• Nie Znaleziono Wyników

Przerwania dzielą się na:

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Przerwania dzielą się na:"

Copied!
55
0
0

Pełen tekst

(1)
(2)

Wstęp

Prezentacja ta poświęcona jest komputerom. Umożliwia pokrótce zapoznanie się z podstawowymi pojęciami i ogólną budową tego urządzenia. W celu zdobycia bardziej szczegółowych informacji i dogłębnego zapoznania się z tym zagadnieniem proponuję skorzystać z literatury lub internetu. Co ciekawsze pozycje i linki będą umieszczone w rozdziale Literatura i Linki.

(3)

Komputer – synonim naszych czasów i jeden z czynników pobudzających rozwój techniki – jest coraz bardziej obecny w codziennym życiu. Nie jest to już skrzyneczka z monitorem i klawiaturą, dzięki której można napisać tekst czy zainstalować proste gry.

Okazuje się, że dziś bez komputera nie można zbudować nowego samochodu ani nawet nim kierować, uprać rzeczy w pralce (bo mechaniczne programatory to już przeszłość) czy odgrzać obiadu, bo kuchenką mikrofalową też steruje zaprogramowany mikroprocesor. Informatyka ogarnia kolejne dziedziny życia i w wielu wypadkach nie można już sobie wyobrazić bez niej pracy. Powstają programy dla coraz młodszych dzieci, aby mogły jak najwcześniej zapoznać się z obsługą komputerów. Nie uda się już zatrzymać tego procesu i – albo się dostosujemy, kupimy komputer i zaczniemy go

(4)

Każdy komputer składa się z jednostki centralnej, dróg wejścia (klawiatura, mysz, joystick, skaner, itp.) oraz wyjścia (monitor, głośniki, drukarka, itp.).

W dalszej części prezentacji postaram się pokrótce omówić zarówno budowę jednostki centralnej (zajrzymy do środka), jak i budowę myszki czy monitora.

(5)

Kliknij na pojęciu, z którym chciałbyś się najpierw zapoznać.

Kliknięcie na wyrazie koniec spowoduje wyjście z prezentacji.

(6)

Jednostka centralna jest zbudowana z szeregu układów i urządzeń elektronicznych spełniających różne funkcje. Tymi najważniejszymi są procesor, pamięć operacyjna, dysk twardy oraz karty rozszerzeń takie jak karta graficzna, dźwiękowa, modem itp.

(7)

Podstawowym elementem każdego komputera jest płyta główna (ang.

mainboard). Większość pozostałych elementów komputera umieszczona jest na niej w specjalnych złączach lub podłączona z zewnątrz specjalnymi przewodami.

Konstrukcja płyty może być różna inaczej zbudowane i wyposażone są płyty dla wielkich serwerów, komputerów PC, notebooków lub kieszonkowych palmtopów, ale elementy funkcjonalne są podobne

(8)
(9)

Płyta główna (ang. mainboard lub motherboard) stanowi najważniejszy element całego komputera, jest jego swoistym kręgosłupem stanowiącym bazę do instalowania pozostałych elementów komputera. To za jej pośrednictwem odbywa się wzajemna komunikacja między poszczególnymi zainstalowanymi w komputerze urządzeniami. Od jej rodzaju zależy jakimi możliwościami rozbudowy będzie dysponował komputer, jakie urządzenia będzie mógł obsługiwać oraz decyduje o wyborze komponentów z jakimi będzie mógł współpracować - rodzaj procesora, pamięci, kart rozszerzających czy obudowy.

Z płyty głównej odchodzą złącza dla modułów pamięci RAM (SIMM, DIMM lub RIMM), gniazd CPU, napędów dyskietek, urządzeń typu IDE lub EIDE, klawiatury czy monitora. W zależności od typu płyty znajdują się na niej również gniazda PCI, ISA i AGP służące do podłączenia kart rozszerzających.

(10)
(11)

Obecnie najbardziej popularnym standardem płyt głównych jest ATX.

Charakteryzuje się on zintegrowanymi z płytą wszystkimi gniazdami wyprowadzeń. Złącza portów szeregowych i równoległych, klawiatury, myszy, USB czy IEEE są integralną częścią samej płyty co zwiększa jej funkcjonalność, ułatwia instalację i korzystnie wpływa na ujednolicenie standardu. Płyty wykonane w tym formacie mają bezpośrednio wlutowane gniazda portów, łatwo dostępne gniazda interfejsów dysków, co skutecznie eliminuje zbędną plątaninę kabli.

(12)

Procesor, CPU (Central Processing Unit) to najważniejsza jednostka każdego komputera, będąca najczęściej pojedynczym mikroprocesorem, połączonym z płytą główną za pomocą specjalnego gniazda typu ZIF lub Slot, i składający się z jednostki arytmetyczno logicznej (ALU), jednostki sterującej i koprocesora numerycznego (FPU). Procesor ma za zadanie przetwarzać i wykonywać typowe operacje arytmetyczno logiczne, jakie dochodzą do niego poprzez pamięć operacyjną, a ilość takich operacji waha się w granicach od kilkuset do milionów na sekundę. Powszechną miarą czasu działań, wykonywanych przez procesory są mikrosekundy (1 us = 0,000001 s) i nanosekundy (1 ns = 0,000000001 s), czyli milionowe i miliardowe części sekundy.

(13)

Procesor steruje pracą komputera, wykonuje operacje logiczne i arytmetyczne podczas realizacji programów. Zestaw funkcji wykonywanych przez procesor jest na tyle szeroki, że nie jest on w stanie samodzielnie obsługiwać wszystkich współpracujących z nim podzespołów.

Z tego powodu działanie procesora wspomagane jest przez liczne układy sterujące, będące najczęściej wyspecjalizowanymi

mikroprocesorami.

(14)

Wykonywanie funkcji wspomagających procesor wymusza zastosowanie odpowiednich mechanizmów współpracy pomiędzy procesorem i układami wspomagającymi. Z jednej strony procesor musi posiadać możliwość oddziaływania na podzespoły wspomagające w przypadkach, w których podzespoły te mają wykonywać określone przez procesor zadania.

Oddziaływanie w tym kierunku jest względnie proste, gdyż to procesor, czyli główny podzespół zarządzający pracą komputera, zleca wykonywanie odpowiednich zadań. Z drugiej strony, podzespoły wspomagające muszą mieć możliwość sygnalizowania procesorowi swoich stanów w nieznanych dla procesora chwilach czasu.

(15)

Komunikacja w tym kierunku nie jest już taka prosta. Należy bowiem pamiętać, że procesor przez większość czasu pracy zajęty jest realizowaniem zadań postawionych przez użytkownika. W tej sytuacji konieczne jest wprowadzenie mechanizmów, które pozwolą zasygnalizować procesorowi konieczność zainteresowania się stanem określonego podzespołu wspomagającego pracę procesora. Podstawowym mechanizmem wykorzystywanym przez podzespoły do sygnalizowania procesorowi swoich stanów jest mechanizm przerwań.

(16)

Mechanizm przerwań oprócz podanej powyżej funkcji, wykorzystywany jest także przez sam procesor dla potrzeb sygnalizacji pewnych sytuacji wyjątkowych (np. dzielenie przez zero, przepełnienie przy operacjach arytmetycznych). Sprawą oczywistą jest, że niezależnie od rodzaju przerwania jego obsługą musi zająć się procesor jako jedyny podzespół realizujący w komputerze programy (także obsługi przerwań).

(17)

Przerwania dzielą się na:

Przerwania sprzętowe – wytwarzane przez podzespoły wspomagające pracę procesora,

Przerwania wyjątkowe – wytwarzane przez procesor,

Przerwania programowe – ich źródłem są wykonywane przez procesor programy.

(18)

Procesor w trakcie przetwarzania pobiera kolejne instrukcje z pamięci operacyjnej, rozpoznaje je i wykonuje z wykorzystaniem wskazanych w instrukcjach operandów (jeżeli takowe w instrukcji występują). Zalecane przez program instrukcje powodują wykonywanie funkcji sterujących, arytmetycznych i logicznych a wymagana wysoka efektywność pracy procesora wymusza wbudowanie w jego struktury wewnętrznych pamięci (o niewielkich pojemnościach) nazywanych rejestrami.

Wymienione powyżej podzespoły połączone są poprzez magistrale komunikacyjne.

(19)

W strukturze mikroprocesora wyróżnia się następujące elementy:

-Układ przechowujący kolejkę instrukcji

-Urządzenie sterujące wykonywaniem instrukcji

-Urządzenie arytmetyczno-logiczne

-Zespół rejestrów

-Zespół rejestrów segmentowych

(20)

Pamięć komputerów podzielić możemy na dwa rodzaje: krótkotrwała i długotrwała.

podzielona jest na odrębne komórki, przechowujące najczęściej pojedyncze bajty lub słowa. W komputerach jako pamięć krótkotrwała używa się prawie zawsze pamięci półprzewodnikowych RAM (Random Access Memory, czyli pamięci przypadkowego dostępu) a jako pamięć długotrwała pamięci dyskowej lub taśmowej.

Komputerowa pamięć jest swego rodzaju "przestrzenią roboczą" komputera. Za każdym razem, gdy uruchamiamy aplikację lub otwieramy plik - dane i pliki odczytane z twardego dysku są kopiowane do pamięci RAM. Pamięci pod względem działania można podzielić na dynamiczne RAM (Random Acces Memory) i statyczne ROM (Read Only Memory).

(21)

RODZAJ PAMIĘCI:

SRAM - Moduły pamięci statycznej nie wymagają odświeżania, po wprowadzeniu danych przechowują je aż do momentu odłączenia zasilania lub zmiany informacji. Są bardzo szybkie, zużywają niewiele energii, ale ich budowa jest dość złożona, przez co są dość drogie i w dodatku mało pojemne. Wykorzystuje się je najczęściej do budowy pamięci buforowej (cache). Dzięki jej użyciu możliwe jest zwiększenie szybkości dostępu procesora do informacji przechowywanych w pamięci operacyjnej.

DRAM - Moduły tego typu pamięci wymagają regularnego odświeżania przez co są wolniejsze od SRAM'u i mają większe zużycie energii, cechuje je za to niska cena dzięki nieskomplikowanej budowie oraz stosunkowo duża pojemność.

(22)

SIMM (Single Inline Memory Module) - 30 pinowe moduły które stosowano w komputerach wyposażonych w procesor 0486. Najczęściej spotykanymi tego typu układami są kości o pojemności 1, 4, 8 MB. Z uwagi na ich budowę mogły być instalowane tylko parami po cztery sztuki. Następcami tych modułów były pamięci, 72 pinowe PS/2 SIMM. Pod względem budowy wewnętrznej odpowiadają one 30 pinowym modułom SIMM, są jednak przeznaczone do pracy z 32 bitową szyną danych. Stosuje się umieszczanie parami identycznych układów pamięci.

Budowa złącza:

(23)

DIMM (Double Inline Memory Module) - 168 pinowe moduły w których styki na obu stronach układu doprowadzają różne sygnały. Ponadto każdy DIMM współpracuje z 64-bitową magistralą danych, dzięki czemu możliwe jest pojedyńcze obsadzenie gniazd modułami tego typu. Moduły DIMM są dostępne w wersjach pojemności pamięci od 8 do 512 MB i czasie dostępu rzędu 8 ns.

(24)

Dyski magnetyczne (dyski twarde) są elementami komputera zwykle umieszczanymi poza płytą główną i stanowią tzw. pamięć masową komputera. Umożliwiają one przechowywanie ogromnych ilości informacji, również po wyłączeniu zasilania. Dysk twardy, dysk sztywny (Hard Disk), dysk stały (określenie już nieaktualne z uwagi na możliwość przenoszenia dysków między komputerami), lub żargonowo "twardziel"

(określenie również nieprawidłowe gdyż jest to jedna z najbardziej wrażliwych części komputera), to zamknięty w hermetycznej obudowie nośnik danych, składający się z 2, 8 a czasem i więcej wirujących talerzy, wykonanych najczęściej ze stopu aluminium lub specjalnego szkła i pokrytych z obu stron bardzo cienką warstwą magnetyczną, na której zapisywane są dane. Każdy talerz posiada osobną głowicę odczytująco- zapisującą, która unosząc się nad jego powierzchnią na cienkiej poduszce powietrznej, w odległości ułamków mikrometra powoduje odczyt lub zapis danych.

(25)

1. Kontroler (w napędach EIDE i SCSI jest częścią samego napędu). Kontroluje silniczki sterujące głowicą i zamienia impulsy elektryczne na dane cyfrowe procesora.

2. Obudowa eliminuje zagrożenie wewnętrznego

zanieczyszczenia, ciśnienie powietrza jest wyrównywane przez specjalne filtry, a wnętrze obudowy jest szczelnie oddzielone od świata zewnętrznego.

3. Talerze - to mocne metalowe lub szklane dyski, pokryte magnetycznym materiałem o grubości mniejszej niż 0,001 mikrometra.

4. Głowice zapisu/odczytu - umieszczone na końcu ramion po jednej głowicy na każdą stronę talerza. Ramię może przesuwać głowicę w każde miejsce powierzchni dysku.

5. Oś, na której zamontowane są dyski.

Części tworzące dysk twardy:

(26)
(27)

Karta grafiki - (ang. graphics card), karta wideo (ang. video card, Video Display Unit), adapter wizyjny (ang. display adapter) to specjalna karta rozszerzająca znajdująca się obecnie w każdym komputerze osobistym, która służy do przetwarzania obrazu oraz do zapewniania współpracy z urządzeniami graficznymi takimi jak monitor.

(28)

AGP z kolei jest portem zaprojektowanym wyłącznie do kart graficznych w taki sposób, aby umieszczone w nim karty osiągały najlepsze wyniki. Ich zastosowanie z pozoru nie daje dużego wzrostu wydajności - do operacji 2D, a nawet wyświetlania obiektów 3D z powodzeniem nadaje się szyna PCI. Dopiero w momencie, gdy scena trójwymiarowa jest skomplikowana, a programiści zadbali o dużą liczę obiektów i wykorzystali wiele tekstur, na dodatek wysokiej rozdzielczości, wówczas przepustowość PCI przestaje wystarczać.

Dzięki specjalnym rozwiązaniom, karta AGP powinna znacznie przyspieszyć wykonywanie operacji graficznych w takich sytuacjach

Płyta główna musi być zaopatrzona w osobny port AGP (jedyne podłużne gniazdo na płycie wyglądające podobnie jak PCI, ale dalej odsunięte od krawędzi płyty).

(29)

Karty AGP

(30)

Karta dźwiękowa - (ang. sound card), karta muzyczna (ang. music card) lub sterownik dźwiękowy (ang. sound controller) jest specjalnym urządzeniem znajdującym się na ogół wewnątrz komputera, najczęściej w postaci karty rozszerzenia (ISA lub PCI). Chcąc zachować jakość nagrania typową dla płyt CD, należy nagrywać dźwięk z dokładnością co najmniej 16 bitów przy częstotliwości próbkowania 44 100 Hz, aby dźwięk nie był

"poszarpany". Większość kart wykorzystuje funkcje MIDI, które są niezbędne do gier i aplikacji odtwarzających dźwięki. Numery 16, 32 lub 64, które są często częścią nazwy karty, nie odnoszą się do bitów, ale do liczby głosów, które karta może odtwarzać równolegle. Im więcej głosów tym lepsza jakość dźwięku.

(31)

odtworzenia dźwięku. Równie ważnym parametrem jest rozdzielczość próbkowania, która informuje nas, z jaką dokładnością zapisywana jest wartość dźwięku. Używane Próbkowanie - (ang. sampling) to proces

przekształcania analogowych sygnałów audio na formę cyfrową. Polega to na chwytaniu pewnych wartości zmieniającej się ciągle fali akustycznej. Te uchwycone wartości, czyli próbki (samples) dają pewien przybliżony obraz wyjściowej fali.

Jeżeli częstotliwość pobierania tych próbek jest dostatecznie duża, to uzyskujemy bardzo wierne odwzorowanie rzeczywistego dźwięku. Częstotliwość próbkowania wynosząca 44.1 kHz wystarcza w zupełności do wiernego

(32)

Procesor karty dźwiękowej - Do najważniejszych zadań kart dźwiękowych należy strumieniowe przetwarzanie danych audio na dźwięki. Funkcję tę przejmuje przetwornik cyfrowo-anaiogowy. Za nagrywanie dźwięku ze źródeł zewnętrznych na twardy dysk odpowiedzialny jest przetwornik analogowo-cyfrowy. Oba wspomniane przetworniki są zazwyczaj zintegrowane w jednym procesorze. Tylko w wyjątkowo dobrych kartach dźwiękowych kodowaniem i dekodowaniem danych audio zajmują się dwa oddzielne procesory. Liczba procesorów jest umieszczona w specyfikacji technicznej danej karty. Z przetwornika cyfrowo-analogowego sygnał wędruje do wzmacniacza, by na wyjściu do głośników i sprzętu stereo było wystarczająco duże napięcie. Jakość dźwięku generowanego przez procesory i wzmacniacz można ocenić na podstawie parametrów wyszczególnionych w danych technicznych karty. Do gier i zastosowań biurowych powinna wystarczyć karta, której procesor ma zintegrowane przetworniki: analogowo- cyfrowy i cyfrowo-anaiogowy. Bardziej wymagającym użytkownikom zaleca się kartę z oddzielnymi procesorami, uzyskanie zaś jakości studyjnej wymaga zastosowania zewnętrznych przetworników (poza obudową peceta nie są wystawione na zakłócenia elektromagnetyczne).

(33)

Modem - (ang. MODulator/DEModulator) jest urządzeniem peryferyjnym, które przetwarza dane komputerowe na sygnały analogowe - postać nadającą się do transmisji za pomocą analogowych dróg łączności, takich, jak linie telefoniczne.

Dźwięki te, po dotarciu do adresata, zamieniane są przez drugi modem - odbiorcę, z powrotem na postać cyfrową - czyli dane czytelne dla komputera. Modemy można podzielić na modemy wewnętrzne (w postaci karty rozszerzającej) i zewnętrzne, podłączone kablem do portu

(34)

Poza tym zależnie od technologii przekazywania informacji - kabel, ISDN, xDSL, DPL, radiolinia i inne, modemy muszą być dopasowane do odpowiedniego standardu, dlatego nie da się np.

użyć tradycyjnego modemu kablowego analogowo - cyfrowego, do obsługi transmisji ISDN. Przy okazji warto zauważyć że w przypadku zastosowania nowoczesnych technologii takich jak wspomniany ISDN, określenie modemu jako urządzenia dekodującego transmisję mija się nieco z prawdą, gdyż urządzenia te nie modulują już przesyłanych sygnałów - na całej długości transmisji operują bowiem sygnałem cyfrowym, dzięki temu modemy te charakteryzują się dodatkowo szybkim zestawieniem połączeń (zazwyczaj w kilka sekund) i mniejszym prawdopodobieństwem wystąpienia błędów.

Modem zewnętrzny

(35)

Oprócz tradycyjnych modemów w postaci kart i zewnętrznych urządzeń możemy spotkać również spec jalistyczne modemy, przystosowane do noteboków, których wygląd przypomina tradycyjną kartę kredytową. Szybkość transmisji danych (czyli szybkość pracy modemów) mierzymy w jednostkach b/s (bitów na sekundę) lub c/s (znaków na sekundę).

(36)
(37)

Komputer nie jedno ma oblicze, powszechność białej metalowej obudowy do której każdy przywykł, w cale nie oznacza że tylko w takiej formie komputer może przesiadywać. Zależnie od ich technologicznego

zaawansowania, funkcji jaką mają spełniać, miejsca w jakim powinny pracować oraz stylistycznych pomysłów ich twórców dzisiejsze komputery mogą występować w bardzo wielu postaciach.

(38)

Konstrukcja obudowy ATX:

(39)

Największym osiągnięciem standardu ATX jest zasilanie płyty głównej. Nadal wprawdzie podawane są te same napięcia, co w standardzie AT, jednak budowa samego zasilacza uległa znacznym modyfikacjom. Po pierwsze zasilacze ATX są bezpieczniejsze dla użytkownika, bo włączenie (220V) odbywa się automatycznie po podaniu impulsu z płyty głównej. Natomiast w zasilaczach AT konieczny był przełącznik biegunowy, którego styki były zabezpieczone łatwo zsuwanymi koszulkami, a więc o porażenie prądem było nietrudno. Po drugie, zmienił się sam wtyk dostarczający prąd do płyty głównej. Zamiast dwóch takich samych wtyczek, których kolejność łatwo było pomylić, paląc tym samym płytę główną, mamy jeden wtyk szufladowy, który jest tak wyprofilowany, że można go podłączyć tylko w jeden, właściwy sposób.I po trzecie, zasilacz w standardzie ATX automatycznie wyłącza zasilanie po podaniu impulsu z płyty głównej spowodowanego np. zamknięciem systemu Windows.

(40)

Dane i polecenia przekazywane są do komputera najczęściej za pomocą klawiatury i myszki. Klawiatura pozwala na wpisywanie tekstu i liczb. Klawisze specjalne służą do przekazywania poleceń lub do sterowania czynnościami na ekranie monitora.

Zamiast klawiatury wygodniej jest posługiwać się myszą: za jej pośrednictwem przesuwamy na ekranie monitora małą strzałkę (kursor myszy), określając jakie operacje chcemy wykonać.

Klawiatura i mysz:

(41)

Istnieją różne rodzaje klawiatur, używane nie tylko w komputerach, ale także w kalkulatorach, notesach elektronicznych i innych urządzeniach. Różnią się one przede wszystkim technologią "wciskania klawiszy". Podział klawiatur pod tym względem przedstawia się następująco:

mechaniczne, foliowe, pojemnościowe, hallotronowe i kontaktronowe.

(42)

Zasada działania klawiatury w IBM PC

1. Klawisze dotykają specjalnej płyty wyposażonej - zależnie od typu klawiatury - w około sto mikroprzełączników.

2. Układ przetwarzający klawiatury. W elemencie tym jest zapisywany zestaw wszystkich liter, cyfr i znaków specjalnych, a także standardowe funkcje klawiszy funkcyjnych w postaci kodu zrozumiałego dla komputera, do którego po naciśnięciu, dowolnego klawisza trafiają

odpowiednie informacje.

(43)

Mysz, nazywana też myszą manipulacyjną lub sterującą, należy do grupy urządzeń zwanych lokalizatorami, służącymi do przekazywania komputerowi informacji o zmianie położenia lokalizatora. Do urządzeń takich należy takż e drążek manipulacyjny (joystick), stosowany często w grach komputerowych, oraz opisana dalej kula.Programy komputerowe współpracujące z lokalizatorami

(44)

Budowa i zasada działania

1. Pokryta warstwą gumy kula.

2. Układ odbierający impulsy z myszy i przekazujący je za pomocą kabla lub

promieni podczerwieni do komputera.

3. Wałki - mierzące ruch w pionie i w poziomie.

(45)

Mysz optyczna wymaga specjalnej podkładki z drobną siatką linii. Emitowane przez mysz promienie podczerwone odbijają się w podkładce i są odbierane przez czujniki myszy. Moc sygnału zależy od tego, czy promień odbija się na linii czy między liniami. Sygnał zamienia się podczas przesuwania myszy w poprzek linii; w ten sposób ruch myszy jest wykrywany.

Kula manipulacyjna (trackball) - W niektórych komputerach zamiast myszy stosowana jest kula manipulacyjna. Urządzenie to zawiera kulę umieszczoną na nieruchomej podstawce, czasem nawet na klawiaturze. W pobliżu kuli są umieszczone przyciski. Użytkownik nie przesuwa całego urządzenia, jak w przypadku myszy, lecz obraca kulę ruchami dłoni. Informacja o ruchu kuli jest przekazywana podobnie jak w przypadku myszy. Urządzenie takie nosi angielską nazwę trackball; w komputerach Macintosh używa się określenia kot.

(46)

Skaner

To co karty dźwiękowe dokonują z dźwiękiem, skanery robią z obrazkami:

przekształcają optyczne informacje na komputerowe dane. Skaner, podobnie jak kserokopiarka za pomocą czujników bada kolory i jasność odczytywanego obrazu.

Po przekazaniu informacji o obrazie do komputera można je w dowolny sposób modyfikować, tworząc na ekranie monitora zupełnie nowe obrazki.

Aparaty cyfrowe nie potrzebują filmu fotograficznego. Obraz, który do nich trafia, zapisywany jest natychmiast w postaci cyfrowej. Po podłączeniu takiego aparatu do komputera, wszystkie obrazy mogą zostać przeniesione do komputera i wyświetlone na ekranie monitora.

Aparaty cyfrowe

(47)

Istnieją też urządzenia, które przekształcają do postaci danych komputerowych ruch ciała człowieka. Specjalne rękawice, hełmy, czy inne czujniki przytwierdzone do ciała przesyłają do komputera informacje o ruchu, co natychmiast znajduje odbicie na ekranie monitora. Te specjalistyczne urządzenia wykorzystywane są najczęściej w określonego typu grach komputerowych.

Wirtualna rzeczywistość

Obraz telewizyjny lub nagrany na taśmie wideo również może trafiać do komputera.

Służą do tego specjalne karty rozszerzeń, które między innymi umożliwiają oglądanie obrazu TV na ekranie, odtwarzanie płyt Video-CD bądź też tworzenie własnych filmów wideo.

TV i wideo

Urządzeniem wejścia może być również inny komputer. Dzięki połączeniu kilku komputerów możliwe jest przekazywanie informacji pomiędzy nimi. Modem pozwala Inne komputery

(48)

Nie miałoby sensu, gdyby możliwe było jedynie wprowadzanie informacji do komputera i ich przetwarzanie, bez możliwości otrzymania wyników działania.

Komputer potrafi przekazać rezultat swojej pracy do urządzeń wyjścia takich jak monitor lub drukarka. Również karta dźwiękowa zaliczana jest do urządzeń wyjścia.

Najważniejszym urządzeniem wyjścia jest jednak monitor komputera. W przeciwieństwie do drukarki czy karty dźwiękowej, które nie muszą należeć do podstawowego wyposażenia systemu, monitor jest niezbędny.

(49)

Monitory

Żaden komputer nie nadaje się do pracy bez monitora czy wyświetlacza. Najczęściej jest to monitor kolorowy, przypominający mały telewizor. Informacje, które są wyświetlane na ekranie monitora pochodzą z karty graficznej w komputerze. Karta graficzna zmienia komputerowe dane w sygnał wideo, który następnie może wyświetlać monitor. W ostatnich latach jakość monitor ów gwałtownie wzrosła.

Podczas gdy pierwsze zestawy PC potrafiły wyświetlać tylko jednobarwne teksty, nowoczesne karty graficzne i monitory wyświetlają obraz o jakości lepszej ni ż w przypadku dobrych odbiorników telewizyjnych. Komputery przenośne wykorzystują płaskie ekrany wyświetlaczy, które funkcjonują na zasadzie podobnej do wyświetlaczy kalkulatorów. Różnica polega na tym, że na ekranach tych komputerów można wyświetlać nie tylko cyfry i litery, lecz także grafikę. Oprócz

(50)

MONITORY CRT

Najczęściej obecnie stosowanym rodzajem monitorów jaki wykorzystuje większość użytkowników, to monitory typu CRT (Cathode Ray Tube) z typową lampą kineskopową taką samą jak w każdym telewizorze. Monitory te generalnie można podzielic na monochromatyczne, czyli czarno-białe (obecnie prawie już nie spotykane), oraz monitory kolorowe.

Sprzedawane obecnie monitory kolorowe korzystają z kineskopów wyposażonych w jedną z kilku rodzaj tzw.

masek: perforowanej, szczelinowej (Trinitron, Diamontion) lub kratowej (CromaClear - NEC).

Najczęściej wykorzystywana przez monitory maska perforowana charakteryzuje się lekko zaokrągloną powierzchnią co najczęściej powoduje również niewielkie uwypuklenie powierzchni ekranu, a to z kolei przyczynia się do powstawania drobnych odkształceń w wyświetlanym obrazie widocznych zwłaszcza w rogach powierzchni roboczej ekranu.

(51)

Istotne parametry monitorów CRT to:

-Plamka

-Rozdzielczość

-Częstotliwość odświeżania -Pasmo -Rozmiary ekranu

-Bez przeplotu ( Non interlaced ) -Płaski ekran ( Flat Screen ) -Multiscan -MPR II, TCO'92 / 95 / 98 / 99 - normy określające

dopuszczalny poziom promieniowania elektromagnetycznego.

-Sterowanie cyfrowe ( Digital Controls, OSD )

Niektóre dodatkowe zalety jakie może posiadać monitor:

(52)

MONITORY LCD

Następną klasę monitorów stanowią tzw. monitory ciekłokrystaliczne - LCD (Liquid Crystal Display) wykorzystywane dotąd najczęściej w Laptopach. Ich wysmukła budowa sprawia, że zajmują znacznie mniej miejsca niż monitory CRT, i są od nich wielokrotnie lżejsze. Panel ciekłokrystaliczny zużywa średnio o 60 procent mniej energii, mniej się nagrzewa a co najważniejsze nie wydziela szkodliwego promieniowania, a wyświetlany na nich obraz pozbawiony jest męczącego wzrok mrugania.

Dla monitorów LCD optymalna częstotliwość odświeżania obrazu wynosi 60 Hz.

(53)

Drukarki

Drukarki spełniają podobną rolę, jak monitory- tyle tylko, że tekst jak i grafika pojawiają się nie na ekranie, ale na papierze. Cały proces wygląda więc bardzo podobnie:

informacje, które mają pojawić się na papierze wysyłane są z komputera do karty drukarki. Tam zostają zmienione w obraz strony, który następnie poprzez drukarkę trafia na papier. Do zastosowań domowych nadaje się albo drukarka atramentowa, albo laserowa. Drukarki atramentowe są tańsze, lecz jednocześnie wolniejsze niż drukarki laserowe. Oba typy zapewniają jednak dość wysoką jakość druku, czasami zbliżoną do jakości czasopism. Zasada działania drukarek atramentowych polega na wytryskiwaniu maleńkich kropel atramentu na papier, przy czym wszystko to odbywa się praktycznie bezgłośnie.

Drukarki laserowe funkcjonują na zasadzie podobnej do kserokopiarki. Strumień lasera zaznacza obraz na metalowym bębnie. W miejscach tych pozostaje sproszkowany atrament, czyli toner. Następnie do bębna dociskany jest papier, z którym toner wiąże

(54)

Słuchawki i głośniki

Sama karta dźwiękowa nie umożliwia jeszcze słuchania muzyki. Bez odpowiednich urządzeń wyjścia, takich jak słuchawki i głośniki nie wyda z siebie ani jednego dźwięku. Jeżeli mamy słuchawki możemy je podłączyć z tyłu obudowy komputera. Kto jednak woli dźwięk płynący z głośników, może takowe wybrać z bogatej oferty dostępnej w sklepach.

(55)

Cytaty

Powiązane dokumenty

Karty pracy do scenariuszy 47..

Czy potrafisz wyszczególnić potrawy, jakie przewijają się w różnych kontekstach w jego twórczości?. Czy znasz przykłady przenikania się potraw kuchni żydowskiej z potrawami

e)Dysk twardy – jest to element komputera mający na celu przechowywania różnych plików. Jego zaletą jest mniejsza cena i mniejsze zajmowanie przestrzeni komputera. Wadą jest

BIOS posiada funkcję update BIOS przez sieć włączaną na poziomie BIOS przez użytkownika bez potrzeby uruchamiania systemu operacyjnego z dysku twardego komputera lub innych,

Uczestnicy zdobywają punkty za zaangażowanie się w konkretne aktywności, np.: zgłoszenie udziału w akcji, zgłoszenie odbioru pakietu z dodatkowymi pomocami, wysłanie informacji

[r]

procesor (jednostka centralna, CPU) - steruje działaniem komputera i realizuje przetwarzanie danych pamięć główna - przechowuje dane pamięć główna - przechowuje

Dla każdego zadania pamiętamy jego opis, datę przydziału (traktowaną jako datę rozpoczęcia realizacji zadania) oraz datę zakończenia realizacji3. Daty te są jednakowe dla