unalnych, co św iadczy o tym, że najem cy tych m ieszkań s ą przeciętnie mniej za m ożni od użytkow ników lokali w innych rodzajach zasobów m ieszkaniow ych. W najbliższych latach należy oczekiw ać w zrostu w ypłacanych d odatków m ieszkaniow ych w dom ach pryw at nych czynszow ych z uwagi na m ożliw ość znacznego w zrostu opłat czynszow ych w tej form ie zasobów m ieszkaniow ych.

Badania IRM w yka zu ją duże różnice odsetka gospodarstw dom ow ych korzystających z d odatków m ieszkaniow ych w zasobach kom unalnych i zasobach pryw atnych czynszow ych pom iędzy m iastam i tej sam ej w ielkości. M oże to oznaczać, że w dalszym ciągu system d o datków m ieszkaniow ych nie je st jednakow o upow szechniony w e w szystkich regionach kraju.

W ydaje się, że przynajm niej część badanych m iast nie w pełni dbała o spraw dzenie praw idłow ości danych zaw artych we w nioskach o przyznanie dodatku m ieszkaniow ego, ja k rów nież nie w pełni korzystała z praw a do przeprow adzenia w yw iadu środow iskow ego.

Należy podkreślić, że w 2005 r. zdecydow ana w iększość badanych m iast stw ierdziła, że nie m a problem ów finansow ych z w yp ła tą d odatków m ieszkaniow ych. Nie m ożna je d na k w ykluczyć, że w niedalekiej przyszłości w ypłaty dodatków m ieszkaniow ych m o g ą stać się pow ażnym problem em finansow ym , zw łaszcza dla m iast m ałych i średnich.

L ite ra tu ra

1. Inform acje o m ieszkalnictw ie, w yniki m onitoringu m ieszkaniow ego za 2 00 4 r., IRM, Kra ków 2005.

2. K oncepcja now ego system u d od a tkó w m ieszkaniow ych, M inisterstw o Infrastruktury, W arszaw a 2005.

3. Żelaw ski T., M onitoring dodatków m ieszkaniow ych, IRM, K raków 2005.

4. Żelaw ski T., D w orańczyk G., M onitoring d od a tkó w m ieszkaniow ych za 2 0 0 5 r., IRM, Kra ków 2006.

5. Życiński J., D odatki m ieszkaniow e w krajach UE, W arszaw a 2004.

M O N ITO R IN G O F HO USING A L L O W A N C E S IN 2004-2005

A b s tra c t. The paper presents operation of the system of housing allow ances in 2 00 4 2005 based on results of investigations conducted in the group of 50 cities. It includes the assessm ent of the num ber and am ount of housing allow ances that w ere paid out, as well as their structures, depending on the housing stock type and household size. The paper depicts the policy of com m unes and the role of com m unity interview s in verification of applications for housing allow ances filed by households.

K e y w o rd s : housing allow ances, w elfare benefits, types of housing stock, level of rents, replacem ent cost, com m unity interview

Dr Tom asz Żelaw ski