Nauczyciel: Magdalena Rajewska Przedmiot: Informatyka
Klasa: 1TAP
Temat lekcji: Prawa autorskie.
Data lekcji: 2.04.2020 Wprowadzenie do tematu:
Celem zajęć jest zapoznanie się z zagadnieniami związanymi z prawami autorskimi.
1. Co to są prawa autorskie?
Prawa autorskie są to uprawnienia przysługujące autorowi utworu.
1.1. Prawa autorskie dzielą się na osobiste i majątkowe.
a) prawa osobiste:
- nie można ich się zrzec,
- każdy twórca ma prawo do autorstwa (może oznaczyć utwór swoim imieniem i nazwiskiem, pseudonimem czy udostępnić utwór anonimowo),
- twórca ma prawo podjęcia decyzji, kiedy utwór będzie udostępniony po raz pierwszy, - twórca ma wpływ czy dany utwór zostanie w jakiejś części zmieniony.
b) prawa majątkowe:
- twórca ma prawo do zarządzania swoim utworem, - ma prawo do wynagrodzenia za korzystanie z utworu, - prawo majątkowe wygasa 70 lat po śmierci twórcy.
- prawa majątkowe są ograniczone tzw. dozwolonym użytkiem (nie wymaga zgody twórcy).
Przykłady dozwolonego użytku:
- pożyczenie książki koledze ze szkoły,
- kopiowanie utworu na własny użytek lub rodziny, - cytowanie utworu.
2. Czym jest utwór?
2.1. Utwór jest podstawowym pojęciem praw autorskich.
2.2. Utwory są chronione prawem autorskim.
2.3. Ustawą o prawie autorskim i prawach pokrewnych definiuje utwór jako każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia.
2.4. Przykłady utworów:
- książka,
- film, - piosenka,
- muzyka,
- komentarz na forum, - zdjęcie zrobione komórką, - każdy e-mail (nawet do kolegi),
- czat,
- rozmowa przez telefon itd.
3. Co nie jest utworem?
- akty normatywne np. Ustawy, - dokumenty urzędowe,
- opublikowane opisy patentowe, - proste informacje prasowe, - kursy walut.
4. Licencje.
Licencja to umowa w której autor utworu (lub ktoś kto ma prawa autorskie np. producent oprogramowania) wskazuje warunki na jakich odbiorca może korzystać z utworu.
Przykłady darmowych licencji:
1. Freeware - program, który można używać bezpłatnie i bez żadnych ograniczeń.
2. Public domain - oprogramowanie oddane darmowo na użytek ogółu.
3. Shareware – programy udostępniane są bezpłatnie celem przeprowadzenia testów ich działania.
Zazwyczaj czas na testy jest limitowany.
Uwaga
Należy pamiętać, że w Internecie każdy może być twórcą.
Należy pamiętać, że każdy musi przestrzegać praw autorskich.
Należy pamiętać, że prawa autorskie chronią twórców, producentów (np. oprogramowania) czy posiadaczy praw.
Instrukcje do pracy własnej:
Po zapoznaniu się z materiałem należy odpowiedzieć na poniższe pytania. Odpowiedzi należy uzasadnić, oraz zapisać w zeszycie.
1. Czy skserowanie książki którą zakupiłem/am jest zgodnie z prawami autorskimi?
2. Czy programy typy freeware można udostępniać innym?
3. Czy można udostępniać w sieci muzykę nagraną z płyty CD, którą legalnie posiadam.
Informacja zwrotna:
Zadania należy rozwiązać do: 9.04.2020
W przypadku problemów, pytań, wątpliwości proszę o kontakt mail’owy na adres magrajzs9@gmail.com.
Zachęcam wszystkich do zdalnej komunikacji zarówno poprzez komunikator Hangouts jak również poprzez aplikację ZOOM w terminach:
Dzień tygodnia Godziny Komunikator Hangouts ZOOM
Środa 8.00 – 15.00 magrajzs9@gmail.com https://us04web.zoom.us/j/2474936487 Czwartek 8.00 – 13.00 magrajzs9@gmail.com https://us04web.zoom.us/j/2474936487
