Niezależny Sam orządny Zw iązek Zawodowy
STATUT,
Do użytku wcwnątr2orgSRlzacv)n<-?/ł
Rozdziel I.
NAZWA, TEREM DZIAŁANIA i SIEDZIBA
. • ' I I
Tw orzy się org an izację zaw odow ą pod n azw ą: N iezależny S am orządny Zw iązek -Za
w odow y. „S olidarność”, zw any d alej ZW IĄZKIEM .
Zw iązek, stosow nie do zasad w yrażonych w K o n sty tu c ji Polskiej Rzeczypospolite;
L udow ej, w ra ty fik o w a n e j przez P olską R zeczpospolitą L udow ą konw encji' n r 7 i n r 93 M iędzynarodow ej O rganizacji P ra c y oraz w części 1 pkt. !—7 porozum it.iia zaw artego przez M iędzyzakładow y K om itet S tra jk o w y z K om isją R ządow ą w G d ań sk u (patrz załącznik), rozw ijać będzie działalność w zakresie obrony interesów ; :a~
cow ników , rea liza cji ich potrzeb m a teria ln y ch , społecznych i k u ltu ra ln y ch .
§ 2
T erenem d ziała n ia Zw iązku je st o b sz ar P olskiej R zeczypospolitej L udow ej.
I 3 Siedzibą K om isji K ra jo w ej Z w iązku je st Gdańsk*.
/ Rozdział EL
POSTANOWIENIA OGÓLNE
§ 4
Zw iązek jest rr-śn ie ż n y od o rganów ad m in istra cji państw ow ej i o rg anizacji poli
tycznych.
§ 5
Zw iązek zrzesza pracow ników zatrudnionych n a podstaw ie um ow y o pracę (tak z?
spółdzielczej um ow y o pracę, a w rolniczych spółdzielniach produkcyjnych za tru d nionych n a podstaw ie członkow stw a) w yboru, pow ołania, m ianow ania, ja k rów nież uczniów przyzakładow ych szkół zaw odowych św iadczących pracę n a rzecz zakładu pracy lub po b ierający ch n au k ę zawodu, osoby w ykonujące pracę nakładczą oraz osoby w y k o n u jące pracę n a podstaw ie um ow y agencyjnej. U tra ta zatrudnienia nie pociąga za sobą u t r a t y członkow stw a. C złonkam i Z w iązku mogą być także em eryci i renciści.
§ 6
Celem Z w iązku jest: ochrona praw , godności i interesów pracow ników , a w szc,:.- gólności:
1) ochrona interesów m aterialn y ch , socjalnych i k u ltu ra ln y ch członków oraz rodzin: •
3
«) zabezpieczenie praw pracow niczych w zakresie w ykonyw anej pracy zaw odow ej, w y n a g r o d z e n i a , w arunków socjalno-bytow ych oraz bezpieczeństw a i higieny 0 racy:
. ^odejm ow anie sta ra ń o zharm onizow anie praw idłow ego działania zakładu pracy z interesam i pracow ników ;
•P um acnianie rodziny oraz ochrona życia rodzinnego; ‘
1 żer zenie dem okratyzm u i um acnianie koleżeńskiej solidarności w stosunkach w zajem nych;
fi) zapew nienie pracow nikom w arunków podnoszenia k w alifik acji zaw odowych;
7 1 wpływ na kształtow anie polityki gospodarczej i społecznej;
h) kształtow anie ak ty w n e j postaw y d ziałania dla ‘dobra Ojczyzny.
Zw.iązei: realizuje sw oje cele przez;
1) reprezen to w an ie swoich członków wobec pracodaw ców , w ładz i organów a d m i
n istra cji państw ow ej oraz o rg anizacji i in sty tu cji społecznych;
2) zaw ieranie i w ypow iadanie zbiorow ych układów pracy;
3) udzielanie pomocy p raw n ej i podejm ow anie in te rw e n cji w przypadku k o n fliktów m iedzy pracow nikiem a pracodaw ca;
4) organizow anie i k ierow anie ak cjam i pro testacy jn y m i załóg w przy p ad k u isto t
nego naruszenia interesó w pracow niczych; w szczególnie uzasadnionych p rzy padkach proklam ow ania s tra jk u ;
5) inicjow anie sam opom ocy członków Z w iązku;
t>) podejm ow anie sta ra ń o zapew nienie członkom i ich rodzinom wczasów p racow niczych. zas}X>ko«enie potrzeb m ieszkaniow ych, m iejsc w żłobkach i przedszko
lach dła ich dzieci o raz odpow iedni udział w św iadczeniach z funduszu so c ja l
nego i innych funduszy zakładu p racy;
?) przeciw działanie alkoholizm ow i;
8) "popieranie inicjaty w w zakresie u sp raw n ie n ia gospodarki, rozw oju k u ltu ry , ośw iaty, nau k i i postępu technicznego;
9) prow adzenie działalności o św ia io w o -k u ltu ra ln ej, tw orzenie w aru n k ó w do odpo
czynku ix) pracy;
10) w spółdziałanie z w ładzam i i organam i ad m in istra cji państw ow ej w zakresie w y
nikającym z przepisów praw a;
11) spraw ow anie kon tro li nad w aru n k am i bezpieczeństw a i higieny pracy ; zapew nianie o kresow ej kontroli stanow isk pracy i zakazyw anie sw ym członkom p ra cy na stanow iskach nie odpow iadających ustalonym w arunkom ;
!2) w spółdziałanie ze służbą zdrow ia w celu ochrony zdrow ia pracow ników i ich rodzin:
i:$ł prow adzenie b adań nad w aru n k am i życia ogółu pracow ników , w szczegolnosci nad poziomem kosztów u trzy m an ia ;
H ) rozw ijanie działalności w ydaw niczej i prasow ej;
15'i publiczne opiniow anie projektów i przepis w dotyczących: życia ludzi pracy, rep rezen tacji pracow niczych, uczestnictw a pracow ników w zarządzaniu, u sta w o daw stw a socjalnego o ra z kluczow ych decyzji: o podziale dochodu narodow ego, k ieru n k ach inw estycji, podziale funduszu spożycia społecznego, zao p ai.z en ie rynku, gospodarce m ieszkaniow ej, kształtow aniu cen i płac ornz in .i\c h s p ra wach istotnych dla łudzi pracy.
4
1. C złonkow ie Z w iązku zrzeszają się n a zasadzie, te ry to rialn o -zaw o d o w ej, co o zna- C2*EU
1) -Związek zrzesza członków w szystkich zaw odów;
2) podstaw ow ą org an izacją zw iązkow a jest o rg anizacja zakiaaow a zrzeszająca pracow ników w szystkich zaw odów, zatru d n io n y ch w danym zakładzie pracy;
3) zak5adow a o rg an iz ac ja zw iązkow a w m ia rę potrzeby tw orzy niższe ogniw a;
pracow nicy m ały ch zakładów p racy m ogą tw orzyć m iędzyzakładow e o rg an i
zacje zw iązkow e, do k tó ry ch mogą należeć p racow nicy zakładów , w Kt ó r y c h n ie istn ie je organizacja zw iązkow a; _ . , , . 4) w ra m a c h Z w iązku na w szystkich jego szczeblach m ogą działać se.-tcje Za
w odow e lu b branżow e. S ekcje zaw odowe o b e jm u ją pracow ników w y k o n u ją
cych jed en zawód lu b k ilk a zaw odów pokrew nych.
2. Zw iązek" m oże zaw ierać porozum ienia o w spółdziałaniu ze zw iązkam i zaw odo
w ym i g ru p u ją c y m i pracow ników jednego zawodu lu b k iik u pokrew nych dów, jeśli s ta tu ty i działalność tych zw iązków od p o w iad ają podstaw ow ym o s a dom ' o k reślo n y m w niniejszym sta tu c ie.
§ 9
W ładze zw iązkow e w szystkich szczebli pochodzą z w yboru. W ybory odby w ają »•.<
n a n a stęp u jący c h zasadach:
1) n ie o g ranicza się liczby k an d y d ató w ; 2) g łosuje się n a poszczególnych k an d y d a tó w ;
3) głosow anie je st ta jn e ; , T_ . . u . „
4) " przew odniczącego z w yjątkiem - przew odniczącego K om isji .i.s.rajOn .-j
pośrednio w aln e zebranie o rg anizacji danego szczebla; • ń'i tę sam ą fu n k c ję w Z w iązku m ożna pełnić tylko przez dw ie kolejne kade^C j-, 6) fu n k c ji zw iązkow ych nie może pełnić osoba za jm u jąc a kierow nicze s t a n o w y -
w zakładzie p racy (dyrektorzy, zastępcy d y rektorów
• r ó w n ik ó w ' zakładów pracy o raz kierow nicy w ydziałów w * le lk ic h z a k ^ a C * . pracy, a ta k że osoby n a stanow iskach kierow niczych bezpośrednio
dy rek cji) albo p ełn iąca fu n k cję k ierow niczą w in sta n c ja c h organizacji
7) odw oływ anie członka w ładz zw iązkow ych odbyw a się n a takich zasadach; ja.-.
w ybór.
§ 10
O gniw a Z w iązku p o w sta ją z in ic ja ty w y pracow ników , k tó rzy tw orzą w tym celu zakładow e k o m itety założycielskie. Pow ołanie ogniw a zakładow ego pow inno zgłoszone regio n aln em u zarządow i Zw iązku.
Rozdział III.
CZŁONKOWIE, ICH PRAWA \ OBOWIĄZKI
§ 11 'złonek Związku m a praw o: _
i) uczestniczyć w ogólnych zebraniach Zw iązku;
§ 8 <
5
2) wybierać i odwoływać członków wszystkich władz Związku oraz być w yb ie
ranym do tych władz;
3} 1 czestn iczvć w ustalaniu instrukcji dla wybranych delegatów;
di korzystać z pomocy Związku w ochronie sw ych praw pracowniczych, w razie ich naruszenia przez zakład pracy lub administrację państwową; w przypad
kach tych Związek zobowiązany jest do zastosowania dostępnych mu środków obrony ze strajkiem włącznie. Związek m oże interw eniow ać i udzielać pomocy w razie naruszenia innych praw członka Związku;
5) otrzymywać zasiłki z tytułu urodzenia dziecka i zgonu członka rodziny; w przy
padku zgonu członka Związku zasiłek otrzymuje rodzina;
6) otrzymywać od Związku pomoc finansową w okresie pozostawania b ez pracy <
na skutek działalności związkowej oraz w szczególnie uzasadnionych przypad
kach losowych. Zakres i form y pomocy określa w aine zebranie w łaściw ego
szczebla Związku; „
7) korzystać z pomocy socjalnej Związku oraz z urządzeń kulturalnych, sporto
wych i innych będących w dyspozycji Związku;
8) występować z wnioskam i i postulatami dc w ładz związkowych wszystkich s zez? Dli*
9} być na* bieżąco informowanym o wszelkich decyzjach i innych działaniach
w szystkich instancji Związku; . . . , ,
10) brać udział w zebraniach, na których władze zw iązkowe podejmują uchwały
dotyczące jego osoby. -
§ 12 Członek Związku jest zobowiązany:
1) przestrzegać postanowień statutu i uchwał w ładz Związku oraz regularnie płacić składki członkowskie;
2) brać udział w życiu związkowym;
3) solidarnie uczestniczyć w akcjach podejm owanych przez Związek;
4) współdziałać w kształtowaniu w łaściw ych stosunków współżycia m iędzy człon
kami załogi pracowniczej.
§ 13
Członek Związku n ie może należeć do innego związku zawodowego.
§ 14
Członkostwo Związku nabyw a się z chw ilą przyjęcia deklaracji członkow skiej uchwałą w łaściwej kom isji zakładowej (m iędzyzakładowej lub wydziałow ej). Od uchw ały odmawiającej przyjęcia do Związku słu ży zainteresowanem u prawo od
wołania do walnego zebrania organizacji zakłador* ej.
§ 15 k
1. Członkostwo Związku ustaje wraz z jego w ypowiedzeniem .
2. Członka, który uporczywie n ie w ykonuje obowiązków członkowskich lub postę
puje w sposób n ie licujący z godnością członka Związku, w łaściw a kom isja za
kładowa (międzyzakładowa łub wydziałowa) może ukarać udzieleniem nagany, *
6
a w szczególnych przypadkach pozbawieniem członkostwa. Z ainteresow anem u służy odw ołanie do w alnego zebrania organizacji zakładow ej (m iędzyzakłado
w ej lub wydziałow ej).
§ 16
Kom isje zakładowe, m iędzyzakładowe i w ydziałow e prowadzą ewidencją członków i wydają legitym acje członkowskie.
R o z d z ia ł IV.
WŁADZE ZWIĄZKU .§ 1?
Władzami ogólnozw iązkow ym i są:
l) Zjazd Delegatów;
1) Komisja Krajowa;
3) K om isja R ew izyjna.
§ 18 1. Do k o m p e ten c ji Z jazdu należy:
1) u ch w a lan ie zm ian s ta tu tu ;
2) u ch w a lan ie ogólnego pro g ram u d ziała n ia Zw iązku;
3) u sta la n ie górn ej i d olnej g ran ic y sk ład ek członkow skich;
4) wybór członków K om isji K rajo w ej zgodnie z postanowieniam i § 19 ust, o ra z w y b ó r członków K om isji R ew izyjnej;
5) ro zp a try w a n ia spraw ozdań K om isji K ra jo w ej o ra z K om isji Rewizyjne-.
1. Zjazd z b iera się r a ź n a dw a la ta. Z w o łu je go K om isja K rajow a. Na w niosek -:o n a jm n ie j 1/3 zarządów regionalnych K om isja K rajow a obow iązana jest z wc n adzw yczajny Zjazd w ciągu 3 m iesięcy od d a ty złożenia w niosku.
2. W Zjeździe biorą u d ział delegaci org an izacji regionalnych Zw iązku w ybrani n- regionalnych w aln y ch zebraniach. Sposób ich w yboru oraz liczbę delegatów z p o szczególnych o rg an iz ac ji regionalnych u sta la K om isja K rajow a proporcjonain;
do liczby członków w poszczególnych regionach.
4. Do w ażności uchw ał Z jazdu niezbędna jest obecność co n ajm n ie j połowy liczby delegatów .
5. Zjazd pod ejm u je u ch w ały zw ykłą w iększością oddanych głosów. P rzy u ch w a
łach o zm ianie s ta tu tu i o lik w id acji Z w iązku obow iązuje bezw zględna większość głosów u p raw n io n y c h do udziału w Zjeździe delegatów . U chw ały te sta ją sic praw om ocne z ch w ilą ich zatw ierdzenia przez co n ajm n ie j połowę zarządów r e gionalnych g ru p u jąc y ch nie m niej n iż połowę członków Zw iązku.
6. U chw ały zapadają w głosow aniu jaw nym . Na żądanie-co n ajm n ie j 1/10. obecny.-,, delegatów , przew odniczący Z jazdu zarządza ta jn e głosowanie.
§ 10 i. Do zakresu działania K om isji K rajo w ej należy:
1) rep rezen to w an ie całego Zjazdu w obec w ładz i organów adrm m str-ie': :)ans-. - w ow ej i gospodarczej, a także innych organizac •: : m stytuc;;:
J .--/.cwanie działań organizacji regionalnych Zw iązku:
J u chwała z ie budżetu: ' . ’
u..-.Lianie- zasad tw orzenia17sekcji branżowych i zaw odowych;
zł-w ieran.e układów zbiorowych;
ó w ybór przew odniczącego K om isji K rajow ej i członków Prezydium .
... T r r czuw a nad w ykonaniem uchw al K om isji K rajow ej, k ie ru je pracą b iu ra i dokonuje czynności praw nych.
2. K o m .;;a K rajow a składa się:
i; w po jo Wie z przew odniczących za rządów regionalnych o rg anizacji Zw iązku
<w razie nieobecności przewodniczącego w posiedzeniu Kom isji K rajow ej m o
że uczestniczyć w ydelegow any przez P rezydium zarzadn regionalnego jego członek);
2> w poiowie z członków w y branych przez Zjazd.
4. K adencja K om isji K rajo w e; trw a 2 i a ta.
* . x \ / * •
5 20
K om isja Rew izyjna n ad z o ru je i k o n tro lu je działalność finansow ą K om isji K rajo w ej.
§ 21 Wiadzam-; regionalnym i Zw iązku są:
1) w alne zebrani*' delegatów ;
2) zarząd; -
Z) prezydium zarządu:
4} kom isja rew izyjna.
§-22 • 3 Do kom petencji w alnego zebrania delegatów należy:
1) uchw alanie program u działalności organizacji reg io n aln ej Z w iązku;
2) w ybór przew odniczącego i członków zarządu oraz członków kom isji rew iz y j
nej regionalnej o rg anizacji Z w iązku; . 3) w ybór delegatów na Zjazd Z w iązku;
4 1 rozpatryw anie spraw ozdań zarządu i kom isji rew izyjnej o raz udzielanie za
rządow i absolutorium ;
5) u sta la n ie w;ysokości składek członkow skich w granicach określonych przez Zjazd 18 ust. 1 pkt. 3).
2. W alne zebranie delegatów zbiera się ra z n a dw a la ta. N adzw yczajne w alne ze
bran ie zw ołuje zarząd z w łasnej in icjaty w y bądź na w niosek kom isji re w iz y jn e j albo kom isji zakładow ych (m iędzyzakładow ych, w ydziałow ych) rep rez en tu jący c h .co najm n iej 1/5 części członków- org an izacji reg io n aln ej Z w iązku. Jeżeli zarząd nie zwoła nadzw yczajnego w alnego zeb ran ia delegatów w ciągu m iesiąca od dnia ztożenia w niosku, zw ołuje je kom isja rew izyjna.
W w alnym zebraniu delegatów biorą udziai delegaci organizacji zw iązkow ych.
Sposób ich w yboru oraz liczbę delegatów poszczególnych organ izacji u sta la za
rząd proporcjonalnie do liczby członków.
4. D o ważności uchw ał w alnego zebrania delegatów- niezbędna jest obecność co na-m niej połowy deleiratów. . \
5. W alne zebranie delegatów -podejm uje uchw ały zw ykłą w iększością głosów obec
nych delegatów .
0. Do podejm ow ani- uchw-ai stosuje się postanow ienia § 13 ust. 6.
§ 23 1. Do zakresu działania zarządu należy:
ii w ybór członków prezydium zarządu z w y jątk iem p rze w o d n iczą :e; i:
2) rep rez en to w an ie organizacji regionalnej Zw iązku wobec w ładz i
m in istra c ji państw ow ej i gospodarczej, a także innych organice;"; i ...
tu c ji;
3) u sta la n ie .w ytycznych bieżącej działalności o rg anizacji regionalne; Zwią_-:
4) okresow a ocena pracy prezydium zarządu;
5) uchw alanie budżetu organizacji regionalnej;
6) podejm ow anie na w niosek prezydium decyzji w spraw ie strajk u .
2. Liczbę .członków zarządu i jego prezydium u sta la walne zebranie dek-zr. v . 3. K adencja zarządu trw a 2 lata.
§ 24 Do ko m p eten cji prezy d iu m zarządu należy:
1) kiero w an ie bieżącą działalnością regionalnej organizacji Związku zgo., z uchw ałam i w alnego zebrania delegatów- i w ytycznym i zarządu
2) dokonyw anie czynności praw nych;
3) p o dejm ow anie n a w niosek organ izacji zakładow ych decyzji w spraw ie s . (§ 33 ust. 2) o ra z w ystępow anie z w nioskiem do zarządu o podjęcie straż- innych przypadkach.
§ 25
1. K om isja R ew izyjna nad zo ru je i k o n tro lu je działalność finansow ą zarzącit;
prezydium .
2. Liczbę członków kom isji u sta ła w alne zebranie delegatów . "
3. K ad e n cja kom isji rew izyjnej trw a 2 lata.
§ 26 1. W ładzam i o rg an iz ac ji zakładow ej są:
1) zakładow e zebranie członków, a w przy p ad k u gdy liczba członków w zai:
dzie p rzekroczy 500 — zakładow e zebranie delegatów ; 2) ko m isja zakładow a i jej prezydium ;
3) zakłaaowra k om isja rew izyjna.
2. Do k o m p e ten c ji i fu nkcjonow ania w ładz zauładow ych stosuje się odcowieci.
p ostanow ienia s ta tu tu dotyczące w ładz org an izacji regionalnych Związku, z f- że:
1) zakładow e zebranie członków (delegatów ) pow ołuje organizacje wyć z: zło o raz u sta la w ew n ętrz n ą s tru k tu rę organizacji- zakładow ej;
2) do ko m p eten cji kom isji n ależy również:
a) w spółudział w w y daw aniu reg u lam in u zakładu;
b) p o dejm ow anie uchw ał co do przeznaczenia funduszu socjalnego i mi e r:
niow ego w zakresie, w ja k im należy to, w m yśl obow iązujących prz sów, do zw iązków zaw odowych;
c) p o dejm ow anie uchw ał w przedm iocie zatrudnienia, aw ansow ania. crenv w a n ia i n ag ra d z a n ia pracow ników oraz rozw iązyw ania um ów o prac
zakresie, w jak im przew id u ją to przepisy p raw a p rac y ; w w iększych za
k ła d a c h ’pracy fu n k c je te w y k o n u je korni?j8 w ydziałow a i p rezy d iu m k o
m isji .zakładow ej; ' ..
a) k o n tro la działalności sw ych członków d ziałający ch w re p re z e n ta c ji ogo^u p racow ników zakładu p racy i udzielanie im w iążących w ytycznych.
Liczbą członków w ładz, o któ ry ch m ow a w ust. 1 p k t. 2 i 3 u sta la zakładow e zebranie członków (delegatów).
§ 27
Dc w ładz organizacji m iędzyzakładow ych, ich kom petencji i funkcjonowania sto
su ie się odpow iednio postanow ienia odnoszące się do o rg an iz ac ji za k ła d o w y c h ..
§ 28
1. K ołem i jego pracam i k ie ru je przew odniczący łu b jego zastępca, -wybrani przez
ogólne zebranie członków kola. ,
2. Przew odniczący koła pełni fu n k cje opiniodaw cze w sp raw ie ko ła i jego człon-
-rów. . >■ .
3 W m niejszych zakładach p racy (filiach, punktach) przew odniczącym kół ko m isja zakładow a, w ydziałow a łu b m iędzyzakładow a może zlecić za ła tw ien ie sp ra w określonym w § 26 ust. 2 pkt. 2 lit. c.
R o z d z ia ł ¥ .
SEKCJE Z A W O D O W E I B R A N Ż O W E
§ 29
Sekcje zawodowe i-branżow e n a szczeblu regionalnym pow oływ ane są p rz e z zarzą- .dy regionalne Zw iązku z in ic ja ty w y zakładow ych organizacji zw iązkow ych W w y
niku porozum ienia m iędzy odpow iednim i sekcjam i szczebla regionalnego .»omis.:a Krakowa pow ołuje sekcje zawodowe i branżow e na szczeblu krajow ym . (
I 30
S t r u k t u r ę oraz zasady pow oływ ania, fun k cjo n o w an ia o ra z w ybory w ładz sekcji za- nćowych i branżow ych o k reśla ją sta tu ty w ew nętrzne uchw alane przez K om isję . r~ i ową.
§ 31*
V.'iDQze sekcji zaw odowych i branżow ych przygotow ują lub o p in iu ją p ro jek ty zbio- .V- • v.:.h układów pracy. Kom isja K rajow a może upow ażnić w ładze sekcji do zaw ie- : \ .c w je 4 im ieniu zbiorowych układów pracy.
Rozdział VI.
STRAJK
§ 32
Po wyczerpaniu innych form działania Związek może podjąć *akcję strajkową.
§ 33 -
L. Strajk m oże b yć strajkiem ostrzegawczym lub strajkiem właściwym:»
1) w przypadku, gdy okoliczności na to zezwalają strajk właściw y należy po
przedzić strajkiem ostrzegawczym
2) strajk ostrzegaw czy n ie powinien trwać dłużej niż połowę dnia pracy;
3) strajk w łaściw y trwa do chwili, gdy odpowiednie władze związkowe og .osz jego zakończenie. Zakończenie strajku m oże być przedmiotem porozum ienia z pracodawcą lub władzami państwowym i.
2. Jeżeli przyczyną strajku jest konflikt w jednym zakładzie pracy, strajk może być ogłoszony tylko na wniosek uchwalony przez bezwzględną większość człon
ków organizacji zakładowej Związku.
3. W przypadku, gdy przyczyną strajku są okoliczności inne niż w ym ienione w ust. 2, decyzję o jego podjęciu podejmuje zarząd organizacji regionalnej, o k r e ślając jednocześnie zasięg strajku.
4. Zastosowanie represji w stosunku do władz Związku i uniem ożliwienie im tą drogą podjęcia stosownej decyzji upoważnia załogi zakładów do podjęcia na
tychm iastowej akcji strajkowej.
5. W przypadku, gdy ogłoszenie strajku w jednym zakładzie m e przynosi rezul
tatu, władze zw iązkow e mogą ogłosić strajk solidarnościowy.
i 34 -
Pow yższe postanow ienia n ie m ają zastosowania do pracowników zakładów, ktor^
z uw agi n a pełnione funkcje n ie mogą strajkować. Dla poparcia ich żądań może być ogłoszony strajk solidarnościowy.
•• \ Ś . - .
Rozdział VII.
OŚRODEK PRAC SPOŁECZNO-ZAWODOWYCH 1 WYDAWNICTWA
§ 33
1. W ramach Związku działa Ośrodek Prac Społeczno-Zawodowych, prowadzać;*
badania nad warunkam i życia i pracy, jak również kosztami utrzymania ogółu pracowników oraz przygotowujący ekspertyzy w zakresie polityki społeczno-go
spodarczej dla potrzeb Związku.
2. Strukturę Ośrodka, jego funkcjonowanie i fundusze określa Prezydium Komisy.
K rajowej Związku. . , . - .
2. Organizacje regionalne Związku mogą powoływać podoone ośrodki zajm ujące . problem atyką regionu, zawodów i branż.
Zw iązek posiada w łasną p rasę i w ydaw nictw a. O rganizację i fin an so w a n ie d z i w ności w ydaw niczej o k re śla ją odpow iednie w ładze-Z w iązku.
R o z d z ia ł VIII.
FUNDUSZE 1 MAJĄTEK ZWIĄZKU
§ 37 F undusze Zw iązku tw orzone są z:
1) składek członkow skich;
2) darow izn, zapisów i dotacji;
3) dochodów z m a ją tk u Zw iązku, 4) im prez k u ltu ra ln y ch , sportow ych itp.
§ 38
Fundusze p r z e z n a c z o n e sa na fin ansow anie działalności o r g ^ i ^ c y j n e j , socjalnej i k u ltu ra ln o -o św iato w ej Z w iązku oraz inną jego działalność sta tu to w ą .
§ 39
1 P odstaw ą działalności finansow ej w ład z Zw iązku są b udżety o b ejm u ją ce w szy
stkie środki będące w dyspozycji tych władz.
2. B u d ż u y u ch w ala się na o k res roczny.
3. G ospodarka finansow a Zw iązku je st jaw na,
§ 40
L Zasady podziału kw ot uzyskanych ze sk ła d ek członkow skich m iędzy
zakładow e (m iędzyzakładow e) a regionalne uchw alają W arne x.eo*cJpaa D -ieg a -
tów szczebla regionalnego. . , . , , . , _. .
- 2. W alne Z ebranie u sta la rów nocześnie zasady finan so w an ia św iadczeń so c jan ., eh- 3. W ^ p o k r y w S 0 ^kosztów d ziałania w ładz ogólnozw iązkow ych uczestniczą o rg a n i
zacje regionalne n a zasadach określonych przez Zjazdy R o z d ział IX.
POSTANOWIENIA PRZEJŚCIOWE I KOŃCOWE
1. Do czasu przeprow adzenia wyborów' w ładz Zw iązku n a podstaw ie niniejszego ł l 8 dotychczasow a K om isja Porozum iew aw cza działa ja k o K om isja K ra jo w a;
2) dotychczasow e P rezy d ia M iędzyzakładow ych K om itetow Założycielskich (Ro
botniczych), lub odpow iednie, działają jako z a r z ą d y o rgan izacji .e ^ io n a l y . , 3) dotychczasow e zakładow e K om itety Założycielskie dziam ją jako K om isje n a
kładowe.
§ 36
2. Do czasu przeprow adzenia w yborów M iędzyzakładowe K om itety Założycielskie p o dejm ują uchw ały w spraw ach uregulow anych w § 40 u st. 1 i 2.
2. W ybory do w ładz zakładowych w inny zostać przeprow adzone nie później niż w ciągu 2 m iesięcy od w ejścia w życie niniejszego sta tu tu , w ybory do w ładz regionalnych Zw iązku — nie później niż w ciągu 5 miesięcy, wybory do władz ogólnozw iązkow ych — nie później niż w ciągu 10 miesięcy.
§ 42
Do czasu o k reśle n ia wysokości składek członkow skich przez W alne Zebranie dele
gatów , pobiera się sk ład k i w wysokości 1% uposażenia.
§ 43
W sp raw ac h nie o b ję ty ch postanow ieniam i s ta tu tu lub spornych, decyzję podejm u
je K om isja, K rajow a.
J. Olszewski
/ - W. Chrzanow ski
Za zgodność z oryginałem Kierownik Sekretariatu Wydziału I
Sąd Najwyższy — Izba Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
• (Maria Dobrzeniecka)
Z A Ł Ą C Z N I K
I. POSTANOWIENIA KONWENCJI NR 87 MIĘDZYNARODOWEJ ORGANIZACJI PRACY
u ch w alo n ej 17 czerw ca 1948 r., ra ty fik o w an e j przez Sejm PRL dnia 14 g ru d n ia 1956 r. brzm ią:
a rt. 1. K ażdy członek M iędzynarodow ej O rganizacji P racy, dla którego jest w m o:y n in iejsza K onw encja, zobow iązuje się stosować n astęp u jące postanowię:-/.:;., a rt. 2. P racow nicy i pracodaw cy bez jakiegokolw iek rozróżnienia, m ają praw o t e z u zy sk an ia uprzedniego zezwolenia utw orzyć o rganizację w edług swego u zn a
nia. ja k też przystępow ać do tych organizacji z jednym zastrzeżeniem stoso
w ania się do ich statu tó w ,
a rt. 3. 1. O rg an izacje pracow ników i pracodaw ców m aja praw o opracow yw ania sw oich sta tu tó w i regulam inów W ew nętrznych, swobodnego w ybierania swych przedstaw icieli, pow oływ ania swego zarządu, działalności oraz u k ła dania swego p rogram u działania.
2. W ładze publiczne w inny pow strzym yw ać się od w szelkiej ingerencji, k tó ra by ogran iczała to praw o lub przeszkadzała w iego w ykonyw aniu zgod
nie z praw em .
nr*. 4. O rganizacje pracow ników i pracodaw ców nie mogą być rozw iązyw ane lu*' zaw ieszane w drodze ad m in istra cy jn e j,
a rt 5. O rganizacje pracow ników i pracodaw ców m a ją praw o do tw orzenia 'federac;- i ko n fed eracji, ja k też do przystępow ania do nich. a każda organizacje-. :e-
deżacja i kcnfederacta ma prawo przystępowania ao m^ęezyr.aroaow: c- r-
^ar^zacu pracow ników i pracodaw ców . -... ...
P o stanow ienia a r t. 2. 3 i 4 sto su ją się c o fę c e ra e ji i iconfeaeracji x oig a..-
zach pracow ników i pracodaw ców . . ., , ...
U z-W anie osobow ości p ra w n e j przez organizację^ pracow nikow i p rac o o c.^ - c: <ir3vr ich fed e ra cje i k o n fed e ra cje m e może byc uzalezm one od. v.a. ....
Vu-..v takich, k tó re by ograniczały stosow anie po stan o w ień a rt. 2, 3 i 4..
v : w vkonyw ańiu u p raw n ie ń , k tó re p rzy zn aje im n in ie jsz a K onw encja, pracow nicy, .pracodaw cy i odnośne organ izacje pow inny, podobnie ja k in ne osoby lub zorganizow ane zbiorow ości, przestrzegać obow iązujących w
k ra ju przepisów p raw n y ch ^ . . .
U s?a wod a w s tw o k ra jo w e n ie pow inno naru sz ać g w aran c ji prze w idziar.y ęn w 'n in ie jsz e j kon w en cji an i być ta k stosow ane, ab y naru szało te g w a ra n cje.
V POSTANOWIENIA KONWENCJI NR 98 'MIĘDZYNARODOWEJ ORGANIZACJI PRACY
'u ch w alo n ej 8 czerw ca 1849 ro k u , ra ty fik o w a n e j przez S ejm P R L dnia 14 g ru d n ia
1S5Ó t. brzm ią: • ‘ • .- , ,, . . , ,
a rt. J. P racow nicy pow inni k orzystać z n ależ y tej ochrony przed w szelkim i a k .a m i dyskrym inacji dążącym i Ho n aru sz en ia wolności zw iązkow ej w dziedzinie
oracv. , ,
Tf ka o chrona pow inna odnosić się w szczególności do czynów m ających n a
će.u: . . . .
a} uzależnienie z a tru d n ien ia p raco w n ik a od w aru n k u , ze n ie przy stąp i on.
do .zw iązku zawodowego, lu b p rze stan ie należeć do zw iązku zaw odowego;
b) w ydalenie pracow nika, lub skrzyw dzenie go w e w szelki inny sposób z po
wodu jego przynależności do zw iązku zawodowego, lub udział' w d ziała l
ności zw iązkow ej poza godzinam i pracy, lub za zgodą pracodaw cy pod
czas godzin pracy. • • . . ' . .
n~* o O rganizacje pracow ników i pracodaw ców pow inny k orzystać z odpow iedniej ochrony przed w szelkim i ak tam i in g e re n cji jednych w sp raw y drugich bądz bezpośrednio, bądź przez przedstaw icieli, lu b członków, jeżeli chodzi o tw o rzenie tych organizacji, ich działalności i zarządzania nim i.
Będą w szczególności uznane zs. a k ty in g e re n cji w rozum ieniu niniejszego arty k u łu środki zm ierzające do spow odow ania u tw o rze n ia o rg an iz ac ji p r a cowników, k tó re byłyby opanow ane''p r^az. pracodaw cę, lub przez o rg an izację pracodaw ców , albo do w sp ieran ia *,organiz5cji pracow ników finan&owo, .u b w inny sposób, w celu podporz^^^ow eiw a tych o rganizacji k o n tro li p raco
dawcy, lub organizacji pracodawców'. . ,
; i. 3. W razie potrzeby należy u t w o r z y ć in sty tu cje o d pow iadające w aru n k o m k r a jowym dla zapew nienia poszanow ania p raw a o rganizow ania się określonego
w poprzednich a rty k u łach . ^ . , . , ,
- \V• razie potrzeby, należy z a lto s w a ć środki odpow iadające warunicom K^a-
■uwyrn. w celu zachęcenia L p o p ie ra n ia jak najszerszego rozw oju w y k o t zy- rstyvvSi)i3 procedury dobrowolnych, rokow sn d is ulcisoow z.-ioro- tvych pom iędzy pracodaw cam i z jednej strony a o rga ni zac j a m ; p,. acow nu.o *
7, drugiej strony, w celu uregulow ania w ten sposób w arunków P- scy.
III. CZĘŚĆ i PKT. 1— 7 POROZUMIENIA ZAWARTEGO PRZEZ MIĘDZYZAKŁADOWY KOMITET STRAJKOWY Z KOMISJĄ RZĄDOWĄ w dniu 31 sierpnia 1980 r. w G dańsku brzm i;
1. D ziałalność Zw iązków Zawodowych w PRL nie spełniła nadziei i oczekiw ań p ra cow ników .
U znaje ssę za celow e pow ołanie now ych sam orządnych związków zawodowych, k tó re byłyby auten ty czn y m reprezen tan tem klasy p racującej. Nie k w estionuje się p ra w a nikogo do pozostania w dotychczasow ych zw iązkach, a w przyszłości widzieć m ożna m ożliw ość naw iązania w spółpracy m iędzy zwiazkam i.
2. T w orząc now e, niezależne, sam orządne zw iązki zawodowe., MKS. stw ierdza, że będą one przestrzegać zasad określonych w K o n stytucji PRL. Nowe zw ią zki za
r o d o w e będą bro n ić społecznych i m a te ria ln y c h interesów pracow ników i nie za-, m ierzą ją pełnić ro li p a rtii politycznej. S to ją one n a gruncie zasady -społecznej w łasności środków produkcji, stanow iącej podstaw ę istniejącego w Poisc-e u stro ju socjalistycznego. U znając, iż P Z P R sp raw u je kierow niczą role w państw ie, an> nie podw ażając ustalonego system u sojuszów m iędzynarodow ych, dążą one ao zapew nienia ludziom p racy odpow iednich środków k ontroli, w yrażania o t m ii i c o ro n y sw ych interesów..
K om isja R ządow a stwierdza,- że rząd z a g w a ra n tu je i zapew ni pełne poszanow a
n ie niezależności i sam orządności now ych związków zaw odowych, zarówno co do ich s tr u k tu r y org an izacy jn ej, jak i fu nkcjonow ania na w szystkich szczeblach, ich działania. Rząd zapew ni now ym zw iązkom zaw odowym pełną m ożliwość w ypeł
n ia n ia podstaw ow ych fu n k cji w zak resie o b rony -interesów pracowniczych, reaii*
zacj- potrzeb m aterialn y ch , społecznych i k u ltu ra ln y c h pracow ników . Jednocze
śn ie g w a ra n tu je , że now e zw iązki zawodowe nie będą przedm iotem żadne: dy-
: K rym inaeji. * .
& S tw orzenie i działalność niezależnych, sam orządnych związków zaw ooówych' oa-
£>o\viada raty fik o w an y m przez P olskę konw encjom M iędzynarodow ej O rgar.'raej:
P ra cy n r 8? o wolność, zw iązkow ej i ochronie praw zw iązkow ych oraz n r .93 c p ra w ie o rganizow ania się i rokow ań zbiorow ych. Wielość rep rezen tacji zw iąz
kow ych i pracow niczych wymagać, będzie odpow iednich zm ian ustaw odaw czych W zw iązku z ty m Rząd zobow iązuje się do in icjaty w ustaw odaw czych, dotyczą
cych w szczególności u sta w y o zw iązkach zaw odowych, u sta w y o sam orządzie robotniczym , k o d ek su pracy.
4. P o w stałe K o m itety S tra jk o w e m a ją m ożność przek ształcen ia się w zakładowe o rg an y re p re z e n ta c ji pracow niczych, ta k ie ja k K om itety Robotnicze, K om itety P racow nicze, R ady Robotnicze, -bądź w K om itety Założycielskie nowych, sam o
rząd n y ch zw iązków zawodowych. /
M iędzyzakładow y Komitet, S tr& jk e g u y jg ^ J & tm iie t Założycielski tych związków m a sw obodę w y b o ru fo rm y je d J P S P ^ -g fifc u . lub zrzeszenia w skali Wydr zeza.
K o m itety Założycielskie fu nkęjon " Ę r w statutow ego w yboru now ych władz Rząn zobow iązuje. sie Ho s tw o r z e ń .^ .JW JPRÓ w dokonania re je stra c ji non--eh zw iązków zaw odowych poza re je s tr en* CKŻŻ.
5.. Nowe zw iązki zaw odow e w inny m r e a lia m ożliwość publicznego opiniow ania kluczow ych decyzji d e te rm in u ją c y c h ^ w a L r i i ^ y c i a łudzi pracy: zasad podziału dochodu narodow ego n a k o n s u m p c j ę p o d z i a ł u funduszu konsi r.-- cji społecznej n a różne cele. (zdrowia,. o /w B rę, ku ltu rę), p o d sta w o w en zasao wy
n ag rad zan ia i k ie ru n k ó w p olityki p ła e A a f szczególnie zasad autom atycznej ko- re k tu r y płac w w aru n k ac h inflacji, ^ p b i e t n i c h planów gosoodarczych. k ie " n-
15
kó .v i.y.vestyeji oraz zm iany cen. Rząd. zobow iązuje r.ię zapew nić w aru n k i d ■ p eł
nien ia tych funkcji.
M iędzyzakładow y K om itet pow ołuje ośrodek prac społeczno-zaw odow ych, k io .e-.
«o zadaniem ma być o b ie k ty w n a analiza sy tu a cji p rac o w n icze j. w arunków tow yeh ludzi pracy i sposobu reprezen to w an ia in te resó w 'p ra co w n ic zy ch . O śr .<
dek ten będzie, dokonyw ał rów nież ek sp erty z w zakresie indeksu plac i cen oraz proponow ał form y rekom pensaty. Ośrodek ten będzie rów nież publikow ał w yir - ki swych badań, p o n ad to now e związki b ęd ą posiadały sw oje w ydaw nictw a Rząd zapew ni p rzestrzeganie w Polsce przepisów arty k u łu I oku 1 u staw y 0 zw iązkach zaw odowych z 1949 roku, k tó ry mówi, że g w a ra n tu je się robotnikom 1 pracow nikom p raw o do dobrow olnego zrzeszania się w zw iązki zawodowe. No
we pow stające .związki zaw odowe ńie w ejdą w skład zrzeszenia rep rez en to w a
nego przez CRZZ. P rz y jm u je się, że nowa u sta w a utrzy m a tę zasadę. Jednocześ
nie zapew ni się udział przedstaw icieli MKS, lu b kom itetów założycielskich s a m orządnych zw iązków zawodowych o raz innych rep rezen tacji pracow niczych w opracow aniu tejże u staw y.
Za zgodność:
' (—) J. O lszewski
adwokat
I-—) doc. dr W. Chrzanowski
WSP E - g Z l e c *1 7 1 6/8 0/1 0 . 0 0 0