KOMPUTEROWE WSPOMAGANIE ZARZĄDZANIA

KOMPUTEROWE WSPOMAGANIE ZARZĄDZANIA

Dr inż. Mariusz Makuchowski Wykład 11

Tworzenie i wdrażanie systemów informatycznych cz.2

Analiza systemu

W procesie analizy istnieją do osiągnięcia dwa cele:

1. stworzenie zbioru wymagań użytkownika (analiza

potrzeb) oraz zewnętrzny opis systemu (sprecyzowanie zakresu) – opis ogólny (omówiony na ostatnim wykładzie) 2. stworzenie logicznego modelu systemu (modelowanie)

– w postaci diagramów

Modelowanie systemu

Modelowanie to budowanie obrazu rzeczywistości

poprzez utrzymanie najistotniejszych cech i eliminację zbędnych.

Modele danych Podstawowe (tzw.

model konceptualny

lub logiczny) Wdrożeniowe

Ukierunkowany na potrzeby użytkownika,

opisuje dziedzinę

przedmiotową, niezależnie od technicznego sposobu

jego wdrożenia

Dotyczy wdrożenia modelu danych w konkretnej technologii

baz danych

Metody i techniki analizy i projektowania systemów

Projektowanie i tworzenie systemów

informatycznych może odbywać się za pomocą różnych metod i technik, do podstawowych

należą:

• Podejście strukturalne

• Podejście obiektowe

• Podejście społeczne –

Metody i techniki mają na ogół postać graficzną – metody diagramowe

wspomagane technikami

tabelarycznymi i macierzowymi

Podejście strukturalne

Podejście strukturalne to obecnie najczęściej używana w praktyce metoda projektowania systemów, chociaż za nowocześniejsze uważa się obecnie inne metodyki, na przykład projektowanie obiektowe.

Klasyczna analiza strukturalna zaproponowana została przez Toma DeMarco (obecnie już rzadko spotykana w praktyce). Na jej bazie powstały nowoczesne metodyki strukturalne, np. nowoczesna analiza strukturalna

Yourdona (Modern Structured Analysis) czy metodyka

SSADM (Structural System Analysis and Deign Method)

Podejście strukturalne

W podejściu strukturalnym dąży się do formalnej analizy systemu.

W wyniku tej analizy tworzone są hierarchiczne struktury, których elementami są:

 procesy,

 dane

 związki zachodzące między nimi.

Cechą charakterystyczną tego podejścia jest oddzielne modelowanie danych i procesów, wykorzystujące diagramowe i macierzowe

metody i techniki.

Jest stosowana dla systemów informacyjnych organizacji lub dla dobrze widocznej dziedziny problemowej. W odróżnieniu od

obiektowej jest prostsza do zrozumienia.

Podejście strukturalne

sprężark a

statecznik

łopatka silnik

samolot

skrzydło kadłub

komora

spalania turbina

wał łopatka

Istotą tej metody jest upraszczanie złożonego systemu poprzez

systematyczne rozkładanie go na prostsze elementy składowe - w ten sposób powstaje struktura rozważanego problemu.

Podejście strukturalne

W metodyce strukturalnej kierować się należy trzema ogólnymi zasadami tj.:

• Modelowanie, tj. wykorzystywanie modeli graficznych do klarownego i jednoznacznego przedstawienia systemu (aktualny system i struktura danych oraz żądany system i struktura danych),

• Podział na części, tj. podział systemu na części składowe, co sprzyja lepszemu zrozumieniu jego funkcjonowania oraz umożliwia podział pracy,

• Iteracja, tj. możliwość wnoszenia poprawek i uzupełnień do pierwszych, często nie w pełni poprawnych wersji

reprezentacji aktualnego i żądanego systemu.

Techniki podejścia strukturalnego

Fazy cyklu życia Metody i techniki

Analiza potrzeb informacyjnych

Analiza dokumentacji Wywiad

Ankieta

Analiza dokumentów Obserwacja

Modelowanie funkcji systemu (struktura funkcjonalna systemu)

Diagramy hierarchii funkcji Diagramy zależności funkcji Formularze opisu wymagań

Modelowanie procesów systemu (struktura funkcjonalna systemu)

Diagramy przepływu danych

Słowniki procesów, przepływów, obiektów

Modelowanie danych

(struktura informacyjna systemu)

Diagramy powiązania danych, Diagramy związków encji

Słowniki danych Normalizacja

Zalety i wady podejścia strukturalnego

Zalety:

 skupione wokół wymagań systemu (firmy),

 elastyczne w reagowaniu na zmiany,

 ułatwiają komunikowanie się z użytkownikiem dzięki czemu może powstać system, którego użytkownik rzeczywiście potrzebuje,

 łatwość wykrycia błędów i luk już na etapie analizy (poprzez weryfikację różnymi metodami),

 opracowane systemy są łatwe do modernizacji (sprzęt na dalszym planie),

 system posiada pełną, spójną dokumentację – ułatwia to

eksploatację, modernizację, nie wiąże z jednym analitykiem (projektantem).

Wady:

 przesunięcie punktu ciężkości prac na fazę analizy i związane z tym długie oczekiwanie użytkownika na

„namacalne” efekty prac nad systemem

Podejście obiektowe

Podstawową różnicą między podejściem strukturalnym a obiektowym jest zintegrowane, jednoczesne modelowanie statyki i dynamiki (danych i procesów) dziedziny przedmiotowej.

Zalety podejścia obiektowego:

1. Pojęcia klasy i obiektu umożliwiły powiązanie atrybutów (danych) i operacji (usług) w elementy, które łatwo przenieść koncepcyjnie na obiekty świata rzeczywistego.

2. Naturalna orientacja analizy obiektowej na przyrostowy model rozwoju oprogramowania: w każdej chwili klasy i obiekty mogą zostać dodane do modelu bez całościowej zmiany pozostałej części modelu.

3. Elementy podejścia obiektowego ułatwiają ich ponowne użycie, gdyż tworzą oddzielne, samodzielne byty.

Podejście obiektowe

Programowanie obiektowe ma ułatwić pisanie, konserwację i wielokrotne użycie programów lub ich fragmentów.

System w podejściu obiektowym stanowi kolekcję różnych rodzajów, wzajemnie powiązanych elementów zwanych obiektami,

spełniających w nim określoną rolę.

Obiekt to konkretny lub abstrakcyjny byt, reprezentujący lub opisujący pewną rzecz lub pojęcie obserwowane w świecie

rzeczywistym. Obiekt jest odróżnialny od innych obiektów, ma nazwę, dobrze określone granice, posiada jeden lub więcej atrybutów oraz jedną lub więcej metod.

Klasa, atrybuty, metody

Klasa to kolekcja obiektów posiadających te same metody i takie same atrybuty innymi słowy jest to definicja (opis) podobnych

obiektów.

Atrybut to określony, pojedynczy składnik danych w obiekcie, może mieć pojedynczą wartość lub zestaw wartości ze swojej dziedziny.

Metody to wbudowane w obiekt procesy, które operują na wartościach atrybutów.

Polimorfizm to istotna cecha systemów obiektowych. Oznacza on, że ta sama nazwa może odnosić się do różnych metod w różnych obiektach, podobnie metody o różnych nazwach mogą realizować identyczne procedury.

Obiekty o tej samej strukturze danych tj. takich samych atrybutach oraz takim samym zachowaniu tj. metodach, zgrupowane są w klasę obiektów.

Atrybuty i metody

ZWIERZĘ Masa:

Wiek

•oddychaj

•patrz

atrybuty

metody

Nazwa klasy obiektu

Hierarchia klas

Źródło: http://xion.org.pl/files/texts/mgt/html/1_7.html Hierarchia klas zwierząt

Składowe klasy Pies domowy Dziedziczenie to przyporządkowanie atrybutów i metod klasom obiektów na podstawie hierarchicznej zależności między nimi.

Podejście społeczne

Podejście społeczne sprawdza się w sytuacjach

nieuporządkowanych, zmiennych, nieostrych, w których cele są rozmyte i trudne do określenia.

Najbardziej znaczącymi metodykami społecznymi są:

Podejście ETHICS (Effective Technical and Human Implementation of Computer-Based Systems)

Podejscie SSm (Soft Systems Methodology)

Metodyka ETHICS

W metodyce ETHICS tworzenie systemu jest postrzegane jako zagadnienie organizacyjne dotyczące procesu zmiany (tworzenia systemu informatycznego).

Metodykę to wyróżniają trzy aspekty:

1. Psychologiczny – akcentuje zagadnienie satysfakcji pracownika

(użytkownika, twórcy systemu) z pracy (dopasowanie oczekiwań i aspiracji pracownika do wykonywanej przez niego pracy)

2. Socjologiczny – oznacza udział wszystkich osób i komórek

organizacyjnych, związanych z podejmowaniem decyzji w procesie TSI.

3. Znaczenia zmiany – ponieważ proces TSI jest procesem zmiany, zatem jego realizacja może pociągać konflikty interesów pomiędzy wszystkimi uczestnikami tego procesu. Wszystkie grupy powinny więc

współuczestniczyć w celu pomyślnego wdrożenia systemu dzięki

odpowiedniemu procesowi negocjowania . Obok zespołu projektowego powołany zostaje komitet sterujący.

Metodyka SSM

Metodyka SSM zakłada wielostronność spojrzeń na dane

zagadnienie, dopuszczając wzajemnie sprzeczne, alternatywne

interpretacje. Nie koncentruje się na osiągnięciu celu ale na uczeniu się systemu poprzez proces zapytań, który prowadzi do wybrania

jednego spośród wariantów działań.

U podstaw metodyki SSM leży pięć założeń dotyczących:

 Rozumienia metodyki jako procesu zarządzania

 Różnorodności spojrzeń, ocen i działań

 Użyteczności pojęć systemowych

 Koncepcji systemu działań ludzkich

 Metodyki jako systemu zapytań

Programowanie SI

Tworzenie oprogramowania odnosi się z reguły do czterech warstw:

1. Budowy interfejsu użytkownika – stworzenie szaty graficznej

programu, ustalenie formy wprowadzania i wyprowadzania danych wejściowych i wyjściowych, struktura głównego menu programu, postać generowanych raportów, itp. …

2. Budowy reguł biznesowych i logiki programu – programowe odzwierciedlenie procedur i algorytmów przetwarzania

3. Budowy warstwy transakcyjnej – określenie, odzwierciedlenie i zaprogramowanie głównych funkcji systemu

4. Budowy warstwy danych i plików – stworzenie struktury bazy danych

Interfejs użytkownika

Interfejs użytkownika to techniczny sposób realizacji dialogu człowiek-komputer oraz odpowiadającego mu oprogramowania

umożliwiającego sprawną, łatwą i niezawodną interakcję człowieka z komputerem i systemem informatycznym.

W praktyce użytkowane są aktualnie dwa rodzaje interfejsu użytkownika:

 interfejs znakowy, umożliwiający użytkownikowi kontakt z

komputerem w trybie pytanie-odpowiedź lub poprzez język poleceń (systemy operacyjne DOS i Unix)

 interfejs graficzny, który do wybrania pliku, programu lub

polecenia wymaga wskazania odpowiedniej formy graficznej (system operacyjny Windows). W zakresie projektowania i użytkowania

systemów dominuje graficzna postać interfejsu.

Graficzny interfejs systemu WINDOWS

Wejścia i wyjścia systemów informatycznych

• Wejścia i wyjścia systemów informatycznych mają postać

formatek ekranowych oraz zestawień i raportów. Generalną zasadą projektowania formatek i zestawień jest ich użyteczność mierzona szybkością dostępności danych, ich dokładnością oraz

zaakceptowanie przez klienta/użytkownika.

• Formatka wejściowa to dokument, który zawiera już pewne dane wstępnie zdefiniowane, a także puste pola na dane które powinny zostać wprowadzone.

• Formatka wyjściowa (zestawienie) jest dokumentem pasywnym, który zawiera tylko dane wcześniej zdefiniowane, generowane stosownie do przyjętych algorytmów przetwarzania

Formatki i zestawienia projektuje się w procesie prototypowania w wyniku dialogu z użytkownikiem i z uwzględnieniem jego oceny.

Formatka wejściowa

Formatka wyjściowa (zestawienie) –

format tabelaryczny

Formatka wyjściowa (zestawienie) –

format graficzny

Projektowanie plików i bazy danych

Pliki to kolekcja wystąpień jednorodnych lub podobnych rekordów. Zwykle wiążą się z odrębnymi zastosowaniami, modułami czy procesami.

Baza danych to kolekcja wzajemnie powiązanych plików.

Nie mają powiązania z procesami.

Przy projektowaniu bazy danych należy zwrócić szczególną uwagę na to jakie programy i w jaki sposób będą korzystały z jej zasobów, jak również na jej skalowalność i wydajność.

Inne istotne kwestie to rozmiar rekordu, wymagania

dotyczące pojemności bazy danych, oraz bezpieczeństwa.

Wynikiem tego etapu projektowania jest powstanie

schematu bazy danych – fizycznego diagramu związków

encji.

Dokumentacja systemu informatycznego

W trakcie fazy programowania powstaje dokumentacja

systemu informatycznego, która jest tworzona w ścisłym związku z programistami. Tworzenie takiej

dokumentacji ma na celu:

• Stworzenie narzędzia do komunikowanie się ludzi

odpowiedzialnych za doskonalenie i wdrażanie systemu

• Stanowi ona instrukcję obsługi

dla użytkowników eksploatujących system.

Testowanie oprogramowania

Przekazanie systemu do użytkownika musi poprzedzić proces testowania. Oprogramowanie musi zostać

sprawdzone w zakresie:

• instrukcji

• modułów

• integralności

Każda instrukcja (funkcja, procedura operacji na

zmiennych czy plikach) powinna zostać przynajmniej raz wykonana ze skutkiem zgodnym z oczekiwaniem.

Kontrola powinna dotyczyć także poprawności atrybutów i dziedzin zbiorów, dla jakich poszczególne elementy

(zmienne, obiekty) powinny funkcjonować.

Testowanie oprogramowania

• Każdy moduł oprogramowania powinien zostać

przetestowany na przygotowanym zestawie danych testowych i wygenerować poprawne wyniki. Należy sprawdzić wszystkie funkcje i czynności, jakie dany moduł udostępnia.

• Sprawdzanie integralności poszczególnych modułów w ramach całego oprogramowania jest ostatnią

czynnością. Wykorzystuje się tu specjalne programy

sterujące, które sprawdzają poprawność odwołań i

wymiany danych pomiędzy wszystkimi modułami.

Testowanie oprogramowania

• Testowanie oprogramowania w trakcie konstrukcji nie zapewnia pełnej niezawodności, dlatego w praktyce jest ono kontynuowane i rozciągnięte na inne fazy.

• W trakcie tworzenia systemu testowanie jest

dokonywane przez programistów na bieżąco i po zakończeniu kluczowych etapów.

• Następnie poszczególne moduły lub fragmenty systemu testowane są przez użytkownika na faktycznych lub

przypadkowych danych.

• Ostateczne testowanie systemu odbywa się już po

przekazaniu go do eksploatacji.

Wdrożenie systemu informatycznego

Wdrożenie to ostatni etap tworzenia systemu

informatycznego, który polega na zbudowaniu nowego systemu i przekazaniu go do eksploatacji. Etap ten

wymaga przeprowadzenia szeregu czynności mających na celu właściwą realizację tej fazy:

Organizacyjne przygotowanie obiektu,

Nabycie sprzętu i oprogramowania,

Weryfikację systemu,

Konwersję systemu

Wdrożenie systemu informatycznego

Organizacyjne przygotowanie obiektu polega na

dostosowaniu struktury organizacyjnej i funkcjonalnej

przedsiębiorstwa zgodnie z wymogami nowego systemu oraz wnioskami z fazy analizy. Zmianom może podlegać system zarządzania jeżeli wdrażane rozwiązania wymuszają

reorganizację tych procesów.

Nabycie sprzętu i oprogramowania - odbywa się na

podstawie ustaleń zawartych w dokumentacji projektowej.

Szczególny nacisk kładzie się tu na wzajemną kompatybilność

hardware i software oraz ich zgodność z wymogami nowego

systemu informatycznego. Rozpatrywana jest także instalacja

infrastruktury sieciowej.

Wdrożenie systemu informatycznego

Ostateczna weryfikacja systemu – polega na sprawdzeniu poprawności jego działania w warunkach, w jakich jest praktycznie eksploatowany tzn.:

 w docelowej organizacji,

 wykorzystując nabyty sprzęt i oprogramowanie,

 przy użyciu infrastruktury sieciowej,

 przetwarzając rzeczywiste dane.

Na tym etapie możliwa jest jeszcze korekta wykrytych

usterek.

Wdrożenie systemu informatycznego

Konwersja systemu czyli zastąpienie starego systemu nowym.

Może odbywać się : – równolegle, – pilotażowo, – etapowo,

– bezpośrednio,

– ewolucyjnie.

Wdrożenie systemu informatycznego

Konwersja równoległa – stary system współistnieje z nowym przez pewien czas co pozwala na praktyczne sprawdzenie funkcjonalności i niezawodności wdrażanego systemu.

Konwersja pilotażowa – pilotażowo wdraża się fragmenty systemu w określonym obszarze, dopiero potem następuje pełne

wykorzystanie nowego systemu

Konwersja etapowa – polega na sukcesywnym wdrażaniu kolejnych

podsystemów, aż do pełnego wycofania z użycia starego systemu i zastąpienia go nowym.

Konwersja ewolucyjna – polega na ewolucyjnym rozroście systemu.

Zamiast radykalnych zmian i przeobrażeń, mamy do czynienia ze stopniowym powstawaniem systemu.

Modele konwersji systemu informatycznego

Stary system

Nowy system

Konwersja równoległa

Konwersja pilotowa

Konwersja etapowa

Konwersja bezpośrednia

Szkolenia

Wdrożenie systemu powoduje konieczność szkolenia, którym objęte muszą zostać dwie grupy pracowników:

– służby informatyczne – użytkownicy systemu

Szkolenia informatyków polegają na zaznajomieniu ze specyfiką systemu, zasadami instalacji, procedurami uaktualniania,

konserwacji, możliwymi problemami, itp. …

Szkolenia użytkowników systemu polegają na zaznajomienia ich z funkcjami systemu, ich obsługą, zasadmi użytkowania itp. … na ich stanowiskach pracy.

Proces wdrażania systemu

informacyjnego

S. Wrycza, Analiza i projektowanie systemów informatycznych zarządzania, WN PWN, Warszawa 1999, s. 214.

Podstawowe błędy przy wdrażaniu

Podstawowymi błędami firm zakupujących systemy informatyczne są [7]:

• zaufanie stwierdzeniom firm wdrożeniowych, iż system sam poprawi i zoptymalizuje system zarządzania przedsiębiorstwem.

Odwrotnie wdrożenie systemu do nieprzygotowanego

przedsiębiorstwa "zamrozi" jego struktury i sposób funkcjonowania na lata,

• bezkrytyczna adaptacja proponowanych standardowych rozwiązań branżowych. Rozwiązania te powinny stanowić bazę, ale każde

przedsiębiorstwo ma swoją specyfikę i nie warto niektórych rozwiązań wprowadzać "na siłę".

• chaotyczne wdrożenie lub wdrożenie bez nadzoru nad firmą

informatyczną. Dla wdrożenia drogich systemów opłaca się zatrudnić swojego administratora systemu, informatyka z duża wiedzą i

doświadczeniem.

Podstawowe błędy przy wdrażaniu

• brak kluczowych osób w przedsiębiorstwie na początkowych etapach wdrożenia,

• rezygnacja z istniejącego systemu finansowo-księgowego oraz gospodarki materiałowej, tam gdzie one funkcjonują. Tam gdzie możemy sobie na to pozwolić, należy równolegle eksploatować system stary i nowy, co pozwoli szybko usuwać usterki i pozwoli uniknąć kłopotów finansowo-księgowych (np. braków

inwentaryzacyjnych).

Wdrożenia systemu typu MIS

9%

29,5%

61,5%

Wdrożenia systemu typu MIS

na czas

projekt przerwany

przekroczony czas i koszty realizacji

Eksploatacja systemu informatycznego

To ostatnia faza cyklu życia systemu, która polega na wykorzystywaniu systemu informatycznego do

wspomagania bieżącej działalności. Faza ta łączy się z koniecznością modyfikacji i adaptacji systemu.

Ponieważ użytkowanie systemu rzadko przebiega

bezproblemowo, często konieczne są interwencje, które najczęściej polegają na:

 Usuwaniu błędów w funkcjonowaniu

(oprogramowania, bazy danych, sieci komputerowych)

 Odzyskiwania systemu po jego zawieszeniu lub

upadku.

Eksploatacja systemu informatycznego

Przedsiębiorstwo i jego otoczenie wciąż ulegają zmianom, w związku z tym, system również ulega stopniowej dezaktualizacji.

Do podstawowych czynników dezaktualizacji należą:

• Wewnątrzorganizacyjne transformacje, wynikające ze zmian strategii gospodarczej firmy

• Zmiany w otoczeniu organizacji gospodarczej, związane przede

wszystkim ze zmianą popytu na produkowane wyroby lub usługi oraz ze wzmocnieniem roli konkurencji

• Zmiany w technologii informatycznej, które mogą znacznie podnieść sprawność i nowoczesność posiadanej infrastruktury sprzętowo-

programistycznej firmy.

W powyższych przypadkach należy wprowadzić zmiany w użytkowanym

systemie czyli przeprowadzić jego adaptację co jest równoznaczne z powtórzeniem cyklu życia systemu w odniesieniu do modułu lub modułów użytkowanego systemu.

Audyt informatyczny

Podstawą do podjęcia decyzji związanych z wprowadzeniem zmian w systemie informatycznym bądź jego dezaktualizacji i jego

wycofaniu z użycia może być tzw. audyt informatyczny czyli audyt funkcjonowania systemu.

Audyt ten przeprowadzany jest przez wyspecjalizowaną firmę doradczą. Polega na zebraniu i ocenie informacji dotyczących:

 Odpowiedniego przeszkolenia kadry,

 Nowoczesności i adekwatności stosowanej metodologii i technologii

 Racjonalności wykorzystania zasobów kadrowych i komputerowych

 Poziomu satysfakcji użytkownika z eksploatowanego systemu

 Posiadanego i stosowanego infoplanu oraz pełnej dokumentacji

 Istnienia procedur udoskonalania i odzyskiwania systemu.

System idealny

System idealny winien być :

 Niesprzeczny - zadania nie mogą się kłócić z warunkami organizacyjnymi przedsiębiorstwa, system musi się

wpisywać w ideologie przedsiębiorstwa.

 Funkcjonalny - wygodny, łatwy w użytkowaniu, nawiązujący do realnych potrzeb

 Ekonomiczny - niezbyt drogi w momencie kiedy go

tworzymy, jak i w późniejszej eksploatacji i modyfikacji

 Bezpieczny - gwarancja że dane nie zostaną utracone

i przechwycone przez konkurencje

System idealny

 Prosty

 Odtwarzanie danych - w przypadku awarii, pożaru, ataku hakera będzie potrafił odtworzyć dane

 Zwarty - Integralność rozwiązań

 Testowany - możliwość weryfikacji poprawności pracy

 Spójny - integralność w wewnętrznej wymianie informacji

 Zrozumiały - użytkownicy muszą mieć świadomość że rozumieją pracę tego systemu i umieją się nim

posługiwać.

Analizy opłacalności wdrożenia systemu

Analiza opłacalności to zestawienie wszystkich

prognozowanych kosztów i zysków wynikających z budowy i eksploatacji systemu informatycznego

widziane w perspektywie kilku lat, dlatego jako

naturalne wydaje się przyporządkowanie kosztów do

kolejnych faz cyklu życia systemu (kolejny slajd).

• wynagrodzenia dla całego personelu związanego z projektem,

• koszty szkolenia zespołu wykonawców,

• czas pracy komputera i koszty narzędzi programistycznych,

• koszty zatrudnienia nowych pracowników,

• koszt stanowiska pracy i wyposażenia dla nowych pracowników,

• koszty wyjazdów do odległych użytkowników.

Budowa systemu

• szkolenia użytkowników,

• konwersji bazy danych,

• instalacji sprzętu przez dostawcę,

• kontroli zgodności z przepisami,

• pracy równoległej,

• pracy zespołu budującego system.

Faza

implementacji

• sprzętu i związanego z nim wyposażenia,

• oprogramowania,

• osobowe,

• konserwacji,

• lokalizacji.

Koszty

eksploatacyjne

Zyski płynące z opracowywanego systemu

• wzrost wydajności,

• spadek kosztów operacyjnych,

• zmniejszenie zatrudnienia pracowników produkcyjnych,

• zmniejszenie wydatków na sprzęt komputerowy,

• mniejsze koszty sprzedaży,

• zmniejszenie wydatków na płace w grupie pracowników nieprodukcyjnych,

• obniżka kosztów eksploatacji pomieszczeń.

zyski

mierzalne

• lepsze wykorzystanie aktywów,

• lepsza kontrola stanu zasobów,

• poprawa planowania,

• wzrost elastyczności organizacji,

• spełnienie wymogów prawnych,

• wzrost satysfakcji z wykonywanej pracy,

• poprawa procesu podejmowania decyzji,

• wzrost satysfakcji klientów,

• lepszy image firmy.

zyski

niemierzalne

Bibliografia

[1] Adam Nowicki, Komputerowe wspomaganie biznesu (2006)

[2] Karol Kukuła, Badania operacyjne w przykładach i zadaniach (2002) [3] Czesław Smutnicki, Algorytmy szeregowania (2002)

[4] Ryszard Knosyla i Zespół, Komputerowe wspomaganie zarządzania przedsiębiorstwem –Nowe metody i systemy (2007)

[5] Zbigniew Klonowski, Systemy informatyczne zarządzania przedsiębiorstwem. Modele rozwoju i właściwości funkcjonalne (2004)

[6] M. Fertsch, K. Grzybowska, A. Stachowiak, Logistyka i zarządzanie produkcją –nowe wyzwania i odległe granice (2007)

[7] S. Zieliński – Inteligentne systemy w zarządzaniu. Teoria i praktyka (2000)

[8] Adamczewski, Piotr. Zintegrowane systemy informatyczne w praktyce, Warszawa, PWN, 2005

[9] Szejko, Stanisław (Redakcja naukowa). Metody wytwarzania oprogramowania, Warszawa, PWN, 2004

[10] Lausen, Georgie; Vossen, Gottfried. Obiektowe bazy danych. Modele danych i języki, Warszawa, WNT, 2004

Bibliografia

[11] Miłosz, Marek (Redakcja naukowa). Bezpieczeństwo informacji, Warszawa, PWN, 2005 [12] Dolińska, Małgorzata. Projektowanie systemów informacyjnych na przykładzie zarządzania

marketingiem, Warszawa, Agencja Wydawnicza "Placet", 2003.

[13] Cheesman, John; Daniels, John. Komponenty w UML. Warszawa, WNT 2004

[14] Szyjewski, Zdzisław. Zarządzanie projektami informatycznymi, metodyka tworzenia systemów informatycznych. Warszawa, Agencja Wydaw. Placet, 2001. (Biblioteka Biznesmena)

[15] Leyland, Valerie. EDI Elektroniczna wymiana dokumentacji. Warszawa, WNT, 2003

[16] Orłowski, Cezary. Projektowanie hybrydowych systemów informatycznych do wspomagania zarządzania, Wydaw. Politech. Gdańskiej, 1999.

[17] M.Jurczyk, R.Knosala - Terminowość i efektywność realizacji zleceń w systemach z wyróżnionym zasobem taktującym

[18] Jacek Florek, Edward Klimasara - Uwarunkowania tworzenia zintegrowanych systemów informatycznych (2002)

[19] Anna Sołtysik-Piorunkiewicz – Rozwój metodyk budowy systemów informatycznych w organizacjach

[20] Wrycza S.: Analiza i projektowanie systemów informatycznych zarządzania [21] Jacek Słowik MRP (Planowanie Zasobów Produkcyjnych) dla MSP (2005)

Dziękuję za uwagę.